Search

The species of the hoverfly genus Paramixogaster Brunetti, 1923 from the Oriental Region are revised. The resulting number of valid species is 15, of which the following four are described as new: P. halmaherensis Reemer, sp. nov., P. jubata Reemer, sp. nov., P. kodaiana Sankararaman & Reemer, sp. nov., and P. sulawesiana Reemer, sp. nov. Three new synonymies are established: Paramicrodon decipiens de Meijere, 1917, syn. nov. is a junior synonym of Microdon vespiformis de Meijere, 1908; Paramixogaster wegneri Keiser, 1964, syn. nov. is a junior synonym of Ceratophya indica Doleschall, 1857; Microdon subpetiolatus Thompson, 2020, syn. nov. is a junior synonym of Microdon contractus Brunetti, 1923. Paramixogaster huoi Reemer, nom. nov. is introduced as a replacement name for P. trifasciatus Huo & Zhao, 2022, which is a primary homonym of P. trifasciatus Ssymank & Reemer, 2016. Neotypes are designated for Paramixogaster icariiformis Pendlebury, 1927 and Myxogaster variegata Sack, 1922, and a lectotype is designated for Microdon vespiformis de Meijere, 1908. An identification key to the species and diagnoses for all species are provided

Het is zo’n beestje dat bijenkenners wel van naam kennen, maar dat bijna niemand in het echt gezien heeft: de duinmaskerbij. Een zeldzaam bijtje, waarvan 80 procent van de Nederlandse vindplaatsen in Noord-Holland ligt. Dit bracht deze provincie ertoe om eens goed te laten zoeken naar deze zeldzaamheid. Dankzij die zoektocht zijn de leefgewoonten van de duinmaskerbij veel duidelijker geworden.

Bijna de helft, 46 procent, van onze zweefvliegen is bedreigd of zelfs al verdwenen uit Nederland. Dit blijkt uit het Basisrapport voor de Rode Lijst Zweefvliegen 2023, die de minister voor Natuur en Stikstof onlangs aan de Tweede Kamer zond. De resultaten stemmen droevig.

Het meest recente verspreidingsoverzicht van de Nederlandse zweefvliegen verscheen in 2009 in het boek De Nederlandse zweefvliegen (Reemer et al. 2009). Inmiddels zijn 15 jaar verstreken en is er veel veranderd in de Nederlandse zweefvliegenfauna. Er zijn nieuwe soorten ontdekt en er zijn soorten verdwenen of achteruitgegaan. Dat vooral sprake is van afnames blijkt duidelijk uit het Basisrapport voor de Rode Lijst 2023 (Reemer et al. 2024), dat tegelijkertijd met dit verspreidingsoverzicht wordt gepubliceerd. De publicatie van de Rode Lijst vormde een mooie gelegenheid om weer eens kaartjes van alle soorten te publiceren. Voor het samenstellen van de Rode Lijst zijn namelijk veel werkzaamheden verricht aan het Databestand Nederlandse Zweefvliegen (in beheer bij EIS Kenniscentrum Insecten). Onder andere zijn tienduizenden gegevens toegevoegd uit institutionele insectencollecties, privé-databestanden van zweefvliegenexperts en uit Waarneming.nl. De totstandkoming van dat databestand is verder beschreven in het Basisrapport voor de Rode Lijst. Hierbij is de volgende indeling in drie perioden aangehouden: 1900-1969; 1970-2007; en 2008-2022.

In dit rapport is een voorstel voor Rode Lijst Zweefvliegen opgenomen. Aan de hand van dit voorstel zal de Minister voor Natuur en Stikstof de officiële Rode Lijst vaststellen en publiceren in de Staatscourant. In ons land zijn ooit 347 soorten zweefvliegen vastgesteld, waarvan zich 317 aannemelijk regelmatig na 1900 voortgeplant hebben. Van die laatste groep wordt de Rode-Lijststatus bepaald aan de hand van de huidige zeldzaamheid en de trend ten opzichte van 1950. Om statistische redenen worden deze gereconstrueerd aan de hand van een periode van een aantal jaren. Voor soorten die uit ons land zijn verdwenen of in zekere mate bedreigd zijn, wordt een plaatsing op de Rode Lijst voorgesteld in een vijftal categorieën., This report is a proposal for a Red List for hoverflies of the Netherlands. The Dutch Ministry of Agriculture, Nature and Food Quality (LNV) will formally publish this list in the government gazette. A total of 347 species of hoverflies have ever been recorded from The Netherlands, of which 317 have likely reproduced after 1900. For species belonging to the last group, the Red List status is assessed based on both current scarcity and trend relative to 1950. For statistical reasons, both actual and historical scarcity is assessed on the base of a period of several years. Species which have actually disappeared from The Netherlands or are currently under thread to do so, are proposed for the Dutch Red List.

