Search

Kuşlar doğada ve evlerimizde olası zehirli maddelere maruz kalarak zehirlenirler. Kuşlarda bitkisel zehirler, siyanotoksinler, zootoksinler, bakteriyel toksinler ve mikotoksinler zehirlenme oluşturur. Çoğu yetiştirici olası zehirli maddeler hakkında bilgi sahibi değildir. Teşhisi klinik olarak zordur. Teşhis anamnez ve klinik belirtilere bağlıdır ve klinik olarak spesifik toksisite testleri yapılamamaktadır. Bu derlemede vahşi kuşlar, evcil ve kafes kuşları, kümes hayvanlarında zehirlenmeye sebep olan bitkisel zehirler ve bazı toksinlerin meydana getirdiği zehirlenmeler ve sağaltımları hakkında bilgi verilecektir., Birds are poisoned by exposure to potentially toxic substances in nature and our homes. In birds, herbal poisons, cyanotoxins, zootoxins, bacterial toxins, and mycotoxins cause poisoning. Most breeders do not have information about possible toxic substances. Diagnosis is clinically difficult. The diagnosis depends on anamynesis and clinical symptoms, and clinically specific toxicity tests cannot be conducted. In this review, brief information will be given about wild birds, domestic and caged birds, herbal poisons that cause poisoning in poultry, and poisoning caused by some toxins and their treatments.

In this review, the current situation of livestock in Çanakkale was analyzed, and its place in the provincial economy and its future were discussed. Çanakkale has an important agricultural potential with 234.574 ha of cultivated agricultural land, 30.384 ha pasture lands, 56.951 ha forage crop cultivation area, 221.235 cattle, 784.664 small ruminant, 6.7 million broiler chickens and 342.617 laying hens. In the province, cattle breeding is concentrated in Biga, Çan, Yenice, Ezine, Bayramiç and Ayvacık districts, small ruminant breeding is concentrated Ezine, Biga, Ayvacık, Bayramiç, Yenice, Gökçeada and Çanakkale central districts, poultry breeding is concentrated Biga, Lapseki, Çanakkale central and Ezine districts. With this potential, Çanakkale produced 355 thousand tons of milk, 8.2 thousand tons of red meat, 73.7 million eggs, 1.9 thousand tons of honey, 2.449 organic milk and 702 tons of organic red meat in 2019. The Gross Domestic National Product of the province is approximately 29.1 billion TL, of which 18.1% comes from the agricultural sector, and 16.6% of the 1.01 billion TL of the provincial agricultural production value comes from animal production. Cattle and small ruminant populations of Çanakkale increased by 5% and 15% between 2015-2020. In the same period, the total number of poultry in the province and Biga district increased by 15% and 79%, respectively. Livestock has an important potential in Çanakkale and it is considered that it will continue to be important in the future., Bu derlemede, Çanakkale ili hayvancılığının mevcut durumu analiz edilerek, il ekonomisindeki yeri ve geleceği tartışılmıştır. Çanakkale ili, 234.574 ha işlenen tarım arazisi, 30.384 ha çayır-mera alanları, 56.951 ha yem bitkisi ekim alanı, 221.235 büyükbaş, 784.664 küçükbaş, 6.7 milyon etlik piliç ve 342.617 yumurta tavuğu varlığıyla önemli bir tarımsal potansiyele sahiptir. İlde büyükbaş hayvancılık; Biga, Çan, Yenice, Ezine, Bayramiç ve Ayvacık ilçelerinde, küçükbaş hayvancılık; Ezine, Biga, Ayvacık, Bayramiç, Yenice, Gökçeada ilçeleri ile Çanakkale merkez ilçede, kanatlı hayvancılık ise Biga, Lapseki, Çanakkale merkez ve Ezine ilçelerinde yoğunlaşmıştır. Çanakkale ili, bu potansiyeli ile 2019 yılında 355 bin ton süt, 8.2 bin ton kırmızı et, 73.7 milyon adet yumurta, 1.9 bin ton bal, 2.449 organik süt ve 702 ton organik kırmızı et üretmiştir. İlin Gayri Safi Yurtiçi Milli Hasılası yaklaşık 29.1 milyar TL olup, bunun %18.1’i tarım sektöründen, 1.01 milyar TL olan Tarımsal Üretim Değerinin ise %16.6’sı hayvansal üretim değerinden gelmektedir. Çanakkale ilinin 2015-2020 yılları arası dönemde büyükbaş hayvan varlığı %5, küçükbaş hayvan varlığı ise %15 artmıştır. Aynı dönemde, il toplam kanatlı hayvan varlığı %15, Biga ilçesi kanatlı hayvan varlığı ise %79 düzeyinde artış göstermiştir. Hayvancılık, Çanakkale ilinde önemli bir potansiyele sahip olup, gelecekte de önemini devam ettireceği değerlendirilmektedir.

Oxidative stress is an active area of research in veterinary medicine and is involved in many organ diseases including sepsis, mastitis, acidosis, ketosis, enteritis, pneumonia, cancer, respiratory and joint diseases. In this review, the negative effects of oxidative stress caused by many factors in poultry and mammals were evaluated by comparing oxidative stress and antioxidant enzyme levels in the light of current literature., Oksidatif stres veteriner hekimlikte araştırmaların aktif bir sahasıdır ve sepsis, mastitis, asidozis, ketozis, enteritis, pnömoni, kanser, solunum ve eklem hastalıklarının dahil olduğu pek çok organ hastalıklarında olguya dahil olmaktadır. Bu derlemede çok sayıda etken tarafından meydana getirilen oksidatif stresin, kanatlı ve memeli hayvanlarda söz konusu olumsuz etkilerin güncel literatürlerin ışığı altında oksidatif stres ve antioksidan enzim düzeyleri karşılaştırılarak değerlendirildi.

Kümes hayvanları ve yabani kuş türlerinde enfeksiyonlara neden olan pek çok viral etkeni barındırırlar. Adenovirüsler, Atadenovirus, Aviadenovirus, Icthadenovirus, Mastadenovirus, Siadenovirus ve Testadenovirus olmak üzere güncel sınıflandırmada 6 cins altında tasnif edilmektedir. Bunlardan Atadenovirus cinsi altında ördek ve papağangillerde bulunan 2 tür (Duck atadenovirus A, Psittacine atadenovirus A), Aviadenovirus cinsi altında ördek, şahin, güvercin, kaz, papağangiller ve diğer kanatlılarda hastalık yapan 15 tür (Duck aviadenovirus B, Falcon aviadenovirus A, Fowl aviadenovirus A-E, Goose aviadenovirus A, Pigeon aviadenovirus A-B, Psittacine aviadenovirus B-C ve Turkey aviadenovirus B-D) ve Siadenovirus cinsi altında ise çeşitli türlerde hastalık yapan 7 tür (Great tit siadenovirus A, Penguin siadenovirus A, Psittacine siadenovirus D-E, Raptor siadenovirus A, Skua siadenovirus A ve Turkey siadenovirus A) olmak üzere toplam kanatlılarda hastalık yapan 24 tür tanımlanmıştır (ICTV, 2021). Yaklaşık 90 nm çapında zarsız, ikosahedral simetrili virion özelliklerine sahip adenovirüslerin genomları ise segmentsiz, çift iplikli DNA ve yaklaşık 35-36 kb büyüklüğündedir.

