Search

Purpose: The aim of this research is to investigate the secondary traumatic stress levels and Belief in a Just World of the employees in various positions in social services.Materials and Methods: The study was performed in relational scanning model. A total of 150 employees from the social service, education unit, health unit and administrative staff in the institutions affiliated with Adana Family, Labor and Social Services Provincial Directorate participated in the research. Personal Information Form, Secondary Traumatic Stress Scale and Belief in a Just World Scale were applied to all participants.Results: General Belief in a Just World of the participants with low and medium level of secondary traumatic stress level were significantly higher than the participants with high secondary traumatic stress level. Similarly, the individual Belief in a Just World of the participants with low secondary traumatic stress level is significantly higher than the participants with high secondary traumatic stress level.Conclusion: As the secondary traumatic stress level of employees working in social services decreases, individual and general Belief in a Just World increases. Witnessing the traumatic experiences of others for a long time may cause mental problems such as disturbing secondary traumatic stress in the service providers and loss of functionality., Amaç: Bu araştırmanın amacı sosyal hizmetlerde çeşitli görevlerde bulunan çalışanların ikincil travmatik stres düzeylerini ve adil dünya inançlarını incelemektir.Gereç ve Yöntem: Çalışma ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Adana Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bağlı kuruluşlardaki sosyal servis, eğitim birimi, sağlık birimi ve idari birim personellerinden toplam 150 çalışan araştırmaya katılmıştır. Tüm katılımcılara kişisel bilgi formu, İkincil Travmatik Stres Ölçeği (İTSÖ) ve Adil Dünya İnancı Ölçeği (ADİÖ) uygulanmıştır.Bulgular: İkincil travmatik stres düzeyi düşük ve orta düzey olan katılımcıların genel adil dünya inançlarının ikincil travmatik stres düzeyi yüksek olan katılımcılardan anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu saptanmıştır). Benzer şekilde ikincil travmatik stres düzeyi düşük olan katılımcıların bireysel adil dünya inancı, ikincil travmatik stres düzeyi yüksek katılımcılara göre anlamlı düzeyde daha yüksektir. Sonuç: Sosyal hizmetlerde çalışanların ikincil travmatik stres düzeyi düştükçe bireysel ve genel adil dünya inancı artmaktadır. Uzun süre başkalarının travmatik yaşantılarına tanık olmak, hizmet verenlerde rahatsız edici ikincil travmatik stres gibi ruhsal sorunların ortaya çıkmasına ve işlevsellik kayıplarına neden olabilir.

The purpose of this research is to reveal men’s attitudes towards violence and thoughts aboutmen who use violence. The sample of the study consists of 19 men selected using purposeful samplingaccording to the maximum diversity method. The data used in this research was obtained through aninterview and a semi-structured interview form. Coding based content analysis was used to analyze thedata. Some of the findings obtained from the research are: violence is perceived by 79% as morephysical. The characteristics of men who implement violence are perceived by 68% as being “unable tocontrol oneself, quick to anger, impatient.” The social reasons for violence are seen mostly as “financialproblems” (79%), as “psychological reasons” (68%), as “women’s hurtful words, provocative behavior”,and as “cultural reasons” (49%): “It’s necessary to beat someone up out of a sense of decency.” Thefindings obtained from this research are discussed in the context of literature and some suggestions,such as raising awareness about the types and effects of violence. BU araştırma, erkeklerin şiddet ile ilgili tutumlarını ve şiddet uygulayan erkekler ile ilgili düşüncelerini derinlemesine ortaya çıkaracak nitel bir çalışmadır.Araştırmanın örneklemi, amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik yöntemine göre seçilen 19 erkek oluşturmaktadır.Araştırmada kullanılan veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak elde edilmiştir.Verilerin çözümlenmesinde kodlamaya dayalı içerik analizi kullanılmıştır.Sonuçlar, katılımcıların büyüdüğü yere ve anne-baba tutumlarına göre büyük farklılık göstermektedir. Araştırma sonucuna göre elde edilen bazı bulgular şunlardır: Şiddet %79 oranında daha çok fiziksel olarak algılanmaktadır. Şiddet uygulayan erkeklerin kişilik özellikleri olarak en çok %68 oranında ‘’Kendini kontrol edemeyen, hemen öfkelenen, sabırsız’’ olarak algılanmaktır.Şiddetin toplumsal sebebi olarak en çok %79 oranında maddi sıkıntılar, psikolojik sebebi olarak %68 oranında ‘’Kadınların kalp kırıcı sözleri, tahrik edici davranışları’’, kültürel sebebi olarak en çok %49 oranında ‘’Gerektiğinde dövmenin şart olduğu terbiye anlayışı’’ görülmektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular alan yazınla ilişkisi çerçevesinde tartışılmış ve şiddetin türleri-etkileri konusunda bilinçlendirme gibi bazı önerilerde bulunulmuştur.

