Search

The Ecclesiastical Province of Cambrai offers a highly interesting test case for both the field of borderlands studies and transregional history: since its erection in 1559 at the southern border of the Habsburg Low Countries, it hosted Catholic refugees from different regional backgrounds, such as the British Isles, France and the insurgent provinces of the Low Countries. This contribution argues that (1) the frontier position of the Ecclesiastical Province of Cambrai led to (2) systematic encounters between Catholic exiles of diverse regional provenances. Rather than solely seeking to establish segregated exile communities, as argued in older nationalist historiographies, (3) these refugees interacted with their host society, and inscribed themselves in pre-existing patterns of cross-border mobility with France. As such, the Cambrai borderlands came to constitute a transregional node within the Catholic Reformation of the early modern era. De kerkprovincie Kamerijk is een interessante gevalstudie voor zowel borderlands studies als transregionale geschiedenis. Sinds haar oprichting in 1559 aan de zuidelijke grens van de Habsburgse Nederlanden, werd de kerkprovincie een toevluchtsoord voor katholieke vluchtelingen van verschillende regionale herkomst, zoals de Britse eilanden, Frankrijk en de opstandige provincies in de Nederlanden. Dit artikel betoogt dat de (1) ligging van de kerkprovincie aan de Frans-Habsburgs Nederlandse grens (2) leidde tot systematische ontmoetingen tussen katholieke ballingen met een diverse regionale achtergronden. Eerder dan puur te streven naar het creëren van gesegregeerde ballingengemeenschappen, zoals oudere nationalistisch-geïnspireerde historiografie betoogde, (3) werden deze vluchtelingen door hun nieuwe host society sterk beïnvloed. Zo gingen ze onder meer gebruik maken van de bestaande patronen van grensoverschrijdende uitwisseling met Frankrijk. Hierdoor werden de borderlands van de kerkprovincie Kamerijk een transregionaal knooppunt in de katholieke hervorming van de vroegmoderne periode.

A New Year with the Jesuits. A study of the emblematic manuscript produced for the visit of Leopold-William at the Jesuits Brussels College on the 1st January 1650. On New Year’s Day 1650, Leopold-William, the general governor of the Spanish Low Countries, was welcomed by the Brussels Jesuits to their college, where after the mass the governor had a dinner. To commemorate this special event, a manuscript was produced, whose structure is modeled on the order of a dinner. From the table layout to the desserts, the services are made of chronograms and nineteen emblems. An emblem is a figurative genre whose dynamic is based on an image and some text interacting with each other. Beside the picture, showing a scene in connection with a dinner, some food or a dish, each emblem is composed of a Latin title praising Leopold-William and of a very short ambiguous Latin sentence, thanks to which the depicted scene is symbolically related to some success of the governor. After a quick presentation of the manuscript, which has received only limited attention from scholars and for which there is no complete edition, this paper explores how the Jesuits took advantage of the specific features of the emblems to embrace at once the dinner, which provided the opportunity to design the manuscript, and the contemporary events of that time showing in Leopold-William a successful and victorious governor., Le 1er janvier 1650, Léopold-Guillaume de Habsbourg, gouverneur général des Pays-Bas espagols, est reçu par les jésuites bruxellois dans leur collège où, après la messe, il assiste à un dîner. Pour commémorer l’événement, un manuscrit fut conçu, dont la structure suit l’ordre d’un repas. De la préparation de la table jusqu’au desserts, les différents services se composent de chronogrammes et de dix-neuf emblèmes. Genre en vogue au XVIIe siècle, dont la dynamique repose sur l’interaction entre une image et du texte, l’emblème fait la part belle à l’expression figurée et à la pensée symbolique. Dans le manuscrit de 1650, outre une peinture, qui fait voir une scène en rapport avec un repas, un mets ou un plat, chaque emblème comprend une brève sentence en latin, dont l’ambiguïté permet de rattacher la scène figurée à Léopold-Guillaume, à l’une de ses qualités ou à l’un de ses succès, au(x) quel(s) il est fait référence dans le titre de la composition. Cette contribution vise d’une part à présenter le manuscrit qui a peu reçu l’attention des chercheurs et n’a jamais fait l’objet d’une édition complète, et d’autre part à examiner en détail le mode de fonctionnement des emblèmes, tout en les replaçant dans le contexte culturel et historique large de leur époque. De cette analyse, il ressort que l’emblématique se révèle être un moyen original à la fois pour mettre en perspective le repas, occasion de la conception du manuscrit, et pour envisager les événements contemporains de l’actualité au profit de Léopold-Guillaume, dont les emblèmes font l’éloge., Een Nieuwjaar met de jezuïeten. Studie van een emblematisch handschrift opgesteld ter gelegenheid van het bezoek van Leopold Willem op 1 januari 1650 in het Brusselse jezuïetencollege. Op 1 januari 1650 werd Leopold Willem, de Habsburgse landvoogd van de Spaanse Nederlanden, op het Brusselse jezuïetencollege uitgenodigd, waar hij na de mis aan een diner deelnam. Bij deze gelegenheid werd een handschrift opgesteld waarvan de structuur het verloop van het diner weerspiegelt, van het klaarmaken van de tafel tot de nagerechten. De verschillende gangen zijn afgebeeld door chronogrammen en negentien emblemen. In de 17de eeuw was het embleem een succesgenre, waarin een beeld en tekstelementen wederzijds naar elkaar verwijzen en waarin de wisselwerking tussen het figuratieve en het symbolische essentieel is. In dit handschrift bevat elk embleem een geschilderd beeld dat een maaltijd, een gerecht of een schotel afbeeldt, alsook een korte Latijnse zin, waarvan de dubbelzinnigheid het mogelijk maakt om de afgebeelde scène in verband te brengen met Leopold Willem, een van zijn kwaliteiten of successen. De bijdrage levert een korte presentatie van het handschrift, dat weinig aandacht heeft genoten en nooit volledig uitgegeven is. Daarnaast biedt het artikel een nauwkeurig onderzoek van de emblemen en van hun bredere historische en culturele context. Deze analyse toont dat de emblemen het diner (waarvoor het handschrift opgesteld was) op een originele manier in de kijker zetten en dat ze toelaten om de eigentijdse gebeurtenissen aan Leopold Willems roem te koppelen., Ems Grégory. Un Nouvel An chez les jésuites. Étude du manuscrit emblématique conçu à l’occasion de la visite de Léopold-Guillaume le 1er janvier 1650 au collège bruxellois de la Compagnie de Jésus. In: Revue belge de philologie et d'histoire, tome 93, fasc. 3-4, 2015. Histoire médiévale moderne et contemporaine - Middeleeuwse moderne en hedendaagse geschiedenis. pp. 693-761.

