Search

Panicum capillare L. is nauw verwant aan een aantal slecht gekende, want lastig te onderscheiden soorten. Van een daarvan, P. riparium H.Scholz, werd vermoed dat het om een nieuwe, uit P. capillare ontstane soort voor Europa zou gaan; Amarell stelde echter vast dat het om een Noord-Amerikaans taxon ging: P. barbipulvinatum Nash. Om beter zicht te krijgen op de status en de validiteit van onderscheidende kenmerken werden aan alle exemplaren van P. capillare s.l. in de herbaria van Naturalis Biodiversity Center en het Natuurmuseum Nijmegen een groot aantal (bloem)details gemeten. Het bleek dat (i) P. barbipulvinatum met enige oefening goed van P. capillare te onderscheiden is, (ii) P. barbipulvinatum al meer dan honderd jaar in ons land voorkomt, (iii) P. barbipulvinatum veelvuldig voorkomt en zelfs algemener is dan de bekendere P. capillare. Panicum hillmanii Chase, die ook we als ondersoort van P. capillare figureert, is daarentegen uiterst zeldzaam. Panicum capillare belongs to a group of closely related and badly known species. One of these, P. riparium H.Scholz, was suspected to be a neo-indigenous species for Europe that has evolved from P. capillare, but was recently recognized by Amarell as actually being P. barbipulvinatum Nash, which is indigenous to the United States. To evaluate the diagnostic value of morphological characters, the authors decided to measure a set of flower features of all specimens of P. capillare s.l. in the herbarium collections of Naturalis Biodiversity Center and the Natural History Museum Nijmegen. Their study showed that (i) with some practice, P. barbipulvinatum and P. capilla

Panicum capillare L. is nauw verwant aan een aantal slecht gekende, want lastig te onderscheiden soorten. Van een daarvan, P. riparium H.Scholz, werd vermoed dat het om een nieuwe, uit P. capillare ontstane soort voor Europa zou gaan; Amarell stelde echter vast dat het om een Noord-Amerikaans taxon ging: P. barbipulvinatum Nash. Om beter zicht te krijgen op de status en de validiteit van onderscheidende kenmerken werden aan alle exemplaren van P. capillare s.l. in de herbaria van Naturalis Biodiversity Center en het Natuurmuseum Nijmegen een groot aantal (bloem)details gemeten. Het bleek dat (i) P. barbipulvinatum met enige oefening goed van P. capillare te onderscheiden is, (ii) P. barbipulvinatum al meer dan honderd jaar in ons land voorkomt, (iii) P. barbipulvinatum veelvuldig voorkomt en zelfs algemener is dan de bekendere P. capillare. Panicum hillmanii Chase, die ook we als ondersoort van P. capillare figureert, is daarentegen uiterst zeldzaam. Panicum capillare belongs to a group of closely related and badly known species. One of these, P. riparium H.Scholz, was suspected to be a neo-indigenous species for Europe that has evolved from P. capillare, but was recently recognized by Amarell as actually being P. barbipulvinatum Nash, which is indigenous to the United States. To evaluate the diagnostic value of morphological characters, the authors decided to measure a set of flower features of all specimens of P. capillare s.l. in the herbarium collections of Naturalis Biodiversity Center and the Natural History Museum Nijmegen. Their study showed that (i) with some practice, P. barbipulvinatum and P. capillare are easily distinguished; (ii) P. barbipulvinatum arrived in the Netherlands over more than hundred years ago; (iii) P. barbipulvinatum is even more abundant than the well-known and cultivated P. capillare. Panicum hillmannii Chase, often treated as a subspecies of P. capillare, appeared to be the most neglected taxon.

Ruud van der Meijden was een enthousiast en inspirerend botanicus die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van de floristiek in Nederland. Hij stond aan de wieg van de Stichting FLORON en het databestand FLORBASE. Hij heeft botanisch en floristisch Nederland vertrouwd gemaakt met de modernste inzichten in de plantensystematiek door deze toe te passen in de vier edities van de Heukels’ Flora van Nederland1–5 die hij heeft samengesteld en geschreven. Ruud van der Meijden was an enhousiastic and inspiring botanist who has paid a significant contribution to the development of Dutch floristics. He was co-founder of ʻStichting FLORONʼ [the FLORON foundation] and the floristic data base FLORBASE. He incorporated the most recent insights in plant systematics in the four editions of the Heukels’ Flora van Nederland1–5 which he had written and edited. In doing so, he made many Dutch botanists and other users of these Floras familiar with these new insights and corresponding novel classifications.

