Search

Geçmişi ve dahi kutsal yaşanmışlık süreçlerini tanıma babında her daim ilkesel duruş üzerinden hareket etmek gerekmektedir. Aksi takdirde dünü değerlendirme yerine kutsal form hâline getirme iradesi öne çıkacaktır. Hatta oldukça yakından anlamaya çalışırken bize sunulan bazı aşamaların değişik sendromlara dokunduğu görülmektedir. Buna göre, yaşanan ile yaşanması gerekenin bilindiği kadarıyla ilkeden ziyade tutumları öne aldığı rahatlıkla söylenebilir. Mamafih oldukça anlamsız hatta son derece katkısız bir duruşu haber veren tarihsel yaşanmışlık hatta tercihlerin bazılarının yaşanır kutsallık formu gibi sunulması tercihi, bu süreçler bağlamında son derece bölücü ve dahi gereksiz, hatta bir o kadar da anlamsız bir olgu gibi gözükmektedir. Buna göre, İslâm ya da Müslümanlığın teşekkül devri geleneğinin daha başından itibaren anlatma iradesi olarak savaş ve çatışma süreçleri üzerinden tarihsel birikime konulması, esasında geleneğin varlık nedeni olan ‘insan yetiştirme düzeni’ ile değil, ‘insanı hesaba çekme’ ya da ‘yok etme’ tercihi hatta gerekliliği üzerinden anlatma iradesi ön plana çıkmaktadır. Bu tercihin din olgusuna katkı sunmaktan ziyade onu beşerî oluşumların gerekli aygıtı olarak anlamaya duçar kılar ki, gelinen ve tercih edilen bu aşamanın din olgusunu ilkesel olarak değil, yaşanmış olgular sürecinde ele alındığını göstermektedir. Atılan bu adımın beşer tercihi olması ise, beşerin dünyasında gerekli olanın her durumda yaşanır bir olgu olması kadar her dem hayat bulmasına imkân sunmadığını açıklamaktadır. Tarihsel birikimin bize bıraktığı en değerli örneklem, dünü anlamaya çalışırken ezberlenip dayatılan kutsal forma değil, beşerin zamansal, tarihsel ve de coğrafî duruşu nedeniyle yaşanmışlık tecrübesine dayalı olarak ele almanın gerektiği hususudur. Bu eğilimin günü değerlendiren insan için hem pozitif kaynak hem de yaşamsal tecrübenin bıraktığı olası güvenlik çemberi olduğu akıldan çıkarılmamalıdır. Aksine durumların oluşması segmentinde öne alınan şeyin, mutlak surette dünle sınırlandırılan yaşam ve kalite formu olduğu seçeneğidir. Üstelik de bahsedilen yaklaşımın kendi açısından olmasa bile muhatap olduğu her basamakta geleceği atlama seyrinin ardından günü yaşayan değil, dünü kutsallaştıran negatif bir irade eğilimine fırsat sunduğu tespiti, uzun süredir tecrübe edilen bir değerlendirme ölçeğidir.

