Search

The focus of this working group (for task 4.4) has been on the instruments for the identification of R&I breakthroughs for the future. In this deliverable, we (1) reflect on the outcome of the methods developed through the project, (2) try to set the recommendations that could be made for anyone attempting a similar task, and (3) provide materials that could be used in workshops, events, or educational modules in which a similar exercise is performed. This deliverable builds on the results provided in other deliverables of the FIT4FOOD2030 project. To avoid duplication, not all the concepts already explored within that work are included in this deliverable, thus the reader is expected to know part of the project and its activities.

Vis is gezond en veel consumenten beoordelen vis ook als zodanig. Toch is gezond als een kwaliteitsaspect van vis vaak geen doorslaggevende reden om voor vis te kiezen. Het voedingsadvies om vaker vis te eten krijgt onder veel Europese consumenten onvoldoende navolging. Het product vis heeft met gezond weliswaar een sterke troef in handen die gekoesterd moet worden, deze kwaliteit alleen schiet tekort om consumenten (meer) vis te laten eten. Productvernieuwing is een mogelijk hulpmiddel hierbij. Ter aanvulling op gezond, als 'klassieke' kernkwaliteit van vis, wordt binnen het Europese onderzoeksproject 'Diversity' gezocht naar innovatieve ideeën met aantrekkingskracht op hedendaagse consumenten, waarbij meer specifiek oog is voor vijf nieuwe kweekvissoorten.

Zodra de grenzen voor kweekvis in Rusland weer open zijn, kan dit een heel interessante afzetmarkt voor Nederlandse meervalachtigen zijn. Ondanks dat landen als Polen en Hongarije een duidelijke viscultuur hebben, zijn dit minder interessante exportmarkten, omdat de vraag sterk seizoensgebonden en prijsgericht is.

Het ontwikkelen van regionale voedselketens staat binnen de gemeenten, Nederland en Europa in de belangstelling. Voor een regio is het daarom belangrijk inzicht te hebben in het belang van de voedselketen binnen hun eigen regio, zodat daar actief beleid op kan worden gevoerd en dat overheden, ondernemers en onderwijsinstellingen acties kunnen ondernemen om de voedselketen te stimuleren en daarmee de economische activiteiten in de regio te behouden en/of te versterken. Deze studie analyseert de huidige en toekomstige waarde van voedselketens voor de Achterhoek. Hieruit blijkt dat de waarde van voedselketens hoog is, maar tegelijkertijd maakt het onderzoek duidelijk dat de waarde onder druk staat wat naast economische gevolgen, ook sociale en landschappelijke gevolgen met zich meebrengt. Dit rapport biedt ontwikkel strategieën om de waarde te behouden dan wel te versterken. Afgesloten wordt met conclusies en aanbevelingen voor ondernemers, overheden en onderwijsinstellingen om de waarde van voedselketens te versterken.

The programme 'Boars Heading for 2018’ is an initiative by the Dutch pork production chain represented in the Stop Castration steering committee. The report compiles 50 individual studies from a research programme that was carried out over a five-year period (2009-2013) in the Netherlands. The main results of the research program are presented in this report. The report contains 6 chapters, each of them including several project results: 1. Setting the stage, 2. Consumer, 3. Detection, 4 Preventive measures, 5. Behaviour of boars, 6. Boar taint economics and international developments.

Met het vermelden van de herkomst op een levensmiddel kunnen producenten informatie geven aan consumenten over de plaats waar het voedsel vandaan komt. Herkomstetikettering staat vanuit twee verschillende beleidsterreinen ter discussie. De ene discussie vindt plaats in het kader van het EU-kwaliteitsbeleid voor landbouwproducten; de andere in het kader van het EU-consumentenbeleid. In de ene discussie wordt herkomstetikettering als handelsnorm gezien; in de andere als onderdeel van voedselinformatie waardoor consumenten doordachte keuzes tussen levensmiddelen kunnen maken.