Op 27 april 2007 overleed onze dierbare collega en NHN-staflid Ruud van der Meijden, sinds vele jaren auteur van de ‘Lijst van zeldzame planten’. Zijn plaats bij het samenstellen van deze publicatie zal worden ingenomen door degene die ook zijn werk aan de Heukels’ Flora van Nederland zal voortzetten, Leni Duistermaat. Overigens bespeuren de bewerkers van de lijst een steeds grotere onbalans tussen vondsten die stoelen op herbariummateriaal (en meldingskaartjes) en digitaal aangeleverde bestanden. Dit heeft verregaande consequenties voor wat betreft de controleerbaarheid en voor de actualiteit. Bovendien constateren de auteurs dat er in toenemende mate belangstelling is ontstaan voor geürbaniseerde tuinplanten. De aanvoerroutes, tuincentra, inzaai en aanplant ter verfraaiing, zijn echter verre van onopzettelijk te noemen. De auteurs stellen zich op het standpunt te proberen de lijst zoveel mogelijk te beperken tot wilde soorten of hoogstens tot urbane soorten die zich in het buitengebied hebben weten te vestigen of taxa die door hun invasieve karakter tot een pest kunnen uitgroeien. Voorbeelden van (tuin)soorten die niet meer vermeld zullen worden zijn: Agastache foeniculum, Alcea rosea, Briza maxima, Carex pendula, Chrysanthemum multicaule, Coreopsis rosea, Euphorbia dulcis, Gaultheria shallon, Helleborus lividus subsp. corsicus, Helianthus cucumerifolius, Ipheion uniflorum en Lavatera thuringiaca. Als spontane adventieven werden Callitriche terrestris, Grindelia cf. squarrosa, Paspalum dilatatum, Sideritis romana, Solanum carolinense, Tragus racemosa en Euphorbia prostrata gevonden. Als waarschijnlijk bestendige, maar uitgezaaide nieuwkomers konden we Pimpinella peregrina en Chaerophyllum aureum (Gouden ribzaad) begroeten. De eerste vindplaats van Artemisia verlotiorum is door bouwactiviteiten helaas alweer verdwenen. Lelie-cultures bleken een bron voor Sida-soorten (S. cordifolia, S. rhombifolia en S. spinosa). Van de echt indigene taxa verdienen Apium repens (Kr

Ruud van der Meijden was een enthousiast en inspirerend botanicus die een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van de floristiek in Nederland. Hij stond aan de wieg van de Stichting FLORON en het databestand FLORBASE. Hij heeft botanisch en floristisch Nederland vertrouwd gemaakt met de modernste inzichten in de plantensystematiek door deze toe te passen in de vier edities van de Heukels’ Flora van Nederland1–5 die hij heeft samengesteld en geschreven. Dit artikel geeft op hoofdlijnen zijn werkzaamheden weer, met daarnaast een overzicht van zijn geschreven werk (bibliografie)

Een nieuwe lijst van vondsten; na het overlijden van Nationaal Herbarium Nederland lid Ruud van der Meijden neemt Leni Duistermaat zijn plaats in. Het team van het Nationaal Herbarium Nederland constateert dat in toenemende mate belangstelling is ontstaan voor geürbaniseerde tuinplanten. Toch blijft deze lijst beperkt tot wilde soorten, of ook urbane soorten, maar enkel als die zich in het buitengebied hebben weten te vestigen. Het betekent dat een scale van planten niet meer genoemd zullen worden in dit overzicht

Solanum carolinense L., een kniehoog bestekeld en met sterharen bezet, bleekblauw bloeiend struikje is recent op een aantal plekken aan vooral de Waal gevonden. De eerste vondst dateert echter al van 1983 bij Ochten, maar de soort werd toen niet herkend. Gebleken is dat de populaties zich in ieder geval vegetatief uitbreiden en dat inburgering een kwestie van tijd lijkt te zijn. Pimpinella peregrina L. is een op P. anisum L. gelijkende witbloeiende schermbloem met sterk behaarde vruchten. Bij eerstgenoemde zijn de vruchten echter kleiner en hangen de jonge schermen, terwijl die van P. anisum rechtop staan. Pimpinella peregrina is nu bekend van verstoorde habitats op de Waaldijk nabij Nijmegen, in Rotterdam en uit de omgeving van Brunssum. Het gaat steeds om vele exemplaren, die als bestanddeel van kleurige bloemenmengsels in bermen en op taluds worden uitgezaaid. Solanum carolinense L. is a prickly shrub, totally covered with branched hairs. The flowers are pale blue. Since 2004, S. carolinense has been found in several localities on sandy riverbanks along the River Waal. The first collection from The Netherlands of this species, however, dates from 1983, when it was found near Ochten, but not recognized as such. Populations expand vegetatively and it seems a matter of time before the species will have established itself permanently. Pimpinella peregrina L. is an umbellifer resembling P. anisum L. by its white-flowered umbels and hairy fruits. In the first species, however, the fruits are smaller and the young umbels hang, whereas those of P. anisum are erect. In 2003, Pimpinella peregrina was found growing abundantly on a reconstructed dike along the River Waal near Nijmegen and more recently, it was found equally abundant in similarly disturbed habitats in Rotterdam and Brunssum. The occurrance there is most likely resulting from sowing flower seed mixtures.

