Search

Firdevsî’nin Şehnâme adlı eseri, İran Edebiyat tarihinin en büyük hamasi manzumelerinden ve doğunun en tanınmış epopelerinden biridir. Firdevsî’yi, İran ve tarihi için sembol olmuş Şehnâme’yi ve Şehnâme’nin kahramanlarını farklı bakış açılarıyla değerlendiren Büyük Selçuklu Devleti’nin saray şairlerinden olan Emîr Mu‘izzî’nin bu yöndeki ifadeleri, çok çarpıcıdır. Mu‘izzî, dîvânındaki pek çok şiir ve beyitlerinde, kendi sultanları yanında Şehnâme kahramanlarının hizmetçi dahi olamayacağı şeklindeki dikkate değer ve mübalağalı ifadelere yer vererek, Selçuklu sultanlarının büyüklüğünü ve başarılarını anlatmaktadır. Ayrıca Firdevsî’yi, eseri Şehnâme’yi ve Şehnâme kahramanlarını eleştirmekte, yalanlamakta ve küçük görmektedir. Büyük Selçuklu dönemi Türk asıllı şairi Mu‘izzî’nin bu yöndeki tercihlerinin ve anlatımlarının, onun Selçuklularla ilgili ne gibi duyarlılık taşıdığının anlaşılması ve görülmesi bakımından da bir hayli önemlidir. Bu çalışmada Mu‘izzî’nin, Firdevsî, Şehnâme ve Şehnâme kahramanları hakkındaki dikkat çekici ifadelerine yer verilmiştir.

Amīr Mo‘ezzī (518-521/1124-1127), who was on duty with the title as Amīru’s-shu‘arā in Great Seljuk Palace for more than half a century is an important figure in the history and culture of Seljuks. Thanks to his father, Burhānī, who was Sultan Alp Arslan’s poet, Mo‘ezzī lived around the palace and has a dīwān with 19.000 verses especially consisting of poems written for Seljuk sultans and statesman such as Malekshah (d. 485/1092), Barkyaruk (d. 498/1104), Mohammad Tapar (d. 511/1118) and Sancar (d. 522/1157) since his childhood. It is possible to find the information about many historical people. Apart from these figures, another figure that Mo‘ezzī praised in his dīwān is Tāc al-dīn Hātun (d. 487/1094) who is the mother of Sultan Sancar and Sultan Mohammad. It has great importance to study how Tāc al-dīn Hātun takes place in Mo‘ezzī’s Dīwān and thought. On one hand, some inferences can be gained in terms of characteristic features of Tāc al-dīn Hātun that Mo‘ezzī selected to include in his work, on the other hand information can be gained about the existence of Tāc al-dīn Hātun in literary and historic texts. In this context, statements and information given by Mo‘ezzī about the praises of Tāc al-dīn Hātun will contribute to the studies in this field. Structured AbstractAmīr Mo‘ezzī (518-521/1124-1127), who was on duty with the title as Amīru’s-shu‘arā in Great Seljuk Palace for more than half a century is an important figure in the history and culture of Seljuks.Another figure that Mo‘ezzī praises in his Dīwān is Tāc al-dīn Hātun (d. 487/1094) who is the mother of Sultan Sancar and Sultan Mohammad. Tāc al-dīn Hātun, who was mentioned with the titles tāc-ı dīn u dunyā (the crown of the world and the religion) and tāc-ı dīn (the crown of the religion), is one of the two women who Mo‘ezzī praised individually. Another female figure Mo‘ezzī praised individually with an ode consisting of 25 verses, is the sister of Sultan Sancar and the daughter of Terken Hātun, Shah Hātun (Māh Malek Hātun). However, in Dīwān, there are 10 separate odes consisting of 268 verses for Tāc al-dīn Hātun. In addition, in some odes and poems which does not mention directly the name of Tāc al-dīn Hātun praised her various aspects. In other words, Tāc al-dīn Hātun is the first female ruler who is the most praised in Dīwān. Mo‘ezzī’s poems about Tāc al-dīn Hātun show us how important and effective it was in the palace of the Great Seljuk State and its administrative level.Amir Mo‘ezzī’s addressing, qualifications and statements used in praising Tāc al-dīn Hātun in Dīwān shows how Tāc al-dīn Hātun and Turkish woman’s religiousness, glorification of religion and the state and how they are as mother and ruler. It is also about preserving the success and survival of her sons thanks to her qualifications and characteristics. What is also mentioned in Dīwān is how important and effective she was in administrative affairs and how she was proud of her sons. In addition, Tāc al-dīn Hātun attracted attention with her modesty, good manners and political knowledge. She is also frequently referred in Mo‘ezzī’s Dīwān with her manners such as making charities for survival of Islam, asking for the consent of her sons for many works, her cautiousness, prudence, compassion and tolerance towards the people.Mo‘ezzī praised Tāc al-dīn Hātun in Dīwān for her religiousness, tolerance, patience and pious, modesty, morality, her making the religion reach peace, raising the state and religion, making charities for the religion by making a great contribution to Islam, having the influence on her sons’ successes and leading them to beneficial affairs, making efforts for the survival of her state and nation, being one of the most powerful and influential women of the Great Seljuk State, her wisdom, farsightedness and generosity.Amir Mo‘ezzī, who was one of the poets praising the most for Tāc al-dīn Hātun took place the recognition of Tāc al-dīn Hātun as a state figure, her religiousness, her role on her sons Sultan Sancar and Sultan Mohammad Tapar’s power and sovereignty, her characteristics and skills. In the light of Mo‘ezzī’s statements, it is obvious that Tāc al-dīn Hātun had an active role in political and administrative affairs and had a significant influence on his sons considering the difficulties of her century. It is also understood that Tāc al-dīn Hātun was a powerful, influential and authoritative woman in Turkish history and Dīwān. In the poems, Mo‘ezzī expressed how Tāc al-dīn Hātun was as a governor and sultan, in which aspects she was an example to her people, and how she contributed to Turkish state, culture and Islam in administrative and religious matters., Büyük Selçuklu Devleti sarayında Emîrüşşü‘arâ unvanıyla yarım asrı aşkın bir sürede bulunan Emîr Mu‘izzî (öl. 518-521/1124-1127), Selçuklu tarihi ve kültürü açısından önemli bir şahsiyettir. Sultan Alp Arslan’ın şairi olan babası Burhânî sayesinde çocukluğundan itibaren saray çevresinde yaşayan Mu‘izzî’nin 19.000 beyit civarındaki Dîvân’ı, bilhassa Melikşâh (öl. 485/1092), Berkyâruk (öl. 498/1104), Muhammed Tapar (öl. 511/1118) ve Sencer (öl. 552/1157) gibi Selçuklu sultanları, vezirler, emîrler ve devlet adamları için yazılmış şiirlerden oluşmaktadır. Onun şiirlerinde birçok tarihî şahsiyet hakkında bilgiye ulaşabilmek mümkündür. Bunların yanı sıra hayatına dair tarih kaynaklarında çok fazla ve detaylı malumat bulunmayan ve Mu‘izzî’nin, Dîvân’da adına övgüde bulunduğu şahsiyetlerden biri de daha çok Tâceddîn Seferiyye ya da Seferiyye Hâtun olarak bilinen Sultan Sencer’in ve Sultan Muhammed’in anneleri Tâceddîn Hâtun’dur (öl. 487/1094). Mu‘izzî’nin Dîvân’ında ve düşünce dünyasında Tâceddîn Hâtun’un ne şekilde yer aldığını tespite çalışmak birçok açıdan anlam yüklüdür. Bir yandan Mu‘izzî’nin, Tâceddîn Hâtun’u hangi özellikleri ve yönleri dolayısıyla eserine dâhil ettiği hakkında sonuçlara ulaşılabilecek, öte yandan Tâceddîn Hâtun’un edebî ve tarihî metinlerdeki varlığı hakkında bilgiler elde edilebilecektir. Böylece Mu‘izzî’nin Tâceddîn Hâtun methiyelerindeki beyanları ve bilgileri, bu alanda yapılan çalışmalara katkı sağlayacaktır.

