Search

Efficient use of water is becoming increasingly important. Water use efficiency (WUE) can be improved by limiting transpiration, recirculating water and reusing condensed water vapour. There are sometimes misconceptions surrounding transpiration. A crop almost always transpires, even at a very high RH. In addition, there is no direct link between transpiration and production. In semi-closed growing systems, one kilogram of tomatoes can be produced with about four litres of water.

The use of silver is growing. It is found in many products: clothing, face masks, cosmetics and so on. In horticulture, silver is used for four purposes: silver thiosulphate as a cut flower compound; silver electrodes as a drain water disinfectant; silver chelate or ions to stabilise hydrogen peroxide; and nanoparticles as a biostimulant. The literature often shows that colloidal silver has a negative impact on plants. If the use of silver increases, this could lead to a new environmental problem.

Het begrip haze is een achterhaald begrip. Het zegt weinig over de diffusiteit. WUR-onderzoeker Guido van Steekelenburg heeft oude onderzoeken opnieuw beoordeeld en het gebruikte glas laten doormeten op hortiscatter. De resultaten verklaren oude discrepanties tussen verwachting en resultaat. Nu blijkt: meer hortiscatter betekent meer productie. Bij het tomaat en komkommer is dat zelfs te kwantificeren. Voorwaarde is dat je corrigeert voor hemisferische transmissie.

Bij planten in potten is wijder zetten een gebruikelijke manier om de ruimte en het licht in alle teeltfases goed te benutten. Merkwaardig is dat er nauwelijks wetenschappelijk onderzoek is gedaan naar de beste manier. Margarethe Karpe (WUR) heeft aangetoond dat regelmatig wijder zetten bij dwerg-pruimtomaat in potten een beter resultaat geeft dan een hoge of lage dichtheid vanaf het begin van de teelt.

Alongside temperature integration, light integration is also a possibility. The crop can handle fluctuating light intensities well, provided you take a number of crucial processes into account. First, dynamic lighting needs to produce the same light sum as conventional lighting over several days. In addition, you need to allow for the crop’s slow reaction fluctuation in the light, the plant’s biological clock and, of course, the specific requirement for each type of crop.

Verdamping en productie hebben geen rechtstreeks verband. In het verleden is aangetoond dat beperking van de verdamping de productie niet schaadt. Ook de opname van voedingselementen gaat dan gewoon door. Alleen de calciumdistributie heeft een duidelijke relatie met de verdamping. Het is niet nodig het gewas aan het begin van de dag te activeren met een minimumbuis. Wel kan het nodig zijn tijdelijk een buisje in te zetten om natslaan van zware gewasdelen te voorkomen.

Bij koude teelt ligt de luchtvochtigheid regelmatig hoger dan gewenst. Ontvochtigen van koude lucht is echter niet gemakkelijk. Dat heeft te maken met natuurkundige principes. Alleen de luchtramen openzetten is regelmatig niet voldoende. Een minimumbuis erbij helpt zeker, maar kost energie en de warmte kan ongewenst zijn. Inblazen van buitenlucht lost het probleem nauwelijks op. Een losse ontvochtiger daarentegen wel. Het wordt dan een economische afweging of dat rendabel is. Luchtbehandelingskasten scoren minder goed in een koude teelt.

Behalve temperatuurintegratie is ook lichtintegratie mogelijk. Het gewas kan goed omgaan met wisselende lichtsterktes, mits je rekening houdt met een aantal cruciale processen. In de eerste plaats moet het dynamische belichten over bijvoorbeeld een aantal dagen dezelfde lichtsom opleveren als conventioneel belichten. Verder moet je rekening houden met de tragere reactie van het gewas op lichtwisselingen, met de biologische klok en natuurlijk specifieke eisen per soort gewas.

Resistentievorming is een toenemend probleem bij een beperkter middelenpakket. Er zijn heel veel manieren waarop een schimmel zich kan verdedigen tegen fungicide. Buitensluiten, eruit werken, versneld afbreken. Of versneld sporen of enzymen aanmaken waardoor het bestrijdingseffect gering is. Resistentiemanagement is het antwoord op deze problemen. Resistente rassen kiezen, de juiste middelen op het juiste moment toepassen en middelen afwisselen, met het oog voor de chemische groep waartoe ze behoren.