Tijdens de inventarisaties voor de Flora van Nijmegen en Kleef kwamen in 2004 de twee hier besproken soorten aan het licht, voor Nederland onbekende plantensoorten. Beide soorten bleken bij nader inzien al eerder in ons land gevonden, maar de eerste was niet herkend en de tweede werd verzameld in een botanische tuin

Een nieuw overblijvend gras uit Zuid-Afrika, Ehrharta erecta Lam., werd in de herfst van 2004 en 2005 aangetroffen op een tweetal grachten in Amsterdam. De dwarsribbels op met name de bovenste steriele lemma zorgen voor goede herkenbaarheid. De soort heeft wereldwijd gezien een groot areaal en is mogelijk invasief van aard. Gezien de recente inburgering van warmteminnende grassen wordt aandacht gevraagd voor nieuwe vondsten. In autumn 2004 and 2005 an unknown perennial grass was found on two different localities in the City of Amsterdam. The grass proved to belong to Ehrharta erecta Lam., a South African, but widespread and possible invasive species. The species can easily be identified by its transverse corrugations in the second sterile lemma.

Vanuit Europees gezichtspunt was de ontdekking van twee nieuwe vindplaatsen van Apium repens en drie van Liparis loeselii belangrijk nieuws. De ontdekking van Gagea minima was verbazend. Na meer dan een eeuw kon de melding van Peucedanum officinale bevestigd worden door zijn herontdekking. Nieuw is de vestiging van de Wilde kool (Brassica oleracea subsp. oleracea), en de mogelijke vestiging van Verbascum virgatum. Zowel Bromus lepidus als Festuca heterophylla worden nu tot de standaardlijstsoorten gerekend. Van Utricularia intermedia en Spiranthes spiralis werd een nieuwe vestiging vastgesteld. Een flink aantal soorten breidde zijn areaal verder uit: Bidens radiata (Riviertandzaad), Bromopsis erecta (Bergdravik), Callitriche truncata (Doorschijnend sterrenkroos), Caltha palustris subsp. araneosa (Spindotter), Carex muricata (Dichte bermzegge), Carex punctata (Stippelzegge), Carex strigosa (Slanke zegge), Goodyera repens (Dennenorchis), Helianthemum nummularium (Zonneroosje), Lathyrus nissolia (Graslathyrus), Oenanthe crocata (Dodemansvingers), Oenanthe silaifolia (Weidekervel-torkruid), Ophrys apifera (Bijenorchis), Polygonum oxyspermum (Strandvarkensgras), Silene baccifera (Besanjelier), Stellaria nemorum (Bosmuur) en Vulpia membranacea (Zandlangbaardgras). In lijn met de voorgaande ontwikkelingen profiteerde een aantal soorten van een meer dynamisch natuurbeheer: Huperzia selago (Dennenwolfsklauw), Lycopodiella inundata (Moeraswolfsklauw), Lycopodium clavatum (Grote wolfsklauw), Pilularia globulifera (Pilvaren), Equisetum hyemale (Schaafstro), Equisetum telmateia (Reuzenpaardenstaart), Parnassia palustris (Parnassia), Epipactis palustris (Moeraswespenorchis), Anacamptis morio (Harlekijn), Anagallis tenella (Teer guichelheil), Apium inundatum (Ondergedoken moerasscherm), Hypericum canadense (Canadees hertshooi), Juncus tenageia (Wijdbloeiende rus), Ludwigia palustris (Waterlepeltje), Mentha pulegium (Polei), Pinguicula vulgaris (Vetblad) en Viola persicifolia (Melk