Asites sendromunda et tipi tavuklarda pulmoner hipertansiyona bağlı olarak sağ kalp yetmezliği ve bunu izleyen venöz konjesyon gelişirek, vücut boşluklarında seröz sıvı birikimine neden olur. Vascular Endothelial Growth Factor (VEGF), fizyolojik ve patolojik anjigenezisde ve ödem oluşumunda anahtar bir role sahip olan damarsal geçirgenliği arttıran oldukça güçlü bir mediyatördür. Bu tez çalışması yüksek rakım modeli oluşturularak et tipi tavuklarda Asites oluşumunun akut ve kronik döneminde VEGF’ün hastalıktaki olası rolünü immünohistokimya (İHK), ve ELİSA yöntemleri kullanarak incelemeyi amaçlamıştır. İHK’sal boyamalarda; akciğerde bronş epitelleri, damar endotellerinin ve adventisyasının pozitif boyandığı, damar etrafındaki bağ doku hücrelerinin ise az sayıdaki hayvanda ve sınırlı olarak boyandığı; karaciğerde hepatositlerin çok kuvvetli boyandığı; kalp boyamalarında hayvanların tamamına yakınında miyokart hücrelerinde ve elastik ipliklerde pozitif boyandığı; böbreğe ait kesitlerde özellikle tubul epitellerinin ve pozitif olarak boyandığı, beyin dokusu boyamalarında hayvanların tamamına yakınında nöronların pozitif boyandığı gözlendi. Semikantitatif İHK’sal skorlamada kontrole kıyasla akut dönemdeki asitesli hayvanlarda kalpte (3,28), böbrekte (1,54), akciğerde (1,61) ve beyinde (1,39) kat VEGF’ün daha yoğun boyandığı dikkati çekmiştir. Kronik dönemde ise akut döneme kıyasla böbrekte (2,27), kalpte (2,27), akciğerde (1,81) ve beyinde (2,41) kat daha yoğun boyamalar dikkati çekti. ELISA testinde kronik dönemdeki (118, 2 pg/ml) asitesli hayvanların akciğer doku lizatlarının ortalama değerinin kontrol (114,8 pg/ml) ve akut döneme (114,9 pg/ml) göre daha yüksek olduğu gözlendi. Asites grubu hayvanlardaki asites sıvısındaki VEGF miktarının akut dönemde (69,5 pg/ml) kronik dönemden (16,8 pg/ml) 4,1 kat fazla olduğu gözlendi. Bu çalışmada, VEGF’ün somatik hücrelerden asites sırasında daha fazla salgılandığı ve asites sıvısında akut döneme kıyasla kronik döneme ilerledikçe azalan VEGF varlığının saptanması, VEGF’ün hastalığın patogenezisinde (özellikle akut dönemde) rol aldığını; ödem (ve asites) oluşumunda rol oynayabileceği düşündürmektedir. Broilers are susceptible to ascites syndrome, a condition associated with pulmonary hypertension, right ventricular failure, increased central venous pressure, passive congestion of the liver, and accumulation of serous fluids in the abdominal cavity. Vascular Endothelial Growth Factor is a powerful mediator that increases vascular permeability, which has a key role in physiological and pathological angiogenesis and edema formation. This study aimed to investigate by using immunohistochemistry (IHC), and ELISA methods the possible role of VEGF in acute and chronic ascites in broilers induced by hypoxia in a hypobaric chamber as a high altitude model. Immunohistochemistry (IHC) staining showed positive staining in the bronchial epithelium, vascular endothelium, adventitia and the connective tissue around blood vessels also stained positively in the lungs of a limited number of animals. There was strong positivity of IHC staining in the hepatocytes. Myocardial cells and elastic fibers were stained positive in the hearts of almost all animals. Tubular epithelium and glomeruli were stained positively in kidney sections and neurons were stained positively in brain tissue in almost all animals. Using semi-quantitative IHC scoring of VEGF was more intense in the acute form of ascites compared to the control group; stainings were more intense by 3.28 times in the heart, 1.61 times in the lungs, 1.54 times in the kidneys, and 1.39 times in the brain. Compared with the acute phase chronic ascites, showed more intense staining in the kidney by 2.27 times, in the heart 2.02 times, in the lungs 1.81 times, and in the brain 2.41 times. In the ELISA test, it was observed that the mean value of lung tissue lysates of animals with ascites in the chronic period (118.2 pg/ml) was higher than the control (114.8 pg/ml) and acute period (114.9 pg/ml). It was observed that the amount of VEGF in the ascites fluid of the ascites group animals was 4.1 times higher in the acute period (69.5 pg/ml) than in the chronic period (16.8 pg/ml). Accordingly, VEGF appears to be secreted more from somatic cells during ascites (specifically at the acute period of the ascites) and may play a role in the pathogenesis of the disease and edema formation. YÖK 100/2000

Solunum, metabolizmanın devamlılığı için hayati öneme sahip olan fonksiyonlardan birisidir. Bir canlının metabolik faaliyet düzeyi dokularına oksijen taşınmasına ve birikmiş karbondioksitin toplanmasına aracılık eden solunum sistemine bağlıdır. Bir kuşta solunum yolunu naris, cavitas nasalis, larynx, trachea, syrinx, primer bronchi (mesobronchi), sekonder bronchi, tersiyer bronchi (parabronchi), air capillaries, pulmo, air sacs ve pneumatik kemikler oluşturur. İnspiration’da alınan havanın yarısı caudal hava keselerine, diğer yarısı ise akciğer üzerinden (oksijeni bırakıp karbondioksit yüklenerek) cranial hava keselerine gider. Ekspiration’da caudal keselerdeki hava akciğer üzerinden (oksijeni bırakıp karbondioksit yüklenerek)trachea’ya geçerken, cranial keselerdeki hava da trachea’ya geçer.

Sindirim sistemi pek çok patojen etkene ve zararlı maddeye maruz kalması nedeniyle bu sistem kanal boyunca yerleşmiş birçok savunma mekanizmasıyla korunmaktadır. Memeli tip lenf yumrularından yoksun olan tavuklarda sindirim kanalı lenfoid dokusu (GALT) ve dalak immünolojik cevapların şekillenmesi ve sonuçlanmasında önemli olan bölgelerdir. Tavuklarda GALT gastrointestinal kanalın epitel katına ve lamina propriyasına yayılmış olan immün hücrelerce şekillenmektedir. Ayrıca sindirim sistemi boyunca çeşitli yerlere lokalize olan yapılar ve lenfoid hücre toplulukları da bulunmaktadır. Kanatlıların sindirim sisteminin lamina propriyası ve intraepitelyumu boyunca dağılmış olarak bulunan farengeyal tonsil, özefageyal tonsil, pilorik tonsil, Meckel divertikülümü, sekal tonsiller, Peyer plakları ve bursa Fabricius mikrobiyel savunmada rol oynayan önemli lenfoid oluşumlardır. Kanatlılarda lakrimal bez, Harder bezi ve nazal bez ile ilgili pek çok lenfoid dokuyu içeren okulonazal bölge özefageyal tonsillerle birlikte sindirim kanalının başlangıcında immün sistemin sigortası gibi görev yapmaktadır. Bu lenfoid dokular gastrointestinal sistemin kalıcı yapılarıdır. Bu derlemede kanatlıların sindirim kanalı lenfoid dokusu hakkında bilgiler verilerek yapılması planlanan çalışmalara kaynak olabilmesi amaçlanmaktadır., Digestive system is protected by many defensive mechanisms installed along the canal because digestive tract exposed to plenty of pathogenic microorganisms and harmful substances. In chickens which is devoid of mammalian type lymph nodes, digestive tract lymphoid tissue (GALT) and spleen are important regions in the formation and conclusion of immunological responses. GALT is shaped by immune cells which spreading to the epithelial layer and the lamina propria of gastrointestinal tract in chickens. In addition, there are structures and lymphoid cell populations which is localized to various locations throughout the digestive system. Farengeal tonsil, oesophageal tonsil, pyloric tonsil, Meckel’s diverticulum, caecal tonsil, Peyer’s patches and bursa of Fabricius which are scatterly throughout lamina propria and intraepithelium of digestive system of poultry are important lymphoid formations which play role in microbial defense. In poultry, oculonasal region containing many lymphoid tissue associated with lacrimal gland, Harderian gland and nasal gland is functioning as an insurance of immune system at the onset of the digestive system with esophageal tonsils. This lymphoid tissues of the gastrointestinal tract are permanent structures. In this review, it is aimed to be a resource for studies planned to be done by giving information about digestive tract lymphoid tissue of poultry.

