Search

Cumhuriyet Dönemi'ne geçişle birlikte Türkiye, çok yönlü ve hızla şekillenen bir değişim ve gelişim süreci yaşamıştır. Bu değişim ve gelişim sürecinden en fazla etkilenen alanlardan biri de kentler olmuştur. Yaşayan ve sürekli gelişen birer organizma olan kentler, devlet yapısında meydana gelen toplumsal, siyasal, kültürel ve iktisadi değişimlerden etkilenerek hızla dönüşüm geçirmişlerdir. Başta devletin yönetim merkezi Ankara olmak üzere, Anadolu kentlerinin yeniden inşa edilme süreci başlamıştır. Başkent olma özelliği ile diğer kentlerden ayrılan Ankara'nın imarı ise, dönemin en önemli konuları arasında yer almıştır. 'Ankara'nın imarı', yeni kurulan devletin ideallerinin somutlaştırılmasına yönelik ilk girişim olmuştur. Devletin başarısıyla özdeşleşen çağdaş bir başkent imgesi oluşturma düşüncesiyle kentsel planlama sürecine girilmiştir. Ankara, hem yeni devletin başkentliğini üstlenmiş, hem de Batılı yaşam biçiminin, yeni kent planlama anlayışının ve modern mimari üslubun diğer kentlere de yansıtılmasına öncülük etmiştir. Devletin imar politikalarının merkezi haline gelen Ankara'nın planlı kentsel gelişimi ve mekânsal dönüşümünün, ülkedeki tüm kentlere örnek olması beklenmiştir. Özellikle, 1928 yılında düzenlenen imar yarışması, Ankara'nın planlı kentsel gelişimi, kent dokusunun değişimi ve mekânsal dönüşümünde büyük bir kırılma noktası olmuştur.Bu çalışmada, üstlendiği yeni roller ve kazandığı yeni boyutlar ile birlikte kent planlamasında köklü bir gelişim ve değişim süreci yaşayan başkent Ankara irdelenmiştir. Küçük bir Anadolu kentinden 'Başkent Ankara' kimliğine evrilme sürecinin önemli aktörlerinden 'Hermann Jansen'in kent planlama anlayışı ele alınmıştır. Türkiye'ye modern bir planlama anlayışı getiren, ülkedeki birçok kentin planlı gelişimine önemli katkılar sağlayan 'Jansen Planı' ve kararları incelenmiştir., With the transition to the Republican Period, Turkey has experienced a process of change and development that has been shaped in various ways and rapidly. One of the areas most affected by this process of change and development has been cities. Cities, which are living and constantly developing organisms, have undergone rapid transformation by being affected by the social, political, cultural and economic changes in the state structure. The process of rebuilding the Anatolian cities, especially Ankara which is the administrative center of the state, has begun. The reconstruction of Ankara, which differs from other cities with its feature of being the capital, was among the most important issues of the period. The 'reconstruction of Ankara' was the first attempt to concretize the ideology of the newly established state. The urban planning process was started with the idea of creating a contemporary capital image identified with the success of the state. Ankara not only assumed the capital of the new state, but also pioneered the reflection of the Western way of life, the new urban planning approach and the modern architectural style to other cities. The planned urban development and spatial transformation of Ankara, which has become the center of the state's zoning policies, was expected to be an example for all cities in the country. In particular, the competition held in 1928 was a major breaking point in the planned urban development, change of urban fabric and spatial transformation in Ankara.In this study, the capital Ankara, which has experienced a radical development and change process in urban planning, with the new roles it has assumed and the new dimensions it has gained, has been examined. The urban planning approach of 'Hermann Jansen', one of the important actors of the process of evolving from a small Anatolian city to the identity of 'Capital Ankara', wasis discussed. The 'Jansen Plan' and its principles, which have brought a modern planning approach to Turkey and made significant contributions to the planned development of the cities in the country, were examined.

