Search

Çalışmanın amacı enerji arz güvenliği kavramı merkezinde enerji piyasaları ve finansal piyasalar arasındaki dinamik ilişkileri incelemektir. Bu doğrultuda, BRICS-T ülkeleri için (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, G. Afrika ve Türkiye) 1994-2018 dönemi yıllık verilerini kapsayan borsa endeksi, petrol fiyatı ve uluslararası enerji güvenliği risk endeks puanı kullanılmış ve söz konusu ilişkiyi araştırmak için Toda & Yamamoto (TY) ve Fourier Toda & Yamamoto (FTY) nedensellik yöntemlerinden yararlanılarak değişkenler analiz edilmiştir. Ampirik bulgular, (i) Brezilya hariç bütün ülkelerde pay senedi piyasasından enerji güvenliği riskine ve yalnızca Türkiye’de enerji güvenliği riskinden pay senedi piyasasına nedensellik, (ii) Çin ile Türkiye’de enerji güvenliği riski ile petrol fiyatı arasında karşılıklı nedensellik ilişkisinin varlığını gösterirken, ancak Brezilya’da ise petrol fiyatından enerji güvenliği riskine nedensellik olduğunu göstermektedir. Bulgular, böylelikle, BRICS-T ülkeleri için enerji-finans ilişkisinde, finansal piyasaların enerji güvenliği riski açısından önemini ortaya koymaktadır. Bu sonuç, bu ülkelerin finans piyasalarından kaynaklı belirsizlik ve risklerin, enerji güvenliği politikalarında dikkate alınması gerektiği yönünde bir çıkarsama içermektedir., The aim of the study is to examine the dynamic relations between energy markets and financial markets in the center of the concept of energy supply security. In this direction, the stock market index, oil price and international energy security risk index score covering the annual data for the 1994-2018 period for the BRICS-T countries (Brazil, Russia, India, China, S. Africa and Turkey) were used and Toda & Yamamoto to investigate the aforementioned relationship. (TY) and Fourier Toda & Yamamoto (FTY) causality methods were used to analyze the variables. While empirical findings show (i) causality from stock market to energy security risk in all countries except Brazil, and from energy security risk to stock market only in Turkey, (ii) mutual causality between energy security risk and oil price in China and Turkey, however, in Brazil, it shows that there is causality from oil price to energy security risk. The findings thus reveal the importance of financial markets in terms of energy security risk in the energy-finance relationship for BRICS-T countries. This result includes an inference that the uncertainty and risks arising from the financial markets of these countries should be taken into account in their energy security policies.

Menkul kıymet borsaları ülkelerin finansal sistemlerinde önemli bir yere sahip olduğu gibi, ulaştırma ve taşımacılık sektörü de ülke ekonomilerinde hayati bir yere sahiptir. Bu sektördeki fiyat değişimleri hemen hemen tüm sektörleri etkileme potansiyeline sahiptir. Bu noktadan hareketle, Borsa İstanbul Ulaştırma Sektör Endeksi ile döviz kuru ve petrol fiyatları arasındaki ilişkinin araştırılmasının, literatüre katkı sunacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada, 2003:M01-2021:M10 dönemine ait 226 adet aylık verilerle, BIST Ulaştırma Endeksi ile dolar kuru ve petrol fiyatları arasındaki kısa ve uzun dönem ilişkileri ARDL Sınır Testi modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Analizler sonucu ulaşılan bulgulara göre, BIST XULAS ile ele alınan diğer seriler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Ulaştırma endeksi ile dolar ve petrol fiyatları arasında eşbütünleşme ilişkisinin olduğu sonucuna varılmıştır. As the stock exchanges have an important place in the financial systems of the countries, the transportation and transportation sector also has a vital place in the economies of the countries. Price changes in this sector have the potential to affect almost all sectors. From this point of view, it is thought that investigating the relationship between Borsa Istanbul Transportation Sector Index and exchange rate and oil prices will contribute to the literature. In this study, 226 monthly data for the period 2003:M01-2021:M10, short and long term relationships between BIST Transportation Index, dollar exchange rate and oil prices were analyzed using ARDL Bounds Test model. According to the findings obtained as a result of the analyzes, it was determined that there was a statistically significant relationship between BIST XULAS and the other series discussed. It was concluded that there is a cointegration relationship between the transportation index and the dollar and oil prices.

