Search

Ege Bölgesinde yumurta üreten tavukçuluk işletmelerinin en önemli sorunlarr arasrnda civciv, kredi, yem sağlanması. ve pazarlama ile ilgili olanlar sayilabilir. Bu sorunlara çözüm aranrrken, her biri için bazı öneriler getirilmeye çalışılmaktadrr.

Dünya genelinde sağlıklı ve doğal gıdalara yöneliş, su ürünleri tüketiminde de etkisini göstermektedir. Buna karşın, Türkiyeʼ de kişi başına yıllık su ürünleri tüketimi ortalama 7-8 kg civarındadır. Su ürünleri tüketimini sınırlandıran etkenlerin başında, su ürünleri pazarındaki düzensiz oluşum, tazelik ve hijyen koşullarına uygun olarak sunumunda yaşanan sorunlar, ürün seçeneklerinde görülen az çeşitlilik ve en önemlisi tüketicilerin gıda tüketim alışkanlıkları gelmektedir. Bu çalışmada, su ürünleri tüketimini şekillendiren ve tüketim sıklığını belirleyen başlıca etkenler, belirlenen coğrafya bölgelerinde yürütülen su ürünleri tüketim anket çalışmalarından elde edilen orijinal veriler ve sektörel incelemelerle ortaya çıkarılmış, su ürünleri sektörünün yapısı, Avrupa Birliğindeki su ürünlerinin sektörel yapısı ile karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın son bölümünde, Avrupa Birliği genelinde su ürünleri tüketimini arttırmaya yönelik getirilen düzenlemeler derlenmiş ve kimi ülkelerde gerçekleştirilen çalışmalar incelenerek, Türkiyeʼ ye uygun modeller, pazarlama stratejileri, doğrudan tüketici promosyonları ve eğitim çalışmaları başlıkları altında gruplandırılarak, önerilerde bulunulmuştur.

Dünya genelinde sağlıklı ve doğal gıdalara yöneliş, su ürünleri tüketiminde de etkisini göstermektedir. Buna karşın, Türkiye' de kişi başına yıllık su ürünleri tüketimi ortalama 7-8 kg civarındadır. Su ürünleri tüketimini sınırlandıran etkenlerin başında, su ürünleri pazarındaki düzensiz oluşum, tazelik ve hijyen koşullarına uygun olarak sunumunda yaşanan sorunlar, ürün seçeneklerinde görülen az çeşitlilik ve en önemlisi tüketicilerin gıda tüketim alışkanlıkları gelmektedir. Bu çalışmada, su ürünleri tüketimini şekillendiren ve tüketim sıklığını belirleyen başlıca etkenler, belirlenen coğrafya bölgelerinde yürütülen su ürünleri tüketim anket çalışmalarından elde edilen orijinal veriler ve sektörel incelemelerle ortaya çıkarılmış, su ürünleri sektörünün yapısı, Avrupa Birliğindeki su ürünlerinin sektörel yapısı ile karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Araştırmanın son bölümünde, Avrupa Birliği genelinde su ürünleri tüketimini arttırmaya yönelik getirilen düzenlemeler derlenmiş ve kimi ülkelerde gerçekleştirilen çalışmalar incelenerek, Türkiye' ye uygun modeller, pazarlama stratejileri, doğrudan tüketici promosyonları ve eğitim çalışmaları başlıkları altında gruplandırılarak, önerilerde bulunulmuştur.Anahtar sözcükler: Su ürünleri, tüketim, pazarlama, promosyon. The effects of healthy food consumption trend around the world would also be seen in the consumption of seafood. Reversely, the seafood consumption per capita in Turkey was reported as average 7-8 kg per year. The major limiting factors for seafood consumption would be listed as; lack of organization in the seafood market, problems in freshness and hygene of the marketing seafood, less variety in the market and mainly consumption habit of the consumer. In this study, main factors which are forming the consumption pattern and frequency of seafood has been studied by the assistance of original data collected from the regional consumption surveys and detailed sectorial inspections. The structure of seafood sector is also compared with the European Union. In the last section of research, promotional activities which aim to increase the seafood consumption in Europe has been determined and available promotion models proper for Turkey, were discussed under the titles of marketing strategies, direct consumer promotions and training activities.Keywords : Consumption, marketing, promotion 165

