Search

Giriş: Dinamik tiyol/disülfid dengesi; antioksidan koruma, detoksifikasyon, sinyal iletimi, apoptozis, enzim ve protein fonksiyonlarının regülasyonu, protein yapılarının stabilizasyonunda, transkripsiyon ve hücresel sinyal iletiminde önemli role sahiptir. Literatürde, metabolik hastalıklarda oksidatif stresin tiyol/disülfid parametreleri ile değerlendirildiği iki çalışma mevcuttur: Bunlardan biri akçaağaç şurubu idrar hastalığı (MSUD) olan olgularda, diğeriyse L-2-hidroksiglutarik asidürili olgularda yapılmıştır. Fenilketonüri, organik asidemi, üre döngüsü bozuklukları ve galaktozemi olgularında daha önce tiyol/disülfid dengesi araştırılmamıştır. Çalışmamızda; entoksikasyon tipi kalıtsal metabolik hastalık tanılı olgularda, oksidatif stres durumunun belirlenmesi, izlem parametreleri, metabolik kontrol durumu ve tedavi uyumuyla ilişkisinin belirlenmesi amaçlandı.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Çocuk Metabolizma Polikliniği'nde, entoksikasyon tipi kalıtsal metabolik hastalık tanısı ile izlenen olgular ve Sosyal Pediatri Polikliniği'ne kontrol amaçlı başvuran sağlıklı gönüllüler dâhil edildi. Olguların başvuru yaşları, başvuru yakınmaları, cinsiyetleri, vücut ağırlıkları, boyları, ebeveynleri arasındaki akrabalık durumları, ailede benzer hastalık öyküsü, yaşıtlarına göre nörolojik gelişimleri ve aldıkları tedaviler elektronik dosya verilerinden tarandı ve kaydedildi. Olgular, tedavi uyumu ve metabolik kontrol durumu açısından `iyi` ve `kötü` diye gruplandırıldı. Gelişim basamaklarına göre yaşıtlarıyla uyumlu ve yaşıtlarına geri şeklinde gruplandırıldı. Total tiyol, nativ tiyol ve disülfid seviyeleri plazmada otomatik spektrofotometrik bir yöntem kullanılarak değerlendirildi. Hasta grupları (fenilalanin metabolizma bozuklukları, diğer aminoasit metabolizması bozuklukları, üre döngüsü bozuklukları, organik asidemi ve karbonhidrat metabolizması bozuklukları) ve kontrol grubunun tiyol-disülfid parametreleri karşılaştırıldı. Metabolik kontrol durumu, tedavi uyumu ve metabolik belirteçler ile tiyol/disülfid dengesi arasındaki ilişki araştırıldı. İstatistiksel analiz IBM SPSS 20 (IBM SPSS Inc., Chicago, IL) kullanılarak gerçekleştirildi.Bulgular: Hasta grubunun ortalama nativ tiyol/total tiyol oranı, kontrol grubuna kıyasla anlamlı olarak düşük saptandı (p=0,001). Hasta grubunda ortanca disülfid düzeyi (p=0,004), ortanca disülfid/nativ tiyol oranı (p=0,001) ve ortanca disülfid/total tiyol oranı (p=0,002) kontrol grubuna kıyasla yüksek saptandı. Ortanca disülfid düzeyi, ortanca disülfid/nativ tiyol ve ortanca disülfid/total tiyol oranları kontrol grubu ile karbonhidrat metabolizma bozukluğu olan gruplarda benzer olup diğer tanı gruplarında anlamlı olarak yüksek saptandı. Ortalama nativ tiyol/total tiyol oranı organik asidemi grubunda, diğer tanı gruplarına ve kontrol grubuna kıyasla anlamlı olarak düşük saptandı. Kötü metabolik kontrollü olgularda ortalama nativ tiyol/total tiyol oranı anlamlı olarak düşük (p=0,001); ortanca disülfid düzeyi, ortanca disülfid/nativ tiyol ve ortanca disülfid/total tiyol oranları ise yüksek saptandı (sırasıyla p=0,014, p=0,002, p=0,01). Tedavi uyumsuzluğu olan olgularda ortalama nativ tiyol/total tiyol oranı düşük saptanırken; disülfid düzeyi, ortanca disülfid/nativ tiyol ve ortanca disülfid/total tiyol oranları anlamlı farklılık göstermedi. Disülfid/nativ tiyol, disülfid/total tiyol ve nativ tiyol/total tiyol oranlarıyla amonyak, sitrülin ve lösin parametreleri arasında korelasyon saptandı; fenilalanin ve laktat düzeyleriyle anlamlı ilişki saptanmadı.Tartışma: Entoksikasyon tipi metabolik hastalıklarda tiyol/disülfid dengesi bozulmuştur. İyi metabolik kontrol ve tedaviye uyumla oksidatif