Search

Since the total of 150,000 doses of attenuated cell culture vaccine doses produced anually in Turkey does not meet the requirements of the country, by reducing the number of vaccine cells in a single dose, an increased number of vaccine doses was obtained for cattle, and doses consisting of different numbers of vaccine cells were tested according to their protective efficiency against tropical theileriosis in cattle. Fifty Holstein calves aged 2.5-3 months were used: 42 of them were used in vaccine dose trials while 8 were used in the determination of pathogenicity of the challenge material. In order to examine doses consisting of different numbers of vaccine cells, 3 experiments were carried out. Three groups (including 1 control) consisting of 4 calves were formed in the first experiment while 5 groups (including 1 control) consisting of 3 calves were formed in the second experiment and 2 groups consisting of 10 and 5 (control) calves were formed in the third experiment. Calves in the first experiment groups were vaccinated with 106 and 107 vaccine cells, whereas calves in the second experiment groups were vaccinated with 103, 104, 105 and 106 and calves in the third experiment groups were vaccinated with 106 cells. Animals in the control groups were not vaccinated. Generally, significant reactions were not observed in vaccinated calves and neither schizonts in lymph node smears nor piroplasm forms in blood smears were detected in any of them. No difference was observed in blood cell levels. Thirty-five days after vaccination, animal groups including the control groups were challenged with Theileria annulata Sarıoba Hyalomma detritum tick stabilate (4 t.e.) in the first experiment, T. annulata Akdere H. detritum tick stabilate (4 t.e.) in the second experiment and T. annulata AKSA H. anatolicum anatolicum (4 t.e./1 ml T. annulata Akdere + 4 t.e./1 ml T. annulata Sarıoba) tick stabilate (prepared from 8 ticks) in the third experiment. Infection developed in both vaccinated and non-vaccinated calves following challenge and schizonts, piroplasms and fever were observed. When compared to vaccinated calves, parasitaemia and schizont levels and body temperatures were higher and clinical reactions were more severe in non-vaccinated calves. Vaccinated and non-vaccinated calves in the third experiment groups, which were challenged with higher material levels, exhibited more severe infection symptoms compared to the first 2 experiment groups. Higher levels of schizont and piroplasms were detected in the animal groups in the third experiment, and 4 of the vaccinated calves (40%) and all control calves (100%) died from tropical theileriosis. In conclusion, vaccines applied at 103, 104, 105, 106 and 107 cell doses were found to protect cattle from infection in this research. No significant difference was detected between the protective efficiacy of vaccine doses. However, in cases in which tick challenge was higher, the 106 cell vaccine dose was found to be insufficient regarding protection.

Amaç: Bu çalışma Çanakkalenin Yeşilyurt köyünde avlanan karatavuklardaki (Turdus merula) bit türlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntemler: Çanakkalenin Yeşilyurt köyünde bir avcı tarafından avlanan dört karatavuk bit yönünden incelenmiştir. Karatavuklardan toplanan bitler %70 alkol içine alınmış, %10luk KOHde saydamlaştırıldıktan sonra Kanada balsam ile lam üzerine yapıştırılmışlardır. Bulgular: Mikroskobik inceleme sonucu, toplanan bitler Ricinus elongatus (Olfers, 1816) ve Brueelia merulensis (Denny, 1842) olarak teşhis edilmiştir. Sonuç: Bu çalışma ile R. elongatus ve B. merulensis Türkiyeden ilk kez bildirilmektedir., Objective: This study was conducted to detect the chewing lice species on the blackbirds shot (Turdus merula) in Yeşilyurt village, Çanakkale Methods: Four Blackbirds (Turdus merula) shot by a hunter were examined for lice in Yeşilyurt village, Çanakkale. The lice specimens col -lected on the Blackbirds were preserved in alcohol 70%, transparented in KOH 10% and mounted on the slides in Canada balsam. Results: The lice specimens were identified as Ricinus elongatus (Olfers, 1816) and Brueelia merulensis (Denny, 1842) on microscopical examination. Conclusion: In this study, R. elongatus and B. merulensis are recorded for the first time in Turkey.

This study was carried out in an endemic region of Central Anatolia to research the ep epidemiologyof tropical the theileriosis after vaccination from March 1996 to April 1999. The study was conductedin Kesikköprü, Köseli, Kerişli villages and TIGEM farm of Bala county, and Kabak, Güreş,Girmeç, Hıdırşeyh villages and TIGEM fann of Polatlı county where the presence of Theileria annulatawas detected by blood smear inspections. In these villages, 50 % of cattles was native, 30 %cross-breed and 20 % pure Holstein.The studies have showed that the prevalence of T.annulata was 39.8 % befare the vaccination.Cattle were vaccinated by T. annulata live macro-schizont vaccine that contained 107 cells perml (produced in Pendik Veterinary Research Institute). lnspections done 45 days later fallawing tothe vaccination showed that 58.5% of cattle became seropositive against T. amııtlata antigen. Theseropositivity percentage in unvaccinated control group cattle became 30.1% during one activeseason of the disease. In the same period, 48.5 % of vaccinated and 29.4 % of control group animalsbecame the port or of T. annulata.The vaccine was found to be partially effective on tropical theileriosis since the ineidence ofthe disease was detected to be 1.9% in the vaccinated animals and 10.5 %in the unvaccinated controlgroup animals. It was also confırmed with this study that theileriosis is endemic disease in certainregions of Ankara province.The sporoblasts of T.annulata were found in the saliva glands of Hyalomma anatolicum anatolcumand Hyalomma anatolicum excavatum. lt was concluded that tlıese ticks are the potantialvecfor of tropical the theileriosis in Turkey., Türkiye'de mevcut sığırların çoğunluğu,genetik yapı İtibarıyle, düşük verimli yerli ırklardanmeydana gelmiştir. Bu nedenle, tarımsalpotansiyeli yüksek bölgelerde bulunan yerliırk sığırların yerine batıdan kültür ırkı sığırlarithal edilerek, yıllardır sığırcılığın ıslahına çalışılmıştır.Ancak, Türkiye'de sığır yetiştiriciliğiniolumsuz yönde etkileyen, genetik yapıdışında diğer bazı faktörler de mevcuttur. Bufaktörler arasında viral, bakteriyel ve paraziterhastalıklar önemli yer tutarlar.

Ankara keçilerinde Eoarloingi'nin patojenitesini araştırmakamacıyla takriben 6 haftalık 16 Ankara keçisi oğlağı 0.001-10 milyon E.arloingi oosisti ile inoküle edilmiştir. İnokülOJyonu izleyen 3.cü günde kesilen biri dışında, o/flakların hepsinin koksidioza )'akanlandığı saptanmıştır.0.0.1-10 milyon arasında dec~işen oosistle inoküle edilen oğlaklarda,inokülasyondan 7-15 gün sonra başalqvan şiddetli bir islıal görülmüş;ishal!i dönem i -8 gün sürmüştür.İnoküle edilen oğlakların 3 ü inokülaJyondan 3,6 ve 9 gün sonra kesilmişler, II tanesi inokülasyandan 12-27 gün SOnra koksidiyoz semptomları devamederken; 2 oğlak da 35 ve 62. ci /!,ünlerde koksidioz semptomları kaybolduktansOnra ölmüşÜrdir. A1akroskopik bakıda ince barsak dıştan şişkin, gergin ııehiperemik bir durumda, me;:,enteriyallenfyumruları bÜ)!ümüş, mezenteri;'al kandamarları kanla dolu kordonlar halinde görülmüştür. ince barsak muko

