Search

`348 Numaralı Tarsus Şerʻiyye Sicili'nin Transkripsiyon ve Değerlendirilmesi` başlığıyla şerʻiyye sicillerinin önemi ve mâhiyeti kronolojik sıralamaya tâbi' tutularak ele alınmış ve şer'iyye sicilleri açıklanmıştır. Şerʻiyye sicilleri, Osmanlı Devleti'nin hukukî yapısında önemli bir yere sahiptir. Şer'iyye sicilleri ayrıca, yazıldığı dönemde-ki toplumun dini, kültürü, ekonomik gibi pek çok alan hakkında bilgi sağlamaktadır. Çalışmada Tarsus hakkında bilgi verilmiştir. Osmanlı Devleti'nin hukukî yapısı ve konuya bağlı başlıklar bulunmaktadır. Şerʻiyye sicilleri ile ilgili açıklamalar verilmiştir. 348 Numaralı Tarsus Şer'iyye Sicili'nin özet tablosu belirtilmiştir. 348 Numaralı Tar-sus Şerʻiyye Sicili ele alınarak transkripsiyonu yapılmıştır. Transkripsiyonda; sicillerin sayfa numaraları, hüküm numaraları ve sicillerin yazıldığı tarihler verilmiştir. Transk-ripsiyonu yapılan sicillerin vermiş olduğu bilgiler dâhilinde değerlendirme bölümünde sicillerin değerlendirmesi tablolar ile belirtilerek ele alınmıştır. Ayrıca sicillere bağlı olarak sosyal hayat, ekonomik hayat ve yer isimleri gibi konulara değinilmiştir. With the title of `348 Transcription and Evaluation of the Registry of Tarsus Sharia` the importance and nature of the sharia registers were handled in chronologi-cal order and their shire records were explained. Sharia Registry has an important place in Ottoman Empire legal structure. Sharia Registry also provides us much knowledge in many areas of the society such as religion, culture and economy. In this study, information about Tarsus region was given. The legal structure of the Ottoman Empire and related topics were explained. Explanations about Sharia registers were given. The summary table of the Tarsus Sharia Register No. 348 was given. Tarsus Sharia Register No. 348 was handled and transcribed. In the transcription, the page numbers of the registries, provision numbers and the dates of the registers were gi-ven. Regarding the information provided by the transcribed registries, the evaluation of the registries in the evaluation section is indicated by tables. In addition, social life, economic life and place names were mentioned depending on the registers. 183

Yüksek Lisans Tezi, Çalışması tamamlanan tez, Tarsus Müzesi’nde bulunan lüleleri konu edinmiştir. Lüle çeşitli malzemelerden yapılmış, çubuğun ucuna takılıp içine tütün doldurulan bir içim aletidir. Lüleler yıllar boyunca çeşitli tiplerle varlığını sürdürmüştür. Tarsus Müzesi’nde 50 adet lüle bulunmaktadır. Lülelerin kırk altı tanesi pişmiş toprak, iki tanesi bronz, bir tanesi taş ve bir tanesi de ahşap, gümüş karışımından yapılmıştır. Tip olarak ise disk kaideli, lale biçimli, basık yuvarlak çanaklı, krater biçimli, karinalı çanaklı, yuvarlak çanaklı, basık kaideli ve silindir çanaklı lüleler görülmektedir. Bunların haricinde bir adet tipi tespit edilemeyen lüle bulunmaktadır. Lüleler; süsleme, malzeme ve form özelliklerine göre incelenmiştir. Tütün içimi için yapılan lülelerin zamanla sayıları azalmış ve yerini dolduracak unsurların ortaya çıkmasıyla birlikte üretimi durmuştur. Lüleler;malzemeleri, yapım teknikleri ve süslemeleri bakımından büyük bir öneme sahiptir. Bu mirasın korunup gelecek kuşaklara aktarılması gerekmektedir, The thesis has mentioned the pipes in the Tarsus Museum. A pipe is a smoking tool which is made of various materials, inserted into the end of the stick and filled with tobacco. Over the years, pipes have obtained with various types. In the Tarsus Museum, there are fifty pipes. Forty-six of them were made of terracotta, two of them were made of bronze, one of them made of stone and the other was made of a mixture of wood and silver. Types of disc pedestal, tulip-shaped, flattened round bowl, crater-shaped, keeled bowl, round bowl, flattened pedestal and cylinder bowl are available in the museum. There is also one type of pipe which is non-detectable in terms of its form. Pipes have been examined according to their ornament, materials and form characteristics.The number of pipes which were made for tobacco smoking reduced in time and their production stopped because of their alternatives. Pipes have a great importance in terms of their materials, production techniques and ornament. This heritage must be preserved and handed down the next generations.

Çalışmamızda, Tarus'a ait Tarsus 300, MŞH_ŞSC_d-08089/90/91/92 numaralı defterler incelenmiştir. Tereke defterlerinde rastlanan giyim-kuşam ve ziynet eşyalarının verildiği bilgiler ışığında 19.yüzyılın son çeyreği bağlamında Tarsus'un sosyal ve ekonomik yapısı hakkında önemli değerlendirmelere sunulacak verilere ulaşılmaya çalışılmıştır. In this study, records belonging to Tarsus, arsus 300, MŞH_ŞSC_d-08089/90/91/92 were analyzed. The research was conducted about 19th century socioeconomic structure of Tarsus in the light of the information that was come across in regards to the clothing and jewelry in court records. 167

Çalışma sahası Akdeniz Bölgesi'nde Adana Bölümü'nde yer almaktadır. Saha 36o 43' 33.8'' – 37o 26' 06.8'' kuzey enlemleri ile 35o 09' 30.5'' – 34o 33' 12.5'' doğu boylamları arasındadır. Paleozoyik, Mesozoyik, Tersiyer ve Kuaterner'e ait formasyonlar sahada yer almaktadır. Çalışma sahasında Akdeniz iklimi görülmektedir. Hidrografik birimleri ise göller, akarsular ve yeraltı kaynaklarıdır.Sahada farklı yer şekilleri ve iklim koşuları bitki toplulukları üzerinde etkili olmaktadır. Tarsus kenti, 9000 yıl önce yerleşim alanı olarak kullanılmaya başlanılan bir kenttir. Ekonomik faaliyetler sahanın güney ve kuzeyinde farklılık göstermektedir. Sahanın güney kesimlerinde ulaşım, sanayi ve ticaret faaliyetleri gelişmiştir. The study area is located in Adana in the Mediterranean Region. The site is located between 360 43' 33.8'' - 370 26' 06.8'' northern latitudes and 350 09' 30.5'' - 340 33' 12.5'' east longitudes. Paleozoic, Mesozoic, Tertiary and Quaternary formations are observed in the study area. The Mediterranean climate is seen in the study area. The hydrographic units of the study area are lakes, streams and underground resources. Different ground forms and climatic conditions are effective on plant communities. The city of Tarsus was used as a settlement area 9000 years ago. Economic activities vary by regions as the south and north of the site. Transportation, industry and trade activities have developed in the southern part of the area.

Çocuk ihmal ve istismarı çocuğu, aileyi ve toplumları etkileyen, üzerinde hassasiyetle durulması gereken toplumsal sorundur. Sağlıklı nesillerin yetişebilmesi ancak sağlıklı bir çocukluk yaşantısıyla mümkündür. Yapılan araştırmalar göstermektedir ki çocuklar yaşadıkları kötü muameleden dolayı fiziksel, davranışsal, duygusal ve bilişsel açıdan birçok problemle karşı karşıya kalmaktadırlar. Yaşadıkları bu problem yetişkinlik döneminde de psikolojik ve davranışsal bozukluklar sergilemesine neden olmaktadır. Bu yüzden çocukluk döneminde yaşanan ihmal ve istismar olayları bugünün çocuğunu olduğu kadar geleceğin yetişkinini de olumsuz yönde etkilemektedir. Erken yaşlarda eğitim hayatına başlayan çocukların zamanlarının büyük kısmını okullarda geçirdikleri düşünüldüğünde yaşanan kötü muamelenin tespit edilmesi, önlenmesi ve gerekli mercilere bildirilmesinde öğretmenlere önemli sorumluluklar düşmektedir. Yapılan bu araştırma mesleki etik ve ilkeler doğrultusunda hareket eden rehber öğretmenlerin farkındalık düzeylerinin ortaya konulması amacı ile yapılmıştır. Aynı zaman da okullardaki iyileştirici ve önleyici çalışmalarda önemli katkısı olan rehber öğretmenlerin çocuk ihmal ve istismarı konusundaki görüşleri de incelenmiştir., Child neglect and abuse which affects child, family and societies, is a social problem that needs to be cared with sensivity. Growing up healthy generations can only be possible with a healthy childhood experience. Researches show that children face a lot of physical, behavioral, emotional and cognitive problems due to neglect and abuse. These problem cause to show psychological and behavioral disorders in their adulthood, too. So the neglect and abuse during childhood affects today's child as well as future's adult in a negative way. When it is considered that children who start education life in their early ages, spend their most of their time at school, teachers have a significant responsibility for identifying, preventing and reporting to the necessary authorities about the nglect and abuse. This research has been done with the aim of revealing the awareness level of guidance counselors acting in line with Professional and ethical principles. At the same time, the opinions of counselors who have a significant contribution to the improvement and prevention studies, have also been researched.

Sağlık hizmetlerinin sunulmasında müşteri odaklı yaklaşımın benimsenmesi ve sağlıkta toplam kalite yönetimi çalışmalarının önem kazanmaya başlaması, küresel rekabetin hızlandığı günümüzde kaçınılmaz bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Kullanıcı taleplerini yerine getirebilmek için kullanılan insan, iş, mal ve hizmetin kalitelerinin oluşturulmasında, tüm çalışanların işlerine katkılarının sağlanmasındaki en önemli öğelerinden birisi Toplam Kalite Yönetimi'nin iyi kavranmasıdır. Bir yönetim anlayışıyla uygulanan her aşamada tüm çalışanların fikir ve beklentileri önemsenmekte olup yani tüm çalışanlar kaliteye dahil edilmektedir. TKY'nde ki asıl amaç; piyasanın ihtiyaçlarına ve beklentilerine yoğunlaşıp belli bir kalite standardını sağlık çalışanlarının desteğiyle yakalayabilmektir. TKY'nin bu amaçlara ulaşabilmesi için, önemli ölçüde sağlık çalışanlarının yöneticisinden astına kadar kalite iyileştirme çalışmalarına beklentileri göz önüne alarak istekli katılımının sağlanmasına bağlıdır.Sağlık sektöründeki toplam kalite yönetiminin iyileştirilmesine yönelik gerek özel girişim gerekse de devlet tarafından yapılan çalışmaların, her geçen gün sağlık sektörünün önemli bir bölümünü oluşturan sağlık çalışanlarının memnuniyetine yönelik olarak farklılaştığı ve geliştiği görülmektedir. Hastaneler, kalite ve verimlilikte üst düzeyde olmak istiyorlarsa sürekli iyileşme çabası içerisinde olmaları gerekir. Bunu da en iyi sağlık çalışanlarının memnuniyetini arttırma , önem verilen kalite faktörlerinin ve acil olarak iyileştirilecek olanların belirlenmesi gibi kurumların kaliteyi iyileştirmeye dönük çabalarıyla mümkün olabilir. Burada öncelikli olarak yapılması gereken noktalardan biri de çalışanların ne derecede performans gösterebildiğinin altını iyi çizmekten geçer. Sağlık çalışanlarının çalışmalarını yaparken ne kadar istekli, ne kadar beklentilerinin önemsendiği farkedilirse işlerindeki performansları da o derece doğru orantılı olarak artacaktır. Bunu da ancak belirli aralıklarla kalite standartlarına uygun analizlerin yapılıp memnuniyetlerin ya da şikayetlerin belirlenmesiyle gerekli önlemlerin alınmasıyla çözüme ulaştırılır. Bu çalışmanın da amacı; Mersin Tarsus Devlet Hastanesi'nde sağlık çalışanlarının öncelikle TKY'ne ilgi düzeyi ve tutumlarını anlamak, farklı birimlerde çalışan personellerin memnuniyetlerini etkileyen faktörlerden acil olarak iyileştirme yapılacak olanların belirlenmesidir. Araştırma kapsamında Mersin Tarsus Devlet Hastanesi'nde çalışan 150 personele uygulanmak istenmiş, fakat ulaşılmak istenen sekiz kişiye ulaşılamamıştır. O yüzden çalışma 142 kişiye uygulanarak tamamlanmıştır. Yapılan bu araştırmada anket tekniği kullanılmış olup anketler katılımcılara yüz yüze uygulanarak gerçekleştirilmiştir. İlk kısım demografik özellikleri içeren 7 sorudan oluşmaktadır. Demografik özelliklerde yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim, kurumdaki üstlenilen görev, kaç yıldır görev yaptığı ve çalışma durumu sorgulanmıştır. İkinci kısım ise Toplam Kalite Yönetimi ile ilgili 27 sorudan oluşmuştur. Bunlarda daha çok sağlık çalışanlarının bulunduğu konum ile kalite ile ilgili olmasını istediği beklentilerini içeren sorulardan oluşmasıdır. Elde edilen bulgular araştırma amacı doğrultusunda yorumlanmıştır. The adoption of a customer-oriented approach in the provision of health services and the importance of total quality management efforts in health are becoming inevitable as global competition accelerates. One of the most important elements of ensuring the contribution of all employees to their jobs is to have a good understanding of Total Quality Management in establishing the quality of human, business, goods and services used to fulfill the demands of the user. All the employees' opinions and expectations are taken into consideration in all stages of a management approach, and all employees are included in the quality. The main purpose of TQM is; focusing on the needs and expectations of the market and catching a certain quality standard with the support of health workers. In order for TQM to achieve these goals, it depends on the willingness of the participants to take part in quality improvement studies from the manager to their subordinates.It is seen that both the private initiative and the works carried out by the government in order to improve the total quality management in the health sector have been differentiated and developed for the satisfaction of the health workers, which constitute an important part of the health sector every day. Hospitals, if they want to be at the highest level of quality and efficiency should be in an effort to continuously improve. This can be achieved by improving the satisfaction of the best health workers, improving the quality factors and identifying those that will be urgently improved by the efforts to improve the quality. One of the important points to be made here is to underline the degree to which the employees can perform. The more enthusiastic the health care workers are doing and how well their expectations are, the better their performance in their work will increase. This can only be solved by taking the necessary measures in accordance with the quality standards and by taking the necessary measures to determine the complaints or complaints.The purpose of this study is; The aim of this course is to understand the level and attitudes of health workers in Tarsus State Hospital firstly to TQM, and to determine the factors that will affect the satisfaction of the personnel working in different units. Within the scope of the study, 150 personnel working in Mersin Tarsus State Hospital were requested to be applied, but eight people could not be reached. Therefore, the study was completed by applying to 142 people. In this study, the survey technique was used and the questionnaires were applied to the participants face-to-face. The first part consists of 7 questions with demographic characteristics. The age, gender, marital status, education, the duty undertaken in the institution, the number of years of service and the working status were questioned. The second part consists of 27 questions related to Total Quality Management. These are mostly composed of the questions that include the expectations of the health workers and their expectations about quality. The findings were interpreted according to the research purpose. 104

Bu çalışma temel olarak, boşanmanın etkisinin lise öğrencilerinde toplumsal uyumlarını ve geleceklerini nasıl etkilediği süreçleri, sosyolojik bir perspektif ile kavramayı amaçlamıştır. Anne-babası boşanmış adolesan bireylerin boşanma deneyimlerinden yola çıkarak boşanmanın, bireyin hayatına nasıl etkide bulunduğu, bu etkide nelerin olduğu saptanmaya çalışılmıştır. Nitel araştırma yöntemi esas alınarak yürütülen bu çalışmada, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Bu çalışmada Temellendirilmiş Teori yaklaşımı ile bütüncül bir analiz ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu çalışma, 2018-2019 eğitim-öğretim yılı içerisinde Mersin ili Tarsus ilçesinde bulunan lise ve dengi okullarda, ebeveynleri boşanmış bireyler ile yüz yüze görüşmeler yapılarak yürütülmüştür. Okul türleri olarak Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, Meslek Lisesi ve Endüstri Meslek Lisesi tercih edilmiştir. Bu çalışma, 13 tane anne-babası boşanmış aile çocuklarıyla yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile yürütülmüştür. Çalışmanın yürütülmesinde, çalışma yapılan okulların rehberlik servisi ile eşgüdüm sağlanarak görüşmeler okul ortamında, öğrencilerin kendilerini rahat ifade edebilecekleri mekanlarda yapılmıştır. Bu araştırmada boşanmış aile bireyi olmanın çeşitli olumlu ve olumsuz tarafları olduğu saptanmıştır. Boşanma, birey küçük yaşlarda iken gerçekleşmişse bu duruma alışma zor olmakta, zamanla bireyin boşanmaya uyumu sonucu travma atlatılmaktadır. Anne-babası üniversite eğitimi almış bireylerin boşanma sürecine uyumu ve geleceğe olan bakışı, anne-babası ilkokul bitirmiş öğrencilere nazaran daha ileri seviyede olduğu saptanmıştır. Akademik başarı olarak da ciddi farklar olduğu açığa çıkmıştır. Boşanmış aile bireylerinin velayet durumu incelendiğinde büyük oranda velayetin annede olduğu bulgulanmıştır. Boşanmanın bir diğer etkisi ise velayeti annede olup ve anne yanında kalan bireylerin annesi çalışmıyorsa birey ekonomik sıkıntı çekmektedir. Anahtar Kelimeler: Boşanma, Lise Öğrencisi, Toplumsal Uyum, Gelecek Kaygısı, This study mainly aims to understand the effects of divorce on the social harmony and future of individuals in high school students with a sociological perspective. It was tried to determine how divorce could affect the life of individual and the effects of divorce. In this study, based on qualitative research method, semi-structured interview technique was used. In this study, a holistic analysis is tried to be put forward with the underlying theory approach. This study was carried out in face-to-face interviews with divorced individuals in high school and their equivalent schools in Tarsus, Mersin province during the 2018-2019 academic year. This study was carried out by semi-structured interview technique with 13 parents of divorced parents. In the conduct of the study, the meetings were coordinated with the guidance service of the schools in which the study was conducted and the interviews were conducted in the places where students could express themselves comfortably. In this study, it has been determined that there are various positive and negative aspects of being a divorced family member. Divorce is difficult to get used to when the individual is at a young age. The adaptation of the university students to the divorce process and the view of the future has been found to be more advanced than the parents whose parents had completed elementary school. There are also serious differences in academic achievement. When the custody status of the divorced family members were examined, it was found that the custody was mostly in the mother. Another effect of divorce is the mother's custody of the mother and the mother of individuals staying next to the mother does not work economically suffers. Key Words: Divorce, High School Student, Social Cohesion, Future Anxiety