De duinmaskerbij Hylaeus annularis is in Nederland uitsluitend bekend uit de duinen van Noord- en Zuid-Holland. Het was één van de vijf bijensoorten op de doelsoortenlijst die in 2020 is opgesteld in het kader van een programma voor actieve soortenbescherming in Noord-Holland. Recente vondsten van de duinmaskerbij in Noord-Holland boden aanknopingspunten om voor deze bijensoort een project op te starten. Om te kunnen inschatten hoe het met de Noord-Hollandse populaties van de duinmaskerbij gesteld is en om soortgerichte beheermaatregelen te kunnen formuleren, werd in 2023 meer informatie verzameld over de verspreiding en ecologie van de soort. Veldonderzoek in de Noord-Hollandse duinen richtte zich in eerste instantie op het bezoeken van bekende vindplaatsen van de duinmaskerbij. Zo werd een beeld verkregen van de habitat, dat vervolgens is gebruikt in een zoektocht naar meer vindplaatsen. Op de vindplaatsen is tevens informatie verzameld over nestelplaatsen en bloembezoek. In 2023 is de duinmaskerbij gevonden in het Noord-Hollands Duinreservaat op circa vijf plekken tussen Bergen en Egmond aan Zee en op één plek ter hoogte van Heemskerk. In Nationaal Park Zuid-Kennemerland werd de soort gevonden op één plek ten zuiden van IJmuiden en vier plekken tussen Bloemendaal aan Zee en Zandvoort. In de Amsterdamse Waterleidingduinen werd de soort op één plek gevonden.

Slankpootvliegen zijn verleidelijke insecten. De ogen smaragdgroen, saffierblauw of reebruin, het lijf vaak groenglimmend en met ranke poten… Je hoeft niet ver te zoeken naar deze tropisch aandoende kleurenpracht, want ze komen overal in Nederland voor. Zo blijkt duidelijk uit de Verspreidingsatlas van Nederlandse slankpootvliegen, die deze week het licht ziet. Een indrukwekkend staaltje werk!

In opdracht van de Provincie Zuid-Holland heeft de Omgevingsdienst West-Holland (ODWH) een strategisch plan opgesteld om heel Zuid-Holland om te vormen naar één groot, aaneengesloten bijenlandschap, te bereiken in het jaar 2030. De eerste stap in deze strategie is het in beeld brengen van de huidige bijenfauna in Zuid-Holland: welke soorten komen er voor, welke hiervan zijn van speciaal belang, wat zijn belangrijke bijengebieden? Deze vragen worden beantwoord in deze rapportage.

Het plaatsen van honingbijkasten op heidevelden heeft een negatief effect op het voorkomen van wilde bijen en andere bestuivende insecten op heide. Dit blijkt uit onderzoek van EIS Kenniscentrum Insecten van de afgelopen jaren op heidevelden in Oost-Nederland. Ook blijkt dat meer honingbijkasten meer negatieve invloed hebben.

Nee, dit gaat niet over kleine aardappeltjes, maar over zweefvliegen. Klein zijn ze wel: ze meten tussen de 4 en 7 millimeter. Toch zijn het heel aantrekkelijke diertjes met mooie kleurpatronen. Er komt steeds meer gelegenheid om ze te bekijken, want deze zonaanbiddende vliegjes zijn in opmars in Nederland.

Vier bedreigde bijensoorten stonden afgelopen twee jaar centraal in een project op Texel: de gewone langhoornbij, de Texelse zandbij, de ijszijdebij en de moshommel. Onverwacht (maar zeer welkom) kwam daar een vijfde soort bij: de waddenviltbij. Veldonderzoek bracht veel nieuwe informatie over deze bijzondere bijen aan het licht. Deze kan gebruikt worden om de Texelse populaties te beschermen.