De recente studie van M.Hedrén (Lund, Zweden) van de Carex flava-groep in Scandinavië en Finland toonde aan dat op moleculair niveau vier soorten goed te onderscheiden zijn: C. flava, C. lepidocarpa, C. demissa (= C. oederi subsp. oedocarpa) en C. oederi (= C. oederi subsp. oederi). Door de moleculaire resultaten te koppelen aan de morfologische eigenschappen van de planten kon worden aangetoond dat de vier taxa sterker bleken te overlappen in de urntjes-kenmerken dan werd aangenomen, terwijl andere kenmerken (tongetje, gesteeldheid en lengte mannelijke aar) een grotere betekenis hebben voor de identificatie van de planten. Onze herbariumstudie maakt duidelijk dat C. lepidocarpa nog voorkomt op twee van de drie vroegere vindplaatsen, dat de vindplaats in de Betuwe uitsluitend de hybride C. flava × lepidocarpa betreft, en dat deze hybride vroeger ook in het Bunderbos en bij Hoensbroek is gezien. Van C. flava komen drie vindplaatsen voor in Zuid-Limburg, en twee in het westelijke rivierengebied; de vindplaatsen in Flevoland en de Lauwersmeer zijn zeker nieuwe vestigingen. The recent study of M. Hedrén (Lund, Sweden) of the Carex flava group in Fennoscandia proved that the 4 species C. flava, C. lepidocarpa, C. demissa (= C. oederi subsp. oedocarpa) en C. oederi (= C. oederi subsp. oederi) are well separated at molecular level. By linking the molecular characters to the morphological ones, it could be demonstrated that the traditional utrical and beak size characters show more overlap than hitherto assumed, whereas other morphological characters (ligule, pedicel length of the male spike) are more important for identification of the plants. Our herbarium study shows that C. lepidocarpa is still present on two of its former three localities and that there is one locality in the ‘Betuwe’ where only the hybrid C. flava × lepidocarpa occurs; in the nineteenth century and the early twentieth century, the hybrid was also found in two places in southern Limburg. Carex flava oc

Een nieuw overblijvend gras uit Zuid-Afrika werd in de herfst van 2004 en 2005 aangetroffen op een tweetal grachten in Amsterdam. De sooort heeft wereldwijd gezien een groot areaal en is mogelijk invasief van aard. Gezien de recente inburgering van warmteminnende grassen wordt aandacht gevraagd voor nieuwe vondsten

Uitgebreide bespreking vanuit het Nationaal Herbarium: beschrijving van vindplaats, soort en vinder

Deze herbariumstudie maakt duidelijk dat C. lepidocarpa nog voorkomt op twee van de drie vroegere vindplaatsen, dat de vindplaats in de Betuwe uitsluitend een hybride betreft, en dat deze hybride vroeger ook in het Bunderbos en bij Hoensbroek is gezien

Two new localities of Luronium natans and a new locality of Apium repens is good news from a European perspective. Potamogeton filiformis is a new indigenous species, which has been recorded from the island of Texel. Valerianella rimosa has been rediscovered. As in previous years, the number of new records of rare fern species is striking. A few marginal species have expanded (Bupleurum falcatum, Carex laevigata, Calepina irregularis, Chondrilla juncea), while others indicate interesting floristic developments in areas like the borders of the Veluwemeer (with Anchusa ochroleuca, Carex flava, Carex pulicaris, Schoenoplectus pungens, Vulpia fasciculata, Vulpia membranacea) and the National Park ‘De Biesbosch’ (with Carex strigosa, Cirsium oleraceum, Eleocharis ovata, Ribes spicatum, Veronica longifolia). Quite a lot of species have taken advantage of a more dynamic nature management, i.e. Anagallis minima, Cicendia filiformis, Corrigiola litoralis, Echinodorus ranunculoides, Eleocharis quinqueflora, Equisetum telmateia, Gentianella amarella, Huperzia selago, Isoetes lacustris, Juncus capitatus, Lobelia dortmanna, Ludwigia palustris, Lycopodiella inundata, Pilularia globulifera, Radiola linoides, Ranunculus ololeucos, Scorzonera humilis, and Sparganium natans.

Deze lijst geeft een overzicht van opmerkelijke plantenvondsten. De meldingen zijn geselecteerd uit herbariummateriaal, Rode-Lijstformulieren en meldingskaartjes die bij de Leidse vestiging van het Nationaal Herbarium Nederland en Floron zijn binnengekomen

Conopodium majus was discovered on its third locality since 1995, now in the calcareous dunes near Haarlem. Additional characters for the identification during flowering are presented: the rays are smooth (papillose in Bunium) and the upper leaves are hairy (glabrous in Bunium).

The best news is the discovery of a new inland locality of Apium repens, an endangered species included in both the Habitat Directive and the Berne Convention. The List has a striking number of new records of rare ferns: Asplenium adiantum-nigrum, A. septentrionalis, Botrychium lunaria, Ceterach officinarum, Cyrtomium falcatum, Dryopteris affinis, Ophioglossum vulgatum, Polystichum aculeatum, P. lonchitis, P. setiferum, and the first record of Adiantum raddianum. Three species are rediscovered: Callitriche palustris, Filago arvensis and Salvia verbenaca. Again, quite some new localities of rare species have been discovered: Aceras anthropophorum, Anagallis tenella, Calepina irregularis, Carex divulsa, Cladium mariscus, Crassula tillaea, Euphorbia platyphyllos, Fumaria capreolata, Gagea villosa, Helichrysum arenarium, Kickxia spuria, Lycopodium annotinum, Rhinanthus alectorolophus, Scorzonera humilis, Silaum silaus, Torilis arvensis. New is the escape of Equisetum scirpoides, a frequently sold plant of garden marshes. It will be an illusion that the extension of Hydrocotyle ranunculoides can be stopped, now that it has been found in flower and fruit already as early as May.