hasar önlenebilir. İzlem parametreleriyle (amonyak, lösin ve sitrülin) oksidatif durum arasında ilişki vardır. Literatür bilgileri ışığında, çalışmamız fenilketonüri, galaktozemi ve üre döngüsü bozukluklarında tiyol/disülfid dengesinin değerlendirildiği ilk çalışmadır. Anahtar kelimeler: Tiyol; disülfid; amonyak; lösin; metabolik hastalık; oksidatif stres Introduction: Dynamic thiol / disulfide homeostasis has an important role in antioxidant protection, detoxification, signal transmission, apoptosis, regulation of enzyme functions, stabilization of protein structures, regulation of protein functions, transcription and cellular signal transmission. There are two studies in the literature in which oxidative stress is evaluated with thiol / disulfide parameters in inborn errors of metabolism. One of them analyses patients with maple syrup urine disease (MSUD) while the other one is concentrated on patients with L-2 hydroxyglutaric aciduria. The thiol / disulfide balance has not been previously investigated in patients with phenylketonuria, organic acidemia, urea cycle disorders, and galactosemia. The aim of this study is to determine the oxidative stress status, its relationship with follow up parameters, the role of metabolic control and treatment compliance among patients diagnosed with intoxication type of hereditary metabolic disease. Materials and methods: The patients who were followed up with the diagnosis of hereditary metabolic disease in pediatric metabolism outpatient clinic and healthy individuals who admitted to the social pediatrics outpatient clinic were included in the study. From the electronic file data of the cases; admission age, complaint, gender, body weight, height, consanguinity among their parents, family history of illness, neurological development and treatments were recorded. Cases are grouped as good and bad in terms of treatment compliance and metabolic control status. In terms of development steps, they were grouped as normal and underdeveloped when compared with their peers. Total thiol, native thiol and disulfide levels were evaluated in plasma using an automated spectrophotometric method. The thiol-disulfide balances of the patient groups (phenylalanine metabolism disorders, other amino acid metabolism disorders, urea cycle disorders, organic acidemia and carbonhydrate metabolism disorders) and control group were compared. The relationship between metabolic control status, treatment compliance, metabolic markers and thiol / disulfide balance was investigated. Statistical analysis was performed using IBM SPSS 20 (IBM SPSS Inc., Chicago, IL).Results: The mean native thiol / total thiol ratio of the patient group was significantly lower compared to the control group (p = 0.001). The median disulfide level (p = 0.004), the median disulfide / native thiol ratio (p = 0.001) and the median disulfide / total thiol ratio (p = 0.002) were higher in the patient group compared to the control group. The median disulfide level, median disulfide / native thiol and median disulfide / total thiol ratios were similar in the control group and in groups with carbonhydrate metabolism disorders, but were significantly higher in other groups. The mean native thiol / total thiol ratio was significantly lower in the organic acidemia group compared to the other groups. In the cases with poor metabolic control, the median native thiol / total thiol ratio was significantly low (p = 0.001), the median disulfide level, the median disulfide / native thiol and median disulfide / total thiol ratios were higher (respectively p = 0.014, p = 0.002, p = 0.01). Native thiol / total thiol ratio was found to be low in cases incompatible with