Search

Bu çalışmanın amacı, özel gereksinimli (ÖG) çocuğu olan ailelerin deneyim ve görüşlerine dayanarak, kent yoksulluğunun profilini ortaya koymak ve deneyimledikleri yoksulluğun özel eğitime yansımalarını irdelemektir. Araştırma modeli olarak fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları Muğla il merkezinde yaşayan ve özel gereksinimli çocuğu olan sekizi anne, dördü baba toplam 12 ebeveynden oluşan sekiz aile olmaktadır. Araştırmanın verileri yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi tekniğiyle analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, ÖG çocuğa sahip olan aileler olmayanlara göre, kent yoksulluğunu daha derinden hissetmektedirler. Aileler çocukları için sunulan özel eğitim hizmetlerini nitelik ve nicelik açısından yetersiz bulmakta ve yoksulluğun sonucu olarak çocuklarına ek özel eğitim hizmeti aldıramamaktadırlar. Ek olarak hem ÖG çocuğu olan bir aile olma hem de maddi yetersizliklerden dolayı kent hayatının sunduğu olanaklardan neredeyse hiç yararlanamamaktadırlar., This phenomenological qualitative study aims to reveal the profile of urban poverty based on the experiences and opinions of families with children with special needs and examine the reflections of the poverty they experience in special education. The twelve study participants are eight mothers and four fathers and their special needs children from eight families who live in the city center of Mugla/Turkey. The data were collected through interviews and analyzed through content analysis. The current findings show that families with special needs children feel urban poverty more deeply than those who do not. Families find the special education services provided for their children insufficient in terms of quality and quantity. As a result of poverty, their children cannot receive additional special education services. In addition, these families rarely benefit from the opportunities offered by urban life due to both having a child with special needs and financial inadequacies.

Eğitim, sağlık, altyapı hizmetleri ve kültürel faaliyetler gibi birçok alanda yaşam standardının yüksek olduğu kentler, yoğun göç alan yerleşim yerleridir. Yoğunluk, yabancılaşmaya neden olurken bireyler arasındaki ilişkilerin zayıflaması denetlenebilirliği azaltmaktadır. Ayrıca kentlere doğru yaşanan bu nüfus hareketliliği sonucu ortaya çıkan işsizlik; barınma ihtiyacını, yoksulluğu ve yoksunluğu arttırırken bireyler arasındaki sosyoekonomik uçurumun derinleşmesine neden olmaktadır. Bütün bu sebepler kentsel mekânlarda suç ve suçlu ortamlarına zemin oluşturmakta, bireylerin güvende olma ihtiyacını artırmaktadır. Dolayısıyla iyi bir kent planından bahsederken bireylerin kendilerini ait oldukları ve güvende hissettikleri bir çevreye sahip olma isteği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu çalışmada, kentsel alanlardaki güvenlik anlayışına yönelik yapılan James Wilson ve George Kelling’in Kırık Camlar Teorisi, Oscar Newman’ in Savunulabilir Mekân Teorisi, Ronald Clarke ve Derek Cornish’ in Rasyonel Tercih, Lawrence Cohen ve Marcus Felson’ın Rutin Aktiviteler kuramlarının mekânla ilgili belirledikleri ölçütler incelenmiştir. Çalışma kapsamında incelenen bütün kuramların yanlış mekânsal tasarım ve düzenlemelerin veyahut düzensizliklerin suçun oluşmasındaki etkilerine vurgu yaptıkları görülmüştür. Bu çalışma kapsamında ise suça fırsat veren etkenlerin neler oldukları, hangi durumlarda ve mekânlarda ortaya çıktıklarının yanı sıra kent yoksulluğunun bu sorundaki etkisi ölçülmüştür.