Consumers are familiar with animal-friendly and environmentally-friendly products, but cannot always find them on shop shelves. Consumers respond differently to the information provided. Five groups of consumers have been distinguished on the basis of the extent to which people intend to use a particular source of information in their search for more knowledge about environmentally-friendly and animal-friendly food products, namely: (1) large-scale users, (2) selective users, (3) dynamic users, (4) convenience users, and (5) social users. The large-scale users and the selective users are the groups most receptive to encouragement to purchase environmentally-friendly and animal-friendly products. The dynamic users are expected to keep pace with the growth in supply. Renowned organisations such as the Consumentenbond (Consumers’ Association) and the Voedingscentrum (Netherlands Nutrition Centre) are preferred sources of information for the consumer, including with regard to matters such as animal welfare and the environment. However, the most reliable sources of information are considered to be the Worldwide Fund for Nature and the Beter Leven (Better Life) quality mark. The Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation itself is also considered an important and reliable body. The media is seen as an important source of information, probably due to its role as 'nit-picker'. Cooperation with Dierenbescherming (Dutch Society for the Protection of Animals) within the context of the Beter Leven quality mark can be of overriding importance for companies. The government could reinforce reliability by means of an independent guarantee. The Voedingscentrum and the Consumentenbond could present initiatives by Dierenbescherming (for instance) in a clear manner and make a significant contribution to the further distribution of information on animal welfare and the environmentally-friendliness of products. Consumenten zijn bekend met diervriendelijke en milieuvriendelijke producten, maar kunnen deze niet altijd vinden in het schap. Consumenten gaan verschillend om met aangeboden informatie. Er zijn vijf groepen consumenten onderscheiden op basis van de mate waarin men voornemens is om een bepaalde informatiebron te gebruiken in de zoektocht naar meer kennis over milieu- en diervriendelijk voedsel, te weten: (1) grootgebruikers, (2) selectieven, (3) voortvarenden, (4) gemakkelijken en (5) socialen. Voor stimulering van het aankopen van milieuvriendelijke en diervriendelijke producten zijn vooral de grootgebruikers en selectieven ontvankelijk. De voortvarenden zullen naar verwachting meegaan met de groei van het aanbod. Gerenommeerde organisaties als de Consumentenbond en het Voedingscentrum hebben de voorkeur als bron van informatie voor de consument, ook voor kwesties als dierenwelzijn en milieu. Echter, als meest betrouwbaar worden gezien het Wereldnatuurfonds en het Beter Leven kenmerk. Ook het ministerie van EZ zelf geldt als een belangrijke betrouwbare partij. De media worden gezien als een belangrijke informatiebron, waarschijnlijk door hun rol als scherpslijper. Samenwerking met de Dierenbescherming in het Beter Leven kenmerk kan voor bedrijven van doorslaggevende betekenis zijn. De overheid zou met een onafhankelijke garantie de betrouwbaarheid kunnen versterken. Het Voedingscentrum en de Consumentenbond kunnen initiatieven van onder meer de Dierenbescherming overzichtelijk maken en een belangrijke bijdrage leveren aan het verder distribueren van informatie over dierenwelzijn en milieuvriendelijkheid van producten.

De vermelding van het land van herkomst is in de Europese Unie verplicht voor enkele agrarische producten, te weten: rundvlees, honing, verse groenten en fruit en olijfolie. In Nederland wordt het land van herkomst buiten de verplichte etikettering van deze productgroepen nog nauwelijks vermeld. Binnen het Europees Parlement wordt gedacht over uitbreiding van de verplichte herkomstetikettering naar andere productgroepen. Aanleiding voor het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) om onderzoek te laten doen naar de waarde van de land-van-herkomstaanduiding op het etiket van voedselproducten vanuit consumentenperspectief. Daarbij is ook gekeken naar de rol die herkomstetikettering bij de aanschaf van een voedselproduct speelt.