ÖZ KÖYCEĞİZ HAVZASI' NIN SOSYO-EKONOMİK YAPISI İLE ÇEVRESEL SORUNLARI VE DALKO (DALYAN SU ÜRÜNLERİ KOOPERATİFİ) ÖZDEMİR, Nedim Doktora Tezi, Su Ürünleri Fakültesi Tez Yöneticisi : Yrd. Doç. Dr. Ahmet Göker ELBEK Ekim 1998, 104 Sayfa Özel Çevre Koruma Bölgesi kapsamı içinde bulunan Köyceğiz Havzası doğal ve kültürel değerleri ile turizm sektörü için önemli konumdadır. Özellikle doğa bilimcileri ve çevre koruma kuruluşları Dalyan beldesindeki İztuzu kumsallarına yumurta bırakan deniz kaplumbağasını (Caretta caretta) dünya' ya tanıtmak için 1990 yılından beri büyük çaba sarfetmektedir. Kırsal kesimden gelerek turizme yatırım yapan büyük bir kitlenin bu sektörde henüz başarılı olamadığı çalışmamızda saptanmıştır. Taran girdilerinin yüksek maliyetinin yanında ürün pazarlanmasındaki güçlükler yüzünden havzada taran sektörüne olan ilginin günden güne azaldığı görülmektedir. Havzada çarpık bir yapılaşma dikkat çekmektedir. Ayrıca Köyceğiz Gölü' nü denize bağlayan 8 km' lik kanal turizm açısından çok önemlidir. Kanalın son yıllarda sığlaştığı ve etrafındaki kamışların yoğun tekne trafiği yüzünden zarar gördüğü ve teknelerin yağı ve sintine suları ve kumanya artıklarını kanala bıraktıkları çalışmamızda saptanmış, tedbir alınması önerilmiştir. Önemli bir balıkçılık yöresi olan havza' da balıkların populasyonlarının korunmadığı anlaşılmıştır. Özellikle kefallerin denize göçleri sırasında kuzuluklara giren balıkların büyük oranda yakalanması ve üreme izni verilmemesi, gelecekte bu türün yok olmasına neden olabilir. Diğer türler için de av yasağı sezonunda ciddi tedbirler alınmamaktadır. Dalyan' da bulunan DALKO kooperatifinin üyelerinin bilgilendirilmeye ihtiyaçları vardır. Havza' da Yuvarlakçay üzerinde kurulan 1000 Ton/yıl kapasiteli Bağcı Alabalık İşletmesi örnek bir konumda olup, yöredeki küçük işletmelere yardımcı olmaktadır. Çalışmamız şu sonucu ortaya çıkarmıştır. Köyceğiz-Dalyan yöresinde Türkiye turizmi açısından büyük bir potansiyel olduğundan dolayı doğal varlıkların ciddi tedbirler alınarak korunması çok önemlidir. Anahtar sözcükler : Sosyo-Ekonomi, Ekosistem, Turizm, Çevre Kirliliği, Su Ürünleri ABSTRACT KÖYCE?İZ BASIN'S SOCIAL-ECONOMIC STRUCTURE WITH ENVIRONMENTAL PROBLEMS AND DALKO (DALYAN WATER PRODUCTS COOPERATION) ÖZDEMİR, Nedim PhD in Water Product Supervisor : Yrd. Doç. Dr. Ahmet Goker ELBEK October 1998, 104 pages The Köyceğiz Basin which is in the Natural Environment Protection Area, has an important position in the tourism sector with its natural and cultural values. Especially natural scientists and environment protection organizations have been working to introduce the Caretta caretta turtles which lay their eggs at İztuzu Beach to the world since 1990. Our study proves that a large mass of investors in tourism who come from rural areas have not been successful yet. It seems that interest toward the agricultural sector has been decreasing everday because of the cost of agricultural input besides the difficulties of marketing. It is notable that there is amis structure in the Köyceğiz Basin. The canal, 8 km in lenght, which is connecting Köyceğiz Lake to the sea is important for tourism. This study suggests that precautions have to be taken to prevent the canal from getting shallower. It is also observed that the ecosystem has been badly damaged due to heavy boat traffic, and oil spill and rubbish thrown from boats. It was understood that the population offish has not been preserved in the basin which is an important fishing area. Through grey mullet migration to the sea, the big fish which enter into fisherman net get caught in a great proportion and they are not allowed to breed because of this fact they are likely to be disappered in future. The members of the DALKO Fishing Cooperation in Dalyan need to be properly informed on the subject. On the other hand the 1000 ton/year capacity Bağcı Trout Farm which is at Yuvarlakçay is a model fish farm and helps the smaller farms which are situated in the area. Our study shows the fact that Köyceğiz-Dalyan Area has a big tourism potential so that natural creatures have to be protected by taking some serious precaution. Keywords : Socio-Economy, Ecosystem, Tourism, Environment Pollution, Water Products. 104