Binlerce yıl öncesine uzanan bir geçmişe sahip olan Tarsus kenti birçok geçiş yolları üzerinde yer almasının yanında coğrafi ve iklimsel koşulları sayesinde sayısız medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Berdan (Kydnos) nehri sayesinde Akdeniz'e bağlantısı olan Tarsus, Akdeniz ile Orta Anadolu, Çukurova ile Kuzey Suriye arasındaki kavşakta yer almaktadır. Neolitik Dönemden günümüze kadar yerleşim gören kentin arkeolojik ve etnografik zenginliklerinin sergilendiği Tarsus Müzesi ilk önce Kubatpaşa Medresesinde daha sonra da 1999 yılında 75. Yıl Kültür Merkezi Kompleksi içerisinde ayrılan bölümde yerini almıştır ve halen burada faaliyet göstermektedir.Tarsus Müzesi'nde yer alan ve çalışmamızın konusunu oluşturan 4 ana tip ve alt gruplardan oluşan toplam 14 farklı tipe ayırdığımız 136 adet pişmiş toprak kandilin en erken örnekleri oluşturan MÖ 2-1. yy'a tarihlenen 10 adet kandil bulunurken MS 1.- 2. yy'a tarihlenen 11 adet kandilimiz bulunmaktadır. En yoğun çalışma gurubunu ise MS 5- 7. yy. arasına tarihlenen 110 kandil oluşturmaktadır. İncelemekte olduğumuz 5 adet kandilde en geç örneklerimiz olup MS 8- 9. yy'a tarihlenmektedir.Burun yapıları göz önüne alınarak tarihlenen kandillerin 16 tanesi bezemesiz olup geriye kalan 120 adet kandilin omuz ve diskus kısımlarında bitkisel bezemeler, hayvan motifleri, şua/ışın, haç ve günlük yaşamdan sahneler yer almaktadır. Omuz kısmında bitkisel bezeme olarak yoğunlukla asma dalı ve üzüm kullanılmıştır.Tarsus Müzesi'nin deposunda yer alan daha önce çalışılmamış olan kandillerin buluntu yerlerini, yapılış malzemelerini, form yapılarını ve özelliklerini değerlendirerek benzer örnekler yardımıyla tarihlendirmesini yapıp ve daha sonraki yıllarda yapılacak olan çalışmalara katkıda bulunmak istedik.Anahtar Kelimeler: Kandil, Pişmiş Toprak Kandil, Tarsus Müzesi. City of Tarsus, which has a long history spanning over thousands of years, hosted countless civilizations by virtue of its geographical and climatic conditions and its location being on many different crossroads. Tarsus which has a connection to the Mediterranean Sea through Kydnos River is located on the crossroads between Mediterranean & Middle Anatolia and Chukurova (Cilicia) & Northern Syria. Tarsus Museum, which exhibits archaeological and ethnographic riches of the ancient city which has been inhabited from Neolithic period to modern ages, first took its place in Kubatpaşa Madrasa and then moved to the section designated for it in 75th Anniversary Culture Centre Complex at 1999 and is still operating there.Our study includes 136 oil lamps made of baked earth (Terracotta) found in Tarsus Museum which we split into 14 different types. Earliest samples are 10 lamps dated from 2nd to 1st centuries BC, and we have 11 lamps dated from 1st to 2nd centuries AD. Largest study group is made of 110 lamps dated from 5th to 7th centuries AD. Last 5 lamps are dated from 8th to 9th centuries AD.Terra-cotta lamps are dated according to their nozzles and 16 of them have no decorations. Remaining 120 have plant decorations, animal motifs, rays, crosses and scenes from daily life on their shoulder and discus parts. Usually, Vitaceae branches and grapes are used on shoulder parts.We wished to study previously unstudied lamps inside Tarsus Museum's storage and evaluate their discovery locations, materials, forms, features and date them accordingly with help of similar samples to aid other, future studies. Keywords: Lamp, Terracotta Lamp, Tarsus Museum 355

Bu çalışmada 7-12 yaş aralığındaki çocukların bağlanma stilleri ile okul başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın verileri 2017-2018 öğretim yılları arasında Mersin İlinde öğretim hayatına devam eden ve yaşları 7-12 arasında değişen 204 öğrenciden rastgele örnekleme yöntemi ile toplanmıştır. Araştırmada bağlanma stilleri ile ilişkisi araştırılan başarı notu öğrencilerin 2016-2017 eğitim ve öğretim yılına ait not dökümlerine bakılarak hesaplanmıştır. İlköğretim 1. Sınıf öğrencilerinin geçen eğitim yılına dair genel not ortalamaları olmadığı için katılımcılar 2, 3, 4, 5 ve 6. Sınıflardan seçilmiştir. Araştırma öncesinde öğrencilerin velilerine bilgilendirme formu gönderilerek izin alınmıştır. Daha sonra öğrencilere demografik bilgileri içeren bir veri formu, Kerns Güvenli Bağlanma Ölçeği ve Yakın ilişkilerde Yaşantılar Envanteri II- Orta Çocukluk Ölçeği uygulanmıştır. Verilen bu bilgi formu ve ölçekler çerçevesinde elde edilen veriler istatistiksel olarak SPSS 21. Paket programı ile analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlara bakıldığında; bağlanma stillerinden hiçbiri cinsiyet, annenin eğitim düzeyi ve bakım veren kişi açısından anlamlı düzeyde farklılaşmadığı görülmektedir. Bağlanma stilleri ile not ortalaması arasındaki ilişki incelendiğinde ise not ortalaması ile yalnızca güvenli bağlanma puanları arasında pozitif yönde ve yüksek düzeyde korelasyon olduğu görülmektedir., In this study, it is aimed to examine the relationship between the attachment styles of children aged 7-12 years and school achievement. The data of the study were collected by random sampling method among 204 students whose ages ranged from 7 to 12 and whose education life was in Mersin between the academic years of 2017-2018. The success score that is related to the attachment style in the research is calculated by looking at the grades of the students for 2016-2017 education year. Participants were selected from grades 2, 3, 4, 5, and 6 as there was no general grade average grade for the first year of primary school. An informing form was sent to the parents of the students before the research and permission was obtained. A data form with demographic information, Kerns Secure Attachment Scale, and Near Relatives Inventory II- Middle Childhood Scale were applied to the students. The data obtained within the given data sheet and scales were analyzed statistically by SPSS 21 package program. When the results were examined, none of the attachment styles appeared to differ significantly in terms of gender, mother's education level, and the caregiver. When the relationship between the attachment styles and the grade average is examined, it is seen that there is a positive correlation and a high level of correlation between grade point average and only safe attachment scores.

Osmanlı Devleti kuruluşunda itibaren topraklarında yaşayan nüfusun mali denetimini sağlamak amacıyla belirli dönemlerde tahrirler yapmıştır. Bu tahrirler, dönemin demografik yapısının belirlenmesi açısından da önemli veriler sunmaktadır. Modern anlamda ilk nüfus sayımı ise 1831 yılında yapılmıştır. Bu çalışmanın ana kaynağı olan 1832 tarihli 3695 numaralı Tarsus Sancağı nüfus defteri, bu sayımın ardından tutulmuştur.3695 numaralı Tarsus nüfus defterinin incelenmesi sonucunda, Tarsus Sancağı dâhilinde bulunan Kusun, Elvanlı ve Ulaş Kazalarında köy, mahalle, derbent, cemaat ve aşiretlerden oluşan 57 yerleşme tespit edilmiştir. Bu yerleşmelerin yerleri tespit edilerek kazaların sınırları belirlenmiş ve o dönemde Tarsus Sancağının idari yapısı tespit edilmiştir. Ayrıca burada yaşayan insanların, isim ve aile lakapları, nüfusun asker potansiyeli, engelliler, fiziki özellik ve meslek çeşitleri gibi nüfusa ait veriler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Since its foundation Ottoman Empire made census in certain periods in order to ensure the financial control of the population living in the territory. These census also provide important data for determining the demographic structure of the period. In a modern sense, the first census was made in 1831. Dated 1932 and numbered 3695 civil registration book of the Tarsus Sanjak was kept after this census which is the main source of this study.As a result of the analysing of the Tarsus civil registration book numbered 3695, 57 settlements were identified which consisted of village, neighborhood, mounatin pass, communion and tribes in the Kusun, Elvanlı and Ulaş towns within the Sanjak of Tarsus. The boundaries of the towns and the administrative structure of the Tarsus Sanjak are determined by the location of these settlements at that time. In addition, population data such as name and family nicknames, military potential of the population, persons with disabilities, physical features and occupation types are tried to be revealed. 175

ÖZETBİRİNCİ BASAMAK SAĞLIK KURUMLARINDA LOHUSA İZLEMLERİNİNDEĞERLENDİRİLMESİ: TARSUS İLÇE ÖRNEĞİDoğum sonu dönem, anne ve bebek sağlığı açısından kritik bir süreçtir. Kapsamlı ve nitelikli verilenlohusa izlem hizmeti, anne ile birlikte tüm aile bireyleri için sağlıklı bir gelecek oluşmasına katkı sağlar. Buaraştırmada, Mersin ili Tarsus ilçe merkezinde birinci basamak sağlık kurumlarında sunulan doğumsonrası bakım hizmetlerinden lohusa izlemlerin değerlendirilmesi amaçlandı.Araştırma kesitsel tipte bir çalışmadır. Tarsus ilçe merkezinde bulunan 21 ASM'den rastgeleörneklem seçimiyle belirlenen 10 ASM'de ikinci ayını doldurmuş bebeklerine BCG aşı uygulanması içinbaşvuran, altıncı haftada lohusa izlemleri tamamlanmış 362 kadın çalışmaya dahil edildi. Kadınların ailehekimi ve aile sağlığı elemanından aldıkları lohusa izlem hizmetine ilişkin veriler, `Birinci basamak sağlıkkurumlarında lohusa izlemlerinin değerlendirilmesi veri formu`ile 02.04.2018-22.06.2018 tarihleri arasındatoplandı. İstatistiksel değerlendirmede, tanımlayıcı istatistikler, Pearson Ki-Kare Testi, Student T Testi veANOVA Testi kullanıldı. Çalışmada istatistiksel önemlilik düzeyi p≤0.05 olarak kabul edildi.Araştırmaya alınan kadınların yaş ortalaması 29.1 ve %45.9'u ilköğretim mezunu idi. Kadınların%55.2' sine aile hekimliğinde en az üç defa, %44.8'ine ise bir ya da iki defa lohusa izlemi yapıldığı belirlendi.Fiziksel bakım uygulamaları ve eğitimler olmak üzere lohusa izlemde yapılması gereken toplam 52uygulamanın dördüncü izlemde ortalama 22.8±8.2' sinin, beşinci izlemde 14.0±13.9' unun, altıncı izlemde23.0±8.7' sinin yapıldığı, toplamda ise lohusa izlem uygulamalarının ortalama 59.7±26.7' sinin yapıldığıbelirlendi. Gelir düzeyi yüksek olanların, doğum öncesi bakım alma sayısı dört ve daha fazla olanların vedoğum öncesi bakımını aile sağlığı elemanı ve uzman hekimden alanların, lohusa izlem sayıları azalmaktaydı.Kadınlarda doğum sonu bakım bilgi düzeyi ve toplam gebelik sayısı arttıkça lohusa izlem sayısı artmaktaydı.Lohusa izlemlerin yeterli sayıda ve içerik olarak nitelikli verilmesi için, birinci basamak sağlıkkurumlarında doğum öncesi ve doğum sonu bakım veren aile hekimi ve aile sağlığı elemanının düzenli yapılanhizmet içi eğitimlerle bilgileri güncellenmeli, birinci basamak sağlık hizmetlerinin toplumun her gelir veeğitim düzeyinden insanın faydalanmak isteyeceği yeterlilik düzeyine getirilmeli, kadınların doğum sonubakım bilgi düzeylerini arttırmak adına, gebelik öncesi, doğum öncesi ve doğum sonu bakımlarının yeterlisayıda ve nitelikli verilmesi sağlanmalıdır.Anahtar Kelimeler: Doğum sonu bakım, lohusa izlem, birinci basamak sağlık hizmetleri.Danışman: Prof.Dr. Ahmet Öner Kurt, Mersin Üniversitesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Mersin. ABSTRACTEVALUATION FOR POSTPARTUM MONITORING IN PRIMARY CARE HEALTHINSTITUTIONS: TARSUS DISTRICT EXAMPLEPostpartum period is a critical process in terms of mother and baby health. An extensive andqualified postpartum monitoring service helps to provide a healthy future for all family members along withthe mother. In this research, evaluation of postpartum monitoring, which is one of the health servicesprovided in primary care health institutions in Tarsus district of Mersin province is aimed.The research is a cross-section study. 362 women, whose postpartum monitoring is completed, andwho applied for BCG vaccination for their babies who turned their second month in 10 of 21 family healthcenters in Tarsus district which are defined by random sample selection are included in the researched. Thedata is collected via 'Evaluation for postpartum monitoring in primary care health institution data form' forpostpartum monitoring service received by women from family doctor and family health personnel. Instatistical evaluation, Pearson Chi-square Test, Student T Test and ANOVA Test is used. Statistical materialitylevel is accepted as p≤0.05 in this research.Age average for women included in this research is 29.1 and 45.9% of them are primary schoolgraduate. 55.2% of women are detected to be monitored at least three times a year in family practice centerwhile 44.8% of women are monitored once or twice a year. In the fourth monitoring, 22.8±8.2 average; inthe fifth monitoring 14.0±13.9 average and in sixth monitoring23.0±8.7 average and in total; 59.7±26.7 average of total 52 application which must be implemented inpostpartum monitoring being physical care applications and trainings are implemented. As level of incomeincreases, and women receive more than four prenatal care, postpartum monitoring number of women whoreceived their prenatal care from family health personnel and a specialist decreased. As postpartum careknowledge level and the total average pregnancy numbers increased, postpartum monitoring numbers areincreased.In order to provide qualified services and giving these services in enough numbers; knowledge offamily doctor or family health personnel who provide prenatal and prepartum services in primary carehealth institutions must be updated, level of competence for primary care health institutions must beincreased to a level which people from any level of income and any level of education can demand to makeuse of and in order to raise awareness of women by providing them postpartum monitoring, prenatal care,prepregnancy care both as qualified and in enough numbers.Keywords: Postpartum Care, Postpartum Monitoring, Primary Care Health ServicesSupervisor: Prof. Dr. Ahmet Öner Kurt, Mersin University, Department of Public Health. 105

Bu ÇalıĢma H.1264-1266/M.1848-1850 yılları arasını ihtiva eden 293 Numaralı Tarsus ġer„iyye Sicili‟nin incelenmesinden oluĢmaktadır. 293 Numaralı Tarsus ġer„iyye Sicili Osmanlıca metninin günümüz Türkçesine çevrilmesinde metne sadık kalındı, kelimeler değiĢtirilmeksizin cümle kuruluĢları aynı Ģekilde verildi. Ana metin basit transkribe tekniği ile okundu. Metinde geçen Farsça, Arapça, Türkçe sıfat ve tamlamalar bu dillerin gramer kurallarına göre yazıldı. Osmanlıca metinde geçen, ayın harfi: („) iĢareti, hemze (elif) harfi: (‟) iĢareti, uzun a: â harfi, uzun i: î harfi, uzun u: û harfi ile yazıldı. Sicilde geçen 108 belgenin tamamının transkripsiyonu yapılarak değerlendirildi. Belgede yer alan hükümlerin özeti tablo halinde verildi. ÇalıĢmamızın özet tablosu, defter hakkındaki bütün sorulara cevap verebilecek niteliktedir. Sicilde; verâset, vesâyet, mihir-boĢanma, tereke taksimleri gibi konular yer almaktadır.ġer„iyye sicilleri kaydedildiği dönem hakkındaki en orijinal bilgileri içermektedir. Bu bilgiler ıĢığında dönemin sosyal, idarî, hukukî, iktisadî ve kültürel yapısı hakkında bilgilere ulaĢmak mümkündür. Bu amaç doğrultusunda sicilde yer alan yer isimleri, devlet görevlilerinin isimleri, askerî görevlilerin isimleri birer birer tespit edildi. Yine sicilde geçen camii, medrese ve diğer dinî yapıların birer birer tespiti yapıldı. Sicilde dönemin soysal yapısı hakkında bilgiler verildi. Dönemin giyim-kuĢamı ve kullanılan eĢyaların tespiti yapıldı. Yine dönemin iktisadî yapısı hakkında genel bilgiler verilip meslek grupları, çarĢıları, dükkânları, esnaf grupları, iskeleleri tespit edildi. Ayrıca dönemin eĢya fiyatları ve hayvan fiyatlarına ulaĢıldı. This study consists of the examination of the Islamic law register, number 293 belonging to Tarsus which occured between the year –1264 and 1266 (of Islamic calendar)–1848 and 1850 (of Gregorian calendar) While translating the register from the Ottoman Turkish into modern Turkish, was remained faithful to the text, giving the words and the structures of the sentences as the same. The adjectives and phrases that used in Persian, Arabic, and Turkish were written according to their grammar rules. The source text was read by the simple transcription tecnique. Some letters that occur in the Ottoman Turkish were adapted like the following: ayın ( ع) : (‟), elif :(‟), long a: â, long i: î, long u: u. All of the 108documents in the register were translated and evaluated. The summaries of the verdicts in the text were given in the form of table. The table of the summary in the study is capable of answering all the questions concerned with lawsuit. The essential topics of the register consist of inheritence, guardianship, divorce, the appointments of the trustees, theft, and soon.As it is known, the Islamic law registers contain the most original information about the period in which they were produced. In the light of this information, it is possible to reach the information about the social, administrative, judicial, economic, and cultural structures. Considering this purpose, the names of locations, administrators, military officiers, imams, village headmen, and priests, in the text were ascertained one by one. The names of the mosques, Moslem theological schools, and other religious contitutions in the text were also indicated one by one. The study has information about the social structure of the time, taken from the register. The people‟s apparel and things that used by them were indicated. In addition, giving a general information about the economic structure of the period, occupations, markets, and shops were ascertained. The prices of goods and animals of the time were obtained. 431

