Search

Objectives: Although low levels of Vitamin D (VD) are considered an important risk factor in coronary artery disease (CAD) due to its negative effects on vascular structures, the relationship between VD deficiency and postoperative complications of coronary artery bypass grafting (CABG) operations is not clear. In present study, we aimed to investigate the relationship between postoperative complications and VD levels in patients who underwent CABG.Methods: 150 patients who were decided to have CABG operation and whose VD levels were measured in the preoperative period were included in the study. The data were analyzed retrospectively, and 150 patients were divided into control group (Group A; 25-80 ng/mL) and VD deficiency group (Group B, Giriş: Vasküler yapılar üzerindeki negatif etkileri nedeniyle düşük Vitamin D (VD) düzeyleri koroner arter hastalığı (KAH) için önemli bir risk faktörü kabul görmesine rağmen, VD eksikliğinin koroner arter baypas greftleme (KABG) operasyonlarının postoperatif komplikasyonları ile ilişkisi net değildir. Çalışmada KABG uygulanan hastalarda gelişen postoperatif komplikasyonlar ve VD seviyeleri arasındaki ilişkinin araştırılmasını amaçladık.Metod: KABG operasyonu planlanan ve preoperatif dönemde VD seviyeleri ölçülmüş olan 150 hasta çalışmaya alındı. Veriler retrospektif incelenerek, VD seviyelerine göre 150 hasta kontrol grubu (Grup A; 25-80 ng/mL) ve VD eksikliği grubu (Grup B

Bu çalışmada ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabında bulunan öyküleyici metinlerin hikâye haritası yöntemine uygun incelenerek hikâye elementlerini bulundurma düzeyinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu doğrultuda nitel araştırma kapsamında ayrıntılı doküman analizi yapılmıştır. Araştırmanın materyalini, Anıttepe Yayıncılık tarafından yayınlanan “Ortaokul 5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı” nda bulunan öyküleyici metinler oluşturmaktadır. Kitapta belirlenen 13 öyküleyici metin betimsel analizle ayrıntılı olarak incelenmiştir. Çalışmada ulaşılan verilerin analizinde Çoşkun (2005) tarafından hazırlanan “Hikâye Elementleri Değerlendirme Ölçeği” kullanılmıştır. Bu çalışmada; ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan öyküleyici metinler, hikâye elementleri değerlendirme ölçeğine göre puanlandırılmıştır. “Hikâye edici metinlerde bulunan metin elementlerin düzeyi nasıldır?” sorusuna cevap aranmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veriler hikâye edici metinlerde hikâye elementlerini bulundurma düzeylerinin farklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda hikâyeler “olay örgüsü” bakımından başarılı bir biçimde kurgulanırken, zaman, mekân, kahramanlar ve mesaj bakımından aynı başarı gösterilememiştir. Genel itibariyle Türkçe ders kitabında yer alan öyküleyici metinlerin, hikâye elementlerini bulundurma seviyesi istenilen düzeyde olmadığı tespit edilmiştir. Bu bakımdan kitaplarda yer alacak hikâye edici metinlerin hikâye elementlerini bulundurma durumuna bakılarak kitaplara alınması ve uzmanlar tarafından oluşturulmuş hikâye haritalama şemalarına yer verilmesi metinlerin hikâye elementleri bulundurma düzeyini artıracaktır.

Objective: Early diagnosis and treatment are of great importance in the prognosis of abdominal aortic aneurysms (AAA). In this study, we aimed to discuss 44 patients who underwent surgical treatment for ruptured AAA(rAAA) in our clinic.Material and Methods: Forty-four patients who underwent emergency surgery for rAAA in our clinic between January 2000-December 2020 (last twenty years) were evaluated retrospectively. Subgroup examinations were made according to the distance and time passed until they reached our hospital.Results: The mean age of 44 patients was 64.61±12.13 years. 34 of the patients are male. The first application place of 29 patients is other centers. Accompanying risk factors are hypertension (72.72%), hyperlipidemia (61.36%), smoking (52.27%), coronary artery disease (47.72%), chronic obstructive pulmonary disease (34.09%), diabetes (34.09%) and elevated creatinine levels (acute renal failure-over 2mg / dl) - (20.45%). 19 patients were lost. Two of these 19 patients died during the operation and the others during their follow-up in the intensive care unit (10 ± 10.86 days). The mortality rate in rAAA, which is operated under emergency conditions, is 43.18%. However, as our hospital also serves as a regional hospital, 15 of the 29 patients (51.72%) who were transferred form surrounding provinces were lost, while 4 of the 15 patients (26.6%) who applied from the same province.Conclusion: When rAAA are operated as soon as possible, there is a significant decrease in mortality rates. For this reason, the success of the physician who first evaluated the patient in diagnosing and quickly transporting the patient to the center where the surgery will be performed will be life-saving.Keywords: Ruptured Aneurysm; Timing; Abdominal Aortic Aneurysm ÖZETAmaç: Abdominal aort anevrizmalarının (AAA) prognozunda erken tanı ve tedavi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada kliniğimizde rüptüre AAA nedeniyle cerrahi tedavi uygulanan 44 hastayı tartışmayı amaçladık.Gereç ve Yöntemler: Kliniğimizde rüptüre AAA nedeniyle Ocak 2000-Aralık 2020 tarihleri arasında (son yirmi yıl) acil şartlarda cerrahi tedavisi gerçekleştirilen 44 olgu retrospektif olarak değerlendirildi ve hastanemize ulaşmasına kadar geçen mesafeye ve zamana göre subgrup incelemeleri yapıldı.Bulgular: 44 hastanın yaş ortalaması 64,61±12,13 yıldır. Hastaların 34’ü erkektir. 29 hastanın ilk başvuru yeri başka merkezlerdir. Eşlik eden risk faktörleri hipertansiyon (%72,72), hiperlipidemi (%61,36), sigara kullanımı (%52,27), koroner arter hastalığı (%47,72), kronik obsrüktif akciğer hastalığı (%34,09), diyabet (%34,09) ve kreatinin yüksekliği(akut böbrek yetmezliği-2mg/dl üzeri)-(%20,45) idi. Toplamda 19 hasta kaybedildi. Bu 19 hastanın ikisi ameliyat sırasında diğerleri yoğun bakım ünitesinde takipleri sırasında kaybedildi. (ortalama kalış süresi 10 ± 10,86 gün). Hastanemizde acil şartlarda opere edilen rüptüre AAA’da mortalite oranı %43,18’dir. Ancak hastanemiz bölge hastanesi olarak da hizmet verdiğinden çevre illerden gönderilen 29 hastanın 15’i (%51,72) kaybedilirken, aynı il içerisinden başvuran 15 hastanın ise 4’ü (%26,6) kaybedilmiştirSonuç: Rüptüre abdominal aort anevrizmaları zaman kaybetmeden ameliyata alındıklarında mortalite oranları düşmektedir. Bu nedenle hastayı ilk gören hekimin tanı koyma ve hastanın cerrahi yapılacak merkeze hızla ulaştırılması konusundaki gayretleri yaşam kurtarıcı olacaktır.Anahtar Kelimeler: Rüptüre Anevrizma; Zamanlama; Abdominal Aort Anevrizması