treatment. The disulfide level, median disulfide / native thiol and disulfide / total thiol ratios did not differ significantly. Disulfide / native thiol, disulfide / total thiol, native thiol / total thiol ratios were associated with ammonia, citrulline, leucine parameters. There were no significant relationship with phenylalanine and lactate levels.Conclusion: Thiol/disulfide homoestasis was impaired in intoxication type metabolic diseases. Oxidative damage can be prevented by good metabolic control and compliance with treatment. There is a relationship between follow up parameters (ammonia, leucine and citrulline) and oxidative status. To the best of our knowledge there has been no study in the literature evaluating thiol / disulfide balance in urea cycle defects, phenylketonuria and galactosemia patients.Keywords: Thiol; disulfide; ammonia; leucine; metabolic disease; oxidative stress 74

Bu çalışmanın amacı; İstanbul Nişantaşı'nda bulunan Slimcity Sağlıklı Beslenme ve Diyet Danışmanlığı Merkezine başvuran 20-50 yaş aralığındaki obez kadınların karbonhidrattan düşük, proteinden zengin diyet verilerek beslenme durumlarının, vücut ağırlık, yağ ve kas kompozisyonuna etkisini saptamaktır Çalışma da genel hatları ile obezite, obezitenin dünya ve ülkemizdeki durumu, obezite tanı yöntemleri, obezitenin nedenleri, obezitenin sorun olduğu sağlık problemleri, obezitenin tedavisi, obezite tedavisinde kullanılan tedavi yöntemleri, diyet çeşitleri ve ilkeleri ele alınmıştır. Araştırmaya Mart 2018 – Nisan 2018 tarihleri arasında, altı hafta süreyle İstanbul Nişantaşı'nda bulunan Slimcity Sağlıklı Beslenme ve Diyet Danışmanlığı Merkezine başvuran 20-50 yaş arasındaki 50 obez kadın (BKI> 25) katılmıştır. Kadınlara verilen diyetin enerjisi ortalama olarak %35-45 karbonhidrattan, %20-25 proteinden ve %30-35 yağdan gelecek şekilde planlanmıştır. Çalışma grubumuzun diyet programlarına uyup uymadıkları haftalık yüz yüze görüşme ve haftanın 1-2 günü telefon aracılığıyla iletişime geçilerek kontrol edilmiştir. Verilerin istatistiksel olarak değerlendirilmesi Windows ortamında SPSS 20 programı kullanılarak yapılmıştır. Anketteki tüm sorulara ve önermelere verilen cevaplara ait frekans ve yüzde dağılımlar hesaplanmıştır. Dağılımlar tablolar şeklinde gösterilmiştir. 6 haftalık süreç sonucunda çalışma grubumuzdaki kadınların diyet sonrası toplam ağırlık kaybı 6.9 kg ve yağ kaybı 6.5 kg olarak bulunmuştur (p 25) The energy of diet which is given to women is planned to receive approximately 35-45 %of carbonhydrate, 20-25% of protein and 30-35% of fat. Our study group was controiled whetter the group stick to the diet programe or not with face to face meeting and telephone interview for 1-2 days in a week. At the end of 6 weeksş it is found that there are total 6.9 kg weight loss and 6.5 kg loss in fat at the women in our study group.Statistical analysis was performed by using the SPSS 20 program in Windows. The frequency and percentage distributions of the answers given to all questions and suggestions in the questionnaire were calculated. Distributions are shown in the form of tables. In addition, the waist circumference and hip circumference were also found to be significant after the diet. The changes in weight, muscle and fat rates after the 6-week diet period were evaluated by the researcher herself with TANITA MC780. In addition, descriptive statistics such as mean (x), Standard Deviation (SD), mode, median, minimum, and maximum values were used. Chi-Square, One way ANOVA and methods were used in the analyses. Key words: Obesity, Obesity Nutrition, Low Carbohydrate Diet. 68