In 1725 Emperor Charles VI instituted a government composed of three collateral councils. At first sight, this system resembles the institutional landscape left behind by King Charles II (the last of the Spanish Habsburg dynasty) in the Netherlands. Even though there is undeniably a certain measure of continuity between 1700 and 1725, the government at the latter end of this period experienced some fundamental changes, stemming from the numerous preceding government systems. This article attempts to offer an answer to the following questions : what were the selection criteria for high-ranking civil servants in the Netherlands during this period of transition between the Spanish and the Austrian regime, against the background of the War of Spanish Succession? Did these criteria experience any modifications throughout their existence? Did the candidates’ profile outweigh the financial resources they were willing to invest in order to attain office ?, Le gouvernement composé de trois conseils collatéraux mis en place en 1725 par l’empereur Charles VI ressemble à première vue au paysage institutionnel laissé par le roi Charles II (dernier Habsbourg d’Espagne) aux Pays-Bas. Mais s’il y eut une continuité indéniable entre 1700 et 1725, le gouvernement de 1725 subit également des transformations dues aux multiples formes de gouvernement l’ayant précédé. Dans cet article, on tente de répondre aux questions suivantes : quels étaient les critères de sélection des fonctionnaires des plus hautes institutions administratives aux Pays-Bas durant cette période charnière située entre le régime espagnol et le régime autrichien, sur fond de guerre de Succession d’Espagne ? Ces critères de sélection ont-ils persisté avec le temps ? Les mérites des candidats prévalaient-ils sur leurs offres d’argent ?, In 1725 stelde keizer Karel VI een regering in die bestond uit drie collaterale raden. Op het eerste gezicht lijkt dit systeem op het institutionele landschap dat koning Karel II (de laatste Spaanse Habsburger) heeft nagelaten in de Nederlanden. Hoewel er ontegenspreklijk enige continuïteit bestond tussen 1700 en 1725, wordt de regering van 1725 echter ook gekenmerkt door enkele diepgaande veranderingen, die voortvloeiden uit de veelvuldige regeersystemen die haar voorafgingen. In dit artikel wordt een antwoord geboden op de volgende vragen : welke waren de selectiecriteria voor de hoogste ambtelijke gezagsdragers in de Nederlanden tijdens de scharnierperiode tussen het Spaanse en het Oostenrijkse regime ? Bleven die criteria ongewijzigd ? Wogen de verdiensten van de kandidaten zwaarder door dan de fi nanciële middelen die ze bereid waren te investeren om het ambt te bemachtigen ?, Alix Flore. Les critères de sélection des hauts fonctionnaires dans les Pays-Bas méridionaux (1700-1725). In: Revue belge de philologie et d'histoire, tome 87, fasc. 2, 2009. pp. 297-347.