Güzel söz söyleme ve hitabet sanatına retorik denir. Retorik etkili bir iletişim ve sosyalleşme aracıdır. Bireylerin dil becerilerini ve söz varlığını zenginleştirmede retoriktenfaydalanmak mümkündür. Öğrencileri derse motive etmek, dersi ilgi çekici hâle getirmek,öğrencilerin çözüm üretme becerilerin geliştirmek için retorikten yararlanılabilir. Buaraştırma, Türkçe ve sınıf öğretmenlerinin retorik söylem algıları hakkındaki görüşleriniortaya çıkarmak ve katılımcıların ölçek sorularına verdikleri cevapların farklılık gösterip göstermediğini analiz etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma için hazırlanan tutumölçeği, 85 Türkçe öğretmeni ve 36 sınıf öğretmeni olmak üzere toplam 121 öğretmeneuygulanmıştır. Araştırma sonuçlarından elde edilen verilerin yüzde, frekans değerleri vearitmetik ortalamaları hesaplanarak yorumlanmıştır. Tutum ölçeğinin faktör analizi yapılmışve güvenirlik için alfa değerleri bulunmuştur. Örneklem grubunun tutum ölçeğineverdikleri cevapların cinsiyetlere ve öğretmen branşlarına göre farklılığını belirlemekamacıyla “bağımsız örneklem t testi” uygulanıp yorumlanmıştır. Deneklerin ölçek maddelerine verdikleri cevapların, mesleklerindeki kıdemlerine göre farklılığını belirlemekiçin ise “tek yönlü ANOVA” testi uygulanmış ve yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarınagöre, retoriğin Türkçe derslerinde kullanılması ile ilgili, öğretmenlerin meslekteki kıdemleri bakımından öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edilmiştir.Retoriğin Türkçe derslerinde kullanılması ile ilgili öğretmenlerin cinsiyet ve branş değişkeni bakımından öğretmen görüşleri arasında anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir.

Bu araştırma, öğretmenlerin liderlik özellikleri ile uğradıkları psikolojik şiddet (mobbing) düzeyleri arasındaki ilişkiyi tespit edebilmek için yapılmıştır. Bu kapsamda araştırmanın modeli ilişkisel tarama modeli olarak belirlenmiştir. Araştırmanın örneklem grubu, farklı eğitim kademelerinde görev yapmakta olan 317 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma verileri, Beycioğlu ve Aslan (2010)’ın geliştirdiği Öğretmenlik Liderliği Ölçeği ve Ehi-Yatçı (2011)’nın geliştirdiği Psikolojik Şiddet Ölçeği ile toplanmıştır. Toplanan verilerin analizinde; frekans ve yüzde analizi, Kolmogorov-Smirnov normallik testi, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü anova ve pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma sonunda öğretmenlerin liderlik toplam puanı ve meslektaşlarla işbirliği, kurumsal gelişme ve mesleki gelişim boyutlarında cinsiyet, eğitim kademesi, yaş grubu ve deneyime dayalı olarak anlamlı düzeyde bir farklılaşma belirlenememiştir. Öğretmenlerin uğradıkları psikolojik şiddet düzeyleri toplam puanı ve bireyin mesleğine dönük saldırılar, bireyin sosyal hayatına yönelik saldırılar ve bireyin şahsına yönelik saldırılar boyutlarında kadın öğretmenler lehine anlamlı düzeyde bir farklılaşma tespit edilmiştir. Fakat eğitim kademesi, yaş grubu ve deneyime göre anlamlı düzeyde bir farklılaşma belirlenememiştir. Ayrıca, öğretmenlerin liderlik düzeyleri ile uğradıkları psikolojik şiddet düzeyleri arasında negatif yönlü anlamlı ilişki olduğu belirlenmiştir..

