Search

Conclusion. The gentle methods of applying surfactant by LISA and INSURE, as well as non- invasive ventilation were effective in preterm of 28 and more weeks and reduced long-lasting complications. In smaller more immature infants these techniques can lead to unnecessary manipulation and expose the vulnerable patients at a higher risk of ROP.

Mode of delivery is connected with newborns after birth adaptation. Inducted or augmentated labor can cause intrauterine hypoxia and provocate plethora as a self defending mechanism. It can cause higher vascular resistance and blood pressure. Those can stimulate bar receptors in blood vessels and glomus caroticus and cause bradicardia of the neonate. The newborn can be irritable with oscillating tonus. He/she can have jaundice and cyanotic crises (as a result of plethora) or can develop respiratory distress. Oxygen must be introduced. These neonates needs longer period of hospitalization. Additional risk factors for prolonged adaptation are male gender and low and high weight for gestation.

Istražuje se osjetljivost barberovih filtara niskih frekvencija. Nađeno je da osjetljivost ovisi o redu filtra i povezano je s određenim ograničenjima koja se odnose na unutarnje filtre. U članku je pokazano da se osjetljivost bitno mijenja porastom reda filtra. Istražena je osjetljivost modula i faze prijenosne funkcije u odnosu na vremensku konstantu T, jer je vremenska konstanta najnestabilniji dio u ovom sustavu. Prednosti barberovih filtara niskih frekvencija su najvidljivije upravo u osjetljivosti. Na osnovu toga može se zaključiti da se upotrebom malo stabilnih elemenata, iz raspoložive elementne baze, može dobiti visoka stabilnost sustava. Iz navedenih razloga barberovi filtri niskih frekvencija su vrlo pogodni za upotrebu u uređajima koji su u pokretu, kao na primjer u avionima, satelitima i raketama.

Pokazano je da neidentičnost vremenskih konstanti filtara u kanalima uzrokuje pojavu prijenosne funkcije na frekvenciji signala i „parazitne“ prijenosne funkcije. U „parazitnoj“ prijenosnoj funkciji pojavljuju se dvostruke modulirajuće frekvencije. Dana je analiza prijenosne funkcije na frekvenciji signala. Nisu uočena znatna izobličenja u amplitudno-frekvencijskoj i fazno-frekvencijskoj karakteristici. S povećanjem reda filtra, amplitudno-frekvencijska i fazno-frekvencijska karakteristika su još točnije, to jest utjecaj neidentičnosti se još više smanjuje. Jasno je da „parazitni“ signal ovisi o obliku ulaznog signala. Upravo on predstavlja donju granicu dinamičkog dijapazona. „Parazitni“ signal je zapravo nivo vlastitih šumova na izlazu filtra. Zato se pri projektiranju mnogokanalnih filtara mora voditi računa o „parazitnom“ signalu jer se tu traži visoka podudarnost amplitudno-frekvencijskih i fazno-frekvencijskih karakteristika pojedinih barberovih filtara niskih frekvencija.

U ovom članku su predstavljeni filtri niskih frekvencija koji se sastoje od dva paralelna puta. Svaki sadrži dva množitelja i niskopropusni filtar sastavljen od standardnih komponenata. S aspekta teorije mreža ovi filtri predstavljaju linearne mreže s promjenjivim parametrima. Poznato je da za njih ne postoji opća analitička metoda rješenja. Rješenja su nađena za mali broj jednadžbi. Ovi filtri, zahvaljujući svojoj konstrukciji, imaju visoku stabilnost. To je osobito važno kod dinamičkih ispitivanja. Pokazano je da se, kada je red ovih filtara veći od dva, u prijenosnoj funkciji pojavljuju dopunske nule prijenosne funkcije. Općenito, ove nule prijenosne funkcije uzrokuju izobličenja amplitudno-frekvencijske i fazno-frekvencijske karakteristike. Međutim, uz određenja ograničenja može se njihov utjecaj znatno smanjiti.

