Search

Bu çalışmada on altı yükselen piyasa ekonomisinde vergi yükünün kayıtdışı ekonomiyi ne yönde etkilediği, 2000-2017 dönemi için panel veri analiz yöntemiyle araştırılmıştır. Ayrıca kontrol değişken olarak enflasyon, yolsuzluk algılama endeksi, küreselleşme, tarım kesiminin büyüklüğü ve sosyal güvenlik katkı payları da analize dâhil edilmiştir. Analizde, vergi yükü ve diğer kontrol değişkenlerin kayıtdışı ekonomi üzerinde etkili olup olmadığına dair geliştirilen hipotez test edilmiş ve serilerin düzeyde durağan olduğu tespit edilmiştir. Modelin varsayımları sağlayıp sağlamadığı tahmin edilmiş ve modelde yatay kesit bağımlılığı, değişen varyans ve oto-korelasyon sorunlarının olduğu belirlenmiştir. Bu yüzden seriler arasındaki ilişki sapmalara karşı geliştirilen Driscoll-Kraay dirençli standart tahmincisi ile tahmin edilmiştir. Çalışmanın neticesinde kayıtdışı ekonomi üzerinde vergi yükü, küreselleşme, tarım sektörünün büyüklüğü, enflasyon ve sosyal güvenlik katkı paylarının pozitif, yolsuzluk algılama endeksinin ise negatif anlamda etkili olduğu tespit edilmiştir., In this study, the effect of tax burden on shadow economy in sixteen emerging market economies was investigated with panel data analysis method for 2000-2017 period. In addition, inflation, corruption perception index, globalization, size of agricultural sector and social security contributions were included in the analysis as the control variable. The hypothesis that whether tax burden and other control variables affect the shadow economy has been tested and the series were found to be stationary at the level. It was estimated whether the model fulfilled the assumptions and there were problems of cross-sectional dependence, varying variance and auto-correlation. Therefore, the relationship between the series was estimated with the Driscoll-Kraay resistant standard estimator developed against deviations. As a result of the study, it was found that tax burden, globalization, size of the agricultural sector, inflation and social security contributions had a positive effect on the shadow economy and the corruption perception index had a negative effect on the shadow economy.

Türkiye’nin en önemli sorunlarının başında gelen kayıt dışı istihdam; aktif nüfus içerisinde olup, çalışma hayatında bizzat yer alan ancak herhangi bir sigorta koluna tabiiyeti olmaksızın çalışmalarını sürdüren kişilerin oluşturduğu istihdamdır. Kayıt dışı istihdam; piyasa aksaklıkları, haksız rekabet, ülke ekonomik dengesinin bozulması, kamusal hizmetlerin aksaması gibi birçok olumsuz sonucu da beraberinde getirmektedir.Çalışmada, kayıt dışı istihdamla mücadelede denetim ve denetmenin rolü konusu ele alınmıştır. Araştırmanın temel amacı; kayıt dışı istihdam ile mücadelede denetim ve denetmenin rolünü daha iyi anlamaya çalışmak, mücadelede görev alan sosyal güvenlik denetmenleri ve diğer ilgili aktörler ile yapılan görüşmeler sayesinde denetim elemanlarının konuya bakış açısını ve yaşanan sorunları ortaya koymak, bu konuda çözüm önerileri ve yeni fikirler geliştirmeye çalışmaktır. Tez kapsamında; kayıt dışı istihdam ve mücadele politikaları, Türkiye’de ve seçilen bazı ülkelerde kayıt dışı istihdam ile ilgili veriler ve kayıt dışı istihdam ile mücadelede sosyal güvenlik denetmenleri ile ilgili bilgiler, mevzuat ve literatürden faydalanarak açıklanmıştır. Ardından, kayıt dışı istihdam ile mücadelede denetim ve denetmenlerin rolünü anlamak amacı ile bir saha çalışması yapılmıştır. Saha çalışması kapsamında; İstanbul’da bulunan Kartal, Ataşehir, Sultangazi, Esenyurt, Esenler, Zeytinburnu ve Fatih olmak üzere toplam 7 Sosyal Güvenlik Merkezi’nde görev yapan denetmen ve denetmen yardımcıları arasından örneklem olarak seçilen 20 kişi ile açık uçlu bir soru formu hazırlanarak mülakat gerçekleştirilmiştir. Mülakat çalışması sonucu elde edilen veriler belirli bir sistematikle ele alınarak yorumlanmış ve öneriler geliştirilmeye çalışılmıştır. Tezin; kayıt dışı istihdamla mücadelede denetim unsurunun önemi, bu konuda yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri konusunda akademik ve idari çevrelerde yapılan tartışmalara katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Unregistered employment is one of the most important problems of Turkey. It is the employment created by people who are in the active population and take an active part in working life, but continue their work without being subject to any insurance branch. Unregistered employment brings many negative consequences such as market disruptions, unfair competition, deterioration of the country's economic balance and disruption of public services.In the study, the subject of inspection and the role of the inspector in the fight against unregistered employment is discussed. There are some purpose of the research. Main goals of thesis are about trying to understand the role of inspector and inspection in the fight against unregistered employment, reveal the perspective of the inspectors on the subject and try to develop solutions and new ideas on this issue. Within the scope of the thesis; informal employment and fight policies, data on informal employment in Turkey and some selected countries, information on social security inspectors in combating unregistered employment are explained by making use of rules and literature. Then, a field study was conducted in order to understand the role of inspections and inspectors in the fight against unregistered employment. Within the scope of the field study, an open-ended questionnaire was prepared. Interview was prepared with 20 people selected as a sample from among the inspectors and assistant inspectors working in a total of 7 Social Security Centers in Istanbul, namely Kartal, Ataşehir, Sultangazi, Esenyurt, Esenler, Zeytinburnu and Fatih. The data obtained as a result of the interview study were handled with a certain systematic and interpreted. And, we try to develop some suggestions.It is thought that, the thesis can contribute to the discussions in academic and administrative circles about the importance of the control element in the fight against unregistered employment, the problems experienced in this regard and the solution proposals..

Terör örgütleri, lojistik ihtiyaçlarını karşılamak ve terör faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamak için yasal ve yasal olmayan kaynakların kombinasyonuna ihtiyaç duymaktadırlar. Suç gelirlerinin başka bir mahiyete dönüştürülerek izlerinin silinmesi, karapara aklama ve terörizmin finansmanının ortak noktasını oluşturmaktadır. Çalışmanın amacı, terörizmin finansman kaynaklarını ve karapara aklamanın terörizmin finansmanında ki rolünü açığa kavuşturmaktır. Çalışmada, para izinin takip edilmesinin karapara aklama faaliyetlerinin ve terör örgütlerinin finansman kaynaklarının tespitinde ve önlenmesinde kritik öneme sahip olduğu ve kayıt dışı ekonomilerde yaygın olan karapara aklama faaliyetlerinin engellenmesi için yasal olmayan faaliyetlerin çekiciliğinin ortadan kaldırılmasının önem arz ettiği sonucuna ulaşılmıştır., Terrorist organizations need a combination of legal and illegal resources to meet their logistics needs and ensure the continuity of terrorist activities. Conversion of illicit proceeds constitute the common point of money laundering and financing of terrorism. The aim of the study is to reveal the financing sources of terrorism and the role of money laundering in financing terrorism. In the study, it was concluded that following the money trail is critical in determining and preventing money laundering activities and financial resources of terrorist organizations and eliminating the attractiveness of illegal activities in order to prevent money laundering activities that are common in informal economies.