The study investigated the effect of global oil prices on local stock market indexes of emerging markets for both oil exporting and oil importing countries. Data covering the period from January 2010 to March 2021 for 15 emerging countries was used. Two objectives guided the study. First, the impact of global oil prices on local stock markets was assessed. Secondly, the relationship between stock price and changes in macroeconomic variables was investigated. A panel regression model was carried out to analyze the data. The findings show that global oil price is negatively related to stock market index in oil importing countries. On the other hand, the findings revealed that global oil price is positively related to stock market index in oil exporting countries. The findings also reveal that interest rate, consumer price index, exchange rate and industrial production index impact stock markets in emerging economies for both oil exporting and importing countries… Bu çalışmada, küresel petrol fiyatlarının, hem petrol ihraç eden hem de petrol ithal eden gelişen ülke piyasalarının yerel borsa endeksleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu amaçla 15 gelişen ülke piyasasına ilişkin Ocak 2010 ile Mart 2021 tarihlerini kapsayan veriler kullanılmıştır. Çalışmanın iki ana hedefi bulunmaktadır. Öncelikle küresel petrol fiyatlarının yerel borsalar üzerindeki etkisi değerlendirilmiş ikinci olarak ise hisse senedi piyasaları ile makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki incelenmiştir. Veriler panel regresyon modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda petrol ithal eden gelişen piyasa ekonomilerinde, küresel petrol fiyatları ile borsa endeksleri arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Petrol ihraç eden ülkeler için ise küresel petrol fiyatları ile borsa endeksleri arasındaki ilişki pozitiftir. Çalışmanın bulguları aynı zamanda faiz oranlarının, tüketici fiyat endekslerinin, döviz kurlarının ve sanayi üretim endekslerinin, hem petrol ihraç eden hem de ithal eden gelişen ülke ekonomilerinde hisse senedi piyasalarını etkilediğini ortaya koymaktadır…

Enerji ve özellikle de petrol üretim temel bir girdi halini almıştır. Dolayısıyla petrol fiyatlarındaki değişmeler üretimi, finansal sektörü etkilemektedir. Bu çalışmada ise petrol fiyatlarının aynı zaman kamu sektörü üzerinde etkisi olup olmadığı incelenmiştir. Bu amaçla petrol ithal eden bir ülke olan Türkiye için 2000 yılının birinci çeyreğinden 2017 yılının son çeyreğine kadar olan dönem ele alınmıştır. Çalışmada, nominal döviz kuru, cari işlemler dengesinin gayri safi yurtiçi hasılaya oranı, petrol fiyatı ve net dış borç stokunun gayri safi yurtiçi hasılaya oranı serileri kullanılmıştır. Bulgular petrol fiyatlarının nominal döviz kuru, cari işlemler dengesinin gayri safi yurtiçi hasılaya oranı üzerinde etkisi olduğunu göstermiştir. Bahis geçen bu iki değişkeninde ve net dış borç stokunun gayri safi yurtiçi hasılaya oranını etkilediği yönünde bulgulara ulaşılmıştır., Energy, especially oil has become a fundamental factor of production. Therefore, changes in oil prices affect the real and the financial sector. In this study, the question whether oil prices also has an impact on the public sector is investigated. For this purpose, Turkey who is an oil-importing country is considered for the period begin with the first quarter of 2000 till the last quarter of 2017. This study employs the nominal exchange rate, the ratio of the current account balance to the gross domestic product, the oil prices and the ratio of the net foreign debt stock to the gross domestic product. The findings show that oil prices effect on the nominal exchange rate and the current account balance to the ratio of gross domestic product. Furthermore, these two aforementioned variables have an impact on net external debt stock affects the ratio of gross domestic product.