Crispr-Cas en soortgelijke genetische technieken worden in de Europese Unie gezien als genetische modificatie, maar dat gaat zeer waarschijnlijk veranderen. De Europese Unie stelt voor om genveranderingen toe te staan waarbij het eindresultaat hetzelfde is als wanneer je technieken uit de conventionele veredeling had gebruikt. Het biedt veredelaars extra instrumenten, aanvullend op kruisen en selecteren en andere bestaande technieken, die onverkort belangrijk blijven.

Genetische diversiteit is van groot belang voor een toekomstbestendige land- en tuinbouw. Het Centrum voor Genetische Bronnen Nederland (CGN) heeft een omvangrijke collectie rassen en populaties van cultuurgewassen en hun wilde verwanten in zijn genenbank. Het streven is om zoveel mogelijk gevarieerde eigenschappen te verzamelen die als basis kunnen dienen voor nieuwe rassen. Deze collectie is vrij te gebruiken door veredelaars, onderzoekers en experts uit binnen- en buitenland.

Er is grote behoefte aan een sensor die realtime virussen kan meten in het water. De markt springt echter tot nu toe niet op deze behoefte in. Daarom heeft een breed samenwerkingsverband de ontwikkeling opgepakt. Het samenwerkingsverband is uitgekomen bij een fluorescente probe, die werkt met antilichamen. Komkommerbontvirus is daarmee aan te tonen, PIAMV nog niet zo goed. De ontwikkeling gaat verder. Het duurt nog een tijd voordat telers de sensor kunnen inzetten.

Oedeem is ongewone uitgroei van cellen met een wrat-achtig uiterlijk op de bladeren, vooral bij jonge planten. Het ontstaat alleen bij bedekte teelt. Eigenlijk zijn het twee fenomenen, in het Engels intumescenses en oedema. De precieze oorzaak is niet bekend. Het lichtspectrum speelt wel duidelijk een rol. Bij Solanaceae is oedeemvorming op te lossen met UV in het spectrum. Bij pelargonium lukt dat niet. Hier lijkt de waterhuishouding het probleem.

Stap voor stap komt de belichte aubergineteelt dichterbij. De gewenste winterproductie wordt nog niet helemaal gehaald in de lopende proef, maar het gaat steeds beter. Toch is er nog geen teler die de investering aandurft. Misschien ligt de oplossing wel in een andere benadering van de aubergineteelt.

De aandacht voor alternatieve substraten groeit, met name vanwege de kosten van steenwol. Proefcentrum Hoogstraten test in een doorlopende serie proeven of alternatieven teelt-technisch goed presteren bij vruchtgroenten. De conclusie is steeds dat de geteste organische substraten en perliet niet onderdoen voor steenwol. Er zijn vrijwel geen verschillen in productie, aantal vruchten en kwaliteit. Wel is een aangepast watergeefregime nodig. Alle substraten hebben hun eigen vegetatieve en generatieve eigenschappen.

Bij paprika was weinig bekend over het effect van verrood. Promotieonderzoek van Sijia Chen brengt daar verandering in. In een klimaatkamer stimuleert de combinatie van PAR en verrood de abortie van vruchten. Dat komt waarschijnlijk door versterking van de apicale dominantie. In een kas is al verrood uit natuurlijk licht aanwezig en is verrood uit LED's additioneel. In de kas leidt verrood tot betere zetting en productie en minder krimpscheuren. De fluctuaties in de oogst worden versterkt.

Voor het eerst is al het relevante onderzoek over groen licht geanalyseerd. Als je rood/blauwe of witte LED’s deels groen vervangt, stijgt de watergebruikersefficiëntie op bladniveau met 15%. Deze bevinding is reden voor vervolgonderzoek. Verdere effecten zijn een iets hoger versgewicht, grotere en dunnere bladen en een stijging van de verhouding scheut/wortel. Er zijn veel verschillen tussen gewassen. Of inzet van meer groen iets opbrengt, hangt af van een economische afweging; groene LED’s zijn minder energie-efficiënt.

