Search

De bodemschimmel Rhizoctonia solani veroorzaakt afsterving van kiemplanten, zwarte wortelrot en wortel- en koprot in suikerbieten. De ziekte treedt pleksgewijs op in suikerbieten en is zowel in Duitsland als Nederland een toenemend probleem. De teelt van tarwe en groenbemestingsgewassen voorafgaand aan de suikerbietenteelt vermindert de kans op schade door rhizoctonia. Maïs verhoogt de kans op en de mate van schade door rhizoctonia. Verdichting in het voorjaar leidde tot schade door rhizoctonia. Verdichting in het najaar leidde niet tot meer rhizoctoniaschade, mits de aangebrachte verdichting in het voorjaar volledig opgeheven werd met een diepe grondbewerking. Door het in de bovenlaag houden van gewasresten (mulchen) wordt het bodemleven geactiveerd en kan door competitie schade door rhizoctonia in suikerbieten verminderen. Dit effect is echter nog niet eenduidig vastgesteld.

Praktijkonderzoek Plant & Omgeving heeft een tweetal proeven uitgevoerd in twee jaren (2002 en 2003): een veldproef met rassen met verschillende tolerantieniveaus en een biotoets met daarin de bepaling van de bodembesmetting vóór en na de veldproef en "uitzieking" van de grond door de jaren heen bij verschillende telers. De uitzieking wordt afgeleid door de besmettingsgraad van diverse percelen van één teler onderling te vergelijken. Er zijn percelen bij waar onlangs vatbare uien hebben gestaan en percelen waar 6 tot 8 jaar geleden vatbare uien hebben gestaan

Monsters venkel met loofverbruiningsproblemen verzameld in de praktijk leken in 2002 te duiden op Septoria. Het jaar 2003 was een extreem droog en warm jaar. Deze extreme weersomstandigheden zijn voor de meeste schimmels veelal zeer ongunstige omstandigheden om op te treden. Niet alleen in de uitgevoerde kasproeven werden, ondanks kunstmatige besmetting, incubatietijd (tijd tussen besmetting en het uitbreken van de daardoor veroorzaakte ziekte) en beregening, geen symptomen gevonden van de beoogde loofen/ of bolverkleuring. Ook in de praktijk traden dit jaar geen symptomen hiervan in venkel op. In de tweede inoculatieproef trad voornamelijk één zichtbaar symptoom op. De praktijk herkende hier niet de beoogde loofverkleuring in. De uit deze vlekken geïsoleerde schimmels Alternaria alternata en Stemphylium sp. en de bacterie Erwinia herbocola (Lohnis) Dye kunnen hierdoor als veroorzakers van loofverkleuring worden uitgesloten. De aangebrachte chemische gewasbeschermingsmiddelen hadden hier, na eenmalig te zijn aangebracht, geen zichtbaar bestrijdend effect op.

Het computerprogramma GEWIS (Gewasbescherming En Weer Informatie Systeem) brengt de relatie tussen weer en effectiviteit van gewasbeschermingsmiddelen in beeld door het relatieve effect per werkzame stof te berekenen. Dit onderzoek is uitgevoerd om te beoordelen hoeveel tijd na spuiten een fungicide nodig heeft om efficiënt te werken en of herbevochtiging van het gewas invloed heeft op dit proces. In de proef is een doseringstrap aangelegd om de kans op verschillen te vergroten

Een oriënterende proef toonde aan dat bloemkoolpraktijkgronden verschillen in hun natuurlijke bodemweerbaarheid. Bekend is dat teeltmaatregelen en voorvruchten die weerbaarheid kunnen versterken of verzwakken. Eerder onderzoek op Zwaagdijk wees eveneens op een invloed van het type voorvrucht op de mate van R. solani aantasting in een volggewas bloemkool. Het is van belang te weten waarom er perceelsverschillen zijn in bodemweerbaarheid, of schade vooraf in te schatten is, of er bestrijding mogelijk is en of zaadcoating/pillering met biologische en/of chemische middelen schade door R. solani kan verminderen.

Het TNO heeft een PCR-toets ontwikkeld om Fusarium sulphureum en Fusarium coeruleum-besmettingen in grond aan te tonen. In 1999, 2000 en 2001 is deze toets gebruikt om na te gaan of hiermee droogrotbesmettingen voorspeld kunnen worden. Op grond van positieve resultaten kunnen dan adviezen van behandeling met fungiciden tegen bewaarziekten gegeven worden. Daartoe zijn elk jaar 25 telers benaderd om van partijen aardappelen de Fusarium- en de droogrotbesmetting vast te stellen. Het eerste jaar is de PCR-toets uitgevoerd op grond, wat door de NAK is bemonsterd voor AM-bepaling. Het tweede en derde jaar is naast de toetsing op AM-grond ook een toets op sorteergrond uitgevoerd. Alle telers zijn aan een enquête onderworpen en hebben daarin vragen als droogrothistorie, mate van beschadiging, grondsoort, ras, ontvelling en bewaarmethode beantwoord. Enkele telers hebben in 2000 hun aardappelen met een fungicide behandeld. Sommigen deden dat bij het inschuren, anderen bij het sorteren. Dit zijn factoren die invloed kunnen hebben op de mate van droogrotaantasting in een partij aardappelen. Naast de PCR-toets is de AM-grond getoetst middels de Nielsen & Johnson toets (N&J-toets). Gemiddeld over drie jaar bleek 70% van de PCR-bepalingen in AM-grond overeen te komen met het al of niet optreden van droogrot in de partijen bij de telers. Voor eenderde deel waren er vals negatieve en vals positieve uitslagen die toegeschreven kunnen worden aan bemonsteringsverschillen of aan ras, oogst- en bewaarcondities die het optreden van droogrot onderdrukken. Het onderscheidend vermogen van de toets neemt toe tijdens het bewaarseizoen. De PCR-toets lijkt zeer geschikt voor advisering van het al of niet behandelen met een fungicide bij het sorteren van aardappelen.