Bu çalışmada, kefir taneleri ve liyofilize kefir kültürü kullanılarak mikrobiyal levan ve pullulan ilavesiyle 22℃ ve 30°C sıcaklıkta üretilen kefirlerde fermantasyondan önce ve sonra inoküle edilen bazı Gr(+) ve G(-) bakterilerin davranışlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Üretilen kefir örneklerinin 6±1°C'de 14 günlük depolama boyunca fiziksel, kimyasal, mikrobiyolojik ve duyusal analizleri yapılmıştır. En düşük pH değerinin (4,24±0,01) ve en yüksek titrasyon asitliği değerinin (1,10±0,00) 30°C'de kefir taneleri kullanılarak üretilen kontrol örneklerinde; en yüksek EPS içeriğinin (465,3±2,00 mg/kg) 30°C'de kefir taneleri kullanılarak ve mikrobiyal levan ilavesiyle üretilen örneklerde olduğu belirlenmiştir. Kefir üretiminde kefir taneleri kullanımı ve mikrobiyal polisakkarit ilavesi örneklerdeki maya sayısını istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde arttırmıştır (p, In this study, it is aimed to investigate the behaviors of some Gr(+) and G(-) bacteria inoculated before and after fermentation in kefirs produced by using kefir grains and lyophilized kefir culture and adding microbial levan and pullulan at 22 and 30°C. The physical, chemical, microbiological and sensory analysis of kefir samples were carried out during 14 days of storage at 6±1°C. The lowest pH value (4.24±0.01) and the highest titratable acidity (1.10±0.00) were determined in control samples produced by using kefir grains at 30°C; the highest EPS content (465.3±2.00 mg/kg) was determined in samples produced by using kefir grains with the addition of microbial levan at 30°C. The use of kefir grains and the addition of microbial polysaccharides in the production of kefir increased the yeast counts in the samples significantly (p

اینحقیقتی آشکار است که در شعر کلاسیک عشق به بهترین شیوه در قالب غزل و مثنوی‌ها شرحداده شده است. عشق، فصل مشترک ادبیات عرب، فارس و ترک است. دو نمونۀ این مثنوی‌ کهسرچشمۀ هردو، به یک افسانۀ عربی برمی‌گردد و زیباترین نمونۀ مثنوی‌های ترکی بهشمار می‌روند مثنوی لیلی و مجنونِ فضولی و مثنوی حسن و عشق شیخ غالب -از شعرای دیوانی قرن هجدهم- است. این مضامین به بخشی از ادبیات کلاسیک تبدیلشده و در دوران مختلف و در جوامع گوناگون پذیرفته شده اند و همین باعث ایجاد یکمیراث ادبی مشترک شده است. اسلوب‌های کلاسیک ادبیات ترک، ایران و عرب نیز به عنواناجزای تشکیل دهندۀ این میراث مشترک به میزان مشخصی به یکدیگر نزدیکند. این مثنوی‌هادر دوران مختلف و در جوامع متفاوت بارها موضوع فعالیت‌های ادبی شده و این تداوم ودوام و قوام ادبی باعث غنای این مضامین شده است. در این مقاله، با بهره‌گیری از دومثنوی مذکور، حالات عشق و سفر دشوارِ راه عشق مورد بررسی قرار می‌گیرد.

Büyük Selçuklu Devleti sarayında meliküşşü‘arâ unvanıyla yarımasrı aşkın bir süre bulunan Emîr Mu‘izzî (öl. 518-521/1124-1127),methiye konulu şiir yazma özelliğiyle esas kimliğini kazanmış Büyük Selçuklu saray şairidir. Büyük Selçuklu Devleti’nin sultanları,emîrleri, vezirleri ve önemli tarihî şahsiyetleri için şiirler söyleyenMu‘izzî’nin şairlikteki başarısı, eski ve yeni bütün şahsiyetler tarafından kabul görmüştür. Gerek eski edebiyatçılar gerekse son dönemedebiyatçıların eserlerinde Mu‘izzî’nin yer alması, şairliği hususunda özellikli oluşunu göstermektedir. Ayrıca birçok edebiyat tarihçisitarafından Farsça gazelin öncüleri arasında zikredilen Mu‘izzî, Farsedebiyatında gazel nazım şeklinin temelini atmış şairlerden sayılmaktadır. Mu‘izzî’nin bazı gazellerine bakıldığında ise kendisindenönceki şairlere göre onun yeni mazmunlar üretmede ve gazeli olgunlaştırmada ilk şairlerden olduğunu söylemek mümkündür. ÇünküMu‘izzî, gazel nazım şekline getirdiği yenilik ve anlayışla, diğer gazelşairlerinden ayrılır. Fars edebiyatının en önde gelen gazel şairlerindenolan Hâfız, Mu‘izzî’nin birçok mazmununu incelemiş ve gazellerinden istifade etmiştir. Bunun yanı sıra Senâ’î-i Gaznevî’nin de gazeldeMu‘izzî’yi takip ettiği, aynı şekilde Enverî, Zahîreddîn-i Fâryâbî veAttâr-i Nîşâbûrî gibi meşhur gazel söyleyen şairlerin de Mu‘izzî’yiörnek aldığı bilinmektedir. Ancak gazel, Mu‘izzî’nin devrinde bir şekilde kendi bağını tegazzül ile birlikte kasideden ayırmış ve müstakilbir nazım türü olma yolunda ilerlemiştir. Mu‘izzî’nin dönemi de bubağlamda gazel kalıplarının henüz tomurcuklanmaya başladığı ve olgunluğun ilk evrelerine geçildiği bir dönem olarak düşünülmekteydi.Gazel söylemenin aslının, sevgiliyi övmek olduğu ancak Mu‘izzî’ninbu bahis haricinde tarihî ve hikemî konulara da gazellerinde yer vermesi, gazeli, klasik gazel kurallarına uygun olarak kullanmasının yanısıra gazel tarzının, Mu‘izzî’nin methiyeci yönü ve üslubuyla bütünleştiğini de göstermektedir. Çünkü Mu‘izzî, esas ününü kasideciliğiyle kazanmıştır. Hâfız gibi en büyük gazel şairinin ve çağdaşı birçokşairin gazelde Mu‘izzî’nin kullandığı teşbih ve betimlemelerden yolaçıkarak onun gazelleri ile üslubunu örnek alması, kendi döneminingazel nazım şeklinde inisiyatif sahibi bir şair olarak önemli bir roloynadığını açıkça göstermektedir. Dîvânındaki bütün şiirleri incelendiğinde, Mu‘izzî’nin gazelcilik yönünün ve gazeldeki ustalığının,aslında Mu‘izzî’nin methiye söylemedeki başarısından kaynaklandığı yadsınamaz bir gerçektir. Ayrıca Mu‘izzî’nin klasik şiirde kasideve gazeli birleştiren, tabiri caizse kasideyi gazele ilhak eden bir şairolduğunu da söylememiz mümkündür. Zaten o zamanlar gazel, yenilik arayışlarının da etkisiyle şeklen gazel biçiminde yazılmış, manasıgeleneksel kasideleri andıran methiyelerden ibaret sayılmıştır. Bununneticesinde Mu‘izzî de çoğu zaman gazele kasidenin görevini ve özelliklerini yüklemiştir, ancak bu yola başvururken şairliğinden ve şiirinden taviz vermemiştir. Fars edebiyatçıları ve edebiyat tarihçileri deMu‘izzî’nin, Farsça gazel nazım şeklinin temelini atan ve gelişmesinde en büyük katkısı olan şairlerden biri olduğunu savunmuşlardır. Bubeyanlar doğrultusunda Mu‘izzî’nin, Fars edebiyatının ve özelliklekendi döneminin ilk dönemlerinde meşhur gazel şairleri zümresindensayıldığı anlaşılmaktadır Am?r Mo‘ezz? (518-521/1124-1127), who was on duty with the titleas maliku’s-shu‘ar? in the Great Seljuk Palace for more than half acentury is a poet of the Great Seljuk Empire creating his essentialidentity with his features of writing praise. His success in poetry, asa poet of the poems for sultans, commanders, viziers and importanthistorical people in the Great Seljuk Empire, was acknowledged byancient and modern important people. The fact that both predecessormen of letters and descendent ones included Mo‘ezz? in their worksshows the specialty of his poetry. Moreover, he was considered as oneof the poets establishing basis for the ode in Persian Literature. Hewas mentioned as one of the pioneers of the ode in Persian by manyhistorians of literature. It can be stated that he was one of the first poets producing and improving new metaphorical statements comparedto previous poets considering his some odes. The reason is that hisnovelty and understanding brought to ode are different than them ofother poets. H?fez, one of the pioneer poets of ode, analyzed many ofhis odes and utilized from them. In addition, it is known that San?’?-iGaznav? followed Mo‘ezz? for ode and the famous ode poets such asAnvar?, Zah?radd?n-i F?ry?b? and Att?r-i N?s?b?r? modelled his odes.However, in the period of Mo‘ezz?, the ode separated its connectionfrom the eulogy with the tegazzul, and proceeded to become an independent form of verse. The period Mo‘ezz? was considered as a periodin which ode patterns began to emerge and transferred into the earlystages of maturity. As the ode is to praise the beloved and Mo‘ezz?has included historical and narrative subjects in his odes, these showthat Mo‘ezz?’s style of ode is integrated with his eulogist aspect andstyle as well as using it in accordance with the rules of classical odes.Mo‘ezz? gained his fame with his being eulogist. The fact that thegreatest poets such as H?fez and many of his contemporary poets usedthe comparison and depictions of Mo‘ezz? in their odes makes it clearthat he played an important role as a poet of the period with his poetryas a poet. When his poems are analyzed, it is an undeniable fact thatMo‘ezz?’s mastery in his odes results from the success of Mo‘ezz?in praise. In addition, it is also possible to say that Mo‘ezz? was apoet who combined eulogy and ode in classical poetry. At that time,odes were considered as a praise which was written in the form ofode by the effect of the search for innovation, and which resembleseulogy because of its meaning. As a result, Mo‘ezz? often imposedthe function and characteristics of the ode but, when doing it, he didnot make compromise his poetry and poets. Persian men of letters andliterary historians have also argued that Mo‘ezz? was one of the poetswho contributed to the form of Persian poetry and made the greatest contribution to its development. In accordance with this statements,it is understood that Mo‘ezz? was considered as famous ode poets inPersian Literature and in the first period of his age.