Alopecia areata (AA) je autoimunsko oboljenje u čijem lečenju nema opšteprihvaćenih protokola. Dugotrajna primena sistemskih kortikosteroida, iako terapijski efikasna, sa sobom potencijalno nosi niz neželjenih efekata. Cilj: Ispitati efekte različitih modaliteta pulsne kortikosteroidne terapije u kombinaciji sa lokalnom kortikosteroidnom terapijom na različite forme AA. Materijal i metode: U ispitivanje je uključeno 138 pacijenata sa AA, mlađih od 18 godina, sa zahvaćenošću kapilicijuma (SALT) >30%. Pacijenti su aplikovali lokalno 0,05% klobetazol propionat mast sa polietilenskom okluzijom noću, a sistemski su primali ili jednodnevnu oralnu pulsnu terapiju (OPT), jednodnevnu intravensku (1IVP) ili trodnevnu intravensku pulsnu terapiju (3IVP). Dobar terapijski odgovor definisan je kao porast terminalne dlake >50% u odnosu na status pre uvođenja terapije. Pacijenti su praćeni najmanje 12 meseci po završetku terapijskog protokola. Rezultati: 3IVP kod pacijenata sa SALT ≥50, daje statistički značajno bolji terapijski odgovor u poređenju sa 1IVP (61% prema 25%) i OPT (61% prema 26%). Dobri prognostički faktori, nezavisno od tipa pulsne terapije bili su blaža forma AA, trajanje AA 30. The patients applied topical 0.05% clobetasol propionate ointment under plastic wrap occlusion overnight with either one-day oral pulse therapy (OPT), one-day intravenous pulse therapy (1IVP) or three-day intravenous pulse therapy (3IVP). Regrowth 50% of the initial status was considered the good therapeutic outcome. Patients were followed at least for 12 months after the treatment completion. Results: 3IVP in patients with SALT 50 had statistically significant higher percentage of good therapeutic outcomes in comparison with 1IVP (61% vs. 25%) and OPT patients (61% vs. 26%). Good prognostic factors, independent of the type of pulse therapy, were: milder AA form, previous AA duration

Uvod: Niske koncentracije serumskog magnezijuma (Mg) su povezane sa visokim rizikom od ateroskleroze. Kod bolesnika na hroničnom programu hemodijalize (HD), vrednost serumskog Mg prevashodno zavisi od koncentracije Mg u dijaliznoj tečnosti. Samim tim, povišene koncentracije Mg u dijaliznoj tečnosti predstavljaju potencijalan metod prevencije ateroskleroze među bolesnicima na HD. Ciljevi istraživanja su ispitivanje uticaja različitih koncentracija Mg u dijaliznim rastvorima (0.5 mmol/L prema 1.0 mmol/L) na promenu serumske koncentracije Mg tokom 12 meseci, intradijalizne promene koncentracije ukupnog serumskog i intraeritrocitnog Mg, te posledično na progresiju ateroskleroze među asimptomatskim bolesnicima na hroničnom programu HD. Metodologija: U istraživanje, po tipu opservacione prospektivne studije, je uključeno 60 bolesnika na hroničnom programu hemodijalize. Ispitanici su bili raspoređeni u dve grupe od po 30 bolesnika u zavisnosti od primenjene koncentracije Mg u dijaliznoj tečnosti (0,5 ili 1,0 mmol/l) pre započinjanja istraživanja i tokom 12 meseci praćenja. Ukupna serumska i intraeritrocitna koncentracija Mg pre i nakon obavljenog dijaliznog tretmana je određivana kod 43 bolesnika. Uzorci krvi su uzimani u srednjem dijaliznom danu pre obavljene dijalize; ukupna serumska koncentracija Mg je određivana kolorimetrijski, dok je intraeritrocitna koncentracija Mg određivana atomskom apsorpcionom spektrofotometrijom. Svim bolesnicima je izračunat kalcijumski skor koronarnih arterija (CACS) multislajsnom kompjuterizovanom tomografijom (MSCT) srca na početku istraživanja i nakon 12 meseci redovne hemodijalize. Merenje intimo-medijalnog zadebljanja (IMZ) zajedničke karotidne arterije (ACC) i zajedničke femoralne arterije (AFC) je obavljeno kolor dopler sonografijom na početku istraživanja i nakon 12 meseci praćenja. Rezultati: U grupi bolesnika kod kojih je primenjivana koncentracija 0,5 m mol/L M g u dijaliznoj tečnosti primećen je značajan pad vrednosti serumskog Mg sa 1,13±0,15 mmol/L na 0,99±0,14 mmol/L (p