Soğutma kuleleri, başta doğalgaz işletme tesisleri, nükleer enerji ve elektrik santralleri, petrol rafinerileri olmak üzere endüstriyel tesislere soğutma suyu sağlamak amacıyla tasarlanan yapılardır. Ülkemizin ekonomik ve siyasi durumu dikkate alındığında endüstriyel tesislere duyulan ihtiyaç her geçen gün artmaktadır. Bu bağlamda soğutma kuleleri sahip olduğu yapısal özellikler dikkate alındığında rüzgâr yükü, sismik yükler ve sıcaklık yükleri bakımından incelenmesi önem arz etmektedir. Soğutma kulesinin geometrik şekli ve yüksekliğine oranla çok ince kabuk betona sahip olmasından dolayı rüzgâr kuvvetine oranla sismik kuvvetlere karşı daha güvenlidir. Soğutma kuleleri çok yüksek ve büyük çapa sahip yapılar oldukları için rüzgâr kuvvetine maruz kalan büyük bir yüzey alanına sahiptir. Farklı iklim koşulları ve soğutma kulesinin içinde dolaşan sıcak su dikkate alındığında termal etki de soğutma kulelerinde etkin bir rol oynar. Bu bağlamda yapılan bu tez çalışmasında; Soğutma kulesi model parametresi olarak 120, 160, 200 m beton kabuğa 6, 12 ve 18 m olarak seçilen çelik kolonlar 37,5 m/s ve 50 m/s rüzgâr hızları ve bu rüzgâr hızlarında 20oC, 40oC, -40oC ve 30oC-60oC arasında değişen sıcaklıklar kullanılarak analiz edilmiş ve sonuçları değerlendirilmiştir. Cooling towers are structures designed to supply cooling water to industrial facilities, especially natural gas operation facilities, nuclear power and power plants, oil refineries. Considering the economic and political situation of our country, the need for industrial facilities is increasing day by day. In this context, considering the structural features of cooling towers it is important to consider the wind load, seismic loads and temperature loads in their examination.Since the cooling tower has very thin crust concrete compared to its geometric shape and height, it is safer against seismic forces than wind force. Since cooling towers are very tall structures with large diameters, they have a large surface area exposed to wind force. When climate conditions and hot water circulation in the tower is considered the thermal effects have a big impact for the cooling towers. In this thesis made in this context; Concrete shells of 120, 160, 200 m and Steel columns of 6, 12 and 18m is considered for the modeling of cooling towers, wind speeds of 37,5 m/s and 50 m/s are used and temperatures are picked between 20oC, 40oC, -40oC and 30oC-60oC as parameters. Models are analyzed and their results are evaluated. 85

Bu araştırmanın amacı Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde eğitimlerine devam eden öğrencilerin yazma kaygısı düzeylerini ve çeşitli değişkenlerin yazma kaygısındaki etkisini belirlemektir. Çalışmanın örneklemi Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde öğrenim gören öğrencilerden oluşmaktadır.Veriler Karakaya ve Ülper (2011) tarafından geliştirilen ‘Yazma Kaygı Ölçeği’ ile toplanmıştır. Çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden tarama tekniğiyle yapılandırılmıştır.Analizlerde betimsel ve istatistiksel tekniklerden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonunda öğrencilerin yazma kaygısı düzeylerinin düşük olduğu anlaşılmıştır. Araştırmada, ayrıca,öğrencilerin yazma kaygılarının cinsiyete göre değişmediği ve sınıf düzeyi ve bir dönemde okunan kitap sayısına göre ise anlamlı farklar olduğu tespit edilmiştir.

Toprak dolgu barajların yıkılma sebeplerinden birisi şev kaymasıdır. Bu nedenle şev stabilitesi baraj güvenliği için çok önemlidir. Toprak dolgu barajların güvenliğini artırmak için bazı önlemler vardır. Bunlardan birisi, memba ya da mansap şevine palye inşa etmektir. Bu çalışmada palye özelliklerinin baraj stabilitesi üzerindeki etkileri bir vaka çalışmasıyla araştırılmıştır. Farklı palye yükseklikleri, sayıları ve genişliklerinin Türkiye'deki Hancağız Barajı'nın stabilitesine olan etkileri üç yazılım kullanılarak analiz edilmiştir. Zamandan bağımsız akım, haznenin ani dolma ve ani çekilme durumları altında şevlerin güvenlik katsayıları, dolgu içindeki sızma akımı miktarı ve boşluk suyu basınçları elde edilmiştir. Sonuçlar palye yüksekliğini, sayısını ya da genişliğini artırmanın, palyenin inşa edildiği şevde daha yüksek güvenlik katsayıları sağladığını göstermiştir. Palye yüksekliğini belirli bir seviyeye kadar artırmak şev stabilitesini artırmıştır. Palye yüksekliğini daha fazla artırmanın daha düşük şev güvenlik katsayısına sebep olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bununla birlikte, memba şevindeki palyenin özelliklerini değiştirmenin, mansap şevinin güvenliğini etkilemediği ve bunun tam tersinin de geçerli olduğu saptanmıştır. Bunların yanında palye geometrisinin dolgu içindeki sızma akımına ve boşluk suyu basınçlarına çok az etkidiği görülmüştür. One of the causes of failure in earth-fill dams is the slide of the slope. For this reason, slope stability is a crucial issue for dam safety. There are some precautions to increase the safety of earth-fill dams, and constructing berms on upstream or downstream sides is one of these ways. In this study, effects of berm properties on dam stability are investigated with a case study. The effects of different berm heights, numbers and widths on the stability of Hancağız Dam, Turkey, are analyzed by using three software. The safety factors of slopes, seepage rates through the body, and the pore water pressures in the embankment are obtained under steady-state, rapid fill, and rapid drawdown conditions. Results show that increasing the berm height, number or width of berms provides higher safety factors for the slope where berm is built on. Increasing the berm height is beneficial up to a certain level. Further increase in the berm height causes lower safety factors for the slope. Any changes made on upstream berms do not affect the safety of the downstream slope and vice versa. It is also found that the berm geometry has negligible effect on water flux and pore water pressure in the embankment. 174