Bu çalışmada, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak Mersin'in Tarsus ilçesinde konuşulan Arap diyalekti ele alınmıştır. Tarsus Arap diyalektinin sesbilim, biçimbilim ve cümle bilgisi yönünden temel özellikleri betimlenmiş ve Fasih Arapçayla karşılaştırılması yapılmıştır.Dört bölümden oluşan çalışmamızın birinci bölümünde genel manada Tarsus ve Tarsus'ta yaşayan Arap asıllı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları ve geldikleri yerler hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde örnek metinler ve kullanımlardan hareketle Tarsus Arap diyalektinin incelemesi yapılmıştır. Üçüncü bölümde ise lehçeye yönelik beş örnek metne ve bunun yanısıra metinler ve yöre halkıyla yapılan görüşmeler neticesinde ulaşılan kelimeleri içeren bir sözlüğe yer verilmiştir.Günümüzde Tarsus Arapları tarafından temelde Çukurova'ya göç etttikleri bölge olan Suriye-Lazkiye bölgesi lehçesinin konuşulduğu görülmüştür. Diller arası etkileşim sonucu süreç içerisinde sesbilim ve biçimbilim açısından Türkçeye özgü bazı unsurlar lehçeye dâhil olmuş ve yerleşik Suriye lehçesinin alt kolu olarak içerisinde Türkçeye özgü unsurlar barındıran Suriye lehçesinin Tarsus ağzı inşa edilmiştir.Anahtar kelimeler: Tarsus Arap lehçesi, Anadolu Arap lehçeleri, lehçe, fusha, Arap. Arabic dialect that is spoken in Tarsus, a district of Mersin, has been examined by means of semi-structured interview method in this study. Basic characteristics of Arabic dialect in Tarsus have been described in terms of phonology, morphology and syntax and compared with classical Arabic. This study consists of four chapters. In the first chapter, it's informed about Tarsus in general and citizens of Republic of Turkey living in Tarsus that are Arabic origin and where they came from. In the second chapter, basic characteristics of Arabic dialect in Tarsus have been examined in terms of example texts and uses. In the third chapter, five example texts have been included along with a dictionary that contains Arabic words used by locals during interviews with them and some other words that can be found in example texts.It's found in this study that Tarsus Arabs are speaking Syrian-Latakia (Suriye-Lazkiye) dialect, which is the place they mostly emigrated from. Due to interaction between languages all these years, they adopted some words or usages that are specific to Turkish phonologically and morphologically. A new sub-category of Syrian Dialect has been built over these years that has elements specific to Turkish, which is Tarsus Dialect.Keywords: Tarsus Arabic dialect, Anatolian Arabic dialects, dialect, classical Arabic,Arabs. 182

Bu çalışma H.1324-1325/M.1906-1908 yılları arasını ihtiva eden 370 – 389 ve 404Numaralı Tarsus şer'iyye Sicilleri‟nin incelenmesinden oluşmaktadır. 370 – 389 ve 404Numaralı Tarsus şer'iyye Sicilleri Osmanlıca metninin günümüz Türkçesine çevrilmesindemetne sadık kalındı, kelimeler değiştirilmeksizin cümle kuruluşları aynı şekilde verildi. Anametin basit transkribe tekniği ile okundu. Metinde geçen Farsça, Arapça, Türkçe sıfat vetamlamalar bu dillerin gramer kurallarına göre yazıldı. Osmanlıca metinde geçen, ayın harfi: („)işareti, hemze (elif) harfi: (‟) işareti, uzun a: â harfi, uzun i: î harfi, uzun u: û harfi ile yazıldı.Sicillerde geçen 194 belgenin tamamının transkripsiyonu yapılarak değerlendirildi.Belgelerde yer alan hükümlerin özeti tablo halinde verildi. Çalışmamızın özet tablosu, defterhakkındaki bütün sorulara cevap verebilecek niteliktedir. Sicilde; verâset, vesâyet, mihir,boşanma, tereke taksimleri gibi konular yer almaktadır.şer'iyye sicilleri kaydedildiği dönem hakkındaki en orijinal bilgileri içermektedir. Bubilgiler ışığında dönemin sosyal, idarî, hukukî, iktisadî ve kültürel yapısı hakkında bilgilereulaşmak mümkündür. Bu amaç doğrultusunda sicilde bulunan yer isimleri, devlet görevlilerininisimleri, askerî görevlilerin isimleri birer birer tespit edildi. Yine sicilde geçen camii, medrese vediğer dinî yapıların birer birer tespiti yapıldı. Sicilde dönemin soysal yapısı hakkında bilgilerverildi. Dönemin giyim-kuşamı ve kullanılan eşyaların tespiti yapıldı. Yine dönemin iktisadîyapısı hakkında genel bilgiler verilip meslek grupları, çarşıları, dükkânları, esnaf grupları tespitedildi. Ayrıca dönemin eşya fiyatları ve hayvan fiyatlarına ulaşıldı. This study consists of the examination of the Islamic law register, number 370 – 389 and404 belonging to Tarsus which occured between the year –1324 and 1325 (of Islamic calendar)–1906 and 1908 (of Gregorian calendar) While translating the register from the Ottoman Turkishinto modern Turkish, was remained faithful to the text, giving the words and the structures of thesentences as the same. The adjectives and phrases that used in Persian, Arabic, and Turkish werewritten according to their grammar rules. The source text was read by the simple transcriptiontecnique. Some letters that occur in the Ottoman Turkish were adapted like the following: ayın(ع) : (‟), elif : (‟), long a: â, long i: î, long u: u. All of the 194 documents in the register weretranslated and evaluated. The summaries of the verdicts in the text were given in the form oftable. The table of the summary in the study is capable of answering all the questions concernedwith lawsuit. The essential topics of the register consist of inheritence, guardianship, divorce, theappointments of the trustees, theft, and soon.As it is known, the Islamic law registers contain the most original information about theperiod in which they were produced. In the light of this information, it is possible to reach theinformation about the social, administrative, judicial, economic, and cultural structures.Considering this purpose, the names of locations, administrators, military officiers, imams,village headmen, and priests, in the text were ascertained one by one. The names of the mosques,Moslem theological schools, and other religious contitutions in the text were also indicated oneby one. The study has information about the social structure of the time, taken from the register.The people‟s apparel and things that used by them were indicated. In addition, giving a generalinformation about the economic structure of the period, occupations, markets, and shops wereascertained. The prices of goods and animals of the time were obtained. 445

Bu Çalışma H.1247-1253/M.1831-1837 yılları arasını ihtiva eden 285 Numaralı Tarsus Şer'iyye Sicili'nin incelenmesinden oluşmaktadır. 285 Numaralı Tarsus Şer'iyye Sicili Osmanlıca metninin günümüz Türkçesine çevrilmesinde metne sadık kalındı, kelimeler değiştirilmeksizin cümle kuruluşları aynı şekilde verildi. Ana metin basit transkribe tekniği ile okundu. Metinde geçen Farsça, Arapça, Türkçe sıfat ve tamlamalar bu dillerin gramer kurallarına göre yazıldı. Osmanlıca metinde geçen, ayın harfi: (') işareti, hemze (elif) harfi: (') işareti, uzun a: â harfi, uzun i: î harfi, uzun u: û harfi ile yazıldı. Sicilde geçen 116 belgenin tamamının transkripsiyonu yapılarak değerlendirildi. Belgede yer alan hükümlerin özeti tablo halinde verildi. Çalışmamızın özet tablosu, defter hakkındaki bütün sorulara cevap verebilecek niteliktedir. Sicilde; verâset, vesâyet, mihir-boşanma, tereke taksimleri gibi konular yer almaktadır.Şer'iyye sicilleri kaydedildiği dönem hakkındaki en orijinal bilgileri içermektedir. Bu bilgiler ışığında dönemin sosyal, idarî, hukukî, iktisadî ve kültürel yapısı hakkında bilgilere ulaşmak mümkündür. Bu amaç doğrultusunda sicilde yer alan yer isimleri, devlet görevlilerinin isimleri, askerî görevlilerin isimleri birer birer tespit edildi. Yine sicilde geçen camii, medrese ve diğer dinî yapıların birer birer tespiti yapıldı. Sicilde dönemin soysal yapısı hakkında bilgiler verildi. Dönemin giyim-kuşamı ve kullanılan eşyaların tespiti yapıldı. Yine dönemin iktisadî yapısı hakkında genel bilgiler verilip meslek grupları, çarşıları, dükkânları, esnaf grupları, iskeleleri tespit edildi. Ayrıca dönemin eşya fiyatları ve hayvan fiyatlarına ulaşıldı. This study consists of the examination of the Islamic law register, number 285 belonging to Tarsus which occured between the year –1247 and 1253 (of Islamic calendar)–1831 and 1837 (of Gregorian calendar) While translating the register from the Ottoman Turkish into modern Turkish, was remained faithful to the text, giving the words and the structures of the sentences as the same. The adjectives and phrases that used in Persian, Arabic, and Turkish were written according to their grammar rules. The source text was read by the simple transcription tecnique. Some letters that occur in the Ottoman Turkish were adapted like the following: ayın ( ع) : ('), elif : ('), long a: â, long i: î, long u: u. All of the 116 documents in the register were translated and evaluated. The summaries of the verdicts in the text were given in the form of table. The table of the summary in the study is capable of answering all the questions concerned with lawsuit. The essential topics of the register consist of inheritence, guardianship, divorce, the appointments of the trustees, theft, and soon.As it is known, the Islamic law registers contain the most original information about the period in which they were produced. In the light of this information, it is possible to reach the information about the social, administrative, judicial, economic, and cultural structures. Considering this purpose, the names of locations, administrators, military officiers, imams, village headmen, and priests, in the text were ascertained one by one. The names of the mosques, Moslem theological schools, and other religious contitutions in the text were also indicated one by one. The study has information about the social structure of the time, taken from the register. The people's apparel and things that used by them were indicated. In addition, giving a general information about the economic structure of the period, occupations, markets, and shops were ascertained. The prices of goods and animals of the time were obtained. 301

Ülkelerin ekonomik gelirleri içerisinde "turizm", önemi her geçen gün artarak devam eden uluslararası dev sosyo-ekonomik bir sektördür. Şehirlerin, bu sektörden faydalanabilme potansiyelleri, ülke ekonomisi içersindeki yerlerinin de belirleyici unsurudur. Bir bölgenin turizm kaynaklarının potansiyelini ortaya koyabilmek için, turizmin bileşenlerini doğru bir şekilde analiz etmek gerekmektedir. Bu doğrultuda Tarsus kentinin turizm kaynakları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Tarsus, yıllarca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış bir şehirdir. Kent, bulunduğu konum itibariyle Anadolu coğrafyasının Orta Doğu coğrafyası ile buluşmasına neden olan geçit yollar üzerindedir. Bu konumu sayesinde şehir, her dönem canlı bir ticari yaşama ve nüfusa sahiptir. Bundan dolayıdır ki tarih boyunca birçok medeniyetin ilgisini ve nüfusunu üzerine çekmiştir. Gelen bütün medeniyetler şehri kendi yaşam biçimleri ve inançları doğrultusunda imar etmişler ve kente birçok eser bırakmışlardır. Bunun yanında, Tarsus'un Akdeniz'e kıyısının bulunması ve gerisinde, çok uzak sayılmayacak mesafede, Toros Dağları'nın yükselmesi şehrin fiziki olarak da ilgi çekici olmasına sebep olmuştur. Bütün bu yönleriyle ilçenin turizm potansiyeli açısından önemli bir alan olduğu görülmektedir. Çalışmada, Tarsus'un tarihi-kültürel yönden araştırılması ve turizm potansiyelinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yapılan çalışmaların, bölgenin turizmden daha çok faydalanmasına ve şehrin tanıtılmasına katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Araştırma kapsamında Tarsus'un, fiziki coğrafi yapısından topografik, jeolojik, hidrolojik, bitki örtüsü, iklim, arazi kullanımı gibi doğal özellikleri incelenmiştir. Beşeri yapıda ise nüfus ve yerleşme özelliklerine değinilmiştir. Ekonomisinin, ulaşımının, sağlık hizmetlerinin, eğitiminin, kültürel hayatın da değinildiği ekonomik ve kültürel coğrafyası araştırılmıştır. İlçede turizm potansiyeline sahip mekânlara ve imkânlara değinilmiş, tarihi ve kültürel doku üzerinde durulmuştur. Araştırma sahasında gerçekleştirilebilecek turizm çeşitlerinin ve faaliyetlerin neler olduğuna değinilmiştir. Tarsus, coğrafyasının kendine tanıdığı doğal güzelliklerin yanında, tarihi ve kültürel dokusuyla da yüksek potansiyelli turizm kaynaklarına sahiptir. Bu kaynakların neler olduğunu, kaynakların nasıl değerlendirildiğini veya değerlendirilmesi gerektiğini ve çözüm önerilerini çalışma içerisinde sunmaktayız. Araştırma içerisinde bölgeye farklı bir açıdan bakılmıştır. Sonuç odaklı çözümlerden çok süreç odaklı çözümler üzerinde durulmuştur. Tüm bunların, şehrin gelecekteki ekonomik, sosyolojik ve kültürel gelişimine katkı sağlaması üzerinde durulmuştur. Anahtar Kelimeler: Tarsus, Tarihi-Kültürel Coğrafya, Turizm, Turizm Potansiyeli, Within the financial income of the countries, tourism is an international, gigantic socio-economic sector whose importance has been increasing day by day. The potential of the countries to utilise from the sector, is also a determining factor of their situation within the country's economy. The components of tourism are necessary to be analyzed properly to demonstrate the potential of the tourism resources in any region. Accordingly it has been endeavoured to reveal the tourism resources of Tarsus. Tarsus is a city which has hosted many civilisations for years. Locationally, the city is on the passageways that connects the Anatolian Geography to the Middle East Geography. Due to its location, the city has a dynamic commercial life and population every time. For this reason, it has attracked attention of many civilisations and population. The civilisations who lived here constructed the city in line with their beliefs and life styles; as a result they have left many monuments behind. Furthermore, thanks to the fact that Tarsus has a coast on the Mediterrenean Sea and Toros Mountains rise at a distance not far away from the coast, the city has attracked attention physically too. When viewed from these aspects, it is seen that the city is an important area in terms of tourism potential. This study is aimed at researching Tarsus in terms of its history and culture and determining its tourism potential. In accordance with this purpose, the studies are thought to make a contribution to the city's utilisation of tourism much more and to the introduction and popularity of the city. Within the context of the study, natural features were examined such as; topographical pattern, geology, hydrology, flora, climate, and the land use of the city that are ranked among the physical geography. Regarding human geography, population and settlement features were mentioned in the study. The economical and cultural geography were also researched in terms of the economy, transportation, health services, education and cultural life. Tourism opportunities and the places which have tourism potential were mentioned; the cultural texture was also emphasized. Tourism types and activities which can be possibly carried out in the city were described.iv Tarsus has tourism sources of huge potential with its natural beauties and also historical and cultural texture. In this study, it has been explained what these sources are and how these sources are reviewed or need to be reviewed; and some solutions have been offered. In the study the area is reframed. Process-oriented solutions have been emphasized much more than result-based ones. The aim with this study is to contribute to the economical, sociological and cultural develeopment of the city in the future. Key Words: Tarsus, Historical-Cultural Geography, Tourism, Tourism Potential

Yeryüzünde hemen tüm topluluklarda yılan, hem olumlu hem olumsuz nitelikler yüklenmiş bir semboldür. İlk yazılı kaynaklarda, ilkel dönem mağara resimlerinde sıkça rastlanan bir unsur olan yılan; mitolojilerde, kutsal kitaplarda, efsanelerde, masallarda, halk hikâyelerinde karşımıza çıkmaktadır. Çeşitli kültürlerde yılan; yaşam, ölüm, sihir ve bilgiyle ilişkilendirilmiştir. Anadolu kültür geleneğinde ise yılanın bilgelik vasfı, yüzü insan; bedeni yılan olarak tasvir edilen Şahmaran'la hayat bulur. Anadolu kültüründe süslü tacı, çiçekli motifleri ve ejderha şeklindeki kuyruğuyla Şahmaran, gerek halk anlatmalarında; gerekse evlerde bir bereket sembolü olarak karşımıza çıkar. Şahmaran'ın kültürümüze yansıyan izlerini ise mitten masala; masaldan roman ve sinemaya kadar sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarında takip etmek mümkündür.Bu tez çalışmasında Şahmaran'ın günümüz kültürüne yansımaları ve bunların mitolojik arka planı incelenmiştir. Tarsus ve Misis Yılankale'de sözlü kültür ortamından derlenen anlatılar ışığında Şahmaran'ın mitolojik sembolleri ve bunların yazılı- elektronik kültüre yansımaları irdelenmiş; çalışmada Şahmaran'ın sözlü, yazılı, elektronik kültür ortamlarındaki yansımaları ve bu yansımaların işlevsel özellikleri, söylemlerarasılık ve metinlerarasılık ışığında karşılaştırmalı olarak ortaya konmaya çalışılmıştır.Anahtar Sözcükler: Mitoloji, Şahmaran, Yılan- Ejderha, metinlerarasılık, Yazılı- Sözlü-Elektronik Kültür. In Earth, approximately in all of the cultures, snake is a kind of symbol is associated with bpth positive and negative qualifications.Snake which is mostly used in first written resources,, in the pictures of primitive eras is seen in mythologies, holy books, myths, tales, folk tales.In various cultures, snake has been associated with life, death, magic and wisdom. As for Anatolian culture, the wisdom quality of snake is depicted as Şahmaran whose face is human being and body is a snake. In Anatolian culture, Sahmaran with her embellished crown, flowered ornaments, and her tail in the shape of dragon's tail is seen as a fertility symbol in both folk narrates and houses.It's possible anyway to pursue the traces of Sahmaran which take place in our culture from tales to novels and also movies as oral written and electronic culture resources.In this thesis study, the reflections of Sahmaran on today's culture and its mythological background were examined. In Tarsus and Misis Yılankale, in the light of speeches which were compiled from the place of culture, Sahmaran's mythological symbols and their reflections upon written-electronic cultures were taken into consideration. In that study, the reflections of Sahmaran in oral, written, electronic cultural documents and functional features of these documents were tried to be searched comparative in the light of oral and written facilities. Key words: Mythology, Sahmaran, Snake-Dragon, Intertextuality, Oral-Written-Electronic Culture. 374