This study, which centers on a holistic approach called "Qur'anic perspective", was written to examine the phenomenon of "innate science" within the acceptance of the integrity of Revelation. As far as we can see, there is extremely rich literature on the subject. In fact, we find that different worlds have been built over this concept. Almost every school does not refer to the revelatory use of the concept; In the process, it has centered on the side meanings that have been articulated to the revelations and the religious view that puts these meanings in place of truth. Although there is extremely rich literature on the form the subject has taken in the historical process, it is certain that this literature was not written in accordance with the Koranic consistency. It can even be said that the work at hand includes enough human production to shadow what the revelation says. It is obvious that those who should have a more reasonable and more principled stance on this issue cannot escape the encompassing universe of tradition. Today, as it was yesterday, it is obvious that there is a large mass of people who prefer to make people talk through revelatory cultural acceptances, ignoring the insight that the science of Kalam has given believers. This is why the voices of some circles who avoid meddling, are not heard, let alone the members of the discipline who have a say on the subject. Almost every segment has been involved in the issue one step behind the Sufi interpretation that has become the dominant view., Bütünüyle “Kur’anî perspektif” denilen bütüncül yaklaşımı merkeze alan bu çalışma, vahyin bütünlüğü kabulü içerisinde “ledün ilmi” olgusunu irdelemek üzere kaleme alınmıştır. Görüldüğü kadarıyla konu hakkında son derece zengin bir literatür bulunmaktadır. Hatta bu kavramın üzerinden farklı dünyaların inşâ edildiğine rastlamaktayız. Neredeyse her ekol, kavramın vahyî kullanılışını değil, süreç içinde vahyî bildirimlere eklemlenmiş olan yan anlamları ve bu anlamları hakikat yerine koyan dinsel bakışı merkeze almıştır. Konunun tarihsel süreçte aldığı şekille ilgili olarak son derece zengin literatür olmasına rağmen, bu literatürün Kur’anî tutarlılık gözetilerek kaleme alınmadığı kesindir. Hatta eldeki çalışmaların vahyin ne dediğini gölgeleyecek denli insan üretimlerini kapsadığı bile söylenebilir. Bu konuda daha mâkul ve daha ilkesel duruşu olması gerekenlerin ise, geleneğin kuşatıcı evreninden kurtulamadıkları aşikârdır. Dün olduğu gibi bugün de Kelâm ilminin mü’mine kazandırdığı feraseti kulak ardı ederek, vahyî kültürel kabuller üzerinden konuşturmayı tercih eden büyük bir kitlenin varlığı ortadadır. O itibarla konu hakkında söz sahibi olan disiplinlerin mensuplarının yarım ağızla konuşması bir yana, suya sabuna dokunmadan temizlik yapan bazı çevrelerin seslerinin duyulmaması bundadır. Neredeyse her kesim, hâkim görüş hâline gelmiş bulunan sûfî yorumun bir adım gerisinden meseleye dâhil olmuşlardır.

Bilindiği gibi nesh konusu, Kur’an algımızı şekillendiren teknik bir örneklem sayılabilir. Bu yüzdendir ki sağlıklı bir vahiy tutumunun edimi adına Müslüman geleneğin nesh konusunda ne dediği hayli önemli bir noktada durmaktadır. Zira nesh denilince öteden beri Kur’an ve muhtemel çelişki olasılığının geleneksel tarafları üzerinde düşünmek durumundayız. Oysaki nesh olgusuna farklı bir yaklaşım sergilemekle bu bakış açısının hiç de doğru olmadığı kanaatine varmak işten bile değildir. Esasında bu konudaki yaklaşımların temelinde rivayetlerin dinleşme sürecinin tezahürleri yatmaktadır denilebilir. Aynı şekilde, Kur’an ölçeğinde eski şeriatların bazı hükümlerinin nesh yani iptal edilmiş olduğunun ifade edilmiş olması, vahiy anlamında birbirini destekleyip besleyen inzâl hâlinin doğal bir sürecine işaret eder. Bu yüzdendir ki olası bir nesh durumunda, her peygamber, kendisinden önceki bazı uygulamaların kaldırıldığına şahitlik edebilir. Fakat geleneksel algının yanında durduğu şekliyle, Kur’an ayetleri içerisinde bazı iptallerin olduğunu savunmak, öncelikli olarak te’vil, tefsir ve de rivayetlerin değinileriyle inşâ edilmiş olan kadîm bir yaklaşımdan bahsetmekteyiz. Doğal olarak, her tutum sahibi kişiler de bununla ilgili olarak kendi delillerini ortaya koymaktadır. Bu çalışmada adı geçen tutumların değerlendirilmesinin yanı sıra, şeriatlar arasındaki neshin imkânını kabul etmek suretiyle, Kur’an ayetleri içerisinde herhangi bir neshin olamayacağı kabulünden hareket edilmiştir. Neticede ise nesh olarak görülebilecek olan bütün bildirimlerin aynı konunun farklı basamaklarına işaret ettiği kanaatine ulaşılmıştır As is known, subject of naskh, can be considered a sampling technique that shapes our perception of Qur’an. That is why, on behalf of my act revelation of a healthy attitude, naskh in the Muslim tradition stands a very important point. Because of naskh is mentioned, all along, we have to ponder on the Qur'an and the traditional parties of the possibility of potential conflicts. However, it is not so difficult to arrive at the conclusion that this point of view is not true considering a different approach to the naskh cases. It can be said that on the basis of the approach to this issue is the process of the “rumors becoming the manifestations of religion”. Likewise, the Koran scale expression that had been canceled some provisions of the old Sharia refers to a natural process of supporting each other in terms of nutrition revelation. This is why, in case of a possible naskh, every prophet himself can testify the removal of some previous application. But, as it supports the traditional perception to argue that some cancellations in the Koran verses, we are talking about an old approach built with primarily gloss, commentary and references to the rumor. Naturally, each owner of the each attitude reveals their evidence relating thereto. In this study, as well as the name of the evaluation of said attitudes, by supporting the possibility between Sharias for naskh, it’s been accepted that there cannot be any naskh in Qur’an. Consequently, all of the notifications which can be seen as naskh, are the different steps of the same subject has reached the conclusion that pointed to. ملخص: الَّن ْسخ، كما يُعرف: قضية تقنية يمكن إدراجها ضمن العناصر التي تشكل إدراكنا للقرآن. ولذلك فإ ّن موقف المسلمين القدماء أمام النسخ يأخذ حيّزا بالغ األهمية باعتباره مستندا أساسيا ّب التفكير في القرآن واحتمال وجود التناقض في تأويالته لمفاهيم النسخ. فالنسخ، منذ زمن بعيد، يتطل خطأ هذا المنهج بمجرد تغيير في المنهج المتّ القديمة، بينما من السهل بمكان االستدالل على بع. وفي الحقيقة، يمكن تلخيص المشكلة القائمة خلف هذه االتجاهات في اتّخاذ بعض الروايات دينًا. إضافة إلى ذلك، فإ ّن إلغاء الشرائع القديمة واستبدالها؛ أي نسخها في القرآن يشير إلى الحالة الطبيعية لظاهرة اإلنزال التي ابق ُمكوناتها الداخلية. وعلى هذا، فقد يرى بعض األنبياء تغيير بعض سنن َم تتط ن قَبله. لكن النّسخ كما يكون الدفاع عنه غالبا تقليديا ال يسمح لبناء منهج قديم متين تم تشكله بمساهمات التفاسير والتأويالت والروايات. وفي هذا السياق يأتي الجميع بدليل للبرهنة على رأيه كما هو المتوقّع. وقد قامت هذه الدراسة على تقييم اآلراء المختلفة حيث تم االعتماد على قبو ٍل مفاده أن النسخ بين الشرائع يجوز ومحتمل، بينما وقوع النسخ بين اآليات القرآنية ال يبدو ممكنا. وفي النهاية تم التوصل إلى االعتقاد بأن كل ما يمكن إدراجه تحت عنوان النسخ تشير، في الحقيقة، إلى تد ّرج في سبيل إكمال مصلحة معيّنة.