Bu çalışmada, 14. yüzyıl Eski Anadolu Türkçesi eserlerinden olan Süheyl ü Nevbahâr adlı mesnevi değerler eğitimi bakımından incelenmiştir. Hoca Mesûd ve yeğeni İzzeddin Ahmed tarafından Farsçadan Türkçeye tercüme edilmiş olan eser, Türk edebiyatında yazılmış beşerî aşk konulu ilk mesnevi olması yanında, insanî değerlerle ilgili ögeleri barındırması bakımından da önemlidir. Süheyl ü Nevbahâr mesnevisindeki hikâyeler ve anlatılan olaylar incelendiğinde, eserin insanları eğitmek; topluma, ahlaki normları ve evrensel değerleri kazandırmak kaygısı ile yazıldığı anlaşılacaktır. Bu çalışmada “doküman taraması” yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde “betimsel analiz yöntemi” uygulanmıştır. Doküman taramasında Süheyl ü Nevbahâr’daki değerler tespit edilerek 7 ana, 23 alt başlık şeklinde sınıflandırılmıştır: Süheyl ü Nevbahâr’da “Dürüstlük” (f=95) başlığı altında doğruluk (f=54), adalet (f=16), yalan söylememe (f=25) değerleri tespit edilerek sınıflandırılmıştır. “Yardımlaşma, Dayanışma ve Sorumluluk” (f=424) başlığı altında iyilik (f=114), vefakârlık (f=11), konukseverlik (f=22), komşuluk (f=9), cömertlik (f=27), sabırlı olma (f=31), dostluk (f=73), Tanrı’ya sığınma (f=7), saygı (f=56), çalışkanlık (f=3), nezaket (f=15), öğüt (f=56) değerleri; “Hoşgörü” başlığı altında alçakgönüllülük (f=7) değeri; “Özgüven” (f=15) başlığı altında cesaret (f=6), liderlik (f=7), ağırbaşlı olma (f=2) değerleri; “Özgür Düşünebilme” başlığı altında akıllı ve bilgili olma (f=44); “Sevgi” başlığı altında sevgi (f=133) ve merhamet (f=27) değerleri sınıflandırılmıştır. Ayrıca “Barış” (f=14) değeri aynı ad altında sınıflandırılmıştır. Araştırmada bu değerlerin işleniş biçimi ile Türkçe öğretimi çerçevesinde değerler aktarımında kullanılması tartışılmıştır, In this study, the masnavi called Süheyl ü Nevbahâr, one of the works of the 14thCentury Old Anatolian Turkish, was investigated with respect to values education. Translated from Persian into Turkish by Hodja Mesûd and his niece, İzzeddin Ahmed, the work is important both for the fact that it is the first masnavi written on the subject of human love in Turkish literature, and for the fact that it includes elements about human values. When the stories and incidents in the Süheyl ü Nevbahâr masnavi are investigated, it will be understood that the work was written with the concerns of educating people, and introducing moral norms and universal values to the society. “Document scanning” method was used in this study. “Descriptive analysis method" was used in analyzing the data. The values in Süheyl ü Nevbahâr were detected in the document scanning stage, and they were classified under 7 main, 23 sub-titles: In Süheyl ü Nevbahâr, under the heading honesty (f=95), the values of righteousness (f=54), justice (f=16), not lying (f=25) were detected and classified. Under the heading of cooperation, solidarity and responsibility (f=424), the values of goodness (f=114), faithfulness (f=11), hospitality (f=22), neighborliness (f=9), generosity (f=27), patience (f=31), friendship (f=73), seeking refuge in God (f=7), respect (f=56), industriousness (f=3), kindness (f=15), advice (f=56) were classified. The value of modesty (f=7) was classified under the heading of tolerance, while the values of courage (f=6), leadership (f=7), dignity (f=2) were classified under the heading of self-confidence (f=15). Wisdom and learnedness (f=44) were classified under the heading of free thinking, while the values of love (f=133) and mercy (f=27) were classified under the heading of love. Moreover, the value of peace (f=14) was classified under the same heading.In this study, the way of processing these values, as well as the possibility of using them in conveying the values within the framework of Turkish teaching were discussed

