Search

In dit rapport worden de eerste fasen van de ontwikkeling van een autonome precisiespuit in de aardebeienteelt beschreven. Dit traject is een initiatief van een groep aardbeientelers in West Brabant, Homburg Holland uit Stiens en Wageningen UR – PRI, om te komen tot een systeem waarmee autonoom gewasbeschermingsmiddelen op een zo nauwkeurig mogelijke manier toegediend kunnen worden in aardbeien. Op grond van praktijkeisen is gekozen voor een kleine New Holland landbouwtrekker van 50 pk (type Boomer) als basis voor het eerste prototype van de autonome precisiespuit. Voor het variabel kunnen doseren van middel is gekozen voor de SensiSpray Horti, een sensor gestuurde precisiespuit met luchtondersteuning van Homburg Holland en Probotiq.

In het teeltseizoen 2011 is op proefboerderij De Rusthoeve een stikstofbemestingsproef uitgevoerd in het gewas aardappelen. Het doel van deze proef was om de stikstofbenutting bij verschillende N giften vast te stellen en de stikstof adviezen van twee N bijmestsystemen te vergelijken met de optimale N bijmest strategie. Uit de proefresultaten blijkt dat het advies van de CropScan sensor en het advies op basis van Aardappel monitoring elkaar niet veel ontlopen. Beide systemen hebben achteraf gezien evenwel onterecht een N bijmest advies gegeven. Ook verschilden de adviezen bij een lage basisgift nauwelijks van die bij een hoge basisgift.

Op 22 augustus 2012 zal de Aardappeldemodag te Westmaas weer plaatsvinden. In deze tiende editie staat het thema 'Duurzaam naar topopbrengst' centraal.

In opdracht van het Pogramma Precisielandbouw (PPL) is door PPO te Westmaas (ZH) op kleigrond een stikstof bemestingsproef uitgevoerd. De precisietoepassing van stikstofhoudende meststoffen draagt bij aan PPL doelen van energie-besparing en reductie van broeikas-emmissie in de zin dat mogelijkheden worden onderzocht om kunstmeststikstof te vervangen.

In dit rapport worden de eerste fasen van de ontwikkeling van een autonome precisiespuit in de aardbeienteelt beschreven. Dit traject is een initiatief van een groep aardbeientelers in West Brabant, Homburg Holland uit Stiens en Wageningen UR–PRI, om te komen tot een systeem waarmee autonoom gewasbeschermingsmiddelen op een zo nauwkeurig mogelijke manier toegediend kunnen worden in aardbeien. De partners in deze publiek private samenwerking hebben hiertoe een ontwikkeltraject opgezet waarin vier fasen onderscheiden worden: ontwerp, bouw, testen en aanpassen, en demonstreren van de autonome spuit. Het initiatief is gestart in 2009 en het samenwerkingscontract loopt door tot en met 2014.

Bij mestscheiding volgens het proces van ultrafiltratie en omgekeerde osmose ontstaat een mineralen concentraat (MC in de rest van dit verslag RO genoemd), dat voornamelijk stikstof en kali bevat en wordt beoogd als kunstmestvervanger. Voor (wettelijke) erkenning als kunstmestvervanger is het belangrijk dat de stikstofwerking van het RO hoog is. In 2009 is het ministerie van LNV (thans EL&I) een pilot gestart waarbinnen onderzoek plaatsvindt naar de landbouwkundige en milieukundige effecten van het gebruik van mineralenconcentraten. Daartoe zijn ondermeer verdiepende veldproeven uitgevoerd in 2009 en 2010 met aardappelen en grasland. Als aanvulling op de LNV pilot wordt van 2009 t/m 2011 een project uitgevoerd waarin een goede toedieningstechniek met praktijkmachines centraal staat. Dit project omvat veldproeven en demonstraties in diverse akkerbouwgewassen, in snijmaïs en op grasland.

