Search

Social participation is one of the citizenship skills. Social studies course is the basic course in which citizenship knowledge, skills, and values are gained. The purpose of this research is to reveal how fifth-grade social studies students acquire social participation skills within the framework of social studies courses and school practices. A case study, one of the qualitative research methods, was used in the research. Thirty-four fifth-grade students and social studies teachers from a secondary school in a city center, at an upper socio-economic level, participated in the study. The research data were obtained from participant observations, semi-structured student and teacher interviews, and social studies textbooks in the 2017-2018 academic year. Content analysis was used in the analysis of the gathered data. At the end of the analyses, it was found out that the teachers and students perceive social participation in terms of communal participation, educational/social activities, academic participation, communication skills, and rights. In the development of students' social participation skills, the scope of social studies, the content of the textbook, teacher attitudes, behaviors, and school practices were found to be supportive factors while teacher attitudes, beliefs and behaviors, student tendencies, beliefs, and behaviors, and parent and school influence were found to be as inhibitory factors., Sosyal katılım vatandaşlık becerilerinden biridir. Sosyal bilgiler dersi vatandaşlık bilgi, beceri ve değerlerinin kazandırıldığı temel derstir. Bu araştırmanın amacı, beşinci sınıf sosyal bilgiler öğrencilerinin sosyal katılım becerilerini nasıl kazandıklarını, sosyal bilgiler dersi ve okul uygulamaları çerçevesinde ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Çalışmaya, bir il merkezinde, üst sosyo-ekonomik düzeydeki ortaokulda öğrenim gören otuz dört beşinci sınıf öğrencisi ile sosyal bilgiler öğretmeni katılmıştır. Araştırma verileri 2017-2018 eğitim öğretim yılında gerçekleştirilen katılımcı gözlemlerden, yarı yapılandırılmış öğrenci ve öğretmen görüşmelerinden ve sosyal bilgiler dersi kitabından elde edilmiştir. Araştırmanın verilerinin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada sonucunda, öğretmen ve öğrencilerin sosyal katılımı, toplumsal katılım, eğitsel/sosyal etkinlikler, akademik katılım, iletişim becerileri ve haklar boyutlarıyla algıladıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin sosyal katılım becerisinin gelişiminde, sosyal bilgiler alan kapsamı, ders kitabı içeriği, öğretmen tutum, davranışları ve okul uygulamaları destekleyici; öğretmen tutum, inanç ve davranışları, öğrenci eğilim, inanç ve davranışları ile veli ve okul etkisi engelleyici unsurlar olarak belirlenmiştir.

Bu araştırmanın amacı ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin hoşgörü algısını ve gelişimini anlamaya çalışmaktadır. Fenomenoloji deseninde gerçekleştirilen bu araştırmaya 30 ilkokul dördüncü sınıf öğrencisi ile 12 sınıf öğretmeni katılmıştır. Araştırma verileri öğrencilerle yarı-yapılandırılmış görüşme ve öğretmenlerle grup görüşmeleriyle toplanmıştır. Görüşme verileri tematik olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin hoşgörüyü daha çok yardımlaşma, affetmek, sevgi ve iyi davranmak olarak algıladıkları çok az öğrencinin farklılıklara saygı olarak algıladığı görülmüştür. Öğretmenler öğrencilerin hoşgörü algısının gelişiminde gelişim özelliklerinin, sosyal çevrenin, öğretim programları ve ders kitaplarının ve okulun sosyal ve kültürel yapısının etkili olduğunu belirtmiştir., The purpose of this study is trying to understand the perception and the development tolerance of fourth-grade primary school student. 30 primary school fourth-grade students and 12 classroom teachers participated in this study which was conducted with phenomenology design. Data were collected through semi-structured interviews with students and group discussions with teachers. Interview data were analyzed thematically. As a result of the research it was seen that the majority of the students perceive tolerance as helping each other, forgiveness, love and behaving well, few of the students perceive tolerance as respect for the diversity. Teachers stated developmental features, social environment, curriculum and textbooks and the social and cultural structure of the school are influential fort he development of students' tolerance perception.

Türkiye'de ilköğretim sekizinci sınıflarda okutulan vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi ile öğrencilerin temel demokratik vatandaşlık yeterlikleri kazandırılması amaçlanır. Bu araştırma, sosyal bilgiler öğretmenleri ve öğrencilerinin vatandaşlık ve demokrasi eğitimine ilişkin algılarını anlamaya çalışmaktadır. Fenomenoloji deseninde yürütülen bu araştırmaya 10 sosyal bilgiler öğretmeni ve 15 sekizinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırma verileri iki öğretmenin vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinde yapılan katılımcı gözlem, 10 öğretmen ve 15 öğrenci ile yapılan yarı-yapılandırılmış görüşme ile toplanmış ve tematik olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, bu dersin ilköğretim programında yeterli düzeyde yer almadığı, içeriğinin öğrencilere vatandaşlık yeterliklerini kazandırmak için yeterli olmadığı, derse gerekli önemin verilmediği, öğretmen ve öğrencilerin memnuniyet düzeyinin düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bu dersin ilköğretim programında genişletilerek her sınıf düzeyinde ayrı bir ders olarak yer alması, içeriğinin vatandaşlık yeterlikleri, öğrencilerin ilgi ve hazırbulunuşluk düzeyine göre yenilenmesi, öğrenci merkezli öğretim yaklaşımların uygulanması ve vatandaşlık ve demokrasi eğitimi konusunda öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içi dönemde bilgilendirilmesi önerilebilir., In Turkey, one of the objectives of elementary eighth grade is to equip students with basic democratic citizenship skills by means of the citizenship and democracy education course. This study aims to understand social studies teachers' and students' perception of citizenship and democracy education. The participants of this phenomenological study were 10 social studies teachers and 15 eighth graders who were selected through criterion sampling. The data for the study were gathered with participant observations in the citizenship and democracy education lessons of two of the teachers and semi-structured interviews, and analysed thematically. The study revealed that this course was not sufficiently emphasized in the elementary curriculum, its content was not enough to equip students with citizenship skills, the necessary importance was not attributed to the course, and the satisfaction levels of the teachers and students were low. Based on the results of the study, it can be suggested that this course should be included as a separate course at each grade level in elementary curriculum, its content should be renewed based on citizenship skills, students' interests and readiness levels, student-centered teaching approaches should be adopted, and teachers should be informed about citizenship and democracy education in pre- and in-service period.

“Human Rights, Citizenship and Democracy” is a course that began to be delivered as of the 2015-2016 school year and aims to teach elementary fourth graders the basic values related to human rights, citizenship and democracy. The aim of this study was to examine students and teachers' experiences and perceptions of the course “Human Rights, Citizenship and Democracy”. In the study, phenomenological research design was adopted in the scope of the qualitative research method. The participants were selected through the maximum diversity sampling technique. In this respect, the study was conducted with eight teachers and 20 students in three elementary schools where students with low, middle and high socio-economic status study in the Eskisehir province. The data were gathered by using the semi-structured interview technique. Thematic analysis was employed in the analysis of the data. As a result, it was found that the students perceived the course as functional since they mostly learned basic democratic values, they also perceived it as the Turkish course because an instructional model based on stories was mostly adopted, and traditional assessment techniques were insufficient in measuring students' gains regarding democratic values. In order to enhance the effectiveness of this course, it seems necessary to update the contents of the course curriculum as well as the coursebook, develop course materials, employ effective instructional methods, and inform teachers in this regard., “İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi” dersi 2015-2016 öğretim yılından itibaren uygulamaya konulan, ilkokul 4. sınıflarda öğrencilere insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi ile ilgili temel değerleri kazandırmayı amaçlayan bir derstir. Bu araştırmanın amacı, “İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi” dersine ilişkin öğrenci ve öğretmenlerin deneyim ve algılarını irdelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kapsamında olgu bilim deseni benimsenmiştir. Araştırmanın katılımcıları maksimum çeşitlilik örneklemesi tekniği ile belirlenmiştir. Bu kapsamda, araştırma Eskişehir il merkezinde yer alan alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeyden öğrencilerin öğrenim gördüğü üç ilkokulda 8 öğretmen ve 20 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tematik analizden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin dersi temel demokratik değerleri çoğunlukla kazandığı için işlevsel olarak algıladığı, sadece öykülere dayalı bir öğretim modeli benimsenmesi nedeniyle Türkçe dersi gibi algıladığı, geleneksel değerlendirme tekniklerinin öğrencilerin demokratik değer kazanımlarını ölçmede yetersiz kaldığı görülmektedir. Bu dersin işlevselliğinin artırılması için, dersin öğretim programı içeriğinin yenilenmesinin yanı sıra ders kitabının yenilenmesi ve ders materyallerinin geliştirilmesi, etkin öğretim yöntemlerinin işe koşulması ve öğretmenlerin bilgilendirilmesi gerekli olduğu görülmektedir.