Bu amştırmada Linguatula serrata'nın cra konc;kyıdcki /zayatdönemlerini incelemek için 60 tavşan i 2 köpek üzerinde falışıldı.Tavşanlar, köpeklerin burun boşlulunda erginleşen L. serrata' lerın yıımurtaları ile enfekte dildi. Bu tavşanlara belirli eralıklarle yapılan otopsilerden alınan iç orgq7ıların /zistolJatolojik kesitlerinde larvala, ilk olcrck enfeksiyondan i6 saat sonm mezenter lnf yumrulcır,nca görüldü. Bıl1lcen sonrc20 nci güne kadIJr enfeksiyonların hepsinde larva üzerinde ayak uzantıları veucundzki tımaklar, delici cparat ve vücudun crka ;,zrcfındaki dikenler saptandı. Fakat atılmış vry,'l etılmakta. olan hir gömlek izi görülemec'.i. Birinci ayınsonunde ilk, 2 nci (,)ll!l sonunda ikinci, 3 ncü ayın sonunda üçüncü, 4 ay birhifta sonra döre!üncü, 5.5 ay sonunda beşinci giimlek atılışının tamamlendı.ğıve bu dönemde vücut üzerinde sayısız diken sımlcnnın şekillendiği, pm'azitinnymplı dönemine girciği anlaşıldı. 7 nci oyın sonundr: altıncı giimlek atılmıştı. Yeni kitin üzerinde gene sayısız ciken şekiller,mişti. Bundan sonrc io uncu(ryın sonuna kı'!",r olan er~feksiyonlenn hiç biriwıe kist içinde ctılınış vrya c:,tılmakta olmı bir gömlek izine r('.slanmadı.Böylece, bu konurfa dalıa önce çalışan Leuckcrt tarafından 2 aydan evvelgörülemeyen lervdar, 16 ıncı saatten itibaren görillebilmiş ve Linguatula serrata'nın am konakpda, literatürde belirtildiği gibi 9 gömlek ceğil, 7 ay ii.inde6 gömlek r!eğiytirdij!i septennııytır.Enfeksiyon kabiliyıti kazanan bu nymplı' lerin intravital olarak serbestkalmadıkları, ancak konakçının ölümünden sonra kistlerinden }ıktıkları ve iforganlar üzerinde dolaıtıkları denrylerle anlaşılmırtır

A. O. Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalında 1984Ekim ayında muayene edilen 4 aylık erkek bir ev kedisinde Cheyletiella blakeiSmiley, 1970 acarı tesbit edilmiş ve kedi sahibinin karın ve bel bölgesinde buacar' dan ileri gelen papulose dermatitis giirülmüştür. Acar'ın morfolojik ijzellikleri mikroskop ta incelenerek bildirilmiş, mikrofotoğrafik resimleri ilclVeedilmiştir. Kwell (% 1 lik gamma-benzene-hexachloride) adlı medical preparatı kullandığını bildiren kedi sahibinde acar bulunamamıştır. Yalnızurtikerlerin yerleri 2 aya yakın esmer lekeler halinde kalmıştır. Kedi % 0.2 likNeguvon solusyonu ile 1 hafta arayla 2 kez banyo edilmiştir. Kedinin iyileşmesi ile sahibinin şikayetleri de kaybolmuştur.Bu olay Türkiye de kedilerde ve insanlarda ilk cheyletiellosis bulgusuolup, Cheyletiella blakei için de Türkiye' den ilk bildiridir.

Kopek demodicosls'ine karşı amitraz'm etkisi 13'ünde lokalize,2 i'inde jeneralize demodicosis tesbiı edilen 34 kOINkte deneilmiştir. Kopeklerintümü 250 p/Jm. konsantrasYOl/{la amitmz solusJonu ilr: bml)'o edilmiştir. ilaçbir süngerJardımı ile bütün ui.iCllda tatbik edilmiş De hastalarm kendiliğiııden!elimması sa/!,lanmıştır. ilaçlama birer hafta ara ile De hastalığın dUnıımlılago"re 3-8 kez tekrar edilmiştir. lhitiin kii/Jeklr:;'de ilk ban)'ollan sonra etken Dekaşıntı azalmqya başlamış, tedaui bitiminden sonra deri normal durumııııualarak ti{yler fıkmz)tır. BirjenCJ'afi.::e ı'ak' ada 2 a)' soma ni.iks gih'iilmüş, hastatekrar birer hafta ara ile :~ ke::. ila(laml11ş 1'1' !'yilcşmiştir. ilaelli hnhangi birtoksik etkisi tesbit edilmemiştir

Linguatula serrata'nın insidensini tesbit amacl),la Elaı".:.ığme::.-bahasında incelediğimi;:. 4'20 sı,~ırııı 258'inde (% 6 i .4), 105 koyununıg6'sında (% 48

Bu araştırmada Linguatula serrata'nın son konakçıdaki gelişmesini incelemek için 75 köpek üzerinde çalışıldı.Gıda ile köpeğin midesine gelen enfektif n..ymph'lerin, mideden burun hoşluğuna geçiş yolunun oesophagus' dan geriye dönüş ile olduğu saptandı.Jelatin kapsül içinde, mide sondası ile su içinde ve bir parça et üzerinekonarak köpeklere verilen L.serrata enfektif nymp/ı' lerinin kusma mey'dana gelmeden de oesophagus'a çıkıp burun boşluğuna ulaşabildikleri, fakat midryegitmeden ağız boşluğu ve oesophagus cidarlarına tutunup kalanların, diğerlerinden daha çabuk ve daha çok sayıda burun boşluğuna geçtikleri anlaşıldı.Her iki durumda da çoğunlukla nymph' lerin kopeklerde yutkunma yalanma,öksürük, kusma isteği ve kusma gibi reaksiyonlara neden oldukları gözlendi.Linguatula serrata nymph' lerinin köpeklerin burun boşluğuna geldiktensonraki i5- i8 inci günler arasında bir gömlek değiştirdikleri ve bu gömlekleberaber vücut üzerinde bulunan bütün dikenleri ve ağız etrafındaki eklentiçengelıeri attıkları, esas çengelıerin sabit kaldığı görüldii.Erkek, dişi ayırımı i aylık enfeksiyonlardan itibaren yapılabildi. Ikiay sonunda, genital organlar tamamen şekillenmişti. Erkekleri 2 nci ayda,dişileri 6 ncıı ayda kesin boylarına ulaşmışlardı. Ergin L.serrata' larda, dişi7.2-12.5 cm uzunlukta, o'nde 8-10 mm., arkada 1.8-2 mm genişlikte; erkek22-27 mm uzunlukta, önde 2.5-3.5 mm., arkada 0.6-1 mm. genişlikteölçüldü. Erkeklerde 80-86, dişilerde 82-90 halka sayıldı.

Elazığ sokak kedilerinde yapılan parazitolojik araştırmalarsırasında bir kediaen alınan J. pasqualei'nin ters r şeklinde olduğu saptanmış ve J. pasqualei'de anormal ilk bulgu olarak bildirilmiştir.

