Search

Oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) and Uludağ Fir (Abies Nordmanniana (Stev.) Spach. Subsp. bornmülleriana (Mattf.)) are two important commercial species in TURKEY. They grow in association, particularly in Blacksea Region, the Northwest of Turkey. The site index conversion equations important for estimating the site index of one species from the site index of another species in mixed stands. In beech/fir mixed stands with inconsistent stratification, equations that predict site index for beech species (Fagus orientalis Lipsky) from site index of Uludağ fir (Abies Nordmanniana (Stev.) Spach. Subsp. bornmülleriana (Mattf.)) are needed to effective forest management and evaluating basic site conditions for ecological field studies. 110 study plots were established in mixed spruce/aspen stands. The height and breast height ages of the site trees were measured and the site index was estimated with these data. Geometric linear regression was used to estimate the parameters of a linear model relating te site indices of Uludağ fir and beech species. The correlation between the site index of fir and beech was 0.656, indicating a good fit to the linear model. Validalion procedure showed that conversion equations was sutiable for studied mixed stands. The conversion equations can be applied in mixed species stands with inconsistent stratification or in stand conversion situations for accurate and reliable evaluation of forest quality.

Gövde çapı ve gövde hacim denklemleri (Stem taper and volume equations), ağaçlara ilişkin ayrıntılı hacim tahminlerine imkan sağlamaktadırlar. Bu denklemler, ağaçlardan elde edilebilecek odun çeşitlerinin tahmin edilmesinde büyük bir önem taşımaktadır. Bu çalışmada Trabzon ve Giresun Orman Bölge Müdürlükleri sınırları içerisinde yer alan Doğu Ladini (Picea orientalis (1.) Link) ve Sarıçam (Pinus sylvestris 1.) karışık meşcerelerinden alınan 306 adet (160 Doğu Ladini ve 146 adet Sarıçam) örnek ağaç verisine bağlı olarak Max ve Burkhart (1976) tarafından önerilen "Segmented Polinomiyal Gövde Çapı ve Gövde Hacim Denklemi"geliştirilmiştir.Ayrıca, modellerinoluşturulmasında veri kaynağıolarak kullanılan gövde üzerindeki çap ölçümlerindeki bağımlılığa (seri korelasyon) bir çözüm olarak son yıllarda öne çıkan "Karışık Etkili Doğrusal Olmayan RegresyonAnalid'yöntemi de kullanılmıştır. Doğu ladinine ilişkinb1 ve b2 'i rasgele parametre olarak içeren modelin belirtme katsayısı (R2); 0.976 ve Sarıçama ilişkin b1 ve b3'i rasgele parametre olarak içeren modelin belirtme katsayısı (R2) ise;0.969'dur. Elde edilen bu denklemler, karışık mesçerelerindenelde edilecek ağaç servetinin daha önce saf meşcereler için geliştirilmiş ağaç hacim denklemlerine göre daha doğru ve ayrıntılı tahminine imkan sağlayabilecektir. Stem taper and volume equations provide detailed volume predictions for trees. These equations are important to obtain the predictions of timber assortments.i n th is study segmented polynomial taper and volume equations proposed bt Max and Burkhart (1976) were developed by using 306 sample trees (160 oriental spruce and 146 scotch pine) measured in Oriental spruce (Picea orientalis (1.) Link) and Scotch pine (Pinus sylvestris 1.1 mixed stands located i nTrabzon and Giresun Forest Directorate. Also, nonlinear mixed effect regression modeling analysis that come i nto prominence ın recent years were used for a solution to serial correlated diameter data measured within tree stem. The coefficient of determination (R2) of stem taper and volume equation with b1 ve b2 random parameters for oriental spruce is 0.976 and 0.969 for b1 veb3 random parameters for scotch pine. These developed equations can provide more accurate and detailed predictions for mixed stands than the ones previously developed for pure stands.

Diameter distributions are important stand characteristic for describing forest stand structure and stand dynamic. The knowledge about diameter distribution has been required to forecast the range of products, which might be expected from a stand in forest management. There are several methods for predicting the diameter distribution of a stand, varying from methods which utilize theoretical distribution functions to non-parametric methods. In these methods, the studies characterizing diameter distributions with probability density functions (pdf) have provided the most successful and predictive results to model diameter distributions. In fitting the probability density functions, percentiles and moments values of diameter distributions have been used successfully to characterize distributions. The parameter recovery methods for calculating the parameters of probability density functions include the different percentiles values for distribution, e.g. 67, 31, 25, 50 or 95% values of the diameter distribution. In this study, 161 sample plots were used to compare some parameter recovery methods using different percentiles and moment values for distribution for fitting 3-paramaters Weibull in Oriental spruce and Scotch pine mixed stands located in Trabzon and Giresun Forest Regional Directorate. The parameter recovery methods were compared by based on Rennolds et al. (1988)’s error index values calculated by difference between observed and predicted diameter distributions. The comparative results have shown that the parameter recovery method using 25%, 50% and 63% values with 2.341615 mean rank has the more successful results for describe different diameter distributions than other recovery methods.