Patriotism is one of the citizenship values that need to be taught in social studies. This study explored social studies teacher candidates’ perceptions of patriotism and patriotic education. The study was conducted in phenomenology design and it included 15 social studies teacher candidates. Data were collected using semi-structured interviews and analyzed thematically. The study found that all the teacher candidates primarily associated patriotism with love, respect and commitment. Also, some of the participants regarded patriotism as fulfilling one’s responsibilities while some others considered it as striving for human rights and democracy. In addition, the participants had a constructive and democratic perception of patriotism in general. The social studies teacher candidates’ perception of patriotism is influenced by their families’ and social environments’ perception of patriotism and patriotism messages given by the educational system and media. Finally, the teacher candidates’ perception of patriotism had a direct impact on their perspective on patriotic education

Yurtseverlik, sosyal bilgiler dersinde kazandırılması gereken vatandaşlık değerlerdendir. Bu araştırma, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yurtseverlik algısını ve yurtseverlik eğitimine bakışını irdelemiştir. Olgubilim deseninde gerçekleştirilen bu araştırmaya 15 sosyal bilgiler öğretmeni katılmıştır. Araştırma verileri, yarı-yapılandırılmış görüşme ile toplanmış ve tematik olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının tamamı yurtseverliği, öncelikle sevgi, saygı ve bağlılık ile ilişkilendirmiş bunun ötesinde bazıları sorumluluklarını yerine getirmek bazıları da demokrasi ve insan hakları için çaba göstermek olarak yorumlamışlardır. Öğretmen adaylarının çoğunlukla yapıcı bir yurtsever algısına sahip oldukları görülmüştür. Ailenin ve sosyal çevrenin yurtseverlik algısı, eğitim sürecinde ile yazılı ve görsel basında verilen yurtseverlik mesajları sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yurtseverlik algısına yansıyan öğelerdir. Öğretmen adaylarının yurtseverlik algısı yurtseverlik eğitimine ilişkin bakış açısını doğrudan etkilemektedir, Patriotism is one of the citizenship values that need to be taught in social studies. This study explored social studies teacher candidates' perceptions of patriotism and patriotic education. The study was conducted in phenomenology design and it included 15 social studies teacher candidates. Data were collected using semi-structured interviews and analyzed thematically. The study found that all the teacher candidates primarily associated patriotism with love, respect and commitment. Also, some of the participants regarded patriotism as fulfilling one's responsibilities while some others considered it as striving for human rights and democracy. In addition, the participants had a constructive and democratic perception of patriotism in general. The social studies teacher candidates' perception of patriotism is influenced by their families' and social environments' perception of patriotism and patriotism messages given by the educational system and media. Finally, the teacher candidates' perception of patriotism had a direct impact on their perspective on patriotic education

WOS: 000440292400003, Patriotism is a citizenship value involved in the affective objectives of social studies education. The present study aimed to investigate the social studies teachers' perceptions of patriotism. A total of 14 social studies teachers selected as per maximum variation method participated in the study, which was designed as a phenomenological research. The research data were collected using a semi-structured interview form. The data were analysed using content analysis method with the help of NVivo software program. The results of the research suggested that participating social studies teachers explain patriotism with concepts of love, commitment and responsibility, and perceived themselves closer to blind patriotism. It was recommended that teachers should become more aware of active and democratic citizenship, get training to become constructive citizens, and improve their practices in this direction.

Bu araştırma, Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının sivil toplum kuruluşlarında gerçekleştirdikleri etkin vatandaşlık deneyimlerini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada fenomenoloji deseninden yararlanılmıştır. Araştırma verileri, yarı-yapılandırılmış görüşmeler, uygulama raporları ve günlükler ile toplanmış ve fenomenolojik analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Öğretmen adaylarının edilgen ve devlete karşı görev ve sorumluluk odaklı vatandaşlık algısı etkin ve demokratik vatandaşlık algısına dönüşmeye başlamıştır. Öğretmen adaylarının sosyal ve ahlaki sorumluluk ile toplumsal katılım becerileri siyasal okuryazarlık becerilerinden daha çok gelişmiştir. Öğretmen adayları, STK'ların toplumsal ve siyasal rolleri, hizmetleri ve toplumsal yararlarını bizzat deneyimlemiştir. Ayrıca, öğretmen adayları, Sosyal Bilgiler dersinde sivil toplum kuruluşları ile etkin vatandaşlık eğitimine ilişkin ön deneyim kazanmıştır. Öğretmen adaylarının etkin vatandaşlık kazanımlarının sürekliliğini sağlamak için farklı derslerde STK ile ilgili etkinlikler yapılmalı ve uygulama öncesi etkin STK'lar belirlenmeli., The aim of this study was to investigate social studies teacher candidates' active citizenship experiences in nongovernmental organizations (NGOs). The study was designed based on phenomenological approach. The research data were collected by means of semi-structured interviews, the candidates' teaching reflective practice reports and journals and then analyzed with interpretative phenomenological analysis technique. The teacher candidates thought that their passive citizenship perception shaped by duties and responsibilities for the state began to evolve into an active and democratic citizenship perception. According to the teacher candidates, their social and moral responsibility and social participation skills are far more improved than their political literacy skills. The teacher candidates personally experienced the social and political roles, services, and social benefits of non-governmental organizations. In addition, the teacher candidates gained an initial experience about active citizenship education activities with NGO's in social studies. In order to ensure continuity of the gains of teacher candidates regarding active citizenship, various courses should offer activities about NGOs and active NGOs should be determined before the implementation process.

Türkiye’de ilköğretim sekizinci sınıflarda okutulan vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersi ile öğrencilerin temel demokratik vatandaşlık yeterlikleri kazandırılması amaçlanır. Bu araştırma, sosyal bilgiler öğretmenleri ve öğrencilerinin vatandaşlık ve demokrasi eğitimine ilişkin algılarını anlamaya çalışmaktadır. Fenomenoloji deseninde yürütülen bu araştırmaya 10 sosyal bilgiler öğretmeni ve 15 sekizinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırma verileri iki öğretmenin vatandaşlık ve demokrasi eğitimi dersinde yapılan katılımcı gözlem, 10 öğretmen ve 15 öğrenci ile yapılan yarı-yapılandırılmış görüşme ile toplanmış ve tematik olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, bu dersin ilköğretim programında yeterli düzeyde yer almadığı, içeriğinin öğrencilere vatandaşlık yeterliklerini kazandırmak için yeterli olmadığı, derse gerekli önemin verilmediği, öğretmen ve öğrencilerin memnuniyet düzeyinin düşük olduğu ortaya çıkmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bu dersin ilköğretim programında genişletilerek her sınıf düzeyinde ayrı bir ders olarak yer alması, içeriğinin vatandaşlık yeterlikleri, öğrencilerin ilgi ve hazırbulunuşluk düzeyine göre yenilenmesi, öğrenci merkezli öğretim yaklaşımların uygulanması ve vatandaşlık ve demokrasi eğitimi konusunda öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içi dönemde bilgilendirilmesi önerilebilir., In Turkey, one of the objectives of elementary eighth grade is to equip students with basic democratic citizenship skills by means of the citizenship and democracy education course. This study aims to understand social studies teachers' and students' perception of citizenship and democracy education. The participants of this phenomenological study were 10 social studies teachers and 15 eighth graders who were selected through criterion sampling. The data for the study were gathered with participant observations in the citizenship and democracy education lessons of two of the teachers and semi-structured interviews, and analysed thematically. The study revealed that this course was not sufficiently emphasized in the elementary curriculum, its content was not enough to equip students with citizenship skills, the necessary importance was not attributed to the course, and the satisfaction levels of the teachers and students were low. Based on the results of the study, it can be suggested that this course should be included as a separate course at each grade level in elementary curriculum, its content should be renewed based on citizenship skills, students' interests and readiness levels, student-centered teaching approaches should be adopted, and teachers should be informed about citizenship and democracy education in pre- and in-service period.

Aile, çocukların vatandaşlık bilincinin gelişmesinde önemli rol oynar. Bu araştırma, annelerin vatandaşlık algısını, çocuklarının vatandaşlık bilincini geliştirmek için yaptıkları uygulamaları ve bu süreçte karşılaştıkları sorunları incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma nitel yaklaşımına göre kritik durum örneklemesi yapılarak gerçekleştirilmiştir. 2008 yılında alt ve orta sosyo-ekonomik düzey ailelerin çocuklarının eğitim gördüğü bir ilköğretim okulunda gerçekleştirilen araştırma verileri yarı-yapılandırılmış görüşme ile 29 anneden toplanmıştır. Araştırma sonucuna göre, annelerin çoğunluğu vatandaşı, toplum tarafından kabul edilen ahlak ve değerleri benimseyen kişiler olarak algılamakta ve bu kişileri de iyi vatandaş olarak tanımlamaktadır. Evde annelerin çoğu, çocuklarını iyi vatandaş olarak yetiştirmek için temel ahlak kuralları ve değerlerini öğrettiğini belirtirken; çok az sayıda anne de çocuklarına siyasal okuryazarlık kazandırdığını ifade etmiştir. Anneler çocuklarını iyi bir vatandaş olarak yetiştirirken ekonomik, eğitim, sosyal çevre ve yazılı ve görsel basından kaynaklanan sorunlar yaşadıklarını söylemişlerdir. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak annelerin etkili vatandaşlık konusunda bilgilendirilmesi ve okulda öğrencilerin siyasal okuryazarlık ve toplumsal katılım yeterliklerini geliştirecek etkinliklere katılması önerilebilir., Family plays an important role in the development of citizenship awareness of children. The purpose of the present study is to figure out the citizenship perceptions of mothers, their practices for developing citizenship conscience of their children and to explore the problems they have encountered. In this study, critical case sampling method has been employed to collect data. The study was conducted in 2008 in a primary school where children from low and middle socio-economic levels were educated. The data of the study were gathered from 29 mothers through semi-structured interviews. The findings revealed that the majority of mothers perceived citizen” as a person who accepts the values and ethics of the society and defined this person as a good citizen. While most of the mothers declared that they taught the mainstream moral norms and values to their children at home, only a few mothers stated that they informed their children in political literacy at home. Additionally, mothers stated that they faced with some problems due to economic conditions, educational issues, social environment, and communication instruments while they were enriching their children's citizenship awareness. This study suggests that mothers ought to be educated about active citizenship and they should be encouraged to participate in the learning activities in schools.