Nieuwe vindplaatsen van bijzondere planten in Nederland, zowel zeldzame, bedreigde of verdwenen gewaande planten als nieuwkomers in de Nederlandse flora

Beschrijving van de vondst en standplaats van Conopodium majus, en kenmerkende verschillen met Bunium bulbocastanum, die bij het determineren van bloeiende planten van pas kunnen komen. Ook verwarring met andere jonge schermbloemigen (Carum carvi, Echte karwij, en Anethum graveolens, Dille) komt voor

In the 20th century ca. 50 species disappeared; ca. 80 species became fully naturalized, 20% of which without any form of human interference. The greatest losses are among weeds and among species from nutrient poor, weakly acid habitats. Woodland species clearly increased, and the explosive urbanisation led to new niches for a number of species, even so that we now distinguish an “urban district” for plants. The present list contains a nice number of new records of very rare plants: Anacamptis pyramidalis, Apium repens, Blackstonia perfoliata s.s., Carex laevigata, Centaurea calcitrapa, Circaea alpina, Crepis foetida, Equisetum telmateia, Equisetum variegatum, Filago vulgaris, Huperzia selago, Hypericum canadense, Moneses uniflora. Totally new is Marsilea quadrifolia. Some species, thought to be extinct, were found on new localities: Callitriche palustris, Elatine hydropiper, Eleocharis ovata, Lathraea squamaria, Oenanthe pimpinelloides and Oenanthe silaifolia. """"Nature development"""" projects sometimes showed recovery of interesting and rare plants: Anagallis tenella, Hypericum montanum, Juncus capitatus, Juncus pygmaeus, Juncus tenageia, Lycopodiella inundata, Ophrys apifera, Pinguicula vulgaris, Samolus valerandi and Viola persicifolia. Peculiar is the record of Artemisia biennis as a halophyte. Possibly new is the observation of Artemisia campestris subsp. maritima as the host of Cuscuta epithymum.

Voorlopige balans van uitgestorven en ingeburgerde planten in Nederland, en een lijst van nieuwe vondsten in 1997, 1998 en 1999 van zeldzame of uitgestorven plantensoorten en neofieten

As a result of nature management measures a number of rare and endangered species reappeared, often after many decades of absence on the site: Apium inundatum, Anagallis tenella, Cicendia filiformis, Echinodorus repens, Eleocharis quinqueflora, Juncus tenageia, Ludwigia palustris, Myriophyllum alterniflorum, Pilularia globulifera and Viola persicifolia; the latest news (summer 1997) being the rediscovery of the presumably extinct Juncus capitatus. New are the alien species Nonea lutea, Salix udensis, and Typha minima. Field botanists are urged to collect more herbarium material and to improve the quality of their collections.

In het voorjaarsnummer van 1996 deden wij verslag van het spectaculaire woekeren van de Grote waternavel (Hydrocotyle ranunculoides). Gedurende de zomer en herfst van 1995 veroverde deze drijvende, oorspronkelijk uit Amerika afkomstige waterplant in recordtijd grote delen van vaarten in West- en Midden-Nederland. Zo massaal, dat bijvoorbeeld in Utrecht-Rijnsweerd de watergangen tot 4 maal toe moesten worden vrijgemaakt. Gezien de serieuze problemen die deze plant sinds enkele jaren in Australië oplevert is het van belang te weten of de Grote waternavel ook in onze streken een permanente bedreiging kan vormen. Zeker toen bleek dat de vegetatief groeiende plant onze laatste zachte winters had overleefd.

The appearance of the alien floating pennywort Hydrocotyle ranunculoides as an invasive weed of an urban waterway in Utrecht (the Netherlands) was the reason to do some research on the possible origin and the distribution of the weed. The plant, propagated in aquatic nurseries, probably escaped as a nuisance weed favoured by two successive abnormally hot summers, with little frost in-between. There are indications that the plant may withstand average Dutch winters. During the autumn of 1995 the species had been recorded on several localities in the Central, Western and Southern part of the Netherlands, one of which in a nature reserve.