De proef ‘Het Nieuwe Telen Braam’ werkt aan een energiezuinige kasteelt met smaakrassen die maar 10 m3 gas per m2 per jaar vraagt. De instrumenten om dat te bereiken zijn: met het licht mee te delen, twee energieschermen, geen minimumbuis, lage buistemperatuur en verticale ventilatoren. Maar net zo belangrijk is dat het onderzoek veel meer inzichten in fysiologie van bramen oplevert. Dat is heel welkom, ook voor telers die niet meteen op een nieuw systeem over willen gaan.

Goed gietwater wordt steeds schaarser, wereldwijd maar ook in Nederland en België. Het wordt dan cruciaal hoeveel liter je nodig hebt om een kilo product te produceren. Op zich is de waterefficiëntie in een moderne kas al hoog. Maar er zijn mogelijkheden om die nog te verbeteren. Door teeltmaatregelen, maar vooral door terugwinning van verdampt water.

Een proef bij Bunnik Bromelia liet positieve effecten zien van radiogolven. Bij sierananas en anthurium nam de biomassa flink toe ten opzichte van de controle. Opmerkelijk, want uit de literatuur is bekend dat elektromagnetische golven juist vaak negatief kunnen uitpakken. De resultaten zijn aanleiding voor vervolgonderzoek door Wageningen University & Research. Wellicht hebben radiogolven invloed op de huidmondjesopening. Bij bestendige positieve effecten zou de inzet van de modulator die de radiogolven uitzendt, tot energiebesparing kunnen leiden.

Fotosynthese, groei en ademhaling lopen nooit gelijk op. De plant houdt daarom een buffer aan vrije suikers en zetmeel aan. Lang is gedacht dat de grootte daarvan een toevalligheid is. Maar Ana Cristina Zepeda (WUR), mede-auteur van dit artikel, heeft in haar promotieonderzoek de grenzen van licht- en temperatuurintegratie verkend en het blijkt de plant de buffer actief vult en altijd een minimum aanhoudt. Hij werkt als een extra sink. Deze buffer is reden dat zowel temperatuurintegratie als lichtintegratie over enkele dagen of langer mogelijk zijn. Er is dus ruimte om mee te bewegen met buitenomstandigheden en energieprijsniveau.

Kortedagplanten hebben een lange nacht nodig voor bloei. Dat beperkt de belichtingsmogelijkheden. Chrysant blijkt wel te bloeien bij verlenging van de dag met blauw licht. Dit lukt alleen bij daglichtloos telen, niet in de kas. In een kas krijgt het gewas namelijk verrood licht en dat werkt remmend. Twee eiwitten (florigen en anti-florigen) bepalen of bloei plaatsvindt. Sommige kortedagplanten reageren zoals chrysant op dagverlenging met blauw licht. Bij andere soorten werkt het niet. De nieuwe inzichten zijn met name nuttig voor de teelt in vertical farms.

Als ziekteverwekkers planten infecteren, sturen ze tientallen tot honderden aanvalseiwitten de plantencel binnen. Die veroorzaken daar een bepaald effect. De plant is niet weerloos. Hij heeft antennes waarmee hij die aanvalseiwitten kan herkennen en afweerreacties in gang kan zetten. Voorwaarde is wel dat hij de benodigde resistenties in huis heeft. Het vakgebied effectoronomics bestudeert de interactie tussen aanvalseiwitten en afweerreacties. Dat leidt tot meer mogelijkheden voor de veredeling om tot een brede duurzame afweer tegen ziekten te komen.

The main crop currently grown in vertical farms are lettuce and herbs, with existing varieties of these plants often used. But for tomato, new, adapted varieties will be needed. Dwarf growth, a limited number of trusses and fruits that all ripened simultaneously and allow for automatic harvesting are essential. This new kind of tomato plant would also be extremely attractive for greenhouse cultivation as hardly as any labour is needed. A variety for vertical farms needs less resilience and a much smaller root system.

Plants use different methods to communicate between their various parts. Hormones and VOCs are well-known messengers. Less well known is the fact that electrical signals also play a role. There are several different types of signals, and you can measure the voltage differences (volts) and changes in the signals. But it is difficult to interpret the data obtained. For this to happen, scientific understanding still needs to grow significantly.