Elektronik ticaret, internet ortamında satıcıların ve alıcıların ortak paydada buluştuğu mal ve hizmetlerin basit bir şekilde alınıp satıldığı ticaret ortamıdır. Elektronik ticaret, tüketicilerin ürün veya hizmet satın aldıkları her türlü elektronik ortam olarak nitelendirilse de televizyon, radyo, telefon vb. iletişim araçları üzerinden yapılan pazarlama ve satışların genelde abartılı ve yanıltıcı olması nedeniyle bu çalışmada ele alınmamış internet ortamından gerçekleşen pazarlama ve satışlar ile ilgili hususlara geniş yer verilmiştir.Günümüzde elektronik ticaret yaşamın her kademesinde kullanılmakta olup gelişen teknoloji ile hızlı gelişim süreci devam etmektedir. Elektronik ticarette tüketici davranışları ile davranışları etkileyen kişisel, psikolojik ve sosyo-kültürel faktörler önem arz etmektedir. Elektronik ticaret sektörünün gelişmesiyle birlikte tüketicilerin tercih ettiği sanal mağaza ürünlerinde kalite, sürat, garanti, kolaylık, müşteri memnuniyeti ve güvenirlilik gibi konuların önem kazandığı görülmektedir. Bu ürünlere günün her saatinde ulaşılarak, en ucuzu, en kısa sürede bulup, kıyaslama yaparak hızlı ve doğru kararlar vermek elektronik ticaret tercihini arttırmaktadır. Ayrıca tüketici, işyerinden, evinden ya da herhangi bir yerden mobil araçla internete giriş yaparak mekân ve zaman kavramı olmaksızın alışveriş yapabilmektedir.Bu çalışmada elektronik ticaretin hem tüketiciye hem de işletmeye sunduğu yararlar vurgulanmış olup dezavantajları ve tüketicilerin Elektronik ticaret üzerinden alışveriş yapmaktan kaçınma nedenleri üzerinde durulmuştur. Electronic commerce is a commercial arena in which sellers and buyers meet at a common point, goods and services are bought and sold in a simple manner in the internet environment. Even though electronic commerce is characterized as every kind of environment which consumers buy goods or services, sales and marketing done through television, radio, telephone etc are not included in this study since they are misleading and exaggerated. On the other hand, the points regarding sales and marketing conducted via the internet are mentioned vastly.Today, electronic commerce is being used in every sphere of life and with the developing technology, rapid development process is continuing. Consumer behavior and the personal, psychological or socio-cultural factors are important in electronic commerce. It is observed that; with the development of the e-commerce sector, the subjects such as quality, speed, guarantee, easiness, costumer satisfaction and reliability in the products of the virtual shops that consumers prefer are gaining importance. Reaching at these products at every hour of the day, finding the cheapest in the shortest amount of time, giving right and quick decisions by making comparison is increasing electronic commerce choice. Also the consumer can do shopping in his or her house, workplace or anywhere by connecting to the internet via a mobile tool without any time or place notion.This study has emphasized the benefits that electronic commerce offered both to the consumer and the business, the disadvantages of electronic commerce and the reasons why consumers avoid doing shopping via e-commerce are focused on. 149

Sıralama ögrenimi örnek verileri kullanarak bunlardan bir sıralama modeli oluşturanmakine ögrenimi metotlarıdır. Bu model dökümanları önemine ya da uygunluğunabağlı olarak sıralayabilir. Bir çok Bilgiye Erişim teknolojisinin temelinde sıralama vardır.Bu yuzden Sıralama öğrenimi teknolojisi ile varolan bu teknolojiler daha da iyileştirilebilir.Sıralama öğrenimi son yıllarda artan bir popülariteye sahip olmuştur. Bununtemel sebebi Sıralama öğrenimi metotlarının arama motorları tarafından kullanılmayabaşlanmış olmasıdır. Büyük arama motoru şirketleri son zamanlarda bir çok Sıralamaöğrenimi algoritmaları geliştirmiş ve bu algoritmaları arama sistemlerinde kullanarakiyi sonuçlar almışlardır.Bu tezde, Sıralama öğrenimi teknolojilerini inceledik ve üç ayrı kategoriye ayırdık:nokta-bazlı, çift-bazlı ve liste-bazlı yaklaşımlar. Ayrıca yeni bir Sıralama öğrenimialgoritması tasarlayıp bunu popüler bir algoritma olan RankingSVM ile karşılaştırdık. The web has grown so rapidly in the last decade and it brought the need forproper ranking. Learning to rank (LTR) is the collection of machine learning technologies that construct a ranking model using training data. The model can sort documentsaccording to their degrees of relevance or preference.In this thesis, we introduce LTR technologies and divide them into three approaches: the point-wise, pair-wise and list-wise. We review the theoretical aspects ofeach category and introduce the representative algorithms of them.We also introduce a new LTR method GRwC which uses classication and graphalgorithms. We reduce the ranking problem to a two class classication problem andapply KNN algorithm on a modied LTR dataset. We compared it with the popularranking algorithm RankingSVM.Experiments on the well-known ranking datasets show that our proposed methodgives slightly worse results than RankingSVM. 53

Evapotranspirasyon (ET), su döngüsünün en önemli parametrelerinden biridir. Bitki sulama projelerinin yapılması veya sulama rejiminin belirlenmesi gibi konularda ET oldukça önemlidir. Bu değerlerin bilinmesi ile uygulanan sulamalarda önemli ölçüde tasarruf sağlanabilir. Bu tez çalışmasında yapay sinir ağları (YSA) yardımıyla ET'nin tahmini yapılarak, YSA modellerinden elde edilen değerler, deneysel metotlarla elde edilen değerlerle karşılaştırılmıştır. Bunun için üç farklı uygulama öngörülmüştür ve Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya Sulama Yönetimi Bilgi Sistemi (CIMIS)'ne ait iki bölgede yer alan toplam altı farklı otomatik ölçüm istasyonundan elde edilen günlük iklim verileri kullanılmıştır. Elde edilen ortalama sıcaklık (S), radyasyon (R), rüzgar hızı (RH) ve ortalama bağıl nem (BN) bağımsız değişkenleri kullanılarak, çok katmanlı yapay sinir ağları (ÇKYSA) modelleri kurulmuş ve ET tahmini yapılmıştır. Evapotranspiration (ET), is one of the most important parameter in hydrologic cycle. ET is very important for irrigation projects and determination of irrigation regime. Irrigation can be applied with considerable savings by correctly estimation of ET. In this study, artificial neural networks (ANN) was used for estimating ET. The ANN results were compared with empirical methods. Daily climatic data from six different stations operated by California Irrigation Management Information System (CIMIS) located in United States were used. Average temperature (T), radiation (R), wind speed (WS) and mean relative humidity (RH) were used as inputs to the ANN models to estimate ET. 81