De consument wil een stabiele, goede kwaliteit verse aardappel gedurende het gehele seizoen. Met kwaliteit bedoelen we presentatie, inwendige kwaliteit, smaak en geschiktheid voor consumptietoepassing. Om op heterogene kleipercelen een homogener kwaliteitsproduct te telen kan precisielandbouw helpen, door plaatsspecifiek te bemesten, aaltjes en andere ziekten en plagen te bestrijden, plantafstanden te variëren, loofvernietiging toe te passen enz. We willen de effecten van een aantal bestaande en nieuwe teelt: en bemestingsadviezen beoordelen op resultaat en vervolgens vertalen naar een onderbouwd advies. Verschillende meststoffen kunnen een effect hebben op de schilkwaliteit. Ook de wijze van toediening van de meststoffen, breedwerpig of in de de rij, kan invloed hebben op schilkwaliteit of opbrengst. Als in de praktijk ook nog sprake is van (pleksgewijze) toediening van middelen tegen aaltjes of ritnaalden, wat is dan het effect van de combinatie van al deze middelen, meststoffen en wijze van toediening op groei van het gewas, opbrengst en (schil)kwaliteit?

In opdracht van Slootsmid en Landbouwcommunicatie BV hebben PPO-AGV en Wageningen Livestock Research een veldproef op grasland uitgevoerd om een door de opdrachtgever ontwikkelde mesttoedieningsmachine te testen op grasland. De ontwikkelde machine maakt het mogelijk om vloeibare kunstmeststoffen (N-houdende, maar ook andere) in één werkgang in combinatie met drijfmest toe te dienen. De machine wordt door de opdrachtgever als zodebemester-PPL aangeduid. Het bleek dat het goed mogelijk is om vloeibare kunstmeststof (inclusief spuiloog) in combinatie met drijfmest toe te dienen met de zodebemester-PPL, waarbij de dosering van de vloeibare kunstmest en de drijfmest afzonderlijk van elkaar kunnen worden ingesteld. Het was met de gebruikte machine niet mogelijk om grote hoeveelheden (>1,4 m3 per ha) van laag-geconcentreerde vloeibare N-meststoffen zoals mineralenconcentraat toe te dienen. Daarvoor zou de capaciteit van de pomp voor de vloeibare kunstmeststoffen (een slangenpomp) op de zodebemester-PPL moeten worden verhoogd.

De milieubelasting door gewasbescherming is tussen 1998 en 2005 flink gedaald; geïntegreerde gewasbescherming wordt steeds meer toegepast. Toch worden de normen voor waterkwaliteit volgens de tussenevaluatie van de Nota Duurzame gewasbescherming nog vaak overschreden en wordt het tussendoel voor de drinkwaternorm niet gehaald. Vooruitlopend op de eindevaluatie van deze nota zijn milieueffecten, kosten en eventuele teeltrisico’s van maatregelen van geïntegreerde gewasbescherming in kaart gebracht. Met het Milieutechnisch en Economisch Bedrijfsmodel voor de Open Teelten (MEBOT) zijn berekeningen uitgevoerd over 11 teelten in de sectoren akkerbouw, vollegrondsgroenten en bloembollen. De milieueffectiviteit van de maatregelen is getoetst aan de hand van de reductie in Milieu Indicator Punten (MIP’s). Deze MIP’s zijn een recent ingevoerde maat voor de milieubelasting van oppervlaktewater door drift bij gewasbescherming. Uit de modelstudie blijkt dat driftbeperkende maatregelen, die verder gaan dan nu is voorgeschreven, de milieubelasting van het oppervlaktewater sterk verlagen. Voor vrijwel alle onderzochte gewassen kan een pakket aan maatregelen samengesteld worden waarbij de milieubelasting van het oppervlaktewater met 3 tot 96% vermindert en de kosten slecht weinig toenemen of zelfs afnemen. Trefwoorden: milieubelasting, geïntegreerde gewasbescherming, oppervlaktewater, gewas-beschermingsmiddelen, akkerbouw, vollegrondsgroenten, bloembollen.

In de suikerbietenteelt is het gebruikelijk om de stikstof breedwerpig te strooien. Door toepassing in de rij kan wellicht op de hoogte van de gift bespaard worden. In dit onderzoek is een vergelijking gemaakt tussen 2 systemen: breedwerpig en rijenbemesting. Er is gevarieerd in N-gift om aan te kunnen tonen of met rijenbemesting bespaard kan worden op stikstof. De vraag is: kun je besparen op stikstof zonder dat het opbrengst kost?