Animal welfare is becoming one of the most contentious issues in animal husbandry and meat production industries. We assess the relative importance of animal welfare, with respect to pig castration and the avoidance of boar taint, alongside different attributes of pork meat, amongst consumers in six EU countries. We use the Analytical Hierarchy Process (AHP) as a multi-criteria decision-support method aimed at deconstructing the purchasing decisions of consumers. Our results show that in all surveyed countries, consumers are generally not concerned about the ‘gender of the animal’. This particular attribute represented approximately 10 per cent or less of the final buying decision, while ‘flavour and odour’ was the most important attribute, representing approximately 45 per cent of the final buying decision. The results also demonstrated that pig castration is not necessarily perceived as a relevant aspect of animal welfare. However, any future regulation on banning castration to increase pig welfare could undesirably affect the ‘flavour and odour’ of the meat and thus might negatively impact the most important factor in consumers’ purchasing decisions. Thus, effective public awareness campaigns about the relationship between pig welfare and castration and between castration and sensory meat qualities are needed to help policymakers address the true interests of consumers in future food policies. Le bien-être animal est en train de devenir l’une des questions les plus controversées dans les industries de l’élevage et de la production de viande. Nous évaluons l’importance relative du bien-être animal, en ce qui concerne la castration des porcelets et la suppression de l’odeur de verrat, en termes des différentes caractéristiques de la viande porcine, parmi les consommateurs de six pays de l’Union européenne. Nous utilisons une procédure analytique de hiérarchisation (AHP) comme méthode de prise de décision multicritère visant à déconstruire les décisions des consommateurs en matière d’achat. Nos résultats montrent que dans tous les pays de l’enquête, les consommateurs ne s’intéressent en général pas au sexe de l’animal. Cette caractéristique compte pour environ 10 pour cent ou moins de la décision finale d’achat, tandis que la caractéristique ‘goût et odeur’ domine avec une contribution d’environ 45 pour cent à la décision finale. Les résultats montrent également que la castration des porcelets n’est pas nécessairement perçue comme un aspect pertinent du bien-être animal. Cependant, toute future réglementation interdisant la castration pour améliorer le bien-être des porcs pourrait affecter négativement ‘le goût et l’odeur’ de la viande et donc le facteur d’achat le plus important pour les consommateurs. Il est donc nécessaire de mener des campagnes publiques d’information sur la relation entre le bien-être des porcs et la castration, et entre la castration et la qualité observée de la viande, afin d’aider les décideurs en matière d’action publique à s’intéresser réellement aux préoccupations des consommateurs dans les politiques alimentaires futures. Das Wohlergehen der Tiere entwickelt sich zu einer der umstrittensten Fragen in der Tierzucht und der Fleischproduktion. Wir bewerten die relative Bedeutung des Tierwohls für Verbraucher in sechs EU-Lndern im Hinblick auf Ferkelkastration und Vermeidung von Ebergeruch sowie verschiedene Eigenschaften von Schweinefleisch. Wir bedienen uns eines Analytischen Hierarchieprozesses (AHP), ein multikriterielles Verfahren zur Entscheidungsfindung, das die Kaufentscheidungen von Verbrauchern analysieren soll. Unsere Ergebnisse zeigen, dass sich die Verbraucher in allen betrachteten Lndern im Allgemeinen nicht mit dem Geschlecht der Tiere befassen. Dieses bestimmte Merkmal trug etwa zehn Prozent oder weniger zu der endgültigen Kaufentscheidung bei, whrend “Geschmack und Geruch” das wichtigste Merkmal darstellte und mit etwa 45 Prozent in die endgültige Kaufentscheidung einging. Die Ergebnisse verdeutlichen ebenfalls, dass Ferkelkastration im Hinblick auf das Tierwohl nicht unbedingt als relevant erachtet wird. Zukünftige Bestimmungen in Bezug auf die Kastration zum Schutze der Ferkel könnten sich jedoch in unerwünschter Weise auf den Geschmack und den Geruch des Fleisches auswirken und somit das wichtigste Merkmal für die Kaufentscheidung der Verbraucher negativ beeinflussen. Daher sind effektive Kampagnen zur Schrfung des öffentlichen Bewusstseins über den Zusammenhang zwischen Ferkelschutz und Kastration sowie Kastration und wahrnehmbare Fleischqualitt erforderlich, um die Politikakteure darin zu unterstützen, die wahren Verbraucherinteressen im Rahmen zukünftiger Lebensmittelpolitiken zu vertreten