Yoksulluk kavramı ve yoksullukla mücadele uygulamaları toplumsal yaşamda ve devletlerin gündemlerinde her dönem önemli yer tutmuşlardır. Uygulama örnekleri tarihsel süreçte bu olguların ve yoksulluk algısının dönüşümünü ortaya koymaktadırlar. Günümüzde kavram özellikle gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerde büyük ölçüde kentsel ölçekte ele alınmaktadır. 20. yüzyılın özellikle son çeyreğinde hem yoksulluk hem de refah rejimlerinde ekonomik, siyasi ve toplumsal değişimlere bağlı olarak büyük bir dönüşüm süreci yaşanmıştır. Refah devleti anlayışının zayıfladığı bu dönemde, karşılaşılan hızlı dönüşüm literatürde büyük ölçüde neoliberalizmin hâkim hale gelmesine dayandırılmaktadır. Çünkü bu dönemde neoliberalizm hâkim sınıfların iktidarını sağlamak üzere yeni bir ekonomik düzen tesis etmeye odaklanmıştır. Bu yeni düzenin tesisi için ise öncelikli olarak kamu kesiminin küçültülmesi, özelleştirmeler, istihdam piyasalarının esnekleştirilmesi, işgücü maliyetinin düşürülmesi gibi çeşitli uygulamaları küresel ölçekte yaymaya başlamıştır. Ekonomideki bu yapısal dönüşümlerle birlikte yoksulluğun ve yoksullukla mücadele uygulamalarının da önemli değişim yaşadıkları görülmektedir. Bu bağlamda çalışmada kentsel yoksulluğun dönüşümü ele alınmakta ve sosyal politikanın gelişimi doğrultusunda kent yoksulluğuyla mücadele yaklaşımında görülen değişime değinilmektedir., The concept of poverty and anti-poverty practices have always occupied an important place in social life and on the agenda of governments. Practical examples highlight the transformation of these facts and the perception of poverty in the historical process. Today, the concept is mainly addressed at the urban scale, particularly in developing and developed countries. Especially in the last quarter of the 20th century, there has been a major process of transformation in poverty and welfare regimes in response to economic, political and social changes. In this period in which the understanding of the welfare state has weakened, the rapid change in literature is largely attributed to the dominance of neoliberalism. Because during this period, neoliberalism concentrated on establishing a new economic order to secure the power of the ruling classes. For the establishment of this new order, various practices such as downsizing of the public sector, privatizations, flexibility of employment markets, and reduction of labor costs began to spread on a global scale. In parallel with these structural changes in the economy, we can see that there have been significant changes in poverty and anti-poverty practices. In this context, in this study, the transformation of urban poverty is discussed and the change in the approach of fighting against urban poverty in line with the development of social policy.

Yoksullukla mücadele stratejileri ülkede geçerli refah rejimine bağlı olarak değişim göstermektedir. Türkiye’de de gerek yoksulluk gerekse kamunun ve bireylerin yoksullukla mücadele stratejileri ülkede hâkim refah rejiminde 1980 sonrasında gerçekleşen neoliberal dönüşüm süreciyle birlikte farklı bir anlam kazanmışlardır. Bu dönemde refah rejimiyle birlikte yoksulluk da önemli bir değişim yaşamıştır. Yeni yoksulluk kavramının öne çıktığı bu dönemin yoksulları bu dönüşüm süreci sonucunda önceki dönem göçmenlerinin yoksullukla mücadele stratejilerinden ve bu stratejileri besleyen kaynaklardan yoksun kalmışlardır. Bu çalışmanın amacı sözü edilen aşınma sürecinin yoksullar üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Çalışma kapsamında, sosyal yardım başvurusunda bulunmuş yoksullarla ve yoksullara sosyal yardım ve hizmet sunumunda bulunan kurum personelleriyle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeler neticesinde yoksulların mücadele stratejilerindeki değişim öne çıkmaktadır. Önceki dönemin özellikle konut ve istihdam açısından katkı sağlayan imkanlarının aşınmasıyla yoksullar, hayatlarını sürdürmek üzere 1980 sonrası refah rejiminin öne çıkan bir unsuru olan sosyal yardımlara bağımlı hale gelmişlerdir Strategies of poverty alleviation strategies vary based on countries’ current welfare regime in the country. Both the poverty and the strategies of the public and individuals to fight against poverty in Turkey have gained a different meaning with the neoliberal transformation process that took place after 1980 in the prevailing welfare regime. In this period, like the welfare regime, poverty also experienced a significant change. As a result of this transformation process, the poor of this period, in which the concept of “new poverty” came to the fore, were deprived of the anti-poverty strategies of the immigrants of the previous period and the resources that support these strategies. The aim of this study is to reveal the effects of this erosion process on the poor. Within the scope of the study, in-depth interviews were conducted with the poor who applied for social assistance and with the personnel of the institutions providing social assistance and social services to the poor. As a result of these interviews, the change in poverty alleviation strategies of the poor comes to the fore. With the erosion of the opportunities of the previous period, especially in terms of housing and employment, the poor became dependent on social assistance, which is a prominent element of the post-1980 welfare regime in order to sustain their lives.

