Anna Staszel, Artur Hołda, Hołda, Artur - Cracow University of Economics, College of Management and Quality Sciences Department of Accountancy, Staszel, Anna - Cracow University of Economics, College of Management and Quality Sciences Department of Accountancy, Hołda, Artur - aholda@uek.krakow.pl, and Staszel, Anna - staszela@uek.krakow.pl
This article aims to present the possibilities of making simplifications to accounting, particularly in the recognition of fixed assets and other carrying value items, according to the principle of relevance and fair presentation. In order to achieve this aim, the authors used deductive and inductive research methods, such as a literature review, analyses of the content of financial statements, and statistical verifications of the findings. Simplifications may be made to accounting provided that this does not distort a given entity’s true financial picture, and thereby does not mislead the users of the financial statement; making it irrelevant. Establishing the levels at which some type of information should be deemed relevant is difficult but crucial in reporting and financial audit. The authors of the article propose a model to enable establishing the levels of relevance (with regard to both the financial statement as a whole and its components) in each economic entity, regardless of its size and industry in which it operates. This model was created based on the reporting data of Polish companies, constituting a correction of similar models applied in Western Europe. It facilitates the definition of an objectified level of partial relevance basically for all reporting items. The authors used this model to research 148 companies by analysing their financial reports of 2007–2014, thereby reviewing the data of 1,184 financial statements, and other 337 smaller entities by analysing their financial reports of 2010–2017, thereby reviewing the data of 2,696 financial statements. In total, the authors analysed data from 3,880 financial statements. As a result, they drew conclusions as to the possibility of making simplifications in the recognition of fixed assets by entities. This research made it possible to establish the levels of relevance for the entities listed on WIG30, mWIG40, and sWIG80 as well as for the stock exchange companies not listed on any of the indices named, par ticularly the partial relevance considered for depreciation (amortisation). The analysis of the research results, including the application of the Chi square test, has led to the question whether from the financial accounting point of view making one‑off depreciations in the amounts of approx. PLN 10,000 (which the entities may want to practice in relation to the amendment to tax regulations) does not distort a given entity’s financial picture in the view of its financial statement. The research hypothesis of the study assumes that not all entities maintaining accounting books may apply tax regulations in the field of recognition of low‑value fixed assets. The analysis of the data contained in 3,880 financial statements of both larger and smaller entities has shown that the following research hypothesis should be adopted: not all entities maintaining accounting records may apply tax regulations for the recognition of low‑value fixed assets. Celem artykułu jest ukazanie możliwości stosowania uproszczeń w rachunkowości, w szczególności w zakresie ujmowania środków trwałych oraz innych pozycji bilansowych, zgodnie z zasadą istotności i dochowując zasady wiernego odzwierciedlenia. Aby osiągnąć ten cel, wykorzystano dedukcyjno‑indukcyjne metody badawcze w postaci przeglądu literatury, analizy treści sprawozdań finansowych oraz statystycznej weryfikacji ustaleń. Stosowanie uproszczeń w rachunkowości jest możliwe pod warunkiem, że nie zniekształca to obrazu jednostki ukazanego w sprawozdaniu finansowym, a tym samym nie wprowadza w błąd użytkowników tego sprawozdania, czyli nie jest istotne. Określenie progów, od których daną informację należy uznać za istotną, jest zadaniem trudnym, a równocześnie kluczowym w sprawozdawczości, jak również rewizji finansowej. Autorzy w artykule prezentują model, który pozwala na wyznaczenie poziomów istotności (zarówno w stosunku do całości sprawozdania finansowego, jak i poszczególnych jego elementów) w każdej jednostce gospodarczej, niezależnie od jej wielkości czy branży, w której funkcjonuje. Zaprezentowany model wynika z danych sprawozdawczych polskich przedsiębiorstw, stanowiąc korektę podobnych modeli stosowanych w krajach Europy Zachodniej, i ułatwia określenie zobiektywizowanego poziomu istotności cząstkowej w zasadzie dla wszystkich pozycji sprawozdawczych. Wykorzystując zaprezentowany model, autorzy przeprowadzili badania na grupie 148 spółek giełdowych, analizując sprawozdania finansowe tych jednostek sporządzone za lata 2007–2014 i dokonując tym samym przeglądu danych zwartych w 1184 sprawozdaniach finansowych, oraz na grupie 337 mniejszych polskich spółek, analizując ich sprawozdania finansowe za lata 2010–2017 i dokonując przeglądu danych zwartych w kolejnych 2696 sprawozdaniach finansowych. Łącznie przeanalizowano dane z 3880 sprawozdań finansowych. Z przeprowadzonych badań wyciągnięto wnioski dotyczące możliwości stosowania przez jednostki uproszczeń w zakresie ujmowania środków trwałych. Badania umożliwiły wskazanie progów istotności dla jednostek notowanych na WIG30, mWIG40, sWIG80 oraz spółek giełdowych nienotowanych na żadnym z wymienionych indeksów, w szczególności istotności cząstkowej liczonej dla amortyzacji. Analiza wyników badań, w tym zastosowanie testu chi kwadrat, pozwoliło podać w wątpliwość to, czy z punktu widzenia rachunkowości finansowej dokonywanie jednorazowych amortyzacji w kwotach zbliżonych 10 000 zł (co jednostki mogą chcieć praktykować w związku ze zmianą przepisów podatkowych) nie zniekształci obrazu jednostki prezentowanego w jej sprawozdaniu finansowym. Hipotezą badawczą artykułu jest konstatacja, że nie wszystkie jednostki prowadzące księgi rachunkowe mogą stosować przepisy podatkowe w zakresie ujmowania nieskocennych środków trwałych.