Search

Cultural values, customs, traditions, and points of view or approaches to certain issues change over time. Literary works, as the products of their own periods, carry valuable information that reflect social, political, and economic conditions of their times. The aim of this study is to show that both Conrad and Achebe, due to their background and the discourse they lived in, had different approaches regarding Africa and its residents when they wrote their novels Heart of Darkness and Things Fall Apart, respectively. Furthermore, this study also aims at refuting Achebe‟s accusation that Conrad was a bloody-racist when he penned Heart of Darkness since discourses of different periods do not have to create subjects thinking or evaluating situations in the same manner. The approach used for the analysis of the two novels is historical-biographical approach since it is expected that this method will reveal the conditions and the ideology of each period exclusively. Kültürel değerler, gelenek ve görenekler, belirli konulara bakış açıları veya yaklaşımlar zamanla değişir. Kendi dönemlerinin ürünleri olarak edebi eserler, içinde doğdukları dönemin sosyal, politik ve ekonomik koşullarını yansıtan değerli bilgiler taşırlar. Bu çalışmanın amacı hem Conrad'ın hem de Achebe'nin, geçmişleri, hayat tecrübeleri ve yaşadıkları dönemden dolayı, Karanlığın Yüreği ve Parçalanma adlı romanlarını yazarlarken Afrika'ya ve Afrika‟da yaşayan insanlara karşı farklı yaklaşımlara sahip olduklarını göstermektir. Ayrıca bu çalışma, Achebe'nin Conrad‟ı Karanlığın Yüreği adlı çalışmasını kaleme alırken kanlı bir ırkçı olduğu suçlamasını da çürütmeyi amaçlamaktadır. Bahsi geçen her iki romanın incelenmesinde kullanılan yaklaşım, her dönemin kendine özgü koşullarını ve ideolojisini yansıttığı bilinen tarihsel-biyografi yaklaşımıdır.

La Dobroudja est une région où les relations roumano-grecques ont été particulièrement intenses. C’est, à l’échelle de l’Europe, une zone de contacts géographiques et historiques très spécifique.Dans une optique macrogéographique, l’article esquisse plusieurs approches possibles : une Dobroudja danubienne, pontique, steppique ou carpatique. Selon les époques, les moyens de transport, les échanges commerciaux, les contraintes étatiques, ces différentes approches ont pesé sur le destin de la région.La Dobroudja est ensuite considérée sous l’angle de la domination politique. Elle a longtemps été dominée par une politique de comptoirs maritimes, tant dans l’Antiquité qu’au Moyen‑Âge. Dans une logique impériale, on constate que le Danube a assez systématiquement constitué une limite septentrionale d’expansion, ce qui met la Dobroudja dans une position de marginalité. Dans le conflit entre l’Empire russe et l’Empire ottoman elle se transforme au contraire en terrain d’affrontement préféré. La logique des États‑nations à partir de la fin du xixe siècle place la Dobroudja au cœur du différend roumano-bulgare, et, pour le résoudre, on recourra à la mesure la plus extrême que les nationalismes aient mise au point : l’échange de populations. Il est à remarquer que l’échange de 1940 s’est révélé beaucoup moins traumatisant que d’autres.Dans une troisième partie, on suit le destin d’une famille de notables provinciaux, les Teodorov. Originaires de Bulgarie orientale, ils s’installent à Tulcea après la guerre de Crimée et semblent avoir connu une forte hellénisation pendant une vingtaine d’années. Les revirements politiques en 1877‑1878 remettent en question les allégeances nationales et une partie de la famille retourne vivre en Bulgarie, tandis que certains de ses membres restent en Roumanie. Dobrudzha is a region where Romano‑Greek contacts have been very active. As a whole, it is a place of geographical and historical contacts in Europe.This paper considers different approaches in a geographical overview: Dobrudzha as part of a danubian, pontic, steppic or carpathic ensemble. At different times, when different ways of transportation are used for economic exchanges, and under different political constraints, the region played different roles.A second part considers Dobrudzha according to political power. It has been controlled for a long time by thalassocraties, during the Antique and Medieval periods. When included into empires, Dobrudzha was left as a periphery, as the Danube was constantly a northern border. It became the favorite battleground for the Russian and the Ottoman empires in the xviii‑xixth centuries. With the emergence of the national states, Dobrudzha became an apple of discontent between Romania and Bulgaria. In order to solve it the most dramatic solution ever invented by nationalism was applied: an exchange of population, which, strangely enough, did not cause any noticeable embitterment.The third part is devoted to a family of prominent provincialists, the Teodorovs. They came from Eastern Bulgaria to Tulcea after the Crimean war