Nowadays the shadow economy is an important problemthat is being addressed both in developed and developing countries with itssocial, economic, financial and political aspects. The low tax compliance oftaxpayers causes their economic activities to lead shadow economy. Turkey hasbeen facing this problem for many years and various policies are being developedto record the shadow economy. In this context, the effectiveness of themeasures to reduce the shadow economy, the policies to strengthen the existingmeasures, and the unprecedented projects are on the agenda. In this study, itis proposed that a very small part of the income tax paid by the taxpayersshould be allocated to the public interest beneficiary associations andfoundations, NGOs, religious institutions and political parties that willsupport their religious beliefs, political views and cultural life and thus thetax compliance of the taxpayers should be increased and shadow economy can bedecreased., Kayıtdışıekonomi günümüzde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde sosyal,ekonomik, mali ve politik yönleri ile üzerinde durulan önemli bir sorundur.Mükelleflerin vergi uyumunun düşük olması, ekonomik faaliyetlerini kayıtdışınayönlendirmelerine neden olmaktadır. Türkiye de uzun yıllardır bu sorunla karşıkarşıyadır ve kayıtdışının kayıt altına alınması yönünde çeşitli politikalargeliştirilmektedir. Bu bağlamda kayıtdışı ekonominin azaltılmasına yönelikalınan önlemlerin etkinliğinin, var olan önlemleri güçlendirecek politikalarınve daha önce denenmemiş projelerin tartışılması gündeme gelmektedir. Buçalışmada, mükelleflerin ödedikleri gelir vergilerinin çok az bir miktarınınkendi seçecekleri ve dini inançlarını, siyasi görüşlerini, kültürel yaşamlarınıdestekleyecek kamuya yararlı dernek ve vakıflara, sivil toplum kuruluşlarına,dini kurumlara ve siyasi partilere tahsis edilmesi önerilmekte ve böylecemükelleflerin vergi uyumları arttırılarak kayıtdışı ekonominin de azaltılmasıöngörülmektedir.

Kayıt dışı ekonominin istihdam boyutunu ele alan kayıt dışı istihdam, gelişmişlik düzeyleri fark etmeksizin günümüz ülke ekonomilerinde yıllardan beri süregelen bir sorun olmakla birlikte, bir anda önlenmesi ya da azaltılması da mümkün olmamaktadır. Kayıt dışı istidam, kısa vadede olumlu sinyaller vermekte iken orta ve uzun vadede işçi, işveren ve devlet açısından ekonomik ve sosyal sorunlara neden olmaktadır. Bugüne kadar yürütülmüş olan çalışmalar; üretimden, ücrete ve çalışma şartlarına kadar birçok çalışanın hayatını etkileyen sorununun çözümünde istenilen sonuçları elde etmek için yeterli olmamıştır. Bu çalışmada, kayıt dışı ekonomi ile birlikte kayıt dışı istihdamın özellikleri, türleri, şekilleri, nedenleri ve sonuçları ele alınarak kayıt dışı istihdamın genel görünümü çıkarılmış ve kayıt dışı çalışmanın yaygın olduğu sektörler ve gruplar Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri ışığında yorumlanmıştır. Ayrıca, Türkiye'de kayıt dışı istihdamla mücadelede uygulanan yöntemler incelenmiş ve birçok çalışanın hayatını etkileyen kayıt dışı istihdam sorununun çözümüne ilişkin öneriler dile getirilmiştir. Although informal employment, related to the employment aspect of the informal economy, has been a serious problem in many countries' economies for many years independent from development, it cannot be reduced in the short term. While informal employment brings advantages in a short time, it causes economic and social problems for the workers, employers, and government in the medium and long term. Studies so far are insufficient to analyze problems, affecting the workers' life in respect of production, wages and working conditions in workplaces, and to achieve the desired results. In this study, both the informal economy and informal employment have been examined by analyzing their aspects, types, causes, and results. Moreover, the sectors and areas in which informal employment is most common have been examined based on the data of the Turkish Statistical Institute (TUIK). Also, the several methods applied to cope with the informal employment, affecting the employees' lives, and suggestions to bring down the level of unregistered employment have been reviewed. 145

Bu çalışmada amaç, Türkiye’de kayıtdışı ekonominin boyutunu tahmin etmektir. 2005:4-2013:4 dönemini kapsayan İstihdam Yaklaşımına göre, kayıtdışı istihdamın kurumsal olmayan nüfusa oranı, ortalama %5 olarak tahmin edilmiştir. 2005:4-2015:2 dönemi kullanılarak Basit Parasal Oran Yaklaşımı ile hesaplanan kayıtdışı ekonominin GSYİH'ya oranı ortalama %8 olarak bulunmuştur. Ayrıca elde edilen bulgular, kayıtdışı ekonomi faaliyetlerinin, ekonomik kriz döneminde artış eğilimine sahip olduğunu göstermektedir.

Sınırsız ihtiyaçların kıt kaynaklarla en yüksek fayda tatmin düzeyinde giderilmesini konu edinen ekonominin, egemen olan devletin yasalarına uygun biçimde gerçekleşecek ekonomik faaliyetlerden oluşması gerekir. Ekonomiyi düzenleyen yasalara ve yönetmeliklere aykırı olarak gerçekleştirilen, belgeye bağlanmamış, kanuni defterlere işlenmemiş ekonomik işlemlere kayıtdışı ekonomi denir. Kayıtdışı ekonomi içeriği ve yapısı gereği ölçülmesi zor bir ekonomik değişkendir. Ancak ekonomi politikalarına yön verecek etkiye sahip olduğundan kayıtdışı ekonominin büyüklüğünün ölçülebilmesi için çeşitli yöntemler geliştirilmiştir. Bunlar arasında genel-geçer kabul görmüş ve çok sayıda ülke için kullanılan yöntem çoklu-gösterge-çoklu-neden(MIMIC) yöntemidir. Bu yöntem ile elde edilen sonuçlara bakıldığında Türkiye'de kayıtdışı ekonominin oranı 1980 de % 41.99 iken 1990 da % 37.77, 2000 yılında %31.96, 2015 yılında ise % 28.72'ye ulaşmıştır. Görüldüğü gibi ülkemizde kayıtdışı ekonomi oranı yıllar itibari ile düşüş göstermektedir fakat OECD'nin 34 ülkesi arasında en yüksek kayıtdışı ekonomi oranlarına sahiptir. Bu durum kayıtdışı ekonominin ülkemizde gerçek bir sorun olduğunu apaçık göstermektedir. Ülkemizin diğer sorunu olarak görebileceğimiz ,1921-2017 yılları aralığında 32 kez uygulama alanı bulan vergi afları, uygulamadaki sıklığından dolayı bilim insanları tarafından eleştiri almakta, vergi ahlakı ve vergi bilincini olumsuz etkilediği iddia edilmektedir. Çalışmada ülkemizde çıkarılan vergi aflarının kayıtdışı ekonomiye etkisi araştırılmaktadır. Araştırma neticesinde ulaşılan sonuç; kayıtdışı ekonominin vergi affının uygulanmadığı yıllarda 0.34 oranında, vergi affının seyrek uygulandığı yıllarda 0,40 oranında, vergi aflarının sık uygulandığı yıllarda ise 0.59 oranında azaldığı şeklindedir. Bir diğer sonuç ise kişi başına düşen GSYH aynı dönemde 1000 birim artarsa kayıtdışının 1 puan azaldığıdır., The economy, which deals with the elimination of unlimited needs with scarce resources at the highest benefit level, must consist of economic activities that will take place in accordance with the laws of the sovereign state. The economy undocumented and unrecorded in legal books and contrary to laws and regulations is called 'Shadow Economy'. Due to the definition of the shadow economy, it is an economic variable difficult to measure. However, since it has the influence on direct economic policies, various methods have been developed to measure the magnitude of the shadow economy. Among them, the method generally accepted and used for many countries is the 'Multi-Indicator-Multiple-Causes' (MIMIC). Considering the results obtained by this method, it is seen that in Turkey while the proportion of the shadow economy in 1980 was 41.99%, in 1990 it was 37.77%; while it was 31.96% in 2000, it reached 28.72% in 2016. It can be concluded that the rate of the shadow economy in our country has been declining for years, but it has the highest shadow economy ratios among the 34 OECD countries. It shows that the shadow economy is a real problem in our country. As another problem of our country, 32 times applied tax amnesty between the years 1921-2017, is criticized by scientists for its appliance frequency and it is claimed that it adversely affects tax morality and tax consciousness. In the study, the effects of tax amnesties on shadow economy in our country are investigated. The result of the study is; shadow economy has decreased by 0.34 percent in the years when the tax amnesty has not been applied, by 0.40 percent in the years when the tax amnesty has been applied rarely, and by 0.59 percent in the years when tax amnesty have been applied frequently. Another result is that when the GDP per capita increased by 1000 units, in the same period, shadow economy decreased by 1 point.