Bu çalışma elektrolitik bakır üretimi yapan tesislerin bir yan ürünü olan bakır anot çamurlarının içeriğinde bulunan bakırın ve selenyumun değişik koşullar ve parametreler altında kazanımının incelenmesini kapsamaktadır.SARKUYSAN Elektrolitik Bakır Sanayii ve Ticaret A.Ş. firmasından temin edilen bakır anot çamurunun kimyasal analizi, faz analizi yapılarak yapısı incelenmiştir. Ön işlemlerden geçirilen anot çamuru çalışmanın ilk kademesi olan bakırsızlaştırma işlemine tabi tutulmuştur. Bakırsızlaştırılan anot çamuru ise çalışmanın ikinci kademesini oluşturan selenyum çözümlendirme işlemine tabi tutulmuş ve bünyesindeki selenyum kazanılmıştır.Bakırsızlaştırma deneyleri sırasında çözümlendirme işlemi sülfürik asit içerisinde yapılmış ve oksidan ortam, sıcaklık ve oksijen miktarı gibi bakırın çözümlendirme verimine etki eden parametreler irdelenmiştir.Selenyum çözümlendirme deneyleri NaOH çözeltisi kullanılarak yapılmıştır. Yapılan çözümlendirme deneyleri sırasında NaOH konsantrasyonu, sıcaklık, farklı oksidanlar, oksidan miktarı, sıcaklık ve basıncın selenyum çözümlendirme verimlerine etkisi incelenmiştir. Yapılan deneylerle selenyum çözümlendirme işlemi için optimum parametreler belirlenmiştir.Yapılan deneyler sonucunda bakırsızlaştırma işlemi için 2 L/dak. oksijen debisi ile 2M H2SO4 çözeltisi içerisinde 80°C sıcaklık, 800 dev./dak. karıştırma hızı ve 1/5 katı/sıvı oranında 2 saatlik deney süresi sonunda %93,8 verimle en yüksek verim değeri sağlanarak optimum koşullar tespit edilmiştir.Selenyum çözümlendirme deneyleri sonucunda atmosferik koşullarda 2 L/dak. oksijen debisi ile 4 M NaOH çözeltisi içerisinde 90 °C sıcaklık, 800 dev./dak. karıştırma hızı ve 1/10 katı/sıvı oranında 3 saatlik deney süresi sonunda %86,78 verimle en yüksek selenyum çözümlendirme verim değeri sağlanarak optimum koşullar atmosferik ortam için tespit edilmiştir.Selenyum çözümlendirme aşamasında denenen diğer bir parametre olan oksidan miktarı parametresi için değişik KMnO4 ilaveleri ile gerçekleştirilen deneyler sonucunda 80 °C sıcaklık, 800 dev./dak. karıştırma hızı, 1/10 katı ? sıvı oranı ve 3 saatlik deney süresi kullanılarak oksidan miktarı için en yüksek verimin % 75,24 verimle 64 g/L KMnO4 ilavesi ile sağlandığı bulunmuştur.Selenyum çözümlendirmesi için yapılan diğer bir sistem ise basıncın ve sıcaklığın aynı anda incelendiği otoklavda gerçekleştirilen deneylerdir. Çözümlendirme işlemi için yapılan 120 °C sıcaklık 1/5 katı/sıvı oranı ve 14 atmosfer oksijen basıncı altında 4 M NaOH çözeltisi içerisinde 6 saatlik deney sonunda %81,35 verimle en yüksek selenyum çözümlendirme verimi sağlanmıştır. Deney sürelerinin uzaması, oksijen basıncıyla beraber sıcaklığın da artırılmasıyla çözümlendirme veriminin artacağı düşünülse de teknik yetersizliklerden dolayı deneyler sonlandırılmıştır.Son olarak, selenyum çözümlendirme işlemleri sırasında elde edilen çözeltilerden Na2S ile rafine edilip empüriteler uzaklaştırıldıktan sonra aseton ile redüklenerek selenyumun geri kazanımı sağlanmıştır. This study comprises the research of recovery of copper and selenium, that are found in the content of copper anode slimes as by-products of electrolitic copper rafination processes, under different conditions and parameters.The composition of the copper anode slime, ensured from the firm named SARKUYSAN Elektrolitik Bakır Sanayi ve Ticaret A.Ş, is examined with the chemical and phase analyses. After preprocesses, the copper anode slimes are subjected to decopperization process which is the first step of the study. Leaching process, the second step of the study, is implemented to decopperized anode slime for recovery of selenium from its constitution.During the decopperization experiments, the leaching processes are performed in sulfuric acid and the effects of oxidant atmosphere, temperature and oxygen contents on the leaching effeciency are investigated.Selenium leaching experiments were carried out by using NaOH solution. During the leaching processes, the effects of experimental parametres namely; NaOH concenration, temperature, various oxidants, oxidant content and pressure, on the leaching effeciency of selenium were examined and the optimum parametres for the selenium leaching process were determined.According to the experimental results, determined optimum conditions for the decopperization process are; as the highest leaching efficiency value 93,8% is reached in 2M H2SO4 solution, at 80ºC with 2 L/min oxygen flow rate, 800 rpm stirring speed, 1/5 solid-liquid ratio and with 2 hour experimental period.After the 3 hour leaching process of selenium, optimum conditions determined for the leaching conducted at atmospheric pressure are; in 4 M NaOH solution with 2 L/min oxygen flow rate, 800 rpm stirring speed and 1/10 solid/liquid ratio at 90º C. Leaching efficiency value, 86.78%, achieved by using mentioned optimum parameters are the highest selenium recovery yields.Experiments carried out for determining the effects of amount of oxidant, which was the other parameter studied during selenium dissolution step, with additions of different amount of KMnO4. The best leaching efficiency value 75,24%, for the amount of oxidant is obtained at 80 °C, with 800 rpm, 1/10 solid-liquid ratio and with the addition of 64 g/L KMnO4 during 3 hour experimental time.Another system applied for selenium dissolution is that experiments conducted in autoclave as both pressure and tempereture parameters are investigated. As a result of experimental study performed during 6 hour at 120 °C, with 1/5 solid-liquid ratio, under 14 atm. oxygen pressure in 4 M NaOH solution; the best efficiency value for the selenium dissolution is obtained as 81,35%. Although the dissolution efficieny, as considered, raises both with the extension of experimental periods and also with the increase in temperature and oxygen pressure, experiments were terminated due to techical incompetence.Finally, with the intention of removing the inpurites, selenium was refined from the solutions generated during the selenium leaching experiments the with the usage of Na2S and then selenium recovery is achieved by the reduction with acetone. 123