and seem to have undergone a quick Hellenization during twenty years. With the political turning point of 1877‑1878 their national choices change: part of the family settles in Bulgaria, when the other stays in Romania. Dobrogea este o regiune în care relaţiile greco‑române au fost foarte intense. La scara Europei, este o zonă de contacte geografice şi istorice cu totul deosebită. Din punct de vedere macro‑geografic, studiul schiţează mai multe perspective posibile: o Dobroge danubiană, pontică, de stepă sau carpatică. În funcţie de epoci, de mijloacele de transport, de schimburile comerciale, de constrângerile statale, aceste perspective au influenţat destinul regiunii.Dobrogea este apoi privită sub unghiul dominaţiei politice. A fost dominată multă vreme de acţiunea stabilimentelor de comerţ maritim, atât în perioada antică cât şi în Evul Mediu. Într‑o logică imperială, vedem că Dunărea a fost în mod destul de sistematic o limită nordică pentru expansiune, ceea ce plasează Dobrogea într‑o situaţie de marginalitate. În schimb, în înfruntarea între Imperiul rus şi Imperiul otoman, aceasta se transformă în teren de luptă preferat. Începând cu sfârşitul secolului al xix‑lea, logica statelor‑naţiuni situează Dobrogea în centrul conflictului româno‑bulgar iar pentru a‑l rezolva se va recurge la soluţia cea mai extremă imaginată de naţionalişti : schimbul de populaţie. De remarcat este faptul că schimbul din 1940 a fost mult mai puţin traumatizant decât altele.În partea a treia urmărim destinul unei familii de notabili provinciali, familia Teodorov. Originari din Bulgaria orientală, aceştia se stabilesc la Tulcea după războiul Crimeii şi par să fi cunoscut o elenizare puternică timp de douăzeci de ani. Răsturnările politice din 1877‑1878 pun sub semnul întrebării subordonările naţionale şi o parte din familie se întoarce în Bulgaria în timp ce unii dintre membrii ei rămân în România.

Cet article vise à réévaluer l’image du Grec dans la culture roumaine moderne à travers l’œuvre littéraire de Mateiu Ion Caragiale (1885‑1936) et de Panaït Istrati (1884‑1935). La profonde relation entre biographie et fiction est chez ces deux auteurs une clé de lecture qui peut nous faire comprendre comment et pourquoi l’image du Grec change dans la période moderne. Si pendant les xviiie et xixe siècles les Grecs venus du Phanar étaient vus comme des opportunistes corrompus, chez P. Istrati et M. I. Caragiale nous assistons à une récupération symbolique des influences levantines. La tradition multiculturelle des portes de l’Orient et des ports de l’Orient est devenue dans leurs récits une source d’inspiration littéraire et une partie de l’héritage culturel roumain. Contrairement à la manière dont les écrivains romantiques occidentaux ont représenté l’Orient, P. Istrati et M. I. Caragiale ont un regard ambivalent, qui voit dans l’Ami levantin, en même temps, un « exotique » et un « autre soi-même ». Acest articol își propune să reevalueze imaginea grecului în cultura română prin intermediul unor opere literare de Mateiu Ion Caragiale (1885‑1936) și de Panait Istrati (1884‑1935). Relația profundă dintre biografie și ficțiune este la acești autori o cheie de lectură care ne poate ajuta să înțelegem cum și de ce se schimbă imaginea grecului în perioada modernă. Dacă în secolele al xviii‑lea și al xix‑lea grecii fanarioți erau considerați drept ariviști corupți, la P. Istrati și M. I. Caragiale asistăm la o recuperare simbolică a influențelor venite din Levant. Tradiția multiculturală a porților Orientului și a porturilor spre Orient a devenit în romanele lor o sursă de inspirație literară și o parte a moștenirii culturale românești. Spre deosebire de felul în care au reprezentat Orientul scriitorii romantici occidentali, P. Istrati și M. I. Caragiale au o abordare ambivalentă, care vede în Prietenul levantin un „exotic” și un alt „eu‑însumi” în același timp. This article wishes to reevaluate the image of the Greek in Romanian culture by using as an example the literary works of Mateiu Ion Caragiale (1885‑1936) and Panait Istrati (1884‑1935). The deep relationship between biography and fiction is, in the case of these two authors, a key to interpreting the ways in which the image of the Greek changes during the modern period. If during the xviiith and the xixth century the Greeks coming from Phanar were considered to be corrupt social climbers, in the works of P. Istrati and M. I. Caragiale we assist at a symbolical recovery of the influences coming from the Levant. The multicultural tradition of the gates to the Orient and of the harbors for the Orient became in their writings a source of literary inspiration and a part of the Romanian cultural heritage. Unlike the representation of the Orient by Romantic occidental writers, P. Istrati and M. I. Caragiale have an ambivalent point of view, which sees in the Levantine Friend an “exotic” and “another myself” at the same time.

