Search

Tez (doktora) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Kayıt no: 125754, Araştırmada Anadolu Üniversitesi İÇEM ortaokul ve lise düzeyinde doğal işitsel sözel yöntem ile eğitim gören orta derecede çok ileri dereceye kadar işitme kayıplı 35 kız öğrencinin konuşmalarının bürünsel özelliklerinden tümce süresi, tümce durak süresi ve sayısı ile perde özellikleri, Mustafa Kemal İlköğretim Okulu ve Gazi lisesine devam eden 33 normal işiten kız öğrencinin konuşma özellikleri sontest kontrol gruplu deneme modeli uygulanarak karşılaştırılmıştır. Ayrıca adı geçen özelliklerin normal işitenlere yaklaştıkça işitme engelli çocukların konuşma anlaşılırlığı ile ilişkisi gözlenmiştir. Son olarak işitme kaybı derecesi ile olan ilişkileri gözlenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre, İÇEM'de eğitim gören işitme engelli çocuklar ile normal işiten çocukların tümce süreleri, durak süreleri ve perde özellikleri anlamlı düzeyde farklılık göstermiştir. Konuşma anlaşılırlığı ile adı geçen özelliklerin ilişkisine bakıldığında, tümce süresi, durak süresi ve sayısı ile perde genişliği arasında anlamlı yüksek bir ilişkiden söz edilebilir. Ancak perde ile konuşma anlaşılırlığı arasındaki ilişkinin oldukça zayıf olduğu söylenebilir. Araştırmanın sınırları içinde kalan orta ve çok ileri derecede işitme kayıpları ile konuşmanın anlaşılırlığı arasında orta derecede ilişki görülmüştür. Ancak ileri ve çok ileri derecedeki işitme kayıpları ile konuşma anlaşılırlığı arasında düşük düzeyde bir ilişki görülmüştür. İşitme kaybı ortalaması ile tümce süresi, durak süresi, sayısı ve perde özellikleri arasında düşük bir ilişkiye rastlanmıştır. Bu bulguların ışığında Türkçe konuşan, doğal işitsel sözel yöntemle eğitim gören işitme engelli çocukların konuşma sürecinde normal işitenlere göre daha uzun tümce ve durak süresi kullandıkları, normallerden daha çok durak kullandıkları, perde genişliklerinin daha dar olduğu ve perdelerinin yüksek olduğu söylenebilir. Ancak bahsi geçen özellikler normal işiten çocuklara yaklaştıkça konuşma anlaşılırlıklarının artacağı söylenebilir. İşitme kaybı derecesi ile konuşma anlaşılırlığı arasında yüksek ilişki olduğu bilinmesine rağmen erken tanı, erken ve uygun cihazlandırma, işitme kalıntısının en üst düzeyde kullanılması ile uygun eğitim ortamları ve işitme engelli çocuğa doğal dil girdileri sağlanarak onların da normal işiten çocuklar gibi konuşma dilini öğrenebilecekleri ve konuşma anlaşılırlıklarının da normal işiten toplumda kabul görecek düzeye gelebileceği söylenebilir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kayıt no: 6162, Bu araştırmada araştırmacı İşitme Engelli Çocuklar Merkezi'nde, doğal işitsel-sözel yöntem ile eğitim gören işitme engelli çocuklarda bürünsel özelliklerden vurgunun akustik olarak nasıl gerçekleştirdiklerini gözlemeyi amaçlamıştır. Araştırmada kesit alınarak karşılaştırmalı deneme modeli uygulanmıştır. Deneme modelinde 9 işiten çocuk kontrol grubunu, 9 işitme engelli çocuk da deneme grubunu oluşturmuştur. Araştırmayı gerçekleştirebilmek için 720 sözcük teybe kayıt edilmiş ve akustik çözümlemesi yapılmıştır. Amacı gözliyebilmek için sekiz tane denence gerçekleştirilmiştir. 1. Ho: İşitme engelli çocuklar tarafından sesli okunan sözcüklerde heceler arası şiddet farkları yoktur. 2. Ho:Normal işiten çocuklar tarafından sesli olarak okunan sözcüklerde heceler arası şiddet farkları yoktur. 3. Ho: İşitme engelli çocuklar tarafından sesli olarak okunan sözcüklerde heceler arasında süre farkı yoktur. 4. Ho: Normal işiten çocuklar tarafından sesli olarak okunan sözcüklerde heceler arasında süre farkı yoktur. 