Microbiota refers to bacteria, viruses, fungi and archaea which are found in vital systems such as the gastrointestinal system, skin, respiratory system and urogenital system. The genome of the microbiota contains 1000 times more gene sequences than the organism genome. Microbiota has effects on energy metabolism, hepatic functions, immune system development, motor system and endocrine functions. Microbiota composition can break down by diet, use of antibiotics, stress, etc., and the disruption of this balance on microbiota is called “dysbiosis”. In 2007, the Human Microbiology Project activity, which will shed light on further research, has been carried out and has great importance in determining the character of human microbiota. The studies on microbiota of farm animal and pets are unprecedented yet. Microbiota has a crucial role in increasing the milk yield in order to increase the yield characteristics of farm animals and to maximize the utilization of feed. Pets, especially dogs, have been accompanied by humans since the early ages and share both the habitat and the microbiota with humans. It has been proven that the presence of the pet has a major role in the development of microbiota, both for adults and especially for newborn children, and reduces the incidence of allergic diseases such as asthma, allergic rhinitis, atopic dermatitis. Microbiota studies in veterinary medicine are relatively new and there is still many issues to be investigated., Mikrobiyota; canlı vücudunda başlıca, gastrointestinal sistem, deri, solunum sistemi, ürogenital sistem gibi hayati sistemlerde bulunan, bakteri, virus, mantar ve arkeleri ifade eder. Mikrobiyotanın genomu, canlı genomundan 1000 kat daha fazla gen dizilimi içerir. Mikrobiyotanın vücutta enerji metabolizması, hepatik fonksiyonlar, immün sistem gelişimi, motor sistem ve endokrin fonksiyonları üzerine etkileri vardır. Mikrobiyota kompozisyonu; diyet, antibiyotik kullanımı, stres gibi faktörlerden dolayı bozulabilmektedir ve mikrobiyotanın bu dengesinin bozulmasına “disbiyozis” denir. 2007 yılında daha sonraki araştırmalara ışık tutacak olan İnsan Mikrobiyom Projesi faaliyete geçirilmiş ve insan mikrobiyotasının özelliklerinin belirlenmesinde büyük önem taşımıştır. Çiftlik ve pet hayvanlarında yapılan çalışmalar henüz yenidir. Çiftlik hayvanlarında verim özelliklerinin artmasında, yemden yararlanmanın maksimum düzeyde tutulabilmesinde, süt yağının artışında mikrobiyotanın çok önemli bir rolü vardır. Pet hayvanlar, özellikle de köpekler ilk çağlardan beri insanoğluna eşlik edip, insanlarla hem yaşam alanını hem de mikrobiyotasını paylaşmaktadır. Evcil hayvan varlığının hem yetişkinler için, hem de özellikle yeni doğan çocukların mikrobiyota gelişiminde büyük bir rolü olduğu ve astım, alerjik rinit, atopik dermatit gibi alerjik hastalıkların görülme oranını azalttığı kanıtlanmıştır. Veteriner sahada mikrobiyota çalışmaları dünyada henüz son yıllarda çalışılmaya başlanmış olup, gün geçtikçe daha fazla araştırma yapılmaktadır ve hala araştırılmayı bekleyen birçok konu bulunmaktadır.

Bu meta-analitik çalışmada, kanatlı yemlerinde aflatoksinlerin etkisinin azaltılmasına yönelik yem katkı maddesi olarak adsorbanlar ve biyolojik ürünlerle gerçekleştirilen in vivo deneysel çalışmalar özetlendi. Toplam 42 farklı ülkede yürütülen 231 araştırma incelenerek ilk yazarın ülke adıyla listelendi ve sonuçları özet halinde sunuldu. Bu derleme, yem sektörü temsilcileri ve bilim insanlarına yapılan çalışmaların sonuçlarını sunmakta ve bölgesel sonuçlara dayalı olarak bütüncül değerlendirme için bir temel oluşturmaktadır. Araştırmalar çoğunlukla kanatlı türlerinden broyler civcivlerde (%85) ve nemli iklime sahip ülkeler ile o ülkelerden yem hammaddesi ithal edenlerde yoğunlaşmaktadır. Kanatlı yemlerinde aflatoksinlerin etkilerini azaltmak için çoğunlukla bentonitler (BENT) ve hidrate Na Ca aluminosilicat (HSCAS) gibi killer ile bunların maya (Saccharomyces cerevisiae; SCE) ve maya komponentleri (Esterified glucomannan; EGM) gibi biyolojik ürünler ile kombinasyonlarıyla gerçekleştirilmiştir. Üreticiler ve araştırıcılar için yeme aflatoksin bağlayıcı olarak katılan yem katkısının etkinliğini belirlemede en iyi yol, aflatoksin ve aflatoksin + bağlayıcı madde grubunu karşılaştırılarak elde edilen sonuçların performans, biyokimyasal-hematolojik, immunolojik ve makroskobik-histopatolojik verilerin hepsinin “bir bütün olarak” ele alınması ve değerlendirilmesidir. Üreticiler ve araştırıcılar denemelerin bütününe ulaşıp koruyucu maddenin pratikte kullanılabilirliğini değerlendirmek için makale başlıklarını, ortak yazarları ve/veya makalenin materyal ve metodunu takip edebilirler. Pratikteki uygulamalar için deneysel koşullar altında olumlu etkiler gösteren yem katkılarından mucizeler beklemek yerine aslında hasat ve depolama koşullarını optimize ederek aflatoksin kontaminasyonunun sınırlandırılmasına odaklanmak gerekir., In this meta-analytical study, in vivo experimental studies with adsorbents and biological products as feed additives for inactivation of aflatoxin (AF) in poultry feeds are summarized. Totally, 231 researches carried out in 42 different countries were examined and listed with the first author’s country name and presented their results in summary. This review presents the results of the experiments for nutritionists in the feed industry and scientists and provides a basis for total evaluation on the basis of regional results. The studies have been performed mostly in broilers (85%) among poultry species; and mostly in humid countries and/or the countries which import feedstuffs from them. Experiments to reduce negative effects of AF in poultry feed have been mainly performed with clays such as bentonites (BENT) and hydrated Na Ca aluminosilicate (HSCAS) single or in combination with biological matters such as yeast (Saccharomyces cerevisiae; SCE) and yeast derivates (Esterified glucomannan; EGM). The best way for producers and researchers, it is preferable to evaluate the preventive efficacy of feed additives as total in terms of performance, biochemical-hematological, immunological and gross and histo-pathological parameters, comparing AF group with AF plus feed additive groups. Scientists can assess the preventive efficacy and practical usability of feed additives in more detail by following the titles of articles, associate authors and/or materials and methods of related articles. In fact, for application in practice, focus on limiting AF contamination by optimizing harvesting and storage conditions should be stressed instead of expecting miracles from feed additives which have shown positive effects under experimental conditions.

Digestive system is protected by many defensive mechanisms installed along the canal because digestive tract exposed to plenty of pathogenic microorganisms and harmful substances. In chickens which is devoid of mammalian type lymph nodes, digestive tract lymphoid tissue (GALT) and spleen are important regions in the formation and conclusion of immunological responses. GALT is shaped by immune cells which spreading to the epithelial layer and the lamina propria of gastrointestinal tract in chickens. In addition, there are structures and lymphoid cell populations which is localized to various locations throughout the digestive system. Farengeal tonsil, oesophageal tonsil, pyloric tonsil, Meckel’s diverticulum, caecal tonsil, Peyer’s patches and bursa of Fabricius which are scatterly throughout lamina propria and intraepithelium of digestive system of poultry are important lymphoid formations which play role in microbial defense. In poultry, oculonasal region containing many lymphoid tissue associated with lacrimal gland, Harderian gland and nasal gland is functioning as an insurance of immune system at the onset of the digestive system with esophageal tonsils. This lymphoid tissues of the gastrointestinal tract are permanent structures. In this review, it is aimed to be a resource for studies planned to be done by giving information about digestive tract lymphoid tissue of poultry. Sindirim sistemi pek çok patojen etkene ve zararlı maddeye maruz kalması nedeniyle bu sistem kanal boyunca yerleşmiş birçok savunma mekanizmasıyla korunmaktadır. Memeli tip lenf yumrularından yoksun olan tavuklarda sindirim kanalı lenfoid dokusu (GALT) ve dalak immünolojik cevapların şekillenmesi ve sonuçlanmasında önemli olan bölgelerdir. Tavuklarda GALT gastrointestinal kanalın epitel katına ve lamina propriyasına yayılmış olan immün hücrelerce şekillenmektedir. Ayrıca sindirim sistemi boyunca çeşitli yerlere lokalize olan yapılar ve lenfoid hücre toplulukları da bulunmaktadır. Kanatlıların sindirim sisteminin lamina propriyası ve intraepitelyumu boyunca dağılmış olarak bulunan farengeyal tonsil, özefageyal tonsil, pilorik tonsil, Meckel divertikülümü, sekal tonsiller, Peyer plakları ve bursa Fabricius mikrobiyel savunmada rol oynayan önemli lenfoid oluşumlardır. Kanatlılarda lakrimal bez, Harder bezi ve nazal bez ile ilgili pek çok lenfoid dokuyu içeren okulonazal bölge özefageyal tonsillerle birlikte sindirim kanalının başlangıcında immün sistemin sigortası gibi görev yapmaktadır. Bu lenfoid dokular gastrointestinal sistemin kalıcı yapılarıdır. Bu derlemede kanatlıların sindirim kanalı lenfoid dokusu hakkında bilgiler verilerek yapılması planlanan çalışmalara kaynak olabilmesi amaçlanmaktadır.

