Search

During the Russian rule in the territory of the Kingdom of Poland, all the activities of the Polish population aimed at patriotic nature, such as celebrations commemorating historical events and figures, were forbidden. Despite the temporary thaw in the years 1905–1907, significant transformations in this matter took place only with the evacuation of the Russians in the summer of 1915, and then the takeover of power by the armed forces of the states central. Austrians by virtue of their attempts to improve relations with the occupied population introduced many freedoms in the sphere of culture and education, incl. allowing organizing public national celebrations. In Lublin, the capital of the Austro-Hungarian occupation, a series of celebrations took place, the nature of which evolved along with the conditions political, changing its form and size. W okresie panowania rosyjskiego na terenie Królestwa Polskiego wszelkie działania ludności polskiej o charakterze patriotycznym, takie jak obchody upamiętniające wydarzenia i postacie historyczne, były zakazane. Mimo chwilowej odwilży w latach 1905–1907, znaczące przeobrażenia w tej kwestii nastąpiły dopiero wraz z ewakuacją Rosjan latem 1915 r., a następnie przejęciem władzy przez wojska państw centralnych. Austriacy z racji podejmowanych prób poprawienia stosunków z okupowaną ludnością wprowadzili wiele swobód w sferze kulturalnej i oświatowej, m.in. zezwalając na organizowanie publicznych obchodów o charakterze narodowym. W Lublinie będącej stolicą okupacji austro-węgierskiej odbyło się szereg uroczystości, których charakter ewoluował wraz z uwarunkowaniami politycznymi, zmieniając swoją formę i rozmiar.

The paper investigates the ways the American press of the times portrayed the Constitution of 3 May 1791. The Governance Act was valid from the date it was issued, May 3, 1791, until June 17, 1793, when the last Sejm, the one which acknowledged the second partition of Poland, was held. Despite the great distance and the limitations imposed by the technological possibilities of the times, the topic was nonetheless widely commented on at the time and positively received. It was much appreciated and enthusiastically welcomed in American press, which understood the Constitution as a natural continuation of the process of democratization. However, the articles depicting the document were rather general and far-fetched in their optimism towards introducing democracy, accusing the Constitution of causing social and political changes in Europe. Analyzing press articles, one may jump into hasty conclusion that the king, Stanislaw August Poniatowski, was a reformer whose main goal was to make all his subjects equal, which was not necessarily true. The Constitution was not thoroughly translated, which simplified and idealized its meaning. Artykuł omawia sposób przedstawienia Konstytucji 3 maja 1791 r. w amerykańskiej prasie epoki. Ustawa rządowa obowiązywała od dnia wydania do 17 czerwca 1793 r., kiedy odbył się ostatni sejm, uznający drugi rozbiór Polski. Pomimo dystansu terytorialnego i ograniczeń narzucanych możliwościami technicznymi, treść tego aktu prawnego była szeroko komentowana i spotkała się z niezwykle entuzjastyczną oceną autorów rozumiejących Konstytucję jako naturalną kontynuację procesu demokratyzacji. Artykuły prasowe opisujące ten akt prawny były ogólnikowe i zbyt daleko idące w swoim optymizmie. Wynikało z nich, że Konstytucja wprowadzała demokrację oraz przyczyniała się do zmian społecznych i politycznych w Europie. Analizując je, można uznać króla Stanisława Augusta Poniatowskiego za czołowego reformatora, którego głównym celem było zrównanie wszystkich poddanych. Konstytucja nie została dokładnie przetłumaczona, a jej znaczenie zostało uproszczone i wyidealizowane.