Located in Turkey's southeastern tip, her name being remembered when the subject of news is on security or garbage-fed people, Hakkâri, being at the bottom in terms of socio-economic indicators, can be appropriately qualified as other. The city has been abstracted from the country‟s other areas because of spatial problems caused by lack of transportation facilities as well as of historical political reasons arising from socio-economic structure. Being already poor in 1990s, the city‟s problems increased since people have been forced to migrate to city. With social problems experienced in the southeast of the country and in the key areas where forced migration and poverty issues are important, the city of Hakkâri is one of the most typical settlements that should be investigated on migration and poverty issues. In this context, we have conducted extensive observations and interviews in neighborhoods that have got the most migration, added to these were that detailed survey for 160 households was made and frequencies and cross-analysis for survey questions were conducted. Conducted analysis shows that migration after 1990s is the result of obligatory reasons. It is also identified that already poor in the rural areas with limited agricultural base, people moving to city has entered into absolute poverty. Briefly stated, the aim of this study is to determine whether there exist the relationship between the fact of migration and poverty and to put urban poverty‟s social, economic and spatial dimensions in place

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Sanayi devriminin meydana gelmesi ile toplumsal değişimlerin yaşandığı 19 yüzyıl ve sonrasındaki gelişmeler, yoksulluğun görünümü ve anlamsal boyutunu değiştirmiştir. Toplumun içindeki enformel mekanizmalarla hayatı bir şekilde yaşanabilir ve katlanabilir duruma getiren eski yoksulluk, yeni yoksullukla birlikte bu olumlu hal ortadan kalkmış ve yerine derinleşen yoksulluk halleri kalmıştır. Yeni dönem yoksulluk toplumsal farklılaşmayı ve ayrışmayı, sosyal dışlanmayı, marjinalleşmeyi, sosyal mahrumiyeti, halk şiddetini, açılığı ve sefaleti belirgin hale getirmiştir. Diğer bir deyişle, toplumsal boyutta yaşanan değişim ve dönüşümler birlikte ortaya çıkan yeni yoksulluk olgusu, yoksulluğun derinleştiği ve toplumun dışlayıcı unsurlarını taşıyan "evsizlerin" ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Evsizlik, kent mekânın köprü altlarında, virane binalarda, parklarda ve karton kutular üzerinde sürdürülen yaşamı, aynı zamanda toplumsal ve mekânsal tecrit edilişi sergilemektedir. Kent, mekânına daha fazla sermaye çekmek için yarışını devam ettirirken, kentin kıyısında derin yoksulluğuyla bütünleşmiş ve bir şekilde çarkın dışında kalan evsizlere göz yummaktadır. Nihayetinde evsizlik sorunsalı günümüzde yaygınlaşmakta ve çözüm bekleyen önemli bir olgu haline gelmektedir. Çalışma bu sorunsalı kent yoksulluğunun bir türü olarak ele alarak, yaşanan sürecin zorlukları ve buna karşı geliştirilen önlemleri ve evsizlerin sınıf-altı grubu göstergeleriyle olan benzerlikleri analiz etmeyi amaçlamıştır. Bu amaç çerçevesinde belirlenen yöntem ve tekniğe bağlı olarak evsizlerle derinlemesine mülakat yapılmıştır. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk bölümü, konuyla ilgili olan kavramsal ve kuramsal çerçeveyi ele almaktadır. Öncelikle kent yoksulluğuna ilişkin temel kavramlar ve tanımlamalar yapılmıştır. Kent yoksulluğunun ekonomik, sosyal ve kültürel faktörleler analizi yapılarak evsizlikle olan ilişkisi oluşturulmaya çalışılmıştır. Daha sonra sınıf-altı tartışmalarının tarihsel kökenine değinerek, Türkiye'de sınıf-altı olgusunun oluşumu hakkında bir değerlendirme yapılmıştır. Son olarak evsizlik olgusunun anlamı ve kapsamına, farklı ülkeler bazında evsizliğin hangi anlamları ifade ettiğine ve evsizliği açıklayan teorilere değinerek bölüm tamamlanmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise, farklı ülkeler bazında gerçekleştirilen araştırmalara ve uygulamalara değinilmiştir. Aynı zamanda ülkemizde yapılmış olan teorik ve uygulamalı çalışmalara değerlendirilerek, verileri kısaca analiz edilmiştir. Son olarak, ülkemizde evsizlere yönelik yapılan hizmetler betimlenmiştir. Çalışmanın üçüncü ve son bölümü ise 24.02.2014-29.02.2014 tarihleri arasında İBB Darülaceze müdürlüğü tarafından yürütülen evsizlerin kış aylarında soğuk hava koşullarından korunması amacıyla açılan Zeytinburnu Spor Kompleksi Barınma Evi'nde gerçekleştirilen nitel araştırmanın verilerinin analizi yer almaktadır. Analiz dört kısımda gerçekleştirilmiştir: Bunlar, 1.Görüşülen evsizlerin sosyo-demogrofik özelliklerinin nitel analizi 2.Evsizlerin sokakta yaşadıkları zorluklar ve zorluklara karşı geliştirdikleri önlemler (Sokağın öteki yüzü) 3.Evsizlik nedenleri ve 4.Sınıf-altı göstergeleriyle evsizleri değerlendirme. Anahtar Kelimeler: Kent Yoksulluğu , Evsizlik , Sınıf-altı ve Sosyal-Dışlanma Developments in and after the 19th century that occurred in line with the social changes of the industrial revolution, transformed the outlook and semantic dimension of poverty. While old poverty makes life livable and bearable through informal mechanisms within the community, new poverty eliminates this positive state and instead leaves its place to the deepening of poverty. With the new era poverty, social differentiation and separation, social exclusion, marginalization, social deprivation, public violence, hunger and misery became more apparent. In other words, the new poverty phenomenon that emerged from social changes and transformations, resulted in the creation of "homeless people" who represents the deepening of poverty and social exclusion. Homelessness not only exhibits the life spent under bridges, in ruined buildings, parks, on cardboard boxes, but also displays social and spatial isolation. While the urban area continues its race to attract more capital, it overlooks the homeless people who are integrated with deep poverty at the edge of the city and somehow stay out of life. Ultimately, the problematic of homelessness is becoming widespread nowadays and it turns out to be a significant phenomenon waiting for its resolution. The research evaluates this problematic as a type of urban poverty, and aims to analyze the challenges throughout the process, measures developed against this problematic and similarities of homeless people with underclass group. In-depth interviews were conducted with homeless people using the method and technique determined in line with the research's goal. The study is composed of three sections. The first section of the research lays out a discussion on the conceptual and theoretical framework related to the subject area. Basic concepts and definitions related to urban poverty has been covered. The economic, social and cultural factors of urban poverty is analyzed and its relationship with homelessness is questioned. Thereafter, citing the historical origins of the underclass debate, an assessment has been made on the formation of underclass phenomenon in Turkey. Finally, the section concludes by referring to the meaning and scope of homelessness, cross country differences on its meaning and theories explaining homelessness. The second section of the research addresses the studies and practices performed in different countries. At the same time, the research covers