Search

This article describes still insufficiently known technology of pot marigold cultivation with the compost produced from the organic waste of the processing of medicinal plants. For the first time the application was analyzed of different amounts of compost (control – without compost, 2, 10 and 30 kg/m2 ) on the morphological, productive and qualitative parameters of two pot marigold varieties (Domaći oranž and Plamen Plus). During the five-year period, the best results in both tested pot marigold varieties were achieved with the 30 kg/m2 compost application. The yield of dry flower was higher for the Domaći oranž pot marigold variety fertilized with 30 kg/m2 compost (1957.4 kg/ha) compared with the Plamen Plus variety (451.1 kg/ha). A significantly higher fresh flower yield of the Domaći oranž variety greatly influenced the increase in the quantities of examined quality parameters (total carotenoids, total phenolic, total flavonoids, and DPPH reduction), whose content was higher in the Plamen Plus variety. The artificial neural network model, was built applying the Broyden-FletcherGoldfarb-Shanno algorithm, exerted the adequate forecasting abilities for the productivity and quality of pot marigold flowers and the influence of compost material, produced from medicinal plants waste (R2 was 0.837 for the training period). This research demonstrates that it is possible to use organic waste obtained in the processing of medicinal plants, supporting the effectiveness of a circular economy model in the cultivation of pot marigold.

Efekat različitih malčeva na korove se ogleda u mehaničkom pritisku na površinu zemljišta onemogućavajući prodiranje svetlosti što utiče na klijanje i nicanje korova, a samim tim i na njihovo suzbijanje. Pored toga, malč utiče i na vlažnost, temperaturu i pH reakciju zemljišta, kao i na aktivnost mikroorganizama u površinskom sloju, čime se daje prednost pitomoj nani da se brže razvije u odnosu na korov, koji predstavlja jedan od glavnih problema u zasadu. Efikasnost malčeva zavisi od vrste materijala, kao i debljine korišćenog sloja. S obzirom da u našoj zemlji ne postoji lista registrovanih herbicida u ovom zasadu, mere suzbijanja korova se uglavnom sprovode korišćenjem agrotehničkih, mehaničkih i fizičkih mera. Poljski ogled je zasnovan na oglednom polju Instituta za proučavanje lekovitog bilja "Dr Josif Pančić", južni Banat. Korišćeno je 14 malčeva i to 9 organskih (slama, kora bora, piljevina bagrema, karton, iglice bora, kukuruzovina, kora bagrema, kompost 1, kompost 2) i 5 sintetičkih (biorazgradiva vodopropusna folija, pvc crna vodopropusna folija, pvc srebrno-crna folija, pvc crna folija i tkana folija). Pitoma nana je zasnovana u jesen, sadnjom stolona u redove (razmak od 0,7 m). Malčevi su postavljeni u rano proleće naredne godine u vreme nicanja pitome nane. Organski malčevi su postavljani međuredno, u širini od 0,5 m, a njihova debljina je varirala (između 5-10 cm) u zavisnosti od konzistencije malča (osim kartona koji je postavljan u neprekidnom jednoslojnom nizu). Sintetičke folije su prvo perforirane u prečniku od 10 cm, na svakih 10 cm reda i postavljene duž redova u širini od 0,7 m. Primenjen je potpuno randomizirani faktorijalni plan, u 6 ponavljanja, pri čemu je svaki bio podeljen u dva podtretmana: a) korovi u zoni reda pitome nane su uklanjani plevljenjem tokom trajanja ogleda i b) korovi uklonjeni tek pred žetvu nane. Površina jednog tretmana je iznosla 7,2 m2. U ogledu su bile uključene i tri kontrole; K1 – korov plevljen i redno i međuredno

Korovi su jedan od glavnih problema u proizvodnji lekovitog bilja, usled toga što smanjuju prinos i otežavaju žetvu, a pojedine vrste svojim prisustvom mogu narušiti i kvalitet krajnjeg proizvoda ukoliko sadrže štetne i nepoželjne materije. Suzbijanje korova u ovim usevima je otežano usled ograničenih mogućnosti primene herbicida iuglavnom se svodi na primenu agrotehničkih mera. Stoga, proučavanje korovske flore lekovitog bilja treba da usmeri odabir raspoloživih mera na njihovo što efikasnije suzbijanje. U ovom radu je analiziran floristički sastav korova zastupljenih u konvencionom modelu gajenja lekovitog bilja na proizvodnim površinama Instituta za proučavanje lekovitog bilja "Dr Josif Pančić" u južnom Banatu (Pančevo). Pregled i popis prisutnih korovskih vrsta je obavljen početkom vegetacione sezone 2020. godine (mart-april), u pitomoj nani (Mentha x piperita L. na 2 ha), moraču (Foeniculum vulgare Mill. na 2,5 ha), bokvici (Plantago lanceolata L. na 1 ha), kamilici (Chamomilla recutita (L.) Rausch. na dve parcele od 8 ha i 4 ha), artičoki (Cynara scolymus L. na 0,3 ha) i matičnjaku (Melissa officinalis L. na 0,5 ha). Na analiziranom lokalitetu ukupno je utvrđeno prisustvo 50 korovskih vrsta (u pitomoj nani 22, u moraču 12, u bokvici 24, u kamilici 34, atričoki 24 i matičnjaku 20), koje uključuju 31 jednogodišnju i 19 višegodišnjih vrsta. U biološkom spektru analizirane flore dominirale su terofite (62%), dok je učešće terohemikriptofita (14%), hemikriptofita (14%) i geofita (10%) bilo znatno manje. Prisutnost vrsta i nivo zakorovljenosti je zavisio od lekovite vrste, pri čemu je u pitomoj nani, kamilici i matičnjaku dominirala Veronica hederifolia L. (> 50% površine), dok su u moraču najzastupljeniji bili Rumex crispus L. i Taraxacum officinale Weber. Vrsta Veronica persica Poir. je bila najrasprostranjenija u usevu bokvice, dok su u usevu artičoke pored visoke zastupljenosti ove vrste u velikom broju bile prisutne i Avena fatua L. i Capsella bursa-pastoris L.