Ciljevi studije bili su da ispitamo ulogu različitih kalijumovih (K) kanala u kontroli vaskularnog tonusa i antivazokontriktornoj ulozi na bajpas graftovima dobijenim od pacijenata sa dijabetes melitusom tip 2 (DMT2) nakon bajpas operacije. Preostali segmenti humane vene safene (HVS) i unutrašnje torakalne arterije (ITA) dobijeni su od pacijenata bez i sa DMT2. U eksperimentalnom radu koristili smo sistem za izolovane organe kojim smo ispitivali farmakološka svojstva otvarača K kanala i molekularno-biološke tehnike kako bismo detektovali promene u ekspresiji i lokalizaciji K kanala na ovim graftovima. Farmakološki eksperimenti su pokazali da pinacidil daje uporedivu relaksaciju HVS pacijenata sa i bez DMT2. Takođe, pinacidil produkuje relaksaciju dijabetične ITA uporedivu sa dijabetičnom HVS bez razlike u senzitivnosti. Molekularne tehnike su pokazale smanjenu ekspresiju SUR2B subjedinice kod HVS pacijenata sa DMT2 ukazujući da je povećana osetljivost HVS kod NDM pacijenata uslovljena većom ekspresijom funkcionalnih KATP kanala u vaskularnom glatkom mišiću. Subjedinice Kir6.x koje ulaze u sastav KATP kanala su pokazale smanjenu ekspresiju na dijabetičnoj ITA. Dobijeni rezultati studije pokazali su da pinacidil ima komparabilno vazodilatatorno i antivazokonstriktorno dejstvo na humanim bajpas graftovima kod pacijenata bez i sa DMT2. Podaci mogu biti klinički korisni pružajući dokaz da dijabetes izaziva oslabljenu dilataciju humane vene i arterije i da se efekti pinacidila delimično ostvaruju preko različitih K kanala na glatko-mišićnom sloju grafta. Takođe, njima se može analizirati opravdanost rezultata kliničkih ispitivanja koji favorizuju bajpas operaciju umesto perkutane koronarne intervencije za direktnu revaskularizaciju srca kod pacijenata sa DMT2. The objectives of our study were to examine the role of different potassium (K) channels in the control of vascular tone and the antivasocontrictive role on bypass grafts obtained from patients with type 2 diabetes mellitus (T2DM) after bypass surgery. Leftover segments of human saphenous vein (HSV) and internal thoracic artery (ITA) were obtained from patients with and without T2DM. In our experimental work, we used an isolated organ system to examine the pharmacological properties of K channel openers and molecular-biological techniques to detect changes in the K channels expression and their localization in bypass grafts. The pharmacological experiments showed that the relaxation caused by pinacidil was comparable in HVS patients with and without T2DM. Also, pinacidil produced relaxation of diabetic ITA comparable to diabetic HVS without difference in the sensitivity. Molecular techniques have shown decreased expression of the SUR2B subunit in HVS T2DM patients indicated that the increased sensitivity of HVS in patients without T2DM is due to higher expression of functional KATP channels in the vascular smooth muscle. Significantly lower expression of the Kir6.x subunits of the KATP channels was observed in diabetic ITA. The obtained results of our study showed that pinacidil has a comparable vasodilatory and antivasoconstrictory effects on human bypass grafts in patients with and without T2DM. These data may be clinically useful since they provide evidence that diabetes causes impaired dilatation of the human vein and artery indicated that the effects of pinacidil are partially mediated through various K channels on the smooth muscle of the graft. They can, also, serve as an objective to justificate the results of clinical trials that favor CABG surgery instead of percutaneous coronary intervention for direct heart revascularization in patients with T2DM.

