Search

Bu araştırma, sosyoloji ders kitaplarındaki metinler ve görsellerin, kadın ve erkeğin görsellerde gösterilme sıklığı, meslekler ile aile içi işbölümü, kamusal-özel alanda gösterilme durumları, kadın ve erkeğe yüklenen roller çerçevesinde kişilik özellikleri açısından değerlendirildiği, ders kitaplarında toplumsal cinsiyet eşitliğini belirlemeye yönelik içerik analizidir. 1931-2017 yılları arasında kullanılan lise sosyoloji ders kitaplarından 23 tanesi incelendi. Elde edilen bulgular: Erkeklerin kadınlara oranla daha çok görsellerde yer aldığı, metin ve görsellerde erkeğe kadına oranla daha fazla meslek çeşidi sunulduğu ve siyaset, spor, yönetim, bilim, ticaret alanında erkeğin ön planda tutulduğu, erkeğe, evin geçimini sağlama kadına çocuk bakımı, ev işleri rolleri verildiği bu doğrultuda erkeğin kamusal alanda, kadının ev ve evle ilgili yerlerde belirtildiği, erkeğin devletle, kadının toprakla özdeşleştirildiği erkeğin evin dışına, kadının eve hapsedildiği, erkeğin güvenilir olma, akıllı, koruyan, güçlü; kadının, duygusal, yardıma muhtaç, korkak, şefkatli, narin, zayıf iradeli nitelikleriyle anıldığı, erkeğin akıl ile kadının bedenle, güzellikle özdeşleştirildiği ayrıca erkeğin mavi, kadının kırmızı renkle gösterildiği doğrultudadır. Sosyoloji ve diğer ders kitaplarındaki toplumsal cinsiyet eşitliğini engelleyici metin–görsellerin düzeltilmesi ayrıca sosyoloji ders kitaplarında, toplumsal cinsiyet eşitliğinin konu olarak yer alması önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Sosyoloji, Ders Kitapları This research is a content analysis to identify social gender equality by evaluating the texts and images in sociology textbooks in terms of the frequency of displaying women and men's visuals, occupations, division of labour among family members, public-private sphere and personality characteristics of women and men within the scope of their given roles. 23 of the high school sociology textbooks that were used between 1931-2017 have been examined. Findings obtained: men are seen more on the images compared to women, men are presented with more occupation types than women and men are kept on the front line in the fields of politics, sports, management, science and trade in the texts and images. Men have the roles for earning life whereas women have the roles for childcare and housekeeping. Man is displayed in the public sphere; woman is mentioned in the places related to the house; man is identified with the state whereas the woman is identified with the land; Woman is confined to the house and man stays out of the house; man is trustworthy, intelligent, protective, strong while woman is referred by her emotional features and as helpless, coward, compassionate, delicate and weak-willed; Moreover, man is identified with mind whereas woman is identified with body and beauty; man is identified with blue and woman is identified with red color. It is suggested that texts and images preventing social gender equality in sociology and other textbooks should be corrected and moreover social gender equality should take place in sociology textbooks as a subject.Keywords: Gender, Social Gender, Social Gender Equality, Sociology, Textbooks 130

Gezgin Satıcı Problemi (GSP), dağıtım lojistiği, rotalama ve iş çizelgeleme problemlerinin modellenmesinde temel oluşturur. Çok sayıda özel durumları olan GSP'nin yaygın karşılaşılan bir uzantısı Zaman Pencereli Gezgin Satıcı Problemidir (ZPGSP). ZPGSP, GSP'ye her şehrin önceden belirlenen zaman pencereleri içinde ziyaret edilmesi kısıtının eklenmesiyle oluşmaktadır. ZPGSP, GSP'de olduğu gibi NP-zor sınıfında yer alan birleşi eniyileme problemidir. İlgili kaynaklarda ZPGSP için polinom sayıda 0-1 karar değişkeni ve kısıtı olan farklı yapı ve özelliklerde karar modelleri bulunmaktadır. Bu çalışmada, tarihi gelişim süreci içinde ZPGSP için geliştirilen modellere ve bu modellerde gözlenen sıkıntılara değinilerek, yeni önerilen iki model verilmiştir. Yeni modellerin ve kaynaklarda yer alan modelin doğrudan bir paket programla kullanılması halinde, çözüm süresi ve başlangıç altsınır değerlerine göre performansları incelenmiştir. Önerilen modellerin kullanıcı kolaylığı özelliklerinin yanı sıra, çok gezginli ZPGSP için, böylece Araç Rotalama Problemleri (ARP) için de bir temel oluşturdukları gösterilmiştir. Travelling Salesman Problem (TSP) is baseline for transportation, routing and scheduling problems. Travelling Salesman Problem with Time Windows (TSPTW) is the extension of TSP which has a lot of special cases. TSPTW is formed by adding special constraints, time windows, which are determined by the cities previously and the salesman must visit the cities between these time windows. TSPTW is a NP-hard and the combinatorial optimization problem like TSP. In the literature, there exist some decision models which have binary variables polynomially with different structures and properties. In this note, we present forthcoming models in the literature, their drawbacks and propose two new formulations. Performances of the newly proposed and existing formulations in terms of CPU times and linear programming relaxations are analyzed by the aid of the software directly. In addition to property of user friendly, we show the new formulations are the base for Vehicle Routing Problems (VRP). 67

