Search

Metakaolin is one of the most commonly used precursors for the geopolymer and zeolite preparation due to its high aluminosilicate content, and chemical purity. Generally, metakaolin is obtained by dehydroxylation of kaolinite structure by thermal activation. In this work, we prepared metakaolin through different activation routes, thermal and mechanochemical, respectively. Mechanochemically activated kaolinite (metakaolin) was chosen because it tends to follow the rules of green chemistry, by avoiding energy dissipation when high-temperatures are used. Geopolymers were additionally prepared using the conventional method of alkaline activation of metakaolin with sodium silicate solution. Zeolites were also prepared according to green chemistry rules and by mechanochemical activation instead of the commonly used, hydrothermal one. During the synthesis, both the water amount, and curing temperature were varied. First, the activation reactions were optimized, by monitoring the process and obtaining perfect values for most efficient parameters in terms of time, and other parameters such as temperature and milling speed. Furthermore, the correlation and difference between metakaolin prepared by two different methods were monitored. All prepared samples were thoroughly characterised. For the precursor, we monitored the degree of dihydroxylation, i.e., the degree of activation of the kaolin, or metakaolin preparation. For this purpose, we used the X-ray diffraction method (XRD) as a function of reaction time (milling or thermal activation). Following characterisation was performed using Fourier Transformed Infrared Spectroscopy (FTIR), which again allowed us to gain insight into the dihydroxylation rate and, to confirm characteristic aluminosillicate bonds present in our samples. Finally, we used Scanning Electron Microscopy to monitor microstructure of our samples, precursors and prepared geopolymes/zeolites.

U ovome radu istraživana je mogućnost primjene hidrogelova kao elektrolita u elektrokemijskoj karakterizaciji bakrene i brončane kulturne baštine. U tu svrhu su pripremljeni i ispitani elektroliti u obliku hidrogelova na bazi poli (vinil alkohola) različitog sastava i debljine. Korištena je metoda elektrokemijske impedancijske spektroskopije (EIS), a ispitivanja su provedena na podlogama od golog i korodiranog metala i podlogama metala zaštićenima tankim i debljim slojem zaštitnog premaza. Uspoređeni su rezultati dobiveni sa hidrogelovima pripremljenima u 2 različita elektrolita i dviju različitih debljina sa rezultatima dobivenima u klasičnoj elektrokemijskoj ćeliji. Mjerenja su se provodila u dvoelektrodnom sustavu sa dvije različite protuelektrode i u klasičnoj troelektrodnoj ćeliji sa tekućim elektrolitom. The aim of this work is to study the possibility of using hydrogels as electrolyte for electrochemical characterisation of copper and bronze objects of cultural heritage. For this purpose, electrolytes in the form of hydrogels based on poly (vinyl alcohol) of different compositions and thicknesses are synthetized and characterized. The method that was used is electrochemical impedance spectroscopy (EIS) and the tests were performed on bare and corroded metal substrates and metal substrates with a protective thin and thick layer of coating. The results obtained with hydrogels prepared in 2 different electrolytes and of two different thicknesses were compared with the results obtained in a classical electrochemical cell. The measurements were carried out in a two-electrode system with two different counter-electrodes and in a classic three-electrode cell with a liquid electrolyte.

Electrochemical impedance spectroscopy (EIS) is a widely used technique for corrosion studies which offers a great potential for monitoring the conservation condition of metallic cultural heritage [1, 2]. However, using a traditional three-electrode cell in a liquid electrolyte represents the main issue to the application of electrochemical measurements, due to irregular surface of metal sculptures and monuments. Overcoming these difficulties is the key to a successful implementation of EIS in the field and as one of the possible solutions to this problem replacement of the conventional electrolyte solution with a gel polymer electrolyte is presented. Application of hydrogel based electrolyte for EIS measurements opens up the possibility to carry out a punctual analysis of the artefact without compromising its surface. One of the most promising candidates for this application is hydrogel electrolyte based on poly (vinyl alcohol) (PVA) due to its low cost, green preparation, stability and high water content [3]. Therefore, the aim of this work was to conduct electrochemical impedance spectroscopy measurements using hydrogel electrolytes based on PVA. The experiments were carried out on different copper and bronze substrates-bare and corroded metal and metal protected by a thin and thick layer of coating. The results were obtained by measurements in two- and three-electrode cell configuration by using PVA prepared in two different electrolytes. Finally, the results were compared with results obtained in a traditional electrochemical cell.

