Search

Türk kamu yönetiminde sağlık politikalarının önemli bir yeri bulunmaktadır. Kamu yönetiminde özellikle 2000 yıllarından sonra yeniden yapılanma çalışmaları gündeme gelmiştir. Sağlık konuları da yeniden yapılanma çalışmalarından nasibini almıştır. Özellikle sağlık konularında uluslararası çalışmalar da takip edilerek ülkemizin sağlık politikaları yeniden yapılandırılmaya çalışılmıştır. Bu kapsamda çalışmanın temel konusunu ülkemizde uygulanan e-sağlık hizmetleri ve kamu yönetimi için taşıdığı önem oluşturmaktadır. E-devlet uygulamaları günümüzde hemen hemen bütün kamu kurumları tarafından uygulama alanı bulmuştur. Sağlık alanında da sağlık hizmetlerinin sunumunda bilgi teknolojilerinden yararlanılmaktadır. Hastanelerde hastalara ilişkin bütün bilgilerin güvenli bir şekilde saklandığı, randevu sisteminin uygulandığı, daha kaliteli, etkili ve verimli bir hizmet sunumu için Hastane Bilgi Sistemi uygulanmaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de sağlıkta dönüşüm programı uygulama alanı bulmuştur. Programın esas amacı, ülkedeki bütün vatandaşlara eşit ve adil bir şekilde sağlık hizmeti sunmaktır. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde uygulanan sağlık politikaları değerlendirildikten sonra e-sağlık uygulamalarını değerlendirmektir. Ülkemizde sağlık hizmetlerinin daha kaliteli ve etkili bir sunumu için öneriler geliştirilmiştir.

Sağlık sorunlarının çözümüne toplumun katkısı, sağlık sorunlarının erken tanı aşamasında çö züme ulaştırılmasını sağlar; hastalık yönetimini kolaylaştırır, sağlık hizmet sunumunun toplumun bütü nüne ulaşmasına hizmet eder. Toplumun kendi sağlık gereksinimlerinin farkında olması ve sağlık sorunlarının çözümüne katılması, bireyin ve toplumun eğitim düzeyi, sağlık okuryazarlığı ile olduğu kadar toplumda farkındalığını artırmak üzere yapılan girişimlerle de ilgilidir. Topluma dayalı araştır maların yapılması, araştırma sonuçlarının toplumla paylaşılması, sağlık kurumları ve sağlık hizmet su nucularının iş birliği yapması, sağlıkla ilgili mevzuat ve yasalarla ilgili kararların alınması toplumun sağlığın geliştirilmesine aktif katılımını sağlayacak temel girişimlerdir. Aile hekimliği ve birinci basa mak sağlık hizmet sunumu bu temel girişimlerin en etkili olarak sunulacağı hizmet basamağıdır. Ge rekli olan yet-kinlik uzmanlık eğitimi ile edinilebilir. Bu makalede toplumun aile hekimliği uygulamalarına katılımının önemi ve katılımın sağlanmasına yönelik olarak kullanılan yöntemler tartı şılmaktadır. The participation of the community in the solution of the health problems, contributes to early resolution of problems, facilitates disease management, enables the health care to reach the whole community. The awareness of the community about its own health needs and its participation in the solution of health problems are as related to the individual's and the population's education level and health literacy as the attempts to raise the awareness among community. Community based researches, sharing the results with the community, cooperation of health institutions and the health providers, decisions about health related laws and regulations are the essential attempts to reassure the active participation of the community for solving problems. Family medicine and primary health care is the care level where these essential attempts are the most effectively provided. The competencies needed can be acquired by family medicine residency program. In this article, the importance of the participation of the community to the family practice and the methods used forenabling the participation are discussed.

Avrupa aile hekimliği/genel pratisyenlik tanımında (2011), disiplinin temel özelliklerinden biri olan \"birinci basamağın yönetimi’ne göre aile hekimi bireylere açık ve sınırsız erişim sağlar, yaş, cinsiyet veya hiçbir kişinin başka özelliğine göre ayrım gözetmeksizin tüm sağlık sorunları ile ilgilenir.\" Burada bahsedilen açık ve sınırsız erişimin sağlaması için aile hekimleri fiziksel ve finansal ulaşılabilir olmakla birlikte herkesle açık, dürüst ve paylaşımcı iletişim kurmalıdır. Fiziksel olarak ulaşımın zor olduğu bölgelerde gezici sağlık hizmeti vermelidir. Yine bu yerlerde özellikle yaşlı hastalar için tele-sağlık sistemi de hastanın hekime ulaşması için bir yol olabilir. Erişilebilirlik aynı zamanda aile hekimliğinde sürekliliğin sağlanmasının da temel unsurlarındandır. Birçok ülkede mesai saatleri dışında da aile hekimine erişim mevcut olup, acil servise gitmek yerine önemli bir alternatiftir. Ülkemizde ise aile hekimlerinin ulaşılabilirliğinin yalnızca mesai saatleri ile sınırlı olması acil servislerde acil olmayan hasta başvurusundaki fazlalığın nedeni olabilir. According to the "primary care management", which is one of the basic features of the discipline, in the European definition of family medicine/general practitioner (2011) the family physician provides open and unlimited access to individuals, deals with all health problems without discrimination based on age, gender or any other characteristic of any person. In order to provide the open and unrestricted access mentioned here, family physicians should be physically and financially accessible, also should establish open, honest and sharing communication with everyone. They should provide mobile health services in areas where physical access is difficult. In these places, the tele-health system, especially for elderly patients, can be a way for the patient to reach the physician. Accessibility is also one of the basic elements of ensuring continuity in family medicine. In many countries, access to primary care is available outside of working hours, and it is an important alternative to going to the emergency room. In our country, the availability of family physicians is limited to working hours only, which may be the reason for the high number of non-emergency patient applications in emergency services.