Rising sodium levels in irrigation water can be a problem for recirculation. In the past, drain standards have been set very conservatively. Research is now being done into what levels crops can tolerate without damage. First and foremost, this research shows that sodium at higher levels can interfere with potassium absorption and function. These problems do not occur when EC is slightly higher. In soil-based production, sodium has a negative impact on soil structure.

Hoe aantrekkelijk is het als je in de kas je eigen waarnemingen kunt combineren met camerabeelden die meteen geanalyseerd worden. Als je verdachte plekken virtueel kunt markeren en terugvinden. Als je handsfree gegevens kunt opslaan. Een AR-bril geeft mogelijkheden, maar er is nog ontwikkeling nodig. Onderzoek hiermee leidt inmiddels tot toepassingen op een ander apparaat: de smartphone.

Vertical farms are extremely energy-intensive. This is primarily due to the lighting. It is therefore important to produce as many kilograms as possible per mole of light provided. This is expressed in light utilisation efficiency (LUE). You can prove improve LUE in four ways, both in vertical farms and in the greenhouse. Research shows that positive effects of adding far-red LED light. Lighting dynamically can also be beneficial.

Met schermen valt nog veel energie te besparen. Proefcentrum Hoogstraten werkt aan een vier-schermensysteem. Dat bespaarde bij paprika 44% ten opzichte van de gangbare methode. Een eerder systeem met experimentele materialen zelfs 64%, maar dat is niet praktijkklaar. Op de korte termijn kan tijdelijk vast folie een besparing opleveren bij een geringe investering. Bij tomaat in de proefkassen was dat 10%. Ook vervangingen van oude schermen tikt stevig aan bij de besparing.

Het gebruik van zilver neemt toe. In de hele maatschappij, maar ook in de tuinbouw. Als biocide (niet in de tuinbouw), stabilisator van waterstofperoxide en recentelijk wordt het gepromoot als biostimulant. Bij waterzuiveringsbedrijven heersen inmiddels zorgen over de toename vanwege de giftigheid voor het waterleven.

Safe recirculation requires a better understanding of acceptable sodium levels around the roots. Over the past six years, Wageningen University & Research have run greenhouse trials to identify safe new limits. The trials took place in close collaboration with producer groups and ended last autumn. Time to take stock.

To achieve good growth and production, the crop needs to absorb sufficient water and nutrients. These processes are only partially linked. Water uptake is completely passive, while nutrient uptake is largely an active process that costs energy. A better understanding of this can enable growers to fine-tune decisions on the composition of the nutrient supply and the method of fertilisation.

Five years of trials with UV-C at the Hoogstraten Research Centre have produced a clear picture. Treatment given in the right way protects plants just as well or even better against powdery mildew than an integrated management programme with green products and chemicals. It also has the side-effect of controlling spider mite.

With gas prices currently sky high, the spotlight is very much on energy-efficient cultivation. In a series of studies, The Hoogstraten Research Centre has for the past few years been working towards climate-neutral sweet pepper cultivation. The first focal point is a significant reduction in energy demand. This is being achieved with new, innovative screen fabrics, although there are still some teething problems to be overcome.

Outgoing radiation is a relatively new concept for many growers and suppliers. It is not something that would necessarily occur to growers using the 'green finger' approach. Word has spread with the advent of Next Generation Growing, but course tutor Arlet Dechering notes that there are still a lot of unanswered questions, such as how you can or should take it on board.

Irrigation water aeration is attracting interest among greenhouse growers. Manufacturers of aeration equipment claim benefits such as a cleaner system, better crop health and growth, as well as more abstract ones such as vitality and resilience. However, there is still no in-depth understanding of the effects of aeration. To remedy that, the Belgian Research Station for Vegetable Production is conducting a multi-year study.

The way stomata work is crucial for photosynthesis and transpiration - and therefore for crop productivity. The number and shape are important, but so is the speed at which they operate. Stomata are notoriously slow. Knowledge in this area is growing, but controlling their operation is still a complicated matter.

