Search

Geleneksel sinemada kadınlık, patriarkal ideolojiye hizmet edecek biçimde yeniden düzenlenmiştir. Feminist karşı sinema ise, geleneksel anlatı sinemasının yararlandığı teknik ve biçimleri yıkarak kadının kadın olarak sunulduğu yeni bir sinema dilinin var olduğunu göstermektedir. Fransız Yeni Dalga akımının öncüsü kabul edilen Agnès Varda feminist hareketten etkilenerek yarattığı yenilikçi sinema dili ile kadının sinemadaki temsilini değiştirmeyi hedeflemiş ve özne konumu kazanan kadın karakterler sunmuştur. Çalışma kapsamında, Agnès Varda’nın ikinci dalga feminist hareketle eşzamanlı yönettiği Cléo 5 to 7 (1962), Happiness (1965) ve One Sings, the Other Doesn't (1977) adlı filmlerinde feminist karşı sinema perspektifinden imge ve bakış kavramları bağlamında kadın karakterlerin nasıl konumlandığı analiz edilecektir.

The Square (2017) es una película de Ruben Ostlund en la que irónicamente critica el estado del individuo en la sociedad moderna en la que nació. Ruben Ostlund desarrolló el filme bajo la influencia de la filosofía de la Ilustración y, por este motivo, se enfoca en la razón. En nuestro estudio de esta película, pondremos en evidencia, con referencia a algunos conceptos de Jean Baudrillard, Arhur Danto y Donald Kuspits, que el arte contemporáneo —que se ha convertido en un producto y un objeto de consumo— ha perdido su significado. Asimismo, analizaremos la relación entre la Ilustración, el individuo y sus formas actuales, teniendo como referencia conceptos planteados por Max Horkheimer y Pankaj Mishra.

Turk Sinemasi’nda 2000’li yillardan itibaren, kadin karakterlerin yas, sinifsal aidiyet, meslek ve yasam tarzi baglaminda oncesindeki donemlere kiyasla daha farklilastigi bir doneme girilmistir. Mavi Dalga (Zeynep Dadak, Merve Kayan 2013) ve Ikimizin Yerine (Umur Turagay 2016) filmleri de bu cercevede yer alan orneklerden ikisidir. Soz konusu iki filmde de, kadin karakterler ogretmenlerine asik olurlar. Mavi Dalga ve Ikimizin Yerine filmlerinin kadin karakterlerini soz konusu duygusal iliski cercevesinde ele alma sekli, toplumsal cinsiyet politikasi baglaminda onem arz etmektedir. Mavi Dalga, anlatisinin merkezine kadinlarin dayanismasini ve arkadasligini, Ikinci Dalga Feminist Hareket’te tanimlandigi sekliyle kiz kardeslik temasini koymaktadir. Kiz kardeslik temasina yapilan vurgu bas karakter Deniz’in, ogretmenine olan ilgisinin iliskiye donusmesinin onune gecer ve kendi yasiti erkek arkadasiyla romantik iliskisini de onemsiz kilar. Ikimizin Yerine ise bas karakter Cicek’in hayatinin ve dolayisiyla anlatinin tum odak noktasini, dershane ogretmenine duydugu aska ve aralarindaki iliskiye sabitler. Cicek’i soz konusu iliski disinda her seyden soyutlar. Calisma kapsaminda iki filmin karsilastirmali analizi yapilarak; Mavi Dalga’nin De Lauretis ve Smelik’e atifla kadin karakterlerini tarihsel birer ozne olarak konumlayan ve boylelikle kadinlarin metaforlar haline gelmesine karsi cikan bir film, Ikimizin Yerine’nin De Lauretis, Johnston ve Smelik’e atifla kadinin kadin olarak temsil edilmedigi, kadinin mit olarak yer aldigi, anlati yapisinin erkek arzusu tarafindan duzenlendigi bir film oldugu ortaya konulmaya calisilacaktir.