Het ministerie van LNV heeft PPO in het kader van het convenant gewasbescherming gevraagd om inzicht te geven in de maatregelen die bijdragen aan het verlagen van de milieubelasting en het stimuleren van geïntegreerde gewasbescherming. Dit traject is in 2004 begonnen. Een eerste actualisatie met aanpassing heeft plaatsgevonden in 2006 en 2007. Daarna wordt de set twee-jaarlijks geactualiseerd. Hier ligt de actualisatie 2009. Hierbij kort een uitleg over het gevolgde traject. 2004.

Drie opeenvolgende jaren is de toepassing van Bokashi en EMA-gewasbespuitingen beproefd op het PPO proefbedrijf Westmaas. De objecten met Bokashi en EMA hadden dezelfde opbrengstniveau als objecten met alleen kunstmeststikstof. Er kon geen meerwaarde worden vastgesteld ten aanzien van opbrengstniveau, duizendkorrelgewicht, eiwitgehalte en N-opname

PPO Wageningen UR, heeft in opdracht van het Ministerie van LNV in het kader van het convenant gewasbescherming maatregelen gecatalogiseerd die bijdragen aan het verlagen van de milieubelasting en aan het stimuleren van geïntegreerde gewasbescherming. Dit traject startte in 2004 en actualisatie vond plaats in 2006, 2007 en 2009. Na drie jaar actualisatie is een ontwikkeling in maatregelen zichtbaar. Deze publicatie bevat adviezen over maatregelen waarmee het meest bereikt wordt in de maatschappij.

Rapport over een betere afstemming van de N-bemesting op de werkelijke N behoefte van het aardappelgewas.

In dit document zijn de maatregelen duurzame gewasbescherming per gewas beschreven. Dit verslag beschrijft het werk van 2007 waarin de complete set aan maatregelen is opgesteld die bij kan dragen aan het verlagen van milieubelasting en de stimulering van geïntegreerde gewasbescherming. De maatregelen zijn ingedeeld in Good Practices, Best Practices, Kennisontwikkeling en Beperkt toepasbare maatregelen. De vollegrondsgroenten in deze rapportage betreffen asperge, aardbei, bladgewassen, peen, prei en spruitkool

Dit document beschrijft de maatregelen duurzame gewasbescherming voor de vruchtgroenten onder glas algemeen, bladgroenten onder glas algemeen en de drie belangrijkste vruchtgroentengewassen. Voor de andere plantaardige sectoren zijn gelijksoortige documenten beschikbaar. Ook zijn de maatregelen digitaal beschikbaar via www.gewasbeschermingsmaatregelen.nl

Dit document beschrijft de maatregelen duurzame gewasbescherming voor fruitteelt. Voor de andere plantaardige sectoren zijn gelijksoortige documenten beschikbaar. Ook zijn de maatregelen digitaal beschikbaar via www.gewasbeschermingsmaatregelen.nl

Dit document beschrijft de maatregelen duurzame gewasbescherming voor de bloembollen. Voor de andere plantaardige sectoren zijn gelijksoortige documenten beschikbaar. Ook zijn de maatregelen digitaal beschikbaar via www. gewasbeschermingsmaatregelen.nl

Dit document beschrijft de maatregelen duurzame gewasbescherming voor de akkerbouw algemeen en de vijf belangrijkste akkerbouwgewassen. Voor de andere plantaardige sectoren zijn gelijksoortige documenten beschikbaar. Ook zijn de maatregelen digitaal beschikbaar via www.gewasbeschermingsmaatregelen.nl

Dit document beschrijft de maatregelen duurzame gewasbescherming voor de bloemisterij onder glas algemeen en de vier belangrijkste bloemisterijgewassen. Voor de andere plantaardige sectoren zijn gelijksoortige documenten beschikbaar. Ook zijn de maatregelen digitaal beschikbaar via www.gewasbeschermingsmaatregelen.nl

Dit document beschrijft de maatregelen duurzame gewasbescherming voor champignon. Voor de andere plantaardige sectoren zijn gelijksoortige documenten beschikbaar. Ook zijn de maatregelen digitaal beschikbaar via www. gewasbeschermingsmaatregelen.nl