7.0ZET Bu araştırma, İzmir Körfezi'nde bulunan SÜFA (Homa) Dalyanı'nda 1993 (Mayıs-Kasım) ve 1994 (Mayıs-Eylül) dönemlerinde yapılmıştır. Çalışmada, SÜFA Dalyanı'nın ve ilişkide olduğu Kuzuluk Önü, Deniz, Toprak Havuz, Küçük Dalyan ve Drenaj Kanalı'nın fiziko-kimyasal parametreleri (sıcaklık, tuzluluk, çözünmüş oksijen ve pH) saptanmış olup bulunan değerlerin dalyan üretimi ile ilişkileri yorumlanmıştır. Ayrıca Ekim 1993-Mayıs 1994 döneminde Su Ürünleri Fakültesi yönetiminin kendi imkanlarıyla dalyanda gerçekleştirdiği ıslah çalışmasının dalyan ekolojisine ve üretimine nasıl yansıdığını gözleme imkanı sağlamıştır. Bu amaçla belirlenen fiziko-kimyasal parametrelerin minimum ve maksimum düzeyleri aşağıdaki gibidir. Sıcaklıkft °C) Dalyan İçi 14,03-25,62 Kuzuluk Önü 14,17-24,42 Deniz 15,1-24,65 Toprak Havuz 13,64-24,55 Küçük Dalyan 14,5-25,1 Drenaj Kanalı 14,9-24,55 1994 Yılt(Mayıs-Eylül) Stcaklık(t °C) Tuzluluk(%o S) D.OksiienfD.O.-mu/n Dalyan İçi 22,54-26,04 39,45-59,13 Kuzuluk Önü 22,14-24,42 38,01-46,33 Deniz 21,86-25,37 37,07-38,75 Toprak Havuz 20,1-25,06 38,12-44,28 Küçük Dalyan 21,62-25,44 37,07-39,5 Drenaj Kanalı 19,8-24,5 36,56-57,16 pil 54Yukarıda görüldüğü gibi SÜFA Dalyanı aşırı tuzluluğun tehdidi altındadır.Bu durum dalyan üretimini etkilediği için 1993 yılında 2,5 ton, 1994 yılında 12 ton balık üretimi gerçekleştirilmiştir. SÜFA Dalyanı'nda tuzluluğu düşürmek için yapılan ıslah çalışmaları sonucu tuzluluk ortalama %7,77 oranında düşürülmüştür. Tuz oranının ortalama %o 53,44 'den %o49,29 'a inmesinde, açılan kanalların yanında drenaj kanalının kapatılmasının da rolü büyüktür. Bunun yanında tuzluluğun %7,77 oranında düşürülmesi üretime yansmış olup bir önceki yıla göre üretim yaklaşık 5 kat artmıştır. Dalyanda ekonomik olarak üretimi sağlanan balık türleri Osteichlhyes classisinin Mugilidae familyasına ait altınbaş kefal (Liza aurata Risso,1826), ınavraki kefal (Liza saliens Risso,1810), ciran kefal (Liza ramada Risso,1826) ve Sparidae familyasına ait çipura (=lidaki) (Sparus aurata Lin., 1758) dır. 1993-94 yıllarında SÜFA Dalyanı kuzuluklarından ekonomik olarak önceki sezonlarda olduğu gibi topan kefal (Mugil cephalus Lin., 1758), dil balığı (Solea sp), levrek (Dicentrarchus labrax Lin.,1758) ve yılan balığı (Anguilla anguilla Lin.,1758) türleri avlanmamıştir. Araştırmada ayrıca dalyanın mevcut durumunu belirlemek için kuzuluk ve diğer geçitlerin uzunlukları ve derinlikleri ve dalyanın yaklaşık derinliği ölçülmüştür. Buna ilave olarak kuzuluklardan yakalanan çipura (lidaki) balığının gelişmeleri incelenmiş ve önceki çalışmalarla karşılaştırılmıştır. Toprak havuza stoklanıp beslemeye tabi tutulan lidakilerin de gelişmeleri gözlemlenerek alınan sonuçlar doğrultusunda dalyanda yarı kontrollü yetiştiriciliğinin yapılabileceği önerilmiştir. Çalışmamızın sonucu olarak da; SÜFA Dalyanı'nın veriminin arttırılması için öncelikle tuzluluğun düşürülmesi gerektiği, drenaj kanalından önceden olduğu gibi tatlı su akması için D.S.