New indigenous species are Conopodium majus and Vulpia membranacea, and the recently recorded hybrid Scutellaria galericulata x minor (S. x hybrida). New and fully naturalized neophytes are the invasive species Hydrocotyle ranunculoides and Impatiens capensis. Other new neophytes are Anisanthamadritensis, Centaurea stoebe subsp. rhenana, Chenopodium ambrosioides, Crambe abyssinica, Dittrichia graveolens, Erigeron karvinskyanus, Koelreuteria paniculata, Malus baccata, Ornithopus compressus and Physalis peruviana. Anthericum liliago and Dianthus superbus were recorded again in the Netherlands after 80 years of disappearance, and Eleocharis ovata after 150 years. Bromus secalinus and Cuscuta gronovii are not yet extinct. Interesting new records of very rare Dutch species are Atriplex pedunculata, Blackstonia perfoliata subsp. serotina, Callitriche hermaphroditica, Carex brizoides, Epipactis atrorubens, Huperzia selago, Lycopodium annotinum, Mentha pulegium, Myriophyllum alterniflorum, Oreopteris limbosperma, Phegopteris connectilis, Potamogeton praelongus, Polystichum lonchitis, Scorzonera humilis, Silaum silaus, Teucrium scordium and Viola persicifolia.

Herkomst, verspreiding en gedrag van Grote waternavel in Nederland

The discovery of Ludwigia uruguayensis in a park-pond in Dalfsen (prov. of Overijssel) was the reason to do some research after the source of this record. It appeared that it is grown in some nurseries, but the trade volume did not become clear. It is likely that the species can stand Dutch winters. It must be considered as a casual escape.

Najas minor was found again after 85 years of absence. Four species have for the first time crossed the border of the Netherlands, while extending their range: Bidens radiata, Bupleurum falcatum, Callitriche brutia, and Scirpus holoschoenus. Possible recent immigrants are Hypericum androsaemum, Leucanthemum paludosum and Polycarpon tetraphyllum. It is unlikely that Cerastium brachypetalum and Helichrysum arenahum are again part of the Dutch flora.

Najas minor was found again after 85 years of absence. Four species have for the first time crossed the border of the Netherlands, while extending their range: Bidens radiata, Bupleurum falcatum, Callitriche brutia, and Scirpus holoschoenus. Possible recent immigrants are Hypericum androsaemum, Leucanthemum paludosum and Polycarpon tetraphyllum. It is unlikely that Cerastium brachypetalum and Helichrysum arenahum are again part of the Dutch flora.

The number of new records of rare fern species (among which three new Asplenium species) is remarkable, partly due to careful inventory work, but also because of spontaneous area expansion. Also Acer negundo and Stachys recta may show this phenomenon. It is uncertain whether Silene gallica must still be considered as extinct. Fortunately Wahlenbergia hederacea is part of the living flora again.

In the list of new records of rare species the categories ‘adventitious species’ and ‘species escaped from cultivation’ are no longer kept separate from the Dutch species. Species which are purposedly introduced as seeds (for oil or birds) or fruit (for human consumption) are no longer regarded as adventitious and are not mentioned any more in the list. Only true adventitious species are mentioned when at least ten localities are known within the last 15 years. The same holds true for species escaped from cultivation. Interesting new records are mentioned of Lycopodium tristachyum and L. ann

This North American/East Asian taxon has been sown on a road verge in Leiden as a component of a commercial mixture of grass seeds from so-called ‘wild species’. It is likely that it will have been sown elsewhere in the Netherlands, too. After having been deliberately introduced in North America, subsp. inermis appeared to hybridize spontaneously with native subsp. pumpellianus. Thus it is not unlikely that the reverse situation is to be expected in Europe.

In the list of new records the main category A (Netherlands species) is wanting, awaiting a publication with additions and new records of taxa inserted in the first part of the Atlas of the Netherlands Flora. For that reason this list includes only the records of rare adventitious species and species escaped from cultivation. The names of taxa new for the Netherlands, are in bold type.

The list of new localities of rare species and interesting records of more common species found in the Netherlands mainly during 1981, has been subdivided in three categories: A. Netherlands species; B. Adventitious species; C. Species escaped from cultivation. Additions and new records of taxa inserted in the first part of the Atlas of the Netherlands Flora will be published separately. Catagory A includes the species – also naturalized ones – belonging to the Netherlands flora, as established by the Floristic Council in 1975 and inserted in the Standard List of the Netherlands Flora 1975. In list A comments have been added, where necessary; adventitious records of Netherlands species are indicated with adv. The names of taxa new for the Netherlands, are in bold type.

The list of new localities of rare species and interesting records of more common species found in the Netherlands mainly during 1980, has been subdivided in three categories: A. Netherlands species; B. Adventitious species; C. Species escaped from cultivation. Additions and new records of taxa inserted in the first part of the Atlas of the Netherlands Flora will be published separately. Category A includes the species — also naturalised ones — belonging to the Netherlands flora, as established by the Floristic Council in 1975 and inserted in the Standard List of the Netherlands Flora 1975. In list A comments have been added, where necessary; adventitious records of Netherlands species are indicated with adv., escapes from cultivation with verw. The names of taxa new for the Netherlands, are in bold type.

