Search

Op welke manier kunnen gemeenten en provincies besluiten nemen waarbij water en bodem voldoende zijn meegenomen? En hoe kunnen waterschappen bijdragen om deze besluitvorming adaptief en toekomstbestendig te maken? Op dit soort vragen gaat deze Deltafact in.

Corporatievastgoed kan verduurzaamd worden door het aanbrengen van groene gevels. Wanneer is een groene gevel een efficiënte maatregel en waar moet je dan op letten?

Hoeveel kost het aanpakken van een tuin? Dit model met drie ambitieniveaus laat zien hoe een tuinontwerp met weinig geld kan beginnen en daarna kan worden uitgebouwd.

Corporatievastgoed kan verduurzaamd worden door het aanbrengen van groendaken. Wanneer is een groendak een efficiënte maatregel en waar moet je op letten?

Dit hoofdstuk introduceert de belangrijkste groenblauwe maatregelen.

Dit hoofdstuk legt kort uit wat op woningcorporaties af komt. Wat is de impact van klimaatverandering en biodiversiteitsverlies? Hoe kunnen groenblauwe oplossingen daarbij helpen.

Groenblauwe maatregelen grijpen aan op verschillende schaalniveaus: wijk, straat, complex, individuele woning. Dit handvat geeft een overzicht.

Het is belangrijk dat bewoners iets hebben aan groenblauwe oplossingen. Daarom moeten sociaal en technisch beheer samenwerken en eventuele cultuurverschillen overbruggen.

Hoe meer inspraak bewoners hebben, hoe meer zij zich later thuis zullen voelen in de nieuwe tuin. Hoe krijg je ze zover dat ze hun mening komen geven?

Een beeld zegt meer dan duizend woorden. In een omgeving met grote cultuurverschillen kan het helpen om aan de hand van foto’s over een tuin te praten.

Ook in de uitvoering kan een zorgvuldig proces helpen om groenblauwe oplossingen met succes voor elkaar te krijgen. Hoe neem je de tijd om belangen en meningen op te halen maar toch binnen afzienbare tijd de schop in de grond te krijgen?

Door samen te werken met gemeente, waterschap en andere stakeholders kunnen woningcorporaties meer groenblauwe oplossingen voor elkaar krijgen.

Er zijn veel adaptatiemaatregelen ontwikkeld maar niet alle passen in sociale woningbouw. In dit handvat zijn tien geschikte maatregelen uitgelicht.

Binnen de woningcorporatie moeten dingen iets anders aangepakt worden om groenblauwe oplossingen te realiseren. Waar moet je beginnen met dit proces?

Woningcorporaties kunnen bezit hebben in veel verschillende wijken. Die staan er vaak anders voor qua groene infrastructuur.

Privétuinen kunnen een kleine oase zijn voor de bewoners. Hoe voorkom je dat ze worden betegeld en/of verwaarloosd?

Rond sociale woningbouw is soms wateroverlast. Het kan erg lastig zijn om daar grip op te krijgen. Een overzicht van groenblauwe oplossingen die kunnen helpen.

Interviewen is een methode om meningen en ideeën bij bewoners op te halen. Hoe pak je dit efficiënt aan?

In prestatieafspraken met gemeenten komen steeds vaker onderwerpen voor als klimaatadaptatie, duurzaamheid en natuur. Hoe kun je daar slimme, meetbare afspraken over maken in de vorm van Key Performance Indicators (KPI’s)?

Bij plannen voor vergroenen ontstaat vaak bezorgdheid over plaagsoorten: komt er een muggenplaag? Of een rattenplaag? Dit overzicht laat zien wat kan helpen om plagen te voorkomen.

Wat betekent klimaatverandering voor sociale woningbouw? De belangrijkste effecten op een rij.

In sommige straten is weinig plaats voor groen. Het is de moeite waard om op deze plekken toch wat groene ruimte te maken. Een geveltuin is een minituin langs de gevel van woningen op gemeentegrond.

Een gemeenschappelijke tuin kan veel functies tegelijk vervullen: ontspanning voor de bewoners, wateropvang, ruimte voor planten en dieren.

De laatste jaren gaan kwetsbare wijken verder achteruit, zoals blijkt uit onderzoek van Platform31 uit 2017 en van onderzoek in opdracht van Aedes uit 2020. Rijksprogramma’s voor verbeteren van wijken zijn gestopt. Woningcorporaties kregen te maken met de verhuurdersheffing en mochten niet meer voor middeninkomens bouwen. Mensen met en psychiatrische achtergrond moesten zoveel mogelijk weer op zichzelf gaan wonen en kwamen in de sociale woningbouw terecht. De wijken zijn beland in een negatieve spiraal van wegtrekkende middeninkomens, afnemende sociale cohesie en toestroom van criminaliteit.