ARTROSKOPİ GEÇİREN HASTALARDA SPİNAL ANESTEZİ ÖNCESİ ORAL SIVI KARBONHİDRAT ALIMININ HASTANIN KAN GLUKOZ, AÇLIK-SUSUZLUK VE YORGUNLUK DÜZEYİNE ETKİSİGökçen AYDIN AKBUĞAErciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Doktora ProgramıDoktora Tezi, Şubat 2018 Danışman: Prof. Dr. Mürüvvet BAŞERKISA ÖZETBu çalışma, artroskopi ameliyatı öncesi oral sıvı karbonhidrat alımının kan glukoz, açlık-susuzluk ve yorgunluk düzeyine etkisini araştırmak amacıyla randomize kontrollü olarak yapılmıştır. Çalışma Bozok Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesi ortopedi servisinde artroskopi ameliyatı olan, 18 yaş üstü, endokrin bozukluğu ve vişneye alerjisi olmayan iki grup hasta ile yapılmış, müdahale grubunda 31, kontrol grubunda 30 kişi ile tamamlanmıştır. Çalışmanın verilerinin toplanmasında Hasta Tanıtım Bilgi Formu, Fizyolojik Ölçümler Çizelgesi, Açlık-Susuzluk Skalası (VAS) ve Brief Yorgunluk Envanteri kullanılmıştır. Müdahale grubuna ameliyattan iki saat önce 400 ml. oral sıvı karbonhidrat içeceği verilen çalışmada fizyolojik ölçümler ve Açlık-Susuzluk Skalası (VAS) ameliyattan iki saat önce, hemen önce, ameliyattan bir saat sonra, Brief Yorgunluk Envanteri ise ameliyattan 24 saat sonra değerlendirilmiştir. Araştırmanın istatistiksel analizinde Paired Samples t test, Bağımsız Örneklem t testi, Repeated Measure Anova Testi, Bonferroni Çoklu Karşılaştırma Testi kullanılmıştır.Ameliyat öncesi her iki grubun ilk ölçüm kan glukoz açlık ve susuzluk düzeyleri benzer iken (p>0.05), ameliyattan bir saat sonra ölçülen kan glukoz puan ortalaması müdahale grubunda 90.90±13.56 mg/dl, kontrol grubunda ise 107.00±15.84 mg/dl'dir. (p0.05), average blood glucose score measured one hour later the operation was 90.90±13.56 mg/dl in the intervention group whereas it was 107.00±15.84 mg/dl in the control group (p

Amaç: Çağdaş toplumlarda Non Alkolik Karaciğer Yağlanması Hastalığı oldukça sık karşımıza çıkmaktadır. Daha basit yöntemlerle erken teşhis ve tedavi edilmesi amaçlanmaktadır. D vitamini eksikliğinin karaciğer yağlanmasının etiopatogenezinde rol oynayabileceğini hipotetik olarak ileri süren makaleler vardır. Metformin ve D vitamini tedavisinin karaciğer yağlanmasının iyileştirilmesinde etkinliğini araştırmayı amaçladık.Materyal ve Metod: Non Alkolik Karaciğer Yağlanması ve beraberinde D vitamini eksikliği olan hastalar üzerinde retrospektif analiz yapıldı. Dahiliye polikliniğinde metobolik send-rom ve insülin direnci nedeniyle takip edilen, NAFLD düşünülen hastalar çalışmaya dahil edildi. Ortalama 6-10 ay arayla iki muayene yapılmış, yeterli demografik ve laboratuar verileri Hastane İletişim Sisteminde bulunan, D vitamini eksikliği ve Fatty Liver Index (FLI) ile kara-ciğer yağlanması düşünülen hastalar çalışmaya alındı.Metformin ve D vitamini replasman tedavisi alıp almamalarına göre hastalar 4 grupta ele alındı. Her grupta 21 hasta çalışmaya dâhil edildi. Tedavi sonrası ve bazal değerler arasında olan değişim değerlendirildi. Primer sonlanım noktası: Metformin ve D vitamini replasman tedavisini tek ve kombine alanlarda, FLI değişiminin analizi, sekonder sonlanım noktası: Kilo, VKİ, bel çevresi, HOMA-IR, AST, ALT, GGT, TG değerlerinde olan değişimlerin istatiksel analizidir.Bulgular: Metformin + D vitamini tedavisi alan hastalarda karaciğer yağlanmasında azalma istatiksel anlamlı saptandı (FLI - % 5,85±11,1 p=0,025). Sadece metformin tedavisi alan hasta grubunda ise kombine tedavi alan grupla benzer olarak kilo, bel çevresi, HOMA-IR de istatiksel anlamlı gerileme görüldü, ancak Fatty Liver Index'te olan değişim istatiksel an-lamlı olmadı (p=0,090). Farmakolojik tedavi almayan sadece diyet ve egzersiz ile takip edilen hasta grubunda da FLI'de gerileme oldu. Bu FLI'yi oluşturan GGT, TG, kilo, bel çevresi parametrelerinde