Türk Sineması’nda 2000’li yıllardan itibaren, kadın karakterlerin yaş, sınıfsal aidiyet, meslek veyaşam tarzı bağlamında öncesindeki dönemlere kıyasla daha farklılaştığı bir döneme girilmiştir.Mavi Dalga (Zeynep Dadak, Merve Kayan 2013) ve İkimizin Yerine (Umur Turagay 2016) filmleri debu çerçevede yer alan örneklerden ikisidir. Söz konusu iki filmde de, kadın karakterler öğretmenlerineaşık olurlar. Mavi Dalga ve İkimizin Yerine filmlerinin kadın karakterlerini söz konusu duygusalilişki çerçevesinde ele alma şekli, toplumsal cinsiyet politikası bağlamında önem arz etmektedir. MaviDalga, anlatısının merkezine kadınların dayanışmasını ve arkadaşlığını, İkinci Dalga FeministHareket’te tanımlandığı şekliyle kız kardeşlik temasını koymaktadır. Kız kardeşlik temasına yapılanvurgu baş karakter Deniz’in, öğretmenine olan ilgisinin ilişkiye dönüşmesinin önüne geçer ve kendiyaşıtı erkek arkadaşıyla romantik ilişkisini de önemsiz kılar. İkimizin Yerine ise baş karakter Çiçek’inhayatının ve dolayısıyla anlatının tüm odak noktasını, dershane öğretmenine duyduğu aşka vearalarındaki ilişkiye sabitler. Çiçek’i söz konusu ilişki dışında her şeyden soyutlar. Çalışmakapsamında iki filmin karşılaştırmalı analizi yapılarak; Mavi Dalga’nın De Lauretis ve Smelik’e atıflakadın karakterlerini tarihsel birer özne olarak konumlayan ve böylelikle kadınların metaforlar halinegelmesine karşı çıkan bir film, İkimizin Yerine’nin De Lauretis, Johnston ve Smelik’e atıfla kadınınkadın olarak temsil edilmediği, kadının mit olarak yer aldığı, anlatı yapısının erkek arzusu tarafındandüzenlendiği bir film olduğu ortaya konulmaya çalışılacaktır.

he movie Kaybedenler Kulübü can be seen as an ordinary period film. Although the film takes place in the mid 1990's, it often has no periodic indicator or any expression pertaining to the period. Here, it is possible to say that the film has no borders between time and space. Although the events in the film take place in the 1990's, the audience, not having any idea about the film’s subject or the characters, can easily think that the events occur today due to the visual structure of the film. This choice may be considered as a tribute to the past, or can also be seen as an effort to bring the past forth into the present; to revive the past. Precisely within the framework of the unnoticed efforts, the real characters have began began to make the same program again, but not surprisingly, it does not meet sufficient interest. Because it is obvious that, the radio program is a periodic product. The said effort to revive the book of Baudrillard and Simulation Simulakrlar Ramses finds an optimistic reflection within the text entitled The Story of the Resurrection. After its removal from the tomb, the mummy of Ramses II decays throwing the researchers into great despair. Furthermore, the film does not establish the basis and conjuncture of radio programs' being popular in the 1990's and completely degrades itself into a product of “visual culture”. Usage of different framing to divide the screen and excessive usage of music to support the film results in its being solely consisting of form. In the film, it is possible to see neither the answer to the question “Why are these people losers?”, nor the connection between being a loser and the 1990's. Instead, Kaybedenler Kulübü builds its world upon the solitude of the characters and the discourse of the conservative world of men's fraternity.

According to a research conducted by the Turkish Republic Prime Ministry Directorate General on the Status of Women in 2008, the most common type of violence encountered by women is violence inflicted on them by men with whom they have a romantic relationship. According to the same research, the violence committed by their lovers or spouses is more common than the risk of harassment or rape by an unknown person or an acquaintance. In this respect, it is particularly important to study the films which are about domestic violence or mention this subject in Turkish Cinema in order to analyse how the violence under consideration is interpreted by directors. The films which are considered to mention domestic violence in Turkish Cinema in the last ten years can be chronologically listed as: "Itiraf" Zeki Demirkubuz 2001 , "Gonul Yarasi" Yavuz Turgul 2004 , "Banyo" Mustafa Altioklar 2005 , "Iki Cizgi" Selim Evci 2008 , "Vicdan" Erden Kiral 2008 , "Uc Maymun" Nuri Bilge Ceylan 2008 , "Sicak" Abdullah Oguz 2008 and "Geriye Kalan" Cigdem Vitrinel 2011 . The purpose of this paper is to analyse which reasons are presented in these films as the source of violence committed by men in the domestic space and if this violence is justified by those films by the medium of politics of representation. The concept of honour killing is also included in the analysis since the female characters in two of these films, Gonul Yarasi and Vicdan, are killed