Bu çalışmamemurların iş yaşamında sürekli olarak karşılaştıkları duygusal emek iş tatmini ve iş stresi değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılmak üzere üç ölçekli anket formu oluşturulmuş ve bu anket formu ile söz konusu değişkenlerin ölçülmesi amaçlanmıştır. Çalışma Konya ilinde istihdam eden memurlar üzerinde gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler paket programlar aracılığıile frekans analizi, t-testi,korelasyon analizi ve regresyon analizi analizleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda duygusal emek davranışının iş stresini negatif yönde etkilediği, duygusal emeğin yüzeysel davranış boyutunun iş stresini pozitif yönde etkilediği saptanmıştır. Aynı zamanda duygusal emek davranışının iş tatminini pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. This study was carried out in order to investigate the relationship between the variables of emotional labor job satisfaction and job stress, which the government officers constantly encounter in their professional life. Questionnaire forms with three point scales were prepared to be used in the study; and it was aimed to measure the above-mentioned variables with this questionnaire form. The study was carried out on the border unit personnel, who are employed in Konya province. Frequency analysis, t-test, correlation analysis, regression analysis, and path analysis were applied to the obtained data via program packets. As the result of the analyses that were applied during the study, it was found that emotional labor behavior affects job stress negatively, superficial behavior affects work stress positively, emotional labor behavior affects job satisfaction positively, superficial behavior affects job satisfaction positively.

AmīrMo‘ezzī (518-521/1124-1127), who writes poems for statesmen and was on dutywith the title as Maliku’s-shu‘arā in Great Seljuk Palace for more than half acentury is an important figure in the literature, history and culture ofSeljuks. Thanks to his father, Burhānī, who was Sultan Alp Arslan’s poet,Mo‘ezzī lived around the palace and has a dīwān with 19.000 verses especiallyconsisting of poems written for Seljuk sultans and statesmen such as Maliksāh(d. 485/1092), Barkyāruk (d. 498/1104), Mohammed Tapar (d. 511/1118) and Sancar(d. 522/1157) since his childhood. It is possible to find the information aboutmany historical figures mentioned and not mentioned in the fundamentalhistorical resources. One of these figures, who Mo‘ezzī praises in his Dīwānand about whom there was not enough information in the historical resources, isMāh Malek Hātun (Māh Malek Lady) (d. 487/1094), daughter of Maliksāh withTerken Hātun (Terken Lady) and the sister of Sultan Sancar. It has greatimportance to study how Māh Malek Hātun takes a place in Mo‘ezzī’s Dīwān and worldof thought. On one hand some inferences can be gained in terms ofcharacteristic features of Māh Malek Hātun that Mo‘ezzī selected to include inhis work, on the other hand information can be gained about the existence of MāhMalek Hātun in literary and historic texts. In this context, it is clear that statementsand information given by Mo‘ezzī about the praises of Māh Malek Hātun isnotable in terms of both politics and history for Islamic and Turkish world., Büyük Selçuklu Devleti sarayındameliküşşü‘arâ unvanıyla yarım asrı aşkın bir sürede bulunan ve devlet adamlarıiçin şiirler yazan Emîr Mu‘izzî (öl. 518-521/1124-1127), Selçuklu edebiyatı,tarihi ve kültürü açısından önemli bir şahsiyettir. Sultan Alp Arslan’ın şairiolan babası Burhânî sayesinde çocukluğundan itibaren saray çevresinde yetişenve yaşayan Mu‘izzî’nin 19.000 beyit civarındaki Dîvânı, bilhassaMelikşâh (öl. 485/1092), Berkyâruk (öl. 498/1104), Muhammed Tapar (öl.511/1118) ve Sencer (öl. 552/1157) gibi Selçuklu sultanları, vezirleri, emîrlerive devlet adamları için yazılmış şiirlerden oluşmaktadır. Onun şiirlerinde asıltarih kaynaklarında adları zikredilen veya zikredilmeyen birçok tarihî şahsiyethakkında bilgiye ulaşabilmek mümkündür. Hayatına dair tarih kaynaklarında çokfazla malumat bulunmayan ve Mu‘izzî’nin, Dîvân’da adına övgüde bulunduğuşahsiyetlerden biri de Sultan Melikşâh ile Terken Hâtun’un kızı ve SultanSencer’in kız kardeşi Mâh Melek Hâtun’dur. Mâh Melek Hâtun’un, methiyeci birşair olan Mu‘izzî’nin Dîvân’ında ve düşünce dünyasında ne şekilde yeraldığı hususu birçok bakımdan anlam yüklüdür. Bir yandan Mu‘izzî’nin, Mâh MelekHâtun’u hangi özellikleri ve yönleri dolayısıyla eserine dâhil ettiği hakkındasonuçlara ulaşılabilecek, öte yandan Mâh Melek Hâtun’un edebî ve tarihîmetinlerdeki varlığı hakkında bilgiler elde edilebilecektir. Bu bağlamdaMu‘izzî’nin Mâh Melek Hâtun methiyesindeki beyanlarının ve bilgilerinin, hemedebiyat tarihi hem de siyasi tarih açısından İslam ve Türk dünyası için önemliolduğu açıktır.

