Search

De Europese aal (Anguilla anguilla) trekt als juveniel (glasaal) van de zee het zoete water op en trekt als volwassen schieraal weer terug naar zee. Bij deze migratie wordt zowel de intrek als de uittrek belemmerd door kunstwerken, zoals gemalen, waterkrachtcentrales, stuwen en sluizen. In 2013 is er een overzicht van de belangrijkste migratieknelpunten voor schieraal in Nederland opgesteld (Winter et al 2013a). Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft Wageningen Marine Research gevraagd om deze lijst te updaten met de nieuwste informatie. Als basis voor deze rapportage is gebruik gemaakt van zogenaamde Nederlandse ‘aalmodel’ (Bierman et al, 2012; van der Hammen et al, 2021). Dit model wordt gebruikt om elke drie jaar de totale schieraal biomassa in Nederland te berekenen en daarmee te voldoen aan de verplichting van de EU doormiddel van de zogenaamde ‘3- jaarlijkse EU-evaluatie’ (van der Hammen et al. 2021). In het aalmodel wordt een schatting gemaakt hoeveel schieraal er vanuit elk gebied start met de migratie naar zee. Daarnaast wordt de beschikbare kennis uit Winter et al (2013a) gebruikt, die op basis van watersysteemkennis en informatie van waterbeheerders een lijst met potentiële knelpunten door kunstwerken hadden opgesteld die een relatief groot achterland voor aal ontsluiten. Per potentieel knelpunt is een inschatting gemaakt van de hoeveelheid schieraal die bij het kunstwerk zou kunnen aankomen, gebruikmakend van de resultaten uit het aalmodel. Vervolgens zijn de inschattingen van de sterftekans tijdens passage van gemalen en waterkrachtcentrales, de uittrek mogelijkheden via alternatieve routes in het complex en de mate van barrièrewerking bij een kunstwerk uit Winter et al (2013a) geëvalueerd. Hiervoor zijn de waterschappen voor elke 3-jaarlijkse EU-evaluatie benaderd met het verzoek om aanpassingen en onderzoek bij de knelpunten door te geven. Ook zijn de gemiddelde schattingen voor de gemalen aangepast op basis van beschik

Ten behoeve van het Nederlandse visserijbeleid is Rijkswaterstaat (RWS) naast het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) verantwoordelijk voor het monitoren van de visstand in de zoete rijkswateren. De trendmonitoring van RWS vindt veelal met fuiken plaats en in samen-werking met de beroepsvisserij. Vanwege hoge personele kosten en de reële kans op stroperij, maar ook met het oog op dierenwelzijn, is de overheid op zoek naar nieuwe technieken. Gedacht wordt aan de inzet van onderwatercamera’s en geautomatiseerde software voor de identificatie van vissen. De voorliggende rapportage is een beknopte marktverkenning. In opdracht van RWS onderzocht Wageningen Marine Research (WMR) de geschiktheid van bestaande onderwatercamerasystemen en analysesoftware voor visonderzoek in Nederland middels een literatuurstudie en interviews met marktpartijen/gebruikers. De ingewonnen informatie is bediscussieerd met het oog op de Nederlandse situatie. De centrale kennisvragen zijn of er anno 2020 voldoende ontwikkelde systemen op de markt zijn waarmee een wetenschappelijke output kan worden gegenereerd die even goed is of zelfs beter dan die verkregen met traditionele monitoringmethoden, en zo ja, of deze systemen in economisch opzicht met de traditionele monitoringmethoden kunnen concurreren. Voor het antwoord op de eerste vraag zijn alle bevindingen overzichtelijk bijeengebracht en de specifieke voor- en nadelen beschreven. Vervolgens zijn de conclusies samengevat in een beknopte matrix. De overall-conclusie is dat er veel overeenkomsten zijn tussen de verschillende (internationale) aanbieders. Zij onderscheiden zich vooral door hun ervaring. Hoe dan ook, in alle gevallen zal de software moeten worden getraind op de vissoorten die te verwachten zijn in de onderzoeksgebieden. Dit vereist tijd en herhaling in de praktijk. Het antwoord op de tweede vraag is via een kosten-batenanalyse verkregen. Wanneer alleen de effecten worden bekeken waarvoor prijzen in Euro kunne