Search

Głównym celem artykułu jest znalezienie, na podstawie analizy źródłowej i studium przypadku, odpowiedzi na pytanie - jaka wygląda sytuacja Bośni i Hercegowiny w ocenie Eunii Europejskiej. W analizie wykorzystano rezolucje parlamentu Europejskiego z 13 lutego 2019 r., dotyczącą raportu Komisji Europejskiej na temat BiH z 2018 r. Każdego roku państwo, króre stara się o członkostwo w UE podlega takiej ocenie. Szczególnej ocenie poddane są m.in. stan demokracji, rządów prawa, respektowanie praw człowieka (dyskryminacja), zjawisko korupcji czy relacje etniczne. W ocenie parlamentu wyrażono rezerwę wobec sytuacji w BiH, stwierdzając, że państwo to nadal boryka się z wieloma problemami, dotyczącymi realizacji zasad demokratycznych, które oddalają je od perpsektywy stowarzyszenia ze Wspólnotą. The main research goal of the article is the answer to the question - what is the condition of Bosnia and Herzegovina in the assessment of the European Union. Therefore the European Parliament Resolution of 13 February 2019 on the Commission report for 2018 on Bosnia and Herzegovina, which is currently the most up-to-date document on this issue, has It should be noted that systematically, every year, a country which aspires to EU membership is subjected to such an assessment. From here, we learn what problems stand in the way of EU membership. Any country that aspires to join the EU, such as Bosnia and Herzegovina, must meet certain conditions in accordance with the Copenhagen Criteria, which were adopted by the EU in 1993 in Copenhagen. Particular attention is paid to the state of democracy, the rule of law, respect for human rights and freedoms (discrimination), corruption, ethnic relations etc. In the assessment of the analyzed European Parliament Resolution, numerous reservations are expressed regarding Bosnia and Herzegovina. In general, it can be said that the country is still struggling with many problems that prevent entry into the EU and is seen as still not fully prepared because it faces many challenges. The article was created using the research method: cade study and analysis of primary sources Za opšti cilj istraživanja rada je odgovor na pitanije - kako izgleda stanje Bosnе i Hercegovine u oceni Evropske unije. U vezi sa ovom analizom bila je podvrgnuta Rezolucija Evropskog parlamenta od 13. februara 2019.g. o izveštaju Evropske komisije o Bosni i Hercegovini za 2018.g. Treba naglasiti, da se svake godine, zemlja koja teži članstvu u Evropsku uniju podvrgava oceni Evropske komisije. Posebna pažnija posvećena je među drugim: stanju demokratije, vladovini zakona (prava), poštovaniju ljudskih prava i pojava korupciji, etničkim odnosima etc. U ovoj oceni izražene su mnoge rezerve u Bosni i Hercegovini. Generalno, može se reći da se ova država još uvek bori sa mnogim problemima koji je sprečavaju da uđe u EU i bude prepoznata kao drža-va koja sprovodi prncipe demokratske države. U ovoj analizi naročito korišćen je istraživački metod: istraživanje slučaja i analiza primarnih izvora.