Selçuklu sarayında Meliku'ş-şu'arâ unvanıyla uzun yıllar bulunan Emîr Mu'izzî (öl. 518-521/1124-1127), edebî açıdan önemli bir şahsiyet olduğu gibi Selçuklu tarihi ve kültürü açısından da dikkate değerdir. Sultan Alp Arslan'ın şairi olan babası Burhânî sayesinde çocukluğundan itibaren saray çevresinde yaşayan Mu'izzî'nin 19.000 beyit civarındaki dîvânı, bilhassa Selçuklu sultanları ve devlet adamları için yazılmış şiirlerden oluşmaktadır. Onun şiirlerinde Selçuklu geleneğinin, Türk kimliğinin ve onların dinî tercihlerinin izlerini görmek mümkündür.Sultan Melikşâh ve Sultan Sencer'in hüküm sürdüğü yıllarda Selçuklu döneminin birçok hâdisesi ve tarihî şahsiyetleri, büyük kısmı itibariyle bir Selçuklu tarihi olan Emîr Mu'izzî Dîvânı'nda ayrıntısıyla yer almaktadır. Şiirlerindeki Selçuklu geleneği, Türk kimliği ve dinî tercihleri, bu bakımlardan çok büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada şairin hayatı, edebî kişiliği yanında Selçuklu tarihi, düşünce ve inanç dünyasının onun şiirlerinde nasıl yer aldığı, diğer bir ifadeyle ne şekilde yansıdığı ele alınmıştır.Anahtar Kelimeler: Emîr Mu'izzî, İran Şiiri, Selçuklular, Büyük Selçuklu Sultanları, Selçuklu Tarihi Amīr Mo'ezzī (518-521/1124-1127), who was on duty as Maliku's-shu'arā in Seljuk Palace, has great importance both on literature and history and culture of Seljuks. Thanks to his father, Burhānī, who was Sultan Alp Arslan's poet, Mo'ezzī living around the palace has had dīwān with 19.000 verses especially consisting of poems written for Seljuk sultans and statesman since his childhood. It is possible to find the traces of Seljuk tradition, Turkish identity and their religious preference. Amīr Mo'ezzī's Dīwân, most of which is related to history of Seljuk, compromises a lot of issues and historical people in detail in Seljuk period when Sultan Malikshâh and Sultan Sencer ruled over. Thus, Seljuk tradition, Turkish identity and their religious preference in his poems are important. In this study, how history of Seljuk, their world of thought and belief are involved in his poems, in other words how they are reflected in his poems, as well as the poet's life and his literary identity are discussed.Keywords: Amīr Mo'ezzī, Persian Poetry, Seljuks, Sultans of Great Seljuk Empire, Great Seljuk Empire, History of Seljuk. 573

Jiroskop, hava ve deniz taşıtlarında yön tespiti ve dengenin korunumu için kullanılan bir cihazdır. Sabit açısal dönme hareketi için, sabit frekanslı bir gerilim kaynağına ihtiyaç duyarlar Günümüzde, endüstrinin birçok alanında, sabit ve yüksek hızlı dönme hareketi istenen uygulamalarda elektromekanik döner milli sistemler yaygın olarak kullanılmaktadır. Analog jiroskoplarda giriş elemanı doğru akım motoru, çıkış elemanı üç fazlı senkron generatör olan elektromekanik döner milli dönüştürücüler kullanılmaktadır. Bu sistemin ürettiği üç fazlı gerilimde oluşan harmonik bozulmalar jiroskobun çalışma performansını olumsuz etkileyebilmektedir.Bu çalışmada, denizcilik sektöründe analog jiroskop sistemlerinde kullanılan elektromekanik döner milli generatörün ürettiği gerilim, veri toplama sistemiyle kaydedilmiştir. Elde edilen veriler Kısa Zamanlı Fourier Dönüşümü (KZFD) metoduyla analiz edilmiştir. Analizlerde temel frekans ve harmonik bozulma frekansları elde edilmiştir. Veri edinim sistemi ile 1600, 4000 ve 6400 Hz örnekleme frekanslı veriler toplanmış, üç farklı veri kümesinin analizlerinde generatörün temel frekansının 200 Hz olduğu belirlenmiştir. Örnekleme frekansı değerinin artması ile yüksek frekanslı harmonik bozulmanın ortaya çıktığı tespit edilmiştir.Analog jiroskop sisteminin dönüş hareketinin sabit ve titreşimsiz olması için Elektromekanik döner milli generatörün ürettiği gerilimlerin genlik ve frekansının sabit olması gerekmektedir. Bu çalışma ile frekans dengesizliğini neden olan harmonik bileşenler KZFD ile tespit edilmiştir.

Tez, yazarı tarafından 11.09.2020 tarihine kadar erişime kısıtlanmıştır. Çeşitli sebepler ya da olaylar karşısında farklı davranışlar sergileyen memurlar çalıştıkları kurumlarda stres olgusuyla, iş tatminsizliği ile baş etmek zorunda kalabilmektedir. Bu çalışmada memurların iş yaşamında sürekli olarak karşılaştıkları duygusal emek iş tatmini ve iş stresi değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada kullanılmak üzere üç ölçekli anket formu oluşturulmuş ve bu anket formu ile söz konusu değişkenlerin ölçülmesi amaçlanmıştır. Çalışma Konya ilinde istihdam eden memurlar üzerinde gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler paket programlar aracılığı ile frekans analizi, t- testi, korelasyon analizi, regresyon analizi ve yol analizleri uygulanmıştır. Araştırmada uygulanan analizler sonucunda duygusal emek davranışının iş stresini negatif yönde etkilediği, yüzeysel davranışın iş stresini pozitif yönde etkilediği, duygusal emek davranışı iş tatminini olumlu olarak etkilediği, yüzeysel davranışın iş tatminini pozitif yönde etkilediği ve Duygusal emeğin dışsal tatmin üzerinde olumlu etkisinin bulunduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra iş stresi duygusal emek, iş tatmini ve bunların alt boyutlarının bazı demografik değişkenlere göre farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Public employees are emotional creatures due to their nature and they may present different behaviors in the face of various reasons or events. They may have to deal with stress and job dissatisfaction in the organizations that they work. This study was carried out in order to investigate the relationship between the variables of emotional labor job satisfaction and job stress, which the government officers constantly encounter in their professional life. Questionnaire forms with three point scales were prepared to be used in the study; and it was aimed to measure the above-mentioned variables with this questionnaire form. The study was carried out on the border unit personnel, who are employed in Konya province. Frequency analysis, t-test, correlation analysis, regression analysis, and path analysis were applied to the obtained data via program packets. As the result of the analyses that were applied during the study, it was found that emotional labor behavior affects job stress negatively, superficial behavior affects work stress positively, emotional labor behavior affects job satisfaction positively, superficial behavior affects job satisfaction positively and the emotional labor has positive effect on extrinsic satisfaction. Additionally, it has been concluded that work stress varies in accordance with variables such as emotional labor, job satisfaction and certain demographic variables that are their sub dimensions.