Qur’an is the name of the appeal that reached to humanitybefore its age. So, it should be considered normal that even though at thebeginning the revelations had a appealing qualification and in time, they beginto have different evaluations about the possible situations of mankind. Thatsaid, we know that the likelihood of the issues Qur’an touched on the humanexperience is high. Or it can be said that the revelation is God’s expressionraised to help mankind’s mind, will and understanding. However, we can observethe problems arising in time after the conversation takes on the shape of aninscription. We see that the basis ofthis approach to directly influence human’s perception of revelation istemporality or cancelation of some revelation.We maintain our conviction thatcan not be seen as a contradiction since revelation can not be dealt withindependently of their conditions. That’s why, we want to reconstruct ourargument that actually every phrase refer to different situation and everystatement should be considered its own conditions, upon acknowledgement of“impossibility of contradiction”. In fact, we can say that there is a differentapproach which is always dynamic and built upon the impossibility ofcancellation and contradiction in Qur’an, Kur’an, insanoğluna kendi çağında ulaşmış olan hitabınadıdır. Bu yüzden başlangıçta hitâbî bir niteliği olan vahyin insanlığın olasıhâlleri konusunda farklı değerlendirmelerde bulunması normal kabul edilmelidir.Bununla birlikte onun değindiği konuların insanın hayat tecrübesindegerçekleşme ihtimali yüksek olan şeyler olduğunu bilmek durumundayız. Ya davahiy, beşerin akıl, irade ve izanına yardımcı olmak üzere dile getirilen Tanrıifadeleridir denilebilir. Ancak süre içinde hitâbî olan bir konuşmanın kitâbîşekle bürünmesinden sonra ortaya çıkan problemlerin olduğunu da görmekteyiz.İnsanoğlunun vahiy algısını doğrudan etkileyen bu yaklaşımların temelinde isebir kısım vahyin zamansallığı yani iptal sorunu olduğunu görmekteyiz. Vahyinkendi şartlarından bağımsız olarak ele alınamayacak olan bu durumun çelişkiolarak görülemeyeceğine dair kanaatimizi korumaktayız. O nedenle vahyin herbildiriminin kendi özel şartları bağlamında görülmesi ve esasında her ibareninoldukça farklı durumlara işaret etmiş olduğu tezimizi ‘çelişkinin imkânsızlığı’kabulü üzerinden yeniden inşâ etmek istiyoruz. Filhakika Kur’an’da çelişki yada iptalin imkânsızlığı üzerine bina edilen ve her daim aktif olan farklı biryaklaşım bulunmaktadır diyebiliriz.