anlamlı olmasa da azalmanın etkisine bağlı düşünüldü.Sonuç: Daha önce yapılan çalışmalardan farklı olarak, metformin ve D vitamini replasman tedavisini birlikte alan hastaları izledik ve karaciğer yağlanmasında anlamlı gerileme saptadık. Sadece metformin alan veya sadece D vitamini alan hasta gruplarında bu etki yoktu.Anahtar kelimeler: fatty liver ındex, non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı, D vitamini eksikliği, metformin. Aim: Non-Alcoholic Fatty Liver Disease in contemporary societies is quite often confron-ted. It is aimed at early diagnosis and treatment with simpler methods. There are hypothetical advocates that vitamin D deficiency may play a role in the etiopathogenesis of hepatosteatosis. We aimed to investigate the efficacy of metformin and vitamin D treatment in the treatment of hepatosteatosis.Materials and Methods: Retrospective analysis was performed on patients with nonalcoholic fatty liver disease and accompanying vitamin D deficiency. Patients with NAFLD who were followed up with or without insulin resistance and metobolic sendrom companent's were included in the study. Patients who were considered to have vitamin D deficiency and hepatosteatosis (with appropriate Fatty Liver Index (FLI)), two examinations at intervals of six to ten months and enough data for all of them at HİS included.Patients were treated in 4 groups according to whether they took metformin and vitamin D replacement therapy. Twenty one patients were included in the study in each group. The change between posttreatment and baseline values was assessed. Primer endpoint: Combination of metformin and vitamin D replacement therapy superior to the others, according to change in FLI. Seconder endpoint: Statistical analysis of changes in weight, BMI, waist circumference, HOMA-IR, AST, ALT, GGT, TG.Results: The decrease in hepatosteatosis was statistically significant in patients treated with Metformin + vitamine D (FLI: -%5,85 ± 11,1, p = 0,025). In the group with only metformin treatment, weight, waist circumference and HOMA-IR showed a statistically significant decrease similar to the combined treatment group but the change in Fatty Liver Index was not statistically significant (p = 0.090). This may be a sign that the combination of metformin and vitamin D treatment will have successful results in treating hepatic steatosis. There was a decline in FLI in the group of patients who did not receive any pharmacological treatment but followed only with diet and exercise. It's related to the effect of decrease in GGT, TG, weight, waist circumference which constitute FLI, although decrease in this parameters was not significant.Conclusion: There are dozens of studies that say that vitamin D plays a role in the etiopathogenesis of hepatosteatosis with pleotropic effects. Our work is an example of this. Unlike previous studies, metfromin, vitamin D replacement therapy was observed by the patients, and we found a significant decrease in hepatosteatosis. This effect is absent in patients who is receiving only metformin or only vitamine D.Key words: fatty liver ındex, non alcoholic fatty liver disease, vitamin D deficiency, metformin 61