Regresyon analizi, biyoloji, sağlık, eğitim, tarım ve ormancılık gibi temel uygulamalı bilim dallarında özellikle çeGitli değiGkenleri esas alacak Gekilde tahminlerin yapılmasında çok yaygın bir biçimde kullanılmaktadır. Tekrarlı ölçümler ile hiyerarGik (Tek ağaç-MeGcere-Orman) bir yapıya sahip örnek alanlarda yapılan ölçümlerle elde edilen veriler kullanılarak geliGtirilecek regresyon modellerinde, veriler birbirine bağımlı olması sonucu, “otokorelasyon” veya “seri-korelasyon” olarak adlandırılan istatistiksel bir sorun söz konusu olabilmektedir. Bu yapıdaki verilerin modellenmesinde, varyans-kovaryans matris yapısının modellenmesine imkan sağlayan Doğrusal ve Doğrusal Olmayan Karışık Modelleme (Linear and Nonlinar Mixed Models) yaklaGımının kullanılması önerilmektedir. Deterministik ve stokastik modelleme tekniklerini bir araya getiren ve bu nedenle de KarıGık Modelleme (Mixed Model) olarak adlandırılmıG söz konusu regresyon analizi yöntemi, birçok açıdan ormancılık uygulamalarında doğru, güvenilir ve tutarlı tahmin olanakları sunmaktadırlar. Bu bildiride, Karışık Modellerin kavramsal çerçeveleri, model yapıları, tahminlerin elde edilmesinde süreçler ile ormancılık uygulamalarındaki kullanımları açıklanmıştır. Regression analysis is used extensively to obtain estimates including various variables on basic applied science disciplines such as biology, health, education agriculture and forestry. The regression models developed by longitudinal data and and hierarchical data (Individual tree-stand-forest) obtaining from sample plots with diverse structure possesses the problem called autocorrelation or serial-correlation owing to inter and intra dependences between data. The usage of Linear and Nonlinear Mixed models were preferred to model such like data by modeling variance-covariance matrix. Mixed models combining deterministic and stochastic modeling approach and thereby called mixed models presents accurate, reliable and consistent estimation in several ways for forest applications. The conceptual ways, structure of models, the process for producing model estimates, and applications on forestry of Mixed Models were explained in this study.

Eşityaşlı bir meşcerede; bazı ağaçlar üst katmanda, galip durumda ve üsttün nitelikte bireyler iken, diğer bazı ağaçlar ise, alt katmanda ve mağlup durumda olabilmektedirler. Böylece eşityaşlı meşcerelerde ağaçlar arasında sosyal sınıflar oluşmaktadır. Bir ağaçtan elde edilebilecek odun çeşitlerinin miktar ve kalitesini önemli derecede etkilemesi bakımından, ağaçların sosyal sınıflara dağılımının bilinmesi, ormancılık planlaması açısından önem arz etmektedir. Bu çalışmada Doğu Ladini ( Picea orientalis (L.) Link) ile Doğu Karadeniz Göknarı (Abies nordmanniana (Steven) Spach. subsp nordmanniana) karışık meşcerelerinde, IUFRO (1956)'a göre yapılan sosyal sınıflamasına göre ağaçların dağılımları ortaya konarak, bu sınıflamaya göre çap ve çap artımının değişimi incelenmiştir. Bu amaçla, Artvin Orman Bölge Müdürlüğü, Artvin Ormanİşletme Müdürlüğü, Ortaköy İşletme şefliği ile Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü, Torul Orman İşletme Müdürlüğü, Sarıçdağ İşletme şefliği sınİrları içerisinde yer alan Doğu Ladini ( Picea orientalis (L.) Link) ile Doğu Karadeniz Göknarı (Abies nordmanniana (Steven) Spach. subsp nordmanniana) karışık meşcerelerinden elde edilen veriler kullanılmıştır. ÖzellikleIUFRO sınıflamasına göre ağaç özelliklerinin iyileşmesi ile çap gelişimi ve çap artımına ilişkin ortalama değerlerinin her iki tür içinde artığı belirlenmiştir. Meşceredeki .çap artımının büyük bir kısmını, sayıca az olmakla beraber galip ve yarı galip ağaçlar meydana getirmektedir. In even aged stands, some trees may be higher crown layer, and others may be lower crown layer. Thus, social classes between trees were resulted in a stand. The distribution of trees for social tree class affects the quantity and quality of tree stock diversity, and the determination of this distribution is important for forest management. n this study, the distribution of social tree classifıcation inIUFRO (1956) was obtained and also the effeet of this distribution on tree diameter and diameter increment was examined for Eastern Blacksea Fir and Oriental Spruce mixed stands. The material was obtained from Ortaköy Forest Enterprise, Artvin Forest District Directorship, and Sarıçdağ Forest Enterprise, Trabzon Forest District Directorship. The results showed that better tree attributes inIFRO (1956) gived higher average tree diameter and diameter increments for Eastern Blacksea Fir And Oriental Spruce trees.