Osmanlı Devleti'nin son dönemleri çetin muharebelerle geçmiş ve bunların birçoğu da başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Bu yenilgilerin akabinde kaybedilen toprakların geri alınması, Turan ideolojisi ve siyasi yalnızlıktan kurtulmak gibi gayelerle İttifak devletleri Bloğunda I. Dünya Savaşı'na girilmiştir. I. Dünya Savaşı devam ederken İtilaf devletleri aralarında yaptıkları bir dizi gizli antlaşma ile Osmanlı Devleti'ni paylaşmışlar ve Mondros Ateşkes Antlaşması'nın hemen ardından gizli planlarını devreye sokarak Osmanlı topraklarını işgale başlamışlardır. 17 Aralık 1920'de Mersin'i işgal eden İtilaf devletleri'nin işgalci kuvvetlerden bir kısmı Tarsus ve Adana'nın işgal edilmesi için görevlendirilmiş, bu kuvvetler 19 Aralık 1918'de de Tarsus'a ulaşarak işgal hareketine başlamıştır. Fransızlar açısından hem jeopolitik konumu itibariyle hem de hammadde kaynakları bakımından son derece önemli olan Çukurova ve bu coğrafyanın bir parçası konumundaki Tarsus işgale uğramış, diğer işgale uğrayan Türk topraklarındaki halkın yaptığı gibi Tarsus halkı da bu işgale karşı son derece zor şartlarda karşı çıkmış ve neticede muvaffak olarak 27 Aralık 1921'de şehri düşman işgalinden kurtarmışlardır.Anahtar Kelimeler: İçel, Mersin, Tarsus, I. Dünya Savaşı, Kuvay-ı Millîye The last periods of the Ottoman State had passed with tough wars most of which ended in defeat. The Ottomans entered the I. World War within the Triple Alliance block, with the aims of repossessing the territories lost, the Touran Ideology and breaking away political isolation. The Allied Powers shared the territories of the Ottoman State through a series of secret agreements among each other as the I. World War continued, and they put their secret plans into practice by beginning to occupy Ottoman territories immediately after the Mountreux Truce. Part of the occupant troops of the Allied Powers that occupied Mersin in 17 December 1920 were assigned to seize Tarsus and Adana; and these troops started occupation as soon as they reached Tarsus in 19 December 1920. Çukurova, which was critical for the French regarding both its geopolitical location and raw material resources, and Tarsus, which was a part of this region, were occupied; and the people of Tarsus resisted to the occupation, as the people in other occupied Turkish lands did, and they succeeded in saving the City from the occupation of the enemies on 27 December 1921.Key words: Icel, Mersin, Tarsus, Nationalist Forces. 129

Dış ticaret faaliyetleri, ülke ekonomileri açısından çok önemli bir yere sahiptir. Bu ekonomik katılımlardan yararlanılırken çeşitli güçlüklerle de karşılaşılabilmektedir. Hükümetler kendi ülkelerindeki ihracat yapabilme yetisine sahip olan firmalara yönelik sunmuş olduğu alt yapı hizmetleriyle dış ticaret süreçlerine katkılar sağlayabilmektedir. Bu alt yapı hizmetlerinden bir tanesi Organize Sanayi Bölgesi olarak adlandırılan ve sanayinin uygun görülen alanlarda yapılmasına olanak sağlayan yerlerdir. Gerek bölgesel gerekse, ulusal ekonominin gelişimine katkı sağlayan Organize Sanayi Bölgelerinde, yer alan işletmelerin rekabet şartlarına bakışları ve kendilerini değişikliğe uygun ortamlara adapte edebilecek şekilde değiştirebilmeleri önem arz etmektedir. OSB'lerin etkin kullanıldığı alanlardaki firmalara da çalışmanın uygulanarak dış ticaret engellerinin azaltılmasına yönelik çeşitli önerilerin sunulması amacına dayalı çalışmaların artması OSB'lerin firmalar tarafından tercih edilmesine de katkı sağlayacaktır. Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesinde faaliyet gösteren ve ihracat yapan 108 firmaya gönderilen anket formlarından 49 tanesi değerlendirmeye uygun olarak kabul edilmiştir. Tanımlayıcı bir araştırma olarak tasarlanan bu çalışmada literatüre dayalı araştırma soruları oluşturulmuştur. Çalışmadaki verilerin analizinde faktör analizi, güvenilirlik analizi ve tanımlayıcı istatistiki analizlerden faydalanılmıştır. Faktör analizi sonucu, değişkenler yedi alt başlık altında toplanmıştır: firmanın kendi yetersizlikleri, dış pazar ortamına ilişkin engeller, finansal engeller, bilgi eksikliği, bürokratik engeller, kültürel farklılıklar ve ulaşım maliyetleri ve destek eksiklikleri. Çalışma, aynı zamanda küresel rekabetin vazgeçilmez unsurlarından olan internetin firma yetkililerince dış ticaret uygulamalarına ilişkin algı düzeylerini de ortaya koymaya çalışmıştır., Foreign trade activities have an important place in national economies. Several difficulties may be faced while getting benefit from this economic contribution. Governments can make contributions to the national economy processes with their infrastructure services presented to the companies which have the capacity to carry out export businesses. One of theses infrastructure services is Organized Industrial Zones which enable industrial activities to be performed at predetermined suitable locations and contribute to the development of both regional and national economies. It is important for business organizations located in OIZs to have a proper view towards competition conditions and to be able to adopt themselves to the new developments. Increasing the level of studies which aim to offer several suggestions for the reduction of foreign trade barriers for companies displaying activities both in and out of OIZs would play an important role in promoting the preference of OIZs by companies. For the purpose of the study, 108 questionnaires were sent to export companies located in the Mersin-Tarsus OIZ, and 49 of the questionnaires returned were considered to be appropriate for being evaluated. In this study, which was planned to be a descriptive one, research questions were formed based on the literature. Factor analysis, reliability analysis and descriptive statistical analysis were used in analyzing the data obtained during the study. Variables were grouped under the following seven subtitles as a result of the factor analysis carried out: inabilities of the company itself, barriers related to the foreign market environment, financial barriers, lack of knowledge, bureaucratic barriers, cultural differences, transportation costs and lack of support. This study also tried to expose perception levels of company executives on internet in foreign trade applications, which is the indispensable component of global competition today.

Tarihsel süreçte bir yerleşim yeri olarak sürekliliğini koruyan Tarsus, doğu ile batıyı birbirine bağlayan güzergâh üzerinde bulunması nedeniyle, önemli bir stratejik konuma sahipti. Anadolu'nun en eski kentlerinden biri olma özelliği ile de Tarsus, kültürel anlamda büyük bir zenginliği bünyesinde barındırmaktaydı. Osmanlı Devleti'nin dünya ekonomisiyle eklemlenme sürecinde, özellikle denizle bağlantısı olan kıyı bölge ve kentlerinde, kapitalizm ve yabancı sermaye daha fazla yayılma alanı bulmuştur. Bu anlamda Tarsus, içinde bulunduğu bu stratejik konumu ile çevreselleşme sürecinin etkilerini doğrudan yaşayan mekânlardan biri olmuştur. Bu çalışmanın amacı, dünya kapitalizminin bu ekonomik ve toplumsal dönüşümünün, Osmanlı coğrafyasındaki yansımalarını ve Çukurova Bölgesi'ndeki kendine özgü gelişim sürecini ortaya koymaktır. Söz konusu bu süreçte, Tarsus Kazası'nın sosyo-ekonomik yapısında görülen değişimleri ve bu değişimlerin nedenlerini ortaya koymak, çalışmanın temel araştırma problematiğini oluşturmaktadır. Çalışmanın en önemli hipotezi ise, 19. Yüzyılın ikinci yarısında Tarsus'ta pamuk üretimindeki artışla birlikte, yabancı sermayenin bölgede yerleşmesine koşut 1838 ticaret sözleşmesiyle başlayan kapitalist iktisadî ilişkilerin, kent ekonomisini tam anlamıyla ele geçirdiğidir. İktisadi alanda ivme gösteren yeni sektörlerle birlikte yeni toplumsal sınıflar oluşmuş ve kentsel dokuda da değişmeler ortaya çıkarılmıştır. Böylece kapitalist modernleşme olgusu, ekonomik alanla birlikte toplumsal alanda da yayılma fırsatı bulmuştur. Tarsus that has been uninterruptedly inhabited as a settlement for many centuries has a strategic position owing to its location along the route linking East and West. As being one of the ancient settlements in Anatolia Tarsus was also very rich in terms of cultural diversity. Within the process of articulation of the Ottoman Empire with the world economy, capitalism and foreign investments disseminated more rapidly particularly in those regions and cities having connection with the sea. Due to its strategic position Tarsus was one of the cities directly subject to the influence of peripheralization process. The aim of this study is to reveal the imprints of the respective economic and social transformation on the Ottoman territory and the Cilicia Region by identifying the characteristics peculiar to the region. Within this context, the main research problematic of the study is to unveil both the changes experienced in the socio-economic structure of Tarsus District and the factors triggering the respective changes during the respective transformation. The basic hypothesis of the study is the fact that the city?s economy was subordinated to the capitalist economic relations with the Anglo-Ottoman treaty of 1838 signed parallel to both the spread of the foreign investments in the region and the increase in the production of cotton in Tarsus during the second half of the 19th century. As a result of the new economic sectors, new social groups emerged in the city and the some changes were observed in the urban structure and fabric. In this respect, the spread of modernization has been experienced not only in economic life but also social life. 524

This M.A. thesis titled ?Tarsus Tahtacılarında Halk İnançlarının Dinler Tarihi Açısından İncelenmesi (Çamalan Ve Kaburgediği Köyleri Örneği)? consists of an introductory part along with four parts. The introduction part deals with the history, geography and socio-economic structure of Tarsus and general information about Çamalan and Kaburgediği- villages inhabited by Tahtacılar in Tarsus district, with a brief information about Tahtacılar across Turkey. Moreover, it deals provides the reader with the influence of the ancient Turkic beliefs on Tahtacılar. The first part deals with the religious and social rituals observed by Tahtacılar in Tarsus while the second part deals with the transition periods of life such as birth, marriage and death. In addition, the third part deals with the folk medicine and the fourth part deals with the common folk beliefs. The topics in this study are based on interviews and observation using the reference books related to the topic.Key Words: Tarsus, Tahtacılar, Folk Beliefs, Religious rituals 102

İlk kurulduğu yıllardan itibaren hak ve hukuka büyük önem veren Osmanlı Devleti, en küçük yerleşim birimlerine kadar adaleti sağlamak için kadılar vasıtasıyla Şeriat Mahkemeleri'ni kurmuştur. Şer'i ve örfi kuralların birlikte uygulandığı Osmanlı hukuk sistemi, devletin güçlü olduğu dönemlerde mükemmel işleyişini sürdürmüştür. İlerleyen yıllarda iç ve dış gelişmelere bağlı olarak, devletin temel kurumlarında yapılması gereken yeniliklerden Osmanlı yargı kurumu da nasibini almıştır. Tanzimat ile birlikte Klasik dönemden farklı olarak, Osmanlı mahkemelerinin yapısında, işleyişinde ve mahkeme kararlarının dayandığı esaslarda köklü değişikliklere gidilmiştir. Şer'i kuralların yerini, çeşitli tarihlerde oluşturulan ve Avrupa örneğine göre düzenlenen ceza kanunları almıştır. Bu dönemdeki tüm mahkeme uygulamalarının kaydedildiği şer'iyye sicilleri, her ne kadar zengin belge çeşitliliğine sahip olmasa da oluşturulduğu bölgenin siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel özelliklerini yansıtan doyurucu bir özelliğe sahiptir. 310 No'lu Tarsus Şer'iyye Sicili de bu açıdan önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Tezimizde, 1866- 1873 tarihleri arasında Tarsus'ta mahkemeye intikal eden olaylardan hareketle, somut verilerin ışığında hem söz konusu sicilin hem de o dönem Tarsus'unun çok yönlü özellikleri ele alınıp incelenmiştir. Since the begining the Ottoman Empire who has given and paid special attention to the Justice and law and established constructed şeria courts to enable Justice even in smallest administrative units. The Ottoman law system in which şeria and customery laws used together, continued its process in powerful times of empire. In later years iner and auter processes, Ottoman Justice institution was set. Different from classical time, by Tanzimat they went radical changes in construction, process and decision of Ottoman courts. Instead of şeria rules the rules which were designed in different times and according to Europe simple, were came. In this time; Islamic taxes in which court implementations were recorded had satisfying reflecting politic, economic, social, cultural features of area. In this aspect number 310 Tarsus Islamic tax if has important informations. In our thesis between 1866-1873 the events submitted to court in Tarsus in the light of concrete data tax and Tarsus?s mony-sided featuses are handled and analysed. 257

Bu çalışmada, I. Meşrûtiyet'in ilanından Cumhuriyet'in ilk yıllarına kadar olan 50 yıllık dönemde (1876-1926), Tarsus Kazası'nın idarî, demografik, sosyal ve ekonomik yapısı ele alınmıştır.Dört bölümden oluşan çalışmanın giriş kısmında, öncelikle Tarsus'un adı ve tarihçesi anlatılmıştır. Birinci bölümde, Tarsus'un fizikî yapısı ve idarî durumu belirtilmiş, Tarsus'ta bulunan örfi ve şer`i idareciler ile şehrin yönetimi ile ilgili kurum ve kuruluşlar hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, Tarsus ve köylerinin nüfusu, dinî ve mezhebî durumlarına göre tasnif edilerek ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, Tarsus'un sosyal yapısı incelenmiş, şehirdeki sosyal tabakalaşma, Müslim-gayrimüslim ilişkileri ve aile yapısı örneklerle anlatılmıştır. Ayrıca Tarsus'ta bulunan yerli ve yabancı eğitim kurumları ile Osmanlı döneminde ve Cumhuriyet'in ilk yıllarında kurulan cemiyetler de yine bu bölümde ele alınmıştır. Dördüncü ve son bölümde ise Tarsus'un iktisadî vaziyeti üzerinde durulmuş, tarım, ticaret ve sanayi alanında yaşanan gelişmeler hakkında bilgi verilmiştir.Neticede, Osmanlı Devleti'nin son 50 yılında Tarsus'un, jeopolitik açıdan oldukça önemli, ekonomisi devamlı gelişen, Müslüman halk çoğunlukta olmakla birlikte, ticarette az sayıdaki gayrimüslimin daha etkin olduğu, kendine has sosyal dokuya sahip bir Osmanlı şehri hüviyetini taşıdığı tespit edilmiştir. In this work, the govermental, demographic, social and economical position of the city of Tarsus is studied during the period of 50 years between the First Constitution and the early years of the Republic.This work consist of four parts. In the beginning part, the name of Tarsus and its history are expressed firstly. In the first part, Tarsus? physical constraction and govermental situation is expressed, also the martial and sectial administrators of Tarsus city and about the societies and foundations deal with city management are expressed. In the second part the population of Tarsus? and its villages classified from religious and sectial aspects. In the third part, Tarsus? social situation exspressed and social groups in tehe city, Muslim and non-muslim relations and family condition are explanied by examples. Also in this part, national and foreign educational institutions and associations which are formed during the Ottoman period and early years of the Republic are mentioned. In the fourth and the last part, the economical situation of Tarsus is foccused and the information is given about the progresses in agriculture, trade and industry.As a result, it is seen that in the last 50 years of Ottoman period, Tarsus is really important from geopolitic aspects which is constantly devoloping economically. The majority of the population is Muslim however non-muslim minority is more effevtive on trade. It is proved that Tarsus is a Ottoman city which has a special social structure. 448

Bu çalışmamızda, Balkan Savaşları'ndan Millî Mücâdele'nin sonuna kadar Tarsus Bölgesinden şehit olanları tespit etmeye çalıştık. Temel kaynağımız Tarsus Vefâyâta Mahsus Vukuât Defterleri oluşturmuştur. Bununla birlikte, Millî Savunma Bakanlığınca Şehitlerimiz kitabı da ikinci temel kaynağımız olmuştur. Araştırmamızda, Tarsus Nüfus Müdürlüğünde bulunan Vefâyâta Mahsus Vukuât Defterlerinin incelenmesi yapılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda Vefâyâta Mahsus Vukuât Defterlerinde kayıtlı bulunan şehitlerin listesi çıkarılmıştır. Bu liste, MSB tarafından hazırlanan Şehitlerimiz isimli kitapta yer alan Tarsus Bölgesindeki Şehitlerle karşılaştırılarak kayıtların birleştirilmesi sağlanmıştır. Araştırmamızın ikinci bölümünde; Tarsus kazasından şehit olanların genel listeleri verilmiştir. Bu bölümde her iki kaynakta bulunan şehit isimleri ve bilgileri italik ve siyah punto ile, sadece VMVD'nde bulunan şehitler italik ve sadece Şehitlerimiz kaynağında bulunan şehitler ve bilgileri de normal yazı ile yazıldı. Çalışmamızın üçüncü bölümünde; şehitler üzerine bazı değerlendirmelerde bulunduk. Bu değerlendirmeler genel olarak, Şehitlerin savaşlara, cephelere, yaşlarına, isimlerine, medenî durumlarına, yerleşim birimlerine şahâdet yerleri ve zamanlarına göre dağılımları yapılmıştır. Tarsus bölgesindeki şehitlerin savaşlara göre dağılımları şöyledir: 1016 şehidin 2 tanesi Balkan Savaşları'nda, 1 tanesi İç İsyanlarda, 254 tanesi İstiklâl Savaşı'nda ve 749 tanesi de 1. Dünya Savaşı'nda şehit olmuşlardır. Şehitlerden 9 tanesinin de hangi savaşta şehit olduğu bilinmemektedir., In our study we aimed to find out the people who died a martyr till the end of the national struggle. Our fundamental sources are Vefâyâta Mahsus Vukuât Registers, and the book ?Our Martyrs? prepared by the ministry of national defend. For our study we examined VMVR in Tarsus birth registration office. After the examination we had a list of the martyrs registered VMVR. We compared our list with the book `Our Martyrs? which includes the list of the martyrs prepared by MND, and combined the two lists. In the second part of our study, general lists of the martyrs that die a martyr in the city of Tarsus are given. In this part, names of the martyrs available in both sources are given in bold and italics, the ones that are found in VMVR are given in italics, and the ones that are found only in `Our Martyrs? are given in a regular way. In the third part of our study we made some comments on the martyrs according to the wars, fronts, their ages, their names, their marital status, their settlement places, the place and time they died a martyr. Distribution of martyrs according the wars in Tarsus is as follows: out of 1016 martyrs 2 in Balkan wars, 1 in local revolts, 254 in the war of independence, and 749 in the First World War. Additionally, it is not known in what war 9 people died a martyr.