Türkiye, coğrafi konumundan dolayı iklim değişikliğinden etkilenebileceğinden sürdürülebilir tarıma yönelik eylemleri uygulaması zorunlu ülkelerdendir ve “Avrupa Yeşil Mutabakatı” na uyum faaliyetlerini hızlandırarak, pestisit, tarım ilacı ve kimyasal gübre kullanımlarının azaltılması için çok yönlü çalışmalar yürütmektedir. Bu bağlamda, tarımsal üretimi olumsuz etkileyen çevresel şartlara duyarlı bir kamuoyu geliştirilmesi için okullarda verilecek eğitim-öğretim ve öğretmen yetiştirme özenle ele alınmalıdır. Bu çalışmada, biyoloji öğretmen adaylarının çevre kirliliğinin tarımsal üretime etkisine ve bu konuların eğitimine ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseninde olup, Ankara’da bir devlet üniversitesinde öğrenim gören, amaçlı örneklemeyle seçilen 30 biyoloji öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanan veriler, betimsel ve içerik analizine tabii tutulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, tüm öğretmen adaylarının çevresel kirliliğin tarımsal üretime etkisi olduğu, konuya ilişkin eğitim almaya istekli oldukları ve özellikle tarımsal üretime etki eden çevre kirliliği faktörleriyle (%57), çevre kirliliğinin tarımsal üretimi etkilediği yönlerle (%43) ilgili kapsamlı görüşleri bulunduğu tespit edilmiştir. Ancak çevre kirliliğinin insan sağlığına olumsuz etkileriyle ilgili açılımları yeterince yapamadıkları ve buna yönelik görüşlerin düşük frekansta (%2.2) olduğu da görülmüştür. Bununla beraber, çevre kirliliğinin tarımsal üretime etkileriyle ilgili eğitimine dair, içerik (%39), öğrenme ortamı (%29), öğretim yöntem-teknikleri (%25) ve öğretim materyalleri (%7) temalarıyla ilgili geniş çerçevede görüşleri olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, çevre kirliliğin tarımsal üretime etkilerinin indirgenmesi ve sağlıklı koşulların yaratılması için öğretmen adaylarının bilgi ve deneyimle donatılmalarını, öğretmen yetiştiren programların insan sağlığına ekolojik yaklaşıma dayalı olarak yeniden düzenlenmesini ve her yerin eğitim ortamı ve öğretim unsuru olarak kullanılabileceği, görsel ve güncel kaynaklarca zengin, yenilenmiş öğretim yaklaşımlarına göre yeni bir eğitim anlayışı geliştirilmesi gerekliliğini düşündürmektedir.

In almost every stage of life, individuals may be faced with situations or problems that require choosing among many alternatives. These situations and problems lead individuals to find solutions; in other words, it forces them to choose. The selection process, which starts with the formation of more than one alternative, ends with the selection of one of the alternatives that reach the target within the framework of certain criteria. This selection process most simply describes the “decision-making”. Decision making is an action that is highly intertwined with individual’s life. Individuals often make decisions unconsciously and involuntarily. However, some decisions are not always simple, routine, specific or easy to resolve. On the other hand, some decisions are much more complex, uncertain or carry high-risk. At this point, with the “decision-making” which is one of the most important elements of the management science, becoming indispensable for managerial processes, decision-making approaches have emerged. This study was carried out in order to reveal the importance of the concept of “decision making”, which deeply affects all areas of life., Yaşamın hemen her aşamasında, yapılmakta olan veya yapılması planlanan çeşitli eylem ve olaylar ile ilgili çok sayıda alternatif arasından seçim yapmayı gerektiren durum veya problemlerle karşı karşıya kalınabilmektedir. Bu durum ve problemler, insanları çözüm bulmaya yöneltmekte; başka bir ifadeyle, seçim yapmaya zorlamaktadır. Birden fazla alternatifin oluşması durumuyla başlayan seçim süreci, belirli ölçütler çerçevesinde hedefe ulaştıran alternatiflerden bir veya birkaçının seçilmesiyle sonlanmaktadır. Bu seçim işlemi, “karar verme” eylemini en basit şekilde tanımlamaktadır. Karar verme, insan yaşamıyla oldukça iç içe geçmiş bir eylemdir. İnsanlar, zaman zaman farkında olmaksızın, istemsiz olarak karar vermektedir. Ancak, verilmesi gereken kararlar, her zaman basit, rutin, belirlilik içeren, üzerinde fazla düşünmeyi gerektirmeyen ve çözümlenmesi kolay olan türden olmayabilir. Bazı kararlar ise, çok daha karmaşık, belirsizlik içeren ve yüksek risk taşıyan yapıdadır. Bu noktada, yönetim bilimlerinin en önemli unsurlarından biri olan “karar verme”nin yönetsel süreçler için vazgeçilmez bir hale gelmesiyle birlikte karar verme yaklaşımları ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, yaşamın tüm alanlarını derinden etkileyen “karar verme” kavramının önemini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır.