Sinema kendi yasaları ve kendi dili olan endüstrileşmiş bir sanat dalıdır. Sinema tarihi genel anlamda tarihin bir dalı, filmlerse ülkelerin tarih yazma araçlarından biridir. Yapıldığı dönemin toplumsal yapısı, kültürel dönüşümü, egemen olan ideolojilerden etkilenme özelliğine göre sinema, aslında ait olduğu ülkenin tarihinin ve toplumsal yaşamının yansıtılma biçimlerindendir. Bu bakımdan ele alındığında, çalışmada, toplumda yaşanan bozulma, kendi kültüründen ve özünden uzaklaşma, ahlaki ve etik değerlerde yaşanan dejenerasyonu da yansıtma özelliğine sahip sinemanın aracılığıyla bağımsızlığın kazanılmasının ardından Azerbaycan toplumunda yaşanan değişimler ve toplum yapısında oluşan yozlaşma unsuru incelenmiştir. Yozlaşma her ülkede farklı sistemlerde farklı şekillerde kendini göstermiştir. Azerbaycan'da bağımsızlığın kazanılmasının ardından serbest ekonomiye geçiş ve siyasal, ekonomik ve savaş nedeniyle toplumda yaşanan yozlaşma daha belirgin şekilde kendini dışa vurmuştur.Toplumsal değişimler hayatı her alanda etkiler. Serbest piyasa ekonomisine geçiş aşamasında her ülkenin karşılaştığı negatif durumlar Azerbaycan toplumu için de geçerli olmuştur. Azerbaycan'da bağımsızlığın kazanılmasının ardından geleneksel toplum yapısında oluşan değişimler, sosyalist ekonomiden pazar ekonomisine geçişin getirdiği sorunlar, ülke hayatını etkilemekle beraber sanat dallarını, özellikle sinema sektörünü de derinden etkilemiştir. 1990'lı yıllar Azerbaycan sinemasında yozlaşma unsurunun ele alınma biçimleri seçilen film örnekleri kapsamında, etik, ahlak ve yozlaşma kavramları çerçevesinde incelenmiştir. Cinema is an industrialized art form with its own laws and its own language. Cinema history is generally a branch of history, and movies are one of the writing tools of countries`. By the period of social structure, the cultural transformation, the influence of the dominant ideologies, Cinema is one of the forms of history reflection and the social life of country, which it belongs to. In this regard, this study, after the independence of Azerbaijan, the changes in the society of the country and degeneration in the community were investigated through the cinema, which has the characteristic of reflecting the degeneration in moral and ethical values, the degeneration in society and divergence from its own culture and essence. Degeneration has manifested itself on different systems in various forms in different countries. After gaining independence, the degeneration experienced in the society has exposed itself more clearly due to the free economic passage, political, economic and war problems. Social changings affects every aspect of life. Negative situations that each country encountered during the passage to the free market economy was also valid for the Azerbaijani society. After independence, the changes in the traditional society structure, the problems brought by the transition from the socialist economy to the market economy have deeply affected the branches of art, especially the cinema industry. The handling types of degeneration were analyzed within the context of ethics, morality, and degeneration within the scope of selected film example Azerbaijani cinema in the 1990s. 126

Sinema toplumsal cinsiyetin kayda değer bir tarihini sunar. Bütün totaliter rejimler özünde cinsiyetçi, ataerkil ve heteronormatiftir. Bu aksiyomlardan hareketle, bu tez çalışması İspanyol auteur yönetmen Pedro Almodovar sinemasında toplumsal cinsiyet temsillerini feminist ve queer eleştiri bağlamında ele almaktadır. Pedro Almodovar, Franco rejimi döneminde doğup büyümüş ve ilk filmlerini çekmeye Franco'nun iktidarının zayıfladığı demokrasiye geçiş döneminde başlamıştır. Almodovar, filmleriyle özellikle İspanya'da dönüşümün önemli veçhelerinden biri olan La Movida'nın sembolü haline gelmiştir. Bu bağlamda Almodovar sinemasının Franco'nun faşist ideolojisinin ataerkil/heteronormatif boyutlarına karşı direniş gösterdiği iddia edilebilir. Bu kapsamda, önce kavramsal çerçeve içinde iktidar, toplumsal cinsiyet, feminizm, queer gibi kavramlara değinilmiş, daha sonra İspanyol toplumu ve Almodovar sineması ile ilgili genel görünüme değinilmiştir. Çalışmanın analiz kısmında Pedro Almodovar'ın üç filmi –Bunu Hak Edecek Ne Yaptım??, Kötü Eğitim ve İçinde Yaşadığım Deri– metin analiziyle incelenmiş, feminist/queer eleştiriye tabi tutulmuştur.Anahtar Kelimeler: Franco İspanyası, Toplumsal Cinsiyet, Feminizm, Queer, Film, Eleştiri. Cinema presents a remarkable history of gender. All totalitarian regimes are essentially sexist, patriarchal and heteronormative. Starting from this point of view, this dissertation discusses the representations of gender in the cinema of Spanish auteur director Pedro Almodovar in the context of feminist/queer criticism. Pedro Almodovar was born and grew up under the Franco regime and began his film career at a time when Franco's power weakened in the process of transition to democracy. With his films, Almodovar has become a symbol of La Movida which is one of the important aspects of transformation in Spain. Within this context, it could be claimed that Almodovar's cinema has shown resistance to patriarchal/heteronormative dimensions of Franco's fascist ideology. Within this scope, firstly, concepts such as power, gender, feminism has been explained in the theoretical framework. Then, a general panoroma of Spanish society and Almodovar's filmography have been referred. In the analysis part of the study, three selected films of Almodovar –¿Qué he hecho yo para merecer esto?, La mala educación and La piel que habito– have been examined through textual analysis and subjected to feminist/queer criticism.Keywords: Franco Spain, Gender, Feminism, Queer, Film, Criticism. 141