Voor een derde van de consumenten heeft een voedingsmiddel meerwaarde als er een keurmerk op staat, hoewel in Nederland deugdelijk wordt gecontroleerd of een voedingsmiddel een keurmerk mag dragen. Tussen keurmerken op het gebied van duurzame voeding zitten de verschillen vaak in de doelstellingen en/of de implementatie. Van de Nederlandse consumenten zegt 8% te kiezen voor specifieke keurmerkproducten. Vijfentwintig procent gaat twijfelen over het kopen van een product als er geen keurmerk op staat. Zestien procent zegt bewust producten te kopen zonder keurmerken.

By stating the origin of a foodstuff, producers can provide consumers with information about where the food comes from. Country of origin labelling is the subject of debate from two different policy areas. One debate takes place in the framework of EU quality policy for agricultural products, the other in the framework of EU consumer policy. In one debate, origin labelling is regarded as a trade norm, while the other considers it part of food information which allows consumers to make well-founded choices between foodstuffs.

Aanleiding voor deze nota is de vraag of toevoegingen aan biologische voedselproducten wringen met het imago van natuurlijkheid. Kunnen deze producten rekenen op instemming van (biologische) voedselgebruikers? Door middel van workshops en discussies is de mening van producenten, verwerkers en gebrukers onderzocht. In plaats van te spreken over wetenschappelijke conclusies, worden de resultaten van dit project liever gezien als bouwstenen voor discussie. Want er is nog veel onduidelijk over wat er van consumenten verwacht kan worden als het gaat om hun houdingen ten aanzien van natuurlijkheid, toevoegingen en biologisch en hun (daadwerkelijk) koopgedrag. En ook al zouden hierover meer onderbouwde conclusies gepresenteerd kunnen worden, dan nog is het aan de biologische branche zelf om hun visie te bepalen hoe men zich in de markt wil profileren.

Measurement of the competiteveness of the pork sector at country and sector levels using a methodology based on statistical sources. The measurement comprises all links in the chain from the producer up to and including the consumer. The study compares the Netherlands with other important EU member states, including the major producing countries (Denmark, Germany, Spain and Belgium) and the major markets (Germany, United Kingdom and Italy). Concurrentiekrachtmeting van de Nederlandse varkensvleessector op landenniveau en sectorniveau aan de hand van een methodologisch raamwerk, dat is gebaseerd op statische bronnen. In de meting worden alle schakels in de keten beschreven vanaf producent tot en met consument. In de studie wordt Nederland vergeleken met andere belangrijke EU-landen, waaronder de belangrijkste productielanden (Denemarken, Duitsland, Spanje en België) en afzetlanden (Duitsland, Verenigd Koninkrijk en Italië).

Dit onderzoek beschrijft de rol van voedsel bij jongeren in hun dagelijks leven en hoe ze hiermee omgaan. Jongeren zijn te motiveren tot duurzame en gezonde voedselkeuzes als alle partijen, die jongeren beïnvloeden, tot een integrale aanpak komen die aansluit bij de belevingswereld van jongeren.

Een groter marktaandeel van producten die tussen biologisch en gangbaar in vallen, kan de veehouderij gaandeweg duurzamer maken. Wageningen UR ondersteunt de uitwerking van een convenant dat het aandeel van het tussensegment voor varkensvlees flink gaat vergroten.

Provinciale Staten van Limburg wil inzicht in de belangrijke aspecten om te komen tot een duurzame ontwikkeling van de veehouderij in de provincie Limburg. Op basis van feiten en cijfers over de economische betekenis van het veehouderijcomplex in Limburg, de invloed van de veehouderij op milieu en volksgezondheid en de mening van Limburgers over de veehouderij is met verschillende direct betrokkenen nagedacht over de gewenste duurzame ontwikkeling en hoe deze gerealiseerd kan worden.