5. Ho: İşitme engelli çocuklarla normal işiten çocukların konuşmaları karşılaştırıldığında bunların okudukları sözcüklerdeki birinci hecelerin şiddetleri farklılık göstermez. 6. Ho: İşitme engelli çocuklar ile normal işiten çocukların konuşmaları karşılaştırıldığında bunların okudukları sözcüklerdeki ikinci hecelerin şiddetleri farklılık göstermez. 7. Ho: İşitme engelli çocuklar ile normal işiten çocukların konuşmaları karşılaştırıldığında bunların okudukları sözcüklerdeki birinci hecelerin süreleri farklılık göstermez. 8. Ho: İşitme engelli çocuklar ile normal işiten çocukların konuşmaları karşılaştırıldığında bunların okudukları sözcüklerdeki ikinci hecelerin süreleri farklılık göstermez. Denencelerin F testi kullanılarak sınanması sonucunda her iki grup kendi içlerinde karşılaştırıldıklarında gerek süre gerekse şiddet boyutunda heceler arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır.

Bu çalışmanın amacı koklear implant kullanan işitme engelli çocukların sesletim gelişiminin değerlendirilmesi ve sesletim-işitsel ayırt etme gelişimi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu İşitme Engelli Çocuklar Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi’ne İÇEM devam eden 8;6-10;2 yaş aralığında 18 koklear implantlı çocuk oluşturmaktadır. Çocuklara Sesletim Sesbilgisi Testi’nin alt testleri olan Sesletim Alt Testi ve İşitsel Ayırt Etme Alt Testi uygulanmıştır. Araştırmanın sonucunda İşitsel Ayırt Etme Test’inden alınan puanlar ve Sesletim Alt Testi’nden alınan puanlar arasında yüksek düzeyde ilişki olduğu görülmüştür. İşitme engelli çocukların sözcükteki hece başı- sözcük başı, hece başı- sözcük içi, hece sonu- sözcük içi, hece sonu sözcük sonu pozisyonlarında ünsüz sesbirimlerin sesletimindeki doğruluk yüzdeleri hesaplanarak yüksek ve düşük doğrulukta üretilen sesbirimler bulunmuştur. Sonuçlar tartışılmış ve alanyazın doğrultusunda işitme engelli çocukların sesletim gelişimine etki eden faktörler açıklanmaya çalışılmıştır., The study aims to analyze articulation skills and articulation development of hearing impaired children with cochlear implant, and the relationship between auditory discrimation and articulation skills. The participants of the study are 18 children hard of hearing between the ages of 8;6 and 10;2. The children are from Anadolu University’s Applied Research Centre for the Education of Hearing-Impaired Children ICEM . Articulation and auditory discrimation sub-tests of the Turkish Articulation and Phonology Test were applied. The results show a strong positive correlation between auditory discrimination and articulation sub-tests’ scores. Accurate production of each consonant phoneme in every possible word possition in the Turkish language was analyzed by calculating the high and low accurate production of phonemes. The study, in relation to the literature, tries to explain the factors, which influence the articulation development of the children with hearing impairment

Türkiye’de özel gereksinimli öğrencilere okul dışı destek hizmet sunan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezleri (ÖERM) kapsamında dil ve konuşma terapisi de giderek yaygın biçimde sunulmaya başlanan destek hizmetler arasında yer almaktadır. Bu araştırmada ÖERM’lerde işitme kayıplı ve down sendromlu öğrencilere ÖERM’de sunulan dil ve konuşma terapisi hizmeti sağlama sürecinin geliştirilmesine yönelik uygulamaların gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın yöntemi eylem araştırmasıdır. Araştırma Eskişehir ili Odunpazarı ilçesinde yer alan bir ÖERM’de gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın katılımcıları ÖERM’e devam