Her salkımında en az bir düğüm olmak üzere m salkım halinde kümelendirilmiş n düğümlü bir serimde birinci salkımdan başlayıp, her salkımda yalnız bir düğüme uğranılarak başlangıç düğümüne dönülen en küçük toplam maliyetli turun bulunması problemine Genelleştirilmiş Gezgin Satıcı Problemi (GGSP) denir. GGSP, her salkımda bir düğümün bulunması halinde Gezgin Satıcı Problemi’ne dönüştüğünden, NP-zor bir problem olup, çözüm yaklaşımları özellikle sezgisel yöntemler üzerinde yoğunlaşmaktadır. GGSP’yi doğrudan çözüm amaçlı kullanılabilir karar modeli sayısı çok azdır. Bu bildiride yakın geçmişte önerilen iki karar modeli (Kara vd., 2005; Kara ve Demir, 2006) ele alınarak, bu modellerdeki alt tur engelleme kısıtları yerine, daha sıkı olması beklenen, yeni alt tur engelleme kısıtları geliştirilmiş, yeni bir ayrıt tabanlı modelle birlikte, GGSP’yi doğrudan çözebilmek için üç yeni model önerilmiştir. Yeni modellerin öncekilere göre ve kendi aralarında performanslarını görebilmek amacıyla, kaynaklarda yer alan problemler her bir modelle çözülerek, sonuçlar doğrusal programlama gevşetme değerleri ve çözüm süreleri yönleriyle, sayısal analize tabi tutulmuştur. Seçilen model çok gezginli GGSP’ye uyarlanmıştır. In a network with non-empty m clusters and n nodes, the problem of finding the tour starting from the first cluster, visiting a node from each cluster and turning the first node, and minimizing the total cost is called Generalized Traveling Salesman Problem (GTSP). The GTSP is NP-hard because when there is exactly one node in each cluster it reduces to the Traveling Salesman Problem which is NP-hard. So solution approaches are generally focused on the heuristic methods. The mathematical models aiming to solve the GTSP directly are very narrow. In this study, two recently proposed mathematical models (Kara et al. 2005; Kara and Demir, 2006) are considered and instead of subtour elimination constraints in these studies three new subtour elimination constraints are developed which are expected to be tighter. Together with a new flow based model, three new models are proposed to solve the GTSP directly. In order to analyze the performances of the new models compared with the old models and each others, test problems in the literature are solved by each of the models. Results about the linear programming relaxation values and solution times are analyzed numerically. The selected model is adapted to the GTSP with multiple salesmen.

ÖZET Rekabete dayalı sistem içerisinde müşterilerin, istek ve beklentilerinin karşılanmasına yönelik seçimlerinde öncelikli bir yer edinilmesi, hizmet sunumunun gerçekleştirilmesine yönelik olası sorunların ortaya çıkmadan önce çözümlerinin oluşturulması, dile getirilen, beklenen veya henüz fark edilmeyen, düşünülmeyen gereksinim ve beklentilere uygun hale getirilmesi, hizmet sunumunda etkili olunarak gereksinimlerin doğru bir şekilde ve istenen sürelerde yerine getirilmesi; ISO 8402 (1994)'e göre bir ürün ya da hizmetin belirlenen ya da olabilecek gereksinimleri karşılama yeteneğine dayanan özellikleri toplamı olarak tanımlanan, kusursuzluk veya mükemmellik arayışına sistemli bir yaklaşım olarak da ifade edilen kalitenin benimsenmesi ile mümkündür. Yoğunluğu sürekli artan rekabet ortamında kalıcı ve başarılı olabilmenin, müşterilerin gözünde olumlu bir imaj yaratabilmenin temelinin müşteri memnuniyetinin sürekliliğinin sağlanmasına bağlı olduğu ve sunulan hizmetler ile rakip hizmetler arasındaki seçici ve kalite yönü ile tek karar verici konumunda olan, organizasyonun varlığını devam ettirebilmesinde önemli rolü bulunan müşterilerin kritik yeri göz ardı edilmemeli, hizmette kalite yalnızca bir defa yakalanması düşünülen bir hedef olarak değil, sürekli gerçekleştirilmesi gereken bir zorunluluk olarak görülmelidir. Hizmet sektöründe önemli misyonlar üstlenen kargo taşımacılık sektöründe de çağdaş hizmet anlayışının benimsenmesi, hızlı, kaliteli, ekonomik hizmetin eksiksiz, zamanında verilmesi, kusursuz hizmet sunumunun gerçekleştirilmesi, müşterilere dünya standartlarında servis verilmesi, müşteri memnuniyetinin, çalışanların sürekli eğitiminin hedeflenmesi, kalite yönetim sisteminin benimsenmesi ve sürekli kendini yenileyen hizmet anlayışının marka kimliğine yansıtılması yoğun rekabetin yaşandığı ortamda, başarının elde edilmesinde anahtar faktörlerdir. vı ABSTRACT ISO 8402 (1994), defines quality as the total ability to fulfil consumers' existing expectations and the possible requirements that may have take place in future for a product or a service. In a competitive system, quality phenomenon enables the supplier of a product or a service to be preferred by the customers. Today, quality also forces the suppliers to think on matters, foresee the possible problems and solve these possible problems at the point of design or planning stage on behalf of the consumers who are not aware of for their future expectations and requirements at the time being. In other words, suppliers must be capable of guessing the future demands of their consumers for a specific product or a service and should be in a continuous progression and development. In competitive conditions where the intensity of competition continuously increases, the basis of creating a positive image and reputation among the consumers is very much related to continuation of customer satisfaction. Actually, the customer who has to be considered as the only decision maker of the service supplier has a very critical position. The supplier should never disregard this fact and should be after a never-ending quality approach. Quality must never be considered as a target to be reached for once, contrary, it must be accepted as a continuous policy that must last forever. The following aspects will be the key factors to achieve real success in cargo transportation that has an important position and serious tasks in service sector: A modern service approach enabling a fast, perfect and feasible service with universal standards; targeting customer satisfaction; a renewing the total quality approach by continuously training the company staff. vu 161