The purpose of this study is to identify the feelings and thoughts of primary school students regarding the problems they experience in their environment and to determine their suggestions for solving these problems with the help of the cartoons they have drawn themselves. The data of the study were collected in accordance with qualitative research methods such as open-ended questions, semi-structured interviews, and children’s drawings. As a result of the research, it was found out that the culture the students lived in had an important effect on their interpretation of the social problems. In addition, it was also revealed that the cartoons drawn by the students to reflect the problems they experienced were effective in terms of their decision-making while choosing the problem, thinking creatively and critically about the problems, making interpretations, and finding solutions to the problems., İlköğretim Öğrencilerinin Çizdikleri Karikatürlere Yansıttıkları Sosyal ve Çevresel Sorunların İncelenmesiBu araştırmanın amacı, ilköğretim öğrencilerinin çevrelerinde yaşadıkları sorunlara ilişkin duygu, düşünce ve gözlemleri ile bu sorunlara yönelik çözüm önerilerini kendi çizdikleri karikatürler aracılığıyla incelemektir. Nitel araştırma yöntemiyle desenlenen araştırmanın verileri, açık uçlu sorular, yarı-yapılandırılmış görüşme ve öğrencilerin çizdikleri karikatürler yoluyla toplanmıştır. Araştırmanın sonucunda, öğrencilerin sosyal sorunları yorumlamalarında içinde yaşadıkları kültürün önemli etkisi olduğu görülmüştür. Ayrıca, öğrencilerin yaşadıkları sorunlar üzerine kendi karikatürlerini çizmelerinin, sorun seçerken karar verme, sorunlar üzerinde yaratıcı ve eleştirel düşünme, yorumlama ve çözüm önerileri geliştirmeleri açısından etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Bu araştırma, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının (2004) uygulama sürecine ilişkin öğrenci görüşlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmaya, Eskişehir il merkezinde bulunan farklı sosyo-ekonomik yapıdaki yedi ilköğretim okulunda 5. sınıfta öğrenim gören 191 öğrenci katılmıştır. Araştırma verileri açık uçlu sorulardan oluşan bir anket ile toplanmıştır. Veriler, betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, Sosyal Bilgiler dersinde öğrencilerin zevk alarak öğrendikleri ve daha katılımcı oldukları ancak, ders kitapları ve araştırma ödevlerinde çeşitli sorunlar yaşadıkları belirlenmiştir., This study aimed at examining students' perceptions of the application process of the elementary social studies curriculum. A total of 191 fifth-grade students from seven elementary schools with different socio-economical status in Eskişehir participated in the study. The research data were collected with the use of a survey that included open-ended questions. The data were analyzed through descriptive techniques. As a result of the data analysis, it was revealed that students learned the lessons in enjoyment and looked more willing to participate in the course of Social Studies. However, various problems were determined regarding the course books and research assignments

Öğretmenlerin öğretim sürecindeki uygulamaları üzerine yansıtıcı düşünmeleri ve karşılaştıkları sorunları bilimsel yollarla çözmeleri, onların mesleki gelişimlerinin yanı sıra, okulların kurumsal gelişimleri ve toplumsal gelişim açısından giderek daha çok önem kazanmaktadır. Öğretmenlerin bir araştırmacı olarak öğretim sürecinde yer almaları, onların araştırmacı öğretmen rolünü benimsemelerine ve bilimsel araştırma yeterliklerine sahip olmalarına bağlıdır. Bu araştırma, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Programı üçüncü sınıfta öğrenim gören ve Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri dersini alan öğretmen adaylarının, bu ders kapsamında öğretim elemanının denetiminde gerçekleştirdikleri araştırma deneyimine ilişkin görüşlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma verileri, ölçüt örnekleme yapılarak seçilen on altısı kız, sekizi erkek olmak üzere yirmi dört gönüllü öğretmen adayı ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerle 2005-2006 öğretim yılı Haziran ayında toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi türlerinden tümevarım analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmen adayları, mesleki gelişim amacıyla ve öğrenme öğretme sürecinde karşılaştığı sorunları çözebilmeleri için öğretmenlerin araştırma yapması gerektiğini düşünmektedir. Öğretmen adayları bilimsel araştırma sürecini, farklı bir deneyim, ancak zor bir süreç olarak değerlendirmişlerdir. Öğretmen adayları bu deneyimlerine bağlı olarak, bilimsel araştırma süreçlerini öğrendiklerini, araştırma makalelerini ve tezleri daha iyi anlayabildiklerini ve araştırma yapamaya isteklerinin arttığını belirtmişlerdir. Bu süreçte, öğretmen adayları araştırma sorununu tanımlanma, ölçme aracını uygulama, veri çözümleme ile zaman yönetimi ve grupla çalışmada sorunlar yaşamışlardır. Öğretmen adayları Bilimlerde Araştırma Yöntemleri dersinin öğretmen eğitim programlarında uygulamalı bir ders olarak yer almasını, dersin kredisinin ve saatinin artırılmasını ve araştırma sürecinde öğretmen adaylarına etkili rehberlik yapılmasını önermişlerdir., Improving teachers' reflective thinking skills about their instructional applications in their classrooms and their suggestions to solve the problems they face during teaching have become more important since the 80s. Reflective thinking is not only important for the professional development of teachers but it also plays a significant role in the institutional development of schools, eventually in the development of the society. Teachers' taking part in their teachings as researchers depends on their ability to adopt a researcher role and their experience in research. The participants of the present study were a group of third-grade pre-service teachers who were attending the Social Studies Teacher Education Program in the Education Faculty of Anadolu University. The study was conducted in order to understand the pre-service teachers' perceptions of their research experience in the scope of the course titled Research Method in Social Sciences. The data were collected in June, 2006 by using semi-structured interviews held with a total of 24 volunteering pre-service teachers. All the participants, 8 males and 16 females, were selected by using criterion sampling method. Content analysis was used to analyze the data. Findings showed that most pre-service teachers believed that teachers should conduct research for the purpose of solving the problems they might encounter in the learning-teaching process and for the purpose of professional development. Another finding was that the pre-service teachers considered the research process as a different experience, although they described the process as difficult.” Most pre-service teachers also stated that they learned the research processes and understood research articles and theses. They pointed out that they were more willing to conduct a research after their experiences. In this process, some pre-service teachers experienced various problems in areas such as the description of the research problems, data collection, time management, data analysis, and group work. The pre-service teachers suggested that the course of Research Method in Social Sciences should take place in all teacher education programs in Turkey, the course should be offered with more course credits, and it should include field-experience. Final suggestion was that pre-service teachers should be guided effectively in the entire research process.

Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (2004) öğrenci merkezli öğretim yaklaşımını benimsemiştir. Bu süreçte, öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına (2004) ilişkin yaklaşımlarının belirlenmesi önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programına (2004) ilişkin öğrenci yaklaşımlarını öğretmenlerin görüşlerine dayalı olarak belirlemektir. Araştırmada yarı-yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırma amaçlı örneklem biçimlerinden ölçüt örneklem kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 5. sınıfı okutan 21 gönüllü sınıf öğretmeni katılmıştır. Araştırma verileri, 2005-2006 öğretim yılı Haziran ayında toplanmıştır. Veriler, betimsel analiz ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenler, öğrencilerin yapılandırmacı yaklaşımın uygulandığı Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim programını genel olarak olumlu karşıladıklarını, zevk aldıklarını ancak ilk zamanlarda uyum sağlamada zorlandıklarını belirtmişlerdir. Öğretmenler, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında öğrencilerin en çok araştırma, drama ve grup çalışmalarından hoşlandıklarını belirtirken, en çok araştırma etkinliğinde zorlandıklarını dile getirmiştir. Ayrıca, öğretmenler yapılandırmacılığa dayalı Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının uygulanmasıyla birlikte öğrencilerin araştırmacı yönlerinin güçlendiğini, derste daha etkin olduklarını, dersi sevmeye başladıklarını ancak, daha az çalışmaya başladıklarını belirtmişlerdir., The curriculum of Social Studies has adapted a student centred approach. In this process, understanding the students' perceptions towards Social Studies curriculum is of great importance. The purpose of this study is to understand the student perceptions towards The Social Studies curriculum (2004) according to the teachers' opinions. Semi-structured interviews were used in this study. Criterion sampling technique was employed as purposeful sampling method. 21 volunteer classroom teachers who were teaching 5th grade participated in the study. The research data were collected in June 2006 and they were analyzed descriptively. The participants stated that students' overall impression towards The Social Studies curriculum in which constructive approach was implemented was positive and they enjoyed the course; however, they had difficulties in getting adapted initially. The participants concluded that the activities that the students liked the most were researching, drama, and group work activities. On the other hand, the activity that they had the most difficulty was researching. The participants also stated that along with the implementation of Social Studies curriculum based on constructivism, the students improved their research techniques, were more effective in the course and gained more positive attitudes towards the course. However, they tended to study less.