59 ÖZET Polatlı Yöresinde Tropikal Theileriosis'e Karşı Aşılanmış Sığırlarda Aşı Sonrası Seroprevalans Çalışmaları. Bu çalışma Mart 1998- Haziran 1999 tarihleri arasında Ankara ili Polatlı ilçesine bağlı Girmeç, Güreş ve Hıdırşeyh Köylerinde Tropikal theüeriosis aşısının sahadaki uygulanış şekliyle sığırlar üzerindeki etkisini saptamak amacıyla yapılmıştır. Bunun için öncelikle köylerde bulunan sığırlar 1 yaş altı ve 1 yaş üstü olmak üzere 2 yaş grubuna ayrılmış, 1 yaş üstü 280 ve 1 yaş altı gruptan 35 sığır aşılanmıştır. Kontrol grubu olarak ise 1 yaş üstü 37 ve 1 yaş altı 70 sığır aşılanmamıştır. Aşılama sonrası her ay düzenli bir şekilde köylere gidilerek rastgele seçilen sığırların vena jugularis' inden kan alınmış ve IF AT için serumları çıkarılmıştır. Aynı zamanda bu hayvanlardan tekniğine uygun olarak frotiler hazırlanmıştır. Çalışma süresince seropozitivitenin aşılı 1 yaş altı sığırlarda % 14,3-88,9; kontrol grubunda ise % 0,0-77,0 arasında olduğu tespit edilmiştir. Bir yaş üzeri gruplarda ise seropozitifliğin aşılı sığırlarda % 22,5-77,8; kontrol grubunda % 0,0-50,0 arasında değiştiği saptanmıştır. Bir yaş altı gruplarda seropozitivite aşılılarda % 46,0; kontrol grubunda ise % 29,1 olarak tespit edilmiştir. Bu iki grup arasındaki farklar istatistiki olarak önemsiz (p=0,164) bulunmuştur. Bir yaş üstü sığırlarda seropozitivite aşılılarda % 55,6; kontrol grubunda % 15,4 olarak bulunmuştur. Bu gruplar arasındaki farklılıklar istatistiki olarak önemli (p=0,001) bulunmuştur. Çalışma süresince piroplasm taşıyıcı sığır sayısı artma ve azalmalar göstermiştir. Bir yaş altı aşılı ve kontrol gruplarında bu oranlar sırasıyla % 0-71,4 ve % 0-66,7 arasında bulunmuştur. Bir yaş üstü aşılı ve kontrol gruplarında ise seropozitifiik sırasıyla % 0-60 ve % 0-37,5 arasında bulunmuştur. Bir yaş altı gruplarda piroplasm taşıyıcı sığırların oram aşıklarda % 13,5; kontrol grubunda ise % 13,6 olarak saptanmıştır. Gruplar arasında görülen farklılıklar istatistiksel öneme (p=0,689) sahip değildir. Bir yaş üstü gruplarda bu oranlar aşılarda % 24,7; kontrol grubunda ise % 10,3 'dır. Bu gruplar arasındaki farklılıklar da istatistiki yönden önemsizdir (p=0,062).60 Aşılama sonrası grupların hiç birisinde kayda değer komplikasyonlar görülmemiştir. Aşılanan sığırların 3 (1 inek ve 2 buzağı) tanesinde klinik theileriosis izlenmiştir. Hastalık görülen hayvanların 2 tanesi tedavi uygulanmaksızın iyileşirken 1 buzağı ölmüştür. Sonuç olarak, bölgenin Tropikal theileriosis için stabil olduğu ve bu bölgeye steril bölgelerden getirilecek sığırlar ile yeni doğmuş buzağıların aşılanması gerektiği düşünülmüştür. Anahtar Sözcükler: Tropikal theileriosis, Theileria annulata, sığır, aşı, prevalans, Polatlı yöresi. 61 SUMMARY Field Studies on the Cattle Vaccinated Against Tropical Theileriosis in the Polatlı Region This study was carried out to detect the effects of Tropical theileriosis live şizont cell culture vaccine with the same method of the field application on the cattle in Girmeç, Güreş and Hıdırşeyh villages of Polath town of Ankara province between March 1998 and June 1999. For this, cattle in the villages are allocated into two groups as older and younger than 1 year of age, and 280 older than 1 year of age and 35 younger than 1 year of age cattle were vaccinated. As control groups 37 older and 70 younger cattle were not vaccinated. Following the vaccination, each months villages were regularly visited and blood samples were collected from vein jugularis and sera were separated for IF AT. At the same time, slides were prepared from periphery blood of animals. In the 1 year research period seropozitivity was detected between 14,3-88,9 % in the vaccinated cattle younger than 1 year of age and 0-77,0 % in the control group. In the older groups, seropozitivity was between 22,5-77,8 % in the vaccinated cattle; 0-50 % in the control group. In the younger groups, seropozitivity was detected to be 46,0 % in the vaccinated and 29,1 % in the control group cattle. In these two groups, differences are not statistically significant (p=0,164). In the older groups seropozitivity was 55,6 % in the vaccinated and 15,4 % in the control group. Differences between these groups are statistically very important (p=0,001). In the study period piroplasm carrier cattle numbers showed increases and decreases. The rates of piroplasm carriers in animals younger than 1 year of age were found between 0-71,4 % in the vaccinated group and 0-66,7 % in the control group. Seropozitivity rates in the older vaccinated and control cattle were found between 0-60 and 0-37,5 %, respectively. In the younger groups, the rate of piroplasm carrier animals was detected to be 13,5 % in vaccinated cattle and 13,6 % in the control animals. It is detected that there is no statistically significant differences between these groups (p=0,689). In the older groups, the rates of piroplasm carriers were 24,7 % in vaccinated and 10,3 % in control group. Differences between between these groups are statistically not significant (p=0,062).62 There were no significant complications in any animal following to the vaccination. Three cases of clinical theileriosis were detected in vaccinated and control group animals. Two of them (one vaccinated cow and one unvaccinated calf) were recovered without any treatment but one vaccinated calf died. It is concluded that the region is stabile for Tropical theileriosis, and newborn animals and cattle from sterile region should be vaccinated before they are introduced to the region. Key Words: Tropical Theileriosis, Theileria annulata, cattle, prevalence, vaccine, Polatlı region. 871

Niğde Yöresinde Babesia ovis'in Seroprevalansı Üzerinde Araştırmalar Bu çalışma, Mart 1999-Şubat 2000 tarihleri arasında Niğde yöresinde B. ovis'in seroprevalansının araştırılması amacı ile yapılmıştır. Çalışmanın başlangıcında Niğde iline bağlı ve koyunculuğun yoğun olarak yapıldığı Gümüşler, Ulukışla (ilçe), Dikilitaş, Ulukışla (kasaba), Halaç, Kılavuz, Postallı, Konaklı, Darboğaz, Bor, Kızılca ve Kavuklu araştırma merkezleri olarak seçilmiştir. Çalışma süresince her ay bir merkeze gidilerek rastgele seçilen bir yaş ve üzerindeki 100 koyun belirlenmiştir. Çalışma grubunu oluşturan koyunlar, B. ovis'in varlığı yönünden hem ELISA testi ile serolojik hem de kan frotilerinde eritrositer form bakımından muayene edilmiştir. Bu amaçla bu koyunlardan serum elde etmek için lOml kan alınmış ve kan frotisi yapılmıştır. Ayrıca koyunlar vektör kene ve klinik babesiosis yönünden muayene edilmiştir. Serumda anti-2?. ovis antikorları ELISA testi ile tespit edilmiştir. Kan frotileri methanol içerisinde tespit edildikten sonra Giemsa boyası solüsyonu (%5) ile boyanmış ve 200 mikroskop sahası B. ovis piroplasmlan yönünden muayene edilmiştir. Koyunlar üzerindeki keneler toplanarak tür tayinleri stereo-mikroskopta yapılmıştır. Niğde yöresinde muayene edilen toplam 1200 koyunun 645 (%53,75)'inin B. ovis'e karşı antikor taşıdığı, 297 (%24,75)' sinde ise B. ovis'in piroplasm formlarının bulunduğu tespit edilmiştir. Seropozitif koyunlar ile piroplasm taşıyan koyunlar arasındaki farklılığın istatistiksel yönden önemli olduğu görülmüştür (p

