Search

MÖ 934-612 yılları arasında siyasi, askeri, ekonomik ve idari anlamda güçlü bir imparatorluk kuran Asurlular, başarılarını emperyalist ideolojilerini gerçekleştirmek için kullandıkları uygulamalar ve araçlara borçluydular. Bu unsurların başında propaganda araçları gelmektedir. Yazılı ve görsel materyallerden oluşan bu araçlar hâkim ideolojiyi yönetilen halka aktarmada ve düşmanlara Asur’un gücünü göstermek için etkili bir şekilde kullanmaktaydılar. Bu çalışmada etkili birer propaganda araçları olan rölyefler ve anıtlar ele alınacaktır. Yeni Asur kralları Yakındoğu’da güçlü bir devlet vücuda getirdikten sonra imar faaliyetlerini artırmış ve inşa ettikleri saraylarda bir imparatorluk ikonografyası yaratmaya önem vermişlerdir. Ayrıca askeri sefer düzenlenen uzak bölgelere ve Asur sınırlarına anıtlar dikmişlerdir. Asur nüfusunun ve düşman toplulukların büyük bir bölümünün okuma yazma bilmediği düşünüldüğünde görme duyusuna dayalı bu propaganda araçlarının mesajın tüm hedef kitleye ulaşmasında önemli bir yerde olduğu anlaşılmaktadır.

The Cimmerians, a migrant-settler group began to migrate towards the south and the west following their displacement from their homeland by the Scythians. Those Cimmerians who migrated to the south came to the borders of Urartu and Assyria and began to threat both states. Especially the Urartian kings found themselves in a difficult situation against the Cimmerians. However, soon these warriors turned their direction to the Assyrian Empire and started attacking its borders. Thus, their activities attracted the attention of Assyria and the Assyrian documents started to inform about them. The Assyrian documents are of great value as they contribute to the mapping of the geographical area where the Cimmerians spread and the clarification of their history. The mentioning of Cimmerians in the Assyrian documents as an enemy to be feared is a proof of their power in the Near East.

The Arabs took their place in the Assyrian written documents and in the reliefs adorning the walls of the palaces. The fact that the Arabs were the subject of Assyrian resources was related to their control of one of the important trade routes and having rich resources in terms of aramotics and camels. Assyrian kings tried to protect their interests in the Arabian Peninsula, sometimes through military expeditions and sometimes through political compromise. Although Assyria has gained superiority over Arabs through military expeditions, the geographical and climatic conditions of the region prevented Assyria from penetrating the region. Expeditions made by Assyria to the region could not go beyond extensive looting activities, as soon as the Assyrian army returned, the Arab tribes acted independently and took part in anti-Assyrian movements at the first opportunity they had. Assyrian sources contain important information about the political, economic and social life of Arabs, as well as their military and political relations between the Assyrian and Arab kingdoms. The Assyrian written documents are also the first written sources providing information about the history of Arabia., Araplar, Asur yazılı belgelerinde ve sarayların duvarlarını süsleyen rölyeflerde kendilerine yer edinmişlerdir. Arapların Asur kaynaklarına konu olması, onların önemli ticaret güzergâhlarından birisinin kontrolünü ellerinde tutmaları, aramotikler ve deve açısından zengin kaynaklara sahip olmalarıyla ilgiliydi. Asur kralları Arabistan Yarımadası’ndaki çıkarlarını bazen askeri seferler ile bazen ise siyasi uzlaşma yoluyla korumaya çalışmıştır. Asur, gerçekleştirdiği askeri seferler ile Araplar üzerinde üstünlük kurmuş olmasına rağmen, bölgenin sahip olduğu coğrafi ve iklim şartları Asur’un bölgeye nüfuz etmesine engel olmuştur. Asur’un bölgeye gerçekleştirdiği seferler geniş çaplı yağma faaliyetlerinden öteye geçememiş, Asur ordusu geri çekilir çekilmez Arap kabileleri bağımsız bir şekilde davranmışlar ve ilk fırsatta Asur karşıtı hareketlerin içerisinde yer almışlardır. Asur kaynakları, Asur ve Arap krallıkları arasındaki askeri ve siyasi ilişkilerinin yanında, Arapların siyasi ekonomik ve sosyal hayatları hakkındaki önemli bilgileri barındırmaktadır. Asur yazılı belgeleri Arabistan tarihi hakkında bilgi veren ilk yazılı kaynak olma özelliği de taşımaktadır.