CEL NAUKOWY: Naczelnym celem badawczym niniejszych rozwazan jest ustalenie, w ktorych z panstw pojugoslowianskich w obliczu śmiercionośnej pandemii COVID-19 zdecydowano sie na ogloszenie stanu wyjątkowego PROBLEM I METODY BADAWCZE: Stan wyjątkowy ma chronic: bezpieczenstwo obywateli, ustroj panstwa, porządek publiczny W okresie stanu wyjątkowego zmieniają sie proporcje miedzy prawami czlowieka a uprawnieniami panstwa - na korzyśc wladz panstwowych W obliczy pandemii COVID-19 nie wszystkie rządy panstw pojugoslowianskich oglosily stan wyjątkowy Zrobily to: Serbia, Bośnia i Hercegowina, Macedonia Polnocna oraz Kosowo W przypadku kazdego z wymienionych panstw ogloszenie stanu wyjątkowego wiązalo sie ze sporami politycznymi, dzieląc zarowno gremia politykow, jak i spoleczenstwo Spor toczyl sie glownie wokol przesuniecia terminu wyborow parlamentarnych Artykul powstal przy wykorzystaniu metod badawczych wlaściwych dla dyscypliny nauki o polityce i administracji: case stady (wąskie ujecie), analizy źrodel pierwotnych i metody komparatystycznej PROCES WYWODU: Artykul sklada sie z wprowadzenia, w ktorym uzasadniono wybor tematu badawczego i ustalono istote stanu wyjątkowego W czterech kolejnych punktach zwrocona zostala uwaga na reakcje na COVID-19 tylko tych panstwa pojugoslowianskich (Serbie, Bośnie i Hercegowine, Macedonie Polnocną, Kosowo), w ktorych ogloszono stan wyjątkowy W rekapitulacji dokonano podsumowania, akcentując konflikty, ktore wynikly z ogloszenia stanu wyjątkowego w panstwach poddanych analizie WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Tylko w czterech spośrod siedmiu panstw pojugoslowianskich ogloszony zostal stany wyjątkowy W Serbii, Macedonii Polnocnej i Kosowie przesuniete zostaly wyznaczone kalendarzem wyborczym wybory parlamentarne, w przypadku kazdego z tych panstw wywolalo to ostre spory polityczne, a w Macedonii Polnocnej wzbudzona na tym tle eskalacja konfliktu spowodowala dymisje rządu WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Omawiana problematyka jest innowacyjna, jak dotąd nie zostala przedstawiona w politologicznej literaturze przedmiotu Intrygującym pozostaje pytanie, dlaczego nie wszystkie rządy panstw (nie tylko pojugoslowianskich) w obliczu tak groźnej dla zdrowia i zycia ludzkiego pandemii, jaką jest COVID-19, nie zdecydowaly sie na ogloszenie stanu wyjątkowego, ktory nadrzedne akty prawne (konstytucja) zwykly gwarantowac Alternate abstract:SCIENTIFIC OBJECTIVE: The main research goal of these considerations is to determine in which of the Post Yugoslav countries it was decided to declare a state of emergency during time of deadly COVID-19 pandemic PROBLEM AND RESEARCH METHODS: The state of emergency is created to protect: the security of citizens, the state system, public order During the state of emergency, the proportions between human rights and the powers of the state change - in favour of state authorities In the face of the COVID-19 pandemic, not all Post Yugoslav governments have declared a state of emergency The following countries did so: Serbia, Bosnia and Herzegovina, Northern Macedonia and Kosovo In each of these countries, the declaration of a state of emergency was associated with political disputes THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article consists of an introduction in which the choice of the research topic was justified and the essence of the state of emergency was established In the next four points, attention was drawn to the response to COVID-19 only to those Yugoslavian states (Serbia, Bosnia and Herzegovina, Northern Macedonia, Kosovo) in which a state of emergency was declared RESEARCH RESULTS: Only in four out of seven Yugoslavian states the state of emergency was declared In case of Serbia, Northern Macedonia and Kosovo, scheduled parliamentary election was postponed, for each of the countries it caused sharp political disputes, and in the case of Northern Macedonia the escalation of the conflict caused the resignation of the g vernment CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The issues discussed are innovative, so far not discussed in the political literature The question that remains intriguing is why not all governments in case of such a dangerous pandemic for human health and life as COVID-19 have not decided to declare a state of emergency

Za główny cel badawczy przyjęto ustalenie czy państwa, które powstały w wyniku dekompozycji federacji jugosłowiańskiej, w pierwszym okresie po „usamodzielnieniu się”, były zainteresowane zawiązywaniem współpracy w ramach wspólnych regionalnych przedsięwzięć. Nadto, które z nich wykazały największą aktywność w tym zakresie, a które w stopniu najmniejszym. W związku z tym wzięto pod uwagę „tematyczne” formy współpracy regionalnej w zakresie rozwoju gospodarczego i społecznego, energetyki i infrastruktury, bezpieczeństwa, sądownictwa i spraw wewnętrznych oraz budowania zasobów ludzkich. Jak wynika z przeprowadzonej analizy największym zainteresowaniem cieszyło się partnerstwo na rzecz rozwoju gospodarczego i społecznego, w których wzięte pod uwagę państwa niemal w równej mierze wykazały wzmożoną aktywność, za wyjątkiem Słowenii, która – jak wynika z przeprowadzonej analizy – w stopniu jak najmniejszym była zainteresowana wchodzeniem w tego typu alianse. Podjęty temat jest zbyt mało omówiony, szczególnie w polskiej literaturze przedmiotu poświęconej państwom pojugosłowiańskim, stąd też– w mojej opinii – niewątpliwie potrzebna jest pogłębiona refleksja politologiczna w tym zakresie, namysł nad tymi kwestiami posiada walor poznawczy zarówno dla dyscypliny nauki o polityce i administracji jak też nauk o bezpieczeństwie. Artykuł powstał w głównej mierze przy wykorzystaniu metody badawczej właściwej dla dyscypliny nauki o polityce i administracji – metody studium przypadku. Post‑Yugoslav states – partnership in estabilishing „thematic” regional cooperation The main research goal was to establish whether the states that emerged as a result of the decomposition of the Yugoslav federation, in the first period after „becoming independent”, were interested in establishing cooperation within joint regional projects. Moreover, which of them showed the greatest activity in this field, and which the least. In this regard, ‘thematic’forms of regional cooperation in the fields of economic and social development, energy and infrastructure, security, judiciary and home affairs, building human resources were taken into account. As the analysis shows, the most popular was the partnership for economic and social development, in which the countries taken into account showed almost equal increased activity, except Slovenia which, as the analysis shows, was least interested in participation in such alliances. This topic is too little discussed especially in the Polish literature on the subject dedicated to hence, in my opinion, there is undoubtedly a need for in‑depth political science in this area, reflection on these issues is of cognitive value both for the discipline of political science and administration, as well as security science. The article was written mainly with the use of a research method appropriate for the discipline of political science and administration – the case study method.

