Search

Dünya medeniyet merkezlerinden biri olan Maveraünnehir’de ilim-fen ve düşüncenin gelişimi çok eski dönemlere dayanır ve özellikle Ortaçağ’da zirveye ulaşmıştır. Bu sunumda Mirzo Ulugbek’in (1393-1449) mektebi ve onun Maveraünnehir’de bilimin gelişmesine etkileri hakkında bilgi vermek amaçlanmaktadır. IX. yüzyıldan itibaren Maveraünnehir ve Horasan bölgelerinde Samaniler, Karahanlılar, Harezmşahlar ve Timuriler’in hüküm sürdüğü dönemlerde ilim-fen, özellikle de astronomi (Gökbilim) hızlı bir şekilde gelişme göstermeye başlamıştır. Bu dönemde gökbilimi cihazlar icat etme ve onları geliştirme, ilim merkezlerinin meydana gelişi ve astronomi biliminin geliştirilmesi, rasathanelerin inşası ve gökbilimsel deneyleri ile ilgili araştırmalar gerçekleştirilerek önemli neticeler elde edilmiştir. The development of ilm-science and thought in Mā warāʼ al-Nahr, one of the World's centers of civilization is extended to ancient times and reached its peak in the Medieval. In this presentation, it is aimed to give information about the school of Mirzo Ulugbek (1393-1449) and its effects on the development of science in Mā warāʼ al-Nahr. From the IX. Century in Mā warāʼ al-Nahr and Khorasan regions under the reigns of Samanid, Karakhanid and Timurid dynasties science, especially astronomy has begun to develop rapidly. In this period significant results were obtained by inventing and developing astronomical devices, developing the science of astronomy and constructing the observatories, science centers

Işık, Türk kültürünün temel taşlarından biridir. Türk mitolojisinin temelinde ışık vardır. Türkler tarafından ışıklı gökyüzü kutsal bilinmiş, gökyüzü tanrı mekânı olarak kabul edilmiştir. Gök Tanrı İnanç Sisteminden günümüze Türk kültüründe pek çok değişiklik olmasına rağmen ışık kültü değerinden pek bir şey kaybetmeden; aksine daha da kıymetlenerek günümüze kadar gelmiştir. Bunun sebebi ışığın, insanoğlunun hayatındaki önemidir. En başta insanoğlu ışık sayesinde etrafını; hatta kendini görebilmiş, ışıkla ısınmış, ışığın etkisiyle tarım yapıp yaşamını sürdürebilmiştir. Bunlar ışığın insan hayatındaki maddi yönleridir. Bunlarla birlikte insanoğlu ışıklı gökyüzünden önce korkmuş, sonra ona hayran olmuş; en sonunda da onu kutsamış ve ona saygı duymuştur. Haliyle de ışığa dair pek çok inanış oluşturmuştur.Işığa dair inanışların başında tanrının gökte olduğuna inanılması gelmektedir. Bilindiği gibi Gök Tanrı İnanç Sisteminde tanrı göktedir ve tanrının gökyüzünden Türk hakanına verdiği güçle(kutla) hakan yeryüzünü tanrı adına yönetmektedir. Bunun yanında Türk hakanına yol göstermek için gelen Bozkurdun yüzü de ışıklıdır; çünkü bozkurt da tanrı temsilcisidir. Yine Oğuz Kağan'ın evlendiği göğün kızının yüzü de ışıklıdır; nihayetinde o da tanrı tarafından Türk hakanına bir kut olarak gönderilmiştir. Peki, neden tanrı Türk mitolojisinde göktedir; çünkü gök insanoğlunun en büyük ışık kaynağı olan güneşin göründüğü yerdir. Bununla birlikte, geçmişten günümüze gelen ve muhtemelen bugünden de yarına aktaracağımız Türk kültüründeki pek çok inanışın temelinde ışık kültü vardır. Yerin kötü göğün iyi, gecelerin kötü (dar vakit), gündüzlerin iyi olarak bilinmesinden tutun da karanın kötü akın iyi olarak kabul edilmesine kadar Türk inanış dünyasının temelinde ışık kültürün etkisi görülmektedir. Nitekim ışık kültünün Türk kültüründeki yeri bunlarla da snırlı değildir. Aydınlık olan suyla, yakıcılığı yanında ışığıyla da insanları etkileyen ateşin kültleşmesi de ışığın Türk kültüründeki yerini gösteren birer örnektir. Ayrıca ışık ve ışığın etkisi olan her şey Türk kültüründe üzerine yemin edilen unsurlardandır ki, ışık üzerine yemin etme örneklerini ilahi kitaplarda da görmekteyiz.Geçmişten günümüze ışık kültünün Türk kültüründeki yeri incelendiğinde kültürün süreklilik, değişkenlik, nesilden nesile aktarım ürünü olma gibi özellikleri bariz olarak görülebilmektedir. Yine ilahi kitaplara ışık açısından bakıldığında da bu kitapların ortak bir temele dayandığı anlaşılabilmektedir. Bununla birlikte dünyanın farklı coğrafyalarındaki Türk, Hint ve Mısırlıların kültürleri de ışık bağlamında incelendiğinde kültürün