Efsaneler, üretilen birçok sanat yapıtına esin kaynağı olmuşlardır. Efsaneler ve anlamlarına derinlik kazandıran sembollerinin konu edildiği eserler o toplumun inanç ve yaşantılarını da yansıtır. Anadolu insanının aynası olan efsanelerin yorumlanması amaçlanan çalışma ile efsanelere farklı bir bakış açısı da kazandırılmak istenmektedir.Efsaneler ve sembollerinin çağrıştırdığı anlatımlar yeni yaratımlara katkı sağlayabilecek öğeleri de içinde barındırmaktadır.Çalışma dört ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Tarsus'un tarihi hakkında kısa bilgi verilmiş, efsane ve sembollerin ortaya çıkışına değinilmiştir. İkinci bölümde, efsaneler ve simgeleri irdelenmiş, efsanelerin ortak yönleri ve değişimleri üzerinde durulmuş, Anadolu'dan doğan diğer efsanelerle bağlantıları incelenmiştir. Üçüncü bölümde efsanelerin yorumlanmasına yer verilmiş, toplumun efsanelerin anlamlandırması ve simgelerle aktarması üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise uygulama çalışmalarına yer verilmiş, semboller yorumlanarak çalışmalar açıklanmıştır. Efsanelerin aktarılmasında minyatür sanatının simgesel anlatımından faydalanılmıştır. Çalışmalara kaynaklık eden her simge efsanelere gönderme yaparken, her resim kendi içinde yeni bir anlam bütünlüğü oluşturmaktadır.Anahtar kelimeler: Şahmeran, Şahmeran efsaneleri, Minyatür, Sembol Legends have been the source of inspiration for the produced artistic works. The works, in which legends and the symbols that distinguish a depth to their meanings coming up, also reflect the believes and experiences of that people. It is aimed to gain a new perspective to the legends through this study in which the legends, being a mirror of Anatolian people, are tried to be interpreted.The expressions being a reminiscent of legends and their symbols harbour subjects that can be helpful for new creations.This study consists of four main parts. In the first part, a short information about Tarsus?s history is given and the emergence of the legends and symbols are dealed with. In the second part, legends and their icons are explicated, the common features of the legends are focused on and their connections with the other Anatolian legends are analysed. In the third part, legends are interpreted and the way the people giving meaning to the legends and passing on them by using icons is focused on. In the final part, applicational studies take place, the works are explained by interpreting the symbols. The symbolic explanation of the miniature art is made use of while passing on the legends. While every icon, that becomes a source to the studies, addresses legends; every picture combines a integrity in meaning inside themselves.Keywords: Şahmeran, Şahmeran legends, Miniature, symbol 105

E-Belediye: Tarsus Örneği adlı çalışma ile Türkiye'nin e-dönüşüm yolunda yaptığı yatırımların ve çabaların Tarsus Belediyesi'ndeki yansımaları ele alınarak ortaya konulmaya çalışılmıştır.Çalışmanın birinci bölümünde kavramsal çerçevenin sınırları çizilmiştir. Yerel yönetim, bilgi işlem teknolojileri ve e-devlet kavramlarının tanımları yapılmış, Türkiye'de başlatılmış belli başlı e-devlet uygulamalarına yer verilmiştir.İkinci bölümde elektronik belediye kavram ve araçları üzerinde durularak belediyenin vatandaşların yönetime bilgi sistemleri yolu ile katılma yolları açıklanmıştır. Bu bölümün sonunda elektronik belediyelerin mevcut sorunları ve bunların çözüm önerileri üzerinde durulmuştur.Üçüncü ve son bölümde ise araştırma alanı hakkında detaylı bilgiler verilmiştir. Tarsus'un kültürel dokusu, sosyo-ekonomik özelliklerinin ardından Tarsus Belediyesi hakkında bilgiler verilmiştir. Son olarak da Tarsus Belediyesi'nin e-belediye uygulamaları incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: e-belediye, Tarsus, e-devlet, yerel yönetim, bilgi işlem. Regarding the Tarsus as an example, the subject of e-municipality is assessed in this study including the effects of the investments and efforts that Turkey has made in terms of e-transformation.In the first section of the study , the conceptual framework is determined. The definitions of local administration, data processing technologies and e-government are given and some major e-government applications and approached in Turkey are investigated.In the second section, the ways participation of the citizens to the administration of the municipality through information systems are defined under the subject of e-municipality concepts and tools. In the final of this section, the current problems of e-municipalities and solution offers are analyzed.In the third and the last section, detailed informations about the research area are given. Following the informations about the cultural structure, socio economic status of Tarsus province, the informations about the municipality of Tarsus are given. Lastly, the e-municipality applications of the municipality of Tarsus are analyzed.Keywords: e-municipality, Tarsus, e-government, local administration, data processing 145

6?7 Eylül 1898'de Kandiye merkezli olarak meydana gelen olaylar sonrasında, Büyük Devletlerin baskısıyla Osmanlı askerleri Girit'ten çekilmek zorunda kalmıştır. Bu durum karşısında güvenlikleri iyice tehlikeye düşen Ada'nın Müslüman ahalisi yoğun bir şekilde Anadolu'ya göç etmeye başlamışlardır. Özellikle İzmir merkezli yapılan bu göçler neticesinde, Osmanlı hükümeti Batı Anadolu şehirlerine yığılan göçmenleri, çeşitli başka bölgelere iskân etmeye çalışmıştır.Mersin Sancağı, bu göç sürecindeki önemli merkezlerden biridir. Mersin ve Tarsus kazalarını içine alan bu bölge, yaşanan göçmen iskânı sürecinde hükümetçe, hem göçmenlerin iskân edildikleri, hem de Mersin limanı kullanılarak çeşitli başka iskân bölgelerine nakledildikleri bir merkez olarak kullanılmıştır.Bu çalışmada, 1898?1907 yılları arasındaki dönemde, Girit'ten Mersin Sancağı'na yapılan göçler ve bu göçler ile gelenlerin iskânları sırasında karşılaşılan sorunlar demografik, sosyal, ekonomik ve kültürel açılardan incelenmiştir.Anahtar Sözcükler: Girit, Mersin, Tarsus, Göç, Göçmen, İskân In the period followed the events took place in Kandiye on 6 ? 7th of September 1898, the Ottoman troops were forced to retreat from Crete under pressure of the Great States. Against this situation, the Muslim inhabitants of the island whose safety of life was in extreme danger began to migrate to Anatolia. In consequence of these migrations, particularly those made intensively to Izmir, the Ottoman government tried to settle the immigrants amassed in West Anatolian provinces to various areas of Anatolia.Mersin sub-province is one of the outstanding centers during that migration process. This region which encompasses Mersin and Tarsus counties had been used by the government during the undergone immigrants settlement process as a center where immigrants were settled as the government had further used the Port of Mersin to transfer the immigrants to other regions.This study looks into migrations made from Crete to Mersin sub-province between the years 1898?1907 and the mutual interaction of the immigrants with the region during the migration process and handles the topic from the demographic, social, cultural and economic aspects.Keywords: Crete, Mersin, Tarsus, Migration, Immigrant, Settlement 166

Osmanlı İmparatorluğu, çok uluslu bir devlet yapısına sahiptir. Bu toplumsal yapı içerisinde Müslümanların dışında gayrımüslim vatandaşlar da Osmanlı'nın meydana getirdiği ?Millet Sistemi? içerisinde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu, Avrupalı devletlerin de baskısıyla gayrımüslimlere yönelik bir takım düzenlemeler içerisine girmiştir. Bu düzenlemeler, ekonomi alanında gayrımüslimleri daha da ön plana çıkarmıştır. Batı kapitalizminin, Osmanlı İmparatorluğu'nda temsilcisi olan gayrımüslimler, 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun ticari yaşamına damgalarını vurmuşlardır. İşte bu noktada Osmanlı İmparatorluğu'nda gayrımüslim vatandaşların yoğun yaşadığı yerlerden biride Tarsus'tur.Tarsus'ta yaşayan gayrımüslim Osmanlı vatandaşları, nüfus olarak Müslümanlardan daha az; ama ekonomik anlamda daha güçlüdürler. Tarsus ve çevresinde kurulan sanayiler (pamuk ve dokuma fabrikaları), ticaret, sarraflık, bankerlik gibi çeşitli iş alanlarında gayrımüslimlerin etkinlikleri fazladır. Tarsus'ta yaşayan gayrımüslimler, kentin yönetim yapısında da etkin bir biçimde rol almışlardır. Kent merkezinde kendi okulları, kiliseleri ile sosyal yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Bu yapı 20. yüzyılın başına kadar devam etmiştir. Ancak I. Dünya savaşı, bağımsızlık savaşı ve sonrasında yaşanan nüfus mübadelesi gibi bir takım olaylardan dolayı bölgedeki gayrımüslim nüfus azalmıştır. Gayrımüslim nüfusun azalması, Tarsus kentinin ekonomik yapısındaki canlılığın kaybolmasına veekonomik yapının tamamen Müslümanların(Türklerin) denetimi altına girmesine neden olmuştur.Anahtar kelimeler: Osmanlı İmparatorluğu ve Gayrımüslimler, Tarsus, Tarsus'ta Gayrımüslim Nüfus, Gayrımüslimler ve Ticaret, Konsolosluklar, Tarsus'un Ekonomik Yapısında Gayrımüslimler, Tarsus'un Sosyal Yapısında Gayrımüslimler. Ottoman Empire has a multinational state structure. In this social structure in addition to the Moslems, non-Moslem citizens are exist in the nation system created by Ottoman. In the nineteenth century, Ottoman Empire -due to the sanctions of European states- implemented some regulations which are directed to non-Moslems. Non-Moslems as a representative of Western capitalism marked the commercial life of Ottoman Empire, that is, they economically came to the fore thanks to these regulations in the nineteenth century. At this point, Tarsus is one of the densely populated areas by non-Moslem citizens in Ottoman Empire.The non-Moslem Ottoman citizens who lived in Tarsus are less in number than non-Moslems but more powerful in economical situation. The non-Moslems has more activities in various business fields such as the industry built in Tarsus and in its environment (cotton and textile factories), trading, moneylending and banking. The non-Moslem people who lived in Tarsus had and important part in the administration of the city. They lived in the city center having their own schools and churches. This structure lasted until the beginning of the 20 th century. However, because of some incidents like the 1 st World War, the independence War and the population exchange after wards, the population of non-Moslem people in the area decreased. The decrease in population of the non-Moslem people caused the loss of the liveliness in Tarsus economical structure and made the economical structure be completely under Moslem (Turkish) people?s control.Key Words: Ottoman Empire and non-Moslems, Tarsus, Non-Moslem population in Tarsus, Non-Moslems and commerce, Embassies, Non-Moslems within economic structure of Tarsus, Non-Moslems within social structure of Tarsus 137

Mersin ve Çevresindeki Antik Çağ Zeytin ve Üzüm Presleri? konulu buçalışma, Tarsus ve Erdemli ilçelerini kapsamaktadır. Tarsus'taki çalışmalar KırıtKöyü sınırları içinde ?Göğeren Kalesi? denilen birkaç duvar parçasının bulunduğuve bir çok mezarın yeraldığı nekropol alanında gerçekleştirilmiştir. Erdemliilçesindeki çalışmalar ise Yeniyurt Kalesi, Küstüllü (Üçayak), Eski Veyselliörenyerleriyle, Kayacı, Arslanlı, Üçtepe, Köşkerli, Çiriş, Hüsametli ve YeniyurtKöyünde sürdürülmüştür. Bu bölgelerde tespit edilen zeytin ya da üzüm ezmekamacıyla yapılmış işlik ve döşemler, çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır.Genellikle kayalara oyulmuş olan bu işlikler, ana kayanın yapısından ve değişiknedenlerden dolayı farklı biçimlere sahiptir. Bunlar sığ bir pres teknesi ve dahaderin yapıdaki toplama havuzundan oluşurlar. Bu tarzdaki işlikler şarap işliğidir.Çünkü Zeytinyağı işliklerinde çoğunlukla toplama havuzu bulunmaz. Araştırmadatespit edilen şarap işliklerinin çoğu dikdörtgen bir pres teknesi ve yuvarlak birtoplama havuzundan meydana gelir. Bunların dışında işliklerin çevresinde küçükkaya çanak ve çukurlarına da rastlanmıştır. Yağ ve şarap üretiminin ilk aşamasınıoluşturan bu döşemlerin çapları ve derinlikleri değişmektedir. Fakat genellikle 30-40 cm. çaplarında ve 20-30 cm. derinliklerindedir. Araştırmada tespit edilen birdiğer buluntu ise pres kalasını aşağı çekmek için kullanılan kabaca veya düzenlişekilde biçimlendirilmiş, genellikle üst tarafında bağlama delikleri bulunan taşağırlıklardır. Düzenli şekillendirilmiş örnekler de bir birliktelik göze çarparkenkabaca şekillendirilmiş örneklerde bu birliktelik görülmez.İşliklerin tarihlenmesinde kesin bir kriter olmamakla birlikte, bunlarınçevresinde ele geçen seramik parçalarından ve daha önceki çalışmalarda tespitedilen ve tarihlendirme konusunda önemli ipuçları veren buluntulardan dolayı buişlik ve döşemler genellikle Roma ve Bizans dönemine verilmektedir. Fakatişlikler çevresinde bulunan çanak çömlek parçaları, işliklerin, çömleklerin işaretettiği tarihte yapılmadığını bilhassa o tarihten itibaren tekrar kullanılmadığınıgöstermektedir. Bu da işliklerin bu tarihlerden çok daha önceleri yapılmış olmaihtimalini gündeme getirmektedir. This work called as ? Olive and Grape Presses of Antiquity in Mersin andVicinity? includes Tarsus and Erdemli town of Mersin situated in Cilicia Area.The work in Tarsus was conducted the borderland of Kırıt village in which acastle called ?Gögeren Castle? condunted of a couple of wall and where manygraves are located in cemetery area. Besides, the work in Erdemli town wascarried out in ruins of Yeniyurt Castle, Küstüllü (Üçayak), Eski Veyselli andKayacı, Arslanlı, Üçtepe, Köşkerli, Çiriş, Hüsametli and Yeniyurt villages. Thepresses and installations , found in these areas, had been made for crushing oliveand grapes and these form a fundamental part of study. These presses which wereusually carved in main rock have different shape owing to the situation of the rockand various reasons. These presses consist of a shallow crushing and a deeper vat.These kind of presses are usually wine presses. Because olive oil presses don?thave a vat. Most of the wine presses which were found during the research have arectangular crushing bed and circular vat. Apart from these examples, small rockcut and holes were determined around the presses. The diameters and depths oftheses installations which consist of first level of production of wine and olive oilare different. But they have usually 30-40 cm. diameter and 20-30 cm. depth. Theother finding which was found during the research is the press weights. Theseweights that have a hole on the top were used to pull the beam of the oress down.Although well shaped examples have nearly the same shape, roughly shapedexamples do not show the same characteristics.Eventhough there isn?t an obvious evidence to date the oresses, thesepresses and installations are dated Roman and Byzantium times through ceramicfound around the presses and the findings of the former research which provideimportant clues for determining their dates. But ceramic fragments found, aroundthe presses point out that, the presses weren?t carved in the date when the ceramicwere made and particularly the presses weren?t used any more after that date. Thisemphasizes the possibility that the presses must have been made much earlier thanthat dates. 100

Yapılan bu araştırmanın konusu "Kırsal Dönüşüm Sürecinde kent Kadını ve Sorunları-Tarsus Örneği-" dir, Araştırmanın amacı, Kırsal dönüşüm sürecindeki, Tarsus'ta farklı sosyo-kültürel yapıya sahip olan bireylerin oluşturduğu toplumsal yapıda, ailelerin sosyo-kültürel yapılarının genel niteliklerini tespit edip, kadınların sorunlarını ortaya koyarak, kentsel formlarda onların duruşlarının özelliklerini incelemektir. Bu araştırmada rol kuramı çerçevesinde, kuramsal bir model oluşturulmuş ve bu kuramsal model çerçevesinde hipotezler hazırlanmıştır. Yapılan çalışmada alan araştırmasından elde edilen verilerle hipotezlerin sınanması gerçekleştirilmiştir., The subject of this research carried out is; "The Urban Women In The Process Rural Transformation And Her Problems - The Example of Tarsus -" The arm of this research, by assessing the general characteristics of the families social-culturel forms and by revealing the problems of women, si to examine the features of their attitudes in the urban and social forms The individuals who have different social-cultural structure in Tarsus compose the process of rural transformation. In this reseurc, in the course of role theary, a thearical model has been formed, in the course of this thearical model, hypotheses, have been prepared. In the study carried out, the trial of these hypotheses has been realized with the data obtained from the study field.