Günümüzde ekonomik faaliyetler artarak kayıtdışı ekonomi içinde gerçekleşmektedir. Kayıtdışı ekonomi, az ya da çok bütün ülkelerin karşılaştıkları ekonomik bir problemdir. Kayıtdışı ekonomi, ülkeleri vergi kaybına uğratmaktadır. Vergi kaybının olması kamu finansmanını sağlamayı güçleştirmektedir. Bu çalışmada, son yıllarda hem oynayanlar hem de elde edilen gelirler açısında sayısal anlamda çok büyük artışlar gösteren illegal bahis, kayıt dışı ekonomi bağlamında incelenmiştir., Today, economic activities are increasing in the unregistered economy. The unregistered economy is more or less an economic problem that all countries face. The unregistered economy causes countries to lose taxes. The loss of taxation makes it difficult to provide public financing. This study examines the illegal betting in the unregistered economy, which has shown very large increases in numerical terms both in terms of both the players' and the revenues.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Kayıt no: 470545, Kayıt dışı ekonominin, tüm ekonomilerde hem ekonomik yapı hemde ekonomi politikaları üzerinde olumsuz etkileri gözlenmektedir. Günümüze kadar yapılan çalışmalarda ve araştırmalarda ağırlıklı olarak gelişmiş ülkelerdeki kayıt dışı ekonomilere odaklanılarak büyüklüğü ölçülmüştür. Ancak aynı zamanda gelişmekte olan ülkeler içinde kayıt dışı ekonominin ölçülmesine takip edilmesine ve öneriler getirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma gelişmekte olan ülkelerin kayıt dışı ekonomi boyutlarının neden büyük oranlarda olduğundan yola çıkarak: birinci bölümde kayıt dışı ekonomi kavramının tanımı, nedenleri ve önemi ile birlikte bu çalışmanın amaçları ele alınmış, çalışmanın ikinci bölümünde ise literatür taraması yapılmıştır. Üçüncü, dördüncü ve beşinci bölümde; 2000-2013 yıllarını kapsayan ikinci kaynaklardan elde edilen veri kullanılarak en küçük kareler yöntemine göre; vergi gelirinin, işsizlik oranının, ekonomik özgürlük endekslerinin, nüfusun ve Gayri Safi Yurt İçi Hasıla büyümesinin, enflasyonun ve internet kullanıcılarının Bangladeş, Hindistan, Pakistan ve Türkiye'nin kayıt dışı ekonomileri üzerindeki etkisi test edilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise, ele aldığımız, ülkeler karşılaştırıldığında, ekonomik özgürlük endekslerinin bu çalışmadaki tüm ülkerler için önemli olduğu ve kayıt dışı ekonominin boyutunun azaltılmasında yüksek kurumsal niteliklerin kaçınılmaz olduğunu göstermiştir. Geniş bir vergi tabanı ve basit vergi sistemi Bangladeş, Hindistan ve Pakistan'a yardımcı olurken bilişim ve iletişim teknolojileri kullanımında şeffaflık Bangladeş, Pakistan ve Türkiye'de kayıt dışı ekonomilerinin boyutunu azaltmaya yardımcı olacaktır.

In developed countries and in developing countries, we called as concept of underground economy which an unofficial state economic structure, greatly extended over time and become a sector and perhaps a separate economy. In that case, determination of dimension and domain or measurment of this economics which began important. Tax losses which caused by this economics and effects to economic and social growth as an important problem. Particularly this situationin the subjective of our country where located on transition roads by location is showing a separate importance. With regard to this subject economists have proposed various econometric estimates. In this paper, identification of these effects and losses, size, measurment process and its techniques are examined and for Turkish Economy is some suggestions are put forward

Bu çalışmada evrensel bir sorun olan kayıtdışı ekonomi olgusu nedenleri, boyutu ve ölçüm yöntemleri açısından ele alınmış ve geçiş ülkeleri açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Piyasa ekonomisinin gelişmesinin ön koşullarından birisinin kayıtdışı ekonomik faaliyetlerin azaltılması olduğundan, bu konunun daha da büyük önem taşıdığı görülmektedir. Geçiş ülkeleri açısından değerlendirildiğinde, bağımsızlık sonrası dönemde bu ülkelerde kayıtdışı ekonomik faaliyetlerin hızla arttığı gözlemlenmiştir. Bu amaçla geçiş ülkelerindeki kayıtdışı ekonomi büyüklüğünü tahmin etmeye yönelik literatür taraması yapılmış ve çalışmada elde edilen sonuçlara yer verilmiştir., In this paper after given causes, size and measuring models of shadow economies, this worldwide problem is discussed for transition economies. Because it is necessary to decrease shadow economic activities in order to improve the market economy, this is a matter of great importance. Considered from the side of transition economies, it has been seen that after their independence, shadow economic activities have increased rapidly. Fort his aim in this paper literature about the size of shadow economy in transition conomies has been reviewed and the outcome has been given.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır. Vergi denetimi, devletin temel gelir kaynağı vergi gelirlerinin toplanması ve devamlılığının sağlanması açısından önemlidir. Mükelleflerin vergi beyanlarının doğruluğunun tespit edilmesi ve sağlanması ancak bu yolla mümkündür. Vergi denetiminin varlığı kadar etkinliği de önemlidir. Etkin olmayan denetimler mükellefleri vergi ödeme konusunda yönlendirmeyecek ve amacına ulaşamayacaktır. Bu çalışmada mükellefler gözünden denetimlerin etkinliği sorgulanacak ve çıkarımlarda bulunacaktır. Çalışmanın birinci bölümünde vergi denetimi tanımlanmış, Türkiye uygulaması açıklanarak etkinlik kavramları anlatılmıştır. İkinci bölümde kayıtdışı ekonomi kavramı, özellikleri, neden ve sonuçları açıklanmıştır. Üçüncü bölümde vergi denetimi ve kayıtdışı ekonomi arasında bağlantı araştırılmış ve yorumlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda etkin denetimlerin kayıtdışı ekonomiyi azaltacağı sonucu yapılan çalışmalar sonucu ortaya çıkarılmıştır. Bununla birlikte mükelleflerin kayıtdışı ekonomi tutumunda vergi bilinci, vergi sistemi ve kayıtdışı ekonomiye bakışları da önemlidir. Anahtar Kelimeler: Vergi denetimi, Kayıtdışı Ekonomi, Mükellef, Kayıtdışılık, Vergi,Denetim Tax auditing is important in term of collecting tax revenues that main source of revenues of states, and ensuring continuity. Determining and ensuring the accuracy of tax declarations of taxpayers is solely possible in this way. Beside the presence of tax auditing, its efficiency is also important. Inactive auditings will not orient to taxpayers in paying taxes and fall short of the goal. In this study, the effectiveness of the auditing will be questioned from the aspect of taxpayers and will make inferences. In the fisrt part of the study, tax auditing is defined, and by explaining Turkey application, the concept of efficiency is described. In the second part, the concept, characteristics, causes and consequences of the informal economy is explanied. In the third part, the connection between tax auditing and informal economy is examined and interpreted. As a result of the analysis, it is conclued that effective controls will reduce the informal economy. However, the attitude of taxpayers to the informal economy, tax consciousness, tax system and outlook on the informal economy is also important. Keywords: Tax Auditing, Informal Economy, Taxpayer, Informality, Tax, Auditing

In this study, size of the underground economy in Turkey is estimated econometrically by using Tanzi's methodology in period 1971-2000. According to currency demand approach, the ratio of the underground economy to official one is estimated 24 percent in 2000.