From prehistoric times to the present day, dwelling has been among thebasic vital needs of human beings. In the process of communal development, thechange in the perspective of dwelling concept has caused differences inarchitectural production and houses was developed which could meet the newliving conditions. The traditional dwelling architecture which is the marker ofthe urban identity, is shaped in parallel with the social structure, culturalvalues, social tendencies, belief systems and historical accumulation, becomesa dynamic phenomenon with its communal, social, cultural and historicaldimensions. The traditional houses produced in different geographies anddifferent societies undertake an important mission in terms of being theproduct of the common cultural heritage of the society, forming the historicalmemory and reflecting the philosophy of lifestyle. The traditional TurkishHouse and Japanese House, which is shaped by the ideological attitudes,cultural dynamics, social tendencies, belief systems, economic structure, technologicallevel and the experience of the society, has been in existence for hundreds ofyears. In this study, the similarities and differences between thearchitectural design approaches applied in traditional dwelling architectures,which are produced in two different communities, were examined comparativelyand it was aimed to reveal the original value and importance of the twodwelling traditions. Two traditional dwelling architecture have been evaluatedby analyzing the historical, social, cultural and ideological backgrounds ofdesign principles and structural features applied in their formation. Thegeographical conditions and climatic features with the physical and functionalformations, structural and spatial features and aesthetic richness that influencedthe formation of the traditional Turkish House and the Japanese House wererevealed in the context of the traditional life, values judgments and culturaldynamics. When the findings of the comparative analysis between two traditionaldwelling architectures are evaluated, it is understood that the two dwellingtraditions show similarities in terms of the flexible spatial configuration andthe interior design details and differences in terms of the principles appliedin the interior organization, construction techniques and structural features., Tarih öncesi dönemlerdengünümüze dek barınma, insanoğlunun temel yaşamsal gereksinimleri arasında yeralmıştır. Toplumsal gelişim sürecinde, barınma kavramına bakış açısınındeğişmesi, mimari üretimde farklılıklara neden olmuş ve yeni yaşam koşullarınacevap verebilecek mekân kurgusuna sahip konutlar geliştirilmiştir. Toplumuntarihi kent kimliğinin imleyicisi olan geleneksel konut mimarisi, toplumsalyapı, kültürel değerler, sosyal eğilimler, inanç sistemleri ve tarihsel birikimile paralel olarak biçimlenerek toplumsal, sosyal, kültürel ve tarihselboyutlarıyla dinamik bir olgu haline gelmektedir. Farklı coğrafyalarda, farklıtoplumlarda üretilen geleneksel konutlar, toplumun ortak kültürel mirasınınürünü olması, tarihi belleğini oluşturması ve yaşam felsefesini yansıtmasıbakımından önemli bir misyon üstlenmektedir. Kültürel değerlerini muhafazaetmeyi başarmış iki toplumun ideolojik tutumları, kültürel dinamikleri, sosyaleğilimleri, inanç sistemleri, ekonomik yapısı, teknolojik düzeyi ve toplumunyaşanmışlıkları ile biçimlenen, geleneksel tasarım ilkelerinin vücud bulduğugeleneksel Türk Evi ile Japon Evi yüzlerce yıldır varlığını sürdürmektedir. Buçalışmada, iki farklı toplumda üretilen geleneksel konut mimarisinde uygulananmimari tasarım yaklaşımları arasındaki benzerlikler ve farklılıklarkarşılaştırmalı olarak incelenerek iki konut geleneğinin özgün değerini veönemini ortaya koymak amaçlanmıştır. İki geleneksel konut mimarisi, oluşumundanuygulanan tasarım ilkelerinin ve yapısal özelliklerinin tarihsel, sosyal,kültürel ve ideolojik arka planları tahlil edilerek değerlendirilmiştir.Geleneksel Türk Evi ile Japon Evi’nin oluşumunda etkili olan coğrafi koşullarve iklimsel özellikler ile birlikte iki toplumun geleneksel yaşamı, değerleryargıları ve kültürel dinamikleri bağlamında iki konut geleneğinin fiziksel veişlevsel oluşumları, yapısal ve mekânsal özellikleri ile estetikselzenginlikleri ortaya konulmuştur. Birbirinden farklı iki topluma ait gelenekselkonut mimarisi arasında yapılan karşılaştırmalı analiz bulgularıdeğerlendirildiğinde, farklı işlevleri bir arada barındıran esnek mekânkurgusu, iç mekân biçimlenişinde uygulanan detaylar bakımından iki gelenekselkonut geleneği oldukça yakın benzerlikler gösterdikleri, özgün yapım tekniklerive yapısal özellikler, iç mekan organizasyonunda uygulanan ilkeler açısındanbirbirlerinden farklı nitelikler taşıdıkları anlaşılmaktadır.