Poznavanje i suzbijanje korova su jedan od ključnih izazova u proizvodnji lekovitog bilja, tako da se u poslednje vreme proučavanje korovske flore i vegetacije u ovim usevima sve više aktuelizuje. Determinacija i kvantifikacija korovskih vrsta u usevu lekovitog bilja olakšava odabir odgovarajuće metode za njihovo suzbijanje. Takođe, umanjuje rizik od smanjenja prinosa i prisustva štetnih aktivnih materija iz primenjenih herbicida koje bi se mogle naći u proizvedenoj lekovitoj biljnoj sirovini. U lekovitom bilju suzbijanje korova se uglavnom vrši mehaničkim putem sa tendencijom približavanja organskoj proizvodnji, a kada je primena herbicida neizbežna, pribegava se upotrebi minimalne doze pažljivo odabranih herbicida. U ovom radu ispitivane su kvalitativne i kvantitativne osobine korova u usevima/zasadima lekovitog bilja gajenih na proizvodnim površinama Instituta za proučavanje lekovitog bilja „Dr Josif Pančić“ u Pančevu (Južni Banat). Prisutnost korovskih biljaka određena je tokom leta 2015. godine, prema Braun-Blanquet-ovoj skali (r - 1 do 2 biljke, + – malo biljaka, 1- 1 do 10%, 2- 10 do 25%, 3- 25 do 50%, u odnosu na površinu na kojoj se gaji usev) u sledećim usevima, beli slez (Althaea officinalis L. na 0,5 ha), bokvica (Plantago lanceolata L. na 1,0 ha), izop (Hyssopus officinalis L. na 0,2 ha), lan (Linum usitatissimum L. na 1,0 ha), i zasadu matičnjaka (Melissa officinalis L. na 0,25 ha). Utvrđeno je prisustvo 71 korovske vrste, od toga je bilo 46 jednogodišnjih (terofite) i 25 višegodišnjih (pretežno geofite). U zavisnosti od gajene biljke, razlikovala se i prisutnost korova. Vrsta Erigeron canadensis (L.) Cronquist bila je najzastupljenija u usevu belog sleza (25-50%), dok je u zasadu matičnjaka to bila Agropyrum repens (L.) Beauv. (25-50%). Ambrosia artemisiifolia L. (10-25%) je bila zastupljena u velikoj meri u usevu bokvice i lana, kao i Cirsium arvense (L.) Scop. u lanu (10-25%). U usevu izopa i bokvice bio je prisutan veći broj korovskih vrsta, ali sa

The first part of the paper presents some of the most used medicinal plant species used for this purpose: stinging nettle (Urtica dioica L.), comfrey (Symphytum officinale Wallwort), dandelion (Taraxacum officinalis Weber), garlic (Allium sativum L.), horsetail (Equisetum arvense L.), chamomile (Chamomilla recutita (L.) Rausch.), tansy (Tanacetum vulgare L.), yarrow (Achillea millefolium L.), pot marigold (Calendula officinalis L.), valerian (Valeriana officinalis L.), marigolds (Tagetes sp.) and burdock (Arctium lappa L.). As different organs are used from these species, the time of the harvesting (picking) of these species is of great importance. The most suitable picking moment is from the beginning until the full blossom phase, because during this period, the listed species are the richest in their typical active substances, micro- and macro elements. The second part briefly explains how and by what means the listed species are used in biodynamic and organic production, how and in which manner to prepare by some of the recipes for the making of individual preparations, as well as what their purpose is in plant nutrition, plant protection and/or the preparation of compost.

Peppermint (Mentha piperita L.) and chamomile (Chamomilla recutita (L.) Rausch.) are aromatic plants with considerable economic value. These plants and their essential oils are used in medicine, cosmetics, and the food industry. One of the main limiting factors in peppermint and chamomile commercial cultivation is weed competition since weeds are able to decrease both oil amount and biomass yield. The purpose of the present study was to determine the effect of parasitism by field dodder (Cuscuta campestris Yunck.) on peppermint and chamomile dry weight and their essential oil yield and composition. Essential oils from both noninfested and infested peppermint and chamomile plants were obtained by hydrodistillation and characterized chemically by gas chromatography (GC) coupled with mass spectrometry (MS). The amount of dry matter accumulated by peppermint and chamomile plants infested by field dodder was lower (25% and 63%, respectively) compared to noninfested plants. Essential oil yield increased for peppermint (3.87% (v/w) and 3.63% (v/w)), but decreased for chamomile (0.2% (v/w) and 0.5% (v/w)) both from infested and noninfested plants, respectively. The oil composition profile significantly differed in terms of content. In peppermint plants, field dodder infestation increased menthone content by 23%, and decreased the content of both menthol by 11% and pulegone by 67%. Furthermore, delta-cadinene was detected only in oil extracted from infested peppermint plants. Compared to peppermint, chamomile plants were significantly more affected by field dodder in terms of essential oil yield, as well as oil composition and plant dry weight. In chamomile plants, (E)-dendrolasin was detected in the oil of noninfested plants, and 1,4-dimethyl-7-(1-methylethyl)-azulen-2-ol was detected only in the oil of infested plants.