Sosyal ve ekonomik açıdan geniş bir alanı etkileyen kayıtdışı ekonomi ve onun uzantısı olan kayıtdışı istihdamın doğasını ve ortaya çıkaran sebeplerini anlayabilmek önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı, Hanehalkı İşgücü Anketinde (HHİA) yer alan seçilmiş değişkenlerle ikili lojistik regresyon modelini kurarak, Türkiye’de kayıtdışı istihdama etki eden mikro faktörlerin belirlenmesini sağlamak ve model yardımıyla çalışanların kayıtdışı çalışma risklerini olasılıksal olarak hesaplamaktır. Analize yaş, cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum, ana faaliyet, işteki durum, işyerinde çalışan sayısı, çalışma şekli, bölge ve kır-kent olmak üzere 10 bağımsız değişken dahil edilmiştir. Kurulan modele göre, kır-kent dışındaki bütün değişkenlerin anlamlı ve kayıtdışı istihdama etki eden faktörler olduğu tespit edilmiştir. Modeli açıklamada kullanılan; işyeri çalışan sayısı, ana faaliyet, işteki durumu ve yaş değişkenlerinin, kayıtdışı çalışma riskini en fazla etkileyen faktörler olduğu belirlenmiştir.&nbsp

Vergileme, geçmişte olduğu gibi günümüzde de önemli bir konudur. Vergilendirme kavramı literatürde teorik ve entelektüel dikkatleri üzerine çekmekte olup gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli konulardan biridir. Tüm çağdaş toplumlar, vergilerin zorunlu olarak ödenmesine dayanmaktadır. Gelişmekte olan ülkelerde vergi kaçakçılığı genellikle çok fazladır. Herkes vergilerin devlet için gerekli olduğunu bilmesine karşılık, hiç kimse vergi ödemekten hoşnut değildir. Bu nedenle, zorlayıcı vergi uygulamaları toplumlarda vergi uyumunu teşvik etmektedir. Buna karşılık, ampirik araştırmalar vergi uyumunun vergi oranları, para cezaları, diğer cezalar ya da denetlenme olasılığı gibi ödül ve cezalar ile tam olarak açıklanamayacağını göstermiştir. Bu nedenle, vergi uyumunu artırmaya yardımcı olacak alternatif stratejilerin ne olduğu konusu sorulmaya başlanmıştır.Birçok araştırmacı, vergi ahlakının vergi uyumunu açıklamaya yardımcı olmada anahtar bir araç olduğu üzerinde durmaktadır. Vergi ahlakı, mükelleflerin vergiye karşı davranışlarını açıklayan faktörlerden biridir ve vergi ödemede ahlaki bir zorunluluk ya da içsel motivasyon olarak tanımlanmaktadır. Vergi ahlakı, vergi uyumu ile yakından ilişkilidir ve vergi uyumuyla ilgili son ampirik çalışmalarda anahtar bir konu haline gelmiştir. Vergi ahlakı sosyal hayatta olduğu kadar akademik çalışmalarda da artan şekilde dikkatleri çekmektedir çünkü daha düşük düzeyde vergi ahlakına sahip toplumlarda daha yüksek seviyede vergi kaçakçılığı ortaya çıkmaktadır. Vergi ahlakı, vergi kaçakçılığı ya da vergi uyumu düzeyini açıklamada yardımcı olduğundan dolayı, maliye politikası ve vergi ahlakı ilişkisi ihmal edilemeyecek bir konudur.Vergi uyumu ve vergi ahlâkı, kamusal malların yeterli sunumunu sağlamada önemli bir faktördür. Dünya genelinde vergi ahlakının seviyesi ile kayıtdışı ekonominin boyutu arasında güçlü bir negatif ilişki bulunmaktadır. Vergi ahlakı, bireylerin vergi uyum davranışlarını nelerin etkilediği üzerine odaklanmaktadır. Burada vergi uyumu ve buna bağlı olarak vergi ahlakını etkileyen birçok sosyal ve psikolojik faktör bulunmaktadır. Vergi ahlakını kavramada önemli temel faktörler ahlaki kural ve duygular, sosyo-demografik değişkenler, politik ve sosyal tutumlar ve devlet ve mükellef arası ilişkilerdir.Bu çalışmanın amacı genel olarak Dünya'da ve özel olarak Bursa İli'nde vergi ahlâkı ve vergi ahlâkını belirleyen faktörleri analiz etmektedir. Çalışmanın ilk bölümde önce vergi ahlakı ve vergi uyumu kavramları, daha sonra ise vergi ahlakının belirleyicileri incelenmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde ise vergilendirme işlemine karşı ortaya çıkan davranış ve tepkiler ile dünyada vergi ahlakının durumu, Dünya Değerler Anketi verileri kullanılarak analiz edilmiştir. Son bölümde ise Bursa İlinde 626 kişiye rassal örnekleme yolu ile anket çalışması yapılmış ve elde edilen veriler üzerine korelasyon analizi uygulanmak suretiyle ile mükelleflerin vergi ahlâkını etkileyen faktörler analiz edilmiştir. Taxation, a crucial tool for developing countries as well as developed countries, is drawing entellectual and academic attention in the literature from past to these days. All developed countries are grounded on the compulsory of tax payment, contrary to developing countries where individuals do not prefer to pay taxes, although they know the requirement of tax payment for government. Accordingly, tax evasion is prevalent situation in developing countries.Therefore, enforcements are applied to encourage the tax compliance.On the other hand, empirical researches shows that it has not completely explained the compliance by the rewards and punishments imposed through tax rates, fines and other penalties or the probability of audits. As a result, the question arises whether there are alternative strategies that provide to increase tax compliance, or not.Many researchers consider tax morale as a key determinant in clarification of tax compliance. Tax morale is identified as a moral obligation or an intrinsic motivation to pay taxes, accordingly, it is one of the factors explaining the behaviors of the taxpayers against tax.Adding to these, last empirical researches on tax compliance, put emphasis on tax morale incrementally in academics as well as public life.It is remarkable that the countries which have lower degree in tax morale, are observed higher rates of evasion. Consequently, relations between fiscal policy and tax morale is an unnegligible issue due to the contribution in understanding the tax compliance or tax evasion.Tax morale and compliance are substantial variables for guaranteeing an adequate provision of public goods.Furthermore, there is strong negative correlations between the size of shadow economy and the degree of tax morale in worldwide. Tax morale focuses on what effects the individuals attitudes towards compliance with taxes. Accordingly, it could be mentioned several social and physiological factors that are closely related to tax compliance and therefore to tax morale.The fundamental variables to comprehend tax morale, are moral rules and sentiments, socio-demographic variables, politial and social attitudes and the relationship between taxpayer and government.The aim of this research is to analyse determinant factors of tax morale in the world broadly and also in Bursa more specifically. From this point of view, firstly, it is discussed the term of tax morale and tax compliance, addingly, elements of tax morale respectively.After this,behaviours and reactions against of the taxation and level of tax morale in the world are analyzed by using the data of the World Values Survey. As a consequent, the factors affecting tax morale of taxpayers are presented by using the data of the Bursa survey.