Tarsus ve çevresini konu alan bu araştırma bir fiziki coğrafya monografyası kapsamında hazırlanmış ve bu kapsamda alanın jeomorfoloji, iklim, hidrografya toprak ve bitki örtüsü gibi doğal çevre unsurları ayrı başlıklar altında incelenmiştir. Araştırma alanında birbirinden fraklı iki jeomorfolojik birim ayırt edilmiştir. Bunlardan birincisi kuzeydoğu güneybatı doğrultusunda uzanan yüksek rölyef alanı, ikincisi onun güneyinde Akdeniz'e doğru uzanan geniş Tarsus çayı delta ovasıdır. Bu iki birimin yapısında ve jeomorfolojisinde Neojen ve Kuaterner'de meydana gelen aşınma, sedimantasyon ve tektonik hareketler belirleyici olmuştur. Tarsus ve yakın çevresinde hüküm süren iklim rejimine göre termik koşullar bakımından yaz ayları sıcak, kış ayları ılık ve yılda 5-6 ayın ortalama sıcaklığı 20 °C'nin üstündedir. Yağış tutarları bakımından kış ve yaz ayları arasındaki farklar çok büyüktür. Tarsus ve yakın çevresi yazları sıcak olan, kışlan pek soğuk geçmeyen, orta derecede yağışlı ve bütün yağışları kış etrafında toplanan iklim şartlarının hüküm sürdüğü Akdeniz iklimine sahiptir. Çalışma alanındaki en önemli hidrografik unsur Tarsus çayıdır. Tarsus çayının yıl içinde maksimum akım değerlerine Nisan, Mayıs aylarında ulaşılmaktadır. Bu dönemde Bolkar dağlarında bulunan karların erimesi, akımı artırmakta ve yatakta su seviyesi yükselmektedir. Tarsus çayı minimum akım değerleri Ağustos, Eylül ve Ekim aylarında saptanmaktadır. Tarsus ve yakın çevresinin doğal bitki örtüsü Akdeniz iklim şartlarının kuvvetli etkisi altındadır. Ancak araştırma alanında uzun bir yerleşme geçmişine sahip olan insanın varlığı doğal bitki örtüsünü tahrip etmiş ve bitki örtüsü doğal görüntüsünü kaybetmiştir. This study is concerned with physical rnonography of Tarsus and its vicinity. Each component of physical rnonography, such as geomorphoiogy, climotoiogy, hydrogrphy, soil and vegetation, is studied in different chapters. Two geomorphologicai unit is differentiated in research area. The first one is high relief which is located at the north side of the research area and second one is the wide delta plain of the Tarsus river. Erosion, sedimantation and tectonic movements occurred in Neogene and Quaternary determinate the formation of these two units. Climate appeared in the vicinity of Tarsus shows warm and dry condition in summer, mild and rainy condition in winter. There is big differences in rain amount between summer and winter months. The most important hydrographic feature in the vicinity of Tarsus is Tarsus river. The highest rate of flow of Tarsus river is reached at April and May in a year. Response to this the lowest rate of flow is seen in August, September and October. The natural vegetation of Tarsus and its vicinity is effected emphatically by Mediterranean climate condition occurred in that region. However, human presence which is date back to Neolithic devastate the natural vegetation in research area. 162

58

105

ÖZET Dünyada turizm hızla gelişmekte olan bir hizmet endüstrisidir. Turizmin son elli yıldaki gelişimi sürecinde fiziksel ve beşeri anlamda olumsuz etkiler oluşmuştur. Turizmin bu olumsuz etkilerinin anlaşılmasıyla ortaya yeni bir kavram olan `sürdürülebilir turizm` çıkmıştır. Sürdürülebilir turizm, turizmin olumsuz etkilerini ortadan kaldırmayı amaçlayan yeni bir turizm anlayışıdır. Çalışmada konuyla ilgili literatür taraması çerçevesinde, sürdürülebilir turizm ve turizm planlaması konuları ele alınarak `sürdürülebilir turizm planlaması` kavramı ortaya konmaya çalışılmıştır. Sürdürülebilir turizm planlaması fiziksel ve beşeri planlama olarak iki alt başlıkta incelenmiştir. Sürdürülebilir turizm planlamasının uygulaması Tarsus İlçesi'nde yapılmıştır. Uygulamada fiziksel planlama konusu, konunun gereWerinin belirtilmesiyle smırlandınlmıştır. Beşeri planlamada ise Tarsus halkından rastsal olarak seçilmiş bir örneklem üzerinde halkın turizme bakış açısına ilişkin anket çalışması yapılmıştır. Araştırma sonucunda Tarsus halkının yüzde 97,5 'inin turizmin gelişmesini istediği ancak yüzde 90 'inin ise turizmin zararlı etkilerinden habersiz olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın sonucunda Tarsus halkının sürdürülebilir turizm bilincine sahip olmadığı ortaya çıkmıştır. Çalışmada Tarsus halkına sürdürülebilir turizm bilinci kazandıracak yönde eğitim vermek gerektiği sonucuna varılmıştır ve bu hususta yerel basın, televizyon, radyo, reklam araçları ve toplantılardan yararlanılması önerilmiştir. Yöre halkına sürdürülebilir turizm bilinci kazandırılmadan yürütülecek turizm faaliyetlerinin, beşeri yönde olumsuz etkilere yol açacağı ve turizmden beklenen yararlana gerçekleşmeyeceği düşünülmektedir. SUSTAINABLE TOURISM DEVELOPMENT IN TARSUS SUMMARY Tourism is a fast developing industry in the world. In association with this fast development, a couple of negative impacts in physical and human terms came into existence in the last fifty years. In the process of exploring the negative impacts of tourism, a new concept called sustainable tourism has emerged. Sustainable tourism development meets the needs of present tourists and host regions while protecting and enhancing opportunity for the future (Inter-Continental Group, 1996:31). The objective of the sustainable tourism is to eliminate the negative effects of tourism. The literature suggests that sustainable tourism development in a certain area necessitates sustainable tourism planning. In other words, sustainable tourism planning becomes a prerequisite for sustainable tourism development. The objective of this study is to explore the potential of Tarsus for sustainable tourism development. A field study has been conducted to find out the perceptions about the impacts of tourism of the people in Tarsus such as whether they support the tourism development or they know about the harmful effects of tourism and similar other issues. The results of the survey indicates that almost all local citizens (97,5 %) favor tourism development in Tarsus, but most of them (90 %) are not aware of the negative effects of tourism The study concludes that citizens should be educated about the sustainable tourism development in Tarsus. Otherwise development of.tourism in Tarsus causes some undesirable effects on humans such as deterioration of moral and cultural values. 188

ÖZET Bu çalışma, Mersin'deki limandan başlayıp Tarsus şehri içinden Adana'ya uzanan ve döneminde `Mersin-Tarsus-Adana Demiryolu` adıyla bilinen demiryolun tarihini anlatır. Bu çalışma bir yüksek lisans tezi olarak hazırlandığından, konusunun ve kapsamın sınırlı tutulması amaçlanmıştır. Bu yüzden demiryolun inşasıyla, işletmesinin ilk yılları üzerine yoğunlaşmayı uygun gördük. Tez asıl olarak, demiryolun inşâ ve işletme imtiyazının verilmesiyle başlamaktadır. Demiryolun inşâsı, çalışmanın bel kemiğini oluşturmaktadır. 1 Ocak 1883'te Mehmed Nâhid Bey ve Kostaki Teodoridi Efendi'ye inşâ ve işletme imtiyazı verilen demiryolun sermâyesini ve işletmesini, ağırlıklı olarak İngilizler üstlenmiştir. Çalışmada daha çok, demiryolun inşâsı sırasında imtiyaz sahibi şirket ile Osmanlı hükümeti arasında meydana gelen sorunları ve bu sorunların nasıl aşıldığını bulacaksınız. Çalışmanın kaynaklarının büyük çoğunluğunu, Osmanh arşiv belgelerinin oluşturmasından dolayı, yapılan değerlendirmelerde ve anlatılan olgularda daha çok Osmanlı devletinin konuya bakış açısını göreceksiniz. Bu çalışma asıl olarak Mersin- Tarsus-Adana demiryolu tarihini anlatmakla birlikte, dönemin özel sermâye ile devlet arasındaki ilişkilerinin anlaşılıp değerlendirilmesine bir nebze ışık tutabilecek durumdadır. Konuyla ilgili bağımsız hiçbir çalışmanın bulunmaması nedeniyle çalışmanın en temel kaynaklarını, birincil kaynaklar kapsamında değerlendirilen, Osmanlı devletinin arşiv kayıtları oluşturmaktadır. Bununla birlikte çalışmada dönemin süreli yayınlarından ve araştırma eserlerinden de yararlanılmıştır. VI ABSTRACT In that study, you will find the history of the railway known as `Mersina-Tarsus- Adana Railway` that begins from the sea-port of Mersina, passing through the city of Tarsus, reaches at an end at Adana. That study, for being prepared as a master thesis, is aimed at to be kept limited in terms of its subject and contents. Therefore, we have tried to concentrate on the construction of the railway and the very period of the administration of it Incidentally, the thesis begins with the concession of the construction and the very period the exploitation of that concession. The construction of the railway constitutes the core of the study. The capital assessment and administrative burden of the railway whose concession of construction and exploitation was given to Mehmed Nahid Bey and Kostaki Teodoridi Effendi at the first of January 1883, was to a great extent undertaken by English capital. You will also find the problems occured between Ottoman government and the concession owner firm during the construction period and the ways through which these problems were solved. As the great majority of the resources of that thesis consists of Ottoman archive documents, you will see the evaluations and facts from the point of view of Ottoman government That study will also illuminate a little the relationships between the private capital of the period and the state, while telling the story of Mersina-Tarsus- Adana railway. Since there is no one single specific study on the subject we resorted to Ottoman archive documents regarded as the main resources on the subject. However, we also used the periodicals of the time and research studies that mention this subject vn 136

ÖZET `Tarsus Yöresi Dağ Köylerinde Geleneksel Haîk Kültürü Üzerine Bir İnceleme` adlı çalışma; yöredeki dağ köylerine ilişkin folklor ürünleri ve bu ürünlerin tespit edilen işlevlerinin incelenmesinden oluşmuştur. Çalışmanın başında yörenin tarihini; coğrafîk, ekonomik, demografik yapışım ele alarak tanıtan `Giriş` bölümüyle ürünlerin oluşma zemini belirlenmiş ve onların işlevleriyle aktarılacağı bölümlere geçiş sağlanmıştır. `Birinci Bölüm` başlığı altında; halk kültürü ürünlerinden anlatı türleri, hayatın safhaları ve sağaltmayla ilgili geleneksel uygulamalar, halk mutfağı ve çeşitli inanışlar verilmiştir. `İkinci Böiüm`de ise; birinci bölümde tasnif edilerek verilmiş olan ürünler, işlevsel çözümleme modellerinden yola çıkılarak, folklorun işlevleri göz önüne alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmanın değerlendirme ve sonuç kısımlarında, Yörük - Türkmen geleneğinin hâlâ önemli ölçüde devam ettiği, bunun yanında hızlı gelişim ve değişimin etkisinin görülmeye başlandığı belirtilmiş, bu sebeple kültürel ürünlerin kayıt altına alınması gerektiği vurgulanmıştır. Adem ÖGER VI ABSTRACT The work `A Study On the Traditional Folk Culture in Mount Villages in Tarsus` consist of the local folkloric products of the villages and the examination of the determined functions of those products. İn the `introduction` part of the work the history of the region is introduced handling its georaphical, economic and demographic structure, wich has determined the formation basis of those products and enabled to pass to the following parts in wich they will be mentioned with their functions. İn the `First Part` narration types, phases of life and cures related to traditional applications, traditional foods and various believes. İn the `Second Part` the products classified in the first part are evaluated with consideration of the main functions of the folk culture. İn evaluation and conclusion parts of the study, continuation nomad Turkoman tradition, moreover effects of rapid devolopment and change started to be seen were pointed out, so necessity of recording of culturel products was emphazied. Adem ÖGER 452

ÖZET TARSUS CUMHURİYET ALANI MUTFAK KAPLARI - 2001 Toskay Evrin, Çiğdem Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Tez Yöneticisi: Dr. Marie-Henriette Gates Ortak Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Levent Zoroğlu Ortak Tez Yöneticisi: Dr. Jacques Morin May 2002 Bu çalışma 2001 Kazı Döneminde Tarsus Cumhuriyet Alanı'nda bulunan Mutfak Kaplan üzerinedir. Tez içinde incelenmiş seramikler I. Bölge 4J, 5K ve 5L açmalarından seçilmiştir ve Geç Roma dönemi kaplandır. Araştırmada izlenen yol çok-disiplinli olup arkeoloji, sosyal antropoloji, istatistik ve kültürel-tarih yöntemlerinden faydalanılmıştır. Anahtar Kelimeler: Tarsus, Tarsus Cumhuriyet Alanı, Ovalık Kilikya, Geç Roma Mutfak Kaplan, Roma Yolu, Tarsus Mutfak Kaplan ABSTRACT TARSUS REPUBLIC SQUARE LATE ROMAN COOKING WARES - 2001 Toskay Evrin, Çiğdem Department of Archaeology and History of Art Supervisor: Dr. Marie-Henriette Gates Co- Supervisor: Prof. Dr. Levent Zoroğlu Co- Supervisor: Dr. Jacques Morin May 2002 This thesis deals with the Cooking Wares of the Tarsus Republic Square uncovered during the 2001 Season. The context of all the pottery examined in this study is from trenches 4J, 5K and 5L in Area I, from the Late Roman period. The research approach that is followed is a multi-disciplinary one combining archaeological, social-anthropological, statistical and culture-historical methods. Keywords: Tarsus, Tarsus Republic Square, Plain Cilicia, Late Roman Cooking Wares, Roman Road, Tarsus Cooking Wares 278

oz YÜKSEK LİSANS TEZİ ADANA ARKEOLOJİ MÜZESİNDE BULUNAN TARSUS-GOZLU KULE KAZISINDAN ELDE EDİLEN ETÜDLÜK DEMİR ÇAĞI SERAMİKLERİNİN MİKROMORFOLOJİSİ VE TİPOLOJİSİ OYA ARSLAN ARKEOMETRİ ANABİLİM DALI FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Danışman : Yrd.Doç.Dr. Necdet SAKARYA Yıl: 2002 sayfa : 62 Jüri : Yrd.Doç.Dr. Necdet SAKARYA : Prof. Dr. Selim KAPUR : Prof. Dr. Servet YAMAN Bu çalışmada Tarsus Gözlükule'de Demir Çağı ait olan seramiklerin mikromorfolojik özellikleri mineralojik ve arkeolojik yöntemlerle açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıntılı mikromorfolojik, mineralojik analizler ile tipolojik incelemeler sonucunda Tarsus Gözlükule'deki Demir Çağı seramiklerinin yapımında volkanik ve çökel hammadde kaynaklarının kullanıldığı saptanmıştır. Bunlarla birlikte seramiklerdeki heterojen ana doku, gözeneklilik ve astar özellikleri söz konusu materyallerin Demir Çağında oldukça iyi bir teknolojik çalışmayla üretilmiş olduğunu ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Arkeometri, Demir Çağ Seramikleri, Gözlükule, Tarsus. ABSTRACT MSc THESIS THE TYPOLOGY AND MICROMORPHOLOGY OF THE IRON AGE CERAMICS OF THE TARSUS-GÖZLÜKULE EXCAVATION AT ADANA ARCHAEOLOGY MUSEUM OYA ARSLAN DEPARTMENT OF ARCHAEOMETRY INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor : Assist. Prof.Dr. Necdet SAKARYA Year: 2002 Pages: 62 Jury : Assist. Prof.Dr. Necdet SAKARYA : Prof. Dr. Selim KAPUR : Prof. Dr. Servet YAMAN The aim of this study is to determine micromorphological properties of the ceramics belonging to the Iron Age at Gözlükule in Tarsus by the aid of mineralogical,micromorphological and archaeological methods. Detailed typological and micromorphological analyses together with archaeological evaluations reveal that the ceramics of the Iron Age at Gözlükule were produced using volcanic and sedimentary raw materials. Moreover, the heterogeneous matrix and porosity as well as the coating of the Iron Age ceramics revealed the development of an advenced ceramic technology. Key Words: Archaeometry, Iron Age Ceramics, Gözlükule, Tarsus. II 62

öz YÜKSEK LİSANS TEZİ GÖZLÜKÜLE (TARSUS) KAZISI ETUDLUK ERKEN TUNÇ ÇAĞI SERAMİKLERİNİN MİKROMORFOLOJİSİ H.ASENA KIZILARSLANOGLU ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ARKEOMETRİ AN ABİLİM DALI Danışman: Prof. Dr. Selim KAPUR Yıl : 2002, Sayfa: 161 Jüri : Prof. Dr. Selim KAPUR : Yrd.Doç. Dr. K. Serdar GİRGİNER : Prof. Dr. Cengiz YETİŞ Bu tez çalışmasında, Adana Etnografya Müzesinin Tarsus Gözlükule Höyüğü etüdlük Erken Tunç Çağı kasalarından seçilen seramiklerin mineralojik, mikromorfolojik ve kimyasal yönden tanımlamaları yapılarak, hammadde kaynaklarının ve teknolojilerinin saptanması amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen tüm analiz sonuçları değerlendirilerek Tarsus Gözlükule Erken Tunç Çağı seramiklerinin yapımında Tarsus ve yakınlarında yer alan metamorfik, çökel ve volkanik hammadde kaynaklan ile birlikte lagünel kil hammaddelerinin kullanıldığı saptanmıştır. Buna karşın IX no'lu örneğin camlaşma düzeyi ile mineralojisi söz konusu örneğin ithal olma olasılığını arttırmıştır. Ayrıca seramikler üzerinde yapılan çalışmalar ile seçilen örneklerin, hamur hammadde ve teknolojik özellikleri ile Goldman'ın (1956) hazırladığı katalogla yapılan karşılaştırmalar değerlendirildiğinde, Erken Tunç Çağı kasalarından seçilen örneklerin hepsinin bu döneme ait olmadığı, bir kısmının daha geç evreler olan Orta ve Geç Tunç çağlarına tarihlendirilebileceği saptanmıştır. Araştırma sonuçlan daha önce bir çok kez olduğu üzere arkeolojik çalışmaların arkeometrik yaklaşımlarla desteklenmesi gerekliliğini ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Gözlükule (Tarsus), Arkeometri, Erken Tunç Çağı, Mikromorfoloji, Mineraloji. ABSTRACT MSc THESIS THE MICROMORPHOLOGY OF GOZLUKULE (TARSUS) EXCAVATION OF THE EARLY BRONZE AGE SURVEY CERAMICS H.ASENA KIZHARSLANOGLU UNIVERSITY OF ÇUKUROVA INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES DEPARTMENT OF ARCHAEOMETRY Supervisor: Prof. Dr. Selim KAPUR Year Jury 2002, Sayfa: 161 Yrd.Doç. Dr. K. Serdar GİRGİNER Prof. Dr. Cengiz YETİŞ The raw material sources and technological properties of the Tarsus (Gözlükule) Hoyuk's selected survey ceramics stored in the Early Bronze Age boxes in the Adana Ethnography Museum, were studied by detailed mineralogical, micromorphological and chemical analyses. Results revealed that volcanic, metamorphic and sedimentary minerals along with lagoonal clayey raw materials of Tarsus and adjacent sites were used for the ceramic production in the Early Bronze Age. However, the significant difference in the vitrification level and the mineralogical properties of the sample no 9 would strengthen the view of being an imported ceramic ware. Moreover, when compared with the data of Goldsmith's catalogue, the ceramics stored in the boxes do not only represent the Early Bronze Age but also the Middle and Late Bronze Ages is later periods than the previously assigned Early Bronze Age of Tarsus. Thus, the results of this study reveal that, as it is on many occasions, archaeological studies should be supported by archaeometric approaches. Keywords: Gözlükule (Tarsus), Archaeometry, Early Bronze Age, Micromorphology, Mineralogy II 161