eden üç işitme kayıplı ve iki down sendromlu öğrenci, onların aileleri, geçerlik komitesi üyeleri ve araştırmacıdır. Araştırmada veri toplama araçları olarak katılımcı bilgi formu, yapılandırılmamış görüşmeler, standart testler, video kayıtları, saha notları, araştırmacı günlüğü ve belgeler kullanılmıştır. Araştırma verileri sistematik analiz yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre işitme kayıplı ve down sendromlu öğrencilere sunulan bireysel dil ve konuşma terapisi desteğinin öğrencilere ve ailelere fayda sağladığını göstermektedir. Süreçte aile ile dil ve konuşma terapistinin işbirliğinin önemli olduğu gözlenmiştir. Ancak ÖERM’de diğer paydaşlarla ekip çalışmasını yürütme açısından uygulama sürecinde güçlükler olduğu ortaya çıkmıştır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Kayıt no: 81269, Okuma yazma becerileri, sosyal yaşamda var olabilmek ve akademik başarı elde edebilmek için kazanılması gereken en önemli becerilerin başında gelmektedir. Erken çocukluk döneminde gelişmeye başlayan ilk okuma yazma becerileri gelecekteki okuma yazma becerilerinin temelini oluşturmaktadır. Erken çocukluk döneminde okuma yazma becerierinin aile bireyleri, okul öncesi ve ilkokul öğretmenleri tarafından desteklenmesi gerekmektedir. Özellikle okul öncesi dönem, çocukların gelecekte okuma yazma becerilerini sorunsuz bir şekilde edinmelerini sağlayacak temel becerilerin gelişimi için kritik bir dönemdir. Okul öncesi eğitim döneminde başta sesbilgisel farkındalık (phonological awareness) olmak üzere kelime dağarcığı (vocabulary), anlama (comprehension), alfabeye ilişkin bilgi (alphabetic knowledge), görsel algı, yazı bilinci, dinleme ve konuşma gibi okuma yazmaya hazırlık becerilerinin çeşitli etkinliklerle geliştirilmesi gerekmektedir. Özellikle okul öncesi dönemde gelişimi başlayan sesbilgisel farkındalık becerileri, ilk okuma yazma becerilerinin edinimi ve gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Erken çocukluk döneminde başlayan ve yaşam boyu devam eden okuma yazma sürecinde öğretmenlere önemli sorumluluklar yüklenmektedir. Öğretmenlerden, erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ilk okuma yazma becerilerini çeşitli etkinliklerle geliştirmeleri ve öğretim programlarında bu etkinliklere yeterince zaman ayırmaları beklenmektedir. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı birinci ve ikinci sınıf öğretmenlerinin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini sınıfta ne kadar sıklıkla kullandıklarının değerlendirilmesidir. Eskişehir Merkez'e bağlı ilkokullarda gerçekleştirilen bu araştırmada, tekil ve ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye'deki ilkokullarda görev yapan birinci ve ikinci sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Eskişehir Merkez ilkokullarında görev yapan 142 birinci ve ikinci sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen "Sesbilgisel Farkındalığa ilişkin Öğretim Etkinliklerinin Kullanım Sıklığı Anketi" kullanılmıştır. Ankette 20 çoktan seçmeli ve 3 açık uçlu soru bulunmaktadır. Açık uçlu sorulara verilen yanıtların analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesi sonucunda, öğretmenlerin 104'ünün sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini kullanma sıklığının düşük olduğu, 38'inin yüksek olduğu belirlenmiştir. Sınıflarında işitme engelli kaynaştırma öğrencisi bulunan 16 öğretmenin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini kullanma sıklığının düşük olduğu belirlenmiştir. Bu bulgudan yola çıkarak, sınıfında işitme engelli kaynaştırma öğrencisi bulunan öğretmenlerin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini diğer öğretmenlerden daha az kullandıkları sonucuna ulaşılabilir. Ayrıca araştırmaya katılan öğretmenlerin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini kullanma düzeylerinde yaş, cinsiyet, hizmet yılı ve mezun oldukları üniversite açısından anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Araştırmada ulaşılan sonuçlar bağlamında, başta okul öncesi öğretmenleri olmak üzere özel eğitim ve ilkokul öğretmenlerinin okuryazarlığın geliştirilmesinde sesbilgisel farkındalığın önemine ilişkin bilinçlendirilmeleri gerektiği düşünülebilir. Ayrıca çocukların gelecekte iyi birer okuryazar olabilmeleri için öğretmenlerin sesbilgisel farkındalık becerilerine ilişkin yeterli bilgiye ve öğretim becerisine sahip olmaları gerekmektedir. Bu nedenle üniversitelerin sınıf öğretmenliği ve özel eğitim bölümü ders programları, sesbilgisel farkındalığın ve okuma-yazma becerilerinin önemini vurgulayacak şekilde zenginleştirilmelidir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Dil ve Konuşma Terapistliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 458692, Bu çalışmada Türkçe konuşan 7–12 yaş işitme engelli çocukların ürettikleri ünlü seslerin temel frekans (F0), formant frekanslar (F1, F2) ve süre özelliklerinin belirlenmesi; bu özelliklerin normal işiten yaşıtlarından farklılık gösterip göstermediğinin saptanması amaçlanmıştır. Ayrıca işitme engelli çocukların ünlü üretim özelliklerinin konuşma anlaşılırlığı ile bir ilişkisi olup olmadığının ortaya konması hedeflenmiştir. Bu amaçla çalışmaya 7–12 yaşları arasında 20 işiten (10 kız 10 erkek), 20 işitme engelli (10 kız 10 erkek) çocuk katılmıştır. Ünlü seslerin akustik analizi için fonetik çalışmalarda sıklıkla kullanılan Windows tabanlı PRAAT (Version 4.4.20) akustik analiz programından yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, işitme engelli çocuklar ile normal işiten yaşıtlarının tüm ünlü seslerin üretim süreleri açısından birbirinden anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği bulunmuştur. Bununla birlikte işiten ve işitme engelli katılımcılarda /o/ sesinin incelenen tüm özellikler bakımından anlamlı derecede farklılaştığı, /a/ sesinin üretiminde süre dışında yalnızca F2, /u/ sesinin üretiminde yalnızca F1, /ü/ sesinin üretiminde ise yalnızca F0 açısından anlamlı derecede farklılık olduğu saptanmıştır. /i/, /ı/, /ö/ seslerinde ise iki grup arasında süre dışında hiçbir özellik açısından anlamlı düzeyde bir farklılık olmadığı gözlenmiştir. İşitme engelli çocukların oluşturduğu grupta, kaynaştırmaya devam eden çocuklar ile işitme engelliler okuluna devam eden çocuklar arasındaki işitme kaybı farkı ve ünlü üretim özellikleri (F0, F1, F2 ve süre) istatistiksel olarak anlamlı değilken; bu iki grubun anlaşılırlık puanları istatistiksel olarak anlamlı ölçüde farklılık göstermiştir. Bulgular, işitme engelli çocukların konuşma anlaşılırlığını yordayan en önemli değişkenin işitme kaybı derecesi olduğunu; işitme kaybı derecesinin ünlü üretim süresi ile birlikte anlaşılırlığın %67’sini açıkladığını ortaya koymuştur. Çalışma, işitme engelli çocukların üretim özellikleri bakımından ünlü seslerin çoğunluğunda normal işiten yaşıtlarından farklılaştığını; özellikle ünlü üretim süresinin konuşma anlaşılırlığı açısından önemli bir değişken olduğunu göstermektedir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Kayıt no: 457319, Bu araştırma, işitme engelli öğrencilere 7 hafta süresince fen laboratuarında uygulanan deneysel etkinliklerle bilimsel süreç becerilerinin değerlendirilmesi için yapılmıştır. İşitme engelli öğrencilerin bilimsel süreç becerileri kazanımlarını etkileyebilecek