Bu çalışma, Amasra ve Safranbolu turizm kentlerindeki kadın girişimcilerinin profilinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Literatürden faydalanılarak hazırlanan bir anket formu, girişimcilerle yüz yüze iletişime geçilerek doldurulmuştur. Çalışmaya 41 kadın girişimci katılmıştır. Katılan girişimcilerin % 68‟i yabancı dil bilmiyor. Finansman kaynağı olarak ailevi tasarruflarını belirtmişlerdir. Girişimciliği en fazla başkalarına faydalı olmak için yaptıklarını belirtmişlerdir. Girişimciliğe başlarken, işyeri kiralarının yüksekliği ve pazarda tanınırlık açısından zorlandıklarını belirtmişlerdir. Girişimcilik sırasında ise, aşırı yorgunluk ve pazarın durgunluğu ile karşılaştıkların beyan etmişlerdir. Yaptıkları işlerinin aile yaşantısına olumsuz etki etmediğini söyleyenler çoğunlukta olsa da, %37‟lik kesim ailesine vakit ayıramamalarına sebep olduğunu ifade etmektedirler. This study was conducted to determine the profile of women entrepreneurs in Safranbolu and Amasra tourism city. A questionnaire prepared by benefiting from the literature is filled by contacting entrepreneurs with face-to-face. The study 41 women entrepreneurs participated. 68% of women entrepreneurs do not know foreign languages. They stated that source of financing is family savings. They reported that were doing entrepreneurship to be useful to others. They said that they had been forced, height of rents and recognition in the market at getting started with entrepreneurship. They have declared that they meet the market's stagnation and extreme tiredness during the entrepreneurship. They say, their work had negative effect on family life, it is majority but 37 % of them, entrepreneurship is caused by not having the time for the family.

Öz: İnsanoğlunun etrafındaki nesnelere, varlıklara ve insanlara alışkınhale gelme eğilimi, genellikle “alışma” olarak adlandırılan yadsınamaz birkonudur. Sanat (özellikle edebiyat) alışılmış olanı alışılmamış ve yeni olarakgörmemize yardım eden şeydir. Edebiyatın belirgin bir özelliği olarakyabancılaştırma, okuyucuyu dünyayı aşina ve alışık biçimde görmektenkurtaran herhangi bir süreci ifade eder. Yabancılaştırma metotlarının çoğu;günlük dilin ve yaygın kavramların yaratıcı kullanımını kapsar. Bu makaleninamacı; İranlı modern şair Sohrâb Sepehrî’nin şiirlerinde yabancılaştırmametotlarından nasıl faydalandığını ve bu metotların okuyucularıngünlük hayatlarına dair klişe, otomatik algı şekillerini değiştirme amacınanasıl hizmet ettiğini göstermektir.Anahtar Kelimeler: Yabancılaştırma, alışma, öne çıkarma, Sohrâb Sepehrî. Abstract: The tendency of the human beings to get used to the things,people and objects around them is an undeniable matter which is usuallyreferred to as habitualization. Art (and in particular literature) is what helpsus see the familiar in an unfamiliar and fresh way. As a distinctive featureof literature, defamiliarization refers to any process which tears away thereader’s familiar and habitual ways of looking at the world. Most of themethods of defamiliarizing technique include the creative use of everydaylanguage and common concepts. The aim of this article is to show howSohrab Sepehri, the Iranian modern poet, has made use of various methodsof defamiliarization in his poems and also, to indicate the ways that thesetechniques serve the aim of changing the reader’s mode of perception backfrom the trite, automatic patterns of everyday life.Keywords: Defamiliarization, habitualization, forgrounding, SohrabSepehri

İran Edebiyat tarihinin en büyük hamasi manzumelerinden ve doğunun en tanınmış epopelerinden biri, Firdevsî’nin Şahnâme adlı eseridir. Çağdaş şairlerden Siyâveş-i Kesrâyî, bu manzumeden esinlenerek İran-Turan sınırını belirlemek için ok atmakla simgeleştirdiği Âreş-i Kemângîr’i akıcı ve etkili dizeleriyle ölümsüzleştirmiş; Âreş’i millî bir kahraman olarak nitelemiştir. Bu çalışmada Kesrâyî’nin hayatına, eserlerine ve edebî üslûbuna kısaca değinilmiş; Âreş-i Kemângîr adlı manzumesi hakkında bilgi verilmiş ve bu manzumenin çevirisi sunulmuştur., One of the biggest epic poems in the history of Persian literature and one of the well-known Eastern epics is Ferdowsi‟s work called Shahnāmeh. Modern poet Siāvashe Kasrāī, was inspired from Ferdowsī‟s epic poem, immortalized Ārashe Kamāngīr, who is symbolized with shooting arrows, with effective and fluent verses to draw the line of Persia and Turan; described Ārashe as a national hero. In this study, Kasrāī‟s life, works and literary style were mentioned briefly, information about Ārashe Kamāngīr was given and this poem‟s translation was presented

Bu çalışmada XVI. yüzyıl şairlerinden Abdurrahmân Gubârî?nin Şebistân-ı Hayâl adlı mesnevisi incelenmiş ve tercüme edilmiştir. Bu eser Fettâhî-yi Nişâburî?nin aynı adlı eserine nazire olarak yazılmıştır. Mesnevinin edisyon kritikli metni hazırlanırken Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud bölümünde ve Manisa İl Halk Kütüphanesi Muradiye bölümünde bulunan nüshalardan yararlanılmıştır.Bir giriş ile dört bölümden oluşan çalışmamızın birinci bölümünde Abdurrahmân Gubârî ve Fettâhî-yi Nişâbûrî?nin hayatı ve eserleri tanıtılmış; ikinci bölümde çalışma konumuz olan Şebistân-ı Hayâl hakkında genel bilgi verilmiştir; üçüncü bölümde eserin edisyon kritikli metni sunulmuş; dördüncü bölümde ise eserin çevirisi verilmiştir. In this study, the mathnawi called Şebistân-ı Hayâl of Abdurrahmân Gubârî who is one of the poets in the sixteenth century was studied and translated. This work was written as a poem modeling after Fettâhî-yi Nişâburî?s work which has the same name. When the text with edition critique was prepared, its manuscript in Hacı Mahmud Department of Süleymaniye Library and in Manisa Public Library were used.In the first chapter of our study which consists of an introduction and four chapters, the lives and works of Abdurrahmân Gubârî and Fettâhî-yi Nişâbûrî were introduced and in the second chapter, general information about Şebistân-ı Hayâl -our study subject- was given. In the third chapter, the text with edition critique of Şebistân-ı Hayâl was presented and at last in the fourth chapter, there is the translation of Şebistân-ı Hayâl. 17