ÖZ YÜKSEK LİSANS TEZİ TARSUS GOZLUKULE KAZISI ETUDLUK ROMA DONEMİ SERAMİKLERİNİN TİPOLOJİSİ VE MİKROMORFOLOJİSİ AYNUR BEDİZ ARKEOMETRİ ANABİLİM DALI FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Danışman : Prof. Dr. Selim KAPUR Yıl: 2001 sayfa : 93 Jüri : Prof. Dr. Servet YAMAN : Yrd.Doç.Dr. Necdet SAKARYA Bu çalışmada Tarsus Gözlükule'de Roma Dönemine ait olan seramiklerin tipolojik ve mikromorfolojik özellikleri mineralojik, mikromorfolojik, kimyasal ve arkeolojik yöntemlerle açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıntılı kimyasal, mikromorfolojik, mineralojik analizler ile tipolojik incelemeler sonucunda Tarsus Gözlükule'deki Roma Dönemi seramiklerinin yapımında volkanik ve çökel hammadde kaynaklarının kullanıldığı saptanmıştır. Bunlarla birlikte seramiklerdeki homojen ana doku, gözeneklilik ve astar özellikleri söz konusu materyallerin Roma Döneminde oldukça iyi bir teknolojik çalışmayla üretilmiş olduğunu ortaya koymuştur. Anahtar Kelimeler: Arkeometri, Roma Seramikleri, Gözlükule, Tarsus, ABSTRACT MSc THESIS THE TYPOLOGY AND MICROMORPHOLOGY OF THE ROMAN [PERIOD CERAMICS OF THE TARSUS GÖZLÜKULE EXCAVATION AYNUR BEDIZ DEPARTMENT OF ARCHAEOMETRY INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor : Prof. Dr. Selim KAPUR Year: 2001 Pages: 93 Jury : Prof. Dr. Servet YAMAN : Yrd. Doç. Dr. Necdet SAKARYA The aim of this study is to determine micromorphological and typological properties of the ceramics belonging to the Roman Period at Gözlükule in Tarsus by the aid of mineralogical, micromorphological, chemical and archaeological methods. Detailed chemical, typological and micromorphological analyses together with archaeological evaluations reveal that the ceramics of the Roman Period at Gözlükule were produced using volcanic and sedimentary raw materials. Moreover, the homogenous matrix and porosity as well as the coating of the Roman ceramics revealed the development of an advenced ceramic technology. Key Words: Archaeometry, Roman Ceramics, Gözlükule, Tarsus, II 93

ÖZ YÜKSEK LİSANS TEZİ TARSUS AYRIMI - MERSİN OTOYOLU İNŞAATI TARSUS BAĞLANTISI KM:04+650-KM:06+782 ARASINDAKİ ZEMİNLERİN KUM DREN VE SERBEST DRENAJ MALZEMESİ İLE ISLAHI A.Eylem ÖZER ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ JEOLOJİ ANABİLİMDALI Danışman: Doç. Dr. Hasan ÇETİN Yıl:2001,Sayfa:45 Jüri : Doç. Dr. Hasan ÇETİN Jüri : Doç. Dr. Mustafa LAMAN Jüri : Yrd. Doç. Dr. Tolga ÇAN Bilindiği gibi tasarlanan bir mühendislik yapısı mevcut zemine taşıma ve oturma koşullan açısından güvenli olarak inşaa edilemiyorsa mevcut zeminin ıslah edilmesi gibi bir yola gidilmektedir. Bu tip oturma problemleri genelde aşırı konsolide ve suya doygun killi zeminlerde meydana gelmekte, zeminin oturmasını tamamlayıp oturmanın en büyük değeri alabilmesi için uzun yılların geçmesi gerekmektedir. Bu çalışmada Tarsus Ayrımı - Mersin Otoyolunun Tarsus Bağlantısına ait Km:04+650 - Km:06+782 arasındaki dolguların ve sanat yapısı yaklaşım dolgularının oturacağı temel zemin için gerekli mühendislik çalışmalarını içeren jeoteknik değerlendirmeler hazırlanmış, en uygun ıslah yöntemi belirlenmiştir. Yapılan arazi çalışmaları sonucunda temel zeminin Kuvaterner yaşlı (Qa) Alüvyondan oluştuğu genelde kırmızı kahve- açık kahve bej renkli siltli kil 'den meydana gelmiş ve CL malzeme özelliğinde olduğu görülmüştür. Ayrıca açılan sondaj kuyularında yapılan yeraltı su seviyesi ölçümlerinde yeraltı su seviyesinin yüzeye çok yakın 0.30 m - 2.40 m arasında değiştiği gözlenmiştir. Araziden getirilen numuneler üzerinde yapılan konsolidasyon testinde, yatay doğrultudaki basınç katsayısı (c,) 5.2xl0`3 cm2/sn, düşey doğrultudaki konsolidasyon katsayısı (Ch)= lxlO`2 cm2/sn ve hacimssel sıkışma katsayısı (my)= 7.5 x 10`4 m2/t değerleri elde edilmiş ve bu parametrelerin ışığı altında yapılan H^ 10.5 m dolgu altında kalacak kil tabakasındaki nihai konsolidasyon oturmasının 30 cm mertebesinde olacağı ve sanat yapısı yaklaşım dolgularındaki oturmaların hiçbir önlem alınmadığı takdirde yaklaşık 16.3 yılda tamamlanacağı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, alüvyonal (Qa) zemindeki meydana gelecek oturmaların üst yapıya zarar vermemesini sağlamak, yeraltı suyunun dolgu tabanına zarar vermeden drenini sağlamak amacıyla dolgu alanlarında Serbest Drenaj Malzemesi ve yaklaşım dolgusu alanlarında da mevcut zeminin kum dren yöntemiyle ıslah edilmesi uygun görülmüştür. Bu durumda oturmaların 6 aydan kısa bir süre içinde tamamlanması beklenmektedir. Islah için kullanılacak malzeme Ziyaret Tepe Taş Ocağı, Ceyhan ve Deliçay Kum Ocaklarından sağlanacaktır. Anahtar Kelimeler Konsolidasyon, Kum Dren, Serbest Drenaj Malzemesi, Zaman, Maliyet ABSTRACT MSc THESIS TARSUS EXIT - MERSİN MOTORWAY CONSTRUCTION TARSUS INTERSECTION BETWEEN THE KM:04+650 - KM:06+782 IMPROVEMENT OF SOIL BY SAND DRAIN AND FREE DRAINAGE MATERIALS A.EyIem OZER DEPARTMENT OF GEOLOGY INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCD2NCES UNTVERSTY OF ÇUKUROVA Supervisor: Doç. Dr. Hasan ÇETİN Year:2001, Page:45 Jury: Assoc. Prof. Dr. Hasan ÇETİN Jury: AssocProf. Dr. Mustafa LAMAN Jury : Assist Prof. Dr. Tolga ÇAN As we know, if an engineering structure could not be constructed on a particular soil foundation having unsatisfactory bearing capacity and setlement conditions, improving the foundation soil conditions may be one of the solutions. Such problems generally occur in over consolidated and saturated clayey soils and in order for the soil to complete most of its consolidation long time is needed. In this study, geotechnical evaluations for the foundation soils of the fills of the Tarsus Exit - Mersin Motorway Tarsus intersection between the Km:04+650-Km:06+782 were done and the most suitable improvement method has been sugested. Field studies showed that the foundation soil is consisted of the CL type red, brown - light brown beige coloured silty clay alluviums of Quaterner age (Qa). Measurements in the drilled wells showed that the ground water level from the surface varied for 0,30 - 2,40 m. Consolidation test on undisturbed samples collected in the field gave the values, coefficient of horicontal consolidation (Cv) 5.2xl0`3 cm2/sn, coefficient of vertical consolidation (Ch) lxlO`2 cm2/sn and coefficient of volume compessibility (nv) 7.5 x 10`4 m2/t indicating that under the fill with H^ 10.5m, the final consolidation of the clayey soil will be about 30cm taking place in 16.3 years with no mensurements taken. In conclusion, Sand Drain systems thought to be applied to avoid any possible defects and deformations as a result of settlement on alluvion (Qa) soils. Sand Drain systems under back fills drains the under graund water and the setlement time is expected to be 6 months. Material needed for improvement of soil will be supplied from the quarry of Ziyaret Tepe, Ceyhan and Deliçay. Key Words: Consolidation, Sand Drain, Free Drainage Materials, Cost, Time. II 45

YÜKSEK LİSANS TEZİ TOPÇU DERESİ ALT HAVZASINDA YAGIŞ-SEDIMENT İLİŞKİLERİNİN BELİRLENMESİ VE BENZER HAVZALARA UYGULAMA OLANAKLARININ ARAŞTIRILMASI Kadir KUŞVURAN ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM DALI Danışman: Prof. Dr. Kazım TÜLÜCÜ Yıl: 2001, sayfa: 57 Jüri Prof. Dr. Kazım TÜLÜCÜ Doç.Dr. Mahmut ÇETİN Yrd.Doç.Dr. İsmail ÇELİK Bu araştırmanın amacı, çiftçi koşularında işlenen bir hidrolojik alt havzadan taşınan sedimentin doğrudan ölçülmesi, değerlendirilmesi, yağış-sediment ilişkilerinin saptanması, bunun USLE sonucu ile kıyaslanması ve ölçümü olmayan benzer havzalara uygulama olanaklarının araştırılmasıdır. Bu amaçla Tarsus-Topçu deresi alt havzasında 2000 su yılında havzaya düşen yağışlardan oluşan sediment verileri H savağı ile ölçülmüş, değerlendirilmiş sediment-debi (S = 0.0007. Q1,7923 ), sediment-erosiv yağış indisi (S = 0.0061. R13609 ) ilişkileri belirlenmiştir. Çalışma alanından USLE denklemi parametreleri elde edilmiş ve denklem ile sediment tahmini yapılmıştır. Ölçülen sediment değerine bağlı olarak tahmin edilen sonuçlar kıyaslanmış ve USLE ile tahmin edilen sonucun, ölçülmüş değerlerden büyük sapma gösterdiği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Yağış, Sediment, Havza, Topçu Deresi ABSTRACT M.Sc. Thesis DETERMINING OF THE RAINFALL AND SEDIMENT RELATIONSHIPS IN THE TOPÇU SUB-WATERSHED AND RESEARCHING OF THE APPLICATION POSIBILITIES OF THE SIMILAR WATERSHEDS Kadir KUŞVURAN UNIVERSTY OF ÇUKUROVA INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES DEPARTMENT OF AGRICULTURAL STRUCTURES AND IRRIGATION Supervisor: Prof. Dr. Kazım TÜLÜCÜ Year: 2001, Page: 57 Jury Prof. Dr. Kazım TÜLÜCÜ Associate Prof.Dr. Mahmut ÇETİN Asst.Prof.Dr. İsmail ÇELİK The purpose of this research is to measure sediment directly and evaluate to find relations of rainfall-sediment, to compare results with USLE for deciding application possibilities in farming conditions for similar watershed which have no gauge station. For this purpose, sediment that resulting from rainfall for the water year of 2000 was measured and evaluated by H flume in outlet of Topcu sub-watershed in Tarsus. In this study, following relations were found between sediment and flow (S = 0.0007. Q1'7923 ), sediment and erosive-indice (S = 0.0061. RU609 ). Parameters used in USLE equation were determined for study area. Sediment was predicted by using USLE equation. Measured and predicted sediment values were compared. Results showed that there are notably difference between predicted values and measured values. Key words: Rainfall, Sediment, Watershed, Topçu Creek II 57

ÖZET Bu çalışma Tarsus'ta korunması gerekli bölgesel kent dokusunun değerlendirilmesini içermektedir. Tarsus'ta, günümüzde korunması gereken doku çoğunlukla 19.yy sonu ve 20.yy başlarına ait yapılardan oluşmaktadır. Bu dönemde Tarsus'ta Rumlar, Ermeniler ve yerli halktan oluşan üç etnik grup yaşamıştır. Bu tezde çalışılan bölge, daha önce Ermenilerin yaşadığı, St. Paulus Kilisesi, Ulu Cami, Kırkkaşık Bedesteni, Bilal-ı Habeşi Türbesi, Amerikan Koleji'ni içeren, arkeolojik ve doğal sit alanı olan Gözlükule Höyüğü ile kentsel sit alanı olan Tabakhane Mahallesi arasında kalan Şehit Kerim Mahallesi ile Cami-i Nur Mahallesi 'nin bir bölümünü kapsamaktadır. Bu çalışmada Tarsus kent yerleşimi içinde henüz koruma altına alınmamış bu bölgedeki anıtsal- kültürel- estetik ve doğal değerleri tespit edilerek bölgenin kent bütünü ile paylaştığı ortak değerler vurgulanmak istenmiştir. Çalışma, bölgeye ilişkin analitik çalışmalar kapsamında korunması gerekli yapıların tespiti, rölövelerin hazırlanması, restitüsyon ve restorasyon öneri projelerinin hazırlanması, bölge için koruma önerilerinin getirilmesi ve seçilen pilot bölgenin bilimsel korumanın ilke ve yöntemleri doğrultusunda düzenlenmesini içermektedir. Birinci bölümde; çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi anlatılmıştır. İkinci bölümde; Tarsus'un coğrafi konumu, iklimi, sosyo- ekonomik yapısı, tarihsel gelişimi, kent dokusu ve kentte daha önce yapılmış olan koruma çalışmaları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde; seçilen çalışma bölgesinin kent dokusundaki yeri ve özellikleri incelenmiştir. Bu bağlamda korunması gerekli yapıların tespiti yapılarak, rölöveleri, restitüsyon ve restorasyon öneri projeleri hazırlanmıştır. Yapılan tespit çalışmaları sonucunda bölgenin mimari özelliklerinin değerlendirmeleri yapılmıştır. Dördüncü bölümde; Tarsus'ta yapılmış koruma çalışmaları bağlamında, çalışma bölgesini de içeren koruma yaklaşımı ve önerileri getirilmiştir. Getirilen öneriler mevcut doku ve çevre ölçeği ile tek yapı ölçeğinde değerlendirilmiştir. VIII ABSTRACT Tarsus contains the buildings from the last 19. and early 20. centuries which must have protection. These buildings, shaped according to the municipal laws, reflects imitations of neo- classic system. In last period of Ottoman Empire, three ethnic groups; Armenians, Greeks and Turks, were living in Tarsus. In this study the research area contains Şehit Kerim and a part of Cami-i Nur district where Armenians lived before and St. Paulus Church, Great Mosque, Kırkkaşık Bazaar, Bilal-ı Habeşi Tomb and American Collage take place. This region also exists between Gözlü Kule Tümülüs which is a natural and arkeological site and Tabakhane Mahallesi which is an urban site. In this study, it's aimed to emphasize the importance of monumental, cultural, esthetic and natural values of the study area which has not taken under protection and to determine it's importance in Tarsus's historical urban site. These analitic studies about the region contains the determinations of the historical buildings, preparation of the analitical survey, proposal restitution and proposal restoration projects and offering protection approaches. The first section contains the work's purpose, contents and the study methods. The second section contains geographical location, climate, social and economic structure, historical develeopment and the character of the town. It also consists the protection studies which were made in Tarsus. The third section contains the location and the characteristic properties of the study area in the town. Through these studies, the determination of the necessary buildings were made and their analitical survey, proposal restitution and restoration projects were prepared. After the determination studies, the evaluation of the architectural properties of the area were emphasized. The fourth section contains new protection proposal also contains the study area according to the existing improvement plan. And through these proposals, it's studied in the region and the building scale. IX 223

Topoğrafik yapısının sağladığı olanaklar ve zengin tarım arazilerine sahip olması nedeni ile Tarsus Antik çağdan itibaren önemli bir merkez haline gelmiş ve yerleşim alanı olarak kullanılmıştır. Osmanlılar zamanında da Çukurova'nın ticaret, sanayi ve kültür açısından önemli kentleri arasında yer alan Tarsus, bu dönemde `Tarsus Evleri` diyebileceğimiz özgün sivil mimari örnekleri kendi bünyesinde geliştirmiştir. Yörede kolay şekillendirilebilir bir taşın bulunması ve Toroslar'daki ormanlardan ağaç getirebilme olanağı ahşap ve taşa dayalı yapım tekniğini geliştirmiştir. Geçimin ağırlıklı olarak tarıma dayanması, evlerin giriş katlarının yüksek beden duvarlı, geniş hacimli depo ve ahır mekânları olarak değerlendirilmesini gerektirmiştir. Taş işçiliği ile süslenmiş görkemli kapılar avluya açılır. Avlu ve yaşama katı arasında birinci kat seviyesinde, misafirler için ayrılmış selamlık odası bulunur. Yaşama katına, avludan başlayan taş-ahşap merdivenle ulaşılır. Nemli ve sıcak bir iklime sahip olan Tarsus'ta üst katlar `hayat` ve `eyvan` denilen bahçeye dönük yarı açık mekânlar etrafında şekillenmiştir. Bazı evlerde hayat bir cumba veya balkon ile sokak üzerine taşırılmıştır. Tarsus evlerinde özellikle kapı çevresinde ve taş konsollardaki bezemeler, ahşap ve demir işçiliği, yapıyı zengin kılan diğer ayrıntılardır. Tarsus'un Kızılmurat Mahallesi'nde 48. Sokak üzerinde bulunan ve yaklaşık on yıldır kendi kaderine terk edilen Sungurlar evi, tipik bir Tarsus evidir. Yaklaşık olarak yüz yıl önce Burhanzade Gafur Efendi tarafından yaptırılan Sungurlar evinde hayat, ahşap bir cumba ile sokak cephesine yansıtılmıştır. Üst kattan taşarak aşağı doğru kıvrımlanan ve duvar yüzeyi ile hemyüz olarak soğan biçimini alan bağdadi cumbanın, günümüzde Tarsus için tek örnek olması onu ayrıcalıklı yapan en önemli özelliğidir. Yıkım tehlikesi ile karşı karşıya gelmiş olan Sungurlar evi tarihi dokunun, bir parçası olmasının yanı sıra yapım tekniği ve malzemesi ile de bir belge olarak korunmalı ve yaşamın bir parçası olarak gelecek kuşaklara aktarılmalıdır. Sungurlar evinde bu amaç ile yapılacak çalışmalar: 1. Yapının mevcut durumunun ayrıntılı ölçümlerle ve fotoğraflarla belgelenmesi ve 1/50 ölçekli çizime aktarılması, 2. Yapının onarımı için gerekli müdahalelere kaynaklık etmesi açısından mevcut hasarların rölöve paftalarına işlenmesi ve tanımlanması, 3. Yapının kullanım aşamasında mekânların uğradığı değişikliklerin belirlenmesi ve restitüsyon projesinin hazırlanması, 4. Rölöve ve restitüsyon çalışmalarının bir arada değerlendirilerek müdahale kararlarının belirlenmesi ve yapıya uygun bir işlev kazandırmak amacı ile restorasyon projesinin hazırlanması. XVII Tarsus has been an important residential center since ancient times due to the opportunities provided by its topographic position and rich agricultural fields. During the Ottoman period Tarsus was one of the important cities of Çukurova in terms of trade, industry and culture. The unique houses of Tarsus were built in this period. The availability of stones that can be shaped easily and wood from the forests on Thaourus mountains, helped the development of a building technique which is based on wood and stone. Since most of the people were cultivating land to make their livings, they had to build high walled mansions which had large barns and sheds on their ground floors. The monumental doors decorated with stonework open to the courtyard. There is a room which is devoted to the male visitors on the first floor level between the courtyard and the upper floor. The upper floor is reached by the upstairs that start from the courtyard. Since Tarsus has a hot and humid climate, the top floors were built around the semi-open spaces that are called `hayat` and `iwan`. In some houses, hayat was overchanged towards the road with a jetty or a balcony. Wood and iron works around the doors and stone masonry in Tarsus houses make the buildings look rich. Sungurlar Evi which is a typical Tarsus house is situated in -Kızılmurat Mahallesi 48th Street- of Tarsus. It has been deserted over ten years and is in a ruinous state now. Sungurlar Evi was built by Burhanzade Gafur Efendi 100 years ago. It's hayat profits over the street with a timber jetty which is swelling of from the top flat and in the perpendicular with the interflat, shaping like an onion and this important feature makes it unique in Tarsus. Sungurlar Evi, faced with the danger of falling apart, should be preserved as a monument with its material and building technique besides being a part of history and should be inherited to the next generations as a part of life. The following studies were done for this purpose. 1. The documentation of the present state of the building by detailed measurements and photographs and copying them to the 1/50 scale drawings. 2. In order to determine the necessary interventions to preserve the building, the damages were detected and marked on the measured drawings. 3. The history of the building was studied and a chronological analysis of the fabric was made, to mark the changes and additions during the last fifty years. 4. To provide a convenient function to the building; the determination of the restoration project after the analysis of both measured drawings and restitution studies. xvin 266