Artykuł opisuje sposób przedstawienia Konstytucji 3 maja 1791 r. przez ówczesną prasę amerykańską. Mimo ogromnego dystansu terytorialnego i ograniczeń narzucanych możliwościami technicznymi, treść tego aktu prawnego była szeroko komentowana i spotkała się z pozytywną oceną. Ustawa rządowa obowiązywała od dnia wydania do 17 czerwca 1793 r., kiedy rozpoczęły się obrady ostatniego sejmu I RP, który uznał drugi rozbiór Polski. Została ona bardzo doceniona i entuzjastycznie przyjęta w prasie amerykańskiej, która rozumiała Konstytucję jako naturalną kontynuację procesu demokratyzacji. Jednak artykuły prasowe opisujące ten akt prawny były dość ogólnikowe i zbyt daleko idące w swoim optymizmie. Wynikało z nich, że Konstytucja wprowadzała demokrację oraz przyczyniała się do zmian społecznych i politycznych w Europie. Analizując artykuły prasowe, można pochopnie dojść do wniosku, że król Stanisław August Poniatowski był reformatorem, którego głównym celem było zrównanie wszystkich poddanych, co niekoniecznie było prawdą. Co więcej, Konstytucja nie została dokładnie przetłumaczona, co uprościło i wyidealizowało jej znaczenie w relacjach prasowych. The paper investigates the ways the American press of the times portrayed the Constitution of 3rd May 1791. Despite the great distance and the limitations imposed by the technological possibilities of the times, the topic was nonetheless widely commented on at the time and positively received. The Governance Act was valid from the date it was issued, May 3rd 1791, until June 17th, 1793, when the last Sejm, the one which acknowledged the second partition of Poland, was held. It was much appreciated and enthusiastically welcomed in American press, which understood the Constitution as a natural continuation of the process of democratization. However, the articles depicting the document were rather general and far-fetched in their optimism towards introducing democracy, accusing the Constitution of causing social and political changes in Europe. Analyzing press articles, one may jump into hasty conclusion that the king, Stanislaw August Poniatowski, was a reformer whose main goal was to make all his subjects equal, which was not necessarily true. The Constitution was not thoroughly translated, which simplifi ed and idealized its meaning. In the Polish historical and legal literature, the Constitution is regarded as a document of the era in which it was created, focusing on the one hand on introducing minor changes to the social system, and on the other – on much larger reforms in the organization of state power. The authors emphasize that the provisions of this basic law express a clash of different views, both related to the still prevailing feudal relations and the formation of new social and economic conditions. It shows not only the political currents of the time and the postulates of reformist parties, but also the views of the noble masses, who did not agree to too far-reaching system reforms.