ÖZETBu çalışmada ülkemizde kullanım alanı az olan, düşük güç kayıplı, hem doğru akım hem de alternatif akım ölçebilen, ölçme ve frekans aralığı geniş, ölçme güvenirliği yüksek bir elektronik akım transformatörü gerçekleştirilmiştir.Öncelikle konu ile ilgili yerli ve yabancı yayınlar taranmış, gerekli konular incelenerek araştırmanın zenginleştirilmesine çalışılmıştır. Böylece sadece uygulama alanı ile değil aynı zamanda bu konu ile ilgili araştırma yapmak isteyenlere ve teknik eğitime gerekli olan bilgilerin bir araya getirilmesi sağlanmıştır. Araştırma konuları Hall etkili sensörler, işlemsel yükselticiler, manyetik devreler, nüve hesabı, sürücü devreler, bulanık mantık ve bulanık denetleyiciler, enstrümantasyon, gerçek zamanlı simülasyon üzerine yapılmıştır.Öncelikle ülkemiz şartlarına uygun en iyi kapalı çevrimli akım transformatörü gerçekleştirebilmek amaçlanmıştır. Bunun için ilgili firmaların Türkiye temsilcilikleri ile temasa geçilerek gerekli elemanlar alım veya hibe yoluyla elde edilmiştir. Seçilen elektriksel parametrelere uygun nüve hesabı yapılmış ve nüve su jeti yöntemiyle kesilerek üzerine sekonder sargısı sarılarak uygulamaya hazır hale getirilmiştir. Gerekli gerilim-akım çevrimini sağlamak amacı ile hesaplamalar yapılmış, işlemsel yükseltici fark alma devresi, enstrümantasyon yükseltme devresi ve gerilim kontrollü akım kaynağı devresi PSpice simülasyonu ve devre uygulaması gerçekleştirilerek kapalı çevrimli akım transformatörü tamamlanmış ve gerekli ölçümler alınmıştırBir sonraki aşamada gerçek zamanlı simülasyon için gerekli tampon devreler oluşturularak deneyden alınan veriler bilgisayar ortamına aktarılmış, giriş ve çıkış kalibrasyonu yapılmıştır. Kapalı çevrimli akım transformatörün performansını arttırmak için çeşitli alternatifler araştırılmış uygulamanın bulanık mantık kontrollü bir devre ile sekonder sargısı üzerinden yapılmasına karar verilmiştir. Bu amaca uygun giriş ve çıkış değişkenleri tanımlanıp değer aralıkları belirlenmiş, gerekli kurallar oluşturulmuş böylelikle bulanık mantık denetleyicisi tamamlanarak enstrümantasyon bulanık denetim uygulama alanları birleştirilmeye çalışılmıştır.Son aşamada sensör doğrusallığını etkileyen faktörler belirlenerek simülasyon devresine uygulanmış ve bulanık mantık denetleyicisinin bu etkileri dengeleyip dengeleyemediği test edilmiştir. Uygun değerler elde edildikten sonra bir ölçüm direnci ile gerilim bilgisine çevrilen sekonder akımı- primer akımı kalibrasyonu sağlanmıştır. Uygulama aşaması sonucunda elde edilen elektronik akım transformatörünün benzerlerine göre daha dinamik, performansı ve güvenirliği arttırılmış, sensörden kaynaklanan hataları azaltılmış bir akım transformatörü olduğu sayısal sonuçlarla ortaya konulmuştur..ABSTRACT In this study, an electronic current transformer that can measure both direct current and alternating current and has lower power loss, large frequency and measurement range, high accurate measurement, insufficient application field in Turkey, has been realized.Initially domestic and foreign publications related to this study were scanned. Required information was examined so that the study was made to enrichment. In this way, not only for application field but also for researchers, required documentations were made to accumulate. Research topics are Hall effect sensors, op-amps, magnetic circuits, core calculation, driving circuits, fuzzy logic and fuzzy controller, instrumentation and real time simulation.First of all, the best closed loop current transformer that is suitable for Turkey conditions has been aimed to realise. For this aim, we contacted to Turkey representatives of related firms so that we had required elements by buying and donation. Suitable core calculation was made. The core was cut by water-jet and made to be ready for application by placing secondary winding. To provide required voltage-current loop, calculations, op-amp differentiate circuit, instrumentational amplifier and voltage controlled current source. PSpice simulation and circuit application were realised in this way closed loop current transformer and required measurement were completed.In the next section, for real time simulation, required buffer circuits were made, data from experiment were transferred to computer environment, then input-output calibration was made. To increase performance of the closed loop current transformer, various alternatives were researched. Finally secondary winding application was chosen with fuzzy logic controlled circuit. Suitable input-output variables were defined and fuzzy logic controller was completed so instrumentation and fuzzy logic control application were made to join.In the last section, factors that effected to sensor linearity were determined and applicated to simulation circuit so fuzzy logic controller was tested whether to compansate for this effects or not. After obtaining suitable results, secondary current that was converted to voltage data with measurement resistance, primary current calibration were provided.At the end of application section, realised current transformer that had more dynamic, better performance and accurateness than similar transformers, had errors originate from sensors were reduced, was manifested with numerical results.

