Search

The article presents the development of printing as a craft and the general conditions of its practice in Krakow, the capital and for a long time the only university centre of the Polish-Lithuanian state, from the early 16th to the mid-17th century. The author shows the place of printers in the social fabric of the city, presents the gradual formation of the professional group and its changing structure. The competition on the book market and the early forms of control and protections of the interests of printers (such as the system of monopolies and privileges, the "servitoriat", censorship) are outlined in general terms, as is the problem of the intersecting jurisdictions of various authorities. The social status, origin and education of printers are also discussed.

The article deals with the question of transcription of particles such as li, ci/-ć, że/-ż in the 16th- and 17th-century Polish texts. These tiny parts of speech are rarely used in the modern Polish language and tend to be misunderstood by younger users of the language. They can also pose a minor but very real problem for editors working on scholarly editions. Zasady wydawania tekstów staropolskich offer very limited guidance in this case and editors, often literary scholars not specialized in historical linguistics, have to look for their own solutions. The article offers a short survey of the newest research on particles and puts it in the context of goals and practices of modern scholarly editing.

The first review deals with Ann Blair’s very interesting book on managing scholarly information up to the early modern era. A concise summary of Blair’s most important ideas is accompanied by a brief commentary underscoring the book’s merits and shortly referring to some of its more debatable details. The second review contains a brief summary of Anthony Grafton’s fascinating new book covering the work of book correctors and editors in the first two and a half centuries of print. The work done by one of the best scholars in the field of intellectual history is based mainly on case studies and leads to a conclusion that five hundred years ago publishing posed almost exactly the same problems as it does today.

Prolegomena do edycji dzieł Piotra Skargi powstały z myślą o przyszłych wydawcach Skargowskiej spuścizny. Pierwsze rozdziały mają charakter monograficzny i są próbą uporządkowania wiedzy o twórczości królewskiego kaznodziei. Autorka omawia dzieła Skargi z punktu widzenia historyka literatury, kreśląc sylwetkę kaznodziei jako pisarza - autora i tłumacza, a także redaktora własnych dzieł. Drobiazgowe badania źródłowe, a których opiera się niniejsze opracowanie, umożliwiły sformułowanie wniosków także na temat współpracy Skargi z drukarzami oraz typograficznych cech druków zawierających dzieła królewskiego kaznodziei. Prolegomena... zamyka refleksja nad głównymi problemami edytorskimi w Skargowskiej twórczości. Uzupełnieniem rozważań jest spis bibliograficzny edytorsko ważnych wydań dzieł Skargi. Prolegomena do edycji dzieł Piotra Skargi przeczytałem z ogromną satysfakcją nie tylko jako zapowiedź przyszłej edycji. Jest to również rozprawa niezwykle interesująca sama w sobie, jako kompetentna relacja z badań źródłowych, otwierająca kolejne pola dla filologicznych dociekań (z recenzji prof. dra hab. Adama Karpińskiego).

Fr. Piotr Skarga (1536-1612), an illustrious Polish preacher, published three sermonic collections containing almost two hundred orations. This ample heritage remains mostly unknown, although it could serve as a perfect source of information on patterns of Old Polish preaching. Skarga’s topical sermons are of particular interest, mainly because they contain unique in Polish literature "templates" of funeral and votive orations. These versatile texts are far less sophisticated than his other sermons. However, taking under consideration Tridentine regulations and Skarga’s rhethorical mastery, it is likely that those condones provide a true pattern of late 16th- and early 17lh-century topical sermon.

TERMINUS jest kwartalnikiem wydawanym przez Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukazuje się od 1999 roku, obecnie w wersji elektronicznej w otwartym dostępie (wersja podstawowa), a także w wersji drukowanej. Obowiązuje procedura recenzyjna typu double-blind review. Na łamach czasopisma ukazują się artykuły dotyczące dawnej literatury polskiej, zwłaszcza jej związków z tradycją klasyczną i literaturą europejską od średniowiecza aż do XVIII wieku, ze szczególnym uwzględnieniem renesansu i literatury nowołacińskiej. Zakres tematyczny publikowanych artykułów obejmuje badania nad dawną literaturą polską, literaturą nowołacińską, historią literatur europejskich, mediewistyką, humanizmem i reformacją, retoryką, historią książki, historią idei, emblematyką i komparatystyką literacką.

TERMINUS jest kwartalnikiem wydawanym przez Wydział Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Ukazuje się od 1999 roku, obecnie w wersji elektronicznej w otwartym dostępie (wersja podstawowa), a także w wersji drukowanej. Obowiązuje procedura recenzyjna typu double-blind review. Na łamach czasopisma ukazują się artykuły dotyczące dawnej literatury polskiej, zwłaszcza jej związków z tradycją klasyczną i literaturą europejską od średniowiecza aż do XVIII wieku, ze szczególnym uwzględnieniem renesansu i literatury nowołacińskiej. Zakres tematyczny publikowanych artykułów obejmuje badania nad dawną literaturą polską, literaturą nowołacińską, historią literatur europejskich, mediewistyką, humanizmem i reformacją, retoryką, historią książki, historią idei, emblematyką i komparatystyką literacką.