Karışık meşcerelerde karışımı oluşturan türlerden her biri için yeterli sayı ve nitelikte bonitet ağacı bulunmaması durumunda türler arası bonitet endeks tahmini denklemlerinden yararlanılmaktadır. Denklemlere ilişkin parametre tahminlerinde En Küçük kareler Yöntemi (E.K.K.) yerine, Geometrik Ortalama Regresyonu (G.O.R.), Geometric Mean Regression (GMR), önerilmektedir. Bu çalışmada, Bursa Orman Bölge Müdürlüğü, Bursa Orman İşletme Müdürlüğü, Kestel Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde yer alan Karaçam-Kayın karışık meşcerelerinden alınan 50 deneme alanı verileri kullanılarak, Karaçam-Kayın karışık meşcereleri için Türler Arası Bonitet Endeks Tahmin Denklemleri (Site Index Conversion Equations) geliştirilmiştir. The site index estimations can be incorrect for one of tree species in lower crown layer in mixed stands. For this situation, the equations estimating site index for tree species in lower crown layer from tree species in higher crown layer position must be developed to accurate site index estimations. In developing these equations, Geometric Mean Line Regression Technique, GMLR, was proposed to Ordinary Least Squares, OLS. In this study, fifty sample plots from Kestel Forest Enterprise, Bursa Forest District Directorship, were used. Site Index Conversion Equations were developed to estimate site index for tree species in lower crown layer from tree species in higher crown layer position. Also, Geometric Mean Line Regression Technique was particularly explained to estimate the parameters of Site Index Conversion Equations.

Ormanların meşcere yapıları, bu meşcerelerin günümüz ve gelecekteki çap dağılımlarının ortaya konulması ile tanımlanmaktadır. Meşcerelerin çap dağılımının modellenmesi ise, meşcerelerden elde edilebilecek ürün çeşitleri tahmini olanağı sağlaması bakımından da ormancılık planlanmasında karar verme sürecinde değerli bir bilgi olmaktadır. Bu çalışmada, Artvin yöresi saf Doğu Ladini (Picea orientalis (L.) Link) meşcerelerinden alınan 45 adet örnek alan verilerine bağlı olarak, çap dağılımlarının modellemede başarıları bakımından 2 parametreli Weibull, 3 parametreli Weibull, 2 parametreli Gamma, 3 parametreli Gamma, Beta, 2 parametreli Lognormal, 3 parametreli Lognormal, Normal, Johnson SB olasılıklı yoğunluk fonksiyonları karşılaştırılmıştır. Rennolds vd. (1988) tarafından geliştirilen hata indeksi “error index” değerlerine bağlı olarak yapılan bu karşılaştırmada, farklı çap dağılımlarını temsil etmede en başarılı fonksiyon olarak Johnson SB fonksiyonu belirlenmiştir. Daha sonra ise; Beta, 2 parametreli Weibull, Normal, 3 parametreli Gamma, 3 parametreli Weibull, 3 parametreli Lognormal, 2 parametreli Gamma, 2 parametreli Lognormal fonksiyonları gelmektedir. 4 parametreli Johnson SB fonksiyonu, farklı yapıdaki çap dağılımlarını temsil etmede kabiliyetleri ve esneklikleri oldukça yüksek olup, farklı çap dağılımlarını modelleme oldukça başarılı bir fonksiyondur. Stand dynamics were characterized by displaying actual and predicted diameter distribution. The modeling diameter distribution is valuable information to can be used to forecast the range of products, which might be expected from a stand in forest management. In this study, some probability density functions, Weibull with two parameters, Weibull with three parameters, Gamma with two parameters, Gamma with three parameters, Beta, Lognormal with two parameters, Lognormal with three parameters, Normal, Johnson SB, were compared based on describing different diameter distribution for oriental spruce (Picea orientalis (L.) Link) stands in Artvin province. The results based on error index of Rennolds et al. (1988) showed that Johnson SB function is the best successful function to describe diameter distributions, and other functions were ranged in order of merit, Beta, Weibull with two parameters, Normal, Gamma with three parameters, Weibull with three parameters, Lognormal with three parameters, Gamma with two parameters, Lognormal with two parameters. The Johnson SB with four parameters is flexible and capable to describe different diameter distributions, and so this function was successfully used to model diameter distributions.