WOMEN IN POLITICS. THE PUBLIC SPHERE Culture, which is the basis of individual and collective mentality, has power to form and re-form human behaviour, ambitions, actions, plans, etc. The cultural dimension is therefore highly important for the issues presented in this publication. Mentality consent to the presence of women in politics as active agents, and not only passive (absent) actors, can and does happen precisely through cultural changes. In this case, projects promoting gender equality, equal access of women and men to material and symbolic goods, such as work and prestige, play a fundamental role. Also in the field of education, it is vital to encourage children and young adults, regardless of gender, to become involved in political life, without stigmatizing, discriminating against or perpetuating stereotypical thinking about women. The topic of women’s participation in politics still remains a vivid issue, calling for inclusion in the general public discourse and general social awareness and, above all, everyday practice. Let this publication be an invitation to do so.

Podstawowym celem niniejszego opracowania jest próba określenia w jakim stopniu Republika Serbii jest przygotowana do pełnego członkostwa w Unii Europejskiej. W tym celu zostały zbadane kryteria określone przez Unię Europejską dla krajów aspirujących do członkostwa, w szczególności kryteria kopenhaskie z roku 1993. Została również uwzględniona rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 18 kwietnia 2013 r. Pod wieloma względami Republika Serbii nie jest w pełni przygotowana do członkostwa w Unii Europejskiej, niemniej jednak 20 stycznia 2014 r. rozpoczęły się negocjacje w sprawie przystąpienia Serbii do UE. Ich rezultat będzie uwarunkowany przebiegiem negocjacji w sprawie normalizacji stosunków między Serbią a Kosowem. Oczekuje się, że data ewentualnego przystąpienia Serbii do Unii Europejskiej to 2020 r. The primary purpose of this paper is to ascertain the degree to which the Republic of Serbia is ready for full membership of the European Union. Therefore the criteria set by the European Union for the countries aspiring to membership have been examined, including in particular the Copenhagen criteria of 1993. The assessment expressed in the European Parliament resolution of 18 April 2013 has also been taken into account. In many respects, the Republic of Serbia is not yet fully prepared for membership in the European Union, but on 20 January 2014 negotiations started on Serbia's accession to the EU. Their results will be conditional on the course and pace of the talks concerning the normalisation of relations between Serbia and Kosovo. The date of Serbia’s eventual accession to the European Union is expected to be 2020.

"The main problem of the research was ethnical and religious aspects of politics in Bosnia and Herzegovina. Bosnia is called “little Yugoslavia” because of multi ethnic character. It is an ethnic cocktail, composed of three principles nationalities: Serbs, Croats and Muslims. We can observe strong ethnic diversion especially during the war. Bosnia and Herzegovina gained its independence during the war.On 6 April 1992 Bosnia and Herzegovina was recognized as an independent country by the state members of the European Community, the following day on 7 April 1992 United States of America also recognized BiH as an independent and sovereign country. First democracy election was in 1990 census.. In 1995 Bosnia and Herzegovina signed The Dayton Peace Agreement, which created the legal basis for the political system of the independent state. The Dayton peace accords put an end of the most bloody military conflict. As a result of Dayton Accords, BiH is divided into two main entities: Federation of Bosnia and Herzegovina and the Republika Srpska. The author also presents political scene on the period of 2006-2010 and results of 2006 election. Presently the High Representative, who oversees the civilian implementation of the Dayton agreement. "