Biyogüvenlik uygulamaları hayvancılık işletmelerininsürdürülebilirliği ve insan sağlığının güvenliğinin yanı sıra güvenli ve karlıbir hayvancılık yönetim sürecini sağlar.Bu nedenle bu çalışmada Ekiti’de küçük ölçekli broyler çiftlikleriarasında biyogüvenlik uygulamalarının faydaları ve etkinliğideğerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan 114 çiftliği seçmek için çok aşamalı,amaçlı ve rastgele örnekleme teknikleri kullanılmıştır. Veriler yapılandırılmışgörüşme tekniği kullanılarak toplanmış, frekans sayımları, yüzdeler, ki-kare vepearson çarpım moment korelasyon tekniği ile analiz edilmiştir. Katılımcılarınyarısından fazlası (%53.5) erkek (41-50 yaş) ve %68.4’ü evliydi. Büyükçoğunluğu (%86.8) 1001 ila 5000 kapasiteli kümeslere sahipti ve %64.0’ü 20 yılıaşkın deneyime sahipti. Birçok katılımcı broyler çiftliklerinde biyogüvenlikuygulamalarının yüksek yararlarını ve etkinliklerini kaydederken, broyleryetiştiricileri arasında yeterli olmayan biyogüvenlik uygulamalarınınsergilendiği ortaya çıktı. Broyler yetiştiriciliğinde; eğitim durumu (χ 2=34.632), sürü büyüklüğü (χ 2=28.337),yaş (r=0.162) ve biyogüvenlik uygulamalarının faydaları (r=0.187) biyogüvenlikuygulamaları ile önemli derecede ilişkiliydi. Bununla birlikte, broylerüreticilerine, hayvancılığa destek verecek birimler (extention agents) yoluyla,Nijerya tavukçuluk derneğinin işbirliği ile seminer ve workshoplar düzenlenerekbroyler üretimi için biyogüvenlik uygulamaları konusunda daha güçlü bilgininyayılması gerekmektedir.&nbsp, Biosecuritypractices offer safe and profitable livestock management processes, withpotential for sustainability in livestock business and safe human health.Therefore, this study examined the effectiveness and benefits of biosecuritypractices among small scale broiler farmers in Ekiti State. Multistage,purposive and random sampling techniques were used to select 114 respondentsfor the study; data were collected using structured interview schedule,analysed with frequency counts, percentages, chi-square and pearson productmoment correlation. More than half (53.5%) of the respondents were males(41-50years), married (68.4%). Majority of the producers (86.8%) had a flocksize of 1001 to 5000 and 64.0% of them had more than 20 years experience. Manyof the respondents recorded high benefits and effectiveness of biosecuritypractices in their broiler farming, while exhibition of non-robust biosecuritypractice was evident among the broiler farmers. Educational Status (χ 2=34.632), flock size (χ 2=28.337),age (r=0.162) and benefits of biosecurity practices (r=0.187) weresignificantly related to the effectiveness of biosecurity practices for broilerproduction. Hence, more robust information on biosecurity practices for broilerproduction through livestock extension agents should be disseminated to thebroiler farmers, using channels of seminar and workshop with the collaborationof poultry association of Nigeria.

Kolloidal gümüş 1940’lara kadar dünyada oldukça yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Fakat antibiyotiklerin keşfi ile birlikte, pahalı olması nedeniyle kullanımından zamanla vazgeçilmiştir. Bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç geliştirmeleri, bunun sonucunda bazı bakterilere karşı elde edilen başarının azalması ve antibiyotiklerin de kanatlı hayvanların yemlerinde kullanımının yasaklanması nedenleriyle antibiyotiklere alternatif ürünler kapsamında koloidal gümüşün tekrar kullanımı gündeme gelmiştir. Kolloidal gümüş vücuttaki faydalı enzimlere zarar vermeksizin, bir katalizör olarak bakterilerin, virüslerin ve mantarların oksijen metabolizmaları için ihtiyaç duydukları enzimleri çalışmaz hale getirmektedir. Gümüşün partikül boyutlarının nano konumuna getirilmesi ile yüzey alanındaki artışının antibakteriyel aktiviteyi artırdığı belirtilmektedir. Gümüş nanopartiküllerin yem katkısı olarak kullanımının yaygınlaşmasında en büyük engel, olası toksik etkilerine dair belirsizliklerdir. Bu derlemede, kolloidal gümüş partiküllerinin kanatlı hayvan beslemede kullanımına yönelik yapılan çalışmalar irdelenerek “antibiyotiklere alternatif olarak kullanılabilecek yeni bir kaynak olabilir mi?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır

Gelişmiş ülkelerde sağlıklı beslenmeye olan duyarlılığın artması ve hayvansal gıda güvenliğinin sağlanması insanları organik hayvansal ürünlerin tüketimine yöneltmiştir. Konvansiyonel üretimde besleme ve yetiştiricilik konusunda karşılaşılan bazı olumsuzluklar getirilen kısıtlamalar birlikte organik üretimde daha fazla yaşanmaktadır. Organik üretimin temelini hayvan refahı oluşturmaktadır. Tüy çekme ve kanibalizm gibi davranışların temelinde aminoasit ya da mineral bakımından dengesiz, düşük protein düzeyi rasyonların da bulunduğu bilinmektedir. 2015 yılı itibariyle Türkiye’de organik kanatlı yeminin %95’nin organik sertifikalı olması koşulu dengeli rasyon oluşturabilme (özellikle amino asit düzeyini sağlama) ve yem hijyeninin korunmasındaki ciddi zorlukları beraberinde getirmektedir. Organik kanatlı beslemede karma yemleri oluşturan yem hammaddelerin kalitesi, miktarı ve veriliş şekilleri ile izin verilen katkı maddeleri kanatlı sağlığını önemli derecede etkilemektedir. Kaliteli kanatlı ürünleri üretimin sağlanabilmesi için hayvanın muhtelif fizyolojik evrelerindeki besin madde gereksinimleri, organik olarak üretilmiş ve içerikleri ile yarayışlılıkları çok iyi bilinen yem ham maddelerinden karşılanması gerekmektedir. Hayvan refahı dikkate alınarak ekonomik üretim için beslemede karşılaşılan sorunların ortadan kaldırılabileceği dengeli ve yeterli organik rasyon hazırlama ve yem ham maddelerin geliştirilerek üretilmesi gibi konular irdelenmiştir