Just as in 1983 (Gorteria 11, p. 267), the list with records of the main category A (Netherlands species) is wanting, awaiting the publication of the second part of the Atlas of the Netherlands Flora. For that reason this list includes only the records of rare adventitious species, and species escaped from cultivation. The names of taxa, new for the Netherlands, are in bold type.

For the first time in 30 years is Dr. S. J. van Ooststroom no longer one of the composers of ‘the list’. We have made a comparison between his first list (in 1948) and his last (1978). The list of new localities of rare species and interesting records of the more common species found in the Netherlands mainly during 1979, has been subdivided into three categories: A. Netherlands species; B. Adventitious species; C. Species escaped from cultivation. As the first part of the Atlas of the Netherlands Flora has appeared, additions and new records of taxa inserted in this atlas will be published separately. Category A includes the species – also naturalised ones – belonging to the Netherlands Flora, as established by the Floristic Council in 1975 and inserted in the Standard List of the Netherlands Flora 1975. In list A comments have been added, where necessary; adventitious records of Netherlands species are indicated with adv., escapes from cultivation with verw. In list B and C the names of the taxa new for the Netherlands, are in bold type.

Quite a number of new records are the results of the improving floristic knowledge, for instance the new records of Carex buxbaumii and other Carex species, of Alchemilla species etc. On the other hand many new records may be due to flora falsification; it is uncertain, for instance, whether the six new records of Trientalis europaea are (all) natural. The list contains many new records of rare plants from railways, due to specialized inventory work; interesting discoveries are Alyssum alyssoides, Apera interrupta, Herniaria hirsuta, Hippocrepis comosa, and Linaria supina. Poa chaixii has been discovered on a new locality which possibly is an outpost of the natural area. The list also contains some species which might be included in a future edition of the Standard List of the Dutch flora: Asplenium septentrionale, Chenopodium botrys, Lathyrus hirsutus, Lythrum hyssopifolia, Polygonum oxyspermum and Vicia lutea. Another four taxa that were assumed to be extinct have been rediscovered: Arabis hirsuta subsp. sagittata, Carex laevigata, Chenopodium vulvaria, and Sesleria caerulea. The presence of Salicornia pusilla could be demonstrated, old and recent.

Apera interrupta (L.) Beauv. was found in 1984 in the province of Zeeland (Rammegors) in a rather natural habitat on sandy soil. In 1986 the species was also discovered in the province of Limburg (in Kerkrade). Until then A. interrupta was considered to be an adventitious species only. From a study of herbarium specimens it appeared that the species had been recorded previously in 1943 and 1958 in the province of Zuid-Holland (Leiden). Recently it turned out to be still present at both localities (a railway-embankment and a former railway). As the number of records has increased significantly – since 1943 the species has been recorded in 10 hour-squares among which nine new localities near Amsterdam in 1988 – it is argued that the Netherlands, just like Belgium, Luxembourg and Germany, are in fact part of the large discontinuous area of the species. The authors therefore suggest that it is more appropriate to consider A. interrupta as a new, but still local and rare denizen which is indigenous to sandy, open, often freshly disturbed habitats such as waste grounds, building sites and railway-embankments.

Careful inventory work and an improving knowledge of difficult genera led to the discovery of new localities for a number of interesting species like Potamogeton coloratus, Hypericum canadense, Carex flava, Callitriche hermaphroditica, Dryopteris pseudomas and Bromus benekenii. Two new hybrids are reported: Dryopteris x tavelii (all former reports being erroneous) and Carex x tornabenii (= C. distorts x extensa). The neophytes Ajuga pyramidalis and Apera interrupta are now considered to belong to the Dutch flora. Reported for the first time are Bupleurum gerardii and Pastinaca sativa subsp. wens. Puccinellia rupestris and Silene gallica are not extinct. Of Oenanthe crocata, first discovered in 1975, two new localities are found.