53 ÖZET Adana Yöresinde Tropikal Theileriosise Karşı Aşılanan Sığırlar Üzerinde Saha Çalışmaları Bu çalışma, Mart 1995 - Ağustos 1996 arasında, Adana'nın iki ilçesinde (Yüreğir ve Karataş) gerçekleştirildi. Meraya çıkarılan ve serolojik - mikroskobik olarak negatif bulunan sığırlar 0-1, 1-2, 2 yaş ve üzeri olmak üzere 3 yaş grubuna ayrıldı. Toplam 57 sığır (her yaş grubu için 19 sığır olmak üzere) Theileria annulata aşısı (Ankara, 10?) ile aşılandı, ve 19 sığır (her bir yaş grubu için 7, 6, 6 sığır olmak üzere) kontrol olarak bırakıldı. Aşılama sonrası 17, 42, 75, 105, 138, 165, 189, 228, 253, 292, 320, 343, 371, 427, 473. cü günlerde aşılı ve kontrol grubu sığırlardan kan serumu, perifer kan frotisi ve vektör keneler toplandı. Serum antikor yanıtı, T. annulata' mn piroplasm ve şizont antijenleri kullanılarak, indirek floresan antikor (İFA) testi ile tespit edildi. Testte, piroplasm için 1 :20 ve üzeri, şizont için ise 1 :40 ve üzeri pozitif kabul edildi. Kan frotileri, metanol içerisinde tespit edildikten sonra Giemsa solüsyonu (% 5) ile boyandı ve 200 mikroskop sahası T. annulata piroplasmlan yönünden muayene edildi. immunize edilen sığırların hepsi antikor oluşturdu. Antikorlar, 17. ci günden itibaren tespit edilmeye başlandı ve 189. cu güne kadar görülmeye devam etti. En yüksek antikor titreleri, şizont ve piroplasm için, sırasıyla 1:1280 ve 1:10240 düzeyinde, 42 ve 75. ci günlerde kaydedildi. Seropozitiflik süresi, 0-1, 1-2 ve 2 yaş üzeri için, sırasıyla en az 16.2, 19.3 ve 19.3 hafta olarak bulundu ( P

48 ÖZET Çanakkale Yöresindeki Koyunlarda Babesia ovis'in Seroepidemiyolojisi Bu çalışma, Çanakkale yöresinde B.ovis enfeksiyonunun seroepidemiyolojisini araştırmak amacı ile Mayıs 1996 ile Nisan 1997 tarihleri arasında ELISA (Enzyme Linked immunosorbent Assay) testi kullanarak yapılmıştır. Toplam 360 koyun serumu Çanakkale TÎGEM (Kumkale Tarım İşletmesi) ve Çanakkale iline bağlı Gökçalı, Akçapmar, Çıplak ve Taştepe köylerinden toplanarak B.ovis antikorları yönünden ELISA ile test edilmiştir. Ayrıca, TİGEM'e ait 69 adet B.ovis negatif koyun, Mayıs 1996 ve Nisan 1997 tarihleri arasında B.ovis enfeksiyonunun insidensini tespit etmek amacı ile takip edilmiştir. Kan frotileri Giemsa ile boyandıktan sonra B.ovis parazitleri yönünden incelenmiştir. Denemedeki her bir koyunun kan hematokrit değerleri tespit edilmiştir. Hayvanlar üzerindeki keneler toplanarak tür tayinleri stereo mikroskopta yapılmıştır. Mayıs 1996 tarihinde B. ovis'in seroprevalansı TİGEM'de % 35.0, Gökçah'da % 48.3, Akçapmar'da % 56.6, Çıplak'ta % 63.3 ve Taştepe'de % 38.3 olarak bulunmuştur. Mayıs 1996 ve Nisan 1997 tarihleri arasında TİGEM'de, B. ovis'in kümülatif seroinsidens derecesi 0.405 bulunurken, 0-1 yaş grubunda 0.435, 1-2 yaş grubunda ise 0.366 insidens oranları tespit edilmiştir. Bir sezonluk insidens oranı tüm hayvanlarda 0.535 olarak bulunurken, hastalık mevsiminden sonra doğan kuzularda 0.582, bir hastalık mevsimi geçirmiş koyunlarda ise 0.474 olarak bulunmuştur. Kan frotilerinin incelenmesinde B.ovis parazitlerine rastlanmamıştır. Koyunların hematokrit kan değerleri çalışma süresince normal fizyolojik sınırları içinde bulunmuştur. Kenelere koyunlar üzerinde Mayıs ve Temmuz 1996 tarihleri arasında rastlanmıştır. Toplanan 252 kenenin % 64.68'nin R.turanicus, % 35.35'nin ise Rhipicephalus bursa olduğu saptanmıştır. Anahtar sözcükler : Babesia ovis, ELISA, Epidemiyoloji 49 SUMMARY Sero-epidemiology of Babesia ovis Infection in Çanakkale Region A seroepidemiological study on Babesia ovis infection in Çanakkale region was carried out between May 1996 and April 1997 by using the enzyme-linked immunosorbent assay (ELISA) technique. A total of 360 sheep sera were collected from Çanakkale TİGEM (Kumkale State Farm) and four villages, namely Gökçalı, Akçapınar, Çıplak and Taştepe in May 1996. All samples were tested for the presence of antibodies to B.ovis by ELISA. In addition, 69 B.ovis seronegative sheep in TÎGEM were followed for the incidence of B. ovis infection from May 1996 to April 1997. Blood smears prepared from the peripheral blood for the detection of B.ovis were stained by using the Giemsa metod. Packed Cell Volume (PCV) values of each animal were also determined. The ticks were collected from the sheep and identified by stereomicroscopy. The seroprevalence rates of B.ovis infections in May 1996 were found to be 35.0 % in TİGEM, 48.3 % in Gökçalı 56.6 % in Akçapınar 63.3 % in Çıplak and 38.3 % in Taştepe. The cumulative seroincidence of B.ovis infection between May 1996 and April 1997 was found to be 0.405 in TİGEM. Also the cumulative incidence rates were estimated as 0.435 and 0.366 in 0-1 and 1-2 age groups respectively. Incidence rate for the whole study was 0.535 animal season at risk. It was 0.582 for the sheep born before the disease season, 0.474 for the animals passed one disease season. No B. ovis parasites were identified by the examination of Giemsa-stained 62