the theoretical and applied studies in Turkey with a brief data analysis. Finally, the section concludes with a description of services for homeless people in Turkey. The third and last section of the research lays out a comprehensive data analysis on the qualitative research conducted in Zeytinburnu District Sports Complex Lodging House that has been opened by Istanbul Metropolitan Municipality Directorate of Almshouse between the dates 24 .02.2014-29.02.2014 to protect the homeless people from cold weather in the winter time. The analysis is composed of four sections: 1.Qualitative analysis of homeless people's socio-demographic characteristic 2.Challenges homeless people face and the measures they take against them (The other side of the street) 3.Causes of homelessness and 4.Evaluation of the homeless people with underclass indicators. Keywords: Urban Poverty, Homelessness, Underclass and Social Exclusion

Yoksulluk araştırmalarında genellikle mutlak ya da göreli yoksulluk anlayışlarından biri benimsenir. Bu çalışma, iki yaklaşımın da en altında yer alan yoksulların neden bu durumdan kurtulamadıkları ile ilgilenmiştir. Bu bağlamda ana hipotez olarak: Yoksulluğun, içinden yeni yoksulluk biçimleri türeten bir süreç olduğu ve bu süreçten yardım alınmaksızın kurtulmanın imkânsız olduğu savunulmuştur. Tezi açıklamak için ‘yoksulluk sendromu’ kavramı ortaya atılır ve tez sürecinde bu kavram geliştirilmeye çalışılır. Yoksullukla beraber eşanlı ortaya çıkan problemlerle mücadeleyi ya da çaresizliği anlatan ‘yoksulluk sendromu’ kavramı, çalışmanın sonuçlarıyla paralellik göstermiştir. Bu sendroma tutulan kişilerin kendi imkânlarıyla durumlarını düzeltmeleri imkânsızdır. Bu çalışma için evren olarak Kütahya kent merkezi seçilmiş ve güdümlü örnekleme yöntemiyle belirlenen 168 aile reisine anket aynı zamanda da likert ölçeği uygulanmıştır. Çalışma sonucunda Kütahya ilinin yoksulluğu giderecek kadar yeraltı, yer üstü zengin kaynaklara sahip olduğu fakat kentin yönetici ve halkının bu tür organizasyonları gerçekleştirecek perspektiften yoksun olduğu anlaşılmıştır. İlerleyen süreçte işsizlik, yoksulluk ve bu nedenlere bağlı olarak; eğitimsizlik, sağlıklısızlık, mekânsal yarılma, şiddet, suç vb. birçok sosyal problemin ortaya çıkması, önlem alınmadığı takdirde kaçınılmazdı. In the studies of poverty, it is handled in two ways as absolute and relative. This study is based on this one; poor people are not a homogenous mass even there is a degree among poor people. In addition to the absolute poverty, this concept is not adequate for the concept that we handled about the poorest of the poor. So, poverty syndrome is suggested to define the poorest of the poor, main subject of this study. Syndrome of poverty concept that narrates the inevitability or struggle with the problems occurred simultaneously with poverty. It arose that the impossibility of the people who suffer from that syndrome can’t heal their situations with their own possibilities and their need of help. For this study, Kütahya was chosen as a surrounding and 168 head of the families were applied survey and likert survey simultaneously who were defined with the guided exemplification. As a result of the study, it is understood that Kütahya is such a rich province that it can diminish poverty by its rich subterranean and aboveground sources, however it is appeared that governor of the province and the public are out of perspective to realize these kinds of organizations. In advancing process unemployment, poverty and depending on these reasons lack of education, unfitness, spatial split, violence, crime etc problems are inevitable as long as some precautions aren’t taken .