Din denilince esas itibariyle güzel ahlâktan söz etmiş oluruz. Diğer bir deyişle din, sâfi güzel ahlâktan ibarettir denilirse bütünüyle yanlış bir şey söylenmemiş olur denilebilir. Din, bütünüyle ahlâkî umdelerden oluşmaktadır. İnanç, ibadet, muamelat, savaş, barış ve diğer bütün alanlardaki faaliyetlerin gerçek amacı, her şeyden önce ahlâklı bir insan ve dolayısıyla da ahlaklı toplum kazanımıdır. Bu nedenledir ki dinin gerek sözel, gerekse de formel alanındaki kazanımların asıl hedefi olan ahlâk için insanoğluna bazı ritüeller üzerinden talim yaptırılmaktadır. Talimi yapılan şeyin kendisi değil, onun vasıtasıyla elde edilen değerin peşinde olan din ise, bu eylemsellik üzerinden kendisini her türlü katmanda başarıyla temsil edecek kişilikleri inşâ etmek istemektedir.

Çalışmamız süresince Mu’tezile Düşünce Okulu’nun ezelî yazgı bağlamında ecel düşüncesini ele aldık. Zira ecel konusu, kader düşüncesinin içerisinde merkezî bir konumda bulunmaktadır. Öyle ki, İslâmî geleneğin büyük bir kısmında ezelde takdir edilmiş olan ecel ve ömür algısı, yine ezelde yazılmış olan kader düşüncesinin bir devamı niteliğinde görülmüştür. Her ne kadar Mu’tezile ekolü, klâsik Ehl-i Sünnet düşüncesinden farklı olarak insan sorumluluğunu dikkate alarak meseleyi tanımlamıştır denilebilirse de, son tahlilde onların kader anlayışları da ezelî ilim anlayışlarının gölgesinde kalmış gibidir. Bu yüzdendir ki, beşer tasavvurunu derinden etkilemiş olan bu kadîm sorun, sağlıklı bir çözüme kavuşturulamadığı gibi, hâlâ insanlığın başat problemi olmaya devam etmektedir., During our work, we have discussed Mutazila School’s death idea in the concept of primordial destiny. Because death is located as a central location in the idea of fate. It is appreciated that the perception of life and death is a continuation of the idea of past eternity, whose fate has been written. Mu'tazila school, as opposed to the classical idea of Ahl al-Sunnah, explained the topic by considering human responsibility. However, their way to understand fate has remained in the shadow of their understanding of primordial knowledge. That’s why, this ancient issue which effected human conception deeply and not resolved yet, is still one of the biggest problems.

It is not a new idea that according to an absolute record the of all kind acts of people were recorded. The roots of this idea go back to the roots of mankind fist periods. This perception (approaches) as it rejects the sense of responsibility that we have detected the presence of strong-willed organized in a manner that conflicts with divine justice. In this article we tried to do something about the East and the West line of thinking is finding common trends. As we have seen mentioned in perception rather than rely on a religious basis the anxieties of human action is the mindset of a coded. The basic issue discussed throughout the article demonstrate the determination of the historical evolution of what religion consists, İnsanın her türlü fiilinin ezelde mutlak olan bir yazıya göre kayıt altına alındığı düşüncesi yeni bir fikir değildir. Bu düşüncenin kökleri insanlığın ilk devirlerine kadar uzanmaktadır. Tespit edebildiğimiz şekliyle iradeli eylemlerimizdeki sorumluluk bilincini reddeden bu yaklaşımın varlığı, ilâhî adaletle çelişir bir tarzda düzenlenmiştir. Bu makalede yapmaya çalıştığımız şey, ilgili düşüncenin Doğu ve Batı çizgisindeki ortak eğilimlerini bulabilmektir. Görebildiğimiz kadarıyla adı geçen yaklaşım, dinsel bir temele dayanmaktan ziyade, beşerî bir kaygıdan hareketle kodlanmış bir düşünce biçimidir. Makale boyunca ele alınan esas konu, tarihsel olanın nasıl da dinsel olana evrimle gösterebildiğinin tespitinden ibarettir

