Search

In this research, it is aimed to determine the areas with wind energy production potentialin Kars province by using the Multi-Criteria Decision Making Methods, Analytical HierarchyProcess (AHP) and Geographic Information Systems (GIS).In the research, thematic base mapswere created by processing raw data in raster and vector formats, which were obtained fromvarious open sources, in order to analyze the determined criteria. From these maps, based onthe criteria weights calculated by AHP analysis, suitable areas with potential for wind powerplant installation in Kars province were mapped in GIS environment. As a result of the research,183 km2 area, which is very suitable and suitable for wind power plant installation in Karsprovince, has been determined and these lands constitute only 1.8% of the province’s surfacearea with a total surface area of 10,193 km2. The lands that have the potential to establish awind power plant in Kars province show a heterogeneous distribution, and most of the landswith this feature are located on the mountain ranges that border the province from the southand west., Rüzgâr enerjisi santrallerinin kurulacağı alanların belirlenmesi oldukça karmaşık ve analizi güç birmekânsal karar alma problemi dizisi oluşturmaktadır. Bu problem dizisinin çözülmesi ve rüzgârenerjisi santrallerinin kurulacağı alanların belirlenmesi için son yıllarda Çok Kriterli Karar Verme(ÇKKV) yöntemleri tercih edilmektedir. Bu araştırmada, Çok Kriterli Karar Verme Yöntemlerinden,Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) birlikte kullanılmasıyla, Kars ilinderüzgâr enerjisi üretim potansiyeli taşıyan alanların belirlenmesi amaçlanmıştır.Araştırmada, literatürde kabul gören çalışmalar ve çevre alanlarda uygulanmış projelerin sonuçlarıdoğrultusunda belirlenen kriterlerin analizlerinin yapılmasına yönelik olarak çeşitli açık kaynaklardantedarik edilen raster ve vektör formatlı ham verilerin işlenmesiyle tematik altlık haritalar oluşturulmuştur.Bu haritalardan, AHP analizleriyle hesaplanan kriter ağırlıkları baz alınarak, Kars ilinderüzgar enerjisi santrali kurulumu için potansiyel taşıyan uygun alanlar CBS ortamında haritalanarakbelirlenmiştir. Araştırma sonucunda, Kars ilinde rüzgâr enerjisi santrali kurulumuna çok uygun veuygun potansiyeli taşıyan 183 km2 alan belirlenmiş olup bu araziler toplam 10,193 km2 yüzölçümünesahip il yüzölçümünün ancak %’1,8’ini oluşturmaktadır. Kars ilinde rüzgâr enerjisi santralikurulumuna uygun potansiyel taşıyan araziler heterojen bir dağılım göstermekte olup bu özelliktekiarazilerin büyük kısmı ili güneyden ve batıdan sınırlandıran sıra dağlar üzerinde bulunmaktadır.

Agricultural production is the most important resource in meeting the needs of the increasing world population, so the importance of scientific research studies in the agricultural field is increasing day by day. In this study, it is aimed to examine the results of the relations, interaction and distribution between all natural and human environmental conditions affecting agricultural activities in Kars Province and agricultural production. This research is largely based on information obtained from field studies. This information has been concretized by using elements such as maps and figures created by processing documents, statistical data and data sets obtained from various institutions with various statistical methods. All data and information obtained from these studies were evaluated in line with the main objectives of the study and the results were presented.Kars Province is located on a high plateau area with an average altitude of 1971 meters, which is closed to marine effects. Based on this fundamental reason, the average annual temperature is 5.4 ° C according to the averages of long years (1970-2019) and the average annual precipitation average of 513 mm in the province shows that harsh terrestrial climatic conditions prevail in the province. In parallel with this situation, crop production