Neurodegenerativne bolesti su progresivna, hronična i neizlečiva neurološka oboljenja. Pretpostavlja se da je u osnovi etiopatogeneze ovih oboljenja udruženo delovanje genetskih i sredinskih faktora. Potonji imaju sve veći značaj jer produžetak životnog veka ljudi vodi do prolongiranog izlaganja činiocima životne okoline. Jedan od mogućih sredinskih činilaca je 2,4-diaminobuterna kiselina (2,4-DABA), produkt ubikvitarnih cijanobakterija, čiji neurotoksični potencijal nije sasvim istražen.Metodima klasične elektrofiziologije i merenjem ulaznog otpora membrane ispitivani su učinci, jačina i mehanizmi delovanja 2,4-DABA na Retzius-ove neurone pijavice Haemopis sanguisuga. Naša istraživanja pokazuju da 2,4-DABA ima ekscitatoran učinak na neuronima, izazivajući izraženu depolarizaciju membranskog potencijala koja se razvija kroz dve faze, što je prvi put opisan fenomen na našem modelu. Istovetan učinak imaju i DL- i L- izoforma 2,4-DABA. Ekscitatorno dejstvo 2,4-DABA višestruko je jače od učinaka glutamata i aspartata, kao i od sredinskih ekscitatornih aminokiselina BOAA i BMAA. Depolarizacioni učinak 2,4-DABA je zavisan od prisustva Na+ i praćen povećanjem provodljivosti membrane Retzius-ovih neurona. Blokada non-NMDA glutamatnih receptora izaziva smanjenje amplitude prve faze depolarizacije, dok inhibicija transportnog sistema za neutralne aminokiseline upadljivo slabi drugu fazu depolarizacije. Zaključujemo da je 2,4-DABA snažna ekscitatorna aminokiselina koja ostvaruje svoj učinak preko jonotropnih glutamatnih receptora tokom prve faze i aktivacijom natrijum-zavisnog transportera za neutralne aminokiseline tokom druge faze depolarizacije. Ovi mehanizmi pokreću procese ključne za razvoj neurodegeneracije - ekscitotoksičnost, osmotsko opterećenje i smanjenje energetskih rezervi neurona, što uz dokazano globalno prisustvo 2,4-DABA ukazuje na značaj navedenih rezultata. Neurodegenerative diseases are chronic, progressive and incurable neurological illnesses. It is proposed that etiopathogenesis of these diseases is based on cooperation of genetic and environmental factors. The latter are of growing importance as life expectancy and exposure of people increase. A putative causative agent is 2,4 diaminobutyric acid (2,4-DABA), a product of ubiquitous cyanobacteria, whose neurotoxic potential is insufficiently examined. Using classical electrophysiology methods and measurements of input membrane resistance, we have investigated the effect, potency and mechanisms of 2,4-DABA effect on Retzius neurons of the leech Haemopis sanguisuga. Our results show that 2,4-DABA has an excitatory effect on neurons, eliciting extensive membrane depolarization that evolves through two distinct stages, which is a novel excitatory phenomenon reported on our model. Both L- and DL- isomers of 2,4-DABA cause equivalent depolarizing effects. Excitatory response of neurons to 2,4-DABA is several times larger than that induced by glutamate and aspartate or environmental excitatory amino acids BOAA and BMAA. Depolarizing action of 2,4-DABA is dependent on sodium ions and coupled with an increase of Retzius neuron membrane permeability. Blocking non-NMDA glutamate receptor reduces the amplitude of the first stage, while inhibition of the transport system for neutral amino acids markedly decreases the second phase of depolarization. We conclude that 2,4-DABA is a potent excitatory amino acid that activates ionotropic glutamate receptors during the first stage and sodium-dependent transporter for neutral amino acids during the second stage of depolarization. These mechanisms initiate processes crucial for neurodegeneration - excitotoxicity, osmotic stress and energy depletion of neurons, which the global presence of 2,4-DABA indicate the significance of our results.