değişkenlerden; işitme kaybı düzeyleri, cihazlandırılma yaşları, aile eğitimi başlama yaşları ve zeka testi puanları ile bilimsel süreç becerileri kazanımları arasında bir ilişki olup olmadığının saptanması üzerinde durulmuştur. Bilimsel süreç becerilerinden alınan puanların öğrencilerin sınıf düzeyleri ile ilişkili olup olmadığı sorusuna da cevap aranmıştır. Uygulamaya işitme engelli 19 öğrenci katılmıştır. Uygulama süresince öğrencilerle bireysel olarak fen laboratuarında sürdürülmüş, bu kapsamda öğrencilere üç deneysel etkinlik ve beş ayrı aktivite içeren bilimsel süreç becerileri ölçü aracı uygulanmıştır. Uygulama sonucunda işitme engeli öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinden sınıflandırma ve araç gereç kullanımı becerilerinin ortalama üstü ve yeterli düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ölçme, model oluşturma, hipotez kurma ve veri yorumlama becerilerinde orta düzeyde kazanımlarının olduğu ve gözlem, veri kaydetme, önceden kestirme, sayı ve uzay ilişkileri kurma becerilerinde orta ve düşük düzeyde kazanımların olduğu belirlenmiştir. Sonucu belirleme ve değişkenleri kontrol etme becerilerinde ise düşük ve yetersiz düzeyde kazanımlarının olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin bilimsel süreç becerileri düzeyiile işitme kayıp düzeyleri, cihazlandırma yaşları, aile eğitimine başlama yaşları, ve zeka testi sonuçları arasında MINITAB programında 0.05 anlamlılık düzeyinde uygulanan çoklu regrasyon analizine göre anlamlı bir ilişki bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. İşitme engelli öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinden aldıkları toplam puanların ve her bir beceriden elde edilen puanların sınıf düzeyi ile ilişkili olup olmadığının saptanması amacıyla uygulanan MINITAB Programında 0.05 anlamlılık düzeyinde yapılan tek yönlü varyans analizi sonuçlarına göre anlamlı bir ilişki olmadığı saptanmıştır.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Dil ve Konuşma Terapistliği Anabilim Dalı, Kayıt no: 458680, Bu çalışma ilköğretime devam eden işitme engelli çocukların yalın, belirtme, yönelme, bulunma ve uzaklaşma ad durum eklerinin kullanım durumlarının işiten çocuklardan farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemeyi hedeflemiştir. Ayrıca işitme engelli çocukların ad durum eklerini kullanım becerilerin doğaçlama konuşma, yazma ve ipucu ile konuşma becerilerinde değerlendirilmesi ve yaş, sınıf, okul, işitme kaybının derecesi ve birbirleriyle olan ilişkilerinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmaya Ankara ilinde bulunan Yahya Özsoy İşitme Engelliler İlköğretim Okulu (YÖİÖO) ve Kemal Yurtbilir İşitme Engelliler İlköğretim Okulu (KYİÖO)’nda 3., 4. ve 5. sınıfına devam eden 21 kız ve 21 erkek olmak üzere toplam 42 işitme engelli öğrenci ile İbrahim Bitik İlköğretim Okulu (İBİÖO), 3., 4. ve 5. sınıfına devam eden 21 kız ve 21 erkek olmak üzere toplam 42 işiten çocuk katılmıştır. Örnekleme alınan her öğrenciye Türkçedeki hedef ad durum eklerinin kullanımına olanak sağlayacak biçimde hazırlanmış, her ek için beş resim olmak üzere toplamda 25 resimden oluşan set kullanılmıştır. Veriler her öğrenci ile bire bir görüşülerek toplanmış; çocukların konuşmaları video kamera aracılığı ile kaydedilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 15.0 istatistik analiz programı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, işitme engelli çocukların yalın, belirtme, yönelme, bulunma ve uzaklaşma ad durum eklerini kullanım becerilerinin işiten çocuklarda istatistiksel olarak anlamlı biçimde farklılaştığı saptanmıştır. İşitme engelli çocukların işiten akranları