The Dutch organic egg industry wants to stimulate the demand for Dutch organic eggs in both the Dutch and German markets. In both markets the primary aim is to increase the market share, besides which the industry wants to raise the profile of the Dutch product in the German market. The aim of this study was to examine to what extent and how organic eggs can be placed more firmly in these markets, so that organic eggs catch the interest of a broader target group than just the consumers who choose organic from conviction De Nederlandse biologische eiersector wil de vraag naar Nederlandse biologische eieren stimuleren in zowel de Nederlandse als de Duitse markt. In beide markten is het primaire doel het marktaandeel uit te breiden en daarnaast de herkenbaarheid van het Nederlandse product in de Duitse markt vergroten. Onderzocht werd in hoeverre en hoe de biologische eieren op een sterkere manier in de ze markten kunnen worden gezet, zodanig dat het biologische ei interessant wordt voor een bredere doelgroep. Er werd gekozen voor een kwalitief consumentenonderzoek in Nederland en Duitsland.

The European dairy industry is confronted with losing market share in the global competition. This is mainly a result of changes in agricultural trade policy. This report studies the competitiveness of the dairy industry in more detail. The report is the result of a background study for a project commissioned by the European Commission, DG Enterprise and Industry

This study describes how health food stores can reinforce their market position and reveal further growth potential within this retail channel. Through a qualitative and quantitative study among consumers, we looked at purches pattern and motives of heavy users and light users of organic products who are both customers and non customers of the health food store. Associations with the health food store and supermarket were compared and the main areas distinguishing health food stores are described. Retailers were also interviewed in order to discover whether consumer perception corresponded with that of the retailer Dit onderzoek beschrijft hoe natuurvoedingswinkels hun marktpositie kunnen verstevigen en welke mogelijkheden er zijn voor verdere groei binnen dit afzetkanaal. Via een kwalitatief en kwantitatief onderzoek onder consumenten is gekeken naar de aankooppatronen en aankoopmotieven van biologische producten door de heavy users en light users van biologische producten waarvan een deel klant is van de natuurvoedingswinkel en een deel niet. De associaties die zij hebben met de natuurvoedingswinkel en met de supermarkt zijn met elkaar vergeleken en belangrijkste aandachtspunten waarop natuurvoedingswinkels zich kunnen profileren worden beschreven. Daarnaast zijn ondernemers geïnterviewd om te kijken of de beleving van de consument overeen komt met die van de ondernemer

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) streeft samen met andere belanghebbende par tijen naar een duurzame agrosector. Het proces van schaalvergroting is in dat verband een relevante ontwikke ling die vaak wordt geassocieerd met onduurzaamheid. Daardoor blijven mogelijke verduurzamingspotenties van schaalvergroting onderbelicht en onderbenut. Dit zou een gemiste kans zijn, want voor het investeren in duur zaamheid zijn economisch sterke bedrijven nodig, en dat zijn niet zelden grotere bedrijven of als zodanig opere rende samenwerkingsverbanden. Deze publicatie rapporteert over een onderzoek dat in de periode 2004-2005 is uitgevoerd met als doel het leveren van beleidsrelevante informatie voor LNV, door inzicht te verschaffen in burgerpercepties ten aanzien van schaalgrootte en schaalvergroting. Uitgangspunt hierbij is dat schaalvergroting in de landbouw voor een be langrijk deel een autonoom, niet te vermijden, proces is. Daarmee wordt de vraag relevant hoe mensen aankij ken tegen schaalgrootte en schaalvergroting van de landbouw in Nederland en hoe zij percepties over schaal en schaalvergroting koppelen aan aspecten van duurzaamheid (natuur, milieu, dierenwelzijn, voedselkwaliteit en landschap). Kort gezegd: is en blijft er in de nabije toekomst voldoende draagvlak om in Nederland grotere be drijven te houden en te ontwikkelen en zo ja, onder welke randvoorwaarden? In overleg met de stuurgroep is er voor gekozen om burgerpercepties te onderzoeken met betrekking tot de glastuinbouw, intensieve veehouderij (varkenshouderij en pluimveehouderij) en melkveehouderij.