Petrol rezervi açısından zengin ülkeler, emtia fiyatlarını referans alarak ekonomik faaliyetlerine şekil vermektedirler. Gelişmekte olan dolayısıyla petrol rezervi açısından zengin olmayan ülkeler ise emtia fiyatlarındaki hareketlenmeler sebebi ile makro düzeyde istikrarsızlıklar yaşayabilme potansiyelini göz önünde tutarak politika geliştirmek durumundadır. Ekonomisi petrol ithalatına bağlı olan ülkeler, uluslararası pazarda yaşanan fiyat dalgalanmalarından olumsuz etkilenmektedir. Özellikle gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Türkiye gibi petrol ürünleri açısından ithalata bağımlı olan ülkelerde uluslararası petrol piyasasında oluşacak fiyat değişimleri ile belirsizlikler döviz kurlarını etkilemekte ve ülkelerin finansal krize girmesine sebep olabilmektedir. Bu nedenle petrol fiyatı belirsizliğinin cari açık ile diğer makro-ekonomik değişkenler üzerine etkilerinin tespit edilerek ekonomi politikalarının şekillendirilmesinde kullanılması önem teşkil etmektedir. Bu sebeple 1987-2017 yılları arasında Türkiye’ de petrol fiyatı belirsizliği incelenerek ekonomik performans üzerine ilişkileri değerlendirilecektir. Rich countries in terms of reserves, share their economic activities taking into account the commodity prices. Developing countries that are not rich in terms of oil reserves, they are developing policies taking into account the potential for macroeconomic instability because of commodity price movements. Countries that dependent on oil imports on their economy, price fluctuations in international markets are also affected. Especially Among developing countries, such as Turkey, in terms of petroleum products imported countries, price fluctuations and uncertainties in in international oil prices affect may cause countries to suffer financial crunch. So it is important that the uncertainties in oil prices is used in shaping economic policies by determining the effects of current account deficit and macroeconomic variables. For this reason between the years 1987-2017 oil prices uncertainty will be assessed by examining the relationship on economic performance in Turkey.

Bu tez negatif petrol fiyatı şokunun Azerbaycan ekonomisi üzerindeki etkisini incelemektedir. Çalışmada 2006:1-2018:8 dönemi ele alınmaktadır. İncelenen dönem yakın zamandaki sert petrol fiyat düşüşlerini kapsamaktadır. Bu doğrultuda, yapısal vektör otoregresyon (SVAR) modeli tahmin edilmiş, Cholesky ayrıştırma analizi ve block-exogeneity kısıtları kullanılarak yapısal şoklar ayrıştırılmıştır. Tezin bulguları şöyle özetlenebilir: (i) negatif petrol fiyat şoku devalüasyona, yüksek enflasyona, ekonomik aktivitede resesyona ve dış ticaret dengesinde kötüleşmeye yol açar. (ii) devalüasyon şoku benzer etkiler ortaya çıkarmaktadır: ulusal paranın devalüasyonu enflasyonun artmasına, ekonomik aktivitenin daralmasına ve dış ticaret dengesinin bozulmasına neden olur. Başka bir ifadeyle, her iki şok Azerbaycan ekonomisinde stagflasyonist etkiler ortaya çıkarmaktadır. Bu bulgular negatif petrol fiyat şokunun Azerbaycan ekonomisini devalüasyona yol açarak etkilediğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, Azerbaycan ekonomisindeki dalgalanmaların önemli bir kısmı devalüasyon ve petrol fiyat şokları tarafından açıklanmaktadır. Elde edilen bulgular, Azerbaycan ekonomisinin petrol fiyatındaki dalgalanmalara aşırı duyarlı olduğunu işaret etmektedir. Bu duyarlılığı azaltmak için petrol gelirlerine aşırı bağımlılığı azaltacak önlemler alınmalıdır.

DergiPark: 446784 klujfeas Petrolfiyatlarındaki dalgalanmalar başta 1973 Petrol krizi olmak üzere birçokekonomik krizin temel nedeni olarak görülmektedir. Ekonominin arz ve talepyanını aynı anda etkileyen bu faktörde meydana gelen fiyat hareketlerininöngörülmesi ve tahmin edilmesi önem arz etmektedir. Literatürde petrolfiyatlarının yönünün kestirilmesinde farklı yöntemler kullanarak yapılmışbirçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışma kapsamında ise yapay sinir ağlarıyönteminde farklı modeller kullanılarak petrol fiyatlarına ilişkin öngörübaşarıları incelenerek karşılaştırma yapmak amaçlanmıştır.