Uitrijden van mest op klei in het voorjaar in plaats van in het najaar is over het algemeen beter omdat klei de stikstof in het voorjaar beter vasthoudt. Het maken van de overstap van najaar naar voorjaar blijkt vaak goed te werken, ook binnen de seizoenen zijn verschuivingen te maken

De onkruidbestrijding in aardappelen wordt vaak uitgevoerd via een éénmalige bespuiting met bodemherbiciden voor opkomst van het gewas. Het resultaat valt nogal eens tegen. Spuiten met lage dosering (LDS) op klein onkruid, blijkt in de praktijk zeker zo effectief. Bovendien kost het minder en is het veel minder milieubelastend

Binnen het praktijknetwerk Telen met toekomst testen en beoordelen agrarisch ondernemers nieuwe duurzame teeltmaatregelen in de praktijk. Eén daarvan is het zoeken van alternatieven voor isoproturon. Hiermee proberen zij een stap dichter bij de waterkwaliteitsdoelstellingen uit de kaderrichtlijn water (KRW) te komen. Isoproturon is een stof die vaak in hoge concentraties wordt aangetroffen in oppervlaktewateren. Door waterschappen wordt deze stof aangemerkt als 'probleemstof'. In deze brochure worden de mogelijke alternatieven voor isoproturon belicht

Samenvatting van de voordracht te houden op 30 november 2005 tijdens de Najaarsvergadering van de KNPV (Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging)

In seizoen 2003/2004 is op het PPO-proefbedrijf te Westmaas een veldproef uitgevoerd naar alternatieven voor toepassing van dierlijke mest in het najaar op kleigrond. Het doel van het onderzoek is de stikstofbenutting uit mest te verbeteren. De toepassing van mest in augustus op een graanstoppel gecombineerd met de teelt van een groenbemester en een object zonder toepassing van dierlijke mest fungeerden als referenties.

In het project Telen met toekomst wordt gekeken welke geïntegreerde maatregelen op het gebied van bemesting en gewasbescherming kunnen resulteren in een lagere milieubelasting. Door zelf met maatregelen aan de slag te gaan kunnen telers een keus maken of een bepaalde maatregel effectief en voor hun bedrijf haalbaar is. Binnen dit kader hebben in 2005 4 deelnemers aan het project Telen met toekomst voorkiemzakken van Voorkiemsysteem Joppe uitgeprobeerd. Door aardappelen voor te kiemen is het gewas sneller gesloten waardoor onkruiden minder kans krijgen

Doel van het onderzoek was vast te stellen hoeveel stikstof er door toediening van DMPP aan drijfmest bij najaarstoepassing extra beschikbaar komt voor het volggewas. Het Nmin-gehalte in de grond in het voorjaar werd hiervoor als criterium gebruikt.

De biologie van het moeilijk te bestrijden onkruid heermoes of 'paardestaart' (o.a. morfologie, reproductie); de effectiviteit tegen heermoes van een aantal bestrijdingsmiddelen (waaronder een aantal moderne herbiciden); het meest geschikte toepassingstijdstip; alternatieve bestrijdingsmethoden

In het jaar 2000 werden twee veldproeven uitgevoerd waarin chemische bestrijdingsmiddelen werden beproefd tegen Septoria apiicola in knolselderij. De proefvelden werden op het PAV in Lelystad en op het PAV-ZW in Westmaas aangelegd. Het doel was de effectiviteit nagaan van perspectiefvolle fungiciden ter bestrijding van bladvlekkenziekte in de teelt van knolselderij. Om een egale aantasting in de proef te bevorderen, werden tussen de proefveldjes een aantal rijen knolselderij kunstmatig geïnoculeerd met Septoria apiicola door middel van aangetast blad van het jaar ervoor. Gewascontrole vond plaats door planten te beoordelen op een bladaantasting door Septoria apiicola. De aantasting werd regelmatig beoordeeld aan de hand van een ziekte-index.

Resultaten van onderzoek naar optimale ruggen: 1. Grotere ruggen beperken de hoeveelheid groen en de netto opbrengst van de nieuwe (friet)rassen is er niet minder. 2. Rijenafstand van 90 cm biedt de beste mogelijkheid voor grote ruggen. 3. Bij rijenafstand van 75 cm hebben plateauruggen de voorkeur