Over het vroegere voorkomen van Chenopodium vulvaria L. in Nederland. Naar aanleiding van een recente vondst van Chenopodium vulvaria bij Assendelft schrijft MENNEMA (1977): „Met P. Heukels, die het verspreidingskaartje gereed maakte voor de Atlas van de Nederlandse Flora, ben ik van mening, dat in Nederland alleen Z.-Limburg tot het areaal van C. vulvaria mag worden gerekend”. Hierbij zou ik de volgende kanttekeningen willen maken: C. vulvaria wordt onder de naam Atriplex olida door VORSTIUS (1633) voor de omgeving van Leiden en door BRUMAN (1662) voor die van Zwolle opgegeven. MEESE (1760, p. 15, nr. 113) geeft op: „Overal in Moes-hoven, en aan de weegen”, BRUINSMA (1840, p. 57, als C. foetidum): „bij Harlingen en Leeuward.” Dat deze soort, hoewel behorend tot de „moeilijke” familie der Chenopodiaceae, destijds goed bekend was moge blijken uit de volgende passage bij DE LOBEL (1581), die haar op p. 308—309 beschrijft onder de naam „Cleyn stinckende Melde ghenoemt Cuttencruydt”: „...Den reuck heeft dit cruydt zeer bekendt ghemaeckt ende bycants schandelick veracht: Want den reuck van dien stinckt ghelijck eene Bock: iae men vraegt de ghene die tselfde ghewreuen hebben tusschen de vinghers/oft sy erghens ghehandelt hebben eenighe vuyle hoere/midts dat gheheel is stinckende ghelijck de vuyle ende stinckende hoeren/waer door dat ghemeynlick Cutten cruydt gheheeten wordt. Als eenighe vrouwen cleedere daer mede ghestreken zijn/soo comen de honden daer aen riecken/ende tot onnutticheyt daer door gedreuen zijnde/ comen met een stijf dinck de selfde feesteren/besonder in de kercken daer vuylen domp wassemt/ouermidts de begrauinghe der dooden/ende oock want die met gheene winden ghesuyuert en worden. Maer ten mach gheensins in spijse ghebruyckt worden.” Uit de vorige eeuw is in elk geval één Nederlandse vindplaats buiten Zuid-Limburg bekend, waar de soort heeft standgehouden, namelijk Zierikzee, waar zij in 1844, 1868 en 1887 werd verzameld. Als nadere vindplaatsopgave word

In the list of new records of rare species the categories ‘adventitious species’ and ‘species escaped from cultivation’ are no longer kept separate from the Dutch species. Species which are purposedly introduced as seeds (for oil or birds) or fruit (for human consumption) are no longer regarded as adventitious and are not mentioned any more in the list. Only true adventitious species are mentioned when at least ten localities are known within the last 15 years. The same holds true for species escaped from cultivation. Interesting new records are mentioned of Lycopodium tristachyum and L. annotinum, of various ferns in the IJsselmeerpolders, of Herminium monorchis. Orchis morio and Schoenus nigricans; Apium repens is not yet extinct; new records of Eriophorum gracile, Campanula glomerata and Viola persicifolia are mentioned; and Carex lepidocarpa, once found in 1912, has been rediscovered.

This North American/East Asian taxon has been sown on a road verge in Leiden as a component of a commercial mixture of grass seeds from so-called ‘wild species’. It is likely that it will have been sown elsewhere in the Netherlands, too. After having been deliberately introduced in North America, subsp. inermis appeared to hybridize spontaneously with native subsp. pumpellianus. Thus it is not unlikely that the reverse situation is to be expected in Europe.

Quite a number of new records are the results of the improving floristic knowledge, for instance the new records of Carex buxbaumii and other Carex species, of Alchemilla species etc. On the other hand many new records may be due to flora falsification; it is uncertain, for instance, whether the six new records of Trientalis europaea are (all) natural. The list contains many new records of rare plants from railways, due to specialized inventory work; interesting discoveries are Alyssum alyssoides, Apera interrupta, Herniaria hirsuta, Hippocrepis comosa, and Linaria supina. Poa chaixii has been discovered on a new locality which possibly is an outpost of the natural area. The list also contains some species which might be included in a future edition of the Standard List of the Dutch flora: Asplenium septentrionale, Chenopodium botrys, Lathyrus hirsutus, Lythrum hyssopifolia, Polygonum oxyspermum and Vicia lutea. Another four taxa that were assumed to be extinct have been rediscovered: Arabis hirsuta subsp. sagittata, Carex laevigata, Chenopodium vulvaria, and Sesleria caerulea. The presence of Salicornia pusilla could be demonstrated, old and recent.

Apera interrupta (L.) Beauv. was found in 1984 in the province of Zeeland (Rammegors) in a rather natural habitat on sandy soil. In 1986 the species was also discovered in the province of Limburg (in Kerkrade). Until then A. interrupta was considered to be an adventitious species only. From a study of herbarium specimens it appeared that the species had been recorded previously in 1943 and 1958 in the province of Zuid-Holland (Leiden). Recently it turned out to be still present at both localities (a railway-embankment and a former railway). As the number of records has increased significantly – since 1943 the species has been recorded in 10 hour-squares among which nine new localities near Amsterdam in 1988 – it is argued that the Netherlands, just like Belgium, Luxembourg and Germany, are in fact part of the large discontinuous area of the species. The authors therefore suggest that it is more appropriate to consider A. interrupta as a new, but still local and rare denizen which is indigenous to sandy, open, often freshly disturbed habitats such as waste grounds, building sites and railway-embankments.