gibi ek kullanım becerileri geliştiremediği gözlenmiştir. Ayrıca, işitme engelli çocukların doğaçlama konuşma üretimleri, yazma becerileri ve ipucu ile konuşma becerileri arasındaki anlamlı bir farklılık bulunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca, üç farklı beceri alanında (doğaçlama konuşma üretimleri, yazma becerileri ve ipucu ile konuşma üretimleri) elde edilen değerlerin işitme engelli çocukların yaş, sınıf, okul ve işitme kaybının derecesi ile karşılaştırılması sonucunda, hedef değişkenler ile ad durum eklerinin kullanımı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Araştırma sonuçları, işitme engellilerdeki dil gelişiminin sadece bu değişkenlerden kaynaklanmadığı göstermektedir. İşitme engelli çocuklarda dil gelişimi incelenirken, işitme kaybının tanılanma ve cihazlandırma yaşı, eğitime başlama yaşı, okul türü gibi birçok değişkenin ele alınması gerektiği düşünülmektedir. İleriki araştırmaların bu değişkenlerin yanında, ad durum eklerinin kullanımlarının okul yaşamının tüm aşamalarına uygulanması önerilmektedir.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Özel Eğitim Anabilim Dalı, Kayıt no: 337454, Bu araştırmada; Eskişehir Ahmet Yesevi işitme Engelliler İlköğretim Okulu 6., 7. ve 8. sınıf düzeyindeki işitme engelli öğrencilerin dört işleme dayalı matematik problemlerini çözme davranışları ile problem çözme becerisi üzerinde etkisi olabileceği düşünülen öğrenci özelliklerinden işitme kaybı düzeyi, işitme cihazı kullanma süresi ve takvim yaşı incelenmiştir. Araştırmada, problem çözme davranışlannı ve problem çözme beceri düzeyini belirlemek amacıyla betimsel model, bu beceri düzeyi üzerinde etkisi olabilecek öğrenci özelliklerini değerlendirmek üzere ilişki tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmaya toplam 19 işitme engelli öğrenci katılmıştır. Araştırma verileri, bireysel olarak yapılan bir ön çalışma ve hemen arkasından verilen "Problem çözme Becerisi Ölçü Aracı" uygulanarak elde edilmiştir. Öğrencilerin yanıtları Problem Çözme Becerisi Değerlendirme Formu kullanılarak puanlanmıştır. Ölçü aracının içerik geçerliği uzman görüşü alınarak yürütülmüştür. Güvenirlik çalışması ise, değerlendiriciler arası güvenirlik hesaplanması şeklinde yapılmıştır. Araştırma bulguları, işitme engelli öğrencilerin problem çözmede; "yaptığı işlemlerin doğruluğunu kontrol etme" davranışını çok düşük düzeyde; "problemi anlatan bir şekil yada şema çizme", "problemin sonucunu tahmin etme", "problemin çözümü için işlemleri yapma ve sonucunu yazma" ve "bulduğu sonuç ile çözümden önceki tahminini karşılaştırma ve nedenini açıklama" davranışlarını düşük düzeyde; "problemde verilenleri yazma","problemde istenenleri yazma", "problemi kısaca yazma" ve "problemi çözerken hangi kural yada işlemleri kullanacağını yazma" davranışlarında orta düzeyde başarı gösterdiklerini ortaya koymuştur. Problemlerin dil becerileri, işlem sayısı, düzeyi ve karmaşıklığının artmasıyla öğrencilerin başarı düzeylerinde düşme görülmüştür. Toplam 100 puan üzerinden yapılan değerlendirmeye göre, başarı ortalamasının X = 22,79 olduğu, öğrencilerin problem çözmede orta düzeyde başarılı oldukları saptanmıştır. Ayrıca; problem çözme beceri düzeyi ile işitme kaybı düzeyi arasında ve problem çözme beceri düzeyi ile işitme cihazı kullanma süresi arasında orta düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Problem çözme beceri düzeyi ile takvim yaşıarasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Araştırma bulgularına dayanarak, bu araştırma kapsamındaki işitme engelli öğrencilerin problem çözme becerisine ilişkin deneyim eksiklerinin olduğu söylenebilir.