This study in question we investigating the cultural forms of public understanding of predestination with the limited data have tried to keep the anonymous overall framework of socio-cultural sense. For this reason, we are processing, the major issue throughout the article, which is a lot of dominant cultural values, religious values to influence the perception of track in documents set to take power. According to our opinion, which is the dominant religious and cultural understanding of people's religion as a whole is of the close-knit. Discernible between the two seems to be quite challenging to work Univalent. Despite this difficulty can be expressed an optimistic estimate that if the stock values could be traced carefully, without traces of a general framework of cultural codes that make up our perception of fate that we think can be drawn, Halkımızın ezelî yazgı anlayışının kültürel formlarını araştırdığımız bu çalışmamızı, sosyo kültürel anlamda anonim çerçevenin genel verileriyle sınırlı tutmaya çalıştık. Bu nedenle makale boyunca işlediğimiz esas konu, dinsel değerlerin algılanmasında başat bir yeri olan kültürel değerlerin etkileme gücünün sınırlarını belirleyebilmektir. Hâlihazır kanaatimiz odur ki bugün itibarıyla halkımızın din anlayışında, dînsel olan ile kültürel olan içi içe geçmiş bir yapı arz etmektedir.Tek boyutluçalışmalarla bu iki durumun birbirinden tefriki hayli güç görünmektedir. Bu güçlüğe rağmen yine de iyimser bir tahminle şunu ifade edebiliriz ki, eğer anonim değerlerin izleri dikkatlice sürülebilirse, ezelî yazgı algımızı oluşturan kültürel kodların genel bir çerçevesi de çizilebilir

In this article, we generally tried to deal with the Mawlana’s approoch to the problem of human freedom. As is known, it can be reached more meaningful result whenever matter of human freedom is dealt to gether with the personal responsibility. Therefore we tried to put forth the parameters which he set out to constitue the human perception. According to Mawlana’s thought, personal responsibility is directly connected with the attributions of Divine Will and Divine Knowledge, and because of that he considers this fact important while he develops the human perception, who is responsible his voluntary acts. It is seen that Mawlana moves from the idea of freedoom whitc surrounded with some basic concepts such bezm-i elest, destiny, one’s appointed time (ecel), food (rızık), and misak while he explain the adventure of human being in the world. In this context, it can be considered that Mawlana tried to creata a thought which hold human being accountable for his acts, Bu makalede esas itibarıyla Mevlâna’nın insan özgürlüğü problemine bakışını ele almaya çalıştık. Bilindiği gibi insanın özgürlüğü konusu, bireylerin sorumluluklarıyla beraber ele alındığında daha anlamlı bir neticeye varılabilir. Bu nedenle biz de makale boyunca Mevlâna’nın insan algısını oluştururken hangi parametrelerden hareket ettiğini ortaya koymaya çalıştık. Mevlâna’nın düşüncesine göre kişisel sorumluluk, Yüce Allah’ın ilim ve irade sıfatıyla doğrudan bağlantılı bir olgu olması hasebiyle düşünürümüzün, kendi iradeli fiillerinden sorumlu insan algısının geliştirilmesinde bu değere büyük bir atıfta bulunduğu görülmektedir. Mevlâna, insanın dünya yaşamındaki serüvenini açıklarken, daha ziyade kader, ecel, rızık, misak ve ruhların yaratılmış olduğu meclisi ifade eden bezm-i elest gibi temel kavramların etrafında örülen bir hürriyet anlayışından hareket ettiği görülmektedir. Bu bağlamda Mevlâna, insanın yaptıklarından mutlak manada sorumlu olduğunu dikte eden bir düşünce geleneğini de yerleştirmeye çalışmıştır denilebilir