Fils d’une famille de commerçants de Smyrne, Xénos aurait dû faire carrière dans le commerce ou l’armée. En fait, il a été entrepreneur, écrivain, armateur, industriel, audacieux et novateur, il a voulu ouvrir un monde nouveau et rénover la Grèce pour la rendre plus forte. Mais dans son impatience il se brouille avec tous, il mêle le sentiment profond, ici le patriotisme, aux affaires et à la politique, c’est ce qui fait sa spécificité, sa grandeur, mais aussi sa perte, car l’argent, la politique et le sentiment collaborent rarement. Son of a merchant family from Smyrna, Xenos should have made a career in trade or in the Greek army. In his life, he was entrepreneur, writer, shipowner, industrial, bold and innovative, he wanted to open a new world and to renovate Greece I order to make it stronger. But, impatient as he is, he gets angry with everybody, he mixes the deep feeling, here patriotism, with business and politics, that’s his specificity, his greatness but also his loss, because money, politics and feelings rarely collaborate. Γιος μίας οικογένειας εμπόρων από την Σμύρνη, ο Ξένος είχε όλα τα προσόντα για μια σταδιοδρομία στον εμπόριο ή στον ελληνικό στρατό. Στη ζωή του όμως έγινε επιχειρηματίας, συγγραφέας, εφοπλιστής, βιομήχανος… θαρραλέος και νεωτεριστής, ήθελε να ανοίξει ένα καινούργιο κόσμο, να ανανεώσει την Ελλάδα για να την κάνει πιο δυνατή. Αλλά ανυπόμονος σαν ήταν, θύμωνε με όλους γιατί αναμείγνυε το βαθύ συναίσθημα [εδώ τον πατριωτισμό] με τις επιχειρήσεις και την πολιτική. Αυτό είναι η ειδικότητά του, το μεγαλείο του αλλά και ο χαμός του γιατί το χρήμα, η επιχείρηση και η πολιτική σπάνια πάνε μαζί.

Cette contribution examine les expériences culinaires de quatre femmes d’origine allemande et danoise dans la Grèce du roi Othon. Dans leurs écrits intimes (1834-1853) elles dépeignent leurs soucis quotidiens et leurs efforts pour s’adapter aux produits alimentaires et aux goûts orientaux d’un pays pauvre de l’Europe du Sud. This paper examines the culinary experiences of four foreign women living in Greece under the rule of King Otto. In their letters and diaries (1834-1853) they describe their daily tribulations and their efforts to adapt to the available produce and tastes of a poor, semi-oriental country of South Europe. Το άρθρο παρουσιάζει τις γαστρονομικές εμπειρίες τεσσάρων ξένων γυναικών εγκαταστημένων στην Όθωνική Ελλάδα. Στην αλληλογραφία και τα ημερολόγιά τους (1834-1853) περιγράφουν τις καθημερινές τους φροντίδες και τις προσπάθειές τους να προσαρμοστούν στις διατροφικές συνήθειες και τα τοπικά προϊόντα μιας φτωχής χώρας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Le roman Anadyoméni de Grigorios Xénopoulos consiste en un dense réseau d’allusions à des repas, d’ordre littéraire, philosophique ou liturgique, qui dressent le décor d’une mise en pratique de la discussion, dans le Banquet de Platon, à propos de l’immortalité, du don de sa vie pour son amant, mais aussi de l’idée empédocléenne de la métempsycose sous la forme d’une plante. Xenopoulos’ novel Anadyomeni presents a dense network of literary, philosophical and liturgical references to meals, which set the stage for the enactment of the discussion, in Plato’s Symposium, about immortality and giving one’s life for one’s lover, and of Empedocles’ idea of metempsychosis in the form of a plant. Το Αναδυομένη του Ξενόπουλου παρουσιάζει ένα πυκνό δίκτυο αναφορών λογοτεχνικής, φιλοσοφικής και λειτουργικής φύσης σε φαγητά, οι οποίες αποτελούν αφετηρία για την εφαρμογή, στο πλαίσιο της συζήτησης για την αθανασία στο Συμπόσιο του Πλάτωνα, της θυσίας της ζωής για τον/την ερωμένο/η, όπως και της ιδέας του Εμπεδοκλή της μετεμψύχωσης υπό τη μορφή ενός φυτού.

