Search

Ruim 10% van de werknemers bouwt geen pensioen op via de werkgever. Slechts enkele zelfstandigen zorgen voor opbouw van pensioen naast de AOW. Dit rapport analyseert de oorzaken en reikt oplossingsrichtingen aan.

Ruim 10% van de werknemers bouwt geen pensioen op via de werkgever. Slechts enkele zelfstandigen zorgen voor opbouw van pensioen naast de AOW. Dit rapport analyseert de oorzaken en reikt oplossingsrichtingen aan.

Door de dalende rente neemt het voordeel af van de hypotheekrenteaftrek in de inkomstenbelasting. De subsidie op de eigen woning resulteert in een verstoring van consumptie- en spaarbeslissingen. De subsidie leidt tot een te hoge woonconsumptie en zet druk op de huizenmarkt en ruimtelijke ordening. Ook zorgt de subsidie – in combinatie met de verplichte pensioenbesparingen – in veel huishoudens voor ‘oversparen’, en daardoor voor onnodige beperking van de bestedingsruimte in eerdere fasen van de levenscyclus.

This paper investigates the incidence of pension contributions using a unique longitudinal administrative dataset covering individual employees at different pension funds in the Netherlands for the period 2006-2012. With a panel-based difference-indifference approach, we estimate the response of wages, labor cost and hours worked to both marginal and average contribution rates, which provides us insight into the mechanisms underlying incidence. In contrast to the standard demand and supply model of labor we find that average contribution rates matter more for incidence than marginal rates. Moreover, we find that a substantial part of the burden (some 70%) is borne by employers. This is in line with the statutory contribution rates (on average 70-30 for employers and employees) but could also be explained by other factors such as non-salience or bargaining. Together our findings indicate that incidence is best explained by a bargaining model of wages, at least in the short and medium term considered in our analysis.

Pensioenen zijn in beweging in veel landen. Vergrijzing en de bankencrisis hebben bestaande regelingen onder druk gezet. Opkomende landen worstelen met de vraag hoe ze nieuwe pensioenstelsels kunnen opbouwen. Welke inzichten kan de economische wetenschap hier nu bieden? In deze pensioencanon komen de belangrijkste inzichten aan bod, van micro naar macro naar instituties. Hierbij kunnen we bogen op een lange wetenschappelijke onderzoekstraditie - bijvoorbeeld op het gebied van sparen en beleggen - maar ook op belangrijke nieuwe ontwikkelingen, zoals op het gebied van de gedragseconomie.

Het kabinet heeft de aanzet gegeven tot een discussie over mogelijke aanpassingen van het pensioenstelsel, mede vanwege veranderingen op de arbeidsmarkt en in de demografie en toenemende individualisering. De discussie gaat over meerdere thema’s. Hoe worden risico’s verdeeld; bieden individuele potjes of een gezamenlijke pot meer uitzicht op een goed pensioen? Is er binnen het pensioenstelsel meer keuzevrijheid en maatwerk nodig, of niet? Is het pensioenstelsel voldoende transparant, spoort de waarde van de verwachte pensioenen wel voldoende met de betaalde premie? Deze gezamenlijke publicatie van CPB en Netspar maakt geen keuze voor het ene of andere stelsel, maar draagt bouwstenen aan voor een geïnformeerd debat over de toekomst van het pensioenstelsel.