In this study, it was investigated whether the levels of posttraumatic stress disorder and life satisfaction differ according to how Syrian refugees experience various traumatic experiences. Also,it has been investigated whether the life satisfaction of Syrian refugees varies according to the presence of post-traumatic symptom disorder or not. The data collection form used in this study is comprised of a total of 4 chapters; namely ‘‘Socio-Demographic Form, Traumatic Events List, Harvard Trauma Questionnaire (HTQ) and Satisfaction With Life Scale (SWLS)’’. A pilot application was carried out with a group of 32 Syrian refugees to test the measurement instruments' compliance with standard Arabic. The research participants consisted of 590 Syrian refugees over the age of 18. Of the participants, 325 are female Syrian refugees while 265 are male Syrian refugees. As a result of the research, it was found that the refugees who experienced/witnessed various traumatic events had significantly higher levels of posttraumatic stress disorder than those who were not exposed in all other situations except the bombing of the city. In addition, while a significant positive difference was observed between exposure to certain traumatic events and posttraumatic stress disorder level, a significant negative difference was observed between life satisfaction level. In addition, the life satisfaction levels of the refugees who showed symptoms of posttraumatic stress disorder were lower than the refugees who did not show the symptoms. The findings of the study were evaluated in the discussion section within the framework of the relevant literature. It is suggested that positive psychology variables such as hope, quality of life, and psychological resilience should be addressed for future scientific studies with refugees., Bu araştırmada Suriyeli mültecilerin çeşitli travmatik yaşantıları nasıl deneyimlediklerine göre yaşam doyumu ve travma sonrası stres bozukluğu düzeylerinin farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Ayrıca Suriyeli mültecilerin yaşam doyumlarının travma sonrası semptom bozukluğu olup olmamasına göre farklılık gösterip göstermediği de incelenmiştir. Bu araştırmada kullanılan veri toplama formu; “Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Travmatik Olaylar Listesi, Harvard Travma Ölçeği (HTÖ) ve Yaşam Doyumu Ölçeği (YDÖ)” olmak üzere toplam 4 bölümden oluşmaktadır. Ölçme araçlarının Arapça dili açısndan geçerli olup olmadığını belirlemek amacıyla 32 kişilik bir Suriyeli mülteci grubuyla pilot uygulama gerçekleştirilmiştir. 18 yaş üstü 590 Suriyeli mülteciden oluşan katılımcıların 325’i kadın, 265’i ise erkektir. Araştırma sonucunda çeşitli travmatik olayları yaşayan/tanık olan mültecilerin şehrin bombalanması dışında diğer durumların hepsinde maruz kalmayanlara göre travma sonrası stres bozukluk düzeylerinin anlamlı olarak daha yüksek olduğu bulunmuştur. Belirli travmatik olaylara maruz kalma ile travma sonrası stres bozukluğu düzeyi arasında anlamlı pozitif bir farklılık gözlenirken; yaşam doyumu düzeyi arasında anlamlı negatif bir farklılık gözlenmiştir. Ayrıca travma sonrası stres bozukluğu semptomları gösteren mültecilerin yaşam doyum düzeyleri, semptomları göstermeyen mültecilere göre düşük olmuştur. Çalışmanın bulguları ilgili literatür çerçevesinde tartışma bölümünde değerlendirilmiştir. İlerde mültecilerle yapılacak bilimsel çalışmalar için umut, yaşam kalitesi, psikolojik dayanıklılık gibi pozitif psikoloji değişkenlerin ele alınması önerilmiştir.