activities in the province are very limited and the variety of agricultural products that can be produced, agricultural production yield and agricultural output are at a very low level compared to the areas where similar conditions prevail in our country., Tarımsal üretim artan dünya nüfusunun ihtiyaçlarının karşılamasında en önemli kaynak durumunda olup bu nedenle tarımsal alanda yapılan bilimsel araştırma çalışmalarının önemi her geçen gün artmaktadır. Bu çalışmada Kars İlindeki tarımsal faaliyetleri etkileyen tüm doğal ve beşeri çevre koşulları ile tarımsal üretim arasındaki ilişkilerin, etkileşimin ve dağılımının ortaya çıkardığı sonuçların incelenmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma büyük oranda saha çalışmalarına dayalı olarak elde edilen bilgilere dayanmaktadır. Bu bilgiler çeşitli kuruluşlardan elde edilen belgeler, istatistiki veriler ve veri setlerinin çeşitli istatistiki yöntemlerle işlenmesiyle oluşturulmuş harita, şekil gibi unsurlar kullanılarak somutlaştırılmıştır. Bu çalışmalardan elde edilen tüm veri ve bilgiler çalışmanın ana amaçları doğrultusunda değerlendirilmiş ve ortaya sonuçlar konmuştur. Kars İli ortalama 1971 metre irtifaya sahip denizel etkilere kapalı yüksek bir plato sahasında yer almaktadır. Bu temel nedene dayalı olarak il genelinde uzun yıllar (1970-2019) ortalamalarına göre yıllık sıcaklık ortalaması 5,4 °C yıllık yağış ortalaması 513 mm olup diğer klimatik elemanlara ait değer ortalamaları da İlde sert karasal iklim koşullarının hâkim olduğunu göstermektedir. Bu duruma paralel olarak İlde bitkisel üretim faaliyetleri oldukça kısıtlanmış olup üretimi yapılabilecek tarım ürünlerinin çeşitliliği, tarımsal üretim verimi ve elde edilen tarımsal hasıla ülkemizdeki benzer koşulların hakim olduğu alanlara nispetle oldukça düşük düzeydedir

Kağızman ilçe merkezi, Kuzeydoğu Anadolu’da, Erzurum Kars Bölümünün Kars yöresi dâhilinde bulunmaktadır. İlçe merkezi, büyük kısmı ortalama 2000 metre irtifaya sahip Kars Platosunda bulunan il geneline nispetle yaklaşık 1100 metre taban irtifasına sahip Aras Vadisinde Kağızman Deresi tarafından oluşturulmuş alüvyal bir yelpaze üzerinde yer almaktadır. Bu nedenle İlçe merkezi ve Aras Vadisinde, İl geneline nispetle daha mutedil koşullara sahip karasal iklim özellikleri görülmektedir. İlçe merkezi, üzerinde bulunduğu verimli alüvyal toprakların sağladığı tarımsal imkânlar nedeniyle de çevresindeki kırsal yerleşimlere nispetle daha fazla nüfuslanmış olup bu nedenle idari ve ticari merkez özelliği kazanmıştır. Cumhuriyetin kuruluşunun ilk yıllarında 3,626 olan ilçe merkezine kayıtlı nüfus miktarı, günümüze kadar geçen sürede dalgalı bir seyir göstererek ADNKS 2016 yılı verilerine göre 18,795’e ulaşmış olup 45,555 olan İlçe geneli toplam nüfusunun % 41’ini oluşturmaktadır., Kağızman district center is located in Northeast Anatolia, within the Kars region of the Erzurum Kars Section. The district center is located on an alluvial fan formed by the Kağızman Stream in Aras Valley, which has a base altitude of approximately 1100 meters relative to the Kars province, most of which is located on the Kars Plateau with an average altitude of 2000 meters. For this reason, terrestrial climate characteristics with more moderate conditions are observed in the district center and in the Aras Valley compared to the city in general. The district center is more populated than the surrounding rural settlements due to the agricultural opportunities provided by the fertile alluvial soils on which it is located, and therefore it has become an administrative and commercial center. The number of registered population in the district center, which was 3,626 in the first years of the foundation of the Republic, has shown a fluctuating course in the period until today and reached 18,795 according to ADNKS 2020 data and constitutes 45 % of the total population of the district, which is 45,441. The population in the district center shows a heterogeneous distribution.