48 ÖZET Bu araştırma, Ocak 1993 - Mart 1995 tarihleri arasında Adana İli Çukurova Tarım İşletmesinde yetiştirilen Holstein ırkı sığırlar üzerinde yürütülmüştür. Başlangıçta seçilen 75 sığır T. annulata'ya karşı antikor yönünden İFA testi ile serolojik yoklamaları yapılmış ve kan frotilerinde parazitin piroplasm formları aranmıştır. Sonuçta 15 sığırın T. annulata ile enfekte olduğu ve prevalans değerinin %20 olduğu tespit edilmiştir. Bu enfekte sığırların 7'sinin (%9.3) eritrositlerinde T. annulata'nm piroplasm şekilleri görülmüş, 12'sinin (16) serumunda parazite karşı antikor bulunmuştur. Enfekte sığırların 4'ünde (%5.3) ise parazitin hem piroplasm şekillerine rastlanmış, hem de serumlarında antikor tespit edilmiştir. Çalışmanın başlangıcında seçilen hayvanlardan enfekte olan 15 sığır çıkartıldıktan sonra, enfekte olmayan hayvanlardan bir yıl süreyle, ayda bir materyal toplanmıştır. Bu süre içinde yoklamaları yapılan 60 negatif sığırdan, hastalık sezonu boyunca, 1 7'sinin (%28.3) T. annulata enfeksiyonuna yakalandığı ve kümülatif seroinsidensin 0.283 olduğu tespit edilmiştir. Seropozitif bulunan 17 sığırın sadece 5'i (%8.3) piroplasm taşıyıcısı olarak bulunmuş, ancak bu çalışma süresince enfekte olan sığırların hiçbirinde klinik Theileria enfeksiyonu görülmemiştir. Ayrıca seropozitif sığırlardan doğan 0-20 günlük 4 buzağı, maternal antikorlar yönünden muayene edilmişlerdir. Bu 4 buzağının 2'sinde maternal antikor tespit edilmiş ve maternal antikor varlığı 1 buzağıda 3 ay, diğerinde 4 ay süreyle devam etmiştir. Bu buzağıların kan frotilerinin mikroskobik bakısında ise T. annulata'nm piroplasmik formlarına rastlanmamıştır. Çalışma süresi boyunca, ne sığırlarda nede buzağılarda Hyalomma soyuna bağlı kene türleri bulunamamıştır. Epidemiyolojik çalışmayı takiben, seronegatifliği devam eden 58 sığıra Mart 1994 tarihinde tropikal theileriosis'e karşı attenüe 107 T. annulata şizont aşısı uygulanmıştır. Tropikal theileriosis'e karşı aşı yapılan 58 sığırdan 45'inin (%77.5), T. annulata piroplasm ve şizont antijenine karşı antikor taşıdığı ve bunlardan 6 (%10.3) sığırın da piroplasm taşıyıcısı olduğu saptanmıştır. Ayrıca seropozitiflik 0-1 yaş grubunda aşılamadan sonra 4'üncü aydan itibaren azalarak 12 ay kadar devam ettiği halde, 1-2 yaş grubunda 3'üncü ayda düşmeye başlamış 7'inci ayda ise sıfırlanmış; 2 yaş üstü grupta seropozitiflik yine 3'üncü ayda azalmaya başlamış ve 4'üncü ayda sıfırlanmıştır. Theileria annulata piroplasm antijenine karşı antikor fitresi 1:20 ve 1:5120, şizont antijenine karşı antikor türesi 1:40 ve 1:2560 arasında49 saptanmıştır. En yüksek piroplasm ve şizont antikor türeleri 0-1 yaş grubunda Nisan ve Mayıs aylarında elde edilmiştir. Yaşları 3 ile 7 ay arasında olan 10 seronegatif buzağıya da tropikal theileriosis'e karşı attenüe 107 T. annulata şizont aşısı uygulanmıştır. Bütün buzağıların aşıdan sonra seropozitif olduğu ve 6 ay boyunca antikorların devam ettiği görülmüştür. Bu buzağıların 3'ünde T. annulata'mn piroplasm formları tespit edilmiştir. Theileria annulata piroplasm antijenine karşı antikor titresi 1:20 ve 1:10240, şizont antijenine karşı antikor titresi 1:40 ve 1:640 arasında saptanmıştır. En yüksek piroplasm ve şizont antikor türeleri Nisan ayında elde edilmiştir. Tropikal theileriosis'e karşı aşılanmış sığırlardan doğmuş 10 buzağıdan 2'sinde 2 ay süre ile maternal antikor tespit edilmiştir. Bu buzağılardan hazırlanan kan frotilerinin mikroskobik bakısında T. annulata'mn piroplasmik formlarına rastlanmamıştır. Aşılama sonrası bir yıl süreyle takip edilen sığırlar ve buzağılar üzerinde Hyalomma soyuna bağlı kene türleri bulunamamıştır. Anahtar sözcükler: sığır, tropikal theileriosis, aşı, seroepidemiyoloji 50 SUMMARY FIELD STUDİES ON THE CATTLE VACCINATED AGAINST TROPICAL THEILERIOSIS IN ÇUKUROVA REGION The present study was carried out on Holstein cattle breed in Çukurova State Farm in Adana between January 1993 and March 1995. Initially, 75 cattle were selected and tested with IFA for thelerial antibody and examined with microscope for the piroplasm of the parasite in perifery blood. The results showed that prevalance of T. annulata was 20% (15 out of 75 cattle). However the parasite, antibody and the both, the parasite and antibody, were detected in 7 (9.3%), 12 (16%) and 4 (5.3%) of the infected animals respectively. The infected 15 cattle were removed from the selected animals. The remain infection free 60 animals were used as a study sample during the tropical theileriosis season. Seventeen (28.3%) out of 60 animals became infected with T. annulata during the disease season. It showed that the cumulative incidence of T. annulata was 0,283. Only 5 (8.3%) of 17 seropositive animals carried piroplasm forms of the parasite. None of the infected animals developed clinical disease during this study period. In addition, 4 calves which were born from the seropositive cattle and were 0-20 days old were tested monthly for maternal antibody. Two of them were found to be seropositive, lasted for 3 months in the one and 4 months in the other. However, no piroplasm form of T. annulata was present in the blood smears prepared from the calves. No Hyalomma ticks were found on either cattle or calves. On the other hand, 58 seronegative cattle in the study samples were vaccinated with attenuated schizont cells in March 1994. Following the epidemiological work carried out during the year of 1993. Each animals received 107 vaccine cells. Fortyfive (77.5%) of 58 vaccinated animals became seropositive for T. annulata piroplasm and schizont antigens and 6 (1 0.3%) cattle became piroplasm carrier during the tropical theileriosis season. The remain of antibody against T. annulata in blood were 4 to 12 months for non to 1 year old animals, 3 to 7 months for 1 to 2 year old amimals and 3 to 4 months for in more than 2 year-old animals. The titre of antibody against piroplasm and schizont antigens in the blood varied3J between 1:20 and 1:5120, 1:40 and 1:2560 respectively. The peak titre was observed in non to 1 year old animals through April and May. =* In addition, 10 seronegative calves which were 3 to 7 month old were vaccinated with 107 attenuated schizont cells. All the calves became seropositive and antibody remained in the blood of the calves upto 6 months. However, theilerial piroplasms were detected in 3 out of 10 calves. The titre of antibody against piroplasm and schizont antigens in the blood varied between 1:20 and 1:10240, 1:40 and 1:640 respectively. The peak titre antibodies against piroplasm and schizont antigens were detected in April. During this study, a serological test was performed also in 10 calves born from vaccinated cattle. It showed that two of the calves carried materinal antibody for 2 months. No theilerial piroplasm was observed in these calves. All the animals were free of Hyalomma ticks during the post vaccinated period. Key words: cattle, tropical theileriosis, vaccination, seroepidemiologie 74