Background: The purpose of this study was to determine whether use of a video camera surveillance system for hand hygiene (HH) monitoring, video-based education, and feedback could improve the HH compliance in a neonatal intensive care unit (NICU). Methods and materials: This was an interventional before-after trial conducted in a level-III NICU between July 2019 and June 2020. HH compliance was measured using randomly selected video-camera footage in the baseline, intervention, and maintenance periods. After the baseline, an intervention consisting of feedback and education with video scenarios was implemented. The primary outcome was change in HH compliance. The compliance rates were analyzed as an interrupted time series (ITS) with a segmented regression model adjusted for autocorrelation for each study period. Results: We identified a total of 8335 HH indications. There were non significant increases in the total compliance rate (9.0%, 95% CI -2% to 20%) at the time of intervention and in the compliance rate after intervention (0.26%, 95% CI -0.31% to 0.84%) per day. The hand hygiene compliance before patient contact significantly increased (19.8%, 95% CI, 4.8%-34.8%). Incorrect glove use improved non-significantly with the intervention (-3.4%, 95% CI -13.4% to 6.7%). Conclusion: In this study of HH monitoring using video-camera footage combined with an intervention including feedback and education, there were inconsistent improvements in HH compliance. However, these improvements were not sustained in the long term. Frequent feedback and education may be required to sustain high compliance.

Purpose: It was aimed to estimate the static and dynamic postural balance performance in adults with different Body Mass Index (BMI) levels. Material and Methods: The study was conducted in Üsküdar Diabetes and Obesity Treatment Center between September and October 2021. Participants were divided into 5 groups according to BMI scores: normal-weight, overweight, 1st degree obese, 2nd degree obese, and 3rd degree obese. In addition, participants' static and dynamic balance performance were assessed by the Limits of Stability (LOS) and modified Clinical Test of Sensory Integration of Balance (m-CTSIB) tests. Results: For LOS parameters, there was a significant difference between groups in reaction time scores only for the backward direction (p

Background. Job satisfaction of family physicians (FPs) is vitally important not only for the well-being of physicians but also for the quality of health services. Coordination of care is one of the core dimensions of strong primary care. However, studies focused on the association between care coordination and the job satisfaction of FPs is scarce. Objectives. To explore whether the factors influencing the job satisfaction of FPs differ in countries with different strengths of coordination. Material and methods. Across-sectional study was conducted among FPs in ten European countries which were divided into three groups in terms of care coordination. An online questionnaire was disseminated by e-mail to groups of FPs. Socio-demographic, working conditions and workload features were included as independent variables. Job satisfaction as the outcome variable was measured with one question. The Chi-square test was used for comparative analysis. Results. 278 FPs (72% of the targeted sample size) participated. The job satisfaction of FPs in strong and medium-level care coordination groups was higher than their counterparts in the weak-level care coordination group (p < 0.001). No association was found between the socio-demographics and workload features with job satisfaction. Only the non-existence of a gate-keeping system was associated with the increased job satisfaction of FPs in the medium-level care coordination group (p = 0.01). Conclusions. Primary health care is responsible for the coordination of care within the gigantic healthcare system, and FPs play a role in guiding patients. Studying the association between care coordination and the job satisfaction of FPs might help to build better healthcare systems. The gate-keeping system deserves special attention in this research area.

Objective: In 2011, Turkey started the nationwide \"Smoking Cessation Treatment Support Program\" via Smoking Cessation Clinics (SCC). This study examined the accessibility of these clinics using Levesque’s framework of access to healthcare services. From the (potential) users’ perspectives, it was aimed to find the challenges they face in accessing these clinics, and it proposed solutions for better implementation. Methods: This study was conducted among 304 smokers who visited four Family Health Centers in a geographically defined area in Istanbul, Turkey, in 2018. Result: In this study, it was found that 74% of smokers wished to quit smoking. Within them, 21% didn’t know of SCCs, and half of them didn’t know what services were provided there. Among those who knew of SCCs, 30% used them to quit smoking. The majority (75.7%) of the SCC users found the medications expensive; 41% didn’t use them, and 64% didn’t re-visit the clinics for follow-ups. Eventually, 4.3% of smokers quit smoking through SCCs. Utilization of these clinics were significantly higher among women (35%) than men (18.6%) (p=0.024). T; and there was no other differences in terms of age, marital status, income, and education level. Conclusion: Smoking cessation programs in Turkey and other countries can be implemented more efficiently if the sufficient number of clinics are opened and are accessible at the local level; more health professionals are trained to practice; the clinics are made more visible; smoking cessation medications are made available constantly; and closer monitoring of service users is ensured. Keywords: Smoking Cessation, Access To Health Care, Health Plan Implementations, Turkey