Türkiye’nin kuzeydoğusunda yer alan Karsİlinin büyük kısmı ortalama irtifası 2000 metre civarında bulunan ve volkanikmalzemelerle örtülmüş plato sahasında yer almaktadır. İldeki genel morfolojikve jeolojik özellikler nedeniyle kışları oldukça soğuk, karlı, yazları serin veyağışlı sert karasal iklim görülmekte bu nedenle bitkisel üretim faaliyetleriyerine daha çok hayvancılık faaliyetleri yapılmaktadır. İlde şeker pancarı üretimi daha çok ilinkuzeyindeki Akyaka ve Arpaçay ilçelerindeki kırsal yerleşimlerde yapılmaktadır.İldeki tarımı, genel şeker politikaları ve ildeki doğal faktörlerdeki değişimnedeniyle istikrarsızlık gösteren şeker pancarının 2015- 2016 kampanya yılıitibariyle 24,700 ton üretimi yapılmış olup ilde doğrudan şeker pancarı tarımından381 aile geçimini sürdürmektedir. İlde üretimi yapılan şeker pancarları KarsŞeker Fabrikasında değerlendirilmektedir. 2015-2016 üretim kampanya döneminde 19gün faaliyet gösteren ve 400 civarında personelin istihdam edildiği fabrikada 3506ton kristal şeker, 1176 ton melas, 10,394 ton yaş küspe üretilmiştir. İlde;şekerpancarı tarımı, nakliyesi ve şeker üretiminden ekonomik olarak 1028ailedeki toplam 5017 kişi geçimini sağlamaktadır. Mevcut zorlu coğrafi koşullarnedeniyle şekerpancarı üretiminde yıllara göre meydana gelen istikrarsızlıknedeniyle ilde şeker üretiminin sürdürülebilirliği zayıf görülmektedir.&nbsp, Most of the Kars Province, located in the north-east of Turkey, islocated on a plateau covered with volcanic materials with an average altitudeof about 2000 meters. Due to the general morphological and geological featuresof the area, the winter is quite cold, snowy, the summers are cool and rainyand there is a hard continental climate. Therefore, more animal husbandryactivities are being done instead of plant agriculture activities.Sugar beet production is mostly made in the rural settlements in thedistricts of Akyaka and Arpaçay in the northern part of the province. Sugarbeet shows instability due to current agriculture, general sugar policies andchanges in underlying natural factors, 24,700 tons of production has been madeby 2015-2016 campaign year, and 381 families are continuing directly from sugarbeet farming. Sugar beet produced by the company is evaluated in Kars SugarFactory. 3506 tons of crystal sugar, 1176 tons of molasses and 10,394 tons ofwet pulp were produced at the plant where about 400 employees were employed for19 days in 2015-2016 production campaign period. In the province, sugar beetcultivation, transportation and sugar production provides a livelihood to 5000people from economic as 800 families in total. Due to the instability that hasoccurred in sugar beet production for many years due to the difficultgeographical conditions present, the sustainability of the production of sugaron the ground seems weak.

KarsKenti, Türkiye’nin kuzeydoğusundaki Kars İlinin ve aynı isimli ilçenin idarimerkezi durumunda bulunmaktadır. Kent kuzeydoğu-güneybatı yönünde uzananKars-Erzurum plato sahasında, Kars Çayı kenarındaki, Karadağ yamaçları ve TahtDüzü adı verilen hafif dalgalı volkanik zeminler üzerinde, 7,152 hektarlıkalana yayılan 23 mahalleden oluşmaktadır. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminegöre 2011 yılında, 76.928 kişinin yaşadığı kentte, çalışma çağı olarak kabuledilen 15-64 yaş grubundaki 52.583 birey, kent toplam nüfusunun % 68’inioluşturmaktadır. Kentte bulunan ve herhangi bir işte istihdam edilen nüfusun %54,8’i, hizmet, % 21,2’ü, üretim ve sanayii, % 17,5’i tarım, % 6,5’lik kısmıise iyi tanımlanamayan veya bir gruba dâhil edilemeyen sektörlerde istihdamedilmekte olup genel durum, kentte kamuya bağımlı hizmetler fonksiyonunun önplana çıktığını göstermektedir.7152 hektar yönetim alanına sahip olan kentte,Kentsel fonksiyonların arazi kullanımı bakımından 2012 yılında aktif olarak4000 hektar alan aktif olarak kullanılmakta olup bu alanların % 65’i konut, %3’ü sanayii, % 22’si hizmet’ % 5’i tarım ve hayvancılık faaliyetleri içinkullanılmaktadır. Fonksiyonel arazi kullanımı bakımından Kars kentselfonksiyonların baskın olduğu bir yerleşim özelliği göstermektedir.