1-Sığır babesiosis'inin teşhisi akut enfeksiyonlarda kolay olup, klinik semptomlar ve kan frotilerinin mikroskobik bakısına göre yapılabilir. Latent seyirli vakalarda ise bu şekilde teşhis güç hatta imkansızdır. Bu yüzden, özellikle paraziteminin çok düşük olduğu bölgelerde babesiosis'in yayılışı ancak serolojik metotlarla tespit edebilmektedir. Bu çalışma serolojik teşhis yötemlerinden İFA (İndrect Fîuorescent Antibody) testini kullanarak Ankara yöresinde sığırlarda Babesia türlerine karşı antikor varlığını tesbit etmek amacı ile yapılmıştır. 2-Araştırma, Nisan 1990 - Ağustos 1991 tarihleri arasında Ankara ve civarındaki sığırlarda Babesiosis etkenlerini saptamak amacıyla serolojik bir survey çalışması olarak yürütülmüştür. Bu amaçla Ankara içinde değişik bölgelerden ( Keçiören, Siteler, Mamak, Altındağ, Çankaya, Hasköy) ve çevre merkezlerden ( Gölbaşı, Elmadağ, Kazan, Polatlı, Çubuk, Bala) olmak üzere toplam 191 baş sığırdan kan alınarak serumları toplanmış, İFA testinde kullanılmak üzere -20 C de derin dondurucuda saklanmıştır. Ayrıca kuyruk ucundan kalın damla ve yayma kan frotileri yapılmış, sığırların üzerinde bulunan keneler toplanarak laboratuvara getirilmiştir. 3-Araştırma süresince, 191 baş sığırdan elde edilen serumlar İFA testi ile incelenmiş, sonunda 94 sığırda (% 49.2^1 B.bigemina'ya. 20 sığırda (% 10.4) ise B.bovis'e karşı antikor saptanmıştır. Materyal sağlanan sığırların 16'sında hemB.bigeminave hemB.bovis. 78'inde yalnız B.bigemina. 4'ünde yalnız B.bovis'e karşı antikor tespit edilmiştir. B.divergens'e karşı hiç bir sığır serumunda antikor saptanamamıştır. 4-Araştırma süresinde 191 sığırda perifer kanda yapılan kalın damla ve sürme firotilerin mikroskobik bakısı yapılarak 4 sığırda (% 2.09) Babesia sp.*ye rastlanmıştır. İFA testi ile bu 4 sığırın hepsinin kanında B.bigemina'ya karşı antikor saptandığı halde, B.bovis'e karşı sadece birinde antikor tespit edilmiştir. 5-Kene bakımından yapılan kontrollerde ise, 5 adet H.a.anatolicum. 4 adet H.a.exacavatum. 18 adet H.detritum. 28 adet R.turanicus. 20 adet R.bursa. 2 adet Hae.parva. 7 adet B.annulatus olmak üzere toplam 84 adet olgun kene toplanmıştır. l- The diagnosis of acute infections of bovine babesiosis is relatively simple and is made by observing the animal's clinical symptoms and examining its blood smear. However, in latent infections, diagnosis in this way is difficult, if not impossible. Therefore, particularly in cases when parasitaemia is especially low, the prevalence of babesiosis can only be determined by serological methods. This study has been done with the aim of determining the presence of antibodies against various Babesia species in cattle using the serological method of the İFA ( İndrect Fluorescent Antibody) test. 2-ThestudywascarriedoutbetweenApril 1990 and August 1991 as a serological survey todetermine the causative agents of babesiosis in and around Ankara. Thus, serum samples of 191 cattles from Ankara (Keçiören, Siteler, Mamak, Altındağ, Çankaya, Hasköy) and the surrounding areas ( Gölbaşı, Elmadağ, Kazan, Polatlı, Çubuk, Bala) were obtained and kept at -20 C until the İFA test was performed. As well as this, thick and thin smears were made of blood taken from the tail and any tick which may have been found on the animals were collected and brought back to the laboratory. 3- During the course of the investigation, the serum samples of 191 cattle were examined using the İFA test. in 94 cattle (49.2 %) antibodies against B.bigemina and in20 cattle (10.4 %) antibodies against B.bovis were detected. Antibodies were detected against both B.bigemina and B.bovis in 16 samples, against only B.bigemina in 78 samples and against only B.bovis in 4 samples. No serum samples examined revealed the presence of B.divergens antibodies. 4-During the course of the investigation, peripheral blood was examined microscopically using thick and thin smears. in 4 cattle (2.09 %) Babesia sp. were observed. Althought with the İFA test, antibodies against B.bigemina were detected in ali 4 of these cattle, antibodies against B.bovis could only be detected in öne of them. 5-Of the 84 ticfo collected from the cattle during the survey 5 were H.a.anatolicum. 4 H.a.excavatum. 18 H>detritum. 28 R.turanicus. 20 R.bursa. 2 Hae.parva and 7 were B.anmıiatus ali being adults. 55