Bu çalışmada, Dünya Sağlık Örgütünün 2022 yılında “Everything you always wanted to know about European Union health policy but were afraid to ask” adı ile yayımladığı Avrupa Birliği (AB) Sağlık politikası kitabının incelemesi yapılmıştır. Söz konusu kitapta, AB’nin COVID-19 öncesinde ve COVID-19 sonrasında yapmış olduğu politikaların karşılaştırmalı bir şekilde anlatıldığı görülmektedir. Kitabın, COVID-19 ile beraber AB sağlık politikasındaki gelişmeleri öğrenmek isteyen araştırmacılara önemli bir kaynak olma özelliği taşıdığı düşünülmektedir., In this study, the European Union (EU) Health policy book published by the World Health Organization in 2022 with the title "Everything you always wanted to know about European Union health policy but were afraid to ask" was reviewed. In this book, it is seen that the policies of the EU before and after COVID-19 are explained comparatively. The book is thought to be an important resource for researchers who want to learn about the developments in EU health policy with COVID-19.

The developing and changing world both locally and globally faces with a wide variety of environmental problems due to tapid population growth, excessive urbanization and excessive use of natural resources from the mid-20th century until nowadays. Excessive waste generation, excessive energy consumption and excessive use of resources that occur in modern healthcare institutions; which appears with the term “green hospital”. In this sense, it is aimed that health institutions will solve that increasing environmental problems in order to compensate for their environmental issues and develop services with less damage to the environment.By examining its contributions to health institutions and the environment; to provide information about green hospital concepts, feasible green hospital concepts put forward; at the same time drawing attention on the concept of green to the health sector in Turkey is the objective of the study.As a result; increasing the green hospital identity in both private and public sectors not only reduces the costs of health care services, but also increases the quality of health services. Considering the environmental and economic effects of the health sector, it is thought that it will contribute to both health professionals and social development in the production and delivery health services., Gelişen ve değişen dünya yerel ve küresel çapta, 20. yüzyılın yarısından günümüze kadar hızlı nüfus artışı, aşırı kentleşme, aşırı doğal kaynak kullanımına bağlı olarak çok çeşitli çevre sorunlarıyla yüzleşmektedir. Modern sağlık kurumlarında ortaya çıkan aşırı atık üretimi, aşırı enerji tüketimi ve kaynakların aşırı kullanımı ise; “yeşil hastane” terimiyle karşımıza çıkmaktadır. Bu anlamda sağlık kurumlarının çevre sorunlarını artırır nitelikteki problemlere çözümü ve çevreye daha az zararla hizmet geliştirmesi amaçlanmıştır.Sağlık kurumlarına ve çevreye sağladığı katkılar incelenerek; yeşil hastane kavramı hakkında bilgi vermek, uygulanabilir yeşil hastane kavramını ortaya koymak aynı zamanda Türkiye’de sağlık sektöründe yeşil kavramına dikkat çekmek çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Sonuç olarak; yeşil hastane kimliğinin hem özel hem de kamu da artırılması sağlık hizmetlerinin maliyetlerini düşürmekle beraber sağlık hizmetlerinin kalitesini de artırmaktadır. Sağlık sektörünün gerek çevresel gerekse ekonomik açıdan etkileri göz önünde bulundurularak hem sağlık uzmanlarına hem de sağlık hizmetinin üretimi ve sunumunda toplumsal gelişime katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Cancer hallmark genes and proteins orchestrate and drive carcinogenesis to a large extent, therefore, it is important to study these features in different cancer types to understand the process of tumorigenesis and discover measurable indicators. We performed a pan-cancer analysis to map differentially interacting hallmarks of cancer proteins (DIHCP). The TCGA transcriptome data associated with 12 common cancers were analyzed and the differential interactome algorithm was applied to determine DIHCPs and DIHCP-centric modules (i.e., DIHCPs and their interacting partners) that exhibit significant changes in their interaction patterns between the tumor and control phenotypes. The diagnostic and prognostic capabilities of the identified modules were assessed to determine the ability of the modules to function as system biomarkers. In addition, the druggability of the prognostic and diagnostic DIHCPs was investigated. As a result, we found a total of 30 DIHCP-centric modules that showed high diagnostic or prognostic performance in any of the 12 cancer types. Furthermore, from the 16 DIHCP-centric modules examined, 29% of these were druggable. Our study presents candidate systems’ biomarkers that may be valuable for understanding the process of tumorigenesis and improving personalized treatment strategies for various cancers, with a focus on their ten hallmark characteristics.