In 2022 heeft EIS Kenniscentrum Insecten op verzoek van waterbedrijf Evides een nulmeting uitgevoerd van een aantal insectengroepen in de Middel- en Oostduinen. Dit betreft bijen, zweefvliegen, angeldragende wespen, libellen en dagvlinders. De onderzoekslocaties en de methode van deze nulmeting zijn vastgelegd, zodat herhaling ervan in toekomstige jaren resulteert in een monitoring waarbij de resultaten uit verschillende jaren vergelijkbaar zijn en inzicht kunnen geven in de ontwikkelingen in de insectenfauna van het gebied. Er zijn zes proefvlakken met oppervlaktes van elk 1 hectare uitgezet, die in 2022 elk vijf maal onderzocht zijn tussen april en augustus. Bij elk veldbezoek werd een proefvlak gedurende 45 minuten bemonsterd. Alle waargenomen soorten en aantallen per soort werden genoteerd. In totaal zijn de volgende aantallen soorten gevonden: 61 soorten bijen, 33 soorten zweefvliegen, 29 soorten angeldragende wespen, 17 soorten libellen en 19 soorten dagvlinders. Bijzondere soorten zijn vooral gevonden onder de bijen. Tien van de 61 soorten staan op de Rode Lijst: donkere wilgenzandbij Andrena apicata (Bedreigd), donkere rimpelrug Andrena bimaculata (Kwetsbaar), geelstaartklaverzandbij Andrena wilkella (Kwetsbaar), moshommel Bombus muscorum (Bedreigd), grashommel Bombus ruderarius (Kwetsbaar), grote kegelbij Coelioxys conoidea (Kwetsbaar), geelgespoorde houtmetselbij Hoplitis claviventris (Kwetsbaar), duingroefbij Lasioglossum tarsatum (Bedreigd), kustbehangersbij Megachile maritima (Bedreigd) en kauwende metselbij Osmia leaiana (Bedreigd). Onder de zweefvliegen is met name het donkerklauwzandgitje Cheilosia psilophthalma het vermelden waard, een schaarse soort die zich als larve ontwikkelt in muizenoor. De andere aangetroffen zweefvliegen zijn alle (vrij) algemeen. Onder de aangetroffen angeldragende wespen zijn er verschillende die kenmerkend zijn voor open, zandige duingebieden: de harkwesp Bembix rostrata, enkele soorten rupsen- en aardrupsendoders (Ammoph

Waterbedrijf Evides heeft naast de waterwingebieden 47 bedrijfsterreinen in eigendom of beheer. Hier wordt sinds 2015 een ecologisch beheer gevoerd. In het kader van het Monitoringsplan Flora en Fauna voerde EIS Kenniscentrum Insecten in 2022 een eerste inventarisatie uit van insecten op 13 van deze terreinen. Onderzochte insectengroepen zijn: bijen, zweefvliegen, angeldragende wespen, libellen en dagvlinders. Elk terrein is één maal onderzocht, dus er is geen sprake van een volledige inventarisatie. Wel is er een eerste indruk verkregen van de (potentiële) waarde van de terreinen voor de onderzochte insectengroepen. De focus lag op het aanwijzen van waardevolle terreindelen en het formuleren van advies voor beheer, inrichting en monitoring.

Dit rapport richt zich op het bepalen van de Basiskwaliteit ván Natuur aan de hand van een praktisch hanteerbare set soorten. Het biedt daartoe een soortenlijst vanuit verschillende soortgroepen. Voorts wordt een perspectief geschetst voor de toepassing van deze soortenlijsten voor het ontwikkelen van benchmarks voor Basiskwaliteit Natuur (BKN) die in de praktijk kunnen worden gebruikt om de kwaliteit van het landschap aan de soorten af te lezen.

De Biesbosch is een natuurgebied met Natura 2000 status gelegen in de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant. De laatste jaren worden in en om de Biesbosch meer en meer honingbijenvolken geplaatst door imkers, vooral vanwege de dracht van de reuzenbalsemien. De vraag is of en in hoeverre dit op gespannen voet staat met de Natura 2000 instandhoudingsdoelstellingen, in het bijzonder vanwege concurrentie met wilde bestuivers.