Araştırmamız, Ege Bölgesinin batısında kanatlı yetiştiriciliği yapan Salmonella şüphesi bulunan kümeslerden 01 Eylül- 20 Aralık 2016 tarihleri arasında 253 adet tavuk örneği toplanarak gerçekleştirilmiştir. Hastalık şüphesi görülen tavukların nekropsi işlemi kanatlı teşhis ünitesinde gerçekleştirildikten sonra, tavuklardan tekniğine uygun şekilde alınan organ numuneleri Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Teşhis ve Analiz Laboratuvarına soğuk zincirde getirilmiştir. Kümeslerden alınan tavuk örneklerine yapılan nekropsi sonucunda karaciğer, dalak, kalp ve sekum organlarından Salmonella etkeni izolasyon ve identifikasyonu yapılmıştır. Çalışmalarımızın sonucunda; 4 (% 9,3) izolatın S. Enteritidis ve 39 (% 90,7) izolatın S. Typhimurium olarak tiplendirilmiştir. Antibiyogram testi sonucu, S. Enteritidis (n=4) izolatlarının, Gentamisin ve Seftriaksona % 100 oranında, Kanamisin ve Tetrasikline % 50 oranında duyarlı; Sefotaksime % 75 oranında orta derece duyarlı ve Ampisilin ile Penisiline ise % 100 oranında dirençli oldukları saptanmıştır. S. Typhimurium (n=39) izolatlarının ise, Seftriaksona % 92, Gentamisine % 82, Kanamisin ve Sefotaksime % 61, Tetrasikline % 51 oranlarında duyarlı; Ampisilin % 97 ve Penisiline ise % 100 oranında dirençli oldukları belirlenmiştir. KABUL ONAY i TEŞEKKÜR ii İÇİNDEKİLER iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ vii ŞEKİLLER DİZİNİ viii TABLOLAR DİZİNİ ix RESİMLER DİZİNİ x ÖZET x ABSTRACT xi 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. Salmonella Türlerinin Tarihçesi 3 2.2. Salmonella’ların Etiyolojisi 3 2.3. Morfoloji ve Kültürel Özellikleri 6 2.4. Antijenik Özellikleri 7 2.5. Salmonellaların Toksin, Faj ve Direnç Özellikleri 9 2.6. Salmonella İnfeksiyonlarının Epidemiyolojisi 10 2.7. Salmonella İnfeksiyonlarının Kanatlılarda Klinik Bulguları 11 2.7.1. Kanatlı Tifosu 12 2.7.2. Paratifo İnfeksiyonları 13 2.8. Kanatlılarda Salmonella Patogenezisi 13 2.8.1. Salmonellanın Makrofaj ve Dentritik Hücrelerde Yaşayabilmesi 15 2.8.2. Salmonellanın Patojenite Unsurları 16 2.9. Salmonellaların Virulans Faktörleri 17 2.9.1. Plazmidler 17 2.9.2. Toksinler 18 2.9.3. Fimbria 18 2.9.4. Flagella 19 2.9.5. Diğer Virulans Faktörleri 19 2.10. Mikrobiyolojik Tanı 20 2.10.1. Salmonella İzolasyon ve İdentifikasyonu 20 2.10.2. Konakçı Spesifik Salmonella İnfeksiyonlarının Konvansiyonel Yöntemlerle Teşhisi 20 2.10.3. Paratifo İnfeksiyonlarının Konvansiyonel Yöntemlerle Teşhisi 22 2.10.3.1. Ön Zenginleştirme 22 2.10.3.2. Selektif Zenginleştirme 23 2.10.3.3. Selektif (ayırıcı) Besiyerine Ekim 23 2.10.3.4. Şüpheli Kolonilerin İdentifikasyonu 24 2.10.4. Serolojik Testler 25 2.10.5. Kanatlı Salmonella İnfeksiyonlarının Moleküler Teşhisi 25 2.11. Salmonella Türleri ve Antimikrobiyal Dirençlilik 29 2.11.1. İlaç Rezistans Mekanizması 30 2.11.2.Salmonella Türlerinde Antimikrobiyal Gruplara Karşı Oluşan Direnç Mekanizmaları 31 2.11.2.1. Aminoglikozidler 31 2.11.2.2. ß – Laktamlar 31 2.11.2.3. Fenikoller 32 2.11.2.4. Kinolonlar ve Florokinolonlar 32 2.11.2.5. Tetrasiklin 32 2.11.2.6. Sülfonamidler ve Trimetoprim 33 2.11.3. Salmonella Türlerinde Antimikrobiyal Direncin Geçişi 33 2.12. Salmonella Koruma ve Kontrol 34 2.12.1.Salmonella İnfeksiyonlarına Karşı Aşılama ve Korunmanın İmmun Mekanizması 35 2.12.2. Salmonella İnfeksiyonlarına Karşı Aşılama 37 2.12.2.1 Canlı Attenüe Aşılar 37 2.12.2.2. İnaktif Aşılar 39 2.12.2.3. Subunit Aşılar 39 3. GEREÇ VE YÖNTEM 40 3.1.Gereç 40 3.1.1. İzolasyon Örnekleri 40 3.1.2. Kullanılan Besiyerleri, Ayıraçlar, Solusyonlar ve Antibiyotik Diskleri 42 3.1.2.1. Besiyerleri 42 3.1.2.1.1. İzolasyon Besiyerleri 42 3.1.2.1.1.1. Kanlı Agar Base (Merck® 1.10886) 42 3.1.2.1.1.2. Tamponlanmış Peptonlu Su (TPS) (AEB910303/4 Biomerieux®) 42 3.1.2.1.1.3. Rappaport-Vassiliadis Soy Broth (RVS Broth) (1.07700.0500 Merck®) 42 3.1.2.1.1.4. Selenit- F Broth ( 42099 Biomerieux®) 43 3.1.2.1.1.5. Mueller-Kauffmann Tetrathionate-Novobiocin Broth (MKTTn) 43 3.1.2.1.1.6. Xylose Laktoz Tergitol 4 Agar ( XLT 4 ) ( AEB523420 Biomerieux®) 44 3.1.2.1.2. İdentifikasyon besiyerleri 45 3.1.2.1.2.1. Lassen’in 3’lü tüp besiyerleri 45 3.1.2.1.2.2. Triple Sugar/ Iron Agar (TSI agar) 46 3.1.2.1.3. Antibiyogram Besiyeri 46 3.1.2.1.3.1. Mueller-Hinton Agar (Merck® 1.05437) 46 3.1.2.1.4. Antibiyotik Diskleri 47 3.1.2.2. Ayıraçlar 47 3.1.2.2.1. İndol ayıracı 47 3.1.2.3. Solusyonlar 47 3.1.2.3.1. TBE (Tris, Borik Asit, EDTA, pH:8.0) Buffer 47 3.1.2.3.2. Gel LoadingBuffer (6X) 48 3.1.2.3.3. Tris (1M) 48 3.1.2.3.4. TE Buffer (10mM tris+ 1mM EDTA) 48 3.1.2.4. Boyalar 48 3.1.2.5. API 20E test kitinde kullanılan reaktifler 48 3.1.3. PCR 49 3.1.3.1. Kullanılan Cihazlar 49 3.1.3.2. MgCl2, Taq DNA Polimeraz, 10XTaq Buffer, dNTP Set 49 3.1.3.3. AccuStart™ II PCR SuperMix (Quanta Biosciences®) 49 3.1.3.4. Primerler 59 3.1.4. Elektroforez 50 3.1.4.1. Agarose Jel Hazırlanışı 50 3.1.4.2. Marker 50 3.1.4.3. Ethidium Bromid 50 3.2. Yöntem 50 3.2.1. Fenotipik İdentifikasyon 50 3.2.1.1. Kanatlı İç Organlarından Salmonella Gallinarum/Salmonella Pullorum İzolasyonu ve İdentifikasyonu 50 3.2.1.2. Kanatlı Paratifo İnfeksiyonlarının İzolasyon ve İdentifikasyonu 51 3.2.1.3. API 20E ile İdentifikasyon 51 3.2.2. Genotipik İdentifikasyon 52 3.2.2.1. DNA Ekstraksiyonu 52 3.2.2.2. PCR 53 3.2.2.2.1. 16S rRNA Spesifik PCR 53 3.2.2.2.2. Salmonella Enteritidis/ Salmonella Typhimurium multipleks PCR 54 3.2.2.2.3. Salmonella Gallinarum Varlığının Araştırılması 56 3.2.2.2.4. Salmonella Pullorum Varlığının Araştırılması 57 3.2.2.3. Amplikonların Elektroforez Tankına Yüklenmesi 59 3.2.2.4. Jelde Yürütme 59 3.2.2.5. Görüntüleme ve Değerlendirme 59 3.2.3. Antibiyogram 59 4. BULGULAR 61 4.2. Genotipik Bulgular 63 4.3. Antibiyogram Bulguları 69 5. TARTIŞMA 73 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 81 KAYNAKLAR 82 ÖZGEÇMİŞ 101