The regulation of health policies within the scope of neoliberal policies caused the private sector in healthcare to be supported by the states and this led to a significant increase in the number of private hospitals. Increasing the role of private hospitals and the private sector in health services, has moved away from providing health services as a basic social policy and has transformed this area into a commercial area. By commercializing health services and transforming them into a tradable commodity that can be bought and sold, has caused many problems and causing service providers to evaluate health services through market dynamics and this brought the field away from its original purpose. The purpose of this research is to determine the changes in the service quality of health services and to reveal the reasons that transform this area into an area dominated by economic relations. The stage of the research consists of patients who were treated in private hospitals in Ağrı, Muş and Patnos and benefited from the health services of these hospitals. The patient groups who benefited health services from private hospitals in Muş, Ağrı and Patnos, which are believed to represent the stage; 10 from Ağrı, 15 from Muş and 10 from Patnos, were reached using the purposeful qualitative sampling technique. The patients who constitute the sample of the study, were asked conducted questions and interviews by using semi-structured in-depth interview technique according to the subject and purpose of the research. The findings were analyzed and interpreted according to the purpose and subject of the research by using the descriptive analysis method., Neoliberal politikalar kapsamında özel hastanelerin sağlık hizmetlerindeki rolünün artması, sağlık hizmetlerinin temel bir sosyal politika olarak verilmesinden uzaklaştırmış ve bu alanı adeta bir ticaret alanına dönüştürmüştür. Sağlık hizmetlerinin ticarileştirilmesine sebep olan bu süreç beraberinde birçok problemi doğurarak, hizmet sunucuların sağlık hizmetlerini piyasa dinamikleri üzerinden değerlendirmesine neden olmuştur. Bu araştırmanın amacını sağlık hizmetlerinin hizmet niteliğinde değişime neden olan ve bu alanı ekonomik ilişkilerin hâkim olduğu bir alana dönüştüren nedenleri ortaya koyabilmek oluşturmaktadır. Araştırmanın evrenini Ağrı, Muş ve Patnos'ta bulunan özel hastanelerde tedavi görmüş ve bu hastanelerin sağlık hizmetlerinden yararlanmış hastalar oluşturmaktadır. Evreni temsil ettiğine inanılan, Muş, Ağrı ve Patnos'ta bulunan özel hastanelerin sağlık hizmetlerinden yararlanmış Ağrı'dan 10, Muş'tan 15 ve Patnos'tan 10 kişilik hasta gruplarına, amaçlı nitel örneklem tekniği kullanılarak ulaşılmıştır. Araştırmanın örneklemini oluşturan bu hastalara, araştırmanın konusu ve amacına göre yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak sorular yöneltilmiş ve görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen bulgular betimsel analiz yöntemi kullanılarak, araştırmanın amacı ve konusuna göre analiz edilip yorumlanmıştır. Araştırma neticesinde elde edilen temel sonuç, sağlık hizmetlerinde özel hastanelerin rolünün artması, bu alanda ekonomik ilişkilerin ve kâr anlayışının hizmet sunumunda öne çıkan temel amaç olduğudur.

SS-18 TIP 2 DIYABETES MELLITUS HASTALARINDA 25-(OH) D VITAMINI DÜZEYI MIKROALBÜMINÜRI VE DIYABETIN SEYRI ILE ILIŞKILI MIDIR? ZEYNEB İREM YÜKSEL SALDUZ, ACLAN ÖZDER BEZMIALEM TIP FAKÜLTESI AILE HEKIMLIĞI ANABILIM DALI Amaç: 25-(OH) D vitamini (VD) eksikliği birçok çalışmada Tip 2 Diyabetes Mellitusun (Tip 2 DM) ortaya çıkan komplikas yonları için önemli bir risk faktörü olarak tanımlanmıştır (1,2). Çalışmamızın amacı VD düzeyleri ile Tip 2 DM seyrinde ortaya çıkan albuminüri seviyesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir. Gereç-Yöntem: Çalışma kesitsel, tek merkezli, retrospektif olarak planlandı. Temmuz 2019-Aralık 2019 tarihleri arasında Bezmialem Tıp Fakültesi Hastanesi Aile Hekimliği polikliniğine ayaktan başvuran Tip 2 DM hastalarının sosyodemografik ve laboratuvar verileri elektronik hasta sisteminden tarandı. 148 hasta çalışmaya alındı. Hastalar VD düzeylerine göre ikiye ayrıldı. 25-(OH) D vitamini 20 ng/mL’ nin altında olanlar VD eksikliği olan grup; grup 1, 25-(OH) D vitamini 20 ng/mL’ nin üzerinde olanlar VD eksikliği olmayan grup; grup 2 olarak sınıflandırıldı. Hastaların Glukoz, Üre, Kreatinin, Kan üre azotu (BUN), Glomeruler filtrasyon hızı (GFR), Alanin aminotransferaz (ALT), Aspartat aminotransferaz (AST), LDL koles terol (LDL-C), HDL kolesterol (HDL-C), Trigliserid (TG), Total kolesterol, HbA1c ve hemogram parametre değerleri olarak Lökosit sayısı (WBC), Eritrosit sayısı (RBC), Trombosit sayısı (PLT), Hemoglobin (Hgb), Hematokrit (Hct), Nötrofil mutlak sayısı (Neut), Lenfosit mutlak sayısı (Lymph), Ortalama eritrosit hacmi (MCV), Ortalama trombosit hacmi (MPV), Vitamin B 12 (Vit B12), Ferritin, Tiroid stimülan hormon (TSH), 25-(OH) D vitamini, mikroalbüminüri düzeyi grup 1 ve grup 2 arasında karşılaştırıldı. Vitamin D seviyeleri ve albüminüri arasındaki ilişki incelendi. Bulgular: Çalışmaya 148 hasta dahil edildi. Hastaların yaş ortalaması 56,58±9,76 idi. 70 hasta erkek, 78 hasta kadındı. Tüm hastaların VD ortalaması 22,80±17,84 ve HbA1c ortalaması 7,56±1,65 bulundu. D vitamini 20 ng/mL’ nin altında 76, üzerinde 72 hastamız vardı. D vitamini 20 ng/mL’ nin altındaki grup 1 hastalarımızda; LDL-C, Total Kol, HbA1c, Lenfosit sayısı, mikroalbuminüri düzeyi anlamlı derecede yüksek bulundu. (p