Doğu Anadolu Bölgesinin Kars Erzurum bölümünde yer alan Kars İli ortalama irtifası 2000 metre civarında olan ve birçok yeri volkanik materyallerle örtülü Kars Platosu üzerinde bulunmaktadır. Mevcut topografik koşulların etkisiyle sert karasal iklimin görüldüğü ilde başta nüfus olmak üzere diğer beşeri faaliyetler bu coğrafik faktörlerin yoğun etkisiyle şekillenmektedir. İlde halen 300.000 civarında bulunan nüfus il dışına doğru meydana gelen göçlerle azalış eğilimi göstermektedir.373 ilkokul, 167 ortaokul, 46 lise ve 24 yüksekokul, fakülte ve enstitünün bulunduğu ilde, örgün eğitim faaliyetleri hali hazırda 4151 öğretmen ve 870 öğretim elemanı ile sürdürülmektedir. Mevcut il nüfusunun yaklaşık % 30’unu oluşturan 88.282 öğrencinin eğitim-öğretim faaliyetlerine katıldığı ilde mevcut öğrencilerin % 80’i üniversite öncesi öğretim kurumlarında % 20‘si yükseköğretim kurumlarında eğitim-öğretim faaliyetlerine devam etmektedir.Ortalama eğitim düzeyinin 6 yıl olduğu ilde nüfusun okuryazarlık düzeyi % 93 civarındadır. Kayıtlı Nüfusunun % 8’i Üniversite mezunu olan ilde genel eğitim düzeyi kentsel özellik gösteren il ve ilçe merkezleri ile ana ulaşım yolları yakınlarında bulunan ve nüfusu fazla olan kırsal yerleşim merkezlerinde bu nedenle devlet tarafından yapılan yatırımlarının etkisiyle artmaktadır. İl genel eğitim göstergeleri itibariyle ulusal ve bölgesel ortalamalarının altında değer göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Kars, eğitim, öğretim, eğitim coğrafyası

Kars Province, located in the Erzurum Kars Section of Eastern Anatolia Region in the northeast of Turkey, has an administrative structure consisting of 8 districts and 383 village settlements, including the province center, spread over a total area of approximately 9.939 km2.The Province still resided by a population of nearly 300.000 represents 0.39% of Turkish population and ranks 59th in the order of population for Turkish provinces. Kars Province has a population density of 30 people per km2, which is a figure far below the population density of 100 people per km2 in Turkey.Kars Province, where birth rates are still high, suffers from population loss due to emigration that occurs on the grounds of primarily economic reasons, although the rate of natural population growth is also high. The province ranks 3rd in the order of external migration among Turkish provinces, with an emigration rate of -23.01%, and it continues losing population. If the current conditions concerning the quality of the population continues, it is believed that the population loss will remain as a problem of the province. Showing no major differences in the distribution of population due to its geographical position, the population of Kars Province is mainly concentrated on the settlements close to water resources and transportation means. Population characteristics specific to rural areas draw attention due to the aforementioned condition in the province where approximately two-third of the population lives in rural areas. Key Words: Kars, Population of Kars Province, Demography of Kars Province, Türkiye’nin kuzeydoğusunda, Doğu Anadolu Bölgesinin Erzurum Kars Bölümü içerisinde yer alan Kars İli, yaklaşık 9939 km2 alana yayılan 8 ilçe ve merkezi ile 383 köy yerleşiminden oluşan idari yapıya sahiptir. Halen 300.000 civarında nüfusun yaşadığı İl, Türkiye nüfusunun % 0.39’ unu oluşturmakta ve Türkiye illeri nüfus sıralamasında 59. sırada bulunmaktadır. Kars İli, 2013 yılında sahip olduğu km2 ye 30 civarında nüfus yoğunluğu ile Türkiye ortalamasının (km2ye 100) oldukça altında bir yoğunluğa sahiptir. Doğum oranlarının halen yüksek olduğu Kars İli, doğal nüfus artışı oranının da yüksek olmasına rağmen, başta ekonomik sebeplere dayalı göçler nedeniyle nüfus kaybına uğramaktadır. İl sahip olduğu %0 -23.01 göç oranıyla Türkiye illeri giden göçler sıralamasında 3. durumda bulunmakta ve nüfus kaybetmeye devam etmektedir. Nüfusun niceliğini ve niteliğini ilgilendiren mevcut koşulların devamı halinde ilin nüfus kaybını sürdüreceği düşünülmektedir. Sahip olduğu coğrafi konum özellikleri nedeniyle nüfus dağılışında büyük farklılıklar göstermeyen Kars İlinde nüfus, daha çok su kaynakları ve ulaşım yolları üzerindeki yerleşmelerde yoğunlaşmaktadır. Nüfusunun yaklaşık 2/3 ü kırsal alanlarda yaşayan ilde bu durum nedeniyle kırsal alanlara özgü nüfus özellikleri dikkat çekmektedir.