Bu araştırma Artvin Orman Bölge Müdürlüğü, Artvin Orman İşletme Müdürlüğü, Merkez İşletme Şefliği sınırları içerisindeki Genya Dağı bölgesinde yayılış gösteren saf Doğu Ladini meşcerelerinde bonitet endeksi ile bazı edafik ve fizyografik özellikler arasındaki ilişkilerin saptanabilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla Genya Dağı bölgesinde saf olarak yayılış gösteren Doğu Ladini meşcerelerinden 50 tane deneme alanı seçilmiş, her bir deneme alanına ilişkin fizyografik ve edafik özellikler belirlenmiştir. Toprağa ilişkin özelliklerin belirlenebilmesi için toprak profilleri açılmış ve örnekler alınmıştır. Ayrıca her bir deneme alanında meşcerelerin bonitet endeksi (100 yaşındaki üst boy) belirlenmiştir. Meşcere bonitet endeksi ile edafik ve fizyografik faktörler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile sorgulanmıştır. Bu ekolojik etmenlerden eğim, fizyolojik toprak derinliği, mutlak toprak derinliği, Ah ve B horizonundaki kil ve kum miktarıları (%) ile bonitet endeksi arasında önemli ve anlamlı ilişkiler bulunmuştur. The aim of this study is to explain relationships between site index and some edaphic and physiographic factors of pure oriental spruce (Picea orientalis Link.) in Genya mountain located in central Management district in Artvin State Forest Enterprise. In order to do this study, the fifty sample plots were selected from oriental pure spruce stands in Genya Mountain. Edaphic and physiographic factors in each sample plots were determined. The soil profiles were digged to determine some attributes relating to soil. Also site index of each plots were determined using average height of dominant and co-dominant trees at reference age at 100. The relationships between site index and edaphic and physiographic factors were investigated using correlation analysis Among these ecological factors; slope, physical soil depth, absolute soil depth, the amount of silt and clay in Ah and B Stratus shows significant relations with site index.

Bu çalışmada, biyolojik enerji kaynaklarının temelini oluşturan ormanlardaki biyokütle miktarının belirlenmesinde kullanılan klasik yöntemler ile son yıllarda üzerinde birçok sayıda araştırma yapılan uzaktan algılama yöntemleri tanıtılmış ve bu yöntemlerin birbirlerine olan üstünlükleri tartışılmıştır. Özellikle orman alanlarındaki toplam biyokütle miktarının belirlenmesinde uzaktan algılama teknikleri ile yapılacak tahminlerin diğer yöntemlere göre daha pratik olduğu belirtilmiştir. Buna karşın tek ağaçlara ilişkin biyokütle tahmininde ise güvenirlik düzeyi diğer yöntemlerden daha düşüktür. In this study, classical methods used to estimate biomass of forest stands the base of biological energy resources, and remote sensing methods on which many study have been done recently were explained. Furthermore, these methods were compared. It was determined that remote sensing methods are more practical than the others. Although remote sensing methods are very useful to estimate total biomass of forest, the other methods are more useful and reliable to estimate individual tree biomass.

[No Asbtact Available]

Bu çalışmada, Ülkemizin hem orman varlığı, hem de ekonomik olarak büyük bir öneme sahip türlerinden olan Sarıçam (Pinus sylvestris L.)'ın Kayseri Orman Bölge Müdürlüğü, Akdağmadeni Orman İşletme Müdürlüğü'ne bağlı Başçatak Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde yer alan sarıçam meşcerelerindeki ağaçların hacimlerini modellemek üzere tek girişli ve çok girişli ağaç hacim denklemleri geliştirilmiştir.Tek girişli hacim denklemleri için 6 ve çift girişli ağaç hacim denklemleri için ise 27 farklı fonksiyon, çeşitli başarı ölçütüne göre karşılaştırılmıştır. En başarılı olarak belirlenen tek girişli ağaç hacim denklemi, hacim gelişimindeki değişimin %93.10 ve çift girişli ağaç hacim denklemi ise %98.10'u tahmin etmiştir. Geliştirilen hacim denkleminin tek bir ağacın hacim tahmininde kullanılması ile oluşacak hata yüzdesini ifade eden Ortalama Mutlak Hata Yüzdesi değeri; tek girişli denklem için %13.8811 ve çift girişli denklem için ise %7.1573 olarak hesaplanmıştır. Bununla birlikte, hacim denkleminin çok sayıda ağaçta hacim tahmininde kullanılması durumundaki hata yüzdesini ifade eden toplam hata yüzdesi değeri ise tek girişli hacim denklemi için % -0.3975 ve çift girişli hacim denklemi için ise % -5.27x10-14 olarak hesaplanmıştır. En başarılı olarak belirlenen tek ve çift girişli ağaç hacim denklemlerinin verilerin alındığı meşcerelere uygunluğu, ormancılık literatüründe yeni bir metot olan ve kullanımı öne çıkan `Equivalence` testi denetlenmiş ve geliştirilen tek ve çift girişli ağaç denklemlerinin Başçatak Orman İşletme Şefliklerindeki Sarıçam meşcerelerine uygun olduğu sonucuna varılmıştır. In this study, single entry and double entry tree volume equations have been constructed to model individual tree volume of Scots Pine (Pinus sylvestris L.) trees located in the Başçatak Plannig Unit, Akdağmadeni Forest Enterprise, Kayseri Forest District Directorate, in which has great importance in terms of both forest areas and economical value. The six functions for single entry volume equations and twenty-seven functions for double entry volume equations were compared by the fitting performance criteria. The best predictive single entry and double entry volume equation accounted for 93.1% and 98.10 % of the total variance at volume prediction, respectively. The best predictive single and double entry volume equations were decided to be appropriate for the studied Scots pine trees by testing independent data. Percentage Absolute Mean Error, which represents the percentage of error when the volume equation developed is used in the estimation of a single tree, were calculated as 13.8811% for single entry equation and 7.1573% for double entry equation. However, the percentage total error representing the percentage of error in the case of the volume equation being used in the estimation of the volume in a large number of trees was calculated as -0.3975% for single entry volume equation and -5.27x10-14% for double entry volume equation. The best predictive single-and double-entry tree volume equations were validated to the stands, which the study data were obtained in the stands, by using `Equivalence` test, a new method in the forestry literature, and these single-and double-entry tree equations were found to be suitable for the Scots pine forests in Başçatak Plannig Unit. 47