İnsanoğlu başlangıçtan beri irade hürriyetiyle dünyaya gönderildiği hâlde, tarihsel süreçlerde bu iradenin başat tezahürlerinin ortadan kaldırıldığı görülmektedir. Bu müdahalenin çeşitli nedenleri olduğu muhakkaktır. Bu makalede ilgili değişimlerin sosyal katmanlardaki serüvenini takip edeceğiz. Kişisel sorumluluk ilkesi, insan denilen varlığın en önemli değeri iken, nasıl oldu da bu değer insanı zincirlerine mahkûm eden bir karakter kazandı. İş bu soruların cevabı, ele almış olduğumuz toplulukların düşünce seyirlerinde gizlenmiştir. Bu eğilim uzun bir süre varlığını da korumuştur. Bu nedenle tarihsel süreçteki fikrî evrilmeleri tespit edebilirsek, sorunun köklerine de inebiliriz. Çalışmamızın ana damarını oluşturan tema, adı geçen evrilmenin insanî bir kırılmadan ibaret olduğu şeklindeki kanaat oluşturmaktadır., إنّ اشكاليةالقدر من أبرز معضلات البشر، ومن ثم لا بد من معالجة مسألة القدر أو الحكم الأزليمن منظور بشري حتى يتسنى لنا فهم الموضوع على نحو دقيق. وفي بحثنا سنوجّه اهتمامناإلى إلقاء الضوء على الخلفية التاريخية لهذه المسألة. ذلك أنّ الإنسان، فيالبداية، خلق على أساس أن يكون مسؤولًا، وعلى ما يبدو صار، على مر الزمان، أقرب منقبول فكرة الحكم الأزلي. وكون هذه الفكرة مؤثرة وملحوظة في كل من الأديان سواءأكان مصدره الوحي أو التبليغات الدينية، يعني بوضوح أن هذه الاشكالية بشرية الأصل.نعتقد أن تحديد جذور هذه الفكرة المؤثرة في الإنسان الذي أحرز تطورا كبيرا فيمعرفة الوجود، سيساعدنا على تعريف أصول هذه الاشكالية الحقيقية المزعومة بأصالتهاالدينية., Fate issue is one of people's major problemIn this respect, to understand the issue more clearly, the fate or destiny problems need to be addressed as human-centered. In this study, the main theme we focus on is to lay out the historical background of the issue. Indeed, the person who originally created value over the responsibility, in the process, is seen that becoming more prone to acceptance of the predestination. Whether in religious origin of revelation, as well as get other religious statement; the dominance of this perception actually represents that problem is clearly of human origin. In our opinion, to be able to know the basis of the historical roots of this adoption affects people's thought – who came a long way on the meaning of existence – will help us uncover the real source of the problem of predestination that alleged religiously motivated.

In this article, Shia's fate, accident, death, sustenance, beda tried to show understanding. Apparently, explanation of concepts related to Shia-style is similar to the common perception of traditional Islam. However, during the study as set out in the Ecole Shia religious tendency which has been a great place to be radically different from the perception of the general state of Islam is the concept of beda , beda concept of being effective only on Shia thought . It can be said, except understanding beda fate, accident, death, and sustenance have occurred in the adoption of the concept of the gaze is a basic understanding of destiny, not only the SIA in its entirety, is of similar properties in the world of Islamic culture.Shia school of which constitute a large part of the Muslim culture to be developed surprisingly similar perception is not an issue., Bu makalede Şia'nın kader, kaza, ecel, rızık ve beda anlayışını ortaya koymaya çalıştık. Görüldüğü kadarıyla Şia'nın ilgili kavramları açıklama tarzı, geleneksel İslâm'ın ortak algısıyla büyük bir yakınlık göstermektedir. Ancak çalışma süresince de ortaya konulduğu üzere Şia Ekolü'nün dinsel eğiliminde büyük bir yer tutmuş olan beda anlayışının İslâm'ın genel algısıyla kökten farklı olması durumu ise, beda kavramının yalnızca Şia düşüncesinde etkin olmasıyla ilgilidir. Denilebilir ki beda anlayışı hariç olmak üzere kader, kaza, ecel ve rızık kavramlarına bakışın temel bir yazgı anlayışının kabulünden meydana gelmiş olması ise, yalnızca Şia'da değil, bütünüyle İslâm kültür dünyasında benzer özellikler arz etmektedir. Müslüman kültürün büyük bir bölümünü teşkil eden Şia okulunda da benzer algının gelişmiş olması şaşırtıcı bir husus değildir.