Bilgi teknolojilerininhemen hemen her alanda giderek artan önemi ve bilgiye dayalı sektörlerin hızlabüyümesi ile dünya ekonomisine yön vermesi dikkate alındığında bilgi veiletişim teknolojileri sektörünün ülkeler açısından stratejik öneme sahipolduğu söylenebilir. Artan bilişim ve iletişim teknolojileri kullanımı yalnızekonomi alanında değil, sosyal, kültürel ve politik alanda önemli değişmelereneden olabilmektedir. Bilişim teknolojilerininkullanımını etkileyen sosyal, kültürel, psikolojik ve ekonomik unsurların iyibir şekilde irdelenmesi, Türkiye’de bilişim ve iletişim teknolojilerininekonomide, özellikle verimlilik ve rekabette önemli katkılar sağlayabilmesiiçin gerekli önlemlerin alınmasına destek olacaktır.Bu çalışmanın amacı, MersinÜniversitesinde öğrencilerin kullandığı bilişim teknolojileri (BT) kullanımının,öğrencilerin eğitim performansına ve tüketim harcamalarına etkisininincelenmesidir. Bu kapsamda 507 öğrenciyle anket çalışması yapılmıştır.Çalışma sonucunda ME.Ü.öğrencilerinin bilişim kullanım süreçlerinin hem öğrenim hem de tüketimdavranışları üzerine etkileri olduğuna ilişkin bulgular elde edilmiştir.Özellikle, öğrencilerin BİT (bilgi iletişim teknolojisi) kullanımlarınınöğrenim-başarımını negatif etkilediği, aynı zamanda BİT harcama esnekliğinin 1’den düşük olduğu tahminedilmiştir.

Bu araştırmanın amacı, Şiddeti Azaltma Psikoeğitim Programını (ŞAPP) geliştirmek ve geliştirilen bu programın eşine şiddet uygulayan erkeklerin saldırganlık, duygu yönetimi ve ilişki özyeterlik düzeylerine etkisini incelemektir. Araştırmada, “Ön Test-Son Test Kontrol Gruplu Solomon Dört Grup Modeli” olarak tanımlanan yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen, şiddet suçu işlemiş ve eş şiddeti uyguladığı belirlenmiş olan Mersin Denetimli Serbestlik Merkezine bağlı 52 hükümlü erkek oluşturmaktadır. Basit seçkisiz yöntemle 2 deney ve 2 kontrol grubu oluşturulmuştur. Deney gruplarına 12 hafta boyunca geliştirilen “Şiddeti Azaltma Psikoeğitim Programı (ŞAPP)” haftada 1 oturum ve 90-110 dakika olarak uygulanmıştır. Kontrol gruplarına ise herhangi bir işlem yapılmamıştır. Verilerin analizi için “Bağımsız Örneklem T Testi’’, “Kovaryans Analizi” ve “Karışık Ölçümler İçin İki Yönlü Anova (Tekrarlı)” kullanılmıştır. Yapılan analizlerde geliştirilen programın (ŞAPP’ın), eşine şiddet uygulayan erkeklerin saldırganlıklarını azaltmada, duyguları yönetme becerilerini ve ilişki özyeterliklerini arttırmada etkili olduğu görülmüş ve ŞAPP’ın Türkiye’de şiddet uygulayan erkeklere uygulanabilir geçerli ve güvenilir bir program olduğu sonucuna varılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda ŞAPP’ın yaygınlaştırılması, benzer özelliklere sahip diğer erkeklere de uygulanması, önleyici faaliyet olarak da okullarda, halk eğitim merkezlerinde veya Rehberlik Araştırma Merkezleri (RAM) gibi benzeri kurumlarda öğrencilereve velilere yönelik psikolojik danışmanlar veya alan uzmanları tarafından uygulanması gibi önerilerde bulunulmuştur.

Bu çalışmanın amacı okul psikolojik danışmanlarının engelli bireylerin eğitilmesine yönelik tutumlarında cinsiyet, deneyim sahibi olma ve öz yeterlik düzeyleri açısından farklılık olup olmadığını incelemektir. Araştırmaya Akdeniz bölgesinde yer alan iki ilde görev yapan 345 okul psikolojik danışmanı katılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak “Engelli Bireylerin Eğitilmesine Yönelik Tutum Ölçeği” ve “Rehber Öğretmen Özel Eğitim Öz Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularında cinsiyet açısından eğitimin yaygınlaştırılması alt boyutunda, deneyim açısından eğitim sonuçlarına ilişkin inanç ve gönüllü katılım alt boyutlarında manidar farklılıklar olduğu görülmüştür. Ayrıca öz yeterlik düzeylerine göre ayrılan okul psikolojik danışmanlarının engelli bireylerin eğitimine ilişkin tutumlarında hem genel puanlar, hem de özel eğitim alanına yatırım, eğitimin yaygınlaştırılması ve gönüllü katılım alt boyutlarında manidar farklılıklar olduğu görülmüştür. Araştırmadan elde edilen bulgular engellilere yönelik yapılan çalışmalar ve verilen hizmetler bağlamında tartışılmıştır.