Zearalenon (ZEA), çeşitli Fusarium türleri tarafından üretilen steroid olmayan östrojenik bir mikotoksindir. Mısır, buğday, yulaf ve soya fasülyesi gibi tahıl ürünlerini ve suları kontamine ederek insan sağlığı üzerine olumsuz etkilerde bulunur. Doktora tez çalışmasında bir endokrin bozucu olan ZEA ve metaboliti α-ZOL'ün epigenetik modifikasyonlar ve metabolik yolaklar üzerine etkisi HepG2 hücrelerinde incelenerek metabolik fonksiyon bozukluklarıyla muhtemel ilişkisi aydınlatılmaya çalışılmıştır. HepG2 hücrelerinde MTT ve NRU testlerine göre IC50 değerleri sırasıyla ZEA için 143,35 ve 60,45 µM; α-ZOL için ise 111,42 ve 35,73 µM olarak belirlendi. BrdU testi ile hücre proliferasyonunda 1-50 µM konsantrasyonlarda 24 saat ZEA maruziyeti sonrasında %7,2-41,71 oranında; 24 saat α-ZOL maruziyeti sonrasında ise %11,78-44,33 oranında kontrole kıyasla anlamlı artış tespit edildi. ROS oluşumunda 50 µM ZEA ve 50 µM α-ZOL maruziyeti sonucunda %48,1 ve %49,6 oranında kontrole kıyasla anlamlı artış gözlendi. Global DNA metilasyonu seviyelerinde 10 ve 50 µM ZEA maruziyeti 1,46 ve 2,54 kat; 1-50 µM konsantrasyonlarda α-ZOL maruziyeti ise 1,53-1,58 kat anlamlı artışa neden oldu. 1-50 µM konsantrasyonlarda ZEA ve α-ZOL maruziyeti PPARɣ ekspresyonu ve promotör DNA metilasyon seviyelerinde anlamlı düzeylerde değişikliklere neden olmuştur. Aynı zamanda, 1-50 µM konsantrasyonlarda ZEA ve α-ZOL maruziyetinin nükleer reseptör genleri (AhR, LXRα, PPARα, PPARγ), karbonhidrat ve lipit metabolizmasında rol oynayan genler (L-fabp, LDLR, GAPDH, Glut2, Igf-1, Akt1, HK2) ve oksidatif hasar ile ilişkili genlerin (HO1, Hsp70, Nrf2) ekspresyon seviyelerini önemli derecede değiştirdiği gösterildi. Ayrıca, 1-50 µM konsantrasyonlarda ZEA ve α-ZOL maruziyetinin western blot tekniği ile global histon modifikasyonları (H3K27me, H3K9me3, H3K9ac) üzerinde anlamlı değişikliklere neden olduğu görüldü. Tez çalışmasından elde edilen sonuçların, endokrin bozucu kimyasalların toksisitesinde ortaya çıkan anahtar moleküler mekanizmaların daha iyi anlaşılmasına katkı sağlaması beklenmektedir.Anahtar Kelimeler: Zearalenon; α-zearalenol; epigenetik mekanizmalar; nükleerreseptör genleri; karbonhidrat ve lipit metabolizması; oksidatif hasar. Zearalenone (ZEA), produced by various Fusarium species, is a non-steroidal estrogenic mycotoxin. It contaminates cereals such as corn, wheat, oat and soybean and water, therefore it has negative effects on human health. In doctorate thesis, the effects of ZEA and its metabolite α-ZOL on epigenetic modifications and metabolic pathways have been investigated in HepG2 cells in order to elucidate the possible relationship between metabolic dysfunctions. According to the MTT and NRU tests, the IC50 values were determined as 143.35 and 60.45 for ZEA and 111.42 and 35.73 µM for α-ZOL, respectively. At the concentrations of 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposures for 24 h were significantly increased cell proliferation by BrdU assay in the rates of 7.2-41.71% for ZEA, 11.78-44.33% for α-ZOL, respectively, compared to the control. 50 µM of ZEA and α-ZOL exposure significantly increased levels of ROS generation in the rates of 48.1% and 49.6%, respectively, compared to the control. ZEA caused an increase in global DNA methylation levels at 1.46 and 2.54 fold after 10 and 50 µM of ZEA exposure and at 1.53-1.58 fold after 1-50 µM α-ZOL exposure. 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposure caused alterations in PPARɣ expressiom and promoter DNA methylation significantly. Besides, 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposure showed significant alterations in the expression levels of nuclear receptor genes (AhR, LXRα, PPARα, PPARγ), carbohydrate-lipid metabolism related genes (L-fabp, LDLR, GAPDH, Glut2, Igf-1, Akt1, HK2), and oxidative stress genes (HO1, Hsp70, Nrf2). In addition, 1-50 µM of ZEA and α-ZOL exposure resulted in significant changes in global histone modifications (H3K27me, H3K9me3, H3K9ac) by western blot technique. It is expected that results from this thesis will contribute to better understanding of key molecular events in the toxicity of endocrine disrupting chemicals for risk assessment process.Key Words: Zearalenone; α-zearalenol; epigenetic mechanisms; nuclear receptor genes;carbohydrate and lipid metabolism; oxidative damage. 191

