1. De gezondheidsgevolgen van uitgestelde operaties tijdens de corona-pandemie. Schattingen voor 2020 en 2021
- Author
-
de Wit, GA, Oosterhoff, M, Kouwenberg, LHJA, Rotteveel, AH, van Vliet, ED, Janssen, K, Stoelinga, M, Visscher, K, and van Giessen, A
- Abstract
Door de corona-epidemie is de zorg onder grote druk komen te staan. Vooral in het begin van de crisis gaven ziekenhuizen voorrang aan de behandeling van coronapatiënten. Hierdoor was er niet genoeg plek en personeel voor de zorg die niet direct met corona te maken had. De zorg voor niet levensbedreigende aandoeningen, zoals bepaalde operaties, werd vaak uitgesteld. Mensen die niet konden worden geopereerd, hebben tijdens de corona-epidemie langer in een minder goede gezondheid geleefd. Het RIVM heeft berekend welk effect het uitstel van operaties heeft gehad op de gezondheid van mensen die in 2020 en 2021 hiermee te maken kregen. Eind 2021 bleken er ongeveer 305 duizend operaties minder te zijn gedaan dan zonder corona was verwacht voor de jaren 2020 en 2021. In totaal zijn er meer operaties uitgesteld of afgezegd, maar een deel was voor 31 december 2021 al ingehaald. Door de uitgestelde operaties zijn in totaal in 2020 en 2021 ongeveer 320.000 levensjaren in goede gezondheid verloren gegaan. Dit is een gezondheidsverlies van 18 procent ten opzichte van de gezondheid die de operaties hadden opgeleverd als ze waren doorgegaan. Het gaat in dit onderzoek om planbare operaties die langer dan een maand kunnen wachten. Normaal gesproken worden in Nederland ruim 900.000 van dit soort operaties per jaar uitgevoerd. Het grootste deel van het nu berekende gezondheidsverlies komt door uitgestelde operaties bij oogheelkunde en orthopedie, zoals staar-, heup- en knieoperaties, en bij heelkunde, zoals maagverkleiningen. Operaties die binnen een maand moeten worden uitgevoerd, zoals operaties bij kankerpatiënten en na verkeersongevallen, zijn meestal wel doorgegaan en daarom niet meegerekend. Het verlies in gezonde levensjaren is een minimum schatting. De volledige verliezen aan gezondheid zijn waarschijnlijk groter omdat niet alle vormen van zorg zijn meegeteld. Denk aan de gevolgen van uitgestelde diagnoses en zorg op poliklinieken. Door het tekort aan personeel in de zorg is het niet zeker of het lukt om operaties de komende jaren in te halen. Het RIVM heeft ook berekend hoeveel gezondheid niet blijvend verloren zal gaan wanneer de komende 5 jaar 2 tot 5 procent extra operaties kunnen worden uitgevoerd. Het genoemde gezondheidsverlies zal dan iets kleiner zijn. Deze resultaten onderstrepen het belang om in crisis de gewone zorg zo goed mogelijk doorgang te laten vinden. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door af te spreken onder welke voorwaarden privéklinieken of buitenlandse ziekenhuizen de zorg kunnen overnemen. Een andere mogelijkheid is de operatiecapaciteit zo goed mogelijk te gebruiken voor operaties die veel gezondheid opleveren.
- Published
- 2022