hem insan ürünü olduğu için farklı milletlerde gösterdiği benzerlik, hem de insan her yerde aynıyken çevre şartlarından, içinde bulunulan değişik faktörlere göre kültürlerin değişkenliği özellikleri saptanabilmektedir. Bütün bunlar bir kült çerçevesinde yapılan bir çalışmada kültürün pek çok özelliğinin belirgin olarak gözlenebileceğinin kanıtıdır. Nitekim tezimizin asıl konusu Türk kültüründe ışık kültünün yeri iken, bununla birlikte ışık kültü çerçevesinde kültür kavramının özelliklerini örneklendirmeye de çalışılmıştır. Light is the one of the basic elements of Turkish culture . There is light in the basic of Turkish mythology.Shining sky is known holly and sky is known as God?shome by Turkish people.Although there are many changes in Turkish culture fromthe system of god in the sky to today , light culture comes today with the getting worth without losing any worth. The reason of this is the importance of light in humanbeing `s life.At first ,humanbeingsaw around, heated themselves ,did cultivation with the effect of the light.Even,they saw themselves with the light .These are material aspects of light in humanbeing?s life Firstly,people were afraid of shining sky. Then they admired it. Finally, they sacrified it and respected it.So,there were many beliefs about light.The belief of God?s being in the sky is in the head of beliefs about light.As it is known ,God is in the skyin God in the sky belief system and The Sultan administrate earth fort he sake of God with the power given to Turkish people from the sky by God . Besides,the face of grey wolf coming to guide for Turkish sultan is shining with the light because Greywolf is representative of God . The face of girl who is the wife of Oguz Sultan and comes from the sky is shining with the light.At the end , she was sent for Turkish Sultan by God to be a religious symbol. Why is God in the sky in Turkish culture mythology ? Because sky is the place where the sun the biggest source of light forhumanbeing is.Also,there is the culture of light inthe basic of many beliefs in Turkish culturecoming from past to today and going on future .People accept that earth is bad sky is good,night is bad and day is good .They also accept black is bad white is good. The reasons of these ideas are the culture of light in thebasic of Turkish belief. These are not all forthe palce of light culture in the culture of Turkis. The fire ` burning and the light features also affecting people with the water called as light are an example showing the place of light in the culture of Turkish.Also, light and everyhting which is affaceted by lightare the elements sweared inthe culture of Turkish .we can see the examples of swearing in lightinthe religious books.We can see culture?s continuity,changebility and transformission from generation to generation when we examine the place of light in the culture of Turkish .It can be seen all these books depending on the same basic when look religious book in the aspect of light. Also,when we examine the cultures of Turkish ,Indian ,greek and Eygpt in different erea of world, we can see the features of similarities in different nations as culture is human product and the feature of culture?s changable in different environment.. All these are evidence of many aspects of culture are seen around culture. While the basic topicof thesis isculture oflight in Turkish culture , we try togive exampleforfeatures of culture around cultureoflight. 112

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Güven; korku, çekinme ve kuşku duymadan inanma ve bağlanma duygusu, itimat olarak ifade edilmektedir. Örgütsel güven ise birlikte çalışan insanların birbirlerinden korkmaması, birbirlerinden habersiz gizli oyunlar oynamaması, güç ve benlik savaşlarına girmemeleri ve bir insanın karşısındakinin kişiliğine, yeteneklerine, dürüstlüğüne, karakterine, becerisine, gücüne ya da doğruluğuna kuşku duymadan güvenmesi olarak tanımlanır. Duygu olgusu; kişiye özel hisler olarak tanımlanabilir. Çalışanlar; iş yaşamlarına duygularını yansıtmaktadır. Yansıtılan duyguların düzeyi yapılan işlere göre değişebilmektedir. Duyguların gösteriminde