Halil Toktay, Ian T. Riley, Emre Evlice, Abdelfattah A. Dababat, Badel Gülsüm Akyol, Mustafa Imren, BAİBÜ, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, and İmren, Mustafa
This study evaluated the occurrence and incidence of phytophagous nematodes and identified the cereal cyst nematode species by morphological and molecular tools in the main cereal-growing areas in Niğde in 2018-2019. Phytophagous nematodes within twelve genera were detected in 95% of soil samples. The most common phytophagous nematodes in cereal soil were in the genera Heterodera, Ditylenchus, Merlinius, Pratylenchus, Aphelenchus, Aphelenchoides, Tylenchus, Helicotylenchus, Trophurus, Pratylenchoides, Filenchus and Xiphinema (in decreasing order of incidence). In particular, 75% of the soil samples from surveyed fields were infested with the cereal cyst nematodes (Heterodera spp.). Morphological characteristics of cysts and second-stage juveniles were calculated within the expected ranges for Heterodera filipjevi (Madzhidov, 1981) Stelter, 1984, however, two populations from Çamardı was determined as Heterodera latipons Franklin, 1969 (Tylenchida: Heteroderidae). Intraspecific variation was not observed within the populations of H. filipjevi which could be in the same genotypic group. In addition to the high incidence of these Heterodera spp., intensive cereal cropping systems with/without non-cereal rotations in wheat production areas of Niğde also resulted in high incidence of root lesion nematode, Pratylenchus species., Bu çalışma ile 2018-2019 yıllarında Niğde İli'ndeki başlıca tahıl yetiştirme alanlarında bulunan fitofag nematodların yoğunluk ve dağılımı belirlenmiş, tahıl kist nematodu türlerinin morfolojik ve moleküler yöntemlerle tanımı yapılmıştır. Fitofag nematodlar 12 cins olarak toprak örneklerinin %95'inde tespit edilmiştir. En yaygın fitofag nematodlar sırasıyla, Heterodera, Ditylenchus, Merlinius, Pratylenchus, Aphelenchus, Aphelenchoides, Tylenchus, Helicotylenchus, Trophurus, Pratylenchoides, Filenchus ve Xiphinema cinsleridir (bulunma yoğunluğuna göre sıralanmıştır). İncelenen toprak örneklerinin %75’inde tahıl kist nematodu (Heterodera spp.) bulunmuştur. Kistlerin ve 2. dönem larvaların ölçümleri ve morfolojik karakterlerinin değerlendirilmesiyle elde edilen sonuçlarda Heterodera filipjevi (Madzhidov, 1981) Stelter, 1984 olarak tespit edilmiş olup sadece Çamardı’dan iki popülasyon Heterodera latipons Franklin, 1969 (Tylenchida: Heteroderidae) olarak belirlenmiştir. Heterodera filipjevi’nin tür içi varyasyonlarına bakıldığında hepsinin aynı gurupta olabileceği değerlendirilmiştir. Buna ilave olarak tahıl kist nematodları yanında kök lezyon nematodlarının, Pratylenchus türlerinin de rotasyon yapılan/yapılmayan Niğde İli tarım alanlarında yüksek yoğunlukta bulunduğu sonucuna varılmıştır.