Bu araştırma Haziran 1987 -Haziran 1989 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. İlk yıl Haziran-Ekim, ikinci yıl Nisan-Ekim, üçüncü yıl ise Nisan-Haziran ayları arasında, Culicoides yakalamak amacıyla her ay düzenli olarak bir kez Akşehir, Beyşehir, Bozkır, Cihanbeyli, Çumra, Ereğli, Hadim, Kadınhanı, Karaman, Konya Merkez ve Seydişehir ilçelerine gidilmiştir. Culicoides 'ler İn yakalanmasında 125 Watt'lik civa buharlı lamba ve balasttan oluşan ışık tuzakları kullanılmıştır. Bu tuzaklar koyun ve sığır barınaklarının içine, ya kınma veya ağaçlık yerlere, akşam güneşin batışına yakın saatlerde kurulmuş ve iki saat sonra kaldırılmışlardır. Araştırma süresince toplam 14 098 adet Culicoidea`- yakalanmış ve isimleri aşağıda bildirilen 36 tür identif iye edilmiştir. Bu türlerden C.riethi'ye % 58.19, C.punctatus'a % 15.59, C.circumscriptus'a'^ 6.94, C.puncticollis'e % 5.34, C.simula tor 'a % 2.04, C.nubeculosus'a % 1.94, C.newsteadi'ye. % 1.61, C. submaritimus ' a % 1.60, C. subfascipennis ' e % 1.21, C.picturatus'a % 1.13, C.pulicaris'e % 0.91, C.odiatus'a % 0.74, C.ge.jgelensis'e % 0.70, C.dzhafarovi'ye % 0.37, JJ. longipennis'e % 0.31, C.iadistinctus'a % 0.25, C.odibilis' e- % 0.13, C.obsoletus^ % 0.12, C.tauricus'a % 0.10, C.saevus'a % 0.09, C.pumilus'a % 0.08, C.pallidicornis'e % 0.08, C. f lavipulicaris ' e % 0.05, C. shaklawensis ' e % 0.04. C.cataneii' ye % 0.04, C.heliophilus'a % 0.04, C.duddingstoni'ye % 0.03, C.ibericus'a % 0.02, C.vexans'a % 0.02, C. cubital is 'e % 0.02, C.truncorum'a % 0.02, C.fagineus'a % 0.01, C.schultgei gr.a % 0.01, C.scoticus'a % 0.01, C.achrayi'ye % 0.01 ve C.fasci- ^TiTn-fl's % o.Ol oranında- rastlanmış, 28 örnek (% 0.20) iden tif iye edilememiştir. Bunlar arasında dominantlık sırasına göre en çok C.r-îvethi (%58.19) f C.punctatus (% 15.59). C.circumscriptus (% 6.94) ve C.puncticollis'e {% 5.34) tesadüf edilmiştir. Bununla birlikte C.fascipennis (% 0.01), C.scoticus (% 0.01) ve C. a chravi i% 0. 01) çok az sayıda yakalanmıştır. C.dudding- stoni'nin dişi, 22., türün ise erkek bireylerine hiç rastlan mamış, 13 türün hem erkek hem de dişi örneklerine tesadüf edilmiştir.72 Culicoides'lere Nisan, ayında % 1.4, Mayıs' ta % 2.2, Haziran 'da % 18, Temmuz 'da % 36.8, Ağustos 'ta % 32.9, Eylül' de % 7.3, Ekim 'de ise % 1.4 oranında rastlanmıştır. Toplama merkezleri içinde en fazla Culicoides türü (24 tür) Hadim'de tespit edilmiş, bunu 19 tür ile Akşehir, 18 tür ile Kadınhanı, 17 tür ile Seydişehir, 15 tür ile Cihan beyli, 13 tür ile Beyşehir, 12 tür ile Ereğli, 9 ar tür ile Karaman ve Konya Merkez, 8 er tür ile ise Bozkır ve Çumra takip etmiştir. Bu türlerden 19 tanesi (C.riethi, C. f lavipulicaris, C.fagineua, C.scoticus, C. simulator, C. submar itimus, C.vexans, C.picturatus, C.cataneii, C.truncorum, C.fascipennis, C. cubi tal is, C.pallidicomis, C.indistinctus, C.heliophilus, C.ach- rayi, C. shaklawens is, C. tauricus ve C.duddingstoni) Türkiye* den ilk kez bildirilmektedir. Daha önce bildirilen türlerle birlikte Türkiye Culi coides faunasındaki tür sayısı 45 e ulaşmıştır. Studies an Culico ides (Dip tera: Cera topogonidae) Species Around Konya This study was carried out between the years of June 1987 and June 1989. Culicoides were regularly collected once a month from Akşehir, Beyşehir, Bozkır, Cihanbeyli, Çumra, Ereğli, Hadim, Kadınhanı, Karaman, Konya Centrum and Seydişe hir in the months of June-October of the first year, in April- October of the second year, and in April-June of the third year. The light traps consisting of 125 watts of mercury vapour lamp and ballast were used for the collection of Culi- coides. They were placed in or nearby cattle or sheep pens and its surroundings at the sunset and they were kept for two hours. During the period of this investigation a total of 14 098 Culicoides samples were collected. Out of these samples 36 species were identified. Of these species n. r-t o tM (58.19 %), C.punctatus (15.59 %), C. cir cums crip tus (6.94 %) f C.puncticol- lis (5.34 %), C.simula t or (2.04 %), C.nubeculosus (1.94 %), C.newsteadi (1.61 %), 0. submaritimus (1.60 %), C.subfascipen- nis (1.21 %),. C.picturatus (1.13 %), C.pulicaris (0.91 %), C.odiatus (0.74 %), C.gejgelensis (0.70 %), C.dzhafarovi (0.37^), C.longipennis (0.31 %), C. indis tine t us (0.25 %), C.odibilis (0.13 %)f C.obsoletus (0.12 %), C.tauricus (0.10 %), C. saevus (0.09 %), C.pumilus (0.08 %), C.pallidicomis (0.08 %), C. f lavipulicaris (0.08 %), C.shaklawensis (0.04 %), C.cataneii (0.04 %), C.heliophilus (0.04 %), C.duddingstoni (0.03 %), C.ibericus (0.02 %), C.vexans (0.02 %), C. cubital is (0.02 %), C.truncorum (0.02 %), C. f agineus (0.01 %), C.schultzei gr. (0.01 %), C.scoticus (0.01 %), C.achrayi (0.01 %) and C.fasci- pennis (0.01 %) were determined. However, 28 samples couldn't be identified. According to domination order, C.riethi. C.punctatus, C. cir cums crip tus and C.puncticollis were encountered in the percentages of 58.19, 15.59, 6.94 and 5.34, respectively. On the other hand, C.fascipennis (0.01 %), C.achrayi (0.01 %) and C.scoticus (0.01 %) were caught in fewer numbers. The female74 of C.duddingstoni, the males of 22 Culicoidea species were never collected, but the both male and female samples 13 species were obtained. Culicoides species were determined in the rates of 1.4 % in April, 2.2 % in May, 18 % in June, 36.8 % in July, 32.9