Bu çalışmada, ülkemizin Marmara bölgesinde yer alan Kestel ormanları Anadolu Karaçam'ının çap-boy ilişkilerinin modellenmesinde Yapay Sinir Ağ modellerinin kullanım olanaklarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, 110 örnek alanda ölçülmüş ağaçları boylarını tahmin etmek üzere 5 farklı aktivasyon fonksiyonu ve 100 farklı nöron sayısı alternatifi olmak üzere toplam 500 farklı Yapay Sinir Ağ modeli için veri eğitimi gerçekleştirilmiş ve tahminler elde edilmiştir. Bu Yapay Sinir Ağ modellerinin karşılaştırılmasında; r, Ortalama Mutlak Hata (OMH), max. Ortalama Mutlak Hata (max. OMH), Hata Kareler Ortalamansın Karekökü (HKOK), Yüzde Hata Kareler Ortalamasının Karekökü (HKOK%), Bias, Bias%, R2, AIC ve BIC gibi çeşitli başarı ölçütleri kullanılmış, lojistik sigmoid (log-sig)'in giriş katmanı ile ara katmanı bağlantı noktasında ve hiperbolik tanjant sigmoid (tan-sig)'in de ara katman ile çıkış katmanı bağlantı noktasında olduğu Aktivasyon fonksiyonu seçeneğine (A2) ve 75 nörona sahip Yapay Sinir Ağ modelinin ağaçların boy değerlerini tahmin etmede en başarılı model olduğu belirlenmiştir. Bu en başarılı Yapay Sinir Ağ modeli için r; 0.9317, OMH; 0.9183, max. OMH; 5.1449, HKOK; 1.2660, HKOK%; 10.4356, Bias; -0.0229, Bias%; -0.1886, R2; 0.8732, AIC; 197.3114 ve BIC; 211.4062 olarak hesaplanmıştır. Bu en başarılı YSA modeli ile elde edilen tahminlerde, Schnutte (1981)'un Doğrusal Olmayan Regresyon modeline göre r, OMH, max. OMH, HKOK, HKOK%, Bias, Bias%, R2, AIC ve BIC değerlerinde sırasıyla, -%4.518, %12.296, %35.689, %22.929, %22.929, %51.703, %49.978, -%11.016 oranlarında iyileşmeler elde edilmiştir. Tüm bu ölçütler değerlendirildiğinde, YSA modellerinin ağaçların boy tahminlerinde başarıyla kullanılabileceği sonucuna varılabilir. In this study, it is aiming to evaluate the usability of Artificial Neural Network Model to predict dbh and height relations for Kestel Forests located in Marmara region of our country. For this purpose, 500 Artificial Neural Network Model models with 5 activation functions and 100 neuron number alternatives were trained by using the height of trees measured in 110 sample areas and the height predictions were obtained. In comparisons based on some criteria such as r, Absolute Average Error (AAE), max. Absolute Average Error (max. AAE), Root Mean Squared Error (RMSE), Percent Root Mean Squared Error, Bias, Bias%, R2, Akaike Information Criteria (AIC) and Bayesian Information Criteria (BIC) , the Artificial Neural Network Model including activation function alternative (A2) with logistic sigmoid (log-sig) at connection point between the input layer and the hidden layer with the hyperbolic tangent sigmoid (tan-sig) at connection point between the hidden layer and the output layer and 75 neurons gave the best predictive results. For this the best predictive ANN model, r, AAE, max. AAE, RMSE, RMSE%, Bias, Bias%, R2, AIC and BIC were calculated as 0.9317, 0.9183, 5.1449, 1.2660, 10.4356, -0.0229, -0.1886, 0.8732, 197.3114 and 211.4062, respectively. According to Schnutte (1981) 's regression model, the best predictive ANN model gave improvements in the rates of AAE, RMSE, RMSE%, Bias, Bias%, R2, AIC and BIC of 4.518%, 12.296%, 35.689%, 22.929%, 22.929%, 51.703%, 49.978% -11.016%, respectively. When all these criterion values are evaluated, it can be concluded that ANN models can be used successfully in the height predictions. 54