Metallic structures are often exposed to outdoor atmosphere where they are under destructive influence of atmospheric corrosion. Electrochemical techniques are conviniently used for determination of metal corrosion rate, however they require the use of an aqueous electrolyte which is not a simple task in case of verical surfaces or curved geometries. This work examines the use of electrolytes in form of hydrogel, instead of aqueous electrolyte, that enable measurements on such surfaces. Agar and poly (vinily alcohol) based hydrogels were used for studies on selected bronze sculptures in Zagreb and Sisak, as well as on copper and bronze plates covered by patina layer or organic coating.

Друштвени медији постају незаобилазан комуникациони алат данашњице, укључујући и политичку комуникацију. Самим тим, технолошке компаније које њима управљају имају велику моћ. Свака њихова интервенција у јавној сфери може да има далекосежне последице. Фокусирамо се на два случаја утицаја технолошких компанија на медије, изборни и легислативни процес, као основне чиниоце демократије. Разматрамо импликације забране Доналду Трампу да користи Твитер, као и окршај медијске политике Аустралије са Фејсбуком и Гуглом. Долазимо до закључка да су технолошке компаније у овим случајевима преузеле моћ која је претходно припадала судској и легислативној грани власти, у смислу одређивања шта је говор мржње, као и регулацију медија. Самим тим, угрожени су информисање и суверенитет држава у којима се спроводе ове интервенције. Ови догађаји указују да свет улази у период доминације технолошких компанија, који можемо назвати технократијом или технофеудализмом. Даља разматрања треба да иду у правцу дефинисања друштвених медија као јавног добра у коме утицај треба да имају друштва, а не само технолошке компаније који су власници ових комуникационих платформи. Social media are becoming an indispensable communication tool today, including political communication. Therefore, technological companies running them have a great power. Every intervention they have in the public sphere may have far-reaching consequences. We will focus on two cases of the influence of technological companies on media, election and legislative processes as basic factors of democracy. We will consider the implications of the prohibition of Donald Trump’s use of Twitter, as well as the conflict of Australia’s media policy with Facebook and Google. We have reached the conclusion that in these cases technological companies took over the power that used to belong to the judicial and legislative branch of power, in terms of defining what hate speech, as well as media regulation is. Accordingly, this threatens the information system and sovereignty of the countries where these interventions are made. These events indicate that the world is entering a period of domination of technological companies, which may be called technocracy or technofeudalism. Further considerations should be directed towards defining social media as a public good that should be influenced by societies and not only technological companies as the owners of these communication platforms.

Lovstvo u Crnoj Gori i Hrvatskoj ima dugu tradiciju. Iako su to susjedne države koje su u prošlosti koristile slične propise u lovstvu, postoje određene specifičnosti. Važeći zakoni o lovstvu u obje države različito određuju koje se životinjske vrste smatraju divljači. Omjer broja lovaca i ukupnog stanovništva u Crnoj Gori iznosi 1:179, a u Hrvatskoj 1:70. Različiti pristupi u organizaciji lovstva očituju se u broju lovišta, proceduri utemeljenja lovišta i stjecanju prava za gospodarenje i lov divljači. Lovački savez Crne Gore i Hrvatski lovački savez djeluju kao nacionalne udruge koje predstavljaju lovce i promiču lovstvo u zemlji i inozemstvu.