Who owns what develops in your mind? Counterfeiting and piracy have a lengthy history, yet are a youthful field when it comes to research.While generally accepted that 'sustainable' means 'to endure', sustainability as a concept is still open to interpretation (Holling, 2000) with at least 255 ways to visualize this concept. (Mann 2011) The question then becomes can you piece together two models which appear to be at odds with one another? On one hand, sustainability asks the question of how to leave a rich(er) future while piracy and counterfeiting are wrapped in terms such as freedom and redistribution.Are these concepts at odds? In the area of sustainable economics, it is generally accepted that there must be a management of three types of capital (economic, social, and natural) and that their consumption may be seen to be under stress (Dyllick and Hockerts, 2002). But how does this concept relate to the consumption of illegally produced goods and those 'intangibles' which flow through a cyberspace universe? Producers of counterfeit goods often are complex organizations who carry out some form of ‘strategic planning’ and who may have well-defined strategies. Staake, Thiesse, and Fleisch (2009) note that little research exists for understanding the mechanisms of such supply side activities. Of concern today is that such activities appear to becoming institutionalized into our economic fabric. Evidence indicates that the informal economy is both significant in its marketplace impact and that the problem is likely more severe than first imagined. While figures vary, counterfeiting alone was estimated to represent 5-7% of world trade over a decade ago (OECD, 1998). Little is really known relating either to the true size of the problem or to the strategic posture of the actors involved. Therefore, a new question exists which requires examination, namely what are the strategic roles of economic pirates in a global marketplace and how does this relate to economic sustainability? Are those who operate in the shadows actually entrepreneurial drivers of innovation and a positive force in times of economic downturn? If so, should they be regulated as models of sustainability generally suggest. Aklınızda gelişen şeyin sahibi kimdir? Sahtecilik ve korsanlık araştırma için yeni bir alan olsa da uzun bir geçmişe sahiptir.”Sürdürülebilir” genellikle “dayanılabilir” anlamına gelse de bir kavram olarak sürdürülebilirliği yorumlayabilmek adına en az 255 yol vardır. Buradaki soru birbirlerinden farklı gibi görünen bu 2 modelin bir araya getirilip getirilemeyeceğidir. Diğer taraftan, özgürlük ve yeniden dağıtım gibi sahtecilik ve korsanlık birbirine bağlı kavramlar haline gelmişken sürdürülebilirlik nasıl zengin bir gelecek yaşanacağı sorusunu sorar. Bu kavramlar oranlanabilir mi? Sürdürülebilir ekonomi alanında genellikle sermayenin 3 tip yönetimi (ekonomik, sosyal ve doğa) ve bunların tüketiminin baskı altında olduğu kabul edilmektedir. Peki bu kavramın yasadışı üretilen malların tüketimi ve “soyut varlıkların” siber evrende akışıyla nasıl bir ilgisi vardır? Sahte mal üreticileri genellikle bir çeşit “stratejik planlama” yürüten ve iyi tanımlanmış stratejileri olabilen karmaşık örgütlerdir. Staake, Thiess ve Fleisch (2009) söz konusu arz yönlü faaliyetlerin mekanizmalarını anlamak adına az araştırma olduğunu ileri sürmüşlerdir. Günümüzdeki endişe bu tip faaliyetlerin ekonomik yapı içerisine kurumsallaşarak girmesidir. Bulgular göstermektedir ki; kayıtdışı ekonominin piyasa ekonomisi üzerindeki etkisi anlamlıdır ve problem düşünüldüğünden daha ciddi boyuttadır. Rakamlar farklılık arz etse de sahtecilik 10 yıl önceki dünya ticaretinin %5-7’si olarak tahmin edilmiştir. (OECD, 98) Küçük şeyler gerçekten bilinen sorunun gerçek boyutuyla ya da ilgili oyuncuların stratejik duruşuyla ilgilidir. Dolayısıyla sorulacak olan yeni soru şudur; ekonomik korsanların küresel pazarda stratejik roleri nelerdir ve bunun ekonomik sürdürülebilirlik ile nasıl bir ilişkisi vardır? Bu soru yeni incelemeleri de beraberinde getirmektedir. Peki bu gölge faaliyetleri olanlar aslında inovasyonun girişimci sürücüleri ve ekonomik kriz dönemlerindeki pozitif güçler midir? Eğer öyleyse sürdürülebilirlik modelleri önerildiği gibi düzenlenmelidir.

TEZ9667 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2013. Kaynakça (s. 104-115) var. xiii, 116 s. : tablo ; 29 cm. Kayıtdışı ekonomi, oldukça geniş bir faaliyet alanını kapsamakta ve çeşitli şekillerde adlandırılmaktadır. Kayıtdışı ekonominin ölçülmesi de oldukça zordur. Ancak Türkiye’de boyutlar ının yüksek olduğu bilinmektedir.Nedenleri açısından ekonomik, mali, siyasi ve idari, ahlaki ve psikolojik olmak üzere dört grupta toplanabilir. Söz konusu nedenler ve bu nedenlerin etkisi ülkeden ülkeye farklılaşmaktadır. Türkiye açısından da nedenlerin ağırlıklarının farklılaştığı görülür. Etkileri konusunda olumlu ve olumsuz görüşler ileri sürülmüştür. Ancak olumsuz etkileri daha fazla ve akla yatkındır. Kayıtdışı ekonominin sayılan nedenlerden arındırılabilmesi için önerilebilecek bir faktör ise eğitimdir. Türkiye’de temel eğitim göstergeleri özellikle son dönemde olumlu bir görüntü sergilemektedir. Eğitim yatırımları, okullaşma oranları, okuryazar oranı, öğretmen ve mezun sayısındaki artışla birlikte eğitimde kalitenin de arttığı görülmektedir. Bu durum genç nüfusa sahip olan ülkemiz adına umut vericidir. Çünkü eğitim hem kişisel hem de toplumsal faydalara sahiptir. Faydaları açısından eğitim, gelir dağılımındaki adaletsizliği, doğurganlığı, suç oranlarını veişsizliği düşürür; aynı zamandaekonomik büyümeyi sağlar. Sayılan bu faydalar, kayıtdışı ekonominin birçok nedeni ile ilişki içindedir. Diğer yandan eğitim düzeyindeki artış ile birlikte hem kayıtdışı istihdam hem de yeraltı ekonomisinde faaliyet gösteren kişi sayısı düşmektedir. Sonuç olarak, eğitim yatırımlarında ve kalitesinde oluşturulabilecek bir artış, kayıtdışı ekonominin boyutlarını azaltacak, işgücünün daha verimli alanlarda çalışmasına ve daha iyi bir hayat standardına sahip olmasına yol açabilecektir. The informal economy covers a wide range of activities and it is called different names. It is hard to measure the informal economy. In Turkey, however, it is well known that the ınformal economy is very high. In terms of its reasons, it is classified four groups as economic, financial, political and administrative, moral and psychological. Reasons of informal economy and their effects vary from country to country. For Turkey, magnitude of reasons varies too. It is claimednegative and positive opinions about its effects. But its negative effects are more and more plausible. Education can be proposed as the factor that finishes the reasons of ınformal economy. In Turkey, the basic educational indicators, especially in the last period exhibit a positive image. İncreasing in ınvestments in education, literacy rate, teacher and graduated rates and quality in education can be seen in Turkey. This situation is promising for Turkey which has young population; because education has both personal and social benefits. In terms of benefits, education reduces inequality in income distribution, fertility and crime rates and unemployment; meanwhile it provides economic growth. Benefits of education are in association with the many reasons of informal economy. On the other hand, employment in informal economy and number of active people in underground economy reduces with the increase in education level. In conclusion, growth in educational investment and its quality reduces the dimensions of informal economy. This leads to efficient use of labor force and a higher life standard.