Döviz kuru ve ham petrol fiyatlarıyla enflasyon arasındaki ilişkinin incelendiği bu çalışmada 1980:01-2001:12 ile 2002:01-2018:04 dönemleri arasında 460 gözlemden oluşan aylık veriler kullanılmıştır. Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci ve ikinci bölümlerinde sırasıyla döviz kuru ve petrol fiyatlarının enflasyona geçiş etkisine ilişkin kavramsal çerçeve verilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmı ise birinci bölüm değişkenler arasındaki durağanlığın tespiti, ikinci bölüm Toda – Yamamoto yöntemi ile uygulanan Granger nedensellik analizi ve son olarak etki – tepki ve varyans ayrıştırmasını içeren yapısal VAR analizi olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Söz konusu uygulamalar neticesinde sadece nominal döviz kurundan tüketici fiyatlarına (CPI) doğru tek yönlü nedenselliğin olduğu birinci örneklem döneminde, nominal döviz kurundan CPI'ye geçiş etkisi (0.65); petrol fiyatından CPI'ye geçiş etkisine (0.61) göre daha fazladır. Ayrıca, nominal döviz kurundan CPI'ye ve petrol fiyatından CPI'ye doğru tek yönlü nedenselliklerin olduğu ikinci örneklem döneminde ise, petrol fiyatlarından CPI'ye geçiş etkisi (1.28); nominal döviz kurundan CPI'ye olan geçiş etkisinden (0.16) daha fazladır. Dolayısıyla, birinci örneklem döneminde enflasyon üzerinde döviz kurunun, ikinci örneklem döneminde ise petrol fiyatlarının etkisi daha fazla gerçekleşmiştir. In this study which examines the relationship between exchange rate, crude oil prices and inflation, monthly data from 460 observations between 1980:01 and 2001:12 and between 2002:01 and 2018:04 were used. In the first and second sections of the three-part study, the conceptual framework for the pass through of exchange rate and oil prices to inflation, respectively, is given. The application part of the study consists of three parts; the determination of the stability between the variables in the first part, the Granger causality analysis applied by the Toda - Yamamoto method in the second part, and, lastly, the structural VAR analysis including the impulse-response and variance decomposition.According to the results, in the first sample period in which there is one-way causality from the nominal exchange rate to the consumer price (CPI), the pass through from nominal exchange rate to the CPI (0.65) is greater than the pass through from oil price to CPI (0.61). Moreover, in the second sample period in which there is one-way causality from the nominal exchange rate to the CPI and from the oil price to the CPI, the pass through from oil prices to the CPI (1.28) is greater than the pass through from nominal exchange rate to the CPI (0.16). Therefore, the effect of exchange rate on inflation in the first sample period and the effect of the oil prices on inflation in the second sample period are greater. 152

Petrole olan gereksinim endüstri devrimi ve makineleşmeyle birlikte hız kazanmıştır. Bu durumun sonucu olarak, 19.yy ortalarından itibaren ham petrol, dünyanın en stratejik enerji kaynağı konumu korumuştur. Dünya ekonomisinin 1970'li yıllardan itibaren yaşadığı petrol krizleri iktisat literatürü üzerinde önemli etkilere sahip olmuştur. Petrol fiyatlarında meydana gelen her dalgalanma, dünya üzerinde hemen hemen tüm ülkelerin makroekonomik değişkenleri üzerinde etkili olmaktadır. Tezin temel amacı, ham petrol fiyatlarında meydana gelen değişiklerin, G-7 ülkelerinin büyüme ve enflasyon oranları üzerine etkilerinin analiz edilmesidir. Bu amaca bağlı olarak, 1970-2014 yılları arasındaki yıllık veri serisi kullanılmıştır. Analiz sonucunda serilerin aynı dereceden durağan olmadıkları gözlenmiştir. Bu nedenle değişkenler VAR modeli ile incelenmiştir. Yapılan ekonometrik analizin sonucu olarak, petrol fiyatlarında meydana gelen bir artışın G-7 ülkelerinde büyüme ve enflasyon oranları üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler Enflasyon, Büyüme, Petrol Fiyatı, G-7 The requirement of petroleum has gained momentum with industrial revolution and mechanization. As a result, The World's most important resource has been crude oil since the-mid 19. century. The oil crisis which the world's economies have experienced since 1970's have immense effects on economics literature. Every fluctuation emerging on oil prices has influence on almost world's all countries. The main objective of the thesis is to make an analysis of the crude oil price movements on inflution and economic growth of G-7 countries. With this aim, yearly data between 1970-2014 has been analysed. As a result of stationary review, variables have not been seen as a stationary at same degree. Thus they have been examined with VAR model. As a result of the econometric analysis, an increase in oil prices has influence inflation and economic growth of G-7 countries. Key words: Inflation, Economic Growth, Oil Prices, G-7