Dans l’espace grec, malgré la réalisation des portraits des Phanariotes et des dignitaires, l’art du portrait resta marginal jusqu’à la formation du nouvel État grec et durant ses premières décennies. En effet, l’absence d’une bourgeoisie structurée et d’institutions artistiques fut à l’origine d’une production limitée des portraits. Dans le présent article, nous proposons d’étudier, à travers quelques exemples précis mis en parallèle avec des œuvres françaises, la production et l’évolution des séries de portraits peints et photographiques des élites grecques qui obéissaient à une longue tradition picturale depuis la Renaissance. In the Greek area, despite the realization of portraits of Phanariots and dignitaries, the art of portraiture remained marginal till the creation of the new Greek State and during its first decades. Indeed the lack of a structured bourgeoisie and of arts institutions was a source of a limited production of portraits. In the present paper, we want to study the production and evolution of the sets of painted and photographic portraits of the Greek elites through some precise examples in parallel with French works, obeying a long pictorial tradition since the Renaissance. Στο ελληνικό χώρο, παρά την πραγματοποίηση πορτρέτων Φαναριωτών και αξιωματούχων, η τέχνη του πορτρέτου έμεινε περιθωριακή ως την γέννηση του καινούργιου Ελληνικού Κράτους και κατά τις πρώτες του δεκαετίες. Πράγματι η απουσία μίας δομημένης αστικής τάξης και ιδρυμάτων Τέχνης οδήγησε σε μία περιορισμένη παραγωγή πορτρέτων. Σ’αυτό το άρθρο έχουμε σκοπό να μελετήσουμε την παραγωγή -και την εξέλιξη- σειρών ζωγραφισμένων και φωτογραφικών πορτρέτων της ελίτ των Ελλήνων μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα παράλληλα με γαλλικά έργα τα οποία ακολουθούν τους κανόνες της ζωγραφικής από την Αναγέννηση.

Dans ce travail, qui s’appuie sur une recherche originale et un matériel d’archives déjà constitué, nous nous pencherons sur le cas de la constantinopolitaine d’origine chypriote Sappho Léondias, et sur les domaines dans lesquelles elle a déployé son activité : presse, enseignement, lettres. Léondias a déployé l’essentiel de son activité à partir de la fin du xixe siècle, « toujours enseignant, dirigeant, étudiant, écrivant ».Pédagogue majeure et pionnière du xixe siècle, parlant plusieurs langues, extraordinairement cultivée, elle était la sœur d’Emilia Kténa‑Léondias avec laquelle elle édita le magazine féminin Eurydice. Personnalité à multiples facettes, érudite, poétesse (on l’a baptisée : « le rossignol d’Ionie au beau chant »), elle fut particulièrement prolixe puisque, outre la poésie, elle a écrit et traduit une foule de manuels pédagogiques, de nouvelles et de pièces de théâtre. On lui doit notamment la traduction d’Esther de Racine.Nous retiendrons surtout sa contribution à l’éducation des jeunes filles et le rôle qu’elle a joué pour instaurer de nouvelles idées et des méthodes d’avant-garde dans l’enseignement. Son discours, un discours de femme qui fait la part belle au genre sur des questions d’égalité des sexes dans l’éducation, la conduisirent à entrer en conflit avec des hommes de lettres prestigieux de son temps, par le biais de la presse.Il apparaît qu’elle n’a pas cessé un seul instant d’écrire et de lutter en faveur de l’égalité des sexes et d’une réforme de l’éducation des filles, principalement dans l’Hellénisme de l’Asie Mineure et qu’elle a été en quelque sorte un chef de file, ce qui la range dans l’élite de son époque, où elle fut érigée en modèle et devint une référence dans maints domaines. De l’aveu général, elle a laissé son empreinte de multiples manières et à ce titre a été qualifiée de « citoyenne majeure de la Nation ». This paper, based on primary research and archival material, will examine Sappho Leondias’ significant contributions