Veilig recirculeren vergt meer inzicht in acceptabele natriumgehaltes rond de wortels. In de Bleiswijkse kassen van Wageningen University & Research hebben zes jaar lang proeven gedraaid om tot veilige nieuwe grenswaarden te komen. Ze vonden plaats in nauwe samenspraak met telersgroepen en zijn dit najaar afgesloten. Tijd voor de balans.

Voor een goede groei en productie moet het gewas voldoende water en voeding opnemen. Die processen zijn maar ten dele gekoppeld. De wateropname is volledig passief. De voedingsopname is daarentegen grotendeels een actief proces dat energie kost. Meer begrip hiervan leidt tot andere telersbeslissingen over de voedingssamenstelling en de manier van bemesten. Dit is deel 2 van een serie over bemesting.

Het Nieuwe Telen bestaat meer dan tien jaar. Toch is er nog steeds laaghangend fruit, zeker in de huidige energiesituatie. Nog niet alle telers hebben bijvoorbeeld schermen tot kunst verheven. Reden voor een nieuwe impuls met het project 'HNT in de praktijk'. Vereijken Kwekerijen levert de gegevens. Analyses daarvan leiden tot tools voor collega's, of ze nu groenten of bloemen telen.

Om vruchtgroenten succesvol in een vertical farm te kunnen telen, zijn aanpassingen aan de gewassen zelf nodig. Veredelaars zijn in het algemeen gesloten voor vorderingen. Hoogleraar Leo Marcelis vertelt over de zoekrichtingen. Die kunnen ook grote consequenties hebben voor een kasteelt.

Bij de overstap op LED's leven bij telers tal van vragen over het spectrum. Proefcentrum Hoogstraten heeft de afgelopen twee jaar bij tomaat aan finetuning gewerkt. Het is een goede onderbouwing voor de overstap op full LED belichting.

Wat zijn de consequenties als je afwijkt van basisrecepten voor de voeding of een hoger drainpercentage aanhoudt? Bijvoorbeeld als je een deel van het nitraat vervangt door chloor of sulfaat. Of een hoger drainpercentage prefereert dan de standaard 33%. Dit is deel 4 van een serie over bemesting.

Vanwege het krimpende middelenpakket en klimaatverandering is het nodig onze gewassen weerbaarder te maken. Veredelaars grijpen daarvoor vaak terug op wilde verwanten. Inkruisen van 'weerbaarheidsgenen' is echter een langdurig proces. Het kan misschien ook op een andere manier: wilde planten opnieuw domesticeren.

Potplantenkwekerij Nolina werkt voortdurend aan verbetering van de weerbaarheid van de planten. Alle aspecten krijgen de aandacht: de potgrond, de voeding, het water, de planten zelf. Het bedrijf slaagt erin volledig zonder ontsmetting en filtering van het gietwater te werken. Sinds een jaar wordt het retourwater belucht. Het resultaat verraste hen.

Vijf jaar proeven met UV-C bij Proefcentrum Hoogstraten hebben een duidelijk beeld opgeleverd. Een behandeling op de juiste manier werkt net zo goed of beter tegen echte meeldauw als een geïntegreerd bestrijdingsschema met groene en chemische middelen. Tevens is er een neveneffect op spint.

Het gewas kan zich best aanpassen aan suboptimale bemesting. Het kost alleen energie. Energie die anders naar de productie zou zijn gegaan. Het gaat maar om een paar procenten, maar alles is meegenomen. Om het energieverlies te beperken is het nuttig schommelingen in de concentraties van de nutriënten rond de wortel te dempen. Dit is deel 3 van een serie over bemesting.

Sierwaarde en productie stonden in het verleden voorop bij de sierteeltveredeling. Maar door het krimpende middelenpakket is er toenemend behoefte aan sterke robuuste planten. De energiecrisis versterkt dat. De omslag in de veredeling is al een paar jaren gaande. Drie veredelaars vertellen hoe ze hieraan werken.

Sinds de corona-epidemie is het reproductiegetal Ro een bekend begrip. Het geeft aan hoe snel een besmetting kan verspreiden. De kunst is om het getal onder de drempelwaarde van 1 te houden. Dat doe je met een combinatie van maatregelen. Deze nieuwe manier van denken is ook voor de tuinbouw nuttig nu steeds meer chemische gewasbeschermingsmiddelen afvallen.