Aktuelnost problema daljeg razvoja i regulacije hipotekarnog tržišta, posebno za našu zemlju, proizlazi iz činjenice da krediti na bazi hipoteke mogu da postanu efektivan instrument za rešavanje stambenih problema građana, formiranje srednje klase društva, razvoj građevinske industrije i ekonomije u celini. Na prvi pogled, hipotekarno tržište se čini kao raznorodan skup nepovezanih segmenata. U suštini, to je kompleksan sistem različitih inovativnih instrumenata, mehanizama i institucija, koje mobilišu resurse za dugoročno hipotekarno kreditiranje i obezbeđuju refinansiranje hipotekarnih kredita emisijom hartija od vrednosti. Savremene hipotekarne sisteme u svetu karakterišu tendencije globalizacije i sekjuritizacije, socijalna usmerenost, pojačana regulacija od strane države, posebno nakon hipotekarne krize na američkom hipotekarnom tržištu 2007. godine. Brojni su programi i mere državne podrške kreditiranju pojedinih segmenata stanovništva, kao i značajne reforme na globalnom nivou, naročito sekundarnih hipotekarnih tržišta. Jedan od osnovnih ciljeva ove doktorske disertacije jeste sistematizacija teorijskih i praktičnih pitanja, kod nas i u svetu, relevantnih za razumevanje suštine i značaja savremenih mehanizama hipotekarnih tržišta. Hipotekarni mehanizmi se razmatraju iz više aspekata - pravnih, finansijskih, investicionih, socijalnih, istorijskih, organizacionih, komparativnih, razvojnih i regulatornih. Pri tome se polazi od postavke da je savremeno hipotekarno tržište globalno tržište, koje zahteva globalnu regulaciju. U vezi s tim, poseban značaj posvećen je izučavanju teorijsko- metodoloških osnova hipotekarnog tržišta, što čini predmet prvog dela ovog rada. Obrađuje se istorijski razvoj hipoteke, priroda finansijskih instrumenata, fundamentalni ciljevi i principi državne regulacije, tipovi i osiguranje rizika i teorijski aspekti efektivnog hipotekarnog tržišta. U drugom delu istraživanja sprovedena je komparativna analiza stranih modela hipotekarnih tržišta razvijenih zemalja (SAD i EU), kao i zemalja u tranziciji. Pri tome, ističe se da su strani modeli hipotekarnih tržišta formirani tokom vekova, kao i da od 1900. godine nijedna hipotekarna banka u Nemačkoj nije bankrotirala. Konstatovano je da postoji približavanje američkog i evropskog modela. Date su odgovarajuće preporuke za njihovu primenu u Srbiji. Naglašava se činjenica da ni u okviru EU ne postoji potpuno harmonizovano i jedinstveno hipotekarno tržište. U ovom delu, posebno je prikazan uspon i pad, odnosno hipotekarna kriza u SAD, sa analizom osnovnih faktora i posledica krize. Treći deo rada posvećen je bogatom istorijskom iskustvu, kao i analizi savremenih tendencija i hipotekarne renesanse u Srbiji. Posebno se naglašava da je Srbija u XIX veku imala specijalizovanu Državnu hipotekarnu banku, koja je emitovala hipotekarne hartije od vrednosti i iste prodavala na američkom i evropskom tržištu. U radu su sagledane perspektive, pravci i mogući modeli, uticaj fundamentalnih faktora, kao i date preporuke za izradu državne strategije razvoja i regulacije domaćeg hipotekarnog tržišta, uključujući kreiranje megaregulatora finansijskog tržišta.

Činjenica da 41,3 % čine zgrade u ukupnoj potrošnji energije taj sektor ima velikog potencijala za uštede energije i emisije CO2. Povećanje energetske efikasnosti u zgradarstvu teži smanjenju gubitaka topline poboljšanjem toplinske izolacije, povećanju toplinskih dobitaka tako da koristimo Sunčevu energiju i prilagodimo orijentaciju zgrade, korištenju obnovljivih izvora, poboljšanju sustava grijanja i hlađenja te sustava ventilacije i klimatizacije. Različitim zakonima i direktivama određene zgrade obvezne su imati energetski certifikat koji određuje kvalitetu zgrade definiranjem energetskog razreda . Buildings make up 41,3% of total energy consumption and this sector has great potential for energy savings and CO2 emissions. Increasing energy efficiency in buildings tends to reduce heat loss by improving insulation, increasing heat gain by using solar energy and adjust the orientation of the building, the use of renewable energy sources, improving system heat and cooling, and ventilation systems and air conditioning systems, etc. The various laws and directives obligate certain buildings to have an energy certificate which determines the quality of buildings.