Situated on the north of Turkey and serving as a passage between Caucasia and Anatolia, Kars has large part of its territory on the plateau that has the same name as Kars with an altitude ranging from 1500 to 2000 m and mostly covered with volcanic materials. Kars has a continental climate which is very harsh due to its altitude, continentality and other natural conditions and can significantly differ between short distances. As a result of its location, Kars has mostly herbaceous community of Alpine, a member of Iran-Turan flora, and floral cover of forestland, particularly scots pines adapted to characteristics of the land, providing the basic input for beekeeping activities in the province. Kars is substantially under control of natural conditions, particularly climatic conditions, and beekeeping activities mainly consist of migratory beekeeping due to climatic parameters that can differ between short distances. Because of insufficient knowledge, other types of stock farming that are more compatible with natural conditions, and higher contribution to human life, beekeeping activities are the secondary source of living for the residents of Kars and the primary source of living for the migratory beekeepers from outside the province. If the bee breeding is totally based on the natural conditions of Kars, the product quantity and output per beehive is low, varying from year to year despite product quality being satisfactory. While the average honey production per beehive is 5.8 kg Kars wide, it is 14.05 kg in average Turkey wide. While total honey production is approximately 68 tons Kars wide, it is approximately 89.000 tons Turkey wide. Kars supplies 0.8 % of Turkish honey production. Key Words: Kars, Bee-keeping, Plant, Türkiye’nin kuzeydoğusunda, Kafkasya ile Anadolu coğrafyaları arasında geçiş konumunda bulunan Kars ili topraklarının büyük kısmı, irtifası 1500- 2000 m civarında değişen ve çoğunlukla volkanik materyallerle örtülü aynı isimli plato sahasında konuşlu bulunmaktadır. İlde irtifa, karasallık ve diğer doğal koşulların etkisiyle oldukça sert ve kısa mesafelerde önemli değişimler gösterebilen karasal iklim görülmektedir. Bu konum özellikleri sonucunda ilde; arıcılık faaliyetleri için temel girdiyi sağlayacak çoğunlukla İran-Turan flora ailesine mensup Alpin otsu toplulukları ve az miktarda da sahanın özelliklerine adapte olmuş sarıçamların baskın olduğu ormanlık alanlardan oluşan floral varlık mevcuttur.Başta iklim olmak üzere büyük oranda doğal koşulların kontrolündeki ildeki arıcılık faaliyetleri, kısa mesafelerde değişebilen klimatik değerler nedeniyle de çoğunlukla gezginci arıcılık şeklinde yapılmaktadır. Bilgi birikiminin azlığı, diğer hayvancılık türlerinin doğal koşullara daha uygun olması ve beşeri yaşama daha fazla katkısı sağlaması nedeniyle arıcılık faaliyetleri; ilde ikamet eden halk için ikincil, il dışından gelen gezginci arıcılar için birincil ekonomik geçim kaynağını oluşturmaktadır. İldeki arıcılık üretiminin tamamen doğal koşullara bağlı olarak yapılması halinde, ürün niteliği tatmin edici düzeyde olabilmesine rağmen, ürün niceliği ve kovan başına verim yıllara göre değişmekle beraber düşük düzeydedir. İl genelinde kovan başına bal üretim ortalaması 5,8 kg iken Türkiye genelinde ortalama 14,05 kg dır. İl genelinde toplam bal üretimi 398 ton civarındayken Türkiye genelinde ise 89 000 ton civarındadır. İl Türkiye bal üretiminin % 0,8’ni karşılamaktadır. Anahtar Kelimeler: Kars, Arıcılık, Flora

Kars kenti, kuzeydoğu-güneybatı yönünde uzanan Kars-Erzurum plato sahasında, Kars Çay'ıkuzey ve güney sahilleri, Karadağ yamaçları ve hafif dalgalı volkanik zeminler üzerinde, yaklaşık 4000hektarı meskûn olmak üzere 7.152 hektarlık alana yayılmış olup 23 mahalleden oluşmaktadır.Jeolojik olarak genç oluşumlu çöküntü sahasında yer almasına rağmen önemli deprem riskibulunmayan kentte, hasar yapıcı depremler günümüze kadar kenti fazla etkilememiştir. Kentin, zeminözelliklerinden kaynaklanan, yerleşimi etkileyecek sorunu bulunmamaktadır.Sert karasal iklimin etkisinde kalan, kışları uzun ve soğuk, yazları kısa, serin ve yağışlı geçen,yıllık ortalama 4,8 oC sıcaklık ve 487 mm yağış ortalamalarına sahip olan kentte yaşam, iklimkoşullarının tayin edici etkileri ile şekillenmektedir. Kent çevresi, çernozyum ve alüvyal toprak örtüleriile örtülmüş olmasına rağmen, iklim koşullarının doğurduğu olumsuzluklar nedeniyle bitki tarımı kısıtlıolup, daha çok büyükbaş hayvancılık faaliyetleri gelişmiştir.İlk kez Urartular döneminde kale olarak kurulan, sonrasında kent yerleşimine dönüşen Kars'ın,2.800 yılı aşkın geçmişi olduğu düşünülmektedir. 