Humana umbilikalna vena je specifičan krvni sud koji se nalazi pod uticajem brojnih metaboličkih, vaskularnih i hemodinamskih promena tokom čitavog fetalnog života. Pinacidil je otvarač kalijumovih kanala (K kanala) čije je mesto vezivanja lokalizovano na SURx subjedinici KATP kanala. Osim toga, postoje i mnogi dokazi da pinacidil, primenjen u visokim dozama (≥ 100 μM), pored KATP kanala deluje i na druge podtipove K kanala, uključujući Kv i BKCa kanale, kao i da ima dejstva nezavisna od K kanala. U brojnim istraživanjima pokazano je da dijabetes melitus i hipertenzija uzrokuju promene u ekspresiji i funkciji K kanala u vaskularnim glatkim mišićnim ćelijama različitih krvnih sudova i kod različitih vrsta. Sa druge strane, opisano je da gestacijski dijabetes melitus (GDM) i trudnoćom izazvana hipertenzija (PIH) uzrokuju različite morfološke i ultrastrukturalne promene na humanim umbilikalnim venama. Ciljevi ovog istraživanja su bili: 1) da se ispita da li se ekspresija subjedinica nekoliko podtipova K kanala (KATP, BKCa i Kv) na humanim umbilikalnim venama zdravih porodilja razlikuje u odnosu na porodilje sa GDM i PIH; 2) da se ispita postoje li razlike u efikasnosti i potentnosti pinacidila u izazivanju vazodilatacije prekontrahovanih venskih segmenata zdravih porodilja i porodilja sa GDM i PIH; 3) da se definišu podtipovi K kanala uključeni u vazodilatatorne efekte pinacidila u svim grupama; 4) da se utvrdi da li pinacidil ima dejstva nezavisna od aktivacije K kanala. Ukupno 72 porodilje su bile uključene u studiju. Njih 40 je bilo zdravo, 16 je imalo GDM i 16 PIH. Nakon preparacije i izolacije humanih umbilikalnih vena iz pupčanika, venski segmenti su ili bili čuvani u 10% formaldehidu za imunohistohemijsko bojenje, zamrzavani na -70°C za Western blot analizu ili montirani u kupatilo za izolovane organe u cilju sprovođenja farmakoloških eksperimenata. Humana umbilikalna vena je kontrahovana serotoninom. Rastuće koncentracije pinacidila (0.1 – 1000 μM) dodavane su u kupatilo na kumulativan način. Za proveru umešanosti različitih tipova K kanala u vazorelaksaciji izazvanoj pinacidilom sledeći antagonisti dodavani su u kupatilo 20 minuta pre serotonina: glibenkamid (GLB) – specifični blokator KATP kanala; iberiotoksin – selektivni antagonista BKCa kanala; 4-aminopiridin (4-AP) – neselektivni antagonista Kv kanala; margatoksin – specifični antagonista Kv1.2 i Kv1.3 kanala i friksotoksin – specifični antagonista Kv4.2 i Kv4.3 kanala. Za ispitivanje mehanizama dejstva pinacidila nezavisnih od K kanala druga kontrakcija prouzrokovana je rastvorom visoke koncentracije K+ (100 mM K+)... metabolic, vascular and hemodynamic factors during entire fetal life. Pinacidil is potassium channel (K channel) opener whose binding site is well characterized and it is located on the SURx subunit of KATP channel. There are studies suggesting that pinacidil, especially in high doses (≥ 100 μM), in addition to KATP channels opens other subtypes of potassium channels, including BKCa and Kv channels, and that pinacidil also has K channel-independent mechanisms of action. Many studies have revealed alterations in the expression and function of K channels during diabetes mellitus and hypertension in vascular smooth muscle cells in other vascular beds and in different species. On the other hand, it has been described that gestational diabetes mellitus (GDM) and pregnancy-induced hypertension (PIH) cause various morphological and ultrastructural abnormalities in human umbilical veins. The aims of this research were: 1) to analyze is the expression of several K channels (KATP, BKCa and Kv) subunits in human umbilical veins from normal pregnancy different in comparison to GDM and PIH groups; 2) to test if there are differences in the potency and efficiency of pinacidil in inducing vasorelaxation of precontracted vein segments from normal pregnancy and GDM and PIH; 3) to define types of K channels involved