to three areas of achievement: Education, Press, and Greek Letters. A very influential 19th century woman of Cypriot origin, Sappho lived in Constantinople where her work flourished from the mid to the late Nineteenth century. Highly educated and multi-lingual she was “always busy teaching, directing and studying”. Sappho was the sister of the well-known Emilia-Ktena Leondias with whom she published the influential women’s periodical Eurydice (1870-1873). An intellectual, Sappho was also a multifaceted personality with a love for writing poetry and therefore described as “the melodious Ionian nightingale”. Also a prolific writer she was dedicated to writing and translating a plethora of pedagogical manuals, short stories and theatrical performances. One of her major works was her translation of Racine's Esther.A zealous advocate of female education Sappho Leondias played an important role in supporting the female identity as well as in establishing more progressive ideas and methods in teaching. Her active roles in promoting gender equality in education brought her into conflict, especially in the press, with prominent Greek scholars of her time. Fighting relentlessly for equal education at home she also supported Greeks of the “Diaspora”. A great leader of her time she ranks among the elite female personages as indicated by the honour bearing title: “Great Citizen of the Nation”. Σ’αυτή τη δουλειά βασισμένη σε μια πρωτογενή έρευνα και αρχειακό υλικό θα εξετάσουμε τη σημαντική συμβολή της Σαπφώ Λεοντίαδος σε τρεις τομείς, την Παιδεία, τον Τύπο και τα Ελληνικά Γράμματα. Αν και κυπριακής καταγωγής, η Λεοντιάς έζησε και δούλεψε στην Κωνσταντινούπολη από τη μέση ως το τέλος του 19ου αιώνα. Με μεγάλη μόρφωση και πολύγλωσση, ήταν πάντοτε απασχολημένη, «διδάσκοντας, διευθύνοντας, μελετώντας και γράφοντας».Η Σαπφώ ήταν η αδελφή της φημισμένης Αιμιλίας Κτένα-Λεοντιάδος, με την οποία δημοσίεψε το σημαντικό γυναικείο περιοδικό Ευρυδίκη [1870-1873]. Σαν διανοούμενη, η Σαπφώ είχε μια πολύπλευρη προσωπικότητα, λόγια και ποιήτρια [ την έλεγαν «το γλυκόλαλο αηδόνι της Ιονίας»], εκτός από την ποίηση, έγραψε και μετάφρασε πολλά παιδαγωγικά εγχειρίδια, διηγήματα και θεατρικά έργα. Ένα από τα σημαντικότερα έργα της ήταν η μετάφραση της Εσθήρ του Ρακίνα.Έπαιξε ένα ρόλο πρώτης σημασίας υποστηρίζοντας την γυναικεία ταυτότητα, την εκπαίδευση των γυναικών ταυτόχρονα με προοδευτικές ιδέες και μεθόδους στην διδασκαλία. Αυτός ο δραστήριος ρόλος για την υποστήριξη της ισότητας ανάμεσα στις κοπέλλες και στα αγόρια στην παιδεία την έφερε σε αντίθεση με επιφανείς διανοούμενους της εποχής της. Υποστήριξε επίσης και τους Έλληνες της Διασποράς. Σαν μεγάλη ηγετίδα της εποχής της, είναι από τις λίγες γυναίκες που άξισαν να τις λένε «πολίτες του Έθνους».

Cet article propose une réflexion sur les rapports que les élites intellectuelles ont entretenus avec la culture grecque antique, notamment à l’époque contemporaine. Tout en se concentrant sur l’espace néo-hellénique, il met en parallèle des approches venant d’autres horizons afin d’étudier certaines modalités de leur fonctionnement. This paper proposes a reflection about the relationships between intellectual elites and ancient Greek culture, in particular in the contemporary era. While focusing on the Modern Greek cultural area it brings together approaches from other horizons in order to examine some of the processes by which these relationships function. Με το άρθρο αυτό προτείνουμε να προβληματιστούμε πάνω στις σχέσεις που οι πνευματικές ελίτ σύναψαν με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, κυρίως στην σύγχρονη εποχή. Επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον μας στον νεοελληνικό χώρο, παραλληλίζουμε προσεγγίσεις που προέρχονται κι από άλλους ορίζοντες με σκοπό να μελετήσουμε τους τρόπους λειτουργίας τους.