Bu araştırma, ilköğretim ikinci kademede uygulanmakta olan Türkçe Dersi Programındaki amaçları ölçmeye yönelik bilimsel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma evreni olarak Ardahan, Ağrı ve Erzurum illeri belirlenmiş ve araştırma 2000-2001 öğretim yılında yapılmıştır. Araştırmacı, bu çalışmayı sosyo-ekonomik düzeyi farklı olan 34 ilköğretim okulunda gerçekleştirmiş ve bu okullarda ikinci kademede derse giren 100 Türkçe öğretmeni ile 34 ilköğretim müfettişine, Türkçe Eğitimi Programı amaçlarının gerçekleşme düzeyi ile ilgili anket sorulan sormuştur. İlköğretim okulları ikinci kademede okuyan 1099 öğrenciye `Türkçe basarı testi` sınavım uygulamıştır. Bu araştırmanın amaçlarını şu şekilde sıralamak mümkündür: 1. Araştırmacı, ilköğretim müfettişleri ve Türkçe öğretmenlerinin görüşlerine göre, ilköğretim okulu ikinci kademede okuyan öğrencilerin Türkçe dersindeki basan düzeylerini belirlemeyi amaçlamıştır. 2. Programın uygulanmasına engel olan faktörleri belirlemeye çalışmıştır. 3. Öğrencilerin kazandığı hedef davranışların düzeylerini belirlemiş, onların eksikliklerini tespit edip bunların giderilmesine yönelik öneriler sunmuştur. Araştırma, konu ile ilgili yapılacak araştırmalar için de durum tespiti niteliği taşımaktadır. Araştırmada, deneklerin anket sorularına verdikleri cevaplardan elde edilen bulgulara göre, öğretmen ve müfettişler; öğrencilerin anlama, anlatım, dil bilgisi ve yazma öğretimi alanında orta düzeyde başarılı oldukları görüşündedirler. Bu araştırma, ilköğretim okullarının ikinci kademesinde okuyan öğrencilerin 'Türkçe Testi`nde yeteri düzeyde başarılı olamadıklarım göstermektedir. İlköğretim okulu Türkçe dersi programındaki hedef davranışların gerçekleştirilmesi için, Türkçe eğitiminin daha etkili hâle getirilmesi gerekmektedir. This research is a scientific study to evaluate The Objectives in The Programme of Turkish Lessons, applied in secondary grade of elementary education schools. It has been determined Ardahan, Ağrı, Erzurum provincies as field of the study and the research has been made in 2000-2001 school year. The researcher has realized this study total in 34 elementary education schools that is different their social and economic level and asked questions of the public survey to 100 Turkish teacher who give lessons in secondary grade in these schools with 34 elementary education inspectors, about level of realization of The Objectives of The Programme of Turkish Education. He has subjected to Turkish Tests 1099 students who study in secondary grade of elementary education schools. It is possible aims of this research to enumerate in this way: 1. The researcher has aimed to designate their success levels in Turkish lessons of students who study in secondary grade of elementary education schools, in respect of opinions of elementary education inspectors and Turkish teachers. 2. He has aimed to designate factors that prevent realization of the programme. 3. He has designated levels of behaviours that students obtained. The researcher has determined their deficiencies and offered suggestions to remove these deficiencies. This research is quality establishing state for studies that will made about this matter. In this research, according to findings to obtained from that subjects answered to questions of the public survey, teacher and inspectors is of the opinion that students were successful in medium level in field of meaning, expression, grammar and written education. This research presents that students haven't won objectives of the programme of Turkish education.sufficiently, in `Turkish test` that it is applied to students who study in secondary grade of elementary education schools. 249