19. yy.'a kadar yamaçlar üzerinde konuşlu bulunankent, 1878-1918 yılları arasındaki Rus işgali döneminde Kars Çayı'nın güneyinde, düzlük alanlarda,yeniden imar edilmiştir. Günümüze kadar birçok defa tahribe uğrayıp onarım gören kent, tarihinde iki kezçevre alanların yönetim merkezi olmuştur.Kuruluşundan Cumhuriyet'in ilanına kadar geçen sürede olağan dışı gelişmeler haricinde,ortalama on bin civarında nüfusu barındıran kent, Cumhuriyet'in kuruluşu ile meydana gelen istikrar vegelişim sonucu günümüzde seksen bin civarında nüfusa ulaşmıştır. Kentte, doğurganlık oranı yüksekolmasına rağmen yaşam koşullarının olumsuzluğu nedeniyle yoğun göçler meydana gelmektedir.Kentte, 20.000 civarında yapı bulunmakta olup bu yapıların bir kısmı Selçuklu, Osmanlı ve dahasonrasındaki Rus işgal döneminde imar edilip, günümüze kalmıştır. Kendi dönemlerinin özgün mimaritarzını yansıtan bu yapılar; kente, önemli bir kültürel kimlik kazandırmaktadır. Kentteki yapıların önemlibir kısmı, daha çok kenti çevreleyen mahallelerdeki düşük nitelikli, gecekondulardan oluşmakta olup buyapılar, çok çeşitli alt yapı eksiklikleriyle; kent peyzajında, olumsuz görüntü oluşturmaktadır.Kafkasya'dan Anadolu'ya, İran'dan Karadeniz'e ulaşanyolların kavşak noktasında, önemli birkonumda bulunan kentin, son dönemde geliştirilen ulaşım projeleri ile önemi daha da artmaktadır.Kentte yaşayan nüfusun % 55 'i genel hizmetler sektöründe istihdam edilmekte olup, bu nedenlekent hizmetler fonksiyonun öne çıktığı yerleşim yeri özelliği taşımaktadır. Buna rağmen kent ekonomisinibüyük ölçüde çevredeki hayvancılık faaliyetleri yönlendirmektedir.Sınır kenti özelliği taşıyan ve 9.986 km2'lik yüzölçümü ile sekiz ilçe ve 383 köy yerleşimininbağlı bulunduğu, aynı isimli ilin idare merkezi konumundaki Kars; çeşitli kamu kuruluşlarının, kenttebulunan bölge müdürlükleri ile Ardahan, Iğdır, Ağrı gibi illeri etki alanına almaktadır. Bu özelliği iletoplam 30.161 km2 lik yüzölçümüne ulaşan yönetim alanına ve önemli merkeziyet özelliğine sahip olanKars kenti; kamu yönetimi bakımından çevre merkezlerden, Erzurum ve ülke merkezi yönetimininbulunduğu Ankara'nın, yönetim etki sahasında kalmaktadırCoğrafi koşulların etkisiyle, pek çok altyapı sorunu bulunan Kars kentinde; çöküntü alanındakikuruluş yeri özelliği nedeniyle sel gibi doğal afetlerin oluşum riski bulunmaktadır.Anahtar Kelimeler: Kars, Kars Kenti, The city of Kars is located on the Kars-Erzurum plateau and oriented in a northeast-southwestdirection. It covers the north and south banks of the Kars Rivulet. The city spreads throughout Karadağslopes over a slightly undulating volcanic ground. Kars has 23 neighborhoods and covers and area of7152 hectares, of which nearly 4000 hectares are inhabited.Although, geologically, it is located in a depression area with a young formation, it does not haveany significant risk of earthquake. Thus, the city has not suffered devastating earthquake damage to date.The city has no problems associated with ground characteristics that would prevent settlement in the area.The city has as evere continental climate, with long, cold winters and short, cool and rainysummers. Annual average temperature is 4.8 °C and average rain fall is 487 mm. Life in the city is shapedby climate conditions. Although the area surrounding the city is covered by black and alluvial earth, plantagriculture is limited by climatic conditions, leading to the development of cattle breeding in the area.It is thought that Kars was first established as a castle during the period of Urartians, around2.800 years ago, and was later transformed into a city settlement. The city was located on cliffs until the19th century. However it was reconstructed on flat areas on the southern part of Kars Rivulet during theRussian occupation between 1878 and 1918. The city has been damaged and restored many times, andwas the administrative center for the surrounding area twice during its history.From its establishment to the declaration of the Turkish Republic, the city hosted an average of10.000 people except for the extraordinary developments that took place. The population recentlyreached 80,000 due to the stability and development achieved after the foundation of the Republic.Fertility rate in the city is high, but migration is high due to adverse living conditions.There are nearly 20.000 buildings in the city. Some of these survive from the Seljuki an,Ottoman and later Russian occupation periods. These buildings reflect the authentic architectural styles oftheir own periods, which give the city an important cultural identity. A considerable number of buildingsin the districts surrounding the city are low-quality shanty houses. These buildings negatively affect thelandscape due to a wide range of infrastructure deficiencies.The city forms an important junction on roads leading from the Caucasus to Anatolia, and fromIran to the Black Sea. Its