The purpose of this study is to examine Social Studies textbooks in terms of national and global citizenship. The research was carried out using qualitative research methodologies. Interpretive thematic analysis was used to examine the social studies textbooks from 4thgrade through 8th grade. The analyses showed that the Social Studies textbooks put more emphasis on national citizenship but they inadequately deal with global information so as to create global sensitivity. The Social Studies textbooks do not adequately discuss economic, social, political systems, cultural differences and problems in both national and global scales. The Social Studies textbooks tend to be guided by nationalist and republican policies while they offer limited content and activities for students to improve their competences for political literacy, participation, critical thinking, respect for diversity and conflict resolution

Tez (doktora) - Anadolu üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kayıt no: 415924, Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin Sosyal Bilgiler dersinde etkili vatandaşlık eğitimi için gerçekleştirdikleri uygulamaları ve vatandaşlık eğitimi konusundaki eğitim gereksinimlerini belirlemektir. Araştırmada tarama modeli kapsamında yöntem çeşitlemesinden yararlanılmış, yöntemler arası çeşitleme türlerinden olan ardışık desenlerden ardışık keşfedici desen kullanılmıştır. Bu desene göre önce nitel veriler daha sonra nicel veriler toplanmıştır. Araştırmanın uygulaması iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın birinci aşamasında 2005-2006 öğretim yılı Aralık-Ocak ayları içerisinde 24 öğretmenle yarı-yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Görüşme yoluyla elde edilen veriler aynı zamanda, araştırmanın ikinci boyutunda kullanılan anketin geliştirilmesinde de kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşaması ise. 2005-2006 öğretim yılı Mayıs-Haziran ayları içerisinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında 404 öğretmene anket uygulanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Öğretmen Görüşme Formu ve Öğretmenlerin Etkili Vatandaşlık Eğitimi Uygulamalarını Değerlendirme Anketi kullanılmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşme ile elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Anketle elde edilen verilerin çözümlenmesinde ise, frekans, yüzde ve aritmetik ortalamadan yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler araştırma soruları temel alınarak çözümlenmiş; elde edilen bulgular tanımlanmış ve yorumlanmıştır. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: • Öğretmenler, etkili vatandaşı: haklarını bilen ve kullanan, sorumluluklarını bilen ve yerine getiren, başkalarının haklarına saygılı olan kişi olarak tanımlamışlar ve Sosyal Bilgiler dersinin vatandaşlık eğitiminde önemli bir rolü olduğunu belirtmişlerdir. • Öğretmenler, Sosyal Bilgiler dersinde vatandaşlıkla ilgili konuların öğretiminde, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından gönderilen öğretmen kılavuz kitaplardaki ders planlarını aynen ya da değişiklikler yaparak kullanmaktadırlar. Öğretmenler, Sosyal Bilgiler dersinde vatandaşlıkla ilgili konuların öğretiminde, vatandaşlık eğitiminde en çok seçim etkinliklerinden ve araç-gereç olarak çoğunlukla ders kitabından ve başvuru kaynaklarından yararlanmaktadırlar. Öğretmenler vatandaşlıkla ilgili konuların öğretiminde diğer dersler, sosyal bilim disiplinleri ve ara disiplinlerle ilişkilendirme yapmaktadırlar.

Sosyal katılım vatandaşlık temelinde gerçekleşen yeterliliklerden biridir. Sözü geçen yeterliliğin ise okul çağının ilk yıllarından itibaren bireylere kazandırılması hem ülke politikaları hem de toplumsal bilincin oluşması açısından hedeflenen bir durumdur. Bu araştırmanın amacı, beşinci sınıf sosyal bilgiler öğrencilerinin sosyal katılım becerilerini nasıl kazandıklarını, sosyal bilgiler dersi ve okul uygulamaları çerçevesinde ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırma verileri 2017-2018 eğitim öğretim yılında gerçekleştirilen yapılandırılmamış gözlemlerden, yarı yapılandırılmış öğrenci ve öğretmen görüşmelerinden ve sosyal bilgiler dersi kitabından elde edilmiştir. Çalışma grubunda ölçüt örnekleme göre belirlenen, Denizli ili Pamukkale ilçesine bağlı, üst sosyo-ekonomik düzeydeki bir ortaokulda öğrenim gören 34 beşinci sınıf öğrencisi ile öğrencilerin sosyal bilgiler öğretmeni yer almıştır. Araştırmanın verilerinin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmada sonuçlarına bakıldığında, öğretmen ve öğrencilerin vatandaş algılarının, hak/görev/sorumluluk bilinci, vatan aidiyeti ve üretkenlik başlıkları altında temellendirildiği, vatandaşlık algılarının sosyal katılım ile ilişkilendirildiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada sosyal katılım algısına ilişkin, öğretmen ve öğrencilerin sosyal katılımı, toplumsal kapsam, eğitsel/sosyal etkinlikler, akademik kapsam, iletişim becerileri ve haklar başlıkları altında açıkladıkları tespit edilmiştir. Süreçle ilgili olarak, sosyal bilgiler alan kapsamı, sosyal bilgiler ders kitabı içeriği, öğretmen tutum ve davranışları ve okul uygulamaları destekleyici; öğretmen tutum, inanç ve davranışları, öğrenci eğilim, inanç ve davranışları ile veli ve okul etkisi engelleyici unsurlar olarak tespit edilmiştir. Araştırmada sosyal katılım sürecinde öğrencilerin kişisel deneyimlerinin, yakın çevrelerinde meydana gelen durumlardaki davranışları, derse, okul projelerine, okul etkinliklerine katılım temelinde ortaya çıktığı görülmüştür. Sosyal katılım sürecinde öğrencilerin, davranış boyutunda, akademik ve kişisel gelişim alanlarında olumlu kazanımlar elde ettikleri; duygu boyutunda, mutluluk ve özgüven duygularının arttığını ifade ettikleri belirlenmiştir. Social participation is one of these competancies realized on the basis of citizenship. The attainment of the mentioned to the individuals from the first years of school age is targeted both in terms of the country's policies and in terms of the formation of social consciousness. The purpose of this study is to reveal how the fifth grade social studies students gain their social participation skills within the framework of social studies lesson and school practices. Case study from qualitative research methods was used in the research. The research data were obtained from unstructured observations, semi-structured student and teacher interviews and social studies textbook in the 2017-2018 academic year. Thirty-four fifth grade students and social studies teachers of the upper-socio-economic secondary school in the province of Pamukkale, Denizli, were included in the study group. Content analysis was used to analyze the data of the research. Considering the results of the research, it is concluded that the perceptions of citizens and students are based on the rights / duties / responsibilities of consciousness, citizenship and productivity, and citizenship perceptions are associated with social participation. In the research, it was determined that teachers and students explained social participation, social scope, educational / social activities, academic scope, communication skills and rights. Regarding the process, the scope of social studies area, social studies textbook content, teacher attitudes and behaviors and school practices are supportive; teacher attitudes, beliefs and behaviors, student tendencies, beliefs and behaviors, and parents and school influence were identified as barriers. In the research, it was seen that the personal experiences of the students emerged on the basis of their behaviors in situations in their immediate environment, participation in the class, school projects and school activities. During the social participation process, students achieved positive gains in the behavioral dimension, academic and personal development; It was determined that they expressed increased feelings of happiness and selfconfidence in their emotional dimension.

Sosyal bilgiler dersi vatandaşlık eğitiminde temel derslerden biridir. Bu araştırma ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersi vatandaşlık kazanımlarını günlük yaşamlarında kullanımları belirlemeyi amaçlamaktadır. Karma yöntemlerden paralel desende gerçekleştirilen araştırmanın katılımcılarını 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır merkez ilçelerdeki ortaokullarda okuyan ve küme örneklem yoluyla belirlenen 1112 sekizinci sınıf öğrencisi ile bu okullarda çalışan ve ölçüt örneklem yoluyla belirlenen 21 sosyal bilgiler dersi öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler öğrencilere uygulanan `Ortaokul Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi Vatandaşlık Kazanımlarını Günlük Yaşamlarında Kullanımları Anketi` ve öğretmenlerle yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler aracılığıyla toplanmıştır. Anket verileri frekans, yüzde, aritmetik ortalama ve ki-kare testi ile analiz edilmiştir. Öğretmenlerle elde edilen yarı-yapılandırılmış görüşme verileri ise içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda öğrencilerin anket maddelerinin çoğunluğuna katılım gösterirken düşüncelerini açıklama, sosyal katılım gösterme ve kendi istekleriyle vatandaşlık sorumlulukları arasında seçim yapma maddelerinde kararsız kaldıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin bazı anket maddelerine verdikleri yanıtlar ile sosyo-ekonomik çevre, cinsiyet, kardeş sayısı, aynı evde yaşayan kişi sayısı, anne- baba eğitim düzeyi, mesleği ve birliktelik durumları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yapılan yarı-yapılandırılmış görüşmeler sonucunda ise öğretmenlerin; öğrencilerin hak ve sorumluluk konularıyla ilgilendiklerini, haklarını kullanırken sorumluluklarını yerine getirmediklerini ve vatandaşlık kazanımlarını günlük hayata yansıtmada çevreden, eğitim sisteminden, aileden, öğretmen ve öğrencilerden kaynaklı sorunlar yaşadıklarını düşündükleri belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler: İlköğretim, Sosyal bilgiler, Vatandaşlık, Vatandaşlık eğitimi. Social studies course is one of the basic courses in citizenship education. The aim of this study is to determine the usage of social studies course citizenship gains in daily life of secondary school students. This research was carried out in parallel design which is a kind of mixed method. Within the framework of this model, the study group of the research consists of 1112 eighth grade students in secondary schools in central districts of Diyarbakır in the 2018-2019 academic year determined by cluster sampling and 21 social studies course teachers determined by criterion sampling method. `Secondary School Student's Social Studies Course Citizenship Achievement Use in Daily Life Questionnaire` were applied to the students who participated in the study and semi-structured interviews were conducted with the teachers. The questionnaire data were analyzed descriptively and chi-square test. The qualitative data were analyzed by content analysis. While responding to the Survey items, the students participated in the other items; it was concluded that they were undecided in the items of expressing their thoughts, showing social participation and choosing between their own willingness and citizenship responsibilities. As a result of the interviews, the teachers stated that the students were interested in the rights and responsibilities, and did not fulfill their responsibilities while using their rights and that they had problems arising from the environment, education system, family, teachers and students. As a result of the research, it is suggested that the environment should be a positive example for the students, the education system should be arranged, the subjects should be reviewed and the course hours should be increased.Keywords: Primary education, Social studies, Citizenship, Citizenship education. 219

