Search

Wat zijn de sleutelfactoren om beken te herstellen en te voldoen aan ecologische KRW-doelen? Hoe bepaal je de ecologisch meest effectieve maatregelen voor een stromend watersysteem? De waterschappen in het Maasstroomgebied hebben de afgelopen jaren watersysteemanalyses uitgevoerd voor stromende wateren waarbij de eigen systematiek van de Handreiking Ontwikkeling Waterlopen (HOW) is gecombineerd met de landelijke methodiek van Ecologische Sleutelfactoren (ESF). In dit artikel worden de praktische ervaringen gedeeld, met het oog op toekomstige watersysteemanalyses en voor de verdere uitwerking van de ESF’s voor stromende wateren door STOWA.

Steeds vaker wordt gekozen voor stroombaanmaaien als extensieve beheersvorm voor beken, meestal vanuit ecologisch oogpunt. Hierbij wordt alleen de stroomdraad gemaaid, terwijl de oevervegetatie en een deel van het natte profiel intact blijven. Of dit ook daadwerkelijk leidt tot een verandering in de ecologische kwaliteit is niet goed gekwantificeerd. Om hier meer inzicht in te krijgen zijn de macrofauna en vegetatie van een traject in de Lage Raam waar stroombaanmaaien wordt toegepast vergeleken met een morfologisch vergelijkbaar bovenstrooms traject dat regulier onderhouden wordt.

De laatste 25 jaar zijn er veel beekherstelprojecten in diverse vormen uitgevoerd, van lokaal herstel van een oude meander tot het volledig herinrichten van een beekdal. De afstemming van verschillende functies en draagvlakken bij deze projecten spelen vaak een even belangrijke rol als het behalen van ecologische doelen. Andere aandachtspunten zijn het beheer en onderhoud na herinrichting en het monitoren van de effecten. Dit artikel beschrijft de uitkomsten van een onderzoek onder waterschappen en andere relevante partijen in het zuiden van het land. Het heeft geleid tot een lijst met succesfactoren en leerervaringen voor toekomstig beekherstel.

In de beek de Hooge Raam is een beekherstelproject gekoppeld aan een uniek veldexperiment. Het doel van het veldexperiment was om over een periode van drie jaar de temporele morfodynamiek te volgen van een rechte beekloop met een breed en ondiep dwarsprofiel. Ongeveer 8 maanden na aanleg zijn alternerende banken ontstaan. In eerste instantie namen de banklengte en bankamplitude toe. Vervolgens stabiliseerde de banklengte, maar nam de bankamplitude af. Uiteindelijk verdween het regelmatige alternerende bankenpatroon en maakte plaats voor een grillig bodemprofiel. De dynamiek van de alternerende banken liep parallel aan het verloop van het bodemverhang; het bodemverhang halveerde van initieel 1,8 m/km naar 0,9 m/km. Het uiteindelijke bodemverhang ligt tegen de bovengrens van bodemverhangen die typisch zijn voor laaglandbeken. Het is daarom onwaarschijnlijk dat alternerende banken in laaglandbeken zullen ontstaan. Dit alternatief voor hermeandering is waarschijnlijk niet geschikt voor het herstel van laaglandbeken. Hermeandering lijkt daarom nog steeds de meest effectieve methode om de ruimtelijke stromingsvariatie in Nederlandse laaglandbeken terug te brengen., Hydraulic Engineering, Civil Engineering and Geosciences

Wat zou er gebeuren wanneer we beken zichzelf zouden laten vormen? Wanneer we stuwen verwijderen en stoppen met het onderhoud en beheer? Waterschap Aa en Maas vroeg Oranjewoud, Antea Group België en Bureau Stroming om voor de Graafsche Raam in Oost-Brabant te onderzoeken wat er dan gebeurt en een vergelijking te maken met regulier beekherstel. Uitkomst van het onderzoek was dat aanzienlijk minder grond behoefde te worden aangekocht en dat relatief weinig grondwerk nodig was. Daardoor kan meer worden geïnvesteerd in het beekdal en het samen zoeken naar maatschappelijke acceptatie van de nieuwe, natuurlijke omstandigheden. Conclusie van de onderzoekers is dat deze nieuwe vorm van beekherstel, door het waterschap 'Beekdal in beweging' genoemd, een interessante aanpak is om beken duurzaam te herstellen

Acoustic communication involves both the generation and the detection of a signal. In the coqui frog (Eleutherodactylus coqui ), it is known that the spectral contents of its calls systematically change with altitude above sea level. Here, distortion product otoacoustic emissions are used to assess the frequency range over which the inner ear is sensitive. It is found that both the spectral contents of the calls and the innerear sensitivity change in a similar fashion along an altitudinal gradient. As a result, the call frequencies and the auditory tuning are closely matched at all altitudes. We suggest that the animal's body size determines the frequency particulars of the call apparatus and the inner ear.