importance has increased due to recent transportation projects.Fifty-five percent of city inhabitants are employed in the field of general services; therefore,urban service functions are prominent within the city. Nevertheless, the city's economy depends mainlyon stockbreeding activities conducted in the surrounding area.Being the administrative center of the province which bears the same name, is a border province,covers a surface area of 9986 km2 and has 8 cities and 383 villages, the city of Kars incorporates suchcities as Ardahan, Iğdır, and Ağrı in its sphere of influence and management, via the regional directoratesof various public organizations located in the city. As a result, the overall administrative area reaches30.161 km2 and the city of Kars stands out as an important center in the region. It is under the influence ofthe province of Erzurum, which is one of the neighboring centers of public administration, and isoverseen by the centralized national administration, located in Ankara.There are many infrastructural problems in Kars, due to geographical conditions and otherhuman factors. Due to its location in a topographic depression, the area is subject to risk of naturaldisasters such as flooding.Keywords: Kars, The City Of Kars 343

Keklik şelalesi Sarıkamış ilçe merkezinin (Kars) yaklaşık olarak 7 km güneydoğusunda, Kars-Erzurum karayolu yakınında; Keklik Vadisi Kuzey girişinde bulunmaktadır. Kese Dağı (2599m) ve Cıbıl Tepe (2634m) mevkilerinden gelen sularla beslenen şelale, WWD (The World Waterfall Database) değerlendirmesine göre Plunge, Vertical (Dikey), Slot(Anahtar Deliği) şelale özelliklerini göstermektedir. Şelale ilginç ve fazla rastlanmayan hidrojeolojik oluşumu ile önemli bir doğa harikası olup, sürdürülebilir doğal yaşama uygun rekreasyonel düzenlemelerle beşeri ve ekonomik olarak kalkınmada geri kalmış Kars coğrafyasına önemli katkı sağlayabilir ve bu coğrafya için önemli bir çekicilik unsuru olabilir.

Bu araştırmanının amacı, ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin su kullanım Tasarruf ve koruma konularında bilinç düzeylerini belirlemek ve bu konuyla ilgili mevcut durumu tespit ederek bazı öneriler sunmaktır.Araştırmanın örneklemini 2008-2009 öğretim yılı 1. yarıyılında, araştırmaya ait hedefleri ortalama olarak yansıtacağı düşünülen Kars ili merkez Atatürk İ.Ö ,Namık Kemal İ.Ö, Toki İ.Ö, Mihralibey İlköğretim okullarındaki 234 adet 7.ve 8.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır.Çalışmada öğrencilerin bilgi bilinç ve tutum düzeylerini ölçmek değerlendirmek amacıyla 1 testten ve toplam 25 sorudan oluşan Likert tipi, 5 seçenekli bir ölçek kullanılmış olup ölçeğin içerik geçerliliği konuyla ilgili uzman görüşleriyle onaylanmıştır. Güvenirliğini belirlemek için test 8. sınıf öğrencilerinden 104 kişiye uygulanarak, Cronbach Alpha değeri (r =.622) olarak bulunmuştur. Güvenirliğe ait sonuçların olumlu çıkmasını müteakip esas uygulamaya geçilmiştir testin uygulandığı guruplara eşit süre verilmiştir.Araştırma verilerinin analizi, ?SPSS 12,0 for Windows? programı kullanılarak yapılmıştır. Veriler üzerindeki değerlendirme t testi bağımsız gruplar t-testleri Annova ve Tukkey testleri yardımıyla yapılmıştır.Çalışmanın verileri su kullanım tasarruf ve koruma konularında öğrenciler arasında anlamlı bir fark bulunmadığını ortaya koymaktadır. Diğer taraftan, veriler aynı zamanda öğrencilerin su ile ilgili bilgi bilinç ve davranışları arasında tutarsızlıklar olduğuna işaret etmektedir.Anahtar kelimeler: Su, Su Bilinci, Su Eğitimi The purpose of this study is to determine second echelon of primary school students? level of consciousness about using, saving and protecting water. On the basis of findings some suggestions were made.The sample of this study consists of 234 seven and eight grade students attending Atatürk, Namık Kemal, Toki, and Mihrali Bey primary schools in 2008-2009 educational year.In this study a test was applied to measure levels of knowledge, consciousness and attitudes of students. More specifically in this study five-scale-Likert type test was applied and content validity is confirmed by specialists? views. In order to determine reliability, a test was applied to 104 eight grade students and value of Cronbach Alpha was found as R: .622. After obtaining this result of the reliability of the test, it was applied to all groups and equal duration was given to them.Data were analyzed through SPSS 12.0. Assessment on data was done on the basis of T test, independent groups T-Tests, Annova and Tukkey tests.The findings of this study indicate that there is no meaningful difference between schools and classes, yet it is also found that students? knowledge, consciousness and attitudes related to water are incoherent.Key Words: Water, Water consciousness, Water education. 87