Concurrentiekrachtmeting van de zuivelsector op landenniveau en sectorniveau aan de hand van een methodologisch raamwerk dat is gebaseerd op statistische bronnen. In de meting worden alle schakels in de keten beschreven vanaf producent tot en met de consument. In de studie wordt Nederland vergeleken met zes andere EU-landen waaronder de belangrijkste productielanden en afzetlanden.

Measurement of the competitiveness of the pig and piglet sector at country and sector levels using a methodology based on statistical sources. The measurement comprises all links in the chain from the producer up to and including the consumer. The study compares the Netherlands with other important EU member states, including the major producing countries and the major markets. Concurrentiekrachtmeting van de sector varkens- en biggenhandel op landenniveau en sectorniveau aan de hand van een methodologisch raamwerk, dat is gebaseerd op statistische bronnen. In de meting worden alle schakels in de keten beschreven vanaf producent tot en met de consument. In de studie wordt Nederland vergeleken met andere belangrijke EU-landen waaronder de belangrijkste productielanden en afzetlanden.

The aim of this consumer survey was to explore how convenience can be combined with the product fresh organic meat. In the survey, 24 light users of fresh organic meat were asked for their opinion on what organic stands for, in particular in relation to fresh organic meat. It also investigated what convenience means for them, particularly in relationship to fresh meat. Rapportage van een consumentenonderzoek dat tot doel heeft meer zicht krijgen op de mate waarin en de wijze waarop gemak, te combineren is met het product biologisch vers vlees. Bij 24 light-users is nagegaan waar biologisch in hun ogen in het algemeen voor staat en in het bijzonder in relatie tot biologisch vers vlees. Ook is onderzocht wat gemak in het algemeen en in het bijzonder in relatie tot vers vlees voor deze groep betekent. The aim of this consumer survey was to explore how convenience can be combined with the product fresh organic meat. In the survey, 24 light users of fresh organic meat were asked for their opinion on what organic stands for, in particular in relation to fresh organic meat. It also investigated what convenience means for them, particularly in relationship to fresh meat.

In-store consumentenonderzoek naar de perceptie van prijs en meerwaarde van biologische producten ten opzichte van gangbare producten onder wekelijkse kopers en incidentele kopers van biologische producten en kopers van gangbare voedingsmiddelen. Het onderzoek is uitgevoerd in tien plaatsen in Nederland waar, in het kader van het Prijsexperiment biologische producten, de prijs van biologische producten gedurende een periode van vier maanden is verlaagd

In deze studie is het effect van marketingcommunicatie in de winkel voor biologisch vlees bestudeerd. In een zestal supermarktwinkels zijn de boodschappen 'lekker' en 'natuurlijk origine' uitgetest. Er is gemeten of en in hoeverre door klanten het biologische schap aantrekkelijker werd gevonden, en wat het effect is op het koopgedrag. Er is ook geanalyseerd of en in hoeverre de beoogde boodschappen overeenkomen met de gepercipieerde boodschap. This study looks at the effect of marketing communications in shops with regard to organic meat. The messages 'tasty' and 'natural origin' were tested in six supermarket stores. The study then examined whether and to what extent customers found the organic shelf more attractive, and the effect on purchasing behaviour. An analysis was also made of whether and to what extent the intended messages corresponded with the perceived messages.