in pinacidil-induced vasodilation on isolated human umbilical veins in all groups; 4) to determine if pinacidil possess K channel-independent mechanisms of actions. A total of 72 patients were engaged in the study. Out of them 40 were healthy, 16 had GDM and 16 PIH. After the isolation and preparation, human umbilical vein segments were either immersed in 10% formalin for immunohistochemical staining, frozen at -70°C for Western blot analysis or mounted in the organ bath for pharmacological experiments. Human umbilical veins were precontracted with serotonin. The increasing concentrations of pinacidil (0.1 – 1000 μM) were added to the bath cumulatively. To test the roles of several types of K channels in pinacidil-induced vasorelaxation, following antagonists were added to the bath 20 minutes before serotonin: glibenclamide (GLB) – a specific blocker of KATP channels; iberiotoxin – a selective blocker of BKCa channels; 4-aminopiridine (4-AP) – a nonselective blocker of Kv channels; margatoxin – a selective blocker of Kv1.2 i Kv1.3 channels and phrixotoxin – a selective blocker of Kv4.2 i Kv4.3 channels. In order to examine K-independent actions of pinacidil the second contractions were produced by K+-rich Krebs-Ringer solution (100 mM K+)...

Aging of periodontal tissues, as well as organism as a whole, is natural, unstoppable process of accumulation of undesirable changes which lead to disturbancy of chomeostasis, loss of function and increased susceptibility to diseases and death. Dynamic of this process is often unpredictable because individuals, organs, tissues, cells, and even subcellular structures do not have the same rate of aging. Considering that, the biological aging of the individuals does not neccesarily match their chronological aging. Furthermore, some conditions and pathological processes could increase the speed of aging. It has been shown that patients with human immunodeficency virus (HIV) infection age faster than their non-infected counterparts. The altered aging in HIV-infected patients could be triggered by infection itself or due to usage of antiretroviral drugs, which increased life expectancy in these patients. Various biological markers of aging could be used in order to determine the difference between biological and chronological age of the patient, and to differ premature aging or aging-related diseases from physiological aging. The aim of this research was to identify the relations between periodontal tissue aging and biomarkers of aging such as, relative telomere length, iron metabolism parameters and presence of periodontal pathogens within oral cavity. Investigation was designed as a cross-sectional study. The study enrolled 105 HIV-infected and 100 non-infected male subjects subdivided in two age groups: younger ( lt 35 years of age) and older (>50 years of age). After signing the informed consent, anamnestic data, blood samples and buccal swabs were collected from each patient and detailed oral examinations were performed. The blood samples were used for relative telomere length and iron metabolism parameters (serum iron, total iron binding capacity, transferrin saturation and concentrations of transferrin and ferritin) analyses. The buccal swabs were used for the identification of periodontal pathogens: Prevotella intermedia, Peptostreptococcus micros, Aggregatibacter actinomycetemcomitans, Eikenella corrodens, Porphyromonas gingivalis, Tannerella forsythia and Treponema denticola. Oral manifestations of HIV-infection were detected by inspection and periodontal parameters were determined by probing. Results of this study indicate that relative telomere length is longer in younger patients in both, HIV-infected and non-infected group, compared to their older counterparts..., Starenje parodontalnih tkiva, kao i čitavog organizma, je prirodan, nezaustavljiv proces koji se karakteriše nakupljanjem neželjenih promena koje dovode do