Kayıtdışı ekonomi ülkelerin ekonomik yapısını tehdit eden faaliyetlerdir.Bu faaliyetler ülkenin vergi kaybına uğramasına ve mali disiplinin bozulmasına neden olmaktadır. İşverenlerin, vergi ve sigorta primi ödemekten kaçınmaları, yüksek ücretler vermekten çekinmeleri kayıtdışı istihdama olan yönelimi arttırmaktadır. Çocuk işçi çalıştırmak da kayıtdışı istihdamın önemli bir kısmını oluşturmaktadır.Çocuk işgücü dünyada ve Türkiye’de oldukça yaygın görülen sosyo-ekonomik bir sorundur. Bu çalışmada öncelikle “kayıtdışı ekonomi” ve “kayıtdışı istihdam” kavramları detaylıca açıklanmıştır. Kayıtdışı faaliyetlerin dünyadaki ve Türkiye’deki durumuna değinilmiş; tablo, şekil ve çeşitli veriler yardımıyla, bu açıklamalar desteklenmiştir. Gerekli tanım ve terimler açıklandıktan sonra “çocuk işgücü” ve çocuk işgücünü etkileyen faktörler belirtilmiş, çocuk çalışanlarla ilgili yapılan yasal düzenlemelere yer verilmiştir. Konuyla ilgili literatür taraması yapıldıktan sonra, çocuk işçilere uygulanan anket çalışmasına yer verilmiştir. İzmir ili sanayi sektöründe çalışan 100 çocuk işçiye 21 soruluk anket uygulanmıştır. Anketten elde edilen veriler SPSS 16.0 programı yardımıyla analiz edilmiştir. Analizlerde çeşitli istatistiksel testlerden yararlanılmış, çocuk işçilerin elde ettiği gelirin hanehalkı gelirine olan etkileri açıklanmış, çocuk işgücünün hane halkı geliri içerisinde önemli bir payı olduğu ortaya konulmuştur. Informal activity is an activity that threats the economical structure of countries. These activities cause to the tax loss and breakdown of fiscal discipline. The avoidance of employers from paying tax and insurance premium, and giving high wages, cause to enhancement of informal employment. Employing child workers also forms an important part of informal economy. Child Labor in the world and in Turkey is fairly common socio-economic problem. In this study, firstly, the terms of “informal economy” and “informal employment” are explained in detail. The situations of informal activities in the world and Turkey is mentioned; also, these explanations are supported by the help of tables, schedules and various data. After the explanation of necessary descriptions and terms, “child labour” and the factors effecting child labour are specified, the legal regulations about child workers are ranked. After the literature review about this issue; the survey study that was performed on child workers is ranked. The survey that has got twenty one question is performed on one hundred child workers employed in the industry sector of İzmir. The data achieved from the survey are analysed by the help of SPSS 16.0 program. In the analyses, various statistical tests are utilised; effects of the child worker’s income to the household income are explained. As a conclusion child labour takes an important part of household income.

Yüksek Lisans Tezi İş güvencesi hükümleri Türk İş Hukuku' na 4773 sayılı Yasa ile birlikte girmiş ve Yasanın kısa süreli yürürlüğünün ardından halen yürürlükte bulunan 4857 sayılı İş Kanunu 18-21 maddeleri ile pozitif hukukumuzun bir parçası olmuştur. Enformel istihdam ise enformel ekonomi ile birlikte gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin önemli sorunlarındandır. Bireyleri enformel çalışmaya iten sebepler farklı olmakla beraber temelde işverenin vergi ve sosyal güvenlik mevzuatının yüklediği işçilik maliyetlerini azaltmak için kayıtdışılığı tercih ettiği, işçilerin ise harcanabilir geliri artırmak ve işsiz kalma kaygısı ile bu tarz çalışmayı kabul ettikleri görülmektedir. İş güvencesi hükümlerinin işverene yüklediği maliyetler de enformel çalışmayı tercih etmelerine neden olmaktadır. Bu açıdan bilgi ve eğitim gerektirmeyen sektörlerde altı aylık kıdem dolmadan işçiler çıkarılmakta, işletme otuz işçinin altında işçi çalıştırmakta veya başka tüzel kişilikler kurarak çalışanları oraya devretmekte ve iş sözleşmelerini belirli süreli olarak yapabilmektedir. Hem kamusal mali yükler hem de bireysel işçilik maliyetleri enformelleşmeye neden olmakla beraber bunların ilkinin idari denetimle diğerinin ise adli denetimle saptanabileceği hatırdan çıkarılmamalıdır. Abstract Job security rules are located in Turkish Labour Law with No. 4773 Law Code and after being current for a short term, it's became the piece of our positive Law Codes with the No. 4857 Labour Law Code subjects 18-21 which is still in charge. Unregistered employment has developed with unregistered economy and they are both are important problems for the developing countries. There are different reasons to push people to unregistered employment but in fact, employers decide unregistered employment to stay away from tax and social security system's obligations and its cost increases. On the other hand, employees decide it because they want to increase expendable income and they have the obsession by fear of unemployment. The job security rules which make responsible the employers with extra costs cause unregistered employment. Unregistered employment occurs in the sectors which don't need knowladge and education, the employees are laid off before six months, employes less than 30 employees or build up other coporate legal personalities and switch employees there and make aggreements with time limits. Both public financial burden and employee's financial burden couses unregisteration but it should be taken into consideration that the first one can be confirmed by administrative supervision, second one can be confirmed by legal supervision

Kayıtdışı ekonomi ve kayıtdışı istihdam son yıllarda çokca tartışılan çözümler üretilmesi gereken önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Sadece gelişmekte olan ülkeler değil , gelişmiş ülkelerde kayıtdışı istihdam konusuyla karşı karşıyadır. Türkiye ekonomisinin gelişmesinin önünde bir engel olarak görülen kayıtdışı istihdam konusunun boyutlarının belirlenmesi ve çözüm önerilerinin sunulması önem taşımaktadır.Ekonomik olarak nedenleri ve sonuçları bakımından çok karmaşık bir yapı olarak ortaya çıkan kayıtdışı istihdam daha çok iktisadi faktörler dışında sosyal ve psikolojik boyutlarıyla incelenmesi gereken bir olgudur.Kayıtdışı ekonomi ve kayıtdışı istihdamın birçok nedeni olduğu gibi bu nedenlerin oluşturduğu ve ekonomiyi etkileyen sonuçları vardır.Türkiye'de kayıtdışı ekonomi ve kayıtdışı istihdam gerçeği ve boyutu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmada kayıtdışı ekonomi ve kayıtdışı istihdamın tanımı, unsurları ve nedenleri ortaya konularak durumu incelenmiştir.Ayrıca kayıtdışılığın işgücüne yönelik ekonomik ve sosyal etkileri analiz edilmiştir. For last few years, we are facing with economists are argueging and looking for solutionsabout two important problem which are informal economy and , informal employment. Not only the growing countries but also the growed countries are faced with the problem of informal employment. It is important to know about the size of the informal employment which has a great effect on Turkey?s economy and the solutions must be found.Informel Employment is afact that only it needs to analyze with the dimensions of social, psychological but also it need to analyze with the dimension of economicial. Various methods have been improved in order to measure and determine the ınformal economy and ınformal employment by the economist.The aim of the study is to demostrate the realty and dimensions of informal employment in Turkey.In this study, we have explosed the definition, causes and elements of informal employment in Turkey.In additation, in the study ıt?s social, economic and politic effects fort he labour force have been analysed. 95