Mixed forest ecosystems are important to human life. In general, there are many positive aspects of mixed stands compared to pure stands biologically and ecologically. In forestry, the importance of mixed stands has increased in recent decades due to the potential benefits which can be gained, such as increased production, greater diversity, improved nutrient cycling or reduced risk of biotic and abiotic damage. Scots pine (Pinus sylvestris L.) and Oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) are two of the most important tree species in Turkey. Mixed Oriental beech and Scots pine stands with different forest structures and biodiversity are widespread in Black Sea Region, Turkey. The management of mixed stands of these species is of increasing importance to foresters in Turkey, and a crucial factor is knowledge of the growth and yield relationship for the sound management of these stands. This study aimed to determination of the growth and yield relationship for Scots pine and Oriental beech mixed stands in different mixture ratios in Black Sea Region. The data were obtained from 162 temporary sample plots with ranging stand ages, site index, density and mixture percentages. The diameter at breast height of all trees, height and age of a sufficient number of trees for each sample plots were measured and the average age, site index, density and mixture percentage were estimated by these data. The sample plots have 31-150 years for Scots pine and 33-117 years for Oriental beech of stand age range, 16.2-34.9 m Scots pine and 14.7-32.3 m for Oriental beech of site index range, 0.10-0.76 of Scots pine mixture ratio range, 2.9-10.0 of stand density range. With the generated equation systems, stand age, site index, density and mixture ratio of the four such as age, site index, density and mixture percentage main factors in Oriental beech - Scots pine mixed stands, including the effects on the stands were determined numerically. Volume of main stand and mean annual volume growth show irregular depending on the mixture ratio for the same average age, site index, density and mixture percentage. The number of Oriental beech trees are increasing, while number of Scots pine trees and total number of trees are decreasing depending on the mixture ratio for the same average age, site index, density and mixture percentage. Average height for both species is increasing when mixture ratio is increased to 0.4 to 0.8 for the same average age, site index, density and mixture percentage. The results were in arrangement with the acknowledged growth rules.

Tek ağaçlara ilişkin toplam hacim yanında ağaç gövdelerinden üretilebilecek tomruk, maden direği ve sanayi odunu gibi odun çeşitlerinin miktarlarına ilişkin daha ayrıntılı hacim tahminleri, Gövde Çapı ve Gövde Hacim Denklemleri ile elde edilebilmektedir. Bu bakımdan; her ağaç türü ve farklı yetişme ortamlarında, tek ağaçların odun hacminin daha doğru ve ayrıntılı olarak belirlenebilmesi için Gövde Çapı ve Gövde Hacim Denklemlerinin geliştirilmesi büyük bir önem arz etmektedir.Bu çalışmada, Mersin Orman Bölge Müdürlüğü, Tarsus İşletme Müdürlüğü, Buladan ve Cehennemdere Orman İşletme Şefliği'nde yayılış gösteren Anadolu Karaçamı [Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] Ağaçları için Max and Burkhart (1976), Parresol et al. (1987) ve Jiang et al. (2005) gövde çapı ve gövde hacim denklemleri kullanılarak uyumlu gövde çapı ve gövde hacim denklemlerinin geliştirilmiş ve bu denklemlerin başarı durumları karşılaştırılmıştır. Çeşitli istatistiki başarı ölçütleri ile yapılan karşılaştırmada, Jiang et al. (2005) denklemi % 98.43'lük model açıklayıcılığı ile ağaçların gövde çapı gelişimlerini modellemede en başarılı denklem olarak belirlenmiştir. Ayrıca geliştirilen tek girişli ağaç hacim denklemi ile hacimdeki değişimin % 91.8'i açıklanabilirken, çift girişli denklem ile % 98.1'ni açıklanmaktadır. En başarılı olarak belirlenen Jiang et al. (2005) gövde çapı denklemine, karışık etkili modelleme uygulanmış, özellikle rastgele ve sabit etkili parametreleri birlikte içeren karışık etkili denklem yapısı (HKT: 8484.27, HKO: 3.4929) ile doğrusal olmayan regresyon analizine (HKT: 10888.80, HKO: 4.4828), göre daha iyi tahmin sonuçları elde edilmiştir. Doğrusal Olmayan Regresyon Analizi kullanılarak denklem parametrelerinin tahmini yanında, veriler arasındaki seri-korelasyon problemine bir çözüm olarak bir çok çalışmada önerilen Karışık Etkili Modellemenin kullanımı ile Jiang et al. (2005) gövde çapı denkleminin tahmin gücünde iyileşme sağlanmıştır. Ayrıca denklemlerin oluşturulmasında kullanılmamış olan 48 adet ağaç verisi kullanılarak karışık etkili modellerin kalibrasyon yanıtları analiz edilmiş ve gövde çapı denkleminin kalibre edilmesi ile tahmin güçlerinin iyileştiği belirlenmiştir. Ülkemizde Anadolu Karaçamının yayılış gösterdiği diğer alanlar için daha ayrıntılı ve doğru sonuçlar verebilecek gövde çapı ve gövde hacim denklemlerinin geliştirilmesi, bu alanlardaki ormanların işletilmesine önemli katkılar sağlaması beklenmektedir. In addition to the total volume predictions of individual trees, the detailed volume predictions for timber assortments, i. e. mine poles, sawlogs, firewoods and industrial wood, can be acquired by the compatible taper and volume equations. In this regard, the compatible taper and volume equations are important to accurately and comprehensively obtain individual tree wood volume predictions in various tree species and sites. The compatible taper and volume equations were developed by using Max and Burkhart (1976), Parresol et al. (1987) and Jiang et al. (2005) equations for Crimean Pine [Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] trees located in Buladan and Cehennemdere Planning Units, Tarsus Forest Enterprise, Mersin Forest District Directorate, and these models' fitting results were compared. Based on some statistical indices, Jiang et al. (2005)'s equation with 98.43% of the coefficient of determination produced the most satisfactory predictive results than other equation. Also, single entry volume equation with 91.8 % of the coefficient of determination and double entry volume equation with 98.1 % of the coefficient of determination were developed in this study.Nonlinear mixed effect modeling procedure was applied to Jiang et al. (2005)'s equation and these modeling procedure including simultaneously fixed and random parameters produced in more predictive results (SSE: 8484.27, MSE: 3.4929) than ones which were obtained by nonlinear regression (SSE: 10888.80, MSE: 4.4828). In addition to nonlinear regression, the use of nonlinear mixed effect modeling that were proposed for solving serially correlated data could be improved the predictions of Jiang et al. (2005)'s tree taper equation. Also, calibration response of nonlinear mixed effect model were analyzed by using 48 sample trees which were not used in predicting the parameters of equation and calibration practice enhanced tree taper predictions. In Turkey, The development of the compatible taper and volume equations to obtain the detailed volume predictions for other Crimean pine's distribution areas will provide important contributions to these forest managements. 86