SS-08 COVID SONRASI HASTALARIN SEMPTOM VE LABORATUVAR BULGULARININ DEĞERLENDIRILMESI; COVID (-), YORGUNLUK (+) ZEYNEB İREM YÜKSEL SALDUZ, ACLAN ÖZDER BEZMIALEM TIP FAKÜLTESI AILE HEKIMLIĞI ANABILIM DALI Amaç: Covid-19 enfeksiyonu aktif hastalık seyrinde olduğu gibi iyileşme sonrası dönemde de birçok faklı klinik bulgu ve laboratuvar verisiyle karşımıza çıkmaktadır. Çalışmamızda, hastanemize Post Covid şikayetlerle başvuran hastaların semptom ve bulgularının analizi amaçlanmıştır. Gereç-Yöntem: Çalışma kesitsel, tek merkezli, retrospektif olarak planlandı. Ocak-Mart 2022 tarihleri arasında Bezmi alem Tıp Fakültesi Aile Hekimliği polikliniğine başvuran; son üç ay içinde Covid + olduğu kanıtlanmış 32 hasta çalışmaya alındı. Hastaların sosyodemografik ve laboratuvar verileri, aşılanma durumları, ek hastalıkları, Covid sürecinde ilaç ku lanım öyküleri elektronik hasta sisteminden tarandı. Bulgular: Hastaların 18’i (%56,3) aşılı iken, 14’ü (%43,7) aşısızdı. Aşılıların 2’si (%6,3) bir, 9’u (%28,1) iki, 7’si (%21,9) üç aşı yaptırmıştı. Aşı tercihlerine bakıldığında 3 (%9,4) kişi Sinovac, 15 (%46,9) kişi Biontech, 1 (%3,1) kişi Turco vac aşısını yaptırmıştı. Hastaların 24’ü (%75) Covid esnasında ilaç almazken, 8’i (%25) ilaç desteği almıştı. İlaç kul lanım durumları değerlendirildiğinde; 4 (%12,5) hasta D vitamini, 3 (%9,4) hasta C vitamini, 2 (%6,3) hasta Selenyum, 2 (%6,3) hasta Antibiyotik, 1 (%3,1) hasta Asetil salisilik asit, 1 (%3,1) hasta Çinko, 1 (%3,1) hasta Demir tedavisi kul lanmıştı. Post Covid dönemde yorgunluk 30 (%93,8) hastayı etkileyen en önemli şikayet idi. Bunu 6 (%18,8) hasta ka rın ağrısı ile, 5 (%15,6) hasta miyalji ile, 5 (%15,6) hasta öksürük ile takip ediyordu. Bu süreçte 3’er hasta da (%9,4) terleme ve çarpıntı yakınmalarıyla başvurdu. Tansiyon yükselmesi ile başvuran 1 (%3,1), unutkanlık ile başvuran 1 (%3,1) ve tırnak kırılmaları ve saç dökülmesi ile başvuran 1 (%3,1) hastamız oldu. Hastaların ek hastalıkları sor gulandığında; 6 (%18,8) hastada Hipertansiyon, 1 (%3,1) hastada Diyabet, 1 (%3,1) hastada Hipotiroidi, 1 (%3,1) has tada Protein S eksikliği mevcuttu. Genel sosyodemografik ve laboratuvar verilerinin analizi Tablo 1’de verilmiştir. Hastalar gruplara ayrıldığında; Aşılaması olan gruptaki hastaların Covid sürecinde %38,8’i ilaç kullanmışken, aşılaması olamayan hastaların %7,1 ilaç kullanmıştı (p=0,04). Ek hastalığı olan gruptaki hastaların %28,6’sının D vitamini düşükken, ek hastalığı bulunmayan gruptaki hastaların %84’ünün D vitamini düşüktü (p=0,004). D vitamini düzeyi düşük (20 ng/ml) gruptaki hastaların yaş ortalaması 46±10 idi (p=0,036). D vitamini düşük grupta miyalji şikayeti %95,6 oranında görülürken, D vitamini normal grupta bu oran % 55,5 idi (p=0,005). Sonuç: Covid-19 enfeksiyonu sonrası gerilemeyen yorgunluk halinin en sık şikayet olduğu akılda tutulmalıdır. Bu şikayeti destekleyen miyalji ile başvuran hastaların özellikle D vitamini düşük grupta kümelenmesi koruyucu hekimlikte D vita mininin önemini bir kez daha vurgulamaktadır. Anahtar Kelimeler:Covid-19, Yorgunluk, D vitamini

Background: Diabetes Mellitus (DM) requires patients to adhere to several treatments, diagnostic examinations and admit to different health professionals. Thus patients face a complicated journey through the healthcare system. This journey might be affected by factors such as socio-cultural characteristics and healthcare services. One of the core competencies of family medicine, continuity of care, stands as a cornerstone to guide the patients in this complicated journey and is associated with decreased emergency department attendance, hospitalization, and mortality. Research questions: How can we describe diabetic patients’ journey in health systems with different integration levels by using existing data and operational research methods? How is this journey experienced by the patients? Does continuity of care facilitate this journey? Method: This multi-method, multi-country study will include adult patients with type 2 DM. Patients will be recruited by primary care physicians from participating countries by purposive sampling to ensure maximum variability in terms of age, literacy, gender and diabetes age. The quantitative part will be conducted as follows. Data will be retracted from electronic medical records. Process mining will be applied to describe the paths of patients in the system. This method uses event logs to describe the processes, check conformance to defined processes and analyze processes by defining cycle and waiting times at various stages and identifying bottlenecks. Stastistical analysis will be performed via R package. The level of continuity of primary care will be calculated using the Usual Provider Continuity index in which the numerator is the number of visits with “own” physician for a year and the denominator is the total number of visits with other physicians for the same year. The qualitative part will explore the behaviour and experiences of patients in their regular interactions with primary care physicians. For this, a phenomenological approach using semi-structured interviews is proposed.

Giriş ve Amaç:Türkiye’de Covid-19 pandemisi ile mücadele kapsamında 13 Ocak 2021’den itibaren inaktif aşı olan Sinovac/Coronovac ve 12 Nisan 2021 tarihinden itibaren mRNA aşısı olan Pfizer/BioNTech uygulanmaya başlamıştır. Özellikle bir flakonunda birden fazla doz bulunan Pfizer/BioNTech aşısının kullanıma girmesi ile birlikte aşının uygulama alanına ulaştırılması, saklanması ve uygulanması sırasında çeşitli sorunlar yaşanmıştır. Bu çalışma, aşılamada etkin görev alan Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) çalışanlarının Covid-19 aşılama sürecinde yaşanan zorluklara ilişkin deneyimlerini, aşılamayı etkileyen faktörler hakkındaki düşüncelerini ve çözüm önerilerini değerlendirmeyi ve bu bulgular ışığında benzer sorunların endüstri mühendisliği literatüründeki strateji ve yöntemleri kullanarak nasıl ele alınabileceğini tartışmayı amaçlamaktadır.Gereç ve Yöntem:Tanımlayıcı bir araştırmadır. ASM’de çalışan ve Covid-19 aşılaması yapan aile hekimi ve aile sağlığı çalışanları araştırmanın evrenini oluşturmuştur. Örneklem hesaplanmamış, çevrimiçi platformlar aracılığı ile katılımcılara erişilmiştir. Veriler 10.8.2021-10.10.2021 tarihleri arasında google forms kullanılarak bir anket ile toplanmıştır. Verilerin sıklık dağılımları Microsoft® Excel® for Microsoft 365 MSO (Version 2203 Build 16.0.15028.20152) 64-bit programda hesaplanmıştır.Bulgular:Araştırmamız toplamda 124 ASM çalışanı ile yürütülmüştür. Bunların 102’si hekim (%82,2), 22’si (%17,8) ise diğer sağlık çalışanlarından oluşmaktadır. Katılımcıların %80,6’sı bir flakonu açmak için aşı olacak 6 kişinin beklenmesi gerekliliğinin aşılama etkinliğini düşürdüğünü belirtmişlerdir. Covid-19 aşılama sürecinde yaşanan sorunları aşmak için katılımcıların % 75,2’si gün içinde mola vermeden çalıştıklarını ifade etmişlerdir.Sonuç:Covid-19 aşı uygulamalarında çok dozlu flakonlardaki aşılarda bir flakonu açmak için altı kişinin gerekliliği, randevu sisteminin etkin tasarlanamaması ve ASM’lerin günlük işleri ile aşılama randevularının çakışması benzeri aşı lojistiği ve yönetimi ile ilgili problemler yaşanmıştır. Bu sorunların endüstri mühendisliğinde yaygın şekilde kullanılan strateji ve yöntemler ile ele alınıp çözülebilecek nitelikte olduğu görülmektedir. Introduction and Aim: To overcome the effects of the Covid-19 pandemic, in Turkey, the inactivated vaccine Sinovac/ Coronovac and the mRNA vaccine Pfizer/BioNTech have been applied since January 13, 2021 and April 12, 2021 respectively. Especially with the introduction of Pfizer/BioNTech vaccine, which contains more than one dose in one vial, various problems have been experienced during the delivery, storage and application of the vaccine. This study aims to understand the challenges faced by practitioners in the Covid-19 vaccination process in Family Health Centers (FHC), determine the factors causing these difficulties and the solutions produced by the practitioners, and discuss how similar problems encountered in vaccination processes are addressed by the strategies and the methods in the industrial engineering literature. Materials and Methods: A descriptive study was planned. Family physicians and family health workers working in the FHC and vaccinating against Covid-19 formed the universe of the research. The sample was not calculated, the participants were accessed via online platforms (Google forms). Data were collected between 10.8.2021 and 10.10.2021. The frequency distributions of the data were calculated in Microsoft® Excel® for Microsoft 365 MSO (Version 2203 Build 16.0.15028.20152) 64-bit program. Results: Our research was conducted with a total of 124 FHC employees. Of these, 102 (82.2%) are physicians and 22 (17.8%) are other healthcare professionals. To the question “What are the factors that reduce the effectiveness of the vaccination that you experience during the Covid-19 vaccination process?” we asked the participants, 80.6% answered that 6 people to be vaccinated should wait to open a vial. 75.2% of the participants stated that they worked without taking a break during the day to overcome the problems during the Covid-19 vaccination process. Conclusion: Various problems related to vaccine logistics and management have been identified such as the requirement of gathering six people to be able to administer the Pfizer/BioNTech vaccine, the inability to design an effective appointment system, and the conflicts of the routine work of FHCs and the vaccine administration tasks. These problems can be handled and solved with the strategies and methods commonly used in the industrial engineering literature

Giriş ve Amaç: Üniversite öğrencileri beslenme sorunlarının en fazla görüldüğü gruplardan biridir. Çalışmada, üniversite öğrencilerindealgılanan stres düzeyi ve yeme farkındalığı arasındaki ilişkiyi belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem ve Gereçler: Tanımlayıcı tipteki bu çalışma, İstanbul’da bir devlet üniversitesinin Sağlık Yönetimi (SY), Beslenme ve Diyetetik (BVD) ve Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği (BESÖ) bölümlerinin 1. ve 4. sınıf öğrencileri ile yürütülmüştür. Katılımcılara sosyodemografik sorular ve Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ), Algılanan Stres Ölçeği (ASÖ), Beslenme-Egzersiz Davranış Ölçeği (BEDÖ)’nin egzersizle ilgili 6 sorusu olmak üzere toplam 65 soruluk anket uygulanmıştır. Örneklem hesabı, öğrencilerde yeme farkındalığı yüksekliği oranı %50, güven düzeyi %95, hata payı %5 kabul edilerek toplam 384 kişi bulunmuştur. Her üç bölümün 1. ve 4. sınıf öğrencileri birer tabaka kabul edilerek her sınıftan listeden randomize şekilde 64’er kişinin örnekleme dahil edilmesi hedeflenmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılım oranı %68,5’tir (n=263). Katılımcıların %76,4’ü (n=201) kadındır ve %44,1’i (n=116) beslenme ve diyetetik (BVD), %31,2’si (n=82) sağlık yönetimi (SY), %24,7’si (n=65) beden eğitimi ve spor öğretmenliği (BESÖ) bölümündendir. Öğrencilerin %51,0’i (n=134) 1.sınıfa; %49,0’u (n=129) 4.sınıfa devam etmektedir. Katılımcıların %77,1’inin (n=202) yeme farkındalığı yüksek bulunmuştur. Yeme farkındalığı yüksekliği oranı açısından bölümler arasında istatistiksel anlamlı fark bulunmuştur (p=0,007). Öğrencilerin ASÖ puanları ile BEDÖ ve YFÖ puanları arasında anlamlı negatif korelasyon bulunmuştur (sırasıyla r= -0,209, p=0,001; r= -0,224, p

Sigara Bıraktırma Polikliniğinden Tedavi Almış Hastalarda Nüks Sıklığı ve Nedenleri Saliha Serap Çifçili1 , Büşra Çimen2 , Handenur Tan Doğrusever1 1 Maramara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı 2 Van Gürpınar İlçe Devlet Hastanesi Amaç: Sigara kullanımı tüm dünyada önlenebilir hastalık ve ölümlerin en önde gelen nedenidir. Ülkemizde tütün kullanımı ile mücadele kapsamında Sağlık Bakanlığı önderliğinde çeşitli müdahale programları yürütülmektedir. Hastanemiz Aile Hekimliği Kliniği bünyesinde 2012 yılında açılmış olan sigara bırakma polikliniği o tarihten beri kesintisiz hizmet vermektedir. Benzer polikliniklerde başarı oranlarını bildiren çalışmalar bulunmaktadır. Ancak bırakmış fakat nüks olmuş hastaların sıklığı ve nüks nedenleri ile ilgili çalışmalar daha kısıtlıdır. Oysa nüks nedenleri tedavi başarısını yükseltmek adına önemlidir. Bu nedenle çalışmamızda polikliniğimizde hizmet sunulan hastalarda nüks sıklığı ve nedenlerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikte olan araştırmaya 01.2020-02.2022 tarihleri arasında sigara bıraktırma polikliniğinde değerlendirilen ve en az iki kez polikliniğe gelmiş olan tüm kayıtlı hastalar değerlendirmeye alınacaktır. Telefon ile ulaşılabilen ve çalışmaya katılmayı kabul eden tüm hastalara tarafımızca hazırlanan bir soru formu uygulanacaktır. Poliklinik başvurusundan sonra en az 6 ay süre ile sigara içmeyenler sigarayı bırakmış kabul edilecektir. Sigarayı bırakmış olarak değerlendirilen katılımcılara tekrar sigara içmeye başlayıp başlamadıkları, başladılarsa ne kadar süredir olduğu ve bunun nedenleri sorulacaktır. Dosya verileri incelenerek olguların demografik özellikleri (yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, meslek), sigara içme davranış ve tutumları (sigara kullanım öyküleri, daha önce sigarayı bırakma öyküleri, evde başka sigara içen kişinin olup olmadığı), Fagerstörm nikotin bağımlılık derecesi, eşlik eden medikal ya da psikiyatrik hastalıkları ve kullandıkları ilaçlar kaydedilecektir. Telefon görüşmelerinin ardından doldurulan anketler analiz edilecektir.

Giriş: Tip 2 Diayabetes Mellitus(DM) hastalarına yönelik, komplikasyonları önlemeye, geciktirmeye yardımcı olmak ve diyabetlerini yönetmeyi öğrenmelerini sağlamak için bir dizi kendi kendine yönetim araçları ve programlar geliştirilmiştir. Ancak bu yöntemler sağlık okur yazarlığı(SOY) düşük bireylerde çok etkili olmayabilir. Bu çalışmanın amacı; birinci basamakta diyabet yönetimi ve takibini kolaylaştırmak için hekimle hastanın birlikte geliştireceği ortak takip planını içeren müdahalenin diyabet özyönetim düzeyine etkisini ve bu etkinin hastaların mevcut SOY düzeyleriyle ilişkisini değerlendirmektir. Yöntem: Bu araştırma randomize olmayan kontrollü klinik çalışma olarak yapılmıştır. İstanbul ili Pendik ilçesinde bulunan 3 aile sağlığı merkezinden(ASM) müdahale(MG) ve kontrol(KG) gruplarında %95 güven aralığında %80 güçle yapılan örneklem hesabına göre en az 40’ar katılımcı ve grupları oluşturan katılımcılar farklı ASMlerden olacak şekilde 84 DM hastası ile çalışma yürütülmüştür. İlk görüşmede tüm katılımcılara diyabet özyönetim ölçeği ve SOY ölçeği uygulanmıştır. MG ile ayda bir kere görüşme yapılarak DM hastalığına ve komplikasyonlarına yönelik eğitim verilmiş, araştırmacılar tarafından geliştirilmiş kolay anlaşılabilir ve doldurulabilir takip araçları; diyabet kimlik kartı ve diyabet günlüğü hastalara verilerek hastalarla birlikte bir takip planı yapılmıştır. KG oluşturan katılımcılarla ayda bir kere telefon ile DM hastalığına yönelik bilgilendirmeleri içeren görüşmeler yapılmıştır. Üçüncü ayda tüm katılımcılara diyabet özyönetim ölçeği yeniden uygulanmıştır. Gruplar independent samples T test ile karşılaştırılmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması MGde 54,97±8,20, KGde 59,00±8,82dir. Gruplar arasında SOY düzeyleri arasında fark bulunmamakta iken özyeterlilik MG daha yüksek bulunmuştur. Araştırma sonunda yapılan son test değerlerine göre MG özyönetim puanı 65,53’ten 73,64’e yükselmiştir(p0.05). Katılımcılara yapılan müdahale sonrası özyönetim puanlarının artışı ile mevcut SOY arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Sonuç: Bu çalışma ile geliştirdiğimiz ortaklaşa plan ve takip yönteminin, birinci basamakta SOY hangi düzeyde olursa olsun DM hastalarının özyönetimlerini artırılabileceği sonucuna varılmıştır