ÖZET Günümüzde ülkelerin gelişmişlik düzeyleri, ülkelerin enerji üretim ve tüketim oranlarıyla değerlendirilmektedir. Artan dünya nüfusu ve gelişen sanayi nedeniyle gelişmekte olan ülkelerin elektrik enerjisine olan ihtiyaçları artmaktadır. Ülkemiz de gelişmekte olan bir ülke olarak, ucuz, bol ve temiz enerji kaynaklarının arayışı içerisindedir. Elektrik enerjisi ihtiyacının büyük bir bölümü primer enerji kaynaklarından sağlanmaktadır. Suyun potansiyel enerjisini elektrik enerjisine dönüştüren hidroelektrik santralleri, fosil yakıtların kimyasal enerjisini, ısı ve elektrik enerjisine dönüştüren fosil yakıtlı (termik) santraller, primer enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üretmektedirler. Bu enerji kaynaklarına ek olarak, ikinci dünya savaşından sonra kullanılmaya başlanılan ve hızla yaygınlaşan nükleer enerji alternatif bir enerji kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle Chernobyl nükleer kazasından sonra nükleer santrallerin ve diğer santrallerin çevreye etkileri, kamuoyu ve bilim çevrelerince yoğun bir şekilde tartışılmaya başlanmıştır. Bu tez çalışmasında, konvansiyonel ve nükleer santrallerin yanlızca çevreye etkileri bakımından değil, enerji üretim maliyetleri ve çalışma biçimleri bakımından da karşılaştırmaları yapılmıştır. Bu tez çalışması yedi bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; hidroelektrik santrallerin, fosil yakıtlı santrallerin yapıları, çalışma prensipleri, çeşitleri, santrallerin bölümleri açıklanarak kullanım alanları üzerinde durulmuştur. ikinci bölümde; nükleer santrallerin çalışma prensibi, kullanım amaçları, Üçüncü bölümde; hidroelektrik santrallerin, fiziksel, biyolojik ve sosyal çevreye etkileri, fosil yakıtlı santrallerin neden oldukları kimyasal ve ısıl kirlenme incelenmiştir. Dördüncü bölümde; nükleer santrallerin neden olduğu kimyasal ve ısıl kirlenme, radyasyonun biyolojik etkileri, radyoaktif atık kaynakları, çeşitleri ve zararsız hale getirilmeleri, saklanmaları ve radyasyondan korunma yolları açıklanmıştır. VIBeşinci bölümde; hidroelektrik ve fosil yakıtlı santrallerin, enerji üretim maliyetlerinin hesabında kullanılan, yıllık sermaye masrafı, işletme ve onarım masrafları ile yakıt masraflarının tanımları ve bağıntıları açıklanarak santrallere göre enerji üretim ve birim enerji üretim maliyetlerinin nasıl hesaplandığı anlatılmıştır. Altıncı bölümde; nükleer santrallerde ise yine yatırım, işletme ve bakım masrafları ile enerji üretim maliyetlerinin nasıl hesaplandığı örneklerle açıklanmıştır. Yedinci bölümde; ilk üç bölümde verilen bilgilerin ışığı altında hidroelektrik, fosil yakıtlı ve nükleer santrallerin, çalışma biçimleri, çevreye etkileri ve enerji üretim maliyetleri yönünden birbirlerine göre, avantajları ve dezavantajları ortaya konulmaya çalışılmıştır. vn ABSTRACT Nowadays, civilisation levels of countries are being evaluated with the energy production rate and consumption rate. Because of increasing world population and developing industry, electrical energy needs of the developing countries have been increasing. Our country as a developing country, is one of the countries that has been searching for cheap, clean and plentiful energy sources. Most part of the energy need is supplied by the primer energy sources. Potential energy of water and chemical energy of fossil fuel has been altered to electricity energy by hydroelectric power plants and thermal power plants. Both of these plants produce electricity energy from primer energy sources. In addition to these energy sources, after Second World War, nuclear energy was commonly and rapidly began to utilize as an alternative energy. Especially, after Chernobyl nuclear accident, the environment effects of nuclear and other power plants were began to argue by scientists and people in public opinions. In this study, conventional and nuclear power plants' effects to environment have not only been compared but also plants and the costs of their energy production have been compared. In this study has been consisted of seven main sections. In the first section, the constructions, the operation of hydroelectric and thermal power plants have been explained and the fields of their utilisations have been pointed out. In the second section, the operation and the construction and the aims of utilisations have been explained in details. In the third section, physical, biological and social effects of hydroelectric and thermal and chemical pollution of fossil fuel plants examined carefully. In the fourth section, thermal and chemical pollution of nuclear power plants, type and harmful effects of radioactive churns, keeping and way of saving life from radiation have been explained. In the fifth section, In calculation cost of hydroelectric and fossil fuel power plants' cost of the investment, operating and maintaining, production, fuel for VI ncalculation cost of hydroelectric and fossil fuel power plants, their introductions and equations have been explained with examples. In the sixth section, the cost of investment, operating and maintaining, fuel and the cost of production per year for nuclear power plant how to calculate have been explained with examples. In the last section, under given information in the first six sections, the operation of hydroelectric, fossil fuel and nuclear power plants, their environment effects and the costs of their energy production have been compared. In addition to, advantages and disadvantages of the power plants have been examined carefully. DC 128

49 ÖZET Günümüzde spinal ilaç kullanımı kanserli hastalarda, spastisitelı nörolojik hastalarda, Alzheimer demansında hızla gelişmektedir. Bu uygulamanın faydaları yanında zararlarını da göz önüne almak gerekmektedir. Bu amaçla klinikte en yaygın olarak opioidler kullanılmaktadır. Ancak bu ajanların solunum depresyonu ve ilaç alışkanlığı gibi yan etkileri vardır. Bu nedenle çeşitli çalışmalarla nonsteroid antienflamatuar ilaçlar, benzodiazepinler, fensiklidinler, a2 agonistler veya antikolinesterazlar gibi ilaçların intratekal kullanımları incelenmiştir. Ancak bu ilaçların insanlarda güvenle kullanılabilmeleri için öncelikle hayvanlarda yapılan nörotoksisite çalışmalarına ihtiyaç vardır. Bu nedenle biz, randomize çift kör bir çalışma planlayarak ketamin, midazolam ve ketorolakın spinal kordda ve kan-beyin bariyerinde oluşturdukları değişiklikleri ışık ve florasan mikroskobu ile incelemeyi amaçladık. Bu çalışma Yeni Zelanda türü 50 tavşan üzerinde yapıldı. Denekler randomize olarak 10 arlık 5 gruba ayrıldı. Grup S'e (kontrol grubu) 0.3 mi % 0.09 NaCI, Grup L'e (kontrol grubu) 0.3 mi % 1 lidokain, Grup K'e 0.3 mi % 1 ketamin, Grup M'a 0.3 mi % 0.1 midazolam, Grup C'a 0.3 mi % 0.1 ketorolak intratekal yolla verildi. Vasküler kanülasyondan sonra, Evans Mavisi enjeksiyonundan sonra, spinal enjeksiyondan 3 dk sonra ve spinal enjeksiyondan 60 dk sonra olmak üzere 4 farklı zamanda solunum hızı, nabız, hemodinamik değişiklikler ve arterial kan gazı değişiklikleri kaydedildi. Bir haftanın sonunda denekler intrakardiak paraformaldehid enjeksiyonu ile sakrifiye edilip, servikal, torakal ve lumbal segmentlerden alınan kesitlerde histopatolojik ve kan - beyin bariyer lezyon değişiklikleri araştırıldı. Sonuç olarak; midazolamın nörotoksik olduğu ve insanlarda intratekal kulanımından kaçınılması gerektiği, ketaminin doz ve koruyucu faktörlerine bağlı olarak nörotoksik olduğu, ketorolakın yoğunluğuna bağlı olarak verildiği bölgeye yakın bölgelerde nörotoksik olduğu kanaatine varıldı. 50 SUMMARY On these days, spinal drug using has been improving fast in the patients with cancer pain, neurologic patients with spasticity and Alzheimer Dementia. This application has both advantages and disadvantages. For this aim opioids are being used in clinics most efficiantly. But these agents have side effects such as respiratuar depression and drug addiction. For this, with various studies like nonsteroid antiinflammatory drugs, benzodiazepines, phenylcyclidines, a2 agonists or anticholinesterases drugs intrathecal usage were investigated. But, in the first step neurotoxicity experimentation animals are needed in order to be used on men confidently. For that reason, planning randomized two blind study, we aim to examine the differences which ketamine, midazolam and ketorolac make in the spinal cord and blood-brain barrier with the help of light and florascence microscopy. We tested this study on 50 rabbits. Rabbits were divided into 5 groups and each group had 10 rabbits. 0.3 ml % 0.9 NaCI to Group S (control group), 0.3 mi % 1 lidocaine to Group L (control group), 0.3 ml % 1 ketarnine to Group K, 0.3 ml % 0.1 midazolam to Group M and 0.3 ml % 0.1 ketorolac to Group C was intrathecal^ injected. Respiratory rate, cardiac rate, hemodynamic changes and arterial blood gas samples was noted four different limes; after vascular cannulation, after injection of Evans Blue, 3 minutes after spinal injection and 60 minutes after spinal injection. The rabbits were lived 1 week, after sacrificalion with intracardiac paraformaidehid injection we searched cervical, thoracal and lumbal histopathological and blood - brain barrier lesions of rabbits. As a result, we have decided that midazolam is neurotoxic; the intrathecal use of midazolam should be avoided in humans, ketamine is neurotoxic due to the factors of dosage and solvent, ketorolac is neurotoxic due to the density of the region. 55