Bu çalışmada kanatlı Salmonella suşlarında, çeşitli antibiyotik ve dezenfektanların etkileri, antibiyotik direnci tespit edilen suşlarda antibiyotik direnç genlerinin tespit edilmesi, çeşitli virülans genlerinin saptanması ve suşlar arasında klonal ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı bünyesinde yer alan Bornova Veteriner Kontrol Enstitüsü'ne bağlı Kanatlı Hastalıkları Teşhis Laboratuvarı'nda 2014 - 2015 yıllarında izole edilen ve serotiplendirme için Etlik Merkez Araştırma Enstitüsü Bakteriyoloji Laboratuvarı (Salmonella Ulusal Referans Laboratuvarı )'na gönderilen 45 kanatlı suşu çalışmaya alındı. İlk olarak 10 değişik antibiyotik kullanılarak Kirky Bauer disk difüzyon yöntemi ile Clinical and Laboratory Standard Institute kriterlerine göre suşların antibiyotik duyarlılık profilleri belirlendi. Daha sonra yaygın kullanılan dezenfektanların suşlar üzerine etkileri sıvı mikrodilüsyon yöntemi ile incelendi. Disk difüzyon testi sonuçlarına göre ß-laktam ve tetrasiklin direnci görülen suşlarda beş direnç geni Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) ile araştırıldı. Ayrıca, infeksiyon oluşumunda kritik rolü olan altı virülans geni de PZR ile saptandı. Çalışmanın sonunda suşlar arasındaki klonal ilişki Pulsed Field Jel Elektroforez (PFGE) yöntemi yardımıyla değerlendirildi. ß-Laktam (ampisilin, amoksisilin ve amoksisilin+klavulanik asit) ve tetrasiklin (doksisiklin ve oksitetrasiklin) grubu antibiyotiklere karşı toplam 20 Salmonella suşunda direnç tespit edildi. Diğer test edilen antibiyotiklere (sefepime, levofloksasin, siprofloksasin, sefotaksim, kolistin sülfat) karşı direnç gözlenmedi. ß-Laktam direnci tespit edilen suşlarda Genişlemiş Spektrumlu Beta Laktamaz (GSBL) varlığı blaTEM, blaCTX-M ve blaSHV ile araştırıldı ancak bu genler bulunamadı. Tetrasiklin direnci gösteren suşlarda tetA ve tetB direnç genleri araştırıldı ve 7 suşta sadece tetA bulundu. Sıvı mikrodilüsyon yöntemi ile 45 Salmonella spp. suşunun dört ayrı dezenfektana olan duyarlılıkları çalışıldı. 25 Salmonella suşunda Virkon-S® 'e direnç tespit edildi. Virülans genlerinden invA, sopB, sopE, sifA, pefA, ve pipD araştırıldı. Bu genlerden invA suşların tümünde bulunurken, sopB (%93.3), sopE (%37.7), sifA (%31.1), pefA (%35.5) ve pipD (%95.5) oranlarında belirlendi. Moleküler tiplendirme yöntemi olan PFGE ile 45 suş arasındaki klonal ilişki araştırıldı. Çalışılan suşların dördünde yöntem tekrar edilmesine rağmen patern elde edilemedi. Ortaya çıkan 13 ayrı Salmonella serotipi içeren 41 suşa ait dendogramda 39 ayrı pulsotip tespit edildi. Suşlar arası klonal yakınlık % 30 ile % 100 arasında bulundu. Ayrım / sınır değeri, % 53 olarak alındı ve suşlar arasında sekiz ayrı küme oluşumu gözlendi. Kümelerin sahip olduğu suş sayılarının genetik benzerliklerine dayanarak üç ile 12 arasında değiştiği belirlendi. Çalışmamız iki yıllık bir dönemde İzmir, Manisa ve Uşak illerindeki kanatlılardan izole ve identifiye 45 Salmonella suşunda, ß-Laktam ve tetrasiklin grubu antibiyotiklere karşı direnç olduğunu ve dezenfektan direncinin görüldüğünü ortaya koymaktadır. Antibiyotik dirençli suşlarda GSBL tespit edilmemesine rağmen bazı suşlarda tetrasiklin direnç geni olan tetA saptanmıştır. Farklı virülans genleri değişik serotiplerde belirlenmiş ve çalışılan suşlar arasında yüksek oranlarda klonal yakınlık görülmüştür. Salmonella antibiyotik direnç ve virülans genleri ile ilgili ülkemizde daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır., The aim of this study was to investigate the effects of different antibiotics and disinfectants, antibiotic resistance genes in resistant strains, different virulence genes and clonal relationships in Salmonella isolates of winged animals. The 45 strains of winged animals isolated in 2014-2015 from Poultry Diseases Diagnostic Laboratory of Bornova Veterinary Control Institute related to Turkish Republic Food, Agriculture and Livestock and serotyped in Etlik Central Research Institute Bacteriology Laboratory (Salmonella National Reference Laboratory) were taken into study. At first, Kirky Bauer disc diffusion method with 10 different types of antibiotics was applied in order to determine the antibiotic suspectibility profiles of the strains in accordance with Clinical and Laboratory Standard Institute's criteria. Then, the effects of frequently used disinfectants were examined on strains using broth microdilution method. According to the results of disc diffusion method, five antibiotic resistance genes were investigated using Polimerase Chain Reaction (PCR) in the strains which were resistant to ß-lactams and tetracyclines. Furthermore, six virulence genes which have crucial role in occurence of infection were detected by using PCR. At the end of the study, clonal relationships between the strains were evaluated with the help of Pulsed Field Gel Electrophoresis (PFGE) method. The 20 Salmonella strains were found resistant to ß-lactam (ampicillin, amoxicillin and amoxicillin+clavulanic acid) group and tetracycline (doxycycline and oxytetracycline) group antibiotics. No resistance were observed in strains to other tested antibiotics (cefepime, levofloxacin, ciprofloxacin, cefotaxime and colistin sulphate). The presence of Extended Spectrum Spectrum Beta Lactamase (ESBL) were investigated by using blaTEM, blaCTX-M and blaSHV in strains which were found resistant to ß-lactams but none of the genes were detected. Also tetA and tetB resistance genes were examined in strains which were resistant to tetracyclines and only tetA was found in seven strains. The suspectibilities of 45 Salmonella strains to four different disinfectants were studied by using broth microdilution method. 25 Salmonella strains were detected resistant to Virkon-S® . The virulence genes, invA, sopB, sopE, sifA, pefA, and pipD were investigated. InvA was found in all strains and others were determined at the rates of sopB (93.3%), sopE (37.7%), sifA (31.1%), pefA (35.5%) and pipD (%95.5). The clonal relatedness between 45 strains were researched using PFGE which is a molecular typing method. Although the test was repeated, no patterns were gained in four strains. According to the dendogram which revealed including 41 strains and 13 different serotypes, 39 distinct pulsotypes were detected. The clonal relatedness between strains was in the range of 30% and 100%. The cut-off value was taken as 53% and the formation of eight different clusters were observed. Depending on the genetical relatedness, the number of strains which belonged to clusters was determined as three and 12. Resistance to ß-lactam and tetracycline group antibiotics and a disinfectant was revealed by our study in 45 Salmonella strains which were isolated and identified from winged animals located İzmir, Manisa and Uşak in a two year period. Although ESBL wasn't observed in resistant strains, tetA was detected in some of them. Different virulence genes were found in various serotypes and high clonal relatedness levels were seen between the studied strains. More investigations are needed about Salmonella antibiotic and virulence genes in our country.