Kesin şekilde belirlenmiş bir veraset sisteminin olmaması, başta prensler olmak üzere kraliyet üyelerinin taht üzerinde mücadeleye tutuşmasına yol açmıştır. Kralın bütün gücü kendilerinde toplamayı başaramayıp güçlü bir yönetişim tesis edememesi karşısında, bazı kraliyet üyeleri saray içerisinden destekçilerinin de yardımıyla tahtı ele geçirmenin planlarını yapmışlardır. Bu kişiler kendilerine yeterli derecede bir destek buldukları anda da isyan başlatıp, krala darbe yapmaya çalışmışlardır. Bu çalışmada Yeni Asur İmparatorluğu Dönemi’nde gerçekleş taht isyanları ve darbeler ele alınacaktır. Bütün bu tecrübelerin Asur veraset sistemindeki yansımaları ve alınan önlemler belgeler ışığında sunulacaktır. Bu çalışmanın konusunu Aššur-da’’in-apla isyanı, Kalhu İsyanı, II. Sargon’un Tahta Geçişi, Urdu-Mulissu İsyanı ve Šamaš-šuma-ukīn isyanı oluşturmaktadır.

Asurbanipal (MÖ 669 – MÖ 627) tahta çıkınca temkinli bir politika sürdürmüş, dedesi Sanherib'in Asur'a getirmiş olduğu Marduk heykelini geri göndererek, Babil tanrılarına saygısını sunmuştur. Asurbanipal aile içindeki problemleri de giderdikten sonra yayılmacı bir fetih politikası izlemeye başlamıştır. Asurbanipal çeşitli vassal kralların isyanını bastırdıktan sonra Mısır ve Elam'ı hâkimiyeti altına almıştır. Asurbanipal kardeşi Šamaš-šuma-ukin ve destekçilerinin çıkardığı isyan ile de mücadele etmek zorunda kalmış ve isyana karışanlar acımasız bir şekilde cezalandırılmıştır. Asurbanipal dönemi Asur tarihini son parlak çağı olmuştur. Devletin en geniş sınırlarına ulaştığı bu dönemde, Asur kralı birçok sorunu kalıcı olarak çözmek istemiş, acımasız fetih hareketlerine girişmiştir. Asurbanipal'in askeri seferlerini genellikle Mısır, Elam ve Babil kaynaklı problemlerden dolayı gerçekleştirmiştir. Gerçekleştirilen onca sefere rağmen Asurbanipal'in ölümünden sonra devlet bir anda çöküş sürecine girmiştir. When Ashurbanipal (669 BC - 627 BC) ascended the throne, he sent a statue of Marduk brought by his grandfather Sennacherib to Assyria and offered his respect to the Babylonian gods. Ashurbanipal began to pursue an expansionist conquest policy after eliminating the problems in the family. After suppressing the rebellion of various vassal kings, Ashurbanipal took Egypt and Elam under his rule. Ashurbanipal also had to fight the rebellion of his brother Šamaš-šuma-ukin and his supporters, and those involved in the rebellion were brutally punished. The Assyrian period has been the last brilliant era of Assyrian history. In this period when the state reached the widest limits, the Assyrian king wanted to solve many problems permanently and started the merciless conquest movements. Ashurbanipal's military campaigns were mainly due to problems arisen from Egypt, Elam and Babylon. In spite of all the campaign, the state suddenly entered a period of collapse after the death of Ashurbanipal. 288

Bu makalede Asurve Babil’de yemin uygulamasının sosyal, ekonomik, hukuki ve siyasi hayat içerisindekiyeri ve önemi ele alınmaktadır. Bu amaçla hem resmi nitelikteki kraliyetyazıtları ve hukuki kayıtlar hem de şahıslara ait hukuki ve ekonomiknitelikteki belgeler incelenmiştir. Asur ve Babil’de yemin uygulanması toplumhayatı içerisinde sorunların çözümünde ve gerçeğin ortaya konulmasında önemlibir işlevi yerine getirmiş, ayrıca sözleşme ve anlaşmalarda taahhüt edici biramaca hizmet etmiştir. İncelediğimiz belgeler, yemin etme eyleminin dinsel birnitelik taşıdığını ve eylemin tapınakta, mahkemede ve kutsal mekânlardatanrıların huzurunda gerçekleştirildiğini göstermektedir. Asur ve Babil’de yalanyere yemin edenlerin ve ettikleri yemini tutmayanların ağır cezalarlayüzleşmeleri, yeminin bağlayıcı bir özelliği olduğunu ortaya koymaktadır.