Bu araştırmada, ergenlerin bilişsel esneklikleri ile özyeterlikleri arasında ilişki olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2014- 2015 Eğitim- Öğretim yılında Mersin ilinde yaşayan 14-18 yaş arası ergenlerden oluşan 563 kız ve 472 erkek olmak üzere toplam 1035 öğrenci oluşturmuştur. Veriler “Bilişsel Esneklik Ölçeği” (BEÖ), ‘Ergenlerde Yetkinlik Beklentisi Ölçeği’ ve “Kişisel Bilgi Formu” ile elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 20.0 paket programı yardımıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı kullanılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; ergenlerin bilişsel esneklikleri arttıkça akademik, sosyal, duygusal ve genel özyeterliliklerinin de artmakta olduğu bulunmuştur.

ÖZET Bu araştırmada öğrencilerin, akran baskısı düzeyleri ve cinsiyetlerine göre risk alma davranışı, sigara içme davranışı ve okul başarısı arasındaki farklar incelenmiştir. Bu amaçla, araştırmanın bağımsız değişkeni olan Akran Baskısı'nı ölçmek için araştırmacı tarafından geliştirilen Akran Baskısı Ölçeği, bağımlı değişkenlerinden biri olan risk alma davranışını belirlemek için araştırmacı tarafından geliştirilen Ergenlerde Risk Alma Ölçeği kullanılmıştır. Ayrıca araştırmanın diğer bağımlı değişkenlerinden biri olan sigara içme davranışının sıklığı öğrencilerin cevaplarından, okul başarısına ait bilgiler ise ilgili okulların yönetimlerinden alınan öğrencilerin birinci döneme ait karne notlarından saptanmıştır. Bu çalışma, İstanbul ili belediye sınırları içinde bulunan ve rast gele örnekleme yoluyla belirlenen 10 lisenin 2001- 2002 Öğretim yılı ikinci sınıf, ikinci dönemine devam eden 718 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda; öncelikle akran baskısı ile risk alma davranışı, sigara içme davranışı ve okul başarısı arasındaki ilişkiler korelasyon katsayı (r) ve ki-kare (X2 ) değerleri hesaplanarak incelenmiş, daha sonra akran baskısı düzeylerine ve cinsiyete göre risk alma davranışı, sigara içme davranışı ve okul başarısının farklı olup olmadığı çift yönlü varyans analizi (F testi) ve ki-kare testi (X2 )ile çözümlenmiştir. Gözlenen farklar Tukey HSD testi ile kontrol edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; 1. Akran baskısı ile risk alma davranışı arasında anlamlı bir ilişki olduğu, akran baskısı düzeyi aynı olan kız ve erkekler karşılaştırıldığında erkeklerin kızlardan dahafazla risk alma davranışı gösterdikleri ve akran baskısı düzeyi yükseldikçe risk alma davranışının da arttığı saptanmıştır. 2. Akran baskısı ile sigara içme davranışı arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve akran baskısı düzeyi yükseldikçe sigara içme davranışının arttığı, fakat cinsiyetler arasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır. 3. Akran baskısı ile okul başarısı arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu yani akran baskısı arttıkça okul başarısının düştüğü görülmektedir. Ancak, akran baskısı düzeyi ve cinsiyetin birlikte ergenlerin okul başarısı üzerinde anlamlı bir farklılığa yol açmadığı saptanmıştır. SUMMARY In this research the difference between the students' risk- taking behaviour, smoking and achievement according to their peer pressure levels and gender is examined. For this purpose, `The Peer Pressure Scale` - developed by the researcher in order to measure the independent variable `Peer Pressure` of the research; and `The Risk-Taking Behaviour Scale in Adolescents`- developed by the researcher to determine one of the dependent variables `Risk Taking Behaviour` is used. In addition, the other dependent variables, namely, frequency of smoking behaviour and achievement information are determined from the answers of students and the first semester grades of students that are taken from the school administration respectively. This study is executed in 2001- 2002 academic year on 718 students in their 4th term from randomly selected 10 high schools that are in the municipality borders of Istanbul. Firstly, the relationships between `peer pressure` and `risk-taking behaviour, smoking, and achievement` are examined by calculating the correlation coefficient (r) and chi- square (X2) values, secondly, the changes in risk-taking behaviour, smoking and achievement in respect of peer pressure levels and gender is analysed by two way variance of analysis (F test) and chi-square (X2) test. The observed differences are controlled by Tukey HSD-test. According to the results of research; 1. The facts that `there is a meaningful relationship existing between peerIV pressure and risk- taking behaviour`, `boys indicate more risk-taking behaviours than girls when peer pressure levels are the same`, and `risk- taking behaviour increases as peer pressure level goes up` are determined. 2. The facts that `there is a meaningful relationship between peer pressure level and smoking` and `smoking behaviour increases as peer pressure level goes` but that `there is not a meaningful difference between genders` are determined. 3. It is seen that there is a negative correlation between peer pressure and school success, i.e. school success decreases as peer pressure increases. But, it is determined that both peer pressure level and gender together does not bring about a meaningful differentiation on adolescents' achievement. 124