Ormanın ana ürünü olan ve işletme sermayesinin büyük bir bölümünü ağaç serveti oluşturmakta, böylece bir orman işletmesinin temel üretim çıktılarından en önemlisi; ağaçlardan elde edilen tomruk, maden direği ve sanayi odunu gibi ürün çeşitleridir. Bu bakımdan orman işletmelerinde en önemli altlıkları da, ağaçların hacmini tahmin eden ağaç hacim denklemleri ve Tablolarıdır.Bu çalışmada, Bolu Orman Bölge Müdürlüğü, Mudurnu Orman İşletme Müdürlüğü, Sırçalı Orman İşletme Şefliği'nde yayılış gösteren Karaçam [PinusnigraArnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] Ağaçları için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemleri geliştirilmiştir. Tek girişli hacim denklemleri için 6 ve çift girişli ağaç hacim denklemleri için ise 27 farklı fonksiyon, tahminin standart hatası, ortalama hata, ortalama mutlak hata, toplam hata yüzdesi ve ortalama mutlak hata yüzdesi değerleri ve belirtme katsayısı olmak üzere farklı 6 adet başarı ölçütüne göre karşılaştırılmıştır. En başarılı olarak belirlenen tek girişli ağaç hacim denklemi, %86.06, çift girişli ağaç hacim denklemi ise %97.45 'lik model açıklayıcılığına sahiptir. En başarılı denklem olarak belirlenen tek ve çift girişli ağaç hacim denklemleri çalışmaya konu bölgedeki Karaçam ağaçları için uygunluğu bağımsız bir veri grubu ile test edilerek p

Orman İşlemelerinde sermayenin büyük bir kısmını dikili ağaç hacmi oluşturmakta olup, ormanların hacmini tahmin etmede yaygın bir biçimde kullanılan ağaç hacim denklemleri ve tabloları, orman işletmeciliğinde büyük bir önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Kayseri Orman Bölge Müdürlüğü, Yozgat Orman İşletme Müdürlüğü, Yozgat Orman İşletme Şefliği'nde yayılış gösteren Karaçam [Pinus nigra Arnold. subsp. pallasiana (Lamb.) Holmboe] ağaçları için tek ve çift girişli ağaç hacim denklemleri geliştirilmiştir. Tek girişli hacim denklemleri için 6 ve çift girişli ağaç hacim denklemleri için ise 27 farklı fonksiyon, belirtme katsayısı, standart hata, ortalama hata, ortalama mutlak hata, toplam hata yüzdesi ve ortalama mutlak hata yüzdesi olmak üzere farklı 6 adet başarı ölçütüne göre karşılaştırılmıştır. En başarılı olarak belirlenen tek girişli ağaç hacim denklemi, %91.5'lik bir model açıklayıcılığına sahip iken, çift girişli ağaç hacim denklemi ise tek ağaçların hacimdeki değişkenliğin %92.4'lük kısmını tahmin edebilmektedir. En başarılı denklem olarak belirlenen tek ve çift girişli ağaç hacim denklemleri çalışmaya konu bölgedeki Karaçam ağaçları için uygunluğu bağımsız bir veri grubu ile test edilerek p