Büyük Selçuklu Devleti sarayında Meliküşşü‘arâ unvanıyla yarım asrı aşkın bir sürede bulunan Emîr Mu‘izzî , Selçuklu tarihi ve kültürü açısından önemli bir şahsiyettir. Sultan Alp Arslan’ın şairi olan babası Burhânî sayesinde çocukluğundan itibaren saray çevresinde yaşayan Mu‘izzî’nin 19.000 beyit civarındaki dîvânı, bilhassa Melikşâh öl. 485/1092 , Berkyâruk öl. 498/1104 , Muhammed Tapar öl. 511/1118 ve Sencer öl. 552/1157 gibi Selçuklu sultanları, vezirler, emîrler ve devlet adamları için yazılmış şiirlerden oluşmaktadır. Onun şiirlerinde Selçuklu geleneğinin, Türk kimliğinin ve onların dinî tercihlerinin izlerini görmek mümkündür. Bunların yanı sıra Mu‘izzî’nin, dîvânda adına övgüde bulunduğu şahsiyetlerden biri de Sultan Sencer’in ve Sultan Muhammed’in anneleri Terken Hâtun’dur öl. 487/1094 . Mu‘izzî’nin dîvânında ve düşünce dünyasında Terken Hâtun’un ne şekilde yer aldığını tespite çalışmak birçok açıdan anlam yüklüdür. Bir yandan Mu‘izzî’nin, Terken Hâtun’un hangi özellikleri ve yönleri dolayısıyla eserine dâhil ettiği hakkında sonuçlara ulaşılabilecek ve öte yandan Terken Hâtun’un edebî ve tarihî metinlerdeki varlığı hakkında bilgiler elde edilebilecektir. Bu bağlamda Mu‘izzî’nin Terken Hâtun methiyelerindeki beyanları ve bilgileri, bu alanda yapılan çalışmalara katkı sağlayacaktır, Amīr Mo‘ezzī , who was on duty with the title as Maliku’s-shu‘arā in Great Seljuk Palace for more than half a century is an important figure in the history and culture of Seljuks. Thanks to his father, Burhānī, who was Sultan Alp Arslan’s poet, Mo‘ezzī lived around the palace and has a dīwān with 19.000 verses especially consisting of poems written for Seljuk sultans and statesman such as Meliksah d. 485/1092 , Barkyaruk d. 498/1104 , Mohammed Tapar d. 511/1118 and Sancar d. 522/1157 since his childhood. It is possible to find the traces of Seljuk tradition, Turkish identity and their religious preferences. Apart from these figures, another figure that Mo‘ezzī praises in his dīwān is Terken Hātun Terken Lady d. 487/1094 who is the mother of Sultan Sancar and Sultan Mohammed. It is of great importance to study how Terken Hātun takes a place in Mo‘ezzī’s Dīwān and thought. On one hand some inferences can be gained in terms of characteristic features of Terken Hātun that Mo‘ezzī selected to include in his work, on the other hand information can be gained about the existence of Terken Hātun in literary and historic texts. In this context, statements and information given by Mo‘ezzī about the praises of Terken Hātun will contribute to the studies in this field

Bu tez çalışmasında; hava araçlarında önemli yeri olan Teker-Yerde (İngilizcesi: Weight on Wheel - WoW) fonksiyonunun makine öğrenmesi yöntemleriyle gerçekleştirilmesi irdelenmiştir. Bu amaçla ivme, açı ve titreşim sensörlerinin veri füzyonu yöntemleriyle birleştirilerek veri seti oluşturulmuş ve makine öğrenmesi (İngilizcesi: Machine Learning - ML) yöntemleri eğitilerek fonksiyon geçekleştirilmiştir. Çıkan sonuçlar değerlendirilerek doğru ve gürbüz şekilde WoW fonksiyonunun üretilebilirliği araştırılmıştır.Hava aracının havada mı yerde mi olduğunu belirleyen kritik sistemin temeli WoW işlevidir. Uçak yerde iken iniş takımlarının (İngilizcesi: Landing Gear - LG) hata ile kapanmasını engellemek, askeri uçaklarda silah sistemlerinin yanlışlıkla çalıştırılmamasını sağlamak gibi çeşitli hata senaryolarında önemli rol oynar. Genel olarak, WoW sinyali, çeşitli kaynaklardan sensörlerden toplanır ve ana bilgisayar üzerinde yorumlanarak fonksiyon gerçekleştirilir [1].Uçak, havada iken ya da yerde sabitken, manevralar yaparken veya motor itkisi değiştiğinde iniş takımına etki eden kuvvetlerin yönü ve miktarı değişir. Bu, dikme üzerinde çeşitli titreşimlerin oluşmasına neden olur. Farklı koşullarda iniş takımı dikmesinde meydana gelen titreşimlerin modu ve genliği değişeceğinden farklı veri profilleri açığa çıkar. Bu çalışmada, RC (Radio or Remote Controlled) model uçak olan Talon T38 üzerinden titreşim ivme ve açı gibi veriler elde edildi. Çeşitli füzyon teknikleri ile birleştirilen veriler, seçilen makine öğrenmesi yöntemi bu verilerle eğitilerek tekerin yerde mi havada mı olduğunun kararı verilmeye çalışıldı.Model uçağın, toplanan tüm verileri içeren 3026 satır veri seti oluşturuldu. Her bir satır, beşer adet sağ ve sol iniş takımlarından gelen anlık titreşim verilerini ve x/y/z eksenlerine göre açı verilerini ihtiva etmektedir. Bu veri seti kullanılarak lojistik bağlanım (regresyon) yöntemi ile WoW fonksiyonu gerçekleştirilmeye çalışıldı. Sonuç olarak, bir operasyon senaryosu (%20’luk motor itkisi – teker yerde 1500 satır veri ve havada 1500 satır veri olacak şekilde) çalışıldı ve veri setinin %75’lik kısmı ile eğitim gerçekleştirilerek 0,997 gibi bir doğrulukta WoW fonksiyonu başarıldı. In this thesis study; The realization of the Weight on Wheel (WoW) function, which has an important place in air vehicles, with machine learning methods has been examined. For this purpose, a data set was created by combining acceleration, angle and vibration sensors with data fusion methods and machine learning (ML) methods were trained and the function was realized. The results were evaluated and the producibility of accurate and vigorous WoW function was investigated.The WoW function is the basis of the critical system that determines whether the aircraft is in the air or on the ground. It plays an important role in various fault scenarios, such as preventing the landing gear (LG) from closing while the aircraft is on the ground, ensuring that the weapon systems in military aircraft are not operated accidentally. In general, the WoW signal is collected from sensors from various sources and interpreted on the host computer, performing the function [1].When the aircraft is in the air or stationary on the ground, when maneuvering or when the engine thrust changes, the direction and amount of forces acting on the landing gear changes. This causes the formation of various vibrations on the strut. Different data profiles are revealed, as the mode and amplitude of the vibrations that occur in the landing gear strut under different conditions vary. In this study, data such as vibration acceleration and angle were obtained from Talon T38, an RC (Radio or Remote Controlled) model aircraft. The selected machine learning method were trained with the data, which was combined with various fusion techniques, to decide whether the wheel was on the ground or in the air.A dataset of 3026 rows was created, which included all the data collected from the model aircraft. Each row contains instantaneous vibration data from five right and left landing gear and angle data according to the x/y/z axes. Using this data set, the WoW function was tried to be realized with the Logistic Regression method. As a result, an operational scenario was studied (20% engine thrust – 1500 rows of data in the single location and 1500 rows of data in the air) and training was performed with 75% of the data set, achieving a WoW signal with an accuracy of 0.997.