Phase of the Neo-Assyrian Empire, includes a period in which the Assyrian imperialism reached its peak and the Assyrian kings considered all kinds of practices legitimate for the prosperity and peace of their people. Necessity to control of the vast lands of the Assyrian Empire caused the emergence of various rebellions within the imperial borders. These rebellions were organized in general by kingdoms in vassal status. The Assyrian kings saw the occupation as a right in the face of these rebellions and transformed the rebellious regions into the central provinces by eliminating vassal status. When the rebellions were evaluated in terms of rebels, it was seen as an act against the Assyrian sovereignty. The lack of written material of the Vassals limits the information on the details of the rebellions and causes limitations in explaining the subject. In this study, how the rebellions which emerged as a resistance against the Assyrian imperialism are reflected in the royal inscriptions, will be evaluated., Yeni Asurİmparatorluk evresi, Asur emperyalizminin zirveye ulaştığı ve Asur krallarınınhalkının refah ve huzuru için her türlü uygulamayı kendilerine meşru gördükleribir dönemi kapsamaktadır. Asur İmparatorluğunun yayıldığı geniş coğrafyanınkontrol altında tutulması zarureti imparatorluk sınırları içeresinde çeşitliisyanların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bu isyanlar genel olarak vassal(bağımlı) statüdeki krallıklar tarafından başlatılmıştır. Asur kralları buisyanlar karşısında işgali kendilerine bir hak olarak görmüşler ve vassallıkstatüsünü ortadan kaldırarak isyan eden bölgeleri merkeze bağlı eyaletleredönüştürmüşlerdir. İsyanlar asiler açısından değerlendirildiğinde, Asuregemenliğine karşı gelme eylemi olarak görülmektedir. Vassallara ait yazılımateryalin eksikliği, isyanların ayrıntıları konusunda bilgileri sınırlamaktave konuya açıklama getirmede sınırlılıklara neden olmaktadır. Bu çalışmadaAsur emperyalizmine karşı bir direnç olarak çıkan isyanların kraliyetyazıtlarına nasıl yansıdığı değerlendirilecektir.

The dowry is an important tradition in the marriage process. Dowry is a marriage gift given by fathers to their married daughter at the present time. However dowry is interpreted as giving a share of the inheritance to the father’s daughter as well as being a gift in some cuneiform Akkadian documents. At the same time, it is understood from the text (the written documents) that, fathers make sometimes an agreement with the male side (the family of male) in order to determine the content of the dowry and to protect the rights of his daughter on the dowry. The woman, who left her father’s house with her dowry, had the right to use the dowry during her life and the dowry was transferred as an inheritance to her children at the time of her death.The fact that this issue was frequently mentioned in the old times, the texts of the law and the private records of the civilian population shows that the issue has caused both legal and social problems. Dowry was named as “šeriktum” and “nudunnûm” in cuneiform Akkadian resources. To focus on this issue in the written laws of the state and the public’s private archives had probably the aim of protecting the womes who owned the dowry., Çeyiz verme evlilik süreci içerisinde önemli bir gelenek olarak karşımıza çıkmaktadır. Çeyiz, günümüzde baba tarafından evlenecek olan kızına verdiği evlilik hediyesidir. Ancak bazı çivi yazılı Akadca belgelerde, çeyiz bir hediye olmasının yanında babanın kızına mirasından pay vermesi olarak da yorumlanmaktadır. Bununla birlikte babalar bazen çeyizin içeriğini tespit etmek ve kızının çeyiz üzerindeki haklarını korumak için erkek tarafıyla bir anlaşma yaptığı yazılı belgelerden anlaşılmaktadır. Babasının evinden çeyiziyle ayrılan kadın, yaşamı boyunca çeyizi üzerinde kullanım hakkına sahip oluyordu ve öldüğü zamanda bu çeyiz çocuklarına miras olarak aktarılıyordu. Eski devirlerde, kanun metinleri ve sivil halka ait özel kayıtlarda bu konuya sıklıkla yer verilmesi, meselenin hem hukuki hem de toplumsal sorunlara yol açtığını göstermektedir. Çeyiz kelimesi çivi yazılı Akadca kaynaklarda genellikle “šeriktu(m)” ve “nudunnû(m)” kelimeleri ile karşılanmıştır. Devletin yazılı kanunlarında ve halkın özel kayıtlarında bu konu üzerinde durulması, muhtemelen daha önce karşılaşılmış olan sorunların önüne geçme ve çeyizin sahibi olan kadını koruma amacı taşıyordu.

Children were an important part of life in Ancient Mesopotamia as they are in the communities of this age. Children were seen as warrant of the continuation of generation and social life. Protecting the children against external threats was one of the major responsibilities of families in archaic age societies as it is now. In Ancient Mesopotamia, children used to grow up and socialize in a family in which the father is the authority. In the societies of ancient age, children were grown up deprived of their free will and in accordance with their families’ will and society’s tradition. Freedom of children was restricted. This situation is the same for modern communities. In Ancient Mesopotamia, some articles of law and various documents were related to children. Those documents included some issues such as protecting the children, adopting, educating the children, curatorship and right of succession.