İ. yetkililerinin uyarılması,dalyan derinliğinin mevcut üretim artışını direkt engellemeyeceği, kuzulukların bulunduğu geçit ve diğer geçitlerin derinleştirilip ızgara sistemlerinin ve modern kuzuluk sistemlerinin kullanılması gerektiği, dalyanda su sirkülasyonu sağlamak için denizle birlikte küçük dalyanın da önemli ölçüde kullanılabileceği değerlendirmeleri yapıImışttr.Bütün bunların yanında SÜFA Dalyanı'nda derin ve uzun havuzlar oluşturularak kuzuluklardan çıkan kefal yavruları ve lidakilerin stoklanıp kışlatılmasının önemli kazançlar sağlayabileceği açıklanmıştır. 55 SUMMARY This study was carried out in SÜFA Lagoon located in İzmir Bay during 1 993 (May-November) and 1994 (May-September) years. In this study physico-chemical parametres related to SÜFA Lagoon and its regions(in front of the traps,sea,land pond,small lagoon and drenage canal) such as temperature,salinity,dissolved oxygen and pH were monitored during two years period and the findings were corelated and interpritted with fish production of lagoon. In this context minimum and maximum levels of following physico-chemical parametres were measured. Governing body of Fisheries Faculty has performed one series of reformation studies in SÜFA Lagoon in this period. We investigated the effects of reformation studies to lagoon ecology and fish production. 1993 (May-November) Temperatureft °C) Salinitvf%o S) D.OxygenfD.O..mg/n pH. In Lagoon 14,03-25,62 40,51-66,38 6.67-7.56 6,86-,21 Front of Fishtraps 14,17-24,42 38,79-59,66 6,5-7,68 6,76-8,1 Sea 15,1-24,65 37,59-40,05 6,81-7,86 6,89-,98 Land Pond 13,64-24,55 38,62-43,2 6,35-7,71 7,U-,35 Small Lagoon 14,5-25,1 36,4-39,6 7,04-7,7 7,4-8,1 Drenage Canal 14,9-24,55 46,32-60,38 5,83-6,85 6,45-,08 1994 (May-September) Temperatureft °C) Salinitvf%o S) D.OxvgenfD.O..mg/l) pH In Lagoon 22,54-26,04 39,45-59,13 Front of Fishtraps 22,14-24,42 38,01-46,33 Sea 21,86-25,37 37,07-38,75 Land Pond 20,1-25,06 38,12-44,28 Small Lagoon 21,62-25,44 37,07-39,5 Drenage Canal 19,8-24,5 36,56-57,16 56According to above table SÜFA Lagoon was exposed to the over salinity. Therefore it caused sharp decrease in the fish production in 1993. During the reformation studies the level of salinity was decreased avaragely percent 7.77. Reducing the salinity level from %o53,44 to %o49,29 was succeeded by closing drenage canal and opening new canals.Its effects were immediately seen in the increase offish production from 2,5 ton to 12 ton. Commercially produced fish specieses mainly belong to Mugilidae family (golden grey mullet (Liza aurata Risso,1810), leaping grey mullet (Liza saliens Risso, 1 8 1 0),thinlip grey mullet (Liza ramada Risso,1826)) and Sparidae family (Spams aurata Lin.,1758). Having considered that no fish from flathead grey mullet (Mugil cephalus Lin., 1 758), European sea bass (Dicentrarchus labrax Lin.,1758), sole (Solea sp.) and eel (Anguilla anguilla Lin., 1758) specieses caught in this period compering to previous seasons, over salinity in the lagoon may be one of the factors in this outcome. In this study the deepth of lagoon and the length and deepth of fishtraps and other canals were determined. In addition to this development of sea bream caught from fishtraps was monitored and compared with previous studies. Moreover we have monitored development of sea breams fed in land pond and compared the findings with ones obtained from sea breams in lagoon. As a result, we found that it is possible to produce sea bream in semi intensive production system in the lagoon area. As a result in order to increase productivity of lagoon the following measures sould put in to practice. -Firstly, salinity must be reduced. - Officals of D.S.İ. must be warned to change the water quality of Drenage Canal. - All the canals crossing fishtraps must be deepened and new fishtraps system must be used. -In order to maintain water circulation sea and small lagoon can be used together. -By keeping fish fries in the deep and long ponds during the winter, productivity may be increased. 57 63