Petrol fiyatları şokları makro ekonomiyi arz yönü (yüksek üretim maliyetleri) ve talep yönü (gelir etkisi, belirsizlik) ile etkiler. Negatif şoklar büyümeyi azaltıcı, enflasyonu artırıcı yönde etkileyebilir. Bu çalışmada petrol fiyatı değişikliklerinin Türkiye’nin enflasyon ve ekonomik büyüme gibi iki önemli makro ekonomik değişkeni üzerindeki etkileri araştırılmaktadır. Bu amaçla, 1987:1-2010:9 arası dönem için aylık veriler kullanılarak VAR Modeli uygulaması yapılmıştır. VAR Modeli’nden elde edilen Granger nedensellik analizi sonucuna göre; petrol fiyatlarından ekonomik büyümeye doğru tek yönlü nedensellik bulunurken, petrol fiyatları ile enflasyon arasında bir nedensellik çıkmamıştır. Yine VAR modelinden elde edilen etki tepki fonksiyonlarına göre petrol fiyatında meydana gelecek pozitif bir şokun hem büyümeyi hem enflasyonu pozitif etkilediği sonucuna varılmıştır., Oil price shocks affect the macroeconomy through the supply side (higher production costs) and the demand side (income effects, uncertainties). Negative supply shocks could lower economic growth and increase inflation. This study investigates the effects of oil price changes on Turkey #8217;s macroeconomic variables such as growth and inflation. To this end, vector autoregressive model (VAR) is employed using monthly data for the period of 1987:1- 2010:9. According to the results of Granger causality analysis that is based on the VAR model; it is observed that there is one way causality running from oil prices to economic growth and no causality between oil prices and inflation. Impulse responses fonctions showed that a positive oil price shock increase both the growth of GDP and inflation.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Ana Bilim Dalı, 1970'li yıllarda yaşanan petrol fiyatı şoklarını takiben tüm dünyada yaşanan ekonomik durgunluk, birçok iktisatçıyı petrol fiyatı değişikliklerinin makro ekonomik etkilerini araştırmaya yönlendirmiştir. Bu çalışma, petrol fiyatı şoklarının Türkiye'nin enflasyon ve ekonomik büyüme gibi iki önemli makro ekonomik değişkeni üzerindeki etkilerini teorik ve ampirik olarak incelemektedir. Bu amaçla, 1987:1-2005:12 arası dönem için aylık veri kullanılarak VAR Modeli uygulanmıştır. VAR Modeli'nden elde edilen Granger nedensellik analizi sonucuna göre; petrol fiyatları ve ekonomik büyüme arasında, ayrıca petrol fiyatları ve enflasyon arasında çift yönlü nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. EKK tahminlerine göre ise petrol fiyatları ve enflasyonun büyümeyi negatif yönde etkilediği bulunmuştur., The worldwide recessions following the oil price shocks during 1970s have led many economists to investigate the macroeconomic effects of oil price changes. This study investigates the effects of oil price changes on Turkey's macroeconomic variables such as growth and inflation on both theoretical and empirical grounds. To this end, vector autoregressive model (VAR) is employed using monthly data for the period of 1987:1- 2005:12.. According to the results of Granger causality analysis that is based on the VAR model ; it is observed that there is bidirectional causality between both oil prices and economic growth; and oil prices and inflation. According to the OLS estimations, it is found that oil prices and inflation has negative effects on growth.