poremećaja homeostaze, gubitka funkcije i većom verovatnoćom za pojavu oštećenja, bolesti i smrti jedinke. Dinamika ovog procesa se razlikuje među jedinkama, ali postoje razlike i u samom organizmu jer organi, tkiva, ćelije, pa čak i subcelularne strukture ne stare istom brzinom. Posledično, biološka starost jedinke ne mora da odgovara njenoj hronološkoj starosti. Dalje, pojedina stanja i patološki procesi mogu dovesti do ubrzanog starenja. Pokazano je da osobe zaražene virusom humane imunodeficijencije (engl. Human Immunodeficiency Virus, HIV) fenotipski brže stare od neinficiranih osoba što može da bude posledica same infekcije i/ili primene antiretrovirusnih lekova, koji su značajno produžili životni vek pacijentima sa HIV-om. Upotrebom različitih markera starenja moguće je razlikovati biološku od hronološke starosti individue, ali i razlikovati prerano starenje odnosno bolesti koje su u vezi sa starenjem od fiziološkog starenja. Cilj ovog istraživanja bio je da se utvrdi veza između starenja parodontalnih tkiva i različitih bioloških markera starenja kao što su dužina telomera, parametri metabolizma gvožđa i dobno zavisna smena prisustva parodontopatogena kod HIV-om inficiranih pacijenata i neinficiranih kontrola. Istraživanje je dizajnirano kao studija preseka. U studiju je bilo uključeno 105 HIV-om inficiranih i 100 neinficiranih ispitanika muškog pola podeljenih u dve starosne grupe: mlađu sa ispitanicima do 35 godina života i stariju sa ispitanicima koji imaju više od 50 godina. Nakon potpisanog informisanog pristanka od ispitanika su dobijeni anamnestički podaci, uzorci krvi i bris oralne sluzokože, a odrađen je i detaljan stomatološki pregled. Iz uzoraka krvi određivani su relativna dužina telomera leukocita i parametri metabolizma gvožđa, serumsko gvožđe, ukupni kapacitet transferina za vezivanje gvožđa, saturacija transferina i koncentracije transferina i feritina. Iz briseva oralne sluzokože detektovani su sledeći parodontopatogeni mikroorganizmi: Prevotella intermedia, Peptostreptococcus micros, Aggregatibacter actinomycetemcomitans, Eikenella corrodens, Porphyromonas gingivalis, Tannerella forsythia i Treponema denticola. Inspekcijom usne duplje utvrđivano je prisustvo oralnih manifestacija karakterističnih za HIV-infekciju dok je parodontološki pregled poslužio za procenu stanja potpornog aparata zuba...

Primenom kombinovane antiretrovirusne terapije (combination antiretroviral therapy, cART) došlo je do značajnog smanjenja morbiditeta i mortaliteta kod osoba inficiranih virusom humane imunodeficijencije (Human Immunodeficiency Virus, HIV) i sindromom stečene imunodeficijencije (Acquired immune deficiency syndrome, AIDS). Sa produženjem životnog veka pacijenata sa HIV-om od značaja je postalo praćenje neželjenih efekata cART-a među kojima se posebno izdvajaju poremećaj metabolizma lipida, dislipidemija, kao i periferna lipoatrofija i visceralna lipohipertrofija, zajednički označene kao lipodistrofija, i insulinska rezistencija. Sindrom lipodistrofije obuhvata tri klinička stanja koja se karakterišu poremećenom distribucijom telesnih masti, a to su lipoatrofija (gubitak potkožnog masnog tkiva), lipohipertrofija (povećanje visceralnog masnog tkiva) i mešoviti tip koji predstavlja kombinaciju dva navedena stanja. Skorašnja istraživanja su pokazala kompleksnu ulogu masnog tkiva, koje predstavlja metabolički aktivan endokrini organ i koje oslobađa u cirkulaciju biološki aktivne peptide, odnosno adipocitokine. Ćelije masnog tkiva aktivno proizvode brojne predstavnike familije citokina, kao što su adiponektin, leptin, rezistin, faktor tumorske nekroze alfa (TNF–α), inhibitor aktivatora plazminogena (PAI-1) i razne druge interleukine (IL). Adipocitokini imaju različite uloge u imunom odgovoru (interleukini), inflamaciji (IL-1β, IL-6, IL-8, IL-10, monocitni hemotaksni protein-1 (MCP- 1)), metabolizmu glukoze (leptin, adiponektin, rezistin), osetljivosti na insulin (leptin, adiponektin), ćelijskoj adheziji (PAI-1), rastu i funkciji vaskularnih ćelija (faktor rasta vaskularnog endotela, VEGF), razvoju ateroskleroze, adipogeneze i drugih bioloških procesa. U ovom radu je ispitivana povezanost nivoa adipocitokina i različitih podtipova lipodistrofije kod bolesnika sa HIV infekcijom. Ciljevi: (I) Utvrditi učestalost lipodistrofije kao i podtipova lipodistrofije (lipoatrofija, lipohipertrofija, mešoviti tip lipodistrofije) kod bolesnika sa HIV/AIDS-om; (II) Ispititati povezanost dužine trajanja cART-a i broja cART kombinacija sa pojavom lipodistrofije (odnosno odgovarajućeg podtipa lipodistrofije); (III) Ispititati povezanost nivoa adipocitokina (adiponektin, rezistin, leptin, interleukini (IL-2, IL-4, IL-6, IL-8, IL-10; IL-1 α, IL-1β), TNF- α, PAI-1, MCP-1, VEGF, EGF, IFN-γ, cistatin C) kod bolesnika sa HIV/AIDS-om sa i bez 2 lipodistrofije; (IV) Ispititati povezanost nivoa adipocitokina (adiponektin, rezistin, leptin, interleukini (IL-2, IL-4, IL-6, IL-8, IL-10; IL-1 α, IL-1β), TNF-α, PAI-1, MCP-1, VEGF, EGF, IFN-γ, cistatin C)) kod bolesnika sa HIV/AIDS-om sa različitim podtipovima lipodistrofije... The introduction of combination antiretroviral therapy (cART) has led to a significant decrease in morbidity and mortality in people infected with Human Immunodeficiency Virus (HIV) and Acquired Immune Deficiency Syndrome (AIDS). With the prolongation of the life span of patients with HIV, it became increasingly important to monitor adverse effects associated with cART, such as lipid metabolism disorders, dyslipidemia, and peripheral lipoatrophy and visceral lipohypertrophy, commonly referred to as lipodystrophy, and insulin resistance. Lipodystrophy syndrome (LD) groups together three clinical conditions characterized by fat redistribution: lipoatrophy (LA, loss of subcutaneous adipose tissue), lipohipertrophy (LH, increase in visceral adipose tissue), and a mixed lipodystrophy type (MFR, mixed fat redistibution) that represents a combination of the two states mentioned above. A number of evidence have demonstrated a much more complex function of adipose tissue, which is now considered not only an energy storage organ but also a metabolically active endocrine organ that releases bioactive peptides (e.g., adipokines) into the blood stream. Fat cells actively secrete many members of the cytokine family, such as adiponectin, leptin, resistin, tumor necrosis factor alpha (TNF-α), plasminogen activator inhibitor (PAI-1) and various interleukins (IL). Adipokines have been proposed to play specific roles in immune response (interleukins), inflammation (IL-1β, IL-6, IL-8, IL-10, monocyte chemoattractant protein-1 (MCP-1)), glucose metabolism (leptin, adiponectin), insulin sensitivity (leptin, adiponectin), cell adhesion (PAI-1), vascular growth and function (vascular endothelial growth factor, VEGF), development of atherosclerosis, adipogenesis and other biological processes. In our research, we investigated the association between levels of adipocytokines and different lipodystrophy subtypes in HIV/AIDS patients. Aims: (I) to assess the prevalence of lipodystrophy and its subtypes (lipoatrophy, lipohypertrophy, mixed fat redistribution) in HIV/AIDS patients; (II) to examine the relationship between the duration of cART and the number of cART combinations with the prevalence of lipodystrophy (as well as with different lipodystrophy subtypes); (III) to determine the correlation between adipocytokine levels (adiponectin, resistin, leptin, interleukins (IL-2, IL-4, IL-6, IL-8, IL-10, IL-1 α, IL-1β), PAI-1, MCP-1, VEGF, EGF, IFN6 γ, cystatin C) in HIV/AIDS patients with or without lipodystrophy; (IV) to determine the correlation between adipocytokine levels (adiponectin, resistin, leptin, interleukins (IL-2, IL- 4, IL-6, IL-8, IL-10, IL-1 α, IL-1β), PAI-1, MCP-1, VEGF, EGF, IFN-γ, cystatin C) in HIV/AIDS patients with different subtypes of lipodystrophy...