Vanaf 2012 wordt in de EU de traditionele kooihuisvesting voor leghennen verboden en vervangen door verrijkte kooien of alternatieve systemen, zoals scharrelhuisvesting. In deze studie zijn de gevolgen beschreven indien Nederland besluit om huisvesting in verrijkte kooien niet toe te staan. Een verbod heeft directe gevolgen voor het dierenwelzijn, de milieubelasting, de markt voor eieren en eiproducten in binnen- en buitenland en de concurrentiepositie en inkomenssituatie voor alle bedrijven binnen het legpluimveecomplex. With effect from 2012, the traditional cages for laying hens will be forbidden in the EU and replaced by enriched cages or alternative systems, such as barn housing. This study describes the consequences if the Netherlands decides not to permit housing in enriched cages. A prohibition has immediate consequences for animal welfare, the environmental impact, the market for eggs and egg products at home and abroad and the competitive position and incomes of all holdings in the laying poultry complex.

This report reviews a methodological framework for the measurement of competitiveness at national and sector levels. The choice of the factors determining competitiveness is largely based on international economic theory. The model describes the fresh vegetable sector; it extends from supply right through to purchases by consumers. The study compares the Netherlands with six other EU member states, including the major production countries and the major markets. The analysis of the fresh vegetable sector is preceded by a review of economic and demographic developments. Methodologisch raamwerk voor het meten van concurrentiekracht op landenniveau en sectorniveau. De keuze van de factoren die de concurrentiekracht bepalen, zijn grotendeels ontleend aan de theorie van de internationale economie. De versegroentesector wordt beschreven vanaf toelevering tot en met de consument. In de studie wordt Nederland vergeleken met zes andere EU-landen waaronder de belangrijkste productielanden en afzetlanden. De analyse van de versegroentesector wordt voorafgegaan met een beschrijving van de economische en demografische ontwikkelingen.

This study provides an insight into the goods flows of (raw) poultry meat within - and, in particular, to - the Netherlands, and into the associated zoonosis risks. The study offers input for an inspection policy that will be required to enforce the intended prohibition on the marketing of raw poultry meat infected with Campylobacter and Salmonella. The Netherlands is an important poultry-meat trading country, and consequently the interviewees endorsed the importance of the reduction of zoonosis; they were also of the opinion that good Salmonella and Campylobacter control measures are in place in the Netherlands. In addition, it was also concluded that the retail sale of poultry meat that is free of Campylobacter and Salmonella is not currently a feasible proposition in the Netherlands.

Opzet van het onderzoek Van eind april tot eind augustus 2006 is in tien plaatsen in Nederland een experiment uitgevoerd waarbij supermarkten de prijzen van acht biologische productgroepen sterk hebben verlaagd. Het doel van dit experiment was om na te gaan of bij een permanent lagere prijs consumenten meer biologische producten gaan kopen. Er is ook aan consumenten gevraagd waarom ze bepaalde producten kopen en welke ideeën zij hebben over meerwaarde en prijs van biologische producten. Zowel kopers als niet-kopers van biologische producten zijn ondervraagd. Tijdens het experiment zijn voor de biologische variant van eieren, melk, aardappelen, rijst en muesli de prijzen verlaagd met 5 tot 25% (verschillend per plaats in schijven van 5%). Voor de biologische variant van varkensvlees, rundergehakt en champignons is een prijsverlaging doorgevoerd van 8 tot 40% (in schijven van 8%). Per plaats in Nederland was de korting per productgroep in alle supermarkten gelijk om de onderlinge concurrentiepositie niet te beïnvloeden. Aan het experiment hebben elf supermarktformules meegewerkt: Albert Heijn, C1000, Coop, Coop Compact, Edah, Hoogvliet, Jan Linders, Jumbo, Konmar, Plus en Super de Boer. Zij hebben wekelijkse verkoopdata ter beschikking gesteld over de periode 2005 tot en met het eind van het experiment. Daarnaast hebben ze toestemming gegeven om hun klanten, in de winkel direct na aankoop, te enquêteren. Het onderzoek is opgezet en gefi nancierd door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit met medewerking van andere partijen uit het Convenant Biologische Marktontwikkeling. Voor de kwaliteitsbewaking is een begeleidingscommissie van deskundigen ingesteld.