Bu araştırmanın amacı, Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin coğrafya dersi; ilgi, bilgi ve okuryazarlık düzeylerini belirlemektir. Bu amaçla Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde öğrenim görmekte olan öğrencilerin geçmiş eğitim öğretim süreçlerinde MEB müfredatı kapsamında zorunlu olarak aldıkları coğrafya dersleri ve konuları neticesinde elde ettikleri kazanım ve beceriler nicel araştırma yöntemleriyle belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın kavramsal çerçevesini oluşturan birinci aşamasında Coğrafya Biliminin tanımı, kapsamı, Coğrafya bilgisinin önemi ve Coğrafya Okuryazarlığının faydalarından bahsedilmiş diğer yandan araştırmaya konu edilen Sosyal Bilgiler Öğretmenliği bölümünde öğrenim görmekte olan öğrencilerin geçmiş eğitim öğretim süreçlerinde MEB müfredatı kapsamında zorunlu olarak aldıkları coğrafya derslerivekonularıtespit edilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında öğrencilerdeki bilgi kazanımlarının tespiti amacıyla ÖSYM tarafından hazırlan ve çeşitli sınavlarda kullanılmış, bilgi testi sorularından faydalanılmıştır. Coğrafya İlgi (tutum) ve Coğrafya Okuryazarlığı düzeyinin tespiti amacıyla aynı isimli iki test geliştirilmiş bu testlerin pilot ve asıl uygulamalarıdaKafkasüniversitesisosyal bilgiler öğretmenliği bölümünde 2. ve 4. sınıflarda öğrenim görmekte olan 60 öğrenciye uygulanmıştır. Sınav sonuçları SPSS 21 programı ile `t testi` ki kare` Cronbach Alpha` KruskalWallis Testlerikullanılarakanaliz edilmiştir. Araştırma neticesinde araştırmaya katılan Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümündeki giriş düzeyini temsil eden 2. Sınıf öğrencileri geçmiş eğitim öğretim sürecinde MEB müfredatı kapsamında coğrafya dersleri ve konularına zorunlu olarak almış olmalarına rağmen yeterli düzeyde coğrafya dersi ilgisi, coğrafya bilgisi ve coğrafi okuryazarlık düzeyine sahip değildir. Araştırmaya katılan Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümündeki mezuniyet düzeyini temsil eden 4. sınıf öğrencileri ise aldıkları akademik düzeydeki coğrafya derslerinin etkisiyle Coğrafya dersi; ilgi, bilgi ve coğrafi okuryazarlık düzeyleri bakımından daha gelişmiş düzeye sahiptir. Araştırmaya katılan tüm Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin yaş, cinsiyet, mezun oldukları lise türü gibi bireysel değişkenler bakımından coğrafya dersi ilgisi, coğrafya bilgisi ve coğrafi okuryazarlık düzeyleri bakımından kısmen farklılıklar bulunsa da anlamlı düzeyde farklılıkları bulunmaktadır. The aim of this research is to teach geography lesson of Kafkas University Faculty of Education Department of Social Studies Teaching; to determine levels of interest, knowledge and literacy. For this purpose, it has been tried to determine the qualifications and qualifications of the students studying in Kafkas University Social Studies Education Department as a result of the geography courses and subjects that they have taken in the scope of MONE curriculum in the past education and teaching processes.In the first phase of the research, the definition, scope, importance of geography knowledge and the benefits of Geography Literacy were mentioned.In the second stage of the study, in order to determine the students' knowledge gains, they were prepared by ÖSYM and used in various exams and knowledge test questions were used. Two tests with the same name were developed to determine the level of Geography Interest (Attitude) and Geography Literacy. The pilot and main applications of these tests were applied to 60 students in the 2nd and 4th grades in the Social Studies Teaching Department of Caucasus University. The results of the tests were analyzed by using SPSS 21 program, t-test, chi-square `Cronbach Alpha` KruskalWallis Tests.As a result of the research, the 2nd grade students representing the entry level in the Social Studies Teaching Department who participated in the research did not have sufficient geography lesson interest, geography knowledge and geographic literacy level although they had taken compulsory geography lessons and subjects within the scope of MEB curriculum in the past education and training process. The fourth grade students representing the graduation level of the Social Studies Education Department participated in the research. it has a more advanced level of interest, knowledge and geographical literacy. Although there are some differences in terms of interest in geography lesson, geography knowledge and geographical literacy levels in terms of individual variables such as age, gender, type of high school they graduated from, all Social Studies Teacher Students participating in the research have significant differences. 113