Search

The article concerns the latest changes in the institution of conditional release, contained in the Act of 7 July 2022 amending the Act the Penal Code and some other acts. Although these provisions have not been in force yet, their enactment may significantly affect the current shape and tighten the rules of criminal liability. It is worth mentioning that this is another attempt to amend the Penal Code in this respect. The article interprets provisions directly modifying the current form and scope of application of the indicated probation measure, as well as their consequences for the entire criminal law system. The context and ratio legis of the amendment, which includes the discussed changes, related to the tightening of the principles of criminal liability and the increase in the preventive function of criminal law, were taken into account. The article also refers to some controversial solutions concerning, i.a. exclusion of the possibility of applying conditional release in relation to certain categories of perpetrators. At the same time, an attempt was made to assess the constitutionality of some of the planned changes and their significance from the point of view of human rights protection.

Artykuł odnosi się do aktualnego zagadnienia, jakim jest ingerowanie w przedmiot czci religijnej, ujętego w kontekście odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 196 k.k. W rozważaniach oparto się na znanych opinii publicznej wydarzeniach, które oceniane były w kontekście odpowiedzialności karnej za powyższy czyn (np. zniszczenie Biblii podczas koncertu, rozpowszechnianie obrazu Matki Bożej z tęczową aureolą lub ścięcie przydrożnego krzyża). Omówiono problematykę ochrony uczuć religijnych, znajdującą swój wyraz w kryminalizowaniu zachowań polegających na znieważeniu przedmiotu czci religijnej. W szczególności zwrócono uwagę na potrzebę szerokiego rozumienia przedmiotu czci religijnej. Znaczenie tego określenia nie może być redukowane wyłącznie do przedmiotów fizycznych. Należy przyjąć, że obejmuje ono również przedmioty w znaczeniu duchowym – metafizycznym. Podjęto też próbę odpowiedzi na pytanie, czy ingerowanie w określoną symbolikę i naruszenie kanonu, w jakim przedstawia się przedmiot czci religijnej, może stanowić przestępstwo obrazy uczuć religijnych. Biorąc pod uwagę stronę podmiotową przestępstwa z art. 196 k.k., wyrażono opinię, że odpowiedzialność karna w tym względzie jest możliwa. Rozważaniami objęto również tzw. kontratyp sztuki, którego przyjęcie ma prowadzić do wyłączenia bezprawności zachowań stanowiących wyraz ekspresji artystycznej i opierających się na wolności wypowiedzi. W tekście wykorzystano przede wszystkim metodę dogmatyczną, a w ograniczonym zakresie również metodę historyczną.