When the Constitution was ratified on May 3, 1791, establishing good relations with Russia was the most important issue for the security of the Commonwealth. As leaders of the Great Diet noticed that prosperous situation in the Polish-Lithuanian state’s international relations was ending, they suggested Stanisław August to turn to Russia. Because of their initiative, the king introduced several members of the St. Petersburg court to the Guardians of the Laws. Yet, it did not reorient Polish foreign policy. Having strengthened his position, Stanisław August was delaying direct talks with the empress. He was convinced, that to avoid Russian intervention in the Commonwealth’s internal affairs, one should not provoke Russians and appease any internal conflicts. That assumption turned to be wrong, though. Contrary to the views of the vast majority of Polish historians, who believed that Russian intervention in Poland was predetermined, the St. Petersburg court was divided, when it came to the policy on the Polish-Lithuanian state. Some advisers of Catherine II believed, that without a final agreement with German courts, one should not start a war with the Commonwealth, because it would be hard, long-lasting and costly. Yet, views of Polish malcontents and empress’s favorite, Platon A. Zubov, were taken into account, and a military operation was launched, without looking at Vienna and Berlin’s position. A passive diplomacy turned out to be a fatal mistake of the Polish king and his advisers. The concept of a limited warfare was equally wrong. The weak resistance of the Polish army strengthened the position of the empress’s favorite. When Stanisław August’s letter to Catherine II arrived at St. Petersburg, already in the course of war, at the Russian court a group of war opponents took a final attempt to stop hostilities, and start negotiations with the Commonwealth’s ruler. However, successes of empress’s troops, that rapidly moved towards Warsaw after the withdrawing Poles, favored supporters of an armed intervention. The king and his advisers ceased to believe in the possibility of victory too soon, and capitulated at the time, when there was still a chance to continue the war, a prolongation of which by several weeks might have prompted the empress to start peace negotiations. It was a great political mistake, which turned out to be the beginning of the end of the First Republic. Po uchwaleniu Konstytucji 3 maja ułożenie stosunków z Rosją było najważniejszą kwestią z punktu widzenia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej. Widząc wygasanie pomyślnej dla państwa polsko-litewskiego koniunktury w stosunkach międzynarodowych, przywódcy Sejmu Wielkiego zasugerowali Stanisławowi Augustowi dokonanie zwrotu ku Rosji. To z ich inicjatywy król wprowadził do Straży Praw kilku stronników dworu petersburskiego. Nie pociągnęło to jednak za sobą reorientacji polskiej polityki zagranicznej. Umocniwszy swoją pozycję, Stanisław August zwlekał z nawiązaniem bezpośrednich rozmów z cesarzową. Był przekonany, że wystarczy nie prowokować Rosjan i łagodzić wszelkie konflikty wewnętrzne, żeby uniknąć rosyjskiej interwencji w wewnętrzne sprawy Rzeczypospolitej. Założenie to okazało się błędne. Wbrew twierdzeniu ogromnej większości historyków polskich, którzy uważali, że rosyjska interwencja w Polsce była z góry przesądzona, na dworze petersburskim do ostatniej chwili trwały spory i dyskusje dotyczące kształtu polityki wobec państwa polsko-litewskiego. Część doradców Katarzyny II była zdania, że bez ostatecznego porozumienia z dworami niemieckimi nie należy zaczynać wojny z Rzecząpospolitą, gdyż będzie ona ciężka, długotrwała i kosztowna. Namowy polskich malkontentów sprawiły jednak, że ostatecznie zwyciężyła, lansowana przez faworyta cesarzowej – Płatona A. Zubowa, koncepcja rozpoczęcia działań zbrojnych bez oglądania się na stanowisko Wiednia i Berlina. Bierność dyplomatyczna okazała się fatalnym błędem polskiego króla i jego doradców. Równie błędna była koncepcja prowadzenia wojny w ograniczonym tylko zakresie. Słaby opór polskich armii umacniał bowiem pozycję faworyta cesarzowej. Już w trakcie działań wojennych, po nadejściu do Petersburga listu Stanisława Augusta do Katarzyny II, grupa przeciwników wojny na dworze rosyjskim podjęła ostatnią próbę przerwania działań zbrojnych i rozpoczęcia rozmów z władcą Rzeczypospolitej. Sukcesy wojsk cesarzowej, które w ślad za wycofującymi się Polakami zmierzały szybko w kierunku Warszawy działały jednak na korzyść zwolenników zbrojnej interwencji. Król i jego doradcy zbyt szybko przestali wierzyć w możliwość odniesienia zwycięstwa i skapitulowali w chwili, kiedy wciąż istniały szanse na kontynuowanie wojny, której przedłużenie o kilka tygodni mogło skłonić cesarzową do wyrażenia zgody na rozpoczęcie negocjacji pokojowych. Był to fatalny błąd polityczny, który okazał się w konsekwencji początkiem końca pierwszej Rzeczypospolitej.

W artykule zaprezentowano wyznanie Józefa Kossakowskiego zawierające krytykę wydarzeń związanych z uchwaleniem Konstytucji 3 Maja oraz pochwałę konfederacji targowickiej. Zwrócono uwagę na związki spowiedzi z tradycją augustiańską oraz parenetyczno-perswazyjny charakter utworu. Artykuł jest historyczno-literackim i tekstologicznym wstępem do krytycznej edycji tekstu Kossakowskiego.

Maciej Kucharski and Dariusz Nawrot made an attempt to analyse the efforts made by the Polish diplomacy to obtain the support the courts in Vienna and Berlin for the Polish Constitution of 3 May (1791). The authors conclude that Austria’s attitude towards the new constitution accepted by the Polish Diet was very cautious. Vienna was watching closely the actions of the governments in Berlin and St Petersburg, and took no steps that could be interpreted as an expression of Austria’s positive attitude towards the Constitution. Neither the Polish official moves, nor the secret missions entrusted to Prince Adam Casimir Czartoryski, and Prince Stanislaus Poniatowski could change anything here. As regards the Polish striving to muster the support of Prussia for the Constitution, the authors are of the opinion that the Polish efforts in this respects were not energetic and determined enough. As a result, the authorities responsible for the Polish foreign policy discovered only during the Russian invasion in spring 1792 that Prussia was not going to honour her obligations as an ally of Poland’s.