Bu çalışma ile iç Anadolu Bölgesinde bulunan Tabanidae türleri, bunların habitatları ve mevsimsel dağılışları incelenmiştir. Bu amaçla 1984-1986 yılları arasında tç Anadolu Bölge sinde Ankara, Çankırı, Çorum, Eskişehir, Kayseri, Kırşehir, Konya, Nevşehir, Niğde, Sivas ve Yozgat illerine gidilmiştir. Bu illerde farklı vejetasyon ve yüzey şekillerine sahip olan yerler çalışma merkezleri olarak seçilmiş; çalışma merkezle rinde Tabanidae örnekleri genellikle göl çevresindeki çayırlar, dere kenarlarındaki ekili alanlar ve orman açıklıklarında bulunmuştur, örnekler konakçı üzerinden tek tek el ile alınarak veya konakçıdaki tabanid üzerine siyanürlü öldürmü şişeleri kapatılmak suretiyle toplanmıştır. Bu çalışmada toplam 3434 Tabanidae örneğinden 9 cinse ait 51 tür tesbit edilmiş; bunlardan 32 tür İç Anadolu Bölgesinden, Hybomitra (Sipala) acuminata Loew, 1858 türü ise Türkiye'de ilk kez bildirilmiştir, Tesbit edilen türlere ait en önemli morfolojik özellikler ve bunların teşhisinde rol oynayan morfolojik farklılıklar teşhis anahtarı şeklinde düzenlenmiştir. Bulunan Tananidae türlerinin %19.9'unu Tabanus bromius Linne, 1761/ %12.4'ünü T. bifarius Loew, 1858^ %11.9'unu r. autumnalis Linne, 1761, %6.24'ünü T. glaucopis Meigen, 1820, %3.11'ini T. unifasciatus Loew, 1858. %3.02'sini T. leleani Austen, 1820, %2.32'sini t. lu- natus Fabricius, 1794, %1.83'ünü r. eggeri Schiner, 1868,%1.10'unu T. spectabllis Loew, 1858, %0.93'ünü T. exclusus Pandelle, 1883, %0. 72' sini t. cordiger Meigen, 182 0 ve T. quatuornotatus Meigen, 1820, %0.40'mi T, indrae Gauzer, 1839, %0.37'sini T.simovae Leclercq, 1969, %0.34'ünü T.miki Brauer 1880 ve T. spodopterus Meigen, 1820, %0.20'sini T. reqularis Jaennicke, 1866/ %0.11'ini T. fraseri Austen, 1925 / %0.06 'sxni T. briani Leclercq, 1962, %0.03'ünü T. oppugnator Austen, 1925 ve T. tergestinus Egger, 1959, %7. 77 'sini Haematopota sewelli Austen, 1920, %3.11'ini H» plu- vialis Linne, 1761, %1.92'sini H. kemali Szilady, 1923; %1.80'ini H.bigoti Gobert, 1881, %1.10'unu h. hennauxi Leclercq, 1967; %0.64'ünütf. pavlovskii Hauser, 1960, %0. 34 'ünü H.italica Meigen, 1804, %0.11'ini H. latebricola Austen, 1925, %0. 087 'sini H. pallens Loew, 1960, %0.03'ünü H. crassicomis Wahlbergi, 1848, %4.8'ini chrysops (Heterochrysops ) flavipes Meigen 1804, %1.25 Ch, (Chysops) pictus Meigen, 1820, %0.58'ini Ch. (Peter- senichrysops) buxtoni Austen, 1822, %0.3'ünü Ch. (Chrysops) caecutiens Linne, 1761, %0.087'ni Ch. ( Petersenichrysops ) hamatus Loew 1855, %0.4'sini Hybomitra (Hybomitra) ciureai Seguy, 1937, %0.3'ünü H. (Hybomitra) expollicata Pandelle, 1883; %0.087'sini H. (Hybomitra) ukraimca Olsufjew, 1952, %0.06'sinl H. (Moucheamyia) decora Loew 1858, %0. 03 'ünü Hybomi t ra (Sipo- la) acuminata Loew 1858, %3.02'sini Atylotus flavogutta- tus Szilady, 1915, %0.20'sini A. hendrixi Leclercq,1967, %0.03'ünü a. agricola Wiedemann 1822, %0.93'ünü silvius (Nemo- rius) vitripennis Meigen, 1820, %0.03'ünü S. (Nemorius) irri- tans Ricardo, 1901 ve S. (Silvisg) variegatus Fabricius 1805, %5.00'mx Dasyrhamphis umbrinus Meigen, 1820, %0.03'ünüD. nigritus Fabricius, 1794, %0.49'unu Therioplectes tricolor Zeller, 1842 ve %0.087'sini Philipomyia aprica Meigen, 1820 oluşturmuştur. Bu türlere ait orijinal şekiller çalışmanın sonuna eklenmiştir. Tabanidae türlerinin konakçılara göre dağılımında Tabanus autumnalis ' in (%22.5) en fazla sığırlarda, Tabanus bromius 'un (%19.2) merkeplerde, DasyPhamphis umbrinus 'un (%50.9) atlarda, Chrysops (Heterochrysops) flavipes ' in (%0.01) sadece insanda bulunduğu anlaşılmıştır, Tabanus bromius, Tabanus guatuornotatus, Tabanus indrae, Tabanus leleani, Dasyrhamphi s umbrinus ve Tabanus regularis meskenlerde sırasıyla %82.8, %10,1, %3.03, %2. 02, %1.01 oranında bulunmuştur. îç Anadolu Bölgesinde Tabanidae türlerinin mayıs ayının başlangıcından ağustos ayının sonuna kadar konakçıları üzerinde bulunduğu; mayıs ayında (%0.2) ortaya çıkan Tabanidae türlerinin, haziran (%41.4) ve temmuz (%56.3) aylarında arttığı, buna karşılık ağustos ayında (%2) oldukça azaldığı, eylül ayın da ise hiçbir Tabanidae örneğine rastlanılmadığı tesbit edilmiştir. This study was carried out to determin the species of Tabanid flies, their biotops and seasonal distribution in the Central Anatolia. Specimens of Tabanid flies were collected from the provinces of Ankara, Çankırı, Çorum, Eskişehir, Kay seri, Kırşehir, Niğde, Sivas and Yozgat in the Central Anatolia during the years of 1984 to 1986. The places having different vegetation and land forms were selected at the above localities. Tabanid specimens were found in the grassland around lakes, cultivated lands near watercourses and forest clearing. They were collected from host by hand or by bottles containing cyanide. Totaly 3434 specimens were collected from these localities and 51 species of 9 genera were identified. Of these species, 32 are recorded for the first time in the Central Anatolia and Hybomitra (Sipala) acuminata Loew, 18 58 is a new record for Turkey. The most important morphological characteristics of the recovered species were described and an identification key was made on the base of these properties. The Tabanid specimens composed of 19.9% Tabanus bromius Linne, 1761, 12.4% T. bifarius Loew, 1858, 11.9% To autumnalis Linne, 1761, 5.24% T. glaucopis Me i gen, 1820, 3.11% T. unifacsciatus Loew, 1858, 3.02% T. leleani Austen, 1820,2.32% T. lunatus Fabricius, 17 94, 1.83% T.eggeri Schiner, 1868,1.10% t. spectabilis Loew, 1858, 0.93% T.exlusus 134 Pandelle, 1883, 0.72% T. cordlger Meigen, 1820 and T. quatuor- natatus Meigen, 1820, 0.40% T. indrae Gauzer, 1839; 0.37% T. simovae Leclercq, 1959, 0.34% T.miki Brauer 1880 and T. spodopterus Meigen, 1820, 0.20% 2`. reg ularis Jaennicke, 1866,0.11% T. fraseri Austen, 1925, 0.06% T. briani Leclercq, 1962, 0.03% T. oppugnator Austen, 1925 and T. tergestinus Egger, 1959,7.77% Haematopota sewelli Austen, 1920, 3.11% H. pluvialis Linne, 1761, 1.92% H. kemali Szilady, 1923, 1.80% H.bigoti Gobert, 1881, 1.10% H.hennauxi Leclercq, 1967, 0.64% H.pavlovskii Hauser, 1960, 0.34 H. italica Meigen, 1804, 0.11% H. latebricola Austen, 1925, 0.087% H. pallens Loew 1960, 0.03% H.crassicornis Wahlbergi 1848, 4.8% Chrysops (Heterochrysops) flavipes Meigen 1804, 1.25% Ch. (Chrysops ) pictus Meigen, 1820,0.58% Ch. ( Petersenichrysops) buxtoni Austen, 1922, 0.3% Ch. ( Chrysops ) caecutiens Linne, 1761, 0.087% Ch. (Petersenichrysops ) hamatus Loew, 1855; 0.4% Hybo- mitra (Hybomitra) ciureai Seguy, 1937, 0.3% H. (Hybomitr a) expollicata Pandelle, 1883, 0.087% H. (Hybomitra) ukraxnxca Olsufjew, 1952, 0.06% H. (Moucheaemyia) decora Loew, 1858, 0.03% H. (Sipala) acuminata Loew, 1858, 3.02% Atylotus flavo- guttatus Szilady 1951, 0.20% A. hendrixi Leclercq, 1969, 0.03% A. agricola Wiedemann, 1822, 0.93% Silvius (Nemorius) vitripennis Meigen, 1820, 0.03% S` (Nemorius ) irritans Ricardo, 1901 and S. (Silvius) variegatus Fabricius, 1805, 5.00% Dasyrhampis umbrinus Meigen, 1820, 0.03% D.nigritus Fabricius, 1794, 0.49% Therioplectes tricolor Zeller, 1842, and 0.087% Philipomyia aprica Meigen, 1820. The original figures of the species were given at the end of the thesis. 135 Tabanus autumnalis was mostly seen in cattle (22.5%), Tabanus bromius in donkey (19.2%), Dasyrhamphis umbrinus in horse (50.9%) and chrysops (Heterochrysops ) flavipes was found in only human (0.01%). Tabanus bromius, Tabanus guatwnrnotatus, Tabanus indrae, Tabanus leleani, Dasyrhamphis- umbrinus ve Tabanus regularis were also recorded in house at the rates of 82.8% 10.1%, 3.03%, 2.02%, 1.01% respectively. The species of Tabanid flies in the Central Anatolia were found on host from the begining of the May to the end of the August. They appeared 0.2% in May, increased 41.4% in June and 56.3% in July and then decreased 2% at the and of the August. Tabanid species were not present after September at all. 182