Bu çalışmada, 18. yüzyıl Divan edebiyatı şairlerinden olan Râtib Ahmed Paşa'nın divanı incelendi. Divanın biri Millet Kütüphanesi, biri Süleymaniye Kütüphanesi, altısı İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi olmak üzere sekiz nüshası tespit edildi. H. (İstanbul Üni. Ktp. Ty. No: 1288) nüshası esas olmak üzere dört nüsha üzerinde çalışıldı. Süleymaniye Kütüphanesindeki nüshaya da zaman zaman müracaat edildi. Bu çalışma iki bölüm halinde yapıldı. Birinci bölümde şairin; hayatı, edebî şahsiyeti ve sanatı hakkında bilgi verildi, Türkçe divanı, muhteva bakımından incelendi. İkinci bölümde Râtib Ahmed Paşa Divanının, tenkitli metni, hazırlandı. Râtib Ahmed Paşa, Türk edebiyatı sahasında önemli bir varlık gösteremez. Şiirlerinde Nâbi ve Nedim'in etkisinde kalır. Şiirlerini âşıkane ve hikemi tarzda kaleme alır, manzumelerinde tasavvufî görüşlere yer verir, gazellerini genellikle sade bir dille yazar. Kıta, lügaz, müfret ve şarkıyyât başlığı altındaki manzumelerinde çok daha sade bir dil kullanır. Nazirecilik alanında başarılı sayılabilir. Şairin Türk edebiyatındaki yeri ise bu çalışmanın `Sonuç` bölümünde belirtilmeye çalışıldı. In this study the `Divan` of Râtib Ahmed Pasha, among the Classical Turkish Literature poets of the XVITJ. century, has been examined. Eight copies of the `Divan` are present; one of them is in Millet Library, one in Suleymaniye Library and the other six in the Library of Istanbul University. We have studied on four copies, essentially on the one in Istanbul University-Library (Ty.No: 1288). We have applied to the one in Suleymaniye Library at times. We have carried out our study in two parts. In the first part we have given information about the life, literary characteristics and art of the poet and have examined his Turkish `Divan` from the aspect of contents. In the second part we have prepared a criticized text of the `Divan` of Râtib Ahmed Pasha. Râtib Ahmed Pasha couldn't show a significant existence in the field of Turkish literature. He was seen in his poems to be under the effect of Nâbî and Nedîm. He wrote his poems in an amorous and `hikemi` style and gave place to mystical views in his poems. He wrote his lyric poems in a simple language. He used a more simple language in his poems under the title of `Kıta`, `Müfret` and `Şarkiyyat`. He can be considered as successful in the field of imitative poem. In the concluding part of our study we have tried to exlain the place of the poet in Turkish literature. 434

This study has been prepared to identify the level in the field of language skills of secondary school students, according to the opinions of secondary school teachers and primary education inspectors, to describe what kinds of problems are being experienced related to the field of language skills of secondary school students and to propose a solution for solving these problems. The study was carried out in the central districts of Ardahan, Ağrı and Erzurum in the second semester of the 2000-2001 academic year. In the study, 34 primary education inspectors working in the national education directorates of the related provinces and 100 Turkish teachers working in the secondary schools of these three provinces were selected with the random method as the sample. The survey form was used as data collection tool. The levels of students in the field of listening, reading, speaking and writing were determined through the survey questions that were asked to the subjects. Also, the opinions of the subjects were taken about what kind of problems are being experienced related to the field of language skills in secondary schools. The findings obtained from the study were analyzed using frequency, percentage, arithmetic mean, alpha, standard deviation, correlation and squared statistical methods. According to the results of the study, the level of middle school students' achievement of the goals in the fields of "listening, reading and speaking", "narration" and "writing" is moderate. The researcher, taking the opinions of the subjects into account, makes suggestions for eliminating the negativities experienced in teaching Turkish., Bu araştırma “Türkçe Öğretmenleri ile ilköğretim müfettişlerinin görüşlerine göre, ortaokul öğrencilerinin dil becerilerindeki düzeylerini tespit etmek, dil becerileri alanında ne tür problemlerin yaşandığını belirlemek, bu problemlerin giderilmesine yönelik çözüm önerileri sunmak amacıyla hazırlanmıştır. Araştırma 2000-2001 öğretim yılı ikinci dönemde Ardahan, Ağrı ve Erzurum illeri merkez ilçelerde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, ilgili illerin millî eğitim müdürlüklerinde görev yapan 34 ilköğretim müfettişi ile bu üç ilin ortaokullarında çalışan 100 Türkçe öğretmeni rastgele yöntemle örneklem olarak seçilmiştir. Veri toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Deneklere sorulan anket soruları ile öğrencilerin dinleme, okuma, konuşma ve yazma alanındaki düzeyleri belirlenmiştir. Ayrıca ortaokullarda dil beceri alanında ne tür problemlerin yaşandığına ilişkin deneklerin görüşleri alınmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular frekans, yüzde, aritmetik ortalama, alfa, standart sapma, korelasyon ve kikare istatistiksel yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, ortaokul öğrencilerinin “dinleme”, “okuma”, “konuşma” ve “yazma” becerileri ile ilgili hedefleri gerçekleştirme düzeyleri orta derecededir. Araştırmanın sonucunda çeşitli önerilere yer verilmiştir.

In this study, the poems of two poets having the same 'Jelali' pen names were analyzed. The first is 19th century poet Bayburtlu Jelali, the second one is modern day poet Vanlı Jelali. After presenting general information about these poets, the poems of two troubadours were analyzed in terms of language skills. Concepts like listening, reading, speaking and writing used in the poems were investigated in terms of their purpose and how they are used. By presenting some examples from the poems of these poets, their approaches to these concepts were interpreted with a comparative method. In this study, the views of Bayburtlu Jelali and Vanlı Jelali on language skills were determined and presented. In the research “the document review” method was employed., Bu çalışmamızda, âşıklık geleneğinden gelen ve kültürel mirasımızın temsilcilerinden olan 'Celâlî' mahlaslı iki şairin şiirleri üzerinde duruldu. İlki 19. yüzyıl şairlerinden Bayburtlu Celâlî… İkincisi, günümüz şairlerinden Vanlı Celâlî… Bu iki âşık hakkında kısaca bilgi verildikten sonra, her iki âşığın şiirleri, dil becerileri bakımından incelendi. Şiirlerde geçen dinleme, okuma, konuşma ve yazma kavramlarının hangi amaçla ve nasıl kullanıldığı gibi sorulara cevaplar arandı. Şairlerin şiirlerinden örnekler verilerek bu kavramlara yaklaşımları, karşılaştırmalı bir biçimde yorumlandı. Bu çalışmada Bayburtlu Celâlî ile Vanlı Celâlî’nin dil becerileri hakkındaki görüşleri tespit edilerek dikkatlere sunulmuştur. Araştırmada “doküman incelemesi” yöntemi kullanıldı.