In this article has been the subject of research whether it is a direction of some of the stories told in the Quran that can be a foundation for the concept of the eternal destiniy In the first part of the study, generally special features of tale were focused. In the later chapters, abstracts of some tales which included in Qur’an were told. By a reading of putting human responsibilities in center, emphasis in the tales have connection with fatalizm were searched, Bu makalede, Kur’an-ı Kerim’de anlatılmış olan bazı kıssaların ezelî yazgı anlayışına temel alınabilecek bir yönünün olup olmadığı araştırma konusu yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümlerinde genel anlamda kıssa tarzının özellikleri üzerinde duruldu. Daha sonraki bölümlerde ise Kur’an’da geçen bazı kıssaların özet anlatımlarına yer verildi. İnsan sorumluluğunu merkeze alarak yapılan bir okumayla, kıssalardaki vurguların kaderci anlayışla ilgili bir yanının olmadığı ortaya konuldu., جُعل موضوع هذا البحث التساؤل إنكان في بعض القصص القرآنية أصل للاعتقاد بالقدر الأزلي أم لا. درسنا في الأقسامالأولى خصائص أسلوب تلك القصص بشكل عام، وفي الأقسام التّالية أوردنا بعض القصصالقرآنية باختصار. كشفنا بقراءة تركّز الفكر على مسؤولية الانسان أن العناية فيتلك القصص لا صلة لها بالفكرة الجبرية

Günümüz Müslümanlarının hâlihazır düşünce eğilimlerini daha iyi kavrayabilmek için, öncelikli olarak Ehl-i Sünnet düşünce okulunu iyi tanımak gerekmektedir kanaatindeyiz. Takiben Ehl-i Sünnet Düşünce Okulu’nun merkezî inanç kodlarını da iyice kavrayabilmek için, adı geçen düşünce okulunun ortaya çıkışındaki başlıca fikrî eğilimlerden olan, Ehl-i Hadis ve Selef ekollerinin zihinsel eğilimlerin bilebilmek gerekmektedir. Bu çalışmamızda esas olarak, bahsedilen ekollerin fikrî yaklaşımları üzerinden tevârüs edilmiş olan dinsel algılardan bahsedeceğiz. Asıl hedefimiz ise, Sünnî düşüncenin başlıca fikrî yapılanmasının temel paradigmaları hakkında görünür bir kanaate ulamaktır. Bu amaçladır ki düşünsel plandaki kurbiyetler üzerinden hareket etmek gereği hâsıl olmuştur. Zira bu durum, konunun vuzûha kavuşması için elzem bir başlangıç noktasını oluşturmaktadır., We think that it has been needed to recognize Ahl al-Sunnah thought school, to understand better present thought trends in today's MuslimThen, to can comprehend central belief codes of Ahl al-Sunnah thought school, it has been needed to know the mental tendencies of Ahl-i Hadith and Salaf schools which are some of main intellectual tendencies in the emergence of mentioned school. In this study, we will mainly talk about religious perceptions which have been inherited through the intellectual approaches of mentioned schoolOur main goal is to reach a distinct opinion about the basic paradigms of main intel-lectual structuring of Sunni thought. For this reason, it has been felt the nee-ded to move through the similarities in the intellectual plan. Moreover this situa-tion constitutes an essential starting point to clarify the issue., نعتقد أنه كان يعتقد أهل السنة والحاجة إلىالتعرف على المدرسة، لتحسين فهم الاتجاهات الحالية من المسلمين اليوم يعتقد. من،تو يمكن فهم رموز وسط اعتقاد أهل السنة ويعتقد المدرسة، وقد يحتاج ذلك إلى معرفةاتجاهات العقلية من أهل الحديث والسلفية ط المدارس التي هي بعض من الاتجاهاتالفكرية الرئيسية في ظهور ذكرنا المدرسة. في هذه الدراسة، فإننا سوف نتحدث عن ذلكأساسا من خلال التصورات الدينية التي ورثت النهج الفكري للمدارس المذكورة نحن.هدفنا الرئيسي هو الوصول إلى رأي واضح عن النماذج الأساسية لهيكلة الفكريةالرئيسية السني الفكر. لهذا السبب، وقد شعرت أنه في حاجة إلى التحرك من خلالالتشابه الفكري في الخلفية. أكثر على هذا الوضع يشكل نقطة انطلاق أساسية لتوضيحالمسألة.