The flower fly genus Afrosyrphus Curran, 1927 (Diptera, Syrphidae) is revised and a new species, Afrosyrphus schmuttereri sp. nov., from Kenya and Uganda is described. Diagnoses, illustrations, DNA barcodes and known distributional data are provided for the two species of this genus, as well as an identification key. A critical review of the published literature is also provided.

EIS Kenniscentrum Insecten heeft in 2020 een inventarisatie uitgevoerd van bijen en zweefvliegen op het Bio Science Park in Leiden. De inventarisatie vond plaats op 12 verschillende locaties, die elk drie maal in het jaar onderzocht zijn. De inventarisatie geldt als een nulmeting van een monitoring, die in 2024 herhaald wordt om ontwikkelingen in de bijen- en zweefvliegenfauna te kunnen vaststellen. In totaal zijn 39 soorten bijen en 27 soorten zweefvliegen aangetroffen. Zeldzame soorten zijn niet gevonden. De soortenaantallen liggen in dezelfde orde van grootte als die van vergelijkbare terreinen in de omgeving. Het aantal zweefvliegensooorten is wel aan de lage kant en ook de aantallen exemplaren waren voor zweefvliegen opvallend laag, mogelijk als gevolg van de zeer warme en droge zomer. De locaties worden afzonderlijk besproken, met aandacht voor bloemaanbod en nestelgelegenheid en voor sommige locaties worden beknopte beheeradviezen gegeven.

Het is bekend dat het niet goed gaat met de Nederlandse bijen. Maar hoe de trends zich precies ontwikkelen weten we niet. Alleen door op een gestandaardiseerde manier te tellen kunnen we betrouwbare uitspraken doen over trends. Zulke telgegevens zijn voor bijen niet beschikbaar. Door een meetnet op te zetten voor de meest toegankelijke en opvallende bijengroep - de hommels - kunnen we beter inzicht verkrijgen in de veranderende patronen van verspreiding en aantallen. Het hommelmeetnet is gebaseerd op het reeds bestaande meetnet dagvlinders van De Vlinderstichting. Voor het tellen van hommels wordt een sterk gelijkende methode gebruikt en de gegevens worden op dezelfde plek doorgegeven.

Atmospheric nitrogen deposition and other sources of environmental eutrophication have increased substantially over the past century worldwide, notwithstanding the recent declining trends in Europe. Despite the recognized susceptibility of plants to eutrophication, few studies evaluated how impacts propagate to consumers, such as pollinators. Here we aim to test if soil eutrophication contributes to the temporal dynamics of pollinators and their larval resources.We used a temporally and spatially explicit historical dataset with information on species occurrences to test if soil eutrophication, and more specifically nitrogen deposition, contributes to the patterns of change of plant and pollinator richness in the Netherlands over an 80 yr period. We focus on bees and butterflies, two groups for which we have good knowledge of larval resources that allowed us to define groups of species with different nitrogen related diet preferences. For each group we estimated richness changes between different 20‐yr periods at local, regional and national scale, using analytical methods developed for analyzing richness changes based on collection data.Our findings suggest that the impacts of soil eutrophication on plant communities propagate to higher trophic levels, but with a time‐lag. Pollinators with nitrogen‐related diet preferences were particularly affected, in turn potentially impairing the performance of pollinator‐dependent plants. Pollinator declines continued even after their focal plants started to recover. In addition, our results suggest that current levels of nitrogen deposition still have a negative impact on most groups here analyzed, constraining richness recoveries and accentuating declines.Our results indicate that the global increase in nitrogen availability plays an important role in the ongoing pollinator decline. Consequently, species tolerances to soil nitrogen levels should be considered across all trophic levels in management plans that aim to halt bio

Langs het recent door Rijkswaterstaat aangelegde deel van de A4 tussen Delft en Schiedam is in 2016 ter hoogte van Schipluiden een bermtraject met een lengte van drie kilometer ingezaaid met een speciaal bloemrijk zaadmengsel gericht op het aantrekken van bijen. De westelijke wegberm langs dit traject staat bekend als de Honey Highway. In de oostelijke berm is een ander bloemrijk zaadmengsel ingezaaid. Dit rapport doet verslag van de derde meting om de effecten van deze maatregelen op de bestuiversfauna te kunnen volgen. Onder bestuivers worden hier de bijen, zweefvliegen en dagvlinders verstaan.