Considérée comme une composante essentielle de l’identité culturelle, la cuisine orientale a été longuement traitée par les voyageurs français du xixe siècle. En nous appuyant sur des récits et des images viatiques, nous proposons d’étudier les différentes approches de la cuisine orientale par les voyageurs, qui renseignaient leur lectorat sur l’exotisme et les habitudes culinaires des populations de l’Orient méditerranéen ainsi que sur les interdits alimentaires liés à leur religion. Considered a component of cultural identity, culinary culture and practices of the Orient have been an important subject of 19th century French travel literature. Travel texts and images portray culinary exotism, oriental dishes and table manners. Moreover, French travellers recorded the religious dietary restriction of the population. Συνιστώσα της πολιτισμικής ταυτότητας, η μαγειρική και η κουζίνα της Ανατολής υπήρξαν σημαντικό αντικείμενο ανάλυσης της περιηγητικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα. Περιηγητικά κείμενα και εικόνες παρουσιάζουν και απεικονίζουν τα παραδοσιακά εδέσματα, περιγράφουν τις εξωτικές γεύσεις, πραγματεύονται την τέχνη της μαγειρικής της Ανατολής και σχολιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς στο τραπέζι. Επίσης οι γάλλοι περιηγητές αναφέρονται στην τήρηση και στους κανόνες της νηστείας από τους χριστιανούς και τους μουσουλμάνους και περιγράφουν τους εορτασμούς που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκειά της.

Adamantios Koraïs est un érudit cosmopolite de l’âge des Lumières qui, entre autres travaux, a traduit, commenté et publié de nombreux textes anciens. Koraïs pense que l’éducation est la clé du bien-être d’une personne et d’une nation. L’étude des grandes œuvres classiques de la littérature grecque lui semble appropriée pour réaliser cette tâche, difficile parmi toutes.Dans le présent article, je tenterai de mieux clarifier ses positions sur la manière dont l’étude des auteurs « classiques » pouvait contribuer à l’éducation éthique et politique des Grecs, pendant la guerre d’indépendance et après la création de l’État néohellénique. Il est possible que les idées de Koraïs soient encore intéressantes aujourd’hui, pour tout être humain désirant une vie heureuse. Adamantios Koraïs was a cosmopolitan scholar of the age of the Enlightenment, who translated, commented and published numerous ancient texts, among other works. Koraïs thinks that education is the key for the well being of a person and of a nation. The study of the great classical works of Greek literature seems appropriate to him for the realisation of this extremely difficult task.In the present article I shall try to clarify better his positions on how could the study of the « classical » authors contribute to the ethical and political education of the Greeks, during the independence war and after the creation of the modern Greek state. It is possible that Koraïs ideas present still some interest today, for any human being who desires a happy life. Ο Αδαμάντιος Κοραής ήταν ένας κοσμοπολίτης λόγιος του Διαφωτισμού ο οποίος μετάφρασε, σχολίασε και εξέδωσε, μεταξύ άλλων, πολλά αρχαία έργα. Ο Κοραής πιστεύει ότι η Παιδεία είναι το κλειδί για το καλό ενός ανθρώπου και ενός εθνούς. Η μελέτη των μεγάλων κλασσικών έργων της ελληνικής λογοτεχνίας του φαίνεται κατάλληλη για την πραγματοποίηση αυτού του δύσκολου έργου.Σ΄αυτό το άρθρο, θα προσπαθήσω να διευκρινίσω τις θέσεις του για το πως η μελέτη των «κλασσικών» συγγραφέων μπορεί να συμβάλει στην ηθική και πολιτική εκπαίδευση των Ελλήνων κατά τον πόλεμο Ανεξαρτησίας και μετά την ίδρυση του μοντέρνου Ελληνικού Κράτους. Και μπορεί οι ιδέες του Κοραή να παρουσιάσουν κάποιο ενδιαφέρον ακόμη και σήμερα για οποιοδήποτε άνθρωπο και μια ευτυχισμένη ζωή.