Günümüzde müşteri memnuniyeti, müşteri sadakati ve müşteri şikayetleri giderek önem kazanan kavramlardır. İşletmeler, müşterilerine yaklaşımlarında müşterilerinin kendilerine karşı olan memnuniyet, sadakat ve şikâyet tutumlarını bilmek zorundalardır. Bunun için ilk olarak müşteri memnuniyeti daha sonra müşteri sadakati incelenmiş, bu iki kavram arasındaki ilişkiden sonra müşteri şikayetleri ele alınmıştır. Daha önce yazılan araştırmalarda bu üç kavram özellikle de müşteri şikâyetleri gözardı edildiği için en çok şikâyet alan firmalar seçilmiştir. Şikâyet eden müşterilerin sadık müşteri olup olamayacağı ve müşteri memnuniyeti, müşteri sadakati, müşteri şikayetleri arasındaki ilişki saptanmaya çalışılmıştır. Müşteriler günümüzde bütün bu davranış şekillerini sosyal medyada dile getirdiği ve diğer müşteriler bu yorumlardan etkilendiği için araştırma sosyal medya üzerinden yürütülmüştür. Bu yüzden bu araştırmada Ekşi Sözlük kullanıcılarının yorumlarından yola çıkarak Türkiye'de en çok şikâyet alan beş firmanın belirli bir zamandaki verileri incelenecektir. Bunun için ilk önce içerik analizi yardımıyla yorumlar memnuniyet, sadakat ve şikâyet olarak gruplandırılmış, bu gruplandırma yardımıyla nitel bir analiz olan netnografi sayesinde beş firmanın müşteri profilleri ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.

WOS: 000451637300001, Purpose: Mock trial is an activity commonly used both in and out of the class in citizenship education. Mock trial is a simulation technique rooted in experiential learning. This study aimed to evaluate the Mock trial method used by a primary school teacher in Turkey to solve the problems faced during lessons. Research Methods: This research is designed as an intrinsic case study, which involves the use of Mock trials to solve the classroom problems. Participants were a classroom teacher and 20 fourth grade students attending her class. Research data were analyzed using inductive thematic analysis. Findings: Mock trial procedure was conducted during the last 15 minutes of the lessons at one-to-two-month intervals. The problem to be handled in the Mock trial is decided by the consensus of the students and the teacher. Students solve the problem by acting out their roles as decided in the trial. In this way, students develop the skills of problem solving, self-control, responsibility, empathy, and communication. Also, they learn about the concepts of right and justice, and the functioning of justice system. Implications for Research and Practice: When Mock trial is to be applied to solve classroom problems, especially the problems students commonly experience in their school can be prioritized. Rules to abide before, during and after the trial should be set up first, and a democratic classroom culture characterized with respect, affection and confidence should be established. Students should be encouraged to concentrate on the solution of the classroom problems. Further research can be conducted on utilizing this method as an instructional method in different courses. Moreover, training programs can be held to inform the teachers about this method, Anadolu University Scientific Research Project Commission [1603E091], This study was supported by Anadolu University Scientific Research Project Commission under the grand no: "1603E091" and was presented in International Conference on New Horizons in Education on 13-17.07.2016 in Vienna, Austria.