İnsanlığın ilk dönemlerinden günümüze kadar uzanan süreçte konut tasarımı, insanın istek ve gereksinimleri doğrultusunda değişim ve gelişim göstermiştir. Tarihi süreç içerisinde insanoğlu, değişen yaşamsal gereksinimlerin neticesinde, çevre koşullarını denetleyip düzenleyerek yaşamını sürdürebilme mücadelesini kolaylaştırabilmek amacıyla yapay çevreler oluşturmuştur. Toplumsal yapı, kültürel değerler ve tarihi birikimden beslenen konut mimarisi, bulunduğu çevreye anlamsal, psikolojik, sosyolojik ve estetiksel boyutlarda misyonlar yükleyerek kent kimliğinin şekillenmesinde etkin rol oynamaktadır.Tez çalışması kapsamında, Türk Evi ile geleneksel Japon Evi'nin geçirdikleri tarihsel oluşum ve gelişim süreci, her iki konut geleneğinin yapısal özellikleri ile mekan kurgusunun oluşumunda uygulanan mimari tasarım yaklaşımları karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve bu yaklaşımların mimari üzerindeki etkileri irdelenmiştir.Tez çalışmasının birinci bölümünde, tezin amacı, kapsamı ve yöntemi hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca literatür araştırması sürecinde ulaşılabilen kaynaklar ve içerikleri hakkında bilgilere de yer verilmiştir.İkinci bölümde, konut kavramının tanımı yapılmış, konut mimarisinin tarihsel gelişim sürecine değinilmiş ve konut tasarımında etkili olan faktörler incelenmiştir.Üçüncü bölümde, Türk Evi'nin tanımı yapılmış, Türk Evi'nin oluşumunda biçimlenişinde etkili olan faktörler sosyal yaşam, iklim, yapı tekniği, malzeme, ekonomik ve din boyutlarıyla ele alınmış, plan tiplerinin gelişimi ile mekansal ve yapısal özellikleri incelenmiştir.Dördüncü bölümde, geleneksel Japon Evi'nin tarihsel süreç içerisindeki gelişim aşamaları, konut geleneğinin oluşumuna etki eden faktörler ve tasarım ilkeleri, mekansal özellikler ve yapısal bileşenlerin bir araya gelişleri ile ilgili nitelikler plan, kesit ve kütle bağlamında detaylı bir şekilde irdelenmiştir. Beşinci bölümde ise incelenen iki geleneksel konut mimarisi arasındaki mekansal tasarım kurguları ve yapısal sistemlerinde görülen benzerlikler ve farklılıklar karşılaştırmalı olarak analiz edilerek ortaya konulmuştur. Altıncı bölümde ise yapılan analiz ve değerlendirmelerin doğrultusunda sonuca ulaşılmıştır. Since the early periods of humanity, the dwelling design has changed and developed in accordance with the requests and needs of people. In the historical process, human beings have created artificial environments in order to facilitate the struggle of their lives by controlling and regulating the environment as a result of changing vital needs. The dwelling architecture which is nourished by the social structure, cultural values and historical accumulation of society, play active roles in shaping urban identity by establishing semantic, psychological, sociological and aesthetic perspectives.In the content of thesis, the process of historical formation and development of the Turkish house and the traditional Japanese house, the architectural design approaches applied in the structural features and the spatial configuration of both dwellings and the effects of these approaches on architecture were examined comparatively.The first chapter of the thesis provides information about the purpose, scope and method of the thesis. In addition, information about the sources and their contents that was found in the literature research process was given.In the second chapter, the definition of dwelling, the process of historical development and the factors that affecting the housing design have been mentioned.In the third chapter, the definition of the Turkish House and the factors that affecting the formation of the Turkish House were examined in terms of the social life, climate, building technique, material, economic and religion, and the development of the plan types, spatial and structural features were investigated.In the fourth chapter, the development stages of the traditional Japanese house in the historical process, the factors affecting the formation of the tradition dwelling and the design principles, spatial characteristics and the structural components were examined in terms of plan, section and mass in detail.The fifth chapter provides the similarities and differences in the spatial configuration and structural systems between the two traditional dwelling architecture were analyzed comparatively. In the sixth chapter, the results that achieved through analysis and evaluations were given in the conclusion. 177