Ugo Foscolo, né en 1778 à Zante, mourut en 1827 en Angleterre, où il s’était exilé dès 1816. Ses compatriotes, lors d’une cérémonie dans la cathédrale catholique de la ville, ont rendu hommage au grand homme qui, par ses écrits et son engagement de citoyen, s’était distingué dans les lettres italiennes aussi bien que dans le domaine public d’un continent européen marqué par les bouleversements de la Révolution française, des guerres napoléoniennes et de la Restauration. Son oraison funèbre, un Éloge composé selon les règles de la rhétorique classique – et en italien – fut prononcée par Dionysios Solomos devant un catafalque vide. Le choix de l’orateur, déjà connu pour son Hymne à la Liberté, et le portrait de l’homme excellent qu’il brossa dans son Éloge, offrent l’occasion d’observer les ambitions d’excellence de Solomos lui-même, ainsi que les attentes de son milieu dans l’Heptanèse alors sous mandat britannique. Ugo Foscolo was born in Zakynthos in 1778 and died in 1827 in England, where he had been in self-exile since 1816. His compatriots paid tribute to him with a ceremony in the Catholic Church of the city. They paid homage to the great man who distinguished himself in Italian Letters as well as with his commitment and involvement in the public sector of a European Continent rocked by the upheavals of the French Revolution, the Napoleonic wars and the Restoration. The funeral oration, a Eulogy, composed in Italian, according to the rules of classical rhetoric, was delivered by Dionysios Solomos in front of an empty coffin. The choice of the orator, already known by his Anthem (Hymn) to Liberty, and the portrait of the man he painted in his eulogy, provide an occasion to observe Solomos's own ambitions to excellence as well as the expectations of his milieu in the Heptanese, which was under British rule at the time. Ο Ούγκο Φόσκολο γεννήθηκε το 1778 στη Ζάκυνθο και πέθανε το 1827 στην Αγγλία όπου είχε εξοριστεί από το 1816. Οι συμπατριώτες του στην καθολική μητρόπολη της πόλης απέδωσαν φόρο τιμής στον μεγάλο άνθρωπο ο οποίος, από την κοινωνική δέσμευσή του και από τα γραπτά του είχε διακριθεί στα ιταλικά γράμματα καθώς και στο δημόσιο πεδίο σε μία ευρωπαϊκή ήπειρο σημαδεμένη από τις αναταραχές της Επανάστασης, τους ναπολεόντιους πολέμους και την Παλινόρθωση. Ο επικήδειος λόγος του, το εγκώμιο που γράφτηκε κατά τους κανόνες της κλασσικής ρητορικής και στην ιταλική γλώσσα, απαγγέλθηκε από τον Διονύσο Σολωμό μπροστά σ’ένα άδειο φέρετρο. Η εκλογή του ρήτορα ο οποίος ήταν ήδη γνωστός για τον Ύμνο εις την Ελευθερίαν, και το πορτρέτο ενός άριστου άνδρα που ζωγράφισε ο ίδιος, μας δίνουν την ευκαιρία να παρατηρήσουμε τις φιλοδοξίες αριστείας του ίδιου του Σολωμού και τις προσδοκίες του περιβάλλοντός του στην Επτάνησο τότε κάτω από τη Βρετανική Εντολή.

Tout habitant du Phanar n’est pas Phanariote. La formation du noyau initial de cette caste est encore en partie méconnue. Vers 1700 on compte 19 familles patriciennes. Le drogmanat et le principat consacrent l’avènement sociopolitique des Phanariotes. La greffe de certaines familles phanariotes sur des maisons nobiliaires moldaves et valaques scelle la synergie, voire la symbiose des deux groupes jusqu’à la Révolution grecque. Après 1821 les Phanariotes relèveront d’autres défis et diversifieront leurs activités. La perception des Phanariotes chez les Grecs et les Roumains se cristallise après la parution de la diatribe de Marc-Philippe Zallony (1824), et la traduction de ce libelle en grec et en roumain. L’auteur de la présente communication se propose d’esquisser la fortune et le discrédit qui ont marqué le groupe social des Phanariotes. Not all inhabitants of Phanar are Phanariots. The formation of first nucleus of this caste is still partly unknown. About 1700, there were 19 patrician families. The drogmanate and the principate consecrate the socio-political success of the Phanariots. Grafting some Phanariot families into Moldavian and Wallachian noble households seals the synergy and even the symbiosis of the two groups, up to the Greek revolution. After 1821, the Phanariots take up other challenges and diversify their activities. The Greeks’ and Romanians’ perception of the Phanariots crystallizes after the edition of Marc-Philippe Zallony’s diatribe in 1824 and the translation of this slanderous pamphlet into Greek and Romanian. The Author of this communication will sketch out the fortunes and misfortunes that characterize the “Phanariots” social group. Δεν είναι όλοι οι κάτοικοι του Φαναρίου Φαναριώτες. Η δημιουργία του αρχικού πυρήνα αυτής της κάστας είναι ακόμα εν μέρει άγνωστη. Γύρω στο 1700 αριθμούνται 19 αριστοκρατικές οικογένειες. Τα αξιώματα του δραγομάνου και του πρίγκιπα σημαδεύουν την κοινωνιο-πολιτική άφιξη των Φαναριωτών στο ιστορικό προσκήνιο. Η είσοδος ορισμένων φαναριώτικων οικογενειών σε ευγενικούς οίκους της Μολδαβίας και της Βλαχίας σφραγίζει αυτή τη σύμπραξη, δηλαδή τη συμβίωση των δύο ομάδων ώς την Ελληνική Επανάσταση. Μετά το 1821 οι Φαναριώτες θα αντιμετωπίσουν άλλες προκλήσεις και θα διαφοροποιήσουν τις δραστηριότητές τους. Η αντίληψη των Ελλήνων και των Ρουμάνων για τους Φαναριώτες αποκρυσταλλώνεται μετά την εμφάνιση της πραγματείας του Μάρκου Φιλίππου Ζαλλώνη (1824) και τη μετάφραση αυτού του δοκιμίου στα ελληνικά και ρουμανικά. Ο συγγραφέας της παρούσας ανακοίνωσης παρουσιάζει ένα περίγραμμα της καλής τύχης και της ανυποληψίας που γνώρισε η κοινωνική ομάδα των Φαναριωτών.