ÖZET Giyim kişiliğin bir parçası, kişinin üyesi olduğu toplumun en açık ifadesidir. İyi bir giyim insanın kendine olan güvenini artırdığı gibi toplum içindeki yerini de belirler. Bu nedenle giyim konusu her geçen gün biraz daha önem kazanmış, insanların yenilikçi yapısı, yeni formlar oluşturma tutkusu modayı doğurmuştur. Bunun yanısıra insanın, yaşamın tekdüzeliğinden kurtulmanın yollarını değişikliklerde arayan yenilik arayışına karşın, var olanı koruma güdüsü de bulunmaktadır. Bu iki farklı yapı birbirini dengelemektedir. Bu dengeyi iyi koruyarak, eskiyi yeni tasarımlarla birleştirip yaşatarak devam ettirmek toplumların kültürüne artı değerler kazandırır. Çünkü; kültür kavramı içinde giyim anlayışının önemli bir yeri vardır. Aynı zamanda moda belirli etkileşimlere bağlı olarak toplumları yönetir. Onun içindir ki bir toplumun kültürünü incelerken giyim fonksiyonlarını da dikkate almak gerekir. Günümüzde yaptıkları defilelerle yılın genel çizgilerini belirleyerek iki sezon halinde modayı belirleyen moda merkezlerinin bu başarısının temelinde, sanat ve moda okullarında moda tarihini çok iyi araştırıp sentez yapmaları, bilimsel ve teknik araştırmalarla elde ettikleri bilgileri tüm dünya insanının beğenisine sunacak şekilde yönlendirerek, tasarımlara aktarmaları yatmaktadır. İleri teknoloji kullanımı, gelişmiş organizasyon sistemi, eğitimli insan kaynağı başarıyı artırarak etkin ve kalıcı sonuçlar doğurmuştur. Böylece Avrupa, modayı yaratan ve yönlendiren, az gelişmiş ve gelişmekte olan diğer ülkeler demodayı uygulayan durumuna gelmiştir. Türkiye'nin modayı yaratan değil, uygulayan ülkeler arasında olmasının nedenleri başında, giyim tarihinin ve gelişiminin bilimsel bazda incelenmesinin öneminin kavranmamış olması yatmaktadır. Eğitimsiz insan gücü, teknolojik gelişmelerin yetersizliği de olumsuzlukları arttırmaktadır. Moda alanında söz sahibi olmak, modayı yaratan ülkeler arasında yer alabilmek için; moda öncülerinin önem verdiği ilk aşamadan başlamak gerekir. Bu da geçmişin geleceğe ışık tutabileceğidüşüncesiyle geleneksel giysiler araştırılarak, teknik ve özelliklerinin belgelendirilerek, günümüz insanının beğenisini kazanacak çağdaş tasarımlar yapılmasıyla oluşacaktır. Bu düşünceden yola çıkarak hazırlanan `İçel İli Tarsus İlçesi Tahtacılar geleneksel kadın giysileri ve çağdaş tasarımlar` isimli bu yüksek lisans tezi beş bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde konunun tanımı yapılarak, Türk hazır giyiminin tarihsel gelişimi ve bugünkü durumu, çağdaş tasarımların bu gelişimdeki önemi kısaca belirtilerek, araştırmanın amacı ile ilgili bilgiler okuyucuya sunulmuştur. İkinci bölümde İçel İli, Tarsus İlçesi ve Tahtacılar hakkında kısa bilgiler verilmiş, Tahtacılar' m geleneksel kadın giysileri bir bütünlük içinde ele alınmıştır. Geleneksel kadın giysilerinin modeli, kumaş, renk özellikleri, dikim teknikleri ve süsleme özellikleri esin kaynağı oluşturarak yapılacak tasarımların aşamalarına ait bilgilere de yer verilmiştir. Araştırmanın üçüncü bölümünde araştırmanın materyali ve yöntemi hakkında bilgi verilmiştir. Dördüncü bölümde, tezin ekler bölümüne yerleştirilen Tahtacılar' m geleneksel kadın giysilerinin model, ren, kumaş özellikleri, dikim teknikleri, dikim özellikleri, süsleme özellikleri, teknik ve kalıp çizimleri esin kaynağı alınarak, çağdaş tasarımlar yapılmıştır. Tasarım aşamalarını oluşturan; hikaye panosu, özgün model geliştirme, giysi modelini belirleme ve beş model geliştirme, modele karar verme, kalıp hazırlama, giysinin kontrolü, üretim kalıbı, yerleşim planı, dikim planı, maliyet hesabı, teknik çizim ve moda resmi işlemleri bu bölümde yer almıştır. Araştırmanın beşinci bölümünde bulgular doğrultusunda sonuçlara varılmış, geleneksel giysilerin yaşatılması ve genç tasarımcılara esin kaynağı oluşturarak yeni tasarımlara ışık tutabileceği düşünülerek bazı öneriler geliştirilmiştir. ABSTRACT Clothing is a part of the character and a clear expression of the society to which the person is a member of. A suitable clothing shall increase the confidence of the individual and determine the position in the society. For this reason the subject of clothing has gained significance from day to day and the renovative structure of people and the passion of people to create new forms have caused the birth of fashion. Moreover, against the search for renovation of people in order to be freed from the monotony of life, they also have the instinct of conserving what is present. These two different structures balance one another. Protection of this balance and continuation of the obsolete with new creations provides a positive value to the culture of the societies. Because, the understanding of clothing holds a significant place in the concept of culture. At the same time, fashion guides the societies in compliance with certain interactions. For this reason, the clothing functions should also be taken into consideration when examining the culture of a society. What lays under the success of the fashion centers which determine the general lines of the year with their fashion shows realized in two seasons, is the research and synthesis of history of fashion thoroughly at art and fashion schools and channeling of the information that they have acquired with scientific and technical researches to the designs for presentation to people. Utilization of advanced technology, a developed organization system and educated human resources have increased the success and caused permanent and effective results. Thus, Europe has become the creator of fashion and the developing and under-developed countries have become countries that follow fashion. The main reasons why Turkey is not a creator, but a follower of fashion is the fact that the significance of examination of history and development of clothing on scientific basis has not been understood. The uneducated power force and inefficiency of technological developments have caused an increase in the negative aspects. In order to be dominant in the field of fashion and take a place among the countries that create fashion. one needs to start off from the first stage that the leaders of fashion give importance. And this can be realized by creation of modern designs that shall address the liking of people of today by researching the traditional clothing and determining the features thereof, with the thought that the past shall hold a light to the future. Moving from this thought, this Master's thesis titled `Traditional women clothing and modern designs of Tahtacılar at the Sub-province of Tarsus, Province of içel` has been formed of five chapters. In the first chapter of the research the definition of the subject has been made and information related with the objective of the study has been delivered to the reader with brief information on historical development and present status of ready made clothing of Turkey and the significance of modern designs in this development. In the second chapter, brief information on Tahtacılar of Sub-province of Tarsus of Province of içel has been provided and the traditional women clothing of Tahtacılar has been handled as a whole. Moreover information stages of the designs made with theinspiration of the model, textile, colors, sewing techniques and embroidery of traditional women clothing. The third chapter of the study contains information on the material and method of the study. In the fourth chapter, modern designs have been created with the inspiration of the models, color, textile characteristics, sewing techniques and features, embroidery, technique and model drawings of the traditional women clothing of Tahtacılar, which have been included to the thesis in the annexes. The storyboard, unique model development, determination of the clothing model and development of five models, decision making on the model, preparation of the model, clothing control, production model, layout plan, sewing plan, cost estimation, technical drawing and fashion drawing processes, which constitute the design stages have been included in this section. In the fifth chapter, conclusions have been reached in line with the findings and certain recommendations have been made to the young designers with the thought of conserving the traditional clothing and forming a source of inspiration from these. tzrtemuGmmwmui 135

oz YÜKSEK LİSANS TEZİ TARSUS (İÇEL) GÜLŞEHİR ARKEOLOJİK BULUNTULARINI ÖRTEN ÇÖKELİN ÖZELLİKLERİ FATMA AKÇA ARKEOMETRİ ANA BİLİM DALI FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ Danışman: Prof. Dr. Selim KAPUR Yıl: 1999, Sayfa: 71 Jüri: Prof. Dr. Zülküf KAYA Jüri: Yrd. Doç. Dr. K. Serdar GİRGİNER Bu çalışmanın amacı Tarsus'ta Roma Yolu (MS 700) üzerinde yer alan çökelin fiziksel, kimyasal, mineralojik ve arkeolojik özelliklerini saptayarak çökelin jeolojik, pedolojik veya arkeolojik bir materyal olup olmadığının ortaya konmasıdır. Ayrıntılı fiziksel, kimyasal, mineralojik, mikromorfolojik analizler ve arkeolojik tanımlamalar sonucunda Roma Yolu üzerinde yer alan bu çökelin Tarsus Çayı tarafından taşınan çökeller ile eski Tarsus kentinin güneyinde yer alan lagünden taşman materyallerden oluştuğu saptanmıştır. Roma Yolu kazı alanında Bizans döneminden (MS 1100) sonra yer alan çökelde herhangi bir mimarı eser olmadığı saptanmıştır. Bunlarla birlikte 1200 yıl kadar kısa bir süreçte bu derinlikte materyalin birikimi doğanın bozunma erozyon hızının ileri düzeyde olmasını ortaya koyması açısından oldukça önemlidir. Anahtar Kelimeler: Arkeometri, Mineraloji, Arkeoloji, Termolüminesans, Tarsus ABSTRACT MSc THESIS THE PROPERTIES OF THE SEDIMENT OVERLYING GULŞEHIR ARCHAEOLOGICAL FINDINGS IN TARSUS (İÇEL) FATMA AKÇA DEPARTMENT OF ARCHAEOMETRY INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor: Prof. Dr. Selim KAPUR Year: 1999, Pages: 71 Jury: Prof. Dr. Zülküf KAYA Jury: Assist. Prof. Dr. K. Serdar GİRGİNER The aim of this study is to determine the nature and physical, chemical and mineralogical properties of the sediment overlying Roman Road (AD 200-300) in Tarsus by the aid of pedological, geological, physical and archaeological methods. Detailed chemical, physical and mineralogical analyses together with archaeological evaluations reveal that the sediments belong to the Tarsus River and the ancient lagoon on the south of present Tarsus city center. There also is no significant evidence suggesting presence of settlements on the Roman Road excavation site. Moreover, the sedimentation rate in 1200 years has extremely high which is outlining the extensive rate of degradation of the nature, due to the misuse of land for the last millennium. Key Words: Archaeometry, Mineralogy, Archaeology, Thermoluminescence, Tarsus 71

ÖZET Doktora Tezi MERSİN-TARSUS-ÇAMLIYAYLA ARASINDA MARNLI ANAKAYA ÜZERİNDEKİ MAKİ VEJETASYONUNUN BİTKİ EKOLOJİSİ VE BİTKİ SOSYOLOJİSİ YÖNÜNDEN ARAŞTDULMASI Fatma KURT Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Yıldırım AKMAN Araştırma Akdeniz Bölgesinin doğu kesiminde Mersin ili sınırlan içersinde Tarsus-Çamhyayla arasında kalan bölgeyi kapsamaktadır. Bitki coğrafyası bakımından Akdeniz Floristik Bölgesinin Doğu Akdeniz sektöründe yer alan araştırma bölgesi az yağışlı ılıman Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Araştırma alanının vejetasyonu Braun-Blanquet (1932) metoduna göre araştırılmış ve alandan 7 bitki birliği ve 2 alt birlik tanımlanmıştır. Tanımlanan birliklerden Pinus nigra subsp. pallasiana ve Abies cilicica subsp. cilicica hariç diğerleri bilim dünyası için yenidir. Birlikler ve bağlı oldukları üst birimler aşağıdaki gibidir. Sınıf: Ouereetea pubescent is Oberd. 1948 Ordo:Querco pseudocerridis-Cedretalia libani Barbero, Loisel, Que^el, 1974. Alyans: Abieto cilicieae-Cedrion libani Quezel, Barbero et Akman, 1978. Birlik: Chamaecytiso pygmaei-Pinetum pallasianae Akman et ali. (1979) ABSTRACT Ph.D. Thesis A RESEARCH OF THE MAQUIS FORMATION ON THE MARLY MOTHER ROCK SURROUNDING AREA OF MERSİN-TARSUS AND ÇAMLIYAYLA FROM THE PHYTOECOLOGICAL AND PHYTOSOCIOLOGICAL ASPECT Fatma KURT Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Biology Supervisor: Prof. Dr. Yıldırım AKMAN The study area is located in the east part of Mediterranean region. From the Phytogeographic point of view, it is within the eastern district of Mediterranean Floristic Region. The study area is under the influences of Mediterranean climate with less rainy temperate type. The vegetation of the area was analyzed according to the Braun- Blanquet approach and classified into 7 associations and two subassociations. All the associations and subassociations, except for two, are new for science. Associations and their higher units are as follows, Class: Ouercetea pnbescentis Oberd. 1948 Order; Ouerco pseudocerridis-Cedretalia libani Barbero, Loisel, Quezel, 1974. iii 99

öz YÜKSEK LİSANS TARSUS YÖRESİNDE YETİŞTİRİLEN MİSKET ÜZÜMÜNÜN TATLI ŞARABA İŞLENMESİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMA Banu ŞANLI ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ GIDA MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALİ Danışman Yıl Jüri Prof.Dr. Ahmet CANBAŞ 1999, Sayfa : 36 Yrd.Doc.Dr. Turgut CABAROGLU Yrd.Doç.Dr. Hüseyin ERTEN Bu çalışma, Tarsus yöresinde yetiştirilen Misket üzümünün tatlı şarap üretimine elverişlilik durumunu belirlemek amacıyla ele alınmıştır. Pilot şarap işletmesine getirilen olgunlaşmış üzümler, üzüm ezme değirmeninde ezilmiş ve 24 saat süre ile 15°C'de kabuk maserasyonuna bırakılmıştır. Bu süre sonunda üzümler preste sıkılmış ve elde edilen üzüm şırası 20°C'de 64° ökselede fermantasyona terk edilmiştir. Fermantasyon halindeki şıra üç farklı öksele derecesinde (45°,32° ve 23° ökselede) ayrılarak 250 Plik paslanmaz çelik tanklara alınmış ve alkol miktarı yaklaşık % 16 (h/h) olacak şekilde %95'lik içki alkolü ilave edilerek fermantasyon durdurulmuştur. Böylece üç farklı şeker içeriğine sahip tatlı misket şarapları elde edilmiştir (tatlı, dömisek, sek). Şaraplar sıcaklığı 1 5°C olan bir mahzende dinlendirilmiş, durultma ve süzme işlemlerinden sonra şişelenmiştir. Elde edilen üç ayrı tipteki tatlı şarabın kimyasal ve duyusal analizleri yapılmıştır. Kimyasal analiz sonuçlarına göre şaraplarda alkol miktarları %15,7 (h/h) ile % 16,5 (h/h), toplam asit 53 ile 55 me /l ve indirgen şeker miktarı 32.5 ile 95 g /l arasında değişmiştir. Duyusal analiz sonuçlarına göre şeker içeriği 95 g/l olan tatlı tip misket şarabı en fazla tercih edilmiştir. Anahtar Kelimeler: doğal tatlı şaraplar, alkol ilave edilen şaraplar, misket şarapları ABSTRACT MSc THESIS A STUDY ON THE SUITABILTY OF MUSCAT GRAPES GROWN IN TARSUS REGION OF TURKEY FOR THE PRODUCTION OF DESSERT WINE Banu ŞANLI DEPARTMENT OF FOOD ENGINEERING INSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCES UNIVERSITY OF ÇUKUROVA Supervisor Year Jury Prof. Dr. Ahmet CANBAŞ 1999, Pages : 36 Yrd.Doç.Dr. Turgut CABARO?LU Yrd.Doç.Dr. Hüseyin ERTEN This study was carried out to investigate the suitability of Muscat grapes for the production of dessert wine. Grapes transported to Pilot winery were crashed and they were left for skin contact treatment for 24 hours at 15°C After skin contact treatment, they were pressed and must was left for alcoholic fermentation in a stainless steel tank at 20°C. Oechsle degree of must was 64. To make sweet desert wine, one-third of partially fermented must at 45 oechles degree was taken into a tank and fermenting must was fortified to 1 6 % (v/v) ethanol by addition of wine spirit to stop the fermentation. Same procedure was done for demisec wine at 32 oechsle degree and for sec wine at 23 Oechsle degree. Chemical analyses showed that the alcohol content of desert wine ranged from 15.7 % (v/v) to 16.5 % (v/v) total acidity from 53 to 55 me/1 and sugar content from 32.5 to 95 g/1. According to the sensory evaluations sweet desert wine was found the most preferred one. Key Words: Natural dessert wines, fortified wines, muscat wines. II 36