Search

U okviru ovog diplomskog rada priređene su kompleksne soli [Co(NH3)6][Fe(C2O4)3], [CoC2O4(NH3)4]- -[Fe(C2O4)2(OH2)2] ∙ H2O i [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2] ∙ 2H2O. Spojevi su priređeni reakcijama izmjene kationa i aniona pri čemu su kao ishodne supstancije korišteni kompleksni spojevi [CoC2O4(NH3)4]NO3·H2O, K3[Fe(C2O4)3]·3H2O i FeC2O4. Prilikom priprave navedenih kompleksnih soli željeza(III) i kobalta(III) primijenjeni su različiti reakcijski uvjeti, kao što su npr. različite reakcijske temperature, mijenjan je množinski omjer reaktanata kao i volumen otapala. Ovisno o reakcijskim uvjetima bilo je moguće izolirati dvije hidratne forme kompleksne soli [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2], mono- i dihidrat. Rentgenskom strukturnom analizom je ustanovljeno da produkt formule [Co(NH3)6][Fe(C2O4)3] u vodenoj otopini podliježe transformaciji u dihidratnu formu [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2]. Pri transformaciji kod [Co(NH3)6][Fe(C2O4)3] dolazi do preraspodjele liganada u koordinacijskim sferama i željezovog(III) i kobaltovog(III) metalnog centra. Svi su spojevi identificirani i okarakterizirani temeljem podataka difrakcije rentgenskog zračenja na polikristalnom uzorku, infracrvene spektroskopije i termičke analize. Molekulska i kristalna struktura kompleksnih soli određena je difrakcijom rentgenskog zračenja na jediničnom kristalu. In this diploma thesis three new complex salts were described, [Co(NH3)6][Fe(C2O4)3], [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2] ∙ H2O and [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2] ∙ 2H2O. Those complexes were prepared by reactions of ion exchange with [CoC2O4(NH3)4]NO3·H2O, K3[Fe(C2O4)3]·3H2O and FeC2O4 as reactants and at various reaction conditions, such as different reaction temperatures, molar ratio of reactants and solvent volumes. Depending on rection conditions it was possible to isolate two hydrate forms of [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2]: monohydrate and dihydrate. It was established that complex salt [Co(NH3)6][Fe(C2O4)3] undergoes transformation into dihydrate form of [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2], in aqueous solution and at room temperature. Upon mentioned transformation, the rearangement of ligands within both iron(III) and cobalt(III) coordination spheres takes place. All compounds were identified and characterized by means of powder X-ray diffraction, IR spectroscopy and by thermal analysis. Molecular and crystal structure of complex salts was defined by means of single crystal X-ray diffraction.

U okviru ovog diplomskog rada priređene su kompleksne soli [Co(NH3)6][Fe(C2O4)3] i [CoC2O4(NH3)4]- -[Fe(C2O4)2(OH2)2]. Spojevi su priređeni reakcijama izmjene kationa i aniona pri čemu su kao ishodne supstancije korišteni [CoC2O4(NH3)4]NO3·H2O i K3[Fe(C2O4)3]·3H2O. Prilikom priprave navedenih kompleksnih soli željeza(III) i kobalta(III) primijenjeni su različiti reakcijski uvjeti, kao što su npr. različite reakcijske temperature, mijenjan je molni omjer reaktanata kao i volumen otapala. Ovisno o reakcijskim uvjetima bilo je moguće izolirati dvije hidratne forme kompleksne soli [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2], mono- i dihidrat. Rentgenskom strukturnom analizom je ustanovljeno da produkt formule [Co(NH3)6] [Fe(C2O4)3] u vodenoj otopini podliježe transformaciji u dihidratnu formu [CoC2O4(NH3)4][Fe(C2O4)2(OH2)2]. Pri transformaciji kod [Co(NH3)6][Fe(C2O4)3] dolazi do preraspodjele liganada u koordinacijskim sferama i željezovog(III) i kobaltovog(III) metalnog centra. Svi su spojevi identificirani i okarakterizirani temeljem podataka difrakcije rentgenskog zračenja na polikristalnom uzorku, infracrvene spektroskopije i termičke analize. Molekulska i kristalna struktura kompleksnih soli određena je difrakcijom rentgenskog zračenja na jediničnom kristalu.

Metalni ion u stanju je primiti u svoje prazne orbitale elektronske parove određenih čestica. Takve čestice su još tradicionalno nazvane i Lewisovim bazama budući da su ekektron donori. Kako se vežu za metale nazivaju se i ligandima (lat.ligare = vezati), te sustav metalnog centra omeđenog određenim brojem liganada smatramo koordinacijskim spojem, a interakcije koordinacijskim vezama koje su kovalentne naravi. Naznačenu vezu metal-ligand kvantno-mehanički objašnjavaju teorija valentne veze, kristalnog polja i ligandnog polja. Svaka od njih u stanju je manje ili više uspješno elektronsku strukturu povezati s geometrijom, magnetizmom i bojom različitih koordinacijskih spojeva. Postoje široki spektri koordinacijskih, odnosno kompleksnih spojeva, najbogatiji izbor metalnih centara daje nam d-blok. Tako u prirodi u biološkim sustavima nailazimo na komplekse željeza, nikla, kobalta, magnezija i cinka u okviru enzima, kofaktora i prostetičkih skupina. Ovakvi kompleksi imaju neophodnu ulogu u biokatalizi, prenošenju kisika iz pluća do tkiva, fotosintezi kod biljaka i brojne druge. Mogućnost da upotreba različitog liganda u kompleksu uvjetuje različito obojenje daje na izbor veliku paletu pigmenata u tekstilnoj industriji. Nadalje, dobra moć kompleksiranja liganda za metalni ion uspješno može odstraniti metalne ione gdje su nepoželjni – kalcijeve i magnezijeve ione iz vodovodne vode pomoću EDTA ili teške metale iz tijela helatnom terapijom. Pored toga koriste se još i u izolaciji metala iz ruda, kataliziranju u industrijskim procesima, galvanskoj pozlati, te kao kemoterapeutik u liječenju tumora.