Araştırma Düzce Üniversitesi'nde öğrenim görmekte olan ve özel yurtta kalan farklı ağırlık değerlerine sahip, yaşları 18-27 arasında değişen kız öğrencilerinin besin tüketim durumu, karbonhidrat kaynaklarının tüketim sıklığı, üniversite öncesi ve sonrası beslenmelerindeki değişimin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.Bireylerin genel özellikleri, bir günlük besin tüketim kaydı, yeme alışkanlıkları, besin tüketim sıklıkları sorgulanmak üzere hazırlanan soru kağıtları gönüllü katılmak isteyen 217 kız öğrencilere uygulanmıştır. Çalışma sonucunda öğrencilerin %45,6'sının beslenmesine bazen dikkat ettiği, %54,4'ünün hızlı yemek yediği, %64,5'inin sabah öğününü atladığı ve genelde sabah öğünlerini okul kantininden simit, poğaça türü besinlerle geçiştirdikleri görülmüştür. Katılımcıların karbonhidratlı besin tüketim sıklıklarının üniversite öncesi ve sonrası tüketimleri incelendiğinde, öğrencilerin üniversite öncesi haftada 1-2 kez simit (%52,3), tost (%44,1), sandviç (%41), poğaça (%39,3) tüketirken, üniversiteye başladıktan sonra bu tüketim oran ve sıklıkları gün aşırı simit (%63,5), tost (%58,4), sandviç (%60,2), poğaça (%65,7) olarak saptanmış ve tüketim oranları ile beraber sıklıkları da artmıştır. Öğrencilerin günlük tükettikleri besinlerin değerleri incelendiğinde aldıkları enerji, protein, karbonhidrat, yağ, E vitamini, kalsiyum günlük almaları gereken değerlerin üstünde çıkarken, aldıkları A, B1, B2, B6, C vitaminleri, demir, çinko ve folik asit ise günlük almaları gereken değerin çok az altında olduğu gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Adölesan, Beslenme alışkanlıkları, Karbonhidrat tüketimi, Öğün atlama The research has been carried out with the aim of analysing of variance in before and after university nutrition, consumption frequency of carbohydrate resources, food consumption conditions of female students whose ages change between 18-27, who have different weight value, receive education at Düzce University and stay at private dormitory.Prepared questionnaires have been carried out with 217 female students' voluntary participation for questioning the general features of individuals, one-day food consumption recording, food habits, frequency of food consumptions.As a result of the study, it has been observed that 45,6% of students pay attention to their nourishment sometimes, 54,4% of them eat quickly, 64,5% of them skip breakfast meal and generally skip it eating foods like bagel, pastry from school canteen. When it is analysed before and after university consumptions of participants' frequency of starchy food consumption, while before university students consume 1-2 times a week bagel (52,3%), toast (44,1%), sandwich (41%), pastry (39,3%); after starting university these consumption rates and frequencies have been determined as every other day bagel (63,5%), toast (58,4%), sandwich (60,2%), pastry (65,7%) and the frequencies of consumption also have increased with the rates of consumption. When it is analysed the values of food that students consume in one day, while energy, protein, carbohydrate, fat, vitamin E, calcium that they have taken come out over values that they should get daily; it has been observed that A, B1, B2, B6, C vitamins, iron, zinc and folic acid that they have taken come out too little under values that they should get daily.Keywords: Adolescent, nutrition habits, carbohydrate consumption, meal jump 75