Anahtar Kelimeler:Vergi Uyumu, Kayıt Dışı Ekonomi, Vergi Kaçakçılığı, Vergiden KaçınmaÖZETVERGİYE GÖNÜLLÜ UYUMA HİZMET EDECEK VERGİ UYGULAMALARI VE POLİTİKALARI1929 yılında yaşanan Büyük Buhran Klasik iktisatçıların savunduğu devlet anlayışındaki açıkları eksiklikleri tespit etmiştir ki bu da modern devlet anlayışının doğmasına sebep olmuştur. Modern Devlet anlayışı, devletin asli görevlerine ek olarak müdahaleler ile ekonomik ve sosyal hayatı düzenleyen bir mekanizma haline gelmesini sağlamıştır. Devletin görevlerindeki bu genişleme kaynak ihtiyacının artması ile sonuçlanmaktadır. Devletin en büyük gelir kaynağı olan verginin etkin bir şekilde tahsil edilememesi, üstlendiği görevleri gerektiği gibi yerine getirememesi ile sonuçlanır. Vergiler dışında ki finansman kaynağı olan, iç ve dış borçlanma ile emisyonun uzun vadedeki maliyetleri ekonomik ve sosyal dengelerin bozulmasına neden olmaktadır. Sahip olduğu özellikler nedeniyle verginin önemi bu şekilde açıklanmaktadır.Vergileme olayında alacaklı olan devlet ve borçlu olan mükellef bulunmaktadır. Vergi, devlet için gerekli ve sağlıklı gelir kaynağı iken mükellefler açısından çoğu zaman katlanılması güç bir yük olarak algılanmaktadır. Vergiye karşı tepkiye neden olan faktörlerin tespit edilerek mükelleflerin ne tür tutum ve davranışlara yöneldiği belirlenmiştir. Temel vergileme ilkelerinin esas alınarak vergi gelirlerinin artırılması tezimiz ile ulaşmak istediğimiz temel amaçtır. Bu amaca ulaşmak için yapılması gerekenler çözüm önerileri şeklinde sunulmuş olup vergi düzenlemelerinde mükellef psikolojisinin dikkate alınması uygulamaların başarı şansını artıracaktır. Key Words:Tax Compliance, Informal Economy, Tax Evasion, Tax AvoidanceABSTRACTTAX PRACTICES AND POLICIES THAT WILL SERVE TO CONFIRMITY TO VOLUNTEER TAXIn 1929, the Great Depression experienced in the defense of classical economists that the state has identified a lack of understanding on the modern state, which has led to the birth of understanding. In addition to Understanding of the Modern State, the principal duty of the state intervention with the economic and social life have to come into a mechanism to regulate. This expansion of the state's duties with the increasing need for resources has resulted.States with the largest source of income tax effectively can not be charged, fulfilling duties as needed, resulting in inability. Which is a source other than taxes that finance, internal and external borrowing costs and emissions of the long-term economic and social balances have led to corruption. Because of its features are explained in this way the importance of taxes.In case of the taxation there are two parts which are state as a creditor and deptor as a tax-payer. While tax is necessary and robust source of revenue for the state, it is perceived as a burden for tax-payer of the factors that cause reactions to the tax determined what kind of attitudes and behavior towards the taxpayer has been determined the main objective, what we want to achieve in this project is basic principles on the basis of taxation to increase tax revenues to achieve this goal needs to be done and solutions have been presented in the form of tax payers in considering the applications of psychology will increase the chances of success.

Bu çalışmada evrensel bir sorun olan kayıtdışı ekonomi olgusu nedenleri, boyutu ve ölçüm yöntemleri açısından ele alınmış ve geçiş ülkeleri açısından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Piyasa ekonomisinin gelişmesinin ön koşullarından birisinin kayıtdışı ekonomik faaliyetlerin azaltılması olduğundan, bu konunun daha da büyük önem taşıdığı görülmektedir. Geçiş ülkeleri açısından değerlendirildiğinde, bağımsızlık sonrası dönemde bu ülkelerde kayıtdışı ekonomik faaliyetlerin hızla arttığı gözlemlenmiştir. Bu amaçla geçiş ülkelerindeki kayıtdışı ekonomi büyüklüğünü tahmin etmeye yönelik literatür taraması yapılmış ve çalışmada elde edilen sonuçlara yer verilmiştir., In this paper after given causes, size and measuring models of shadow economies, this worldwide problem is discussed for transition economies. Because it is necessary to decrease shadow economic activities in order to improve the market economy, this is a matter of great importance. Considered from the side of transition economies, it has been seen that after their independence, shadow economic activities have increased rapidly. Fort his aim in this paper literature about the size of shadow economy in transition conomies has been reviewed and the outcome has been given.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Kayıt no: 415891, Gelişmiş Balı ekonomilerinde 1970'li yılların ikinci yarısından sonra tartışılmaya başlayan, 1990'lı yıllardan beri Türkiye'nin temel sorunlarından biri olan kayıtdışı ekonomi kavramı, nedenleri, etkileri ve sonuçları itibariyle çeşitli unsurları içeren önemli bir sorundur. Kayıtdışı ekonomi, resmi kayıtlara girmeyen, kanuni belgelerle belgelendirilmeyen, yetkili kamu organlarınca normal kurallar çerçevesinde kontrol edilemeyen ve milli gelir hesaplamalarında dikkate alınmayan ekonomik işlemve faaliyetlerin tamamıdır. Günümüzde kayıtdışı ekonomi olgusu, ülke ekonomileri üzerinde yarattığı tahribatlar nedeniyle birçok platformda tartışılmakta, bu konuda her ülke kendi ekonomik ve sosyal yapısına uygun çözümler aramaktadır. Kayıtdışı ekonomi, kamu finansman dengesinde meydana getirdiği olumsuzluğun yanı sıra kamusal yükümlülüklerini zamanında ve eksiksiz yerine getiren ekonomik birimler aleyhine haksız rekabet ortamı yaratmaktadır. Ayrıca toplam ekonominin bir bölümü resmi kayıtlara girmediği sürece, ekonominin gerçek boyutunu, ekonomik büyüklüklerin göreli ağırlığını, uygulanan ekonomik politikaların sonuçlarını ve geleceğe dönük gerçekçi öngörüleri saptamak olası değildir. Bunların dışında makroekonomik dengelere, çalışma hayatına ve toplumsal sosyal yapıya sirayet eden birçok olumsuzluğa da neden olmaktadır. Bu çalışmada kayıtdışı ekonomi tanımlanmış, kapsamına ve genel özelliklerine değinilmiş, karapara ile ilişkisi ele alınıp incelenmiştir. Ayrıca kayıtdışı ekonomiyi ortaya çıkaran nedenler, kayıtdışı ekonominin ölçüm yöntemleri, boyutları, etkileri açıklanmıştır. Ancak çalışmanın asıl amacını oluşturan, Türkiye'de kayıtdışı ekonomiyi oluşturan nedenler ve Türkiye'de kayıtdışı ekonomiyi kayıtlı hale getirebilmek için alınması gereken önlemler konusunda, özgtln yaklaşımla tespitler yapılmaya çalışılmış ve çözüm önerileri sunulmuştur.