De achtergrond van het Koepelproject schuilt in de gezamenlijke wens van SPN en LTO-Nederland om een impuls te geven aan de verdere professionalisering en ontwikkeling van de streekproductensector. Het project is gestart met een inventarisatie van voor praktijkinitiatieven relevante kennisvragen en thema’s. Op basis van deze inventarisatie zijn de kansen en belemmeringen van de Nederlandse streekproductiesector door middel van een Quick Scan nader in kaart gebracht. Hieruit komt naar voren dat er in potentie een grote markt is voor producten met regionale herkomst garanties en dat het Nederlandse aanbod van streekproducten sterk groeiende is. De Quick Scan resulteert eveneens in de identificatie van een aantal kansrijke marktkanalen voor opschaling van de afzet van streekproducten: boerenretail, de buitenhuishoudelijke markt, speciaalzaken en de supermarkt. Aan de hand van een aantal mogelijke afzetconcepten is vervolgens een aantal actieplannen ontwikkeld, waarin wordt aangegeven welke mogelijke strategieën en stappenplannen een concrete bijdrage kunnen leveren om aanwezige potenties daadwerkelijk te realiseren, respectievelijk bestaande belemmeringen op kunnen lossen. Deze actieplannen vormen eveneens belangrijke bouwstenen voor een advies met voorstellen tot meer strategische krachtenbundeling tussen het groeiende aantal organisaties dat zich actief inzet voor behoud en versterking van de bijzondere kwaliteiten die achter het begrip ´streekproduct´ schuil gaan. Het advies omvat in de kern een pleidooi voor een Task Force Marktontwikkeling Streekproducten om de cruciale stap te maken van kennisontwikkeling, zoals centraal heeft gestaan binnen het Koepelproject, naar een actieve marktontwikkeling ter ondersteuning van de Nederlandse streekproductensector

Het onderzoek geeft nader inzicht in de belevingswereld van hobbydierhouders. Het reikt handvatten aan om de communicatie van LNV beter te kunnen afstemmen op de informatiebehoefte van hobbydierhouders en om zo veel mogelijk aan te sluiten bij zijn of haar belevingswereld. Uit de wijze waarop hobbydierhouders aankijken tegen de overheid en de wet- en regelgeving die op hun dieren van toepassing is, blijkt dat er sprake is van een kloof tussen de hobbydierhouder en de overheid. The research provides a further insight into the environment of amateur livestock keepers and provides footholds for the better tailoring of communications by the Ministry of Agriculture, Nature and Food Quality to the need for information experienced by amateur livestock keepers, thus fitting in with the environment of those amateur livestock keepers. The manner in which amateur livestock keepers perceive the government, the legislation and the regulations applicable to them shows that there is a gulf between the amateur livestock keeper and the government.

Dit rapport bevat de resultaten van een verkennend marktontwikkelingsonderzoek naar nieuwe mogelijkheden voor de afzet van streekproducten en gerelateerde diensten in de markt voor toerisme en recreatie. Dit onderzoek is geïnitieerd door producenten van streekproducten en gerelateerde diensten, die hun marktpositie in hun eigen regio willen versterken. Op basis van kenmerken van de markt voor toerisme en recreatie zijn drie verschillende nieuwe afzetmogelijkheden onderzocht. Tevens wordt inzicht verschaft in de bijbehorende randvoorwaarden en consequenties voor producenten van streekproducten en gerelateerde diensten die in het algemeen betrekking hebben op de markt voor toerisme en recreatie en in het bijzonder op de drie verschillende afzetmogelijkheden.

De plotselinge uitbraak van vogelpest begin maart 2003 heeft rampzalige gevolgen voor de Nederlandse pluimveesector. Hoe ingrijpend het uiteindelijk zal zijn is nog niet met zekerheid aan te geven.

Nu er in Nederland sinds begin mei geen nieuwe uitbraken van de vogelpest meer zijn geconstateerd, komt de herbevolking van de geruimde gebieden langzaam in zicht.