À l’aube du xxe siècle, dans la conjoncture des « guerres de nations », un helléniste allemand, Karl Dieterich, osait comparer, dans une étude synchronique des Grecs et des Roumains, le développement culturel récent des deux peuples balkaniques. Les réformes établies par Titu Maiorescu et les Junimistes dans le domaine de la langue, de la littérature et de la philosophie témoignaient, selon l’auteur, du dynamisme de la politique culturelle roumaine, plus conforme aux normes occidentales du progrès que celle de la Grèce, qui restait fixée sur le culte du passé et sur une politique présomptueuse à l’égard des pays voisins. À partir de cet éloge de Maiorescu et des institutions roumaines, cet article rapproche le dilemme identitaire des intellectuels grecs du déclin du philhellénisme et de l’épanouissement des études balkaniques en Europe centrale. Sur le plan de la stratégie et des objectifs, il met en balance le projet réformateur de Maiorescu avec celui, plus restreint, de Jean Psichari et des démoticistes grecs. At the beginning of the twentieth century, in the midst of the “wars of nations”, a German Hellenist, Karl Dieterich, in a synchronic study of the Greeks and the Romanians, comments on the recent cultural developments of the two Balkan people. All reforms established by Titu Maiorescu and the Junimists in the fields of language, literature and philosophy prove, according to the author, the dynamism of the Romanian cultural policy more aligned to Western standards than the Greek one, which remained attached to the cult of the past and a presumptuous policy toward neighboring countries. Driven from this unexpected praise of Maiorescu and the Romanian cultural institutions, this paper relates the identity dilemma of Greek intellectuals to the philhellenism decline and the rise of Balkan studies in Central Europe. The paper compares the innovative project of Maiorescu to the more restricted one of Psichari and the Greek demoticists in terms of strategy and objectives. Στην ανατολή του 20ού αιώνα, μέσα στην έξαρση των βαλκανικών εθνικισμών, ένα γερμανός ελληνιστής, ο Karl Dieterich, αποτολμούσε, σ’ ένα άρθρο του στον Νουμά, τη συγχρονική σύγκριση της πολιτιστικής ζωής στην Ελλάδα και τη Ρουμανία. Με γνώμονα τις μεταρρυθμίσεις που επέφεραν οι πρωτοβουλίες του Titu Maiorescu και του συλλόγου « Junimea», διαπιστώνει στην πολιτιστική πολιτική της Ρουμανίας περισσότερο δυναμισμό και μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στο δυτικό πρότυπο απ’ ό,τι στο ελληνικό παράδειγμα, που παρέμενε δέσμιο της αρχαιολατρίας και ενός συμπλέγματος ανωτερότητας απέναντι στους γειτονικούς λαούς. Με αφορμή αυτόν τον αναπάντεχο έπαινο του Titu Maiorescu και των ρουμανικών πολιτιστικών θεσμών, οι αναθεωρήσεις της ελληνικής εθνικής ταυτότητας συχετίζονται με την υποχώρηση του φιλελληνισμού και την ανάπτυξη των βαλκανικών σπουδών στην Κεντρική Ευρώπη. Το μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα του Maiorescu αντιπαραβάλλεται, ως προς τους στόχους, τη στρατηγική και την αποτελεσματικότητά του, με τα αντίστοιχα σχέδια του Ψυχάρη και των δημοτικιστών.