Woningcorporaties maken steeds vaker prestatieafspraken met overheden rondom klimaatadaptatie en vergroening. Hoe kun je op lange termijn sturen op het behalen van die doelstellingen? Dat kan met Key Performance Indicatoren (KPI’s). Deze factsheet geeft principes en voorbeelden hoe je tot effectieve KPI’s kunt komen om klimaatadaptatiedoelen te bereiken.

In consultation with partners from the HWBP project Grebbedijk, Rijkswaterstaat Oost-Nederland (RWS-ON) has commissioned Wageningen Environmental Research (WENR) for an exploratory studyto create an action perspective for the upcoming introduction of the Environmental Act and the introduction at RWS of the term “Sustainable Living Environment”. In 2018, in-depth interviews were held with project leaders of river widening and dyke improvement projects and with RWS advisers. The report includes a case study of the Grebbedijk, starting with a historical analysis. The integral approach and the participatory approach have been studied in more detail on the basis of the “Dijkversterking Grebbedijk” project of 2016-2018. The emphasis was on the participative, spatial design process that was used in this dyke improvement project. Conclusions include that structural reflection helps with complex processes and with the introduction of new methods such as the new Environment Act; and that trust and reliability are crucial in complex dyke improvement projects, Rijkswaterstaat Oost-Nederland (RWS-ON) heeft, in samenspraak met partners uit het HWBP-project Grebbedijk, aan Wageningen Environmental Research (WENR) opdracht gegeven voor een verkennende studie om handelingsperspectief te bieden voor RWS voor de aanstaande invoering van de Omgevingswet en de invoering bij RWS van het begrip “Duurzame Leefomgeving”. In 2018 zijn diepte-interviews gehouden met projectleiders van rivier verruimende en dijkversterkingsprojecten en met RWS-adviseurs. In het rapport is een casestudie gedaan naar de Grebbedijk, te beginnen met een historische analyse. De integrale benadering en de participatieve aanpak zijn nader bestudeerd aan de hand van het project “Dijkversterking Grebbedijk” van 2016-2018. Daarbij is de nadruk gelegd op het participatieve, ruimtelijke ontwerpproces dat in dit dijkversterkingsproject is ingezet. Conclusies zijn onder andere dat structurele reflectie helpt bij complexe processen en bij de introductie van nieuwe werkwijzen zoals de nieuwe Omgevingswet en dat vertrouwen en betrouwbaarheid cruciaal zijn in complexe dijkversterkingsprojecten.

The Netherlands is increasingly confronted with periods of drought, heat and extreme rainfall due to climate change. Nature based solutions are areas where natural processes are the basis for adaptation to climate change. Nature based solutions have great potential, but are not yet always used in spatial planning and water management. This evaluation investigated what is needed to embed nature based solutions as a standard option in spatial policy and in water and nature management., Het klimaat verandert en Nederland krijgt steeds vaker te maken met periodes van droogte, hitte en extreme neerslag. Dat is nu al actueel. Natuurlijke klimaatbuffers zijn gebieden waar natuurlijke processen de ruimte krijgen, op deze wijze is aanpassing aan klimaatverandering voor Nederland mogelijk. Het concept ‘natuurlijke klimaatbuffer’ heeft een groot potentieel, maar wordt nog niet altijd meegenomen in planvorming. In deze evaluatie is uitgezocht wat er nodig is om de klimaatbuffer-aanpak als standaard optie in te bedden in ruimtelijk beleid en in water- en natuurbeheer.

Deze handleiding voor interviewen is geschreven als hulpmiddel voor studenten die actief worden in het Topsector project ‘Prettig Groen wonen’. Doel van dit project is de buitenruimte bij sociale woningbouw groener en gezonder te maken. Het interviewen van bewoners en medewerkers uit betrokken organisaties is een belangrijke methode voor het verzamelen van data.

Door klimaatverandering groeit de noodzaak om met concepten zoals klimaatbufferaanpak aan de slag te gaan. Met de evaluatie van drie klimaatbufferprojecten worden de leerpunten voor toekomstige projecten in beeld gebracht.

Nederland wil op grote schaal investeren in de ontwikkeling van windparken op zee. Tegelijkertijd heeft ons land verplichtingen rond het realiseren van natuurdoelen in het kader van Natura 2000 en de Europese Kaderrichtlijn Marien. De aanleg van windparken op zee beïnvloedt het mariene ecosysteem en de ruimte voor andere gebruikers; er zijn positieve en negatieve effecten

De Rijksnatuurvisie, en de uitwerking hiervan in de Natuurambitie Ambitie Grote Wateren geven de beleidsambitie weer van het ministerie van Economische Zaken voor de grote wateren. Juist in deze wateren staat de komende jaren veel te gebeuren bij water- en natuurbeheerders in uitvoeringstrajecten, uitvoering van KRW maatregelen en bij de implementatie van Natura 2000 beheerplannen. In dit kader is er begin 2016 het BO-project ‘Handreiking Robuuste Natuur’ opgestart.