Krom (Cr), karbonhidrat metabolizmasında önemli rol oynayan esansiyel bir iz elementtir. Bu element aynı zamanda lipid, protein ve nükleik asit metabolizması için de gereklidir. Krom, insülinin etkinliğini yükseltip, hücre zarlarının glukoza geçirgenliğini artırmaktadır. Bu nedenle Cr için “Glukoz Tolerans Faktörü (GTF)” ifadesi kullanılmaktadır. Krom eksikliğinde gözlenen en yaygın belirtiler arasında bozulmuş glukoz toleransı, glukozüri ve serum insülin düzeyinde, kolesterolde ve total trigliserid miktarında artış yer almaktadır. Kanatlı rasyonlarına Cr ilavesinin; canlı ağırlık artışını, yem tüketimini ve yemden yararlanma oranını arttırdığı, karkas özelliklerini iyileştirdiği ve stresi hafifletme veya ortadan kaldırmada etkili olabileceği bildirilmiştir. Bitkisel materyallerin Cr muhtevaları hayvansal kaynaklardan çok düşüktür. Kanatlı rasyonlarının önemli bir bölümünü bitkisel yem hammaddeleri oluşturduğu için, bu hayvanlarda Cr yetersizliğinin görülmesi kaçınılmazdır. Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinden azami gelir elde edebilmek için, hayvanların genotipik kapasitesine yakın bir performansın gerçekleştirilmesi zorunludur. Cr+3fizyolojik olaylardaki fonksiyonları sebebiyle, bu yönde etkili olabilecek bir unsur olarak göze çarpmaktadır. Bu derlemede; kromun kanatlı beslemede kullanımı ve etkileri hakkında bilgi verilmiştir

Genital sistem farklı görevlere sahip birimlerden oluşmuştur. Birçok çalışmanın sistem organlarında yapıldığı görülmektedir. Bu açıdan organların iyi bilinmesi diğer türlerle hem fonksiyonel hem de yapısal karşılaştırma yapmada önemli yer tutacaktır. Bu derlemede kanatlılarda genital sistemin histolojisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Reproductive system consists of units to gain different function. It was observed that many studies perform on system's organs. In this respect, a well known of organs will hold an important place to make both functional and structural comparison with other species. In this review, we aimed to assess the histology of reproductive system in avian.

The use of colloidal silver as an antibiotic was becoming widespread until the 1940s. However, with the discovery of antibiotics, usage of colloidal silver had been reduced because of being expensive. The fact that bacteria develop resistance to antibiotics lead to prohibiton the usage of antibiotics in poultry diets as growth promoters. Based on these developments reuse of colloidal silver has been raised as an alternative to antibiotics. Without prejudice to the beneficial enzymes, colloidal silver disables certain enzymes needed by bacteria, viruses, yeasts, and fungus resulting in the destruction of these enzymes. It is reported that increase in surface area of nano-particles of silver increase antibacterial activity. The most important limitation on the widespread use of silver nanoparticles as feed additives is uncertainty about the possible toxic effects. In this review, studies for the use of colloidal silver particles in poultry feed were evaluated and tried to seek answer the question “may be a new resource that can be used as an alternative to antibiotics?, Kolloidal gümüş 1940’lara kadar dünyada oldukça yaygın bir şekilde kullanılmıştır. Fakat antibiyotiklerin keşfi ile birlikte, pahalı olması nedeniyle kullanımından zamanla vazgeçilmiştir. Bakterilerin antibiyotiklere karşı direnç geliştirmeleri, bunun sonucunda bazı bakterilere karşı elde edilen başarının azalması ve antibiyotiklerin de kanatlı hayvanların yemlerinde kullanımının yasaklanması nedenleriyle antibiyotiklere alternatif ürünler kapsamında koloidal gümüşün tekrar kullanımı gündeme gelmiştir. Kolloidal gümüş vücuttaki faydalı enzimlere zarar vermeksizin, bir katalizör olarak bakterilerin, virüslerin ve mantarların oksijen metabolizmaları için ihtiyaç duydukları enzimleri çalışmaz hale getirmektedir. Gümüşün partikül boyutlarının nano konumuna getirilmesi ile yüzey alanındaki artışının antibakteriyel aktiviteyi artırdığı belirtilmektedir. Gümüş nanopartiküllerin yem katkısı olarak kullanımının yaygınlaşmasında en büyük engel, olası toksik etkilerine dair belirsizliklerdir. Bu derlemede, kolloidal gümüş partiküllerinin kanatlı hayvan beslemede kullanımına yönelik yapılan çalışmalar irdelenerek “antibiyotiklere alternatif olarak kullanılabilecek yeni bir kaynak olabilir mi?” sorusuna cevap aranmaya çalışılmıştır

Bu çalışmada Denizli, İzmir, Manisa ve Aydın İlleri'ndeki broyler civciv ve yumurtacı tavuklarda M. gallisepticum ve M. synoviae infeksiyonlarının serolojik olarak varlığının ve yaygınlığının tespit edilmesi amaçlandı. Çalışma materyalini, aşısız Ross 308 broyler ve Brown Nick yumurtacı tavuklardan, tesadüfi örnekleme yolu ile 60 kümesten alınan toplam 1060 kan örneği (700 broyler ve 360 yumurtacı ) oluşturdu. Serum örneklerinde M. gallisepticum ve M. synoviae'e karşı spesifik antikor varlığı ve antikor titreleri ayrı ayrı olarak ELISA kiti (M. gallisepticum Kit ve M. synoviae test Kitleri, BioChek, Gouda, Hollanda) ile incelendi. Antikor titreleri ELISA kitini üreten Biochek Firması'na ait yazılım programı ile hesaplandı. İzmir, Manisa ve Aydın İlleri'ndeki 700 broyler tavukta M. gallisepticum ve M. synoviae seropozitiflik oranlarının gruplar arası istatistiksel karşılaştırılması için Ki-Kare testi kullanıldı. Her üç ildeki 700 broylerin %26,4'ü M. gallisepticum, %60,2'si M. synoviae antikorları yönünden pozitif olarak tespit edildi. İllere göre M. gallisepticum ve M. synoviae'ye ait seropozitiflik oranları arası fark istatistiksel olarak önemli (P

Amaç: Bu çalışmanın amacı Kore'de kanatlıları infekte eden Eimeria tenella, Eimeria acervulina'nın tespit edilmesini sağ- layacak basit bir PZR gerçekleştirmek ve aynı ve komşu türler ile filogenetik ilişkisini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: İki kanatlı Eimeria türünün (E. tenella ve E. acervulina) ribosomal RNA genlerinin internal transcribed spacer 1 (ITS-1) bölgelerinin sekans analizleri yapıldı ve sahadan elde edilen örneklerle bunlar arasında filogenetik iliş- ki analiz edildi. Bulgular: Kore’deki E. tenella ve E. acervulina'ların 273-bp ve 147-bp uzunluktaki sekansları kısmi nükleotid sekansları kullanılarak elde edilen filogramlar ile benzerlik gösterdi. Aynı türler içinde sekanslar E. tenella için %98 ve E. necatrix için %89 homologdur. Aynı türler içinde homoloji E. acervulina için %97, E. maxima için %77 ve E. mitis için %76 olarak belirlendi. Her bir Eimarei türünün ITS bölgesi yeterli türler-arası dizi varyasyonuna sahipti ve kullanılan primer Kore'deki herbir isolattan amplifikasyon yapmak için yeterli idi. Öneri: Bu çalışmada kullanılan moleküler metot benzer Eimeria türleri arasında ayrım yapmak için kullanışlıdır ve kanatlı coccidial enfeksiyonlarının epidemiyolojisi ve teşhisi için faydalı metodlar sunmaktadır, Aim: The objective of the present study is the simple PCR assay that permits the detection of the Eimeria tenella, Eimeria acervulina that infect domestic fowl in Korea and making phylogenetic relation with in the same and neighboring species. Materials and Methods: The internal transcribed spacer 1 (ITS-1) region of ribosomal RNA genes of two poultry Eimeria species; E. tenella and E. acervulina were sequenced and analyzed the phylogenetic relationship among them from field isolates. Results: About the 273-bp and 147-bp sequence of ITS-1 of E. tenella and E. acervulina in Korea were similar reflected in the phylogram constructed using the partial nucleotide sequences. In case of E. tenella for homology searching the sequences among the same species was 98% and with E. necatrix was 89%. In case of E. acervulina sequence similarity within the same species was 97%, whereas the similarity E. maxima and E. mitis were 77% and 76%, respectively. ITS- 1 region of each Eimeria species had sufficient inter-specific sequence variation and the primer is sufficient to amplify each target Korean isolates. Conclusions: The molecular method examine in the present study appears useful for discriminating among similar Eimeria species providing useful methods for diagnosis and epidemiology of avian coccidial infection.