Bu çalışmada, günümüzde dünyada görülme sıklığı artan inflamatuvar bağırsak hastalıklarının (İBH) bir tanesi olan ülseratif kolit (ÜK) hastalığının beslenme şekli ve sıklığı ile ilişkisi karşılaştırmalı olarak araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla rastgele seçilen 7'şer rattan oluşan 6 grup oluşturuldu. Gruplar: Kontrol (n=7), kolit (n=7), Kolit - Yüksek Karbonhidratlı Diyet (K-YKD) (n=7), Kolit – Yüksek Karbonhidratlı Aralıklı Diyet (K-YKAD) (n=7), Kolit –Yüksek Yağlı Diyet (K-YYD) (n=7), Kolit - Yüksek Yağlı Aralıklı Diyet (K-YYAD) (n=7) olarak belirlendi. Gruplardan aralıklı besleme gruplarına haftada sadece 2 gün (art arda olmayan) diyet verilmesine 24 saat ara verildi. 7 haftalık beslenme uygulanmasından sonra Kolit, K-YKD, K-YKAD, K-YYD, K-YYAD grubundaki ratlara 1 ml, pH 2.4, %4'lük asetik asit intrarektal (ir) olarak uygulanmış ve ratlar sakrifiye edildikten sonra ağırlık farkı ile kan örneklerinden IL-1β, İnsülin, CRP, Leptin, TNF-α, IL-6, IGF-I ve Adiponektin değerleri analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda ağırlık artışı en yüksek kontrol gurubunda en düşük ise K-YKD grubunda ölçülmüştür. Aralıklı diyet gruplarındaki ağırlık artışı oranı diğer tüm kolitli gruplardan daha yüksekti. Kolitli hiçbir grupta yüksek karbonhidratlı diyet, kan parametrelerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark oluşturmazken, kolitli yüksek yağlı diyet gruplarında IL-1β, İnsülin, CRP ve adiponektin seviyeleri düşük ve p

This research was done to adapt food frequency questionnaire that includes fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols (FODMAP) for Turkish society and assess the validity and reproducibility of this questionnaire. The sample was consisted of 107 healthy participants aged between 19-65. Original questionnaire developed in Australia was used as a model for adaptation. At the first stage, adapted food frequency questionnaire that includes FODMAP for Turkish society was applied. At the second stage, seven-day food records were taken from participants. Eight weeks after the first stage, third stage was implemented, and the adapted food frequency questionnaire was reapplied. To assess the validity, first application of adapted food frequency questionnaire that includes FODMAP for Turkish society and seven-day food records were used whereas data from first and second applications of the adapted questionaire with eight weeks interval were used to assess the reproducibility. General characteristics of participants were recorded. In order to assess the validity, Wilcoxon signed rank test results, Spearman correlation coefficients, Blant-Altman mean differences, data of correctly or misclassified participants and kappa coefficients were presented. Intraclass correlation coefficients were calculated for reproducibility analyses. In terms of validation, when Blant-Altman analyses were considered, adapted questionnaire could determine free fructose, sorbitol, mannitol, raffinose, stachyose, nystose, kestose and total fructan uptake in Turkish society. It was accepted that Blant-Altman mean differences would not affect the clinical results for these components. Results were reproducible for lactose, mannitol, raffinose, stachyose, nystose, kestose and total fructan. When the validation and reproducibility results examined together, adapted food frequency questionnaire that includes FODMAP for Turkish society was found to be a suitable instrument for the detection of mannitol, raffinose, stachyose, nystose, kestose and total fructan intake. Development of the questionnaire is necessary for validity of lactose, fructose and reproducibility of fructose, free fructose and sorbitol. National food analysis is needed to determine the amount of FODMAP components of foods consumed in Turkish society. İÇİNDEKİLER Sayfa ONAY SