Search

This paper presents the concept of HOME in contemporary Serbian. It is shown that the idea of HOME is conceptualized in the language worldview of Serbian speakers as a multidimensional notion, profiled by relevant parameters: physical, functional, social, axiological, and affective, and that it has positive value.

The artricle compares the concept of home/house in Polish, Serbian, and Russian. It is a continuation of research carried out by the authors within the EUROJOS project and the volume on home/house of the Axiological Lexicon of Slavs and their Neighbours. The analysis aims to identify the common conceptual base, as well as the culture-specific aspects that distinguish each of the languacultures under scrutiny. The relevant cultural concepts in the three languacultures share a common base image but are distinguished through their culture-specific characteristics. That base is universal: rather than being limited to the Slavic context, it can be found in other languages, sometimes very distant ones. In Polish, Serbian, and Russian, home is above all viewed as a non-material, social, and functional value, as a community of people that share it, one that provides the sense of security and unconditional acceptance. Common features are also found in the network of relationships triggered by each cultural concept in question, such as the notion of family. The culture-specific content, in turn, derives from different historical and cultural conditions: those contribute to the peculiarities of the Polish patriotic manor, the Serbian Kosovo, or the Russian communal apartments. These specific cultural concepts reflect changes in the culture, mentality, and worldview in each languaculture., W artykule podjeto próbe porównania konceptu dom w jezyku polskim, serbskim i rosyjskim. Tekst stanowi kontynuacje prac prowadzonych przez autorki w ramach projektu EUROJOS nad tomem dom Leksykonu aksjologicznego Słowian i ich sasiadów. Celem analizy jest wyodrebnienie wspólnego pojecia bazowego oraz wyszczególnienie elementów relewantnych kulturowo, wyrózniajacych kazda z badanych lingwokultur. Przesledzenie polskiego, serbskiego i rosyjskiego obrazu domu dowodzi istnienia wspólnego wyobrazenia bazowego, na którym w kazdym z jezyków nadbudowany jest konstrukt szczegółowych charakterystyk, doprecyzowujacych jego sens. Baza ta jest uniwersalna, charakteryzuje nie tylko Słowianszczyzne. Odnajdziemy ja równiez w obrazach domu w innych jezykach, takze bardzo odległych pod wzgledem geograficznym. W jezykach polskim, serbskim i rosyjskim dom postrzegany jest przede wszystkim jako wartosc ponadmaterialna, w wymiarze społecznym i funkcjonalnym, jako wspólnota osób zamieszkujacych go, zapewniajaca jednostce poczucie bezpieczenstwa i bezwarunkowa akceptacje. W siatce powiazan domu z innymi konceptami równiez odnajdujemy cechy wspólne. W kazdym z analizowanych jezyków dom jest scisle połaczony z konceptem rodzina, utozsamiany jest z osobami bliskimi. O cechach specyficznych, jakie dostrzegamy w obrazie domu w badanych jezykach, przesadziły zas odmienne uwarunkowania historyczne i kontekst kulturowy. To one ukształtowały obraz polskiego patriotycznego dworu, serbskiego Kosowa czy rosyjskiej komunałki. Koncept dom odzwierciedla zmiany w kulturze, mentalnosci i pogladach kazdej z badanych społecznosci.