Ali Şeriati, XX. yy sonlarında yaşamış, İslam dünyasının yetiştirdiğiönemli bir sosyolog ve mütefekkirdir. Her ne kadar birçok eseri, çeşitli yerlerdeverdiği konferansların yazıya dökülmesiyle oluşsa da, çok sayıda eseri mevcuttur.Ali Şeriati‟nin tüm eserlerini; insan, toplum ve din başlıkları altındatoplayabiliriz. Sadece kendi toplumunu ya da İslam toplumlarını değil, tüminsanlığı eleştiriye tabi tutup, hangi kriterlerle ve ölçülerle hareket etmek gerektiğikonusunda kafa yormuştur. „‟Kendisi Olmayan İnsan‟‟ adlı eserinde insanınkendine yabancılaşmasını son derece keskin ve net bir biçimde ele almıştır.Biz de Müslümanların, Allah‟ın insan ve toplum ile ilişkisinideğerlendirmelerine katkı amaçlı bu çalışmayı yaptık. Çalışmamızın tümü, AliŞeriati‟nin konu hakkındaki düşünce ve değerlendirmelerinden oluşmaktadır. Ali Shariati, lived in the end of 20 th. Century, in the muslim World wasone of the important sociologist and thinker. Many of his studies consist of hispapers they were presented in conferences. In addition to this, there exist anumber of Works,We can get together all his studies under the headings of humanity, societyand religion. He did not only critize his own society or Islamic society but alsowhole human kind somehow he focused on how to reac in which criteriaandproportions in his `Non-becoming person` book, he assumed of alienation ofhuman too sharply and clearly.We did this study to help Muslims evaluate the relationship between God,society and man. All of our work consists of the opinions and assessments of AliShariati on the subject. 115

İnsanlar, kadın ve erkek olarak cinsiyetleri verili bir şekilde doğarlar. Fakat cinslerin, toplumlarda üstlendikleri görevler açısından bakıldığında oldukça geniş bir çeşitlilik mevcuttur.Cinsler arasındaki davranış, düşünce, duygu ve hatta irade farklarının doğuştan gelen fıtri farklar olarak değişmez olduğu düşüncesi kadın açısından olumsuz bir durum meydana getirmiştir. Bu sorunun aşılmasında özellikle feminist literatürde sıkça kullanılan toplumsal cinsiyet kavramı karşımıza çıkmaktadır. Kadın ve erkeğin toplumsal cinsiyet rollerinin değişip değişmeyeceği meselesi Müslüman kadınların sorunlarının tartışılmasında önemli bir etkiye sahip olmaktadır. Tarihsel malzemenin rivayet tekniği açısından değerlendirilmesi bir yana Kur'an metni bağlamında kadının yeri değişik tartışmalara kaynaklık etmiştir. Günümüz müelliflerinin bu bağlamda ele aldıkları bazı eserler insan hakları temelli eşitlikçi bir yaklaşım öngörmektedir. Buna mukabil kadını ve erkeği aynı ontolojik düzlemde görmeyen, kadını ikincil bir varlık alanına hapseden bir algı da söz konudur. Bu algının Kur'an ve sahih sünnet temelli olmasından ziyade insanların içinde bulundukları sosyokültürel durumlar, ataerkil arka fonla yapılan okumalar silsilesi sonucu oluşturulmuş olabileceği de göz önünde bulundurulması gereken önemli bir husustur.Anahtar kelimeler: Ataerkil, din, kadın, toplumsal cinsiyet. People are born with their sexes given as woman or man. However, there is a variety of genders in terms of their social duties.The idea that the differences of behavior, thought, emotion, and even will between sexes are natural and thus unchangeable has resulted in a negative situation for women. In regard to overcoming this problem, the concept of social gender is often cited especially in feminist literature. The question of whether the social gender roles of men and women may change has a significant influence in the discussion of the problems of Muslim women.Beside examining the historical materials in terms of the technique of narration, the place of woman in the context of the Qur'anic text has been the subject of various discussions. Some contemporary works in the subject propose an egalitarian understanding based on human rights. On the other hand, there is another conception that does not view man and woman on the same ontological ground and restricts her to a secondary area of existence. It should be considered that this conception might not have been based on the Qur'an and the reliable sunnah, but rather generated due to sociocultural conditions and successive readings with patriarchal background.Key words: Patriarchal, religion, woman, social gender. 114