MÖ 934 – 612 yılları arasında büyük bir imparatorluk kuran Yeni Asur kralları idari, ekonomik ve askeri açıdan başarılı bir organizasyon meydana getirmişlerdir. Ancak Asur krallarının etkin bir imparatorluk ideolojisinin savunucuları olmaları, onları çağdaşları olan krallardan farklı kılmaktadır. Yeni Asur İmparatorluğu dönemindeki birçok uygulama imparatorluk ideolojinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştı. İdeolojinin merkezinde ise kral bulunmaktaydı. Kral yaptığı her işi tanrı adına yaptığını iddia ederek, icraatlarına yasal bir dayanak oluşturmaktaydı. Bu süreç planlı bir şekilde ustaca yürütülmekteydi. İdeolojik fikirlerin geniş insan topluluklarına ulaştırılması ise başarılı propaganda araçlarıyla mümkün olmaktaydı. İmparatorluk yazıtları ve saray rölyefleri Asur imparatorluk ideolojisinin en etkili propaganda araçları konumundaydı. Asur emperyalist düşünce yapısının bir sonucu olarak ortaya çıkan uygulamalar, Asur'a bir takım avantajlar sağlarken, işgal edilen toprakların haklarının birçok açıdan sömürülmesini içeriyordu. Bu durum çeşitli bölgelerde Asur'a karşı muhalif seslerin yükselmesine ve çeşitli isyanların çıkmasının neden olmuştur. Bu çalışmayla, Asur İmparatorluğu'nun ideolojik temelleri, Asur yayılımı, Asur propaganda araçları ve Asur emperyalizminin bir sonucu olarak cereyan eden ayaklanmalar gibi birbiriyle ilişkili olduğu düşünülen konulara detaylı bir açıklama getirilmesi amaçlanmıştır. The Neo-Assyrian kings, who established a great empire between 934 - 612 BC, originated a successful organization in administrative, economic and military terms. However, that Asyrian kings support an active empire ideology makes them different from their contemporaries. Many implementation in the era of the Assyrian Empire emerged as a result of imperialist ideology. In the center of the ideology was the king. The king placed a legal basis for his actions, claiming that he had done everything in the name of God. This process was carried out skillfully in a planned manner. The ideological ideas to be delivered to large communities of people was possible by means of successful propaganda tools. Imperial inscriptions and reliefs of the palace were the most effective propaganda tools of the Assyrian imperial ideology. The implementation that emerged as a result of the Assyrian imperialist thought structure provided a number of advantages to Assyria and included the exploitation of the rights of the occupied territories in many ways. This situation caused to rise opposition voices against Assyria in various regions and the emergence of various rebellions. The aim of this study is to provide a detailed explanation of the issues that are thought to be related to each other, such as the ideological foundations of the Assyrian Empire, the Assyrian's expantion, Assyrian propaganda tools and the riots that emerged as a result of Assyrian imperialism. 365

Atlı – göçebe kavimi olan İskitler, M.Ö. 9. yüzyıldan Orta Asya steplerinden Karadeniz'in kuzeyine doğru bir göç hareketinde bulunarak Kimmerlerin yaşadığı coğrafyaya gelmişlerdir. İskitlerin gelmesiyle Kimmerler, topraklarını terk ederek Kafkasya üzerinde Anadolu'ya gelmişlerdir. Anadolu'ya girmek isteyen Kimmerler, Doğu Anadolu coğrafyasına hakim olan Urartu Devleti ile Mücadele etmişlerdir. Urartu Devleti Kimmerler'in yönlerini Anadolu'nun içlerine doğru çevirerek Kimmer saldırılarını bertaraf etmiştir. Ancak Kimmerler'i takip ederek Anadolu'ya gelen İskitler, Urartu kalelerine saldırmaya başlamıştır. Kimmer ve Asur saldırıları ile zayıflayan Urartu Devleti, İskit saldırıları sonucu yıkılmıştır. Scythians who are an horseman-nomad nation, have came to the geography where Kimmers live on by immigrating from Middle Asia's steppes to the North of Black Sea in B.C.9th century. As a result of Scythians' coming, Kimmers have come to Anatolia over Caucasia by leaving their habitation. Kimmers who want to step in Anatolia, have struggled with Urartian State which dominate East Anatolia. The Urartian state have remoted Kimmers' attacks by turning their direction through internal parts of Anatolia. However, Scythians who have come to Anatolia by following Kimmers, have started to attack the Urartian castles. Urartian State which lose power by the attacks of Kimmer and Assyria, have collapsed by the attacks of Scythian. 129