belli düzeylerde emek harcanmaktadır. Bu emek daha çok zihinsel olsa da bazen fizikselde olabilmektedir. Bu çerçevede harcanan emeğin diğer bir tanımı da duygusal emektir. Duygusal emek kavramı ise kişiler arası iş süreçlerinde örgütün beklediği duyguları işe yansıtmada gerekli olan çaba, planlama ve kontrol olarak açıklanmaktadır.Bu çalışmada örgütsel güven - duygusal emek kavramları arasındaki ilişki ve örgütsel güvenin duygusal emeğe etkileri ele alınmıştır. Bu kavramlar arasındaki ilişkinin tespit edilmesi turizm işletmelerinde güven duygusunun sağlanmasının önemini vurgulaması açısından önemlidir. Örgüt içi güvenin her yönüyle sağlanması özellikle hizmet işletmelerinde çalışanların ortaya koyduğu fiziki emeğin yanı sıra yansıttıkları duygusal emeği de önemli ölçüde etkilemektedir. Çalışmanın literatür kısmında ağırlıklı olarak hem örgütsel güven hem de duygusal emek kavramları üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda geliştirilen izleyiş yolu çerçevesinde, İstanbul ilinde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinin çalışanlarına anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler analiz edilerek örgütsel güven ve duygusal emek kavramlarına ilişkin çalışan yaklaşımları ortaya konulmuştur. Araştırma bulgularına göre Örgütsel güven boyutları içinde çalışanların çalışanlara güveni en yüksek ortalamaya sahiptir. Yani çalışanlar en çok çalışanlara güvenmektedirler. Çalışanlar diğer çalışanlardan daha az oranda yöneticilerine güvenmektedir. Duygusal emek boyutları arasında; derin davranış en yüksek ortalamaya sahiptir. Buna göre, çalışanlar en fazla oranda derin davranış sergilemektedirler. Daha düşük oranda yüzeysel davranış sergilemekte ve gerçek duygularını ise daha az oranda bastırmaktadırlar. Trust is defined as to believe in something without being anxious and fearing and emotionally attached. Organizational trust is defined as to have not the sense of fear among the colleagues, carry bad intentions about themselves, not to intervene power and ego disputes and to trust anyone in regard with his/her persona, talent, honesty, character, skill, power or fairness. The fact of emotion is defined as the senses peculiar to the individual. The colleagues reflect their emotions to business life. The level of the reflected emotions can differ according to the things to be done. In demonstrating the emotions the labour in definite level is spent. This labour is mental but sometimes physical. In this regard, another definition of the labour is emotional labour. The emotional labour concept is expressed, among the inter-individual labour processes, as the necessary labour, planning and control for the emotions expected by the organization, that will be reflected on the work.In this study, the relationship between the organizational trust and emotional labour, and the impacts of organizational trust on emotional labour are focused on. The finding of the relation between these concepts is crucial to focus on the importance of the maintenance of the trust concept in tourism managerships.The establisment of the inner-organizational trust with its all aspects affect, significantly, the emotional labour of the staff in the service managership; besides the physical labour that demonsrated affect the emotional labour. In the literature part of the study both the organizational trust and the emotional labour have been focused on. In term of the developed research, a survey has been applied to the five-star hotels in Istanbul City.The input datas have been analyzed and the approaches of the employees related to the organizational trust and the emotional labour have been put forth. As for the research is considered the trust of the employees to the managers in the dimension of the organizational trust has the highest average. That means the employees trust mostly to the managers. Then they trust to the employees. Among the emotional labour dimension, the deep behaviour has the highest average. According to this, the employees demonstrate the deep behaviour much more than the others. Then comes surface behaviour. They less supress their real emotions.