Avian reoviruslari (ARV) viral artrit sendromunun nedenidir. Ayrica, ARV tek başına ya da diğer ajanlar ile birlikte, enterik solunum yolu hastalıkları, miyokardit, hepatit ve tavuklarda büyüme geriliği / malabsorpsiyon sendromu gibi klinik tablolara da neden olabilir.Bu çalışmada, Türkiye?nin önemli kanatlı yetiştiriciliği merkezlerinden olan Balıkesir ve Bandırma illerindeki broiler ve broiler damızlık yetiştiren tavukçuluk işletmelerinde ARV infeksiyonunun seroepidemiyolojik durumu araştırıldı. Bu amaçla, ticari Enzyme Linked Immunosorbent Assay (ELISA) (Avian Reovirus Antibody test Kit®, BioChek, Gouda, Hollanda) kullanılarak 11 broiler ve 6 broiler damızlık yetiştiriciliği işletmesindeki ARV?una karşı aşılı ve aşısız tavuklardan alınan toplam 920 serum örneği ARV antikorları yönünden test edildi.Test sonucunda bütün kümeslerde ARV antikorları bulundu. Aşılanmamış broiler damızlık kümeslerinden toplanan 204 örneğin 183?ü (%89,70) ve broiler kümeslerinden toplanan 316 örneğin 266?sı (%84,18) seropozitif olarak saptandı. Test edilen 200?er adet ARV?a karşı aşılanmış broiler ve broiler damızlıklarda ise antikor pozitiflik oranları sırasıyla %78 ve %86,5 olarak hesaplandı. Aşılama uygulanmış ve aşısız broiler ve broiler damızlık sürülerinin antikor pozitiflik oranları ile titreleri arasında istatistiksel farklılık tespit edilmedi.Bu sonuçlar, kanatlılarda önemli ekonomik ve verim kaybına yolaçan ARV enfeksiyonlarinin Bolu ve Balıkesir illerinde çok yaygın olduğunu göstermekte olup, infeksiyonla mücadele yöntemlerinin geliştirilmesi ve düzenli olarak uygulanması gerektiğini vurgulamaktadır. Ayrıca bölgeye uygun ARV?a karşı aşı, aşılama programları üzerine ayrıntılı araştırmaların yapılması gerektiği kanısına varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Avian reovirus, antikor, kanatlı, broiler, seroprevalans, ELISA Avian Reoviruses (ARV) are the cause of avian viral arthritis syndrome. In addition they, either by themselves or along with other pathogens, may cause clinical symptoms such as enteric-respiratory diseases, myocarditis, hepatitis, and growth retardation / malabsorbtion syndrome in chickens.In this study, seroepidemiology of ARV infection in broiler and broiler breeder enterprises in Balikesir and Bolu provinces, which are important centers of poultry breeding in Turkey, was investigated. A total 920 serum samples collected from 11 broiler and 6 broiler breederenterprises were tested for ARV antibodies using a commercially available Enzyme Linked Immunosorbent Assay (ELISA) kit (Avian Reovirus Antibody test, BioChek, Gouda, Netherlands).Antibodies were found in all chicken farms; 266 of the 316 (84.18%) samples collected from non-vaccinated broiler chickens and 183 of the 204 (89.70%) samples collected from non-vaccinated broiler breeder chickens were seropositive. Antibody positivity rates were determined as 78% (156/200) and 86.5% (173/200), respectively for broiler and broiler breeders vaccinated against ARV. The differences between vaccinated and unvaccinated chickens in terms of seropositivity rates and antibody titers were found not statistically significant.In summary, ARV infections resulting in decreased productivity and important economical losesin the poultry industry are very common in Balikesir and Bolu provinces of Marmara region. The need for taking protective measures against this infection and determining methods to combat the infection is being emphasized by these results. It is suggested the further researches onvaccine and vaccination programs against ARV infections in this region.Keywords: Avian reovirus, antibody, chicken, broiler, seroprevalans, ELISA 62

Amaç: Yerli kanatlılarda barsak helmintlerinin patoloji ve epidemiyolojisini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Lokal marketlerden 109 kanatlının visceral organları toplandı. Helmintlerin identifikasyonu cinsiyet, sezon ve yaşa göre yapıldı. Bulgular: Kanatlıların 79 (%72.47)’unda bir veya daha fazla helmint tespit edildi. İki farklı trematod (Catatropis verrucosa, Echinostoma revolutum), üç farklı sestod (Raillietina tetragona, Raillietina echinobothrida, Raillietina cesticillus) ve iki farklı nematod (Ascaridia galli, Heterakis gallinarum) olmak üzere yedi farklı helmint türü idetifiye edildi. Helmint prevalansı erişkin (%78.37) ve erkeklerde (%78.43), genç (%60) ve dişilerden (%67.24) daha yüksek (p, Aim: To investigate the epidemiology and pathology of intestinal helminthiasis of indigenous fowls. Materials and Methods: 109 fowl’s viscera were collected from local market. Identification of helminths was done according to age, season and sex. Results: Over all 79 (72.47%) fowls were infected with one or more species of helminths. Seven species of helminth including two trematodes (Catatropis verrucosa, Echinostoma revolutum), three cestodes (Raillietina tetragona, Raillietina echinobothrida, Raillietina cesticillus) and two nematodes (Ascaridia galli, Heterakis gallinarum) species were identified. Significantly (p

Amaç: Araştırmada kanatlılarda Salmonella seroprevalansı ve patolojisinin belirlenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Rastgele 200 adet kanatlı serumu plate agglutination test için toplandı ve şüpheli kanatlılardan 28 adet örnek patolojik ve histopatolojik incelemeler için seçildi. Seroprevalansı belirlemek için serum plate agglutination testi ve rutin histopatolojik test kullanıldı. Bulgular: İncelenen 200 adet örneğin 76 Salmonella yö- nünden pozitif tespit edildi ve seroprevalans %38.0 olarak belirlendi. Özellikle karaciğer (hemaraji, nekrotik alanlar, heterofil infiltrasyonu) ve barsaklarda (goblet hücre proliferasyonu) farklı makroskopik ve mikroskopik lezyonlar gözlendi. Öneri: Bangladeş çiftliklerinde Salmonella enfeksiyonunun varlığını belirlemek için yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır., Aim: Aim of this study was to determine the seroprevalence of Salmonella along with pathological investigation in poultry. Materials and Methods: A total of 200 birds were selected randomly for collection of serum for serum plate agglutination test and 28 samples were collected from suspected birds for gross and histopathological study. Serum plate agglutination test was performed for detection of seroprevalence and routine histopathological method was used. Results: Out of 200 samples, 76 birds were Salmonellapositive giving the overall seroprevalence of 38.0%. Various macroscopically and microscopically pathologic lesions observed especially in the liver (haemorrhage, necrotic foci, heterophil infiltration) and intestine (goblet cell proliferation). Conclusion: Further studies are need for the determination of the presence of Salmonella infection in farms of Bangladesh.

In poultry production, it is very important to improve immunity to prevent infectious diseases. Interest in using immunomodulators to improve cellular and humoral immune functions, and resistance to infections in chickens has increased in the last decade. The present study was undertaken to evaluate the immune system and the effects of nutrients and feed additives on immunity of poultry., Kanatlı yetiştiriciliğinde, infeksiyöz hastalıkları önlemek için bağışıklık sistemini iyileştirmek çok önem taşımaktadır. Son yıllarda kanatlılarda, infeksiyözlere karşı direnç ile hücresel ve sıvısal bağışıklığı iyileştirmek için bağışıklığı artırıcılara ilgi artmıştır. Bu makalede, kanatlılarda bağışıklık sistemi ile bağışıklık sistemi üzerine besin maddelerinin ve yem katkı maddelerinin etkileri ele alınmıştır.