De conclusies die het rapport van Agrifacts over het verband tussen neonicotinoïden en wilde bijen trekt zijn onterecht en hun analyse voldoet niet aan de criteria voor goed wetenschappelijk onderzoek. Ze gebruiken niet de best beschikbare gegevens (bv. over landgebruik, gebruik van neonicotinoïden), voeren inadequate analyses uit (simpele correlatie zonder inachtname van ander factoren en spatio-temporele relaties in de data), en trekken verschillende compleet ongefundeerde conclusies. Hieronder geven wij, wetenschappelijke onderzoekers op het gebied van insecten, landschap en milieu, een overzicht van wat er wel bekend is over de relatie tussen neonicotinoïden en wilde bijen en beargumenteren voor elke Agrifacts conclusie wat hier wel of niet van klopt en waarom.

Waarom is een Nationale Bijenstrategie nodig? Voor de meeste voedselgewassen en planten is bestuiving – de overdracht van stuifmeelkorrels – een onmisbare stap in de voortplanting. Bestuiving gebeurt door de bewegingen van bijen en andere soorten bestuivers, zoals zweefvliegen en vlinders. Bijen nemen het leeuwendeel van alle (insecten) bestuiving voor hun rekening. Bestuiving is noodzakelijk voor meer dan 75% van onze voedselgewassen, vooral groenten en fruit, en voor meer dan 85% van de wilde planten in de natuur.

30-APR-2018 - Voor het eerst sinds 2003 is er een nieuwe Rode Lijst van de Nederlandse bijen opgesteld. Op deze lijst staan de in ons land bedreigde soorten. Hieruit blijkt dat het niet goed gaat met onze bijenfauna: 55 procent van de bijensoorten staat op de Rode Lijst; 46 soorten zijn uit ons land verdwenen. De achteruitgang van de bijen heeft zich in de 21e eeuw voortgezet. Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes.

Dit advies betreft de volgende vraag die werd gesteld aan de Helpdesk Investeringsimpuls Bestuivers: “Ik heb nog een extra vraag toegevoegd, vanuit de ecologenhoek. Over hoe goed het nu is om de bermen bloemrijk te maken voor de insecten. Is die vegetatie wel gezond genoeg en is het verkeer een bedreiging i.v.m. doodrijden?”Dit advies betreft de volgende vraag die werd gesteld aan de Helpdesk Investeringsimpuls Bestuivers: “Ik heb nog een extra vraag toegevoegd, vanuit de ecologenhoek. Over hoe goed het nu is om de bermen bloemrijk te maken voor de insecten. Is die vegetatie wel gezond genoeg en is het verkeer een bedreiging i.v.m. doodrijden?”

Wild andmanaged bees arewell documented as effective pollinators of global crops of economic importance. However, the contributions by pollinators other than bees have been little explored despite their potential to contribute to crop production and stability in the face of environmental change. Non-bee pollinators include flies, beetles, moths, butterflies, wasps, ants, birds, and bats, among others. Here we focus on non-bee insects and synthesize 39 field studies from five continents that directly measured the crop pollination services provided by non-bees, honey bees, and other bees to compare the relative contributions of these taxa. Non-bees performed 25-50% of the total number of flower visits. Although non-bees were less effective pollinators than bees per flower visit, they made more visits; thus these two factors compensated for each other, resulting in pollination services rendered by non-bees that were similar to those provided by bees. In the subset of studies that measured fruit set, fruit set increased with non-bee insect visits independently of bee visitation rates, indicating that non-bee insects provide a unique benefit that is not provided by bees. We also show that non-bee insects are not as reliant as bees on the presence of remnant natural or seminatural habitat in the surrounding landscape. These results strongly suggest that non-bee insect pollinators play a significant role in global crop production and respond differently than bees to landscape structure, probably making their crop pollination services more robust to changes in land use. Non-bee insects provide a valuable service and provide potential insurance against bee population declines.

Item does not contain fulltext