TEZ6316 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2006. Kaynakça (s.127-133) var. viii, 134 s. : res. ; 29 cm. Informal economy is defined to invisible economic activities in Gross National Product. Underground economic activities have got some properties. For instance, not moral activities, cash activities and not evaluate activities. Half registered economic activities, illegal economic activities and never registered economic activities are elements of informal economy. Half registered economic activities are very important for government because in this group activities are happened by registered economic activities. Informal economic activities are happened by some reasons. For instance, financial problems, economic problems and political problems. Audit efficiency is important to struggle informal economy. Structure of effective tax auditing and accompany citizen coincious prevent informal economy. In addition existing exemptions and exceptions must be again taked into consideration. Finally, financial revision, efficient audit system and to be constituted to taxship conscious are important things have to do Kayıtdışı ekonomi, Gayri Safi Milli Hasıla hesapları içerisinde görünmeyen ekonomik faaliyetler olarak tanımlanmaktadır. Kayıtdışı ekonomik faaliyetler ahlaki olmamak, nakit olmak ve istatistiksel olarak ölçülememek gibi özelliklere sahiptir. Yasadışı ekonomik faaliyetler, yarı kayıtlı ekonomik faaliyetler ve hiç kayıt altına alınmamış ekonomik faaliyetler kayıtdışı ekonominin unsurlarıdır. Hükümetler açısından en önemli unsur yarı kayıtlı ekonomik faaliyetlerdir. Çünkü bu grupta yer alan faaliyetler kayıtlı ekonominin unsurları tarafından gerçekleştirilmektedir. Kayıtdışı ekonominin nedenleri mali, ekonomik ve siyasal nedenler olarak sayılmaktadır. Kayıtdışı ekonomi ile mücadelede denetimin etkinliği önem arz etmektedir. Etkin bir vergi denetim yapısı ve vatandaşlık bilincinin birlikteliği kayıtdışılığı önleyeceği gibi, mükellef uyumu sağlanmalı, muafiyet ve istisnaların daraltılması gerekmektedir. Sonuç itibariyle yapılması gereken mali revizyon, etkin bir denetim mekanizması ve en önemlisi vergi bilincinin oluşturulmasıdır. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No

Kayıtdışı ekonominin boyutları dikkate alındığında bu sorunun bütün ekonomileri tehdit eder boyutlara ulaştığı gözlemlenmektedir. Ancak bu sorunun boyutları ile ilgili olarak; gelişmiş, geçiş ve az gelişmiş ülkelerde farklı araştırmacılar tarafından farklı yöntemlerle çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışma; bu farklı ölçme yöntemlerini bir arada değerlendirerek genel bazı sonuçlara ulaşmayı hedeflemiştir. Bu nedenle öncelikle gelişmiş ülkelerde, sonra geçiş ülkelerinde daha sonra da gelişmekte olan ülke ekonomilerinde kayıtdışı ekonominin boyutları incelenmiştir., When the dimensions of underground economy are taken into attention, it is observed that that problem has been reached to dimensions that threaten all countries in the World. However, related with the dimensions of this problem, in developed countries, in transition countries and in less developed countries, many different studies have been made by different researchers and different methodologies. This study’s aim is to evaluate these different methodologies together and tried to find some general conclusions. Because of this reason, dimensions of underground economy were analyzed based especially on developed countries, transition countries finally in developing countries criteria.

xiiiÖZETTÜRK YE'N N ULUSLARARASI REKABET GÜCÜ;BAZI AB ÜLKELER LE KIYASLAMASIEsra BA KILIÇYüksek Lisans Tezi, Maliye Anabilim DalıDanı man: Prof. Dr. Ahmet Fazıl ÖZSOYLUNisan 2006, 128 sayfaBu çalı mada Türkiye'nin seçilen AB ülkeleri kar ısında rekabet gücüölçülmeye çalı ılmı tır. Çalı ma dört bölümden olu maktadır. lk bölümdeküreselle me kavramı ele alınarak, küreselle menin etkileri incelenmi , ikincibölümde küresel rekabet ve küresel rekabet gücüne teorik yakla ımlar ele alınmı ,üçüncü bölümde geleneksel rekabet ve rekabet gücünü belirleyen faktörler elealınmı tır. Dördüncü bölümde seçilen AB ülkeleri ile Türkiye'nin rekabet gücüölçülmü ve Türkiye'nin, rekabet gücünün arttırılması için çözüm önerilerindebulunulmu tur.Küreselle en dünyada ülkeler birbirleriyle rekabet halinde olmakta, artanrekabete kar ı tek ba larına hareketten daha çok, bölgesel birliklere üye olmayı tercihetmektedirler. Rekabet gücünün arttırılması için Türkiye'nin AB'ne tam üyeli iningerçekle mesi gerekmektedir bu do rultuda AB ülkeleri ile rekabet güçleri ölçümü,yetersiz kaldı ımız alanların tespiti ve çözümü üyelik sürecinde ekonominingeli mesini sa layacaktır. Seçilen AB ülkeleri kar ısında Türkiye rekabet gücündeson sırada yer almaktadır. Bu durumda çe itli sektörlerde yapısal politikalargerekmektedir. Öncelikle borç yükü azaltılmalı ve bütçe açı ı kapatılmalı, cari açı ınkapatılması için ihracatın ithalatı kar ılama oranı artırılmalı, istihdamın artması,teknoloji ve bilgi transferi için do rudan yabancı yatırımların ülkeye çekilmesisa lanmalı, yurtiçi yatırımlarla beraber üretim verimlilik artı ları sa lanması, vergireformu yapılarak kayıtdı ı ekonominin önlenmesi ve ar-ge, sa lık, e itimalanlarında yatırımların artırılması gerekmektedir.xivAnahtar Kelimeler: Firma düzeyinde rekabet gücü, endüstriyel rekabet gücü,uluslararası rekabet gücü, kayıtdı ı ekonomi, vergi yükü, cari açık xvABSTRACTTURKEY?S INTERNATIONAL COMPETIVE POWER;COMPARED WITH SOME EUREPEON UNION COUNTRIESEsra BA KILIÇMaster Thesis, Public Finance DepartmentSupervisor: Associated Prof. Dr. Ahmet Fazıl ÖzsoyluApril 2006, 128 pagesIn this research, Turkey?s competitive power is aimed to be measured withselected Eurepeon Countries. This study consists of four parts. In the first part, theconcept of globalization is discussed and its effects are examined and in the second partglobal competition as well as theoritical approaches to global competition power arestudied. In the third part conventional and the determining the competitive power arediscussed. In the fourth part, Turkey?s competitive power is measured with the selectedEurepeon Union countries and recommendable solutions are put forward in order toincrease its competitive power.In the globalising world, all countries are constantly in state of competing witheach other. They would rather be member of regional unions rather than act on theirown against the increasing competition. In order to increase the competitive power ofTurkey, Turkey?s full membership is required. In this way, the measurement ofcompetitive power with Eurepeon Union countries, the determination of the fields thatwe are insufficient in and their solution with lead to economic development during theprocess of Eurepeon Union membersip. Compared with the competitive power ofselected countries, Turkey takes place for beyond the list at the last level. In this casevarious structural policies are required in several sectors. First of all, the burden of debtsis to be reduced and deficiency in the budget must be eliminated. In addition, in order toput an end to the current account eficiency, the rate of export to meet the rate ofemployment must be increased and for the transfer of technology and knowledge, directforeign investment should be made possible in the country. In addition to domesticinvestments, increase in productivity is to be increased. Through tax reforms, informalxvieconomy should be avoided and investments on research and development, edcation,health should be increased.Key Words: Competitive power at the level of firm, industiral competitivepower, international competitive power, informal economy, tax burden, current accounteficiency 145