Problem Durumu: Türkiye'de vatandaşlık eğitimi, Osmanlı İmparatorluğu'ndan 2000'liyıllara kadar edilgen ve görev odaklı bir özellik gösterirken Avrupa Birliği üyelik süreciyle birlikte etkin ve demokratik vatandaşlık eğitimine doğru evrilmiştir. Bu bağlamda 2004 yılında Sosyal Bilgiler Öğretim Programı yapılandırmacı yaklaşımı da benimseyerek etkin vatandaşlık eğitimine yönelik olarak yenilenmiştir. Bu araştırmada, Sosyal Bilgiler dersinde etkin ve demokratik vatandaşlık eğitimi uygulamaları ve karşılaşılan sorunlar incelenmiştir. Böylece, etkin ve demokratik vatandaşlık eğitimini uygulamaya başlayan Türkiye ve benzer ülkelerde ilköğretimde etkin vatandaşlık eğitiminin geliştirilmesine katkı sağlanacağı beklenmektedir. Ayrıca, bu araştırma sonuçlarından, etkin ve demokratik vatandaşlık eğitimi konusunda öğretmen eğitim programlarının geliştirilmesi ve öğretmenlere hizmet içi eğitim etkinliklerinin düzenlemesinde yararlanılabilecektir. Araştırmanın Amacı: Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler dersinde etkin ve demokratik vatandaşlık eğitimin sürecini ve bu süreçte yaşanan sorunları anlamaktır. Yöntem: Bu araştırmada bütüncül çoklu durum deseni kullanılmıştır. Araştırmada katılımcıların seçiminde aşırı ve aykırı durum örneklemesi yapılmıştır. Bu kapsamda, araştırma bir alt ve orta sosyo-ekonomik düzeydeki öğrencilerin devam ettiği bir devlet okulu ile üst sosyo-ekonomik düzeyden gelen öğrencilerin devam ettiği bir özel ilköğretim okulunda gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya bu okullarda görev yapan altı öğretmen ve bu öğretmenlerin sınıflarından 30 öğrenci katılmıştır. Araştırma verileri yarı-yapılandırılmış görüşme, katılımcı gözlem ve dokümanların incelenmesi ile toplanmıştır. Araştırmacı, Sosyal Bilgiler dersinde gözlemci olarak katılımcı biçiminde ders sürecini izlemiştir. Gözlem öncesi ve sonrasında öğretmen ve öğrencilerle yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Ek olarak, öğretmenlerin ders planları ve derste kullandıkları materyaller incelenmiştir. Araştırma verilerinin analizinde tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Analizde gözlem ve görüşme verileri, alt ve üst sosyo-ekonomik düzey karşılaştırılarak yapılmıştır. Araştırmanın inanırlığını artırmak için birçok veri kaynağından yararlanılmış, veri analizinde bir başka uzmanla çalışılmış ve katılımcılarla veriler paylaşılmıştır. Bulgular: Araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin vatandaşlık algısı, siyasal görüşü ve eğitim geçmişi vatandaşlık eğitimine yansımaktadır. Bireysel vatandaşlık algısına sahip öğretmenler hak ve özgürlükleri vurgularken; toplumcu vatandaşlık algısına sahip öğretmenler daha çok devlete karşı olan sorumlulukları vurgulamaktadır. Öğretmenlerin çoğunun toplumcu, edilgen ve görev odaklı vatandaşlık algısına sahip olması etkin vatandaşlık eğitimini olumsuz etkilemektedir. Aynı zamanda öğretmenler, hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim sürecinde vatandaşlık eğitimine ilişkin yeterli bilgi ve deneyim elde etmemişlerdir. Öğretmenlerin etkin ve demokratik vatandaşlık eğitimi konusunda yeterli bilgi ve deneyime sahip olmaması vatandaşlık eğitimi uygulamalarına olumsuz yansımaktadır. Öğrencilerin yaşı, cinsiyeti ve sosyal çevresi de etkin vatandaşlık eğitimini etkilemektedir. Yaşı küçük olan öğrenciler devlet, anayasa gibi temel vatandaşlık kavramlarını anlamada zorlanmaktadır. Kız öğrenciler ise, siyasal konulara ilgi göstermemektedir. Sosyo-ekonomik düzeyi düşük öğrenciler sosyo-ekonomik düzeyi yüksek öğrencilere göre daha edilgen ve görev odaklı bir vatandaşlık tutumu göstermektedir. Üst sosyo-ekonomik düzeyden gelen öğrenciler ise, daha çok haklarını bilmekte, kullanmakta ve eleştirel düşünmektedir. Eğitim sisteminin yapısı ve işleyişi de etkin vatandaşlık eğitimini etkilemektedir. Sınav merkezli eğitim sistemi, geleneksel okul sistemi ve kültürü, yasalar ve yönetmelikler vatandaşlık eğitimi üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. Sınav merkezlieğitim sistemi, vatandaşlık eğitiminin uygulama yapılmadan kuramsal kalmasına neden olmaktadır. Geleneksel okul yapısı ve kültürü, öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersinde edindiği vatandaşlık bilgilerinin uygulanmasına olanak vermemekte ve vatandaşlık eğitimini desteklememektedir. Ayrıca, yasa ve yönetmelikler, Sosyal Bilgiler dersinde öğretmenleri sınırlandırmakta ve onların vatandaşlıkla ilgili birçok konuyu ele almalarını zorlaştırmaktadır.Tartışma ve Öneriler: Bu araştırma sonuçları, öğrencilerin edilgen ve görev odaklı vatandaşlık algısının Sosyal Bilgiler dersinin başında ve sonunda değişmediğini göstermektedir. Bu sonuç,Sosyal Bilgiler dersinde etkin vatandaşlık eğitiminin beklenilen düzeyde gerçekleşmediğini göstermektedir. Sosyal Bilgiler dersinde etkin vatandaşlık eğitimi, değer ağırlıklı, daha çok kuramsal bilgi ve sınav odaklı, siyasal konulardan uzak ve geleneksel öğretimle gerçekleşmektedir. Bu ders sonucunda, öğrencilerin siyasal okuryazarlık, etkili düşünme ve katılım becerileri yeterli düzeyde gelişmemektir. Sosyal Bilgiler dersinde etkin vatandaşlık eğitimini, öğretmen, öğrenci ve eğitim sisteminden kaynaklanan kimi etmenler etkilemektedir. Bu etmenler arasında öğretmenin vatandaşlık algısı, siyasal görüşü ve eğitim geçmişi önem taşımaktadır. Öğretmenlerin çoğunun, etkin vatandaş algısına sahip olmaması Sosyal Bilgiler dersinde edilgen ve görev odaklı vatandaşlık eğitimini güçlendirmektedir. Öğretmenlerin daha önceki eğitim yaşamında vatandaşlığı devlete karşı sorumluluklar olarak öğrenmesi ve etkin vatandaşlık eğitimine ilişkin bilgi ve deneyim eksikliği uygulamalarına olumsuz yansımaktadır. Bu nedenle, öğretmenlerin etkin vatandaşlık eğitimi konusunda hizmet öncesinde ve hizmet içi etkinliklerle bilgilendirilmeleri uygulamalarının güçlenmesinde etkili olacaktır. Öğrencilerin, yaşı, cinsiyeti ve sosyo-ekonomik ve kültürel yapısı etkin vatandaşlık eğitimini etkilemektedir. Özellikle kız öğrencilerin siyasal konularda ilgisiz tutumları ve düşüncelerini açıklama konusunda daha az katılım göstermesi toplumsal yaşamda kadının rolüyle ilişkilendirilebilir. Öğretmenler, etkin vatandaşlık eğitimi amacıyla Sosyal Bilgiler dersinde kız öğrencilerin sosyal ve siyasal katılımlarını artıracak önlemler almalıdır. Ayrıca, edilgen vatandaş algısının alt sosyo-ekonomik kültürde daha güçlü olması ve hak ve özgürlüklerin göz ardı edilmesi, öğrencilerin okulda elde ettiği etkin vatandaşlık kazanımlarını sosyal çevrenin desteklememesine neden olmaktadır. Böylece, öğrenciler etkin vatandaşlık kazanımlarını çevrelerinde ve toplumda uygulayamayacağını düşündükleri için yeterli önemi vermemekte ve benimsememektedir. Eğitim sistemi yapısından ve işleyişinden kaynaklanan kimi nedenler etkin vatandaşlık eğitimini olumsuz etkilemektedir. Bunlardan biri sınav merkezli eğitim sistemidir. Sınav merkezli eğitim sistemi öğretmenlerin ve öğrencilerin vatandaşlık eğitiminde kuramsal bilgilere yönlenmelerine neden olmaktadır. Böylece, vatandaşlık eğitimi uygulamalı bir eğitim olmaktan uzaklaşarak kuramsal bilgilere dayalı bir eğitime dönüşmektedir. Bunun yanı sıra öğrenciler, Sosyal Bilgiler dersinde elde ettiği etkin vatandaşlık kazanımlarını okulda uygulayamamaktadır. Etkin vatandaşlık eğitiminin gerçekleştirilebilmesi için demokratik okul yapısı ve kültürünün oluşturulması gerekmektedir. Ayrıca, öğretmenlerin siyasal konulara ele almasını sınırlayan yasaların olması, öğrencilerin siyasal okuryazarlık ve siyasal katılım yeterliklerini geliştirmelerini olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, öğretmenlerin akademik özgürlüğünü sağlayacakyasalar yeniden düzenlenmelidir., Problem Statement:Turkey's passive and task-oriented approach to citizenship education, which has endured since the Ottoman Empire period, has begun to change into more active and democratic citizenship education since Turkey joined the European Union. Identifying the practical problems as well as describing the challenges when practicing the Social Studies curriculum will contribute to citizenship education and its development, both in Turkey and in similar countries. Purpose of Study:The purpose of the present study is to explore the active and democratic citizenship education procedures in Social Studies course in Turkey and to determine the challenges encountered in active citizenship education. Methodology:The study was conducted using a holistic, multiple-case study design. Data were collected through interviews, classroom observations and documents. In this study, extreme or deviant case sampling was used. The study was conducted in two schools: a state school with a low socioeconomic background and a private school with high socioeconomic background. A total of six volunteer teachers and 30 students from both of the schools participated in the study. Findings: The study found that the citizenship perceptions, political views and educational backgrounds of the teachers had an effect on the citizenship education in their lessons. Furthermore, the age, maturity level, gender and social environment of the students had an effect on implementing citizenship education. Also, the test-centered educational system, traditional school organizations and culture, and the relevant legislations and regulations limited the ability of teachers to handle political issues and had negative effects on citizenship education. Discussion and Recommendation:The findings of the present study revealed that the students' task-based and passive perception of citizenship did not demonstrate any change at the beginning and end of the Social Studies course. The findings from this study suggest that, in general, citizenship education in Social Studies courses tends to offer, in part, a set of social moral values that focus more on theory and exams and lack opportunities for practice. At the end of this course, students are raised as apolitical citizens with low political literacy who lack effective thinking and participation skills. Therefore, teachers should be trained in active citizenship education, democratic school culture should be developed and the relevant legislations should be readjusted to provide teachers with more freedom in their academic concerns along with active citizenship education.

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin hoşgörü eğitimine bakışını ve hoşgörü eğitimine ilişkin uygulamalarını anlamaktır. Araştırmaya ölçüt örneklem ile belirlenen 10 sosyal bilgiler öğretmeni katılmıştır. Araştırmanın verileri yarıyapılandırılmış görüşme yoluyla toplanmış ve tematik olarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmenlerinin çoğu hoşgörünün eğitimle kazandırılabileceğini, eğitimli insanların daha hoşgörülü olduklarını ve öğretmenin hoşgörülü olması gerektiğini vurgulamışlardır. Sosyal bilgiler öğretmenleri, hoşgörü için değerlerin ve farklı kültürlerin öğretilmesi gerektiğine vurgu yapmışlardır. Sosyal bilgiler öğretmenleri, hoşgörü eğitimi aldıktan sonra öğrencilerin empati becerisine sahip, farklılıklara saygı gösteren, özgüvenli, sabırlı, kurallara uyan, nesnel, iletişim becerileri gelişmiş ve geniş bir bakış açısına sahip bireyler olmaları gerektiğini belirtmişlerdir. Sosyal bilgiler öğretmenleri hoşgörü eğitimine yönelik olarak derslerinde daha çok sınıfta gelişen olaylarla ilgili konuştuklarını belirtmişlerdir. Sosyal bilgiler öğretmenleri, ders dışında ise sınıf rehber öğretmeni olarak hoşgörüye değindiklerini, hoşgörüye yönelik kitap kampanyası ve yarışma düzenlediklerini de belirtmişlerdir. Sosyal bilgiler öğretmenleri, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nda hoşgörüye yeterince yer verilmediğini belirtmişlerdir. Öğretmen, öğrenci ve ailelerin hoşgörü algısını geliştirecek eğitim etkinlikleri düzenlenebilir. Ailelerin ve öğrencilerin hoşgörü algısını belirleyecek nicel ve nitel çalışmalar yapılabilir., The purpose of this study is to understand social studies teachers' perceptions of tolerance education and their practices. The participants were 10 social studies teachers who were determined using criterion sampling. The data were gathered through semistructured interviews and analysed thematically. According to the results of the study, most of the teachers emphasized that tolerance could be gained through education, educated people were more tolerant, and teachers should be tolerant. The social studies teachers emphasized that values and diversities should be taught for tolerance. The teachers also pointed out that after receiving tolerance education, the students should have empathy, be respectful for diversities, confident, patient, obey the rules, be objective, have developed communication skills and have a broad perspective. They stated that with regard to tolerance, they mostly talked about events emerging in the classroom during their lessons. Moreover, the teachers, as the guidance teachers, talked about tolerance outside the classroom, and organized book activities and competitions towards tolerance. They indicated that tolerance was not included in the Social Studies curriculum sufficiently. Educational activities which will improve teachers’, families’ and students’ perceptions of tolerance can be arranged. Qualitative and quantitaive researchs can be conducted about families’ and students’ perceptions of tolerance.

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Kayıt no: 385223, Yirmibirinci yüzyıl, dünya genelinde yaşanan toplumsal, ekonomik ve kültürel değişimlerin en hızlı gerçekleştiği dönem olarak kabul edilmektedir. Gerçekleşen bu değişimler eğitim anlayışını doğrudan etkilemektedir. Eğitimin amaçlarından biri vatandaş yetiştirmektir. Küresel değişimler ile birlikte farklılıklara saygı duyma, hoşgörülü olma gibi birçok yeni özellik vatandaşlardan beklenir hale gelmiştir. Bu özelliklerden biri sosyal adalet bilincidir. Sosyal adalet, toplumsal hayat içerisinde her bireyin kendini güven ortamı içerisinde hissederek, ilgi ve ihtiyaçlarını en üst seviyede karşılayıp potansiyelini ortaya koymasını amaçlamaktadır. Bunun yanı sıra toplumsal yaşam içerisinde var olan ekonomik, sosyal ve politik ayrımcılıkların giderilmesini de amaçlamaktadır. Bu nedenle sosyal adalet farkındalığı küresel vatandaşların sahip olması gereken nitelikler arasında görülmektedir. Türkiye'de ortaokul düzeyinde sosyal bilgiler dersi doğrudan vatandaş yetiştirme amacını taşıyan bir ders olarak dikkat çekmektedir. Bu nedenle, sosyal bilgiler dersinde küresel vatandaş yetiştirme amacıyla sosyal adalet eğitimine de yer verilmesi beklenmektedir. Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin sosyal adalet algı ve deneyimlerine yönelik bilgi edinilmesidir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim desenine göre gerçekleştirilmiştir. Öğretmenler belirlenirken amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan maksimum çeşitlilik örneklemesinden yararlanılmıştır. İlk aşamada maksimum çeşitlilik örneklemesi ile belirlenen 10 öğretmen ile yarı-yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. İkinci aşamada, bu görüşmelerden elde edilen veriler doğrultusunda öğretmenlerin hayata bakış açısı, mesleki deneyimleri, bulundukları okulun sosyo-ekonomik düzeyi, sosyal adalet konusundaki farkındalıkları, sosyal adalet eğitimine sınıf içerisinde yer verme düzeyleri gözetilerek görüşme yapılan 10 öğretmen arasından dört öğretmen belirlenmiştir. Belirlenen dört öğretmenin sınıfında sosyal adalet eğitimine ilişkin deneyimleri yaklaşık beş ay süresince katılımcı gözlem ile gözlenmiştir. Katılımcı gözlem sürecinin ardından tüm öğretmenlerle son görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler ve gözlemlerden elde edilen veriler Nvivo 10 nitel veri analizi programı kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırmada öğretmenlerin çoğunun sosyal adalet kavramını, eşitlik ve adalet olarak değerlendirdikleri görülmüştür. Öğretmenlerin çoğu, sosyal adalet algılarının gelişiminde ailelerinin ve aldıkları eğitimlerin önemli olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmenlerin çoğu sosyal adalet eğitimini fırsat eşitliği yaratmak, sosyal adaleti kavram olarak öğretmek ve öğrencilere sosyal adaletle ilgili değerleri kazandırmak olarak değerlendirmişler ve sosyal adalet eğitiminde öğretmenlerin, öğrencilerine olumlu model olması, farklı düşünce ve kimliklere saygı göstermesi gerektiğini dile getirmişlerdir. Öğretmenlerin çoğu, sosyal bilgilerin vatandaş yetiştirme, bireyleri yaşama hazırlama ve sosyal bilimleri öğretme gibi temel amaçlarının var olduğunu belirterek sosyal adaletin, sosyal bilgiler dersi içerisinde önemli bir yeri olduğunu ifade etmişlerdir. Ancak sosyal bilgiler öğretim programı ve ders kitaplarında sosyal adaletin doğrudan yer almadığını söylemişlerdir. Ders içerisinde öğretmenlerin, öğrencilerde sosyal adalet bilincini geliştirmek adına yaptıkları etkinlikler sınırlı kalmaktadır. Öğretmenlerin çoğu, öğrencileri arasında ayrım yapmadıkları ve öğrencilerine karşı olumlu tutumlarda bulundukları görülmesine karşın ders içerisinde sosyal adaletin insan hakları, demokrasi ve çevre koruma boyutlarına kısmen değinmişlerdir. Sonuç olarak öğretmenlerin çoğunun sosyal adalet kavramını sınırlı bir şekilde algıladıkları ve bu doğrultuda ders içi deneyimlerinin de sınırlı kaldığı görülmektedir. Araştırmada, sosyal bilgiler programı ve ders kitaplarında sosyal adalete doğrudan yer verilmesi, öğretmenlerin farkındalıklarının artırılması adına MEB ile üniversitelerin işbirliği içerisinde sosyal adalet konusunda çalışmalar yapmaları ve araştırmacılara, STK'larla işbirliği içerisinde yapılabilecek eylem araştırmaları önerilmektedir.

"İnsan Hakları, Yurttaşlık ve Demokrasi" dersi 2015-2016 öğretim yılından itibaren uygulamaya konulan, ilkokul 4. sınıflarda öğrencilere insan hakları, yurttaşlık ve demokrasi ile ilgili temel değerleri kazandırmayı amaçlayan bir derstir. Bu araştırmanın amacı, "İnsan hakları, yurttaşlık ve demokrasi" dersine ilişkin öğrenci ve öğretmenlerin deneyim ve algılarını irdelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kapsamında olgu bilim deseni benimsenmiştir. Araştırmanın katılımcıları maksimum çeşitlilik örneklemesi tekniği ile belirlenmiştir. Bu kapsamda, araştırma Eskişehir il merkezinde yer alan alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeyden öğrencilerin öğrenim gördüğü üç ilkokulda 8 öğretmen ve 20 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde tematik analizden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin dersi temel demokratik değerleri çoğunlukla kazandığı için işlevsel olarak algıladığı, sadece öykülere dayalı bir öğretim modeli benimsenmesi nedeniyle Türkçe dersi gibi algıladığı, geleneksel değerlendirme tekniklerinin öğrencilerin demokratik değer kazanımlarını ölçmede yetersiz kaldığı görülmektedir. Bu dersin işlevselliğinin artırılması için, dersin öğretim programı içeriğinin yenilenmesinin yanı sıra ders kitabının yenilenmesi ve ders materyallerinin geliştirilmesi, etkin öğretim yöntemlerinin işe koşulması ve öğretmenlerin bilgilendirilmesi gerekli olduğu görülmektedir., "Human Rights, Citizenship and Democracy" is a course that began to be delivered as of the 2015-2016 school year and aims to teach elementary fourth graders the basic values related to human rights, citizenship and democracy. The aim of this study was to examine students and teachers' experiences and perceptions of the course "Human Rights, Citizenship and Democracy". In the study, phenomenological research design was adopted in the scope of the qualitative research method. The participants were selected through the maximum diversity sampling technique. In this respect, the study was conducted with eight teachers and 20 students in three elementary schools where students with low, middle and high socio-economic status study in the Eskisehir province. The data were gathered by using the semi-structured interview technique. Thematic analysis was employed in the analysis of the data. As a result, it was found that the students perceived the course as functional since they mostly learned basic democratic values, they also perceived it as the Turkish course because an instructional model based on stories was mostly adopted, and traditional assessment techniques were insufficient in measuring students' gains regarding democratic values. In order to enhance the effectiveness of this course, it seems necessary to update the contents of the course curriculum as well as the coursebook, develop course materials, employ effective instructional methods, and inform teachers in this regard.

Bu araştırmanın amacı, Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin hoşgörü algısını ve hoşgörü eğitimine bakış açıları ile derslerinde gerçekleştirdikleri uygulamaları belirlemektir. Bu araştırmada, nitel araştırma desenlerinden olgubilimden yararlanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları, ölçüt örneklem ile belirlenmiştir. Araştırmanın katılımcıları, Eskişehir İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı okullarda görev yapan 10 Sosyal Bilgiler öğretmeninden oluşmaktadır. Araştırmada veriler yarı-yapılandırılmış görüşme yoluyla toplanmıştır. Yarı-yapılandırılmış görüşme ile elde edilen verilerin çözümlenmesinde tematik analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin hoşgörüyü; düşünce, değer, inanç ve davranışlara saygı duymak, cinsiyet, ırk ve gelişim özellikleri gibi farklılıkları kabul etmek, hataları kabul etmek, insana değer vermek ve nesnel olmak olarak tanımladıkları ortaya çıkmıştır. Sosyal Bilgiler öğretmenleri hoşgörünün sınırlarını, bireylere ve ülkeye zarar verme olarak vurgulamışlardır. Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin hoşgörü algılarının gelişiminde ailesinin, yaşının, deneyimlerinin ve okuduğu kitapların etkili olduğunu ortaya çıkmıştır. Sosyal Bilgiler öğretmenleri, önyargının, baskının ve televizyon, internet gibi teknolojik araçların hoşgörüyü engellediğine vurgu yapmışlardır. Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin çoğu hoşgörünün eğitimle kazandırılabileceğini, eğitimli insanların daha hoşgörülü olduklarını ve öğretmenin hoşgörülü olması gerektiğini vurgulamışlardır. Sosyal Bilgiler öğretmenleri, hoşgörü için değerlerin ve farklı kültürlerin öğretilmesi gerektiğine ve hoşgörü eğitiminin drama, tiyatro gezi gibi yöntemlere gerçekleştirilmesi gerektiğine vurgu yapmışlardır. Sosyal Bilgiler öğretmenleri, hoşgörü eğitimi aldıktan sonra öğrencilerin empati becerisine sahip, farklılıkları saygı gösteren, özgüvenli, sabırlı, kurallara uyan, nesnel, iletişim becerileri gelişmiş ve geniş bir bakış açısına sahip bireyler olmaları gerektiğini belirtmişledir. Sosyal Bilgiler öğretmenleri derslerinde daha çok sınıfta gelişen olaylarla ilgili konuştuklarını belirtmişlerdir. Sosyal Bilgiler öğretmenleri, ders dışında ise sınıf rehber öğretmeni olarak hoşgörüye değindiklerini, hoşgörüye yönelik kitap kampanyası ve yarışma düzenlediklerini de belirtmişlerdir. Sosyal Bilgiler öğretmenleri, Sosyal Bilgiler dersi programında hoşgörüye yeterince yer verilmediğini belirtmiştir. Sosyal Bilgiler öğretmenleri öğrencilerin ben merkezli davranışlarının, önyargılı yaklaşmalarının, şiddete eğilimli olmalarının, ailelerin eğitim seviyesinin düşük olmasının, çocuklarına baskı yapmalarının ve çocuklarını aşırı korumacı yetiştirmelerinin, öğretim programlarının içeriğin yoğun olmasının ve ders saatinin az olmasının hoşgörü eğitiminde karşılaşılan sorunlar olduğunu belirtmişlerdir. Sosyal Bilgiler öğretmenleri, hoşgörü ve hoşgörü eğitimini geliştirmeye yönelik olarak; hoşgörü eğitimine küçük yaşta başlanmasını, öğretim programlarına ve ders kitaplarına hoşgörüye yönelik eklemeler yapılmasını, aile, öğretmen ve öğrenciye seminer düzenlenmesini, öğretmenlerin demokratik davranıp model olmasını ve derslerinde hoşgörüye yer vermesini,.ailenin bilinçli davranmasını ve çocuğuna örnek olmasını, yazılı ve görsel basında kamu spotları ve filmlerin kullanılmasını önermişlerdir.Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Vatandaşlık, Değer, Hoşgörü. The purpose of this study is to identify social studies teachers' perceptions of tolerance and views on tolerance education, and their teaching practices in this regard. In the study, qualitative research method and phenomenology was employed. The participants were determined using criterion sampling. Participants were 10 social studies teachers graduated from social studies education departments working at schools in Eskisehir. The data were gathered through semi-structured interviews and analysed using thematic analysis technique.The findings revealed that the social studies teachers described tolerance as respecting ideas, values, beliefs and behaviours, accepting differences such as gender, race and developmental characteristics, being considerate, accepting one's faults, caring about people and being objective. They described the limits of tolerance as damaging freedom, country and individuals. They also asserted that families, age, experience and reading habits were effective in their children's tolerance development. The teachers asserted that prejudices, pressure and technological devices such as television and Internet inhibited tolerance. Most of the teachers emphasized that tolerance could be gained through education, educated people were more tolerant, and teachers should be tolerant. The teachers stated that for tolerance, values and different cultures should be taught and tolerance education should be conducted using methods such as drama and theatre. According to the teachers, after receiving tolerance education, the students should have empathy, be respectful for diversities, considerate, confident, patient, obey the rules, have communication skills and a broad perspective. With regard to tolerance, they reported to talk mostly about events emerging in the classroom during their lessons. As the guidance teachers, they talked about tolerance, and organized book activities and competitions towards tolerance. About the problems encountered in tolerance education, they reported that the students had egocentric behaviours, prejudices, behaviours prone to violence, were not considerate towards inclusive students, and all these were a problem for tolerance; the families with low levels of education and making pressure on their children was another problem; above all, they had problems due to the intense contents, lack of enough class time, and bureaucratic difficulties. To develop tolerance and tolerance education, the social studies teachers offered suggestions including starting tolerance education at an early age, making additions to the course syllabuses and books about tolerance, organizing seminars for families, students and teachers, teachers being democratic and model while talking about tolerance in classes, families acting consciously and being a model for their children, and using public service ads and movies.Key Words: Social Studies, Citizenship, Value, Tolerance. 199

Bu araştırmada İlköğretim 5. sınıf sosyal bilgiler programında yer alan değerlerden ?sorumluluk sahibi olma, doğal çevreye ve tarihsel mirasa duyarlılık, İstiklal Marşına ve bayrağa saygı? değerleri ile hoşgörü değeri esas alınarak öğrencilerin bu değerleri algılama düzeyleri hakkında bir durum değerlendirmesinin yapılması amaçlanmıştır.Bu çalışmada nitel araştırma kullanılmış; nitel araştırma araçlarından görüşme tekniği aracılığıyla veriler elde edilmiştir. Hazırlanan görüşme formu uzman kişilerin onayına sunulmuş, pilot uygulama yapılmış ve daha sonra esas uygulamaya geçilmiştir. Görüşmeler sonucu elde edilen veriler, betimsel analiz yaklaşımıyla yorumlanmıştır.İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin sorumluluk sahibi olma, doğal çevreye ve tarihsel mirasa duyarlılık, vatanseverlik (bayrağa ve İstiklal Marşı'na saygı) ve hoşgörü değerlerini algılama düzeylerinin incelendiği bu çalışmada genel anlamda ulaşılan sonuçlar şöyledir:?Öğrenciler, doğal çevreye ve tarihsel mirasa duyarlılık değerleri ile vatanseverlik değeri ilgili olarak daha güçlü ve tutarlı ifadeler kullanmışlardır. Öğrencilerin bu değerlere ilişkin hassasiyetlerinin diğerlerine oranla daha fazla olduğu belirlenmiştir.?Sorumluluk sahibi olma değeri ile ilgili olarak ise bu değerleri tam olarak içselleştiremedikleri, öğrencilerin bu değerin gerektirdiklerini çoğu zaman bildikleri ancak uygulamaya geçiremedikleri söylenebilir.?Hoşgörü değerine ilişkin olarak öğrencilerin yakın çevrelerine karşı müsamahalı davranmalarına karşın daha az tanıdıkları veya tanımadıkları kişilere ve farklı kültürdeki insanların davranışlarına karşı hoş görülerinin az olduğu, aynı zamanda farklı görüşlere karşı doğru yanlış ayrımı yaparak bu fikirlere hoşgörüsüz yaklaştıkları düşünülmüştür.Anahtar kelimeler: Sosyal bilgiler, değer, değerler eğitimi, sorumluluk, doğal çevreye ve tarihsel mirasa duyarlılık, İstiklal Marşı'na ve bayrağa saygı, hoşgörü. In this study, it is aimed to assess the students? level of values such as ?being responsible, being aware of the natural environment and historical heritage, respect for independence anthem and the flag` perception from the social studies class of 5th grade Primary Education.Research was conducted by the method of qualitative research. The data was obtained by using the technique of interviews as a qualitative research method. The prepared interview forms were submitted to the approval of experts, after making the pilot application, it was passed in the main application. The data gathered from interviews, were interpreted by descriptive analysis approach.The overall results achieved in this examining study that asses the Primary 5th grade students? level of being responsible, awareness of environment and historical heritage, patriotism (respect for the flag and Independence Anthem) and tolerance is as follows:?Students have used more powerful and consistent expressions in relation to the values of awareness to natural environment and historical heritage, and the value of patriotism. Students' sensibilities regarding these values in relation to the others are higher.?In relation to the value of responsibility, students have not exactly internalized with it, they know most of the time the necessity of this value, but they cannot implement it.?In relation to the value of tolerance, students are more indulgent to the close environment and there is lack of tolerance against the behavior of people they know less or they don?t know at all, or the behavior of people of different cultures. At the same time it is an intolerant approach, to make right or false distinction between different ideas.Key words: Social studies, values, values education, responsibility, sensitivity to the natural environment and historical heritage, respect to the flag on Independence Anthem, tolerance. 192

WOS: 000274556200019, Incorporating controversial issues into pre-service teacher education provides teacher candidates with opportunities not only to gain effective civic competence but also to develop skills and experience in their teaching of controversial issues. The purpose of this study was to ascertain social studies teacher candidates' views on the controversial issues involved in their courses in Turkey. The study was based on semi-structured interviews with 15 teacher candidates. It was found that controversial issues were not sufficiently included in teacher candidates' courses and that teacher candidates have difficulty in discussing critical issues in class. This study also introduced the idea that teacher candidates experiencing controversial issues in pre-service teacher education can gain positive attitudes towards teaching such issues in their professional lives and can form their own teaching strategies. Teacher candidates came to believe that good teachers should include controversial issues related to the course content and both teachers and teacher candidates should prepare for their discussion phase