Za główny cel badawczy Autorka przyjęła omówienie systemu naczelnych organów państwowych Republiki Serbii w świetle zapisu konstytucji Serbii z 2006 r. Analizie poddane zostaną: Zgromadzenie Narodowe (Narodna Skupština) Republiki Serbii, instytucja prezydenta, rząd, Sąd Konstytucyjny, którego rola w omawianym systemie jest szczególna. Także warta uwagi wydaje się instytucja Obrońcy Obywatela (Ombudsman), choć nie będąca w ścisłym tego słowa znaczeniu elementem składowym aparatu państwowego, to jednak mająca niebagatelne znaczenie jako przykład instytucji stojącej na straży praworządności, zwłaszcza we współczesnej Republice Serbii. Analiza ta ma posłużyć ustaleniu, czy ustrojodawca serbski w wystarczającym stopniu zadbał o to, by konstytucyjny zapis dotyczący wyżej wymienionych organów państwa był adekwatny do wymogów demokratycznego ustroju politycznego. Udostępnienie publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego finansowane w ramach projektu „Doskonałość naukowa kluczem do doskonałości kształcenia”. Projekt realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój; nr umowy: POWER.03.05.00-00-Z092/17-00.

The role of Aliya Izetbegović in shaping the national community of Muslim in Bosnia and HerzegovinaThe main problem of the research was to prove that ethnical background has the influence over the people who bear important political functions. For the subject of the research we chose the president of Bosnia and Herzegovina, Alija Izetbegović, who has Muslim roots. During the considerations of the research it was proved that provenience of him in this case seriously determined his attitude and political behavior. It is wondrous that with no trouble he could stay faithful to his beliefs and was officially expressing his religious doctrines, still holding civil functions. Unfortunately, it was all connected with traumatic experiences for hundreds of thousands of Serbian and Croatian people. It is deeply surprising that all his cruel actions as well as his contacts with dangerous separatist Muslims movements have been forgotten.

Za główny cel rozważań przyjęto ustalenie, w jakim stopniu państwa pojugosłowiańskie, niebędące jeszcze członkami Unii Europejskiej, są przygotowane do członkostwa w UE. Analizie poddane zostały cztery państwa: Bośnia i Hercegowina, Republika Serbii, Czarnogóra oraz Republika Macedonii. Ustalono, że wszystkie te państwa aspirują do pełnoprawnego członkostwa w UE. Jednak wciąż jeszcze żadne z nich nie spełnia w stopniu wystarczającym stawianych kryteriów przez Unię Europejską. W niedalekiej przyszłości największe szanse mają w kolejności: Czarnogóra, Republika Serbii, Republika Macedonii. Wobec Bośni i Hercegowiny wciąż jeszcze kierowane są liczne zastrzeżenia ze strony UE, w tym najpoważniejsze - brak przeprowadzenia gruntownej reformy ustrojowej państwa. Przygotowanie tych państw do członkostwa w UE jest systematycznie, rokrocznie monitorowane za pomocą metody screeningu. Sprawdzanie prawa kraju kandydującego do UE pod kątem jego zgodności z prawem unijnym acquis communitare pozwala na dokonanie oceny stopnia przygotowania do uzyskania statusu pełnoprawnego członka. I choć państwa, o których mowa, to przypadek trudno poddający się sprostaniu rygorystycznym warunkom akcesyjnym stawianych przez Unię Europejską, to jednak UE zatroskana o bezpieczeństwo i stabilność w regionie zabiega o bliskie z nimi relacje. Main aim of analysis in the article titled “Non-EU” Post Yugoslav countries in the face of integrative Europe - few remarks” is to ascertain the extent to which Post Yugoslav countries, which are not European Union members yet, are prepared for the EU membership. Analysis includes four Post Yugoslav countries: Bosnia and Herzegovina, Republic of Serbia, Montenegro, Republic of Macedonia. It was confirmed, that all those countries aspire to fully-fledged membership in the EU. However, still none of them sufficiently comply with criteria imposed by the EU. In the nearest future, the greatest chances have: Montenegro, Republic of Serbia, Republic of Macedonia. The EU still has a lot of objections towards Bosnia and Herzegovina. The most important one is lack of conducting an institutional reform in the country. Preparation of that countries for the EU membership is systematically, yearly monitored by method of screening. Checking compatibility of law regulations, which exist in those countries standing as a candidate to EU, with the EU legislation acquis communitare gives a possibility to make an assessment of the level of their preparation to get a fully-fledged membership status. Countries, which has been analysed, are a ‘special case’, which find it very hard to face up to rigorous accession conditions imposed by European Union, although the EU is worried about the safety and stability in the region and strive for close relations with them.