ii ÖZET Bu araştırmada, cinsiyetleri farklı içsel ve dışsal denetimli lise öğrencilerinin aile ilişkileri, sosyal ilişkiler ve coşkusal dengeliliği kapsayan uyum alanları ile uyma, gerçeğe uyum, duygusal durum ve liderlik özelliklerini kapsayan uyum yöntemleri puan ortalamaları arasındaki farklar incelenmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkeni, olan uyum alanları ve uyum yöntemlerini ölçmek için H. Rerdie ve W. Layton (1957) tarafından geliştirilen ve Özoğlu (1980) tarafından Türkçe'ye uyarlanan `Minnesota Psikolojik Danışma Envanteri` (Ek-I) kullanılmıştır. Bağımsız, değişkenler denetim odağı ve cinsiyettir. Denetim odağını ölçmek için ise Nowicki-Strickland (1973) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye Yeşilyaprak (1988) tarafından uyarlanan `Nowicki- Strickland Denetim Odağı Ölçeği` (Ek-I T) kullanılmıştır. Bu çalışma Ankara ili Belediye sınırları içinde bulunan Ellinci Yıl, Kalaba ve İncirli liselerinin son sınıflarına devam edan 331 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda denetim odağı içsel ve dışsal olan kız ve erkek öğrenciler sınıflanmış uyum alanları ve uyum yöntemleri puan ortalamaları karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırılmalarda denetim odağı içselİÜ ve dışsal olan kız ve erkeklerin uyum alanları ve uyum yöntemleri puan ortalamaları tek yönlü varyans analizi (F testi) ile çözümlenmiş, gözlenen farklar t-testi ile kontrol edilmiştir. Manidarlık düzeyi.05 olarak saptanımıştır. Araştırma sonuçlarına göre, denetinm odağının içsel olmasının uyum alanları ve uyum yöntemlerini olumlu yönde; dışsal olmasının ise uyum alanları ve uyum yöntemlerini olumsuz yönde etkilediği bulunmuştur. Bunun yanı sıra denetim odağı içsel olan kız ve erkeklerin uyum alanları ve uyum yöntemleri ile dışsal denetimli kız ve erkeklerin uyum alanları ve uyum yöntemleri arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. iv SUMMARY In this research, the adjustment fields which con sists in family relationship, social relationship and emo tional stability and also adjustment methods which con sists in conformity, adjustment to reality, mood and leadership features of high school students of different sexes having internal and external locus of control have been studied. `Minnesota Counseling Inventory` {Appendix I) which is developed by R.Bedie and W.Layton (1957) and adapted to Turkish culture by ttsoglu (1980) is used to measure depen dent variable, adjustment fields and adjustment methods. Independent variable is locus of control (T/E) and sex. `Rotter's Internal/External (I/E) Scale` (Appendix T`H Which is developed by Now! ok i -Strickland (1973) and adapted to Turkish culture by Yeş i l yaprak (1988) is used to measure independent variable, internal /external Incus of control of this research. The study has been done on 331 high school students who are in their last year of Ellinci Yıl, Kalaba and incirli High School, within the municipality borders of Ankara. In accordance with i he purpose of this study i hegirls and boys students are classified according to ad justment fields and adjustment methods, such as general internal/ external locus of control mean scores of the groups are comperad and analyzed by single way of variance analysis (F tests) method, and differences are controlled with t-test. Accepted significant level is.05. As a result of the study, it was found out that internal locus of. control affects the adjustment fields and adjustment methods positively, where as external locus of control affects the adjustment fields and adjustment methods negatively. Besides, no significant difference has been found between adjustment fields and adjustment methods of the males and females with internal locus of control and adjustment fields and adjustment methods of the males and females with external locus of control. 168