Çap dağılımları, orman yapılarını ve meşcere dinamiklerini tanımlayan önemli bir meşcere özelliğidir. Meşcere dağılımları hakkındaki bilgiler, ormancılık planlamasında meşcereden elde edilebilecek ürün çeşitleri ve meşcere kuruluşları hakkında ayrıntılı tahminlerin elde edilmesinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Bursa Orman Bölge Müdürlüğü Bursa Orman İşletme Müdürlüğü Bursa Kestel Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde yayılış yapan meşcerelerden alınan 398 adet örnek alan verisine bağlı olarak çap dağılım modelleri esnek bir yapıya sahip olması nedeniyle 3 parametreli Weibull fonksiyonu ile oluşturulmuş ve fonksiyona ait parametrelerin tahmininde maksimum olabilirlik ve çap dağılımlarının %25, %31, %50, %63 ve %95'lik değerlerine karşılık gelen değerleri esas alan 5 farklı eşitlik olmak üzere toplam olarak 6 farklı tahmin yöntemi kullanılmıştır. Reynolds et al. (1988) tarafından geliştirilen hata indeks değerine göre, parametre tahmin yöntemleri karşılaştırıldığında, 2.52 ortalama başarı sırasına sahip olan %31 ve %63'lük yüzdelik değerleri kullanan parametre tahmin yöntemi, çalışmaya konu meşcerelerin çap dağılımlarını modellemede en başarılı yöntem olarak belirlenmiştir. Ayrıca, en başarılı olarak belirlenen yöntem ile parametreleri tahmin edilen Weibull fonksiyonunun 398 örnek alandan, 384'üne %95 güvenle uygun olduğu belirlenmiştir. Weibull fonksiyonunun parametreleri ile farklı ağaç tür karışımları ve meşcere gelişim çağları için Tek Yönlü Varyans Analizi (One-way ANOVA) ile ve kapalılıklar için Bağımsız İki Örnek T Testi (Indepentend Sample T test) ile yapılan karşılaştırmada, tür karışımları ve gelişim çağları bakımında önemli farklar belirlenirken; meşcere kapalılığı için %95 güvenle önemli bir fark belirlenememiştir. Weibull fonksiyonu ile tahmin edilen ağaç sayılarına göre tüm örnek alanlar için ortalama toplam hata oranı yaklaşık %8 olarak heaplanmıştır. Çap dağılım modelleri; meşcere modelleri ve hasılat tablolarının meşcerenin tamamı için verdikleri tahminleri (meşcere hacmi, göğüs yüzeyi ve ağaç sayısı), çap sınıfı ve basamağı düzeyinde daha ayrıntılı bir şekilde elde edilmesine olanak sağlayabilecektir. Bu şekilde ayrıntılı tahminler, ormanlardan elde edilebilecek ürün çeşitlerinin elde edilmesinde, meşcere kuruluşlarının belirlenmesinde ve orman amenajmanı ile silvikültür için önemli bir altlık olarak hizmet edebilecektir. Diameter distributions are a vital stand feature that exhibits forest structures and dynamics. Informations about diameter distributions of a forest stand are used to obtain detailed estimations related to stand structure and range of products in process of forest planning. In this study, the diameter distributions have been established with 3-parameters Weibull function depending on 398 sample plots obtained from Kestel Forest Unit Diroctorate, Bursa Forest district Directorate and different estimation equations based on various percentages were compered in estimation of parameters of Weibull function. In this study, a total of different six estimation methods consisted of maximum probability method and different five equations based on the values corresponding to the 25th, 31th, 50th, 63rd and 95th percentiles of diameter distribution were evaluated. According to eror index developed by Reynolds et al. (1988), when parameter esmation methods are compered, parameter esmation method that has 2.52 score including 31th and 63rd percentiles of diameter distribution have been determined as best method in fitting of diameter distributions. In addition, it was concluded that Weibull function that was established by using 31th and 63rd percentiles of diameter distribution is appropriate for 384 of 398 sample plots with 95% confidence. When the parameters of Weibull function and stand characteristic including different mixtures of tree species, stand diameter class and stand crown closure were compared, whereas important differences were determined for different mixtures of tree species, stand diameter class, it wasn't determined for crown closure. According to the predicted number of trees by Weibull function, mean error ratio was computed as 8%. While diameter distribution models give detailed informations at level of diamater class, stand models and yield tables give informations (stand volume, basal area and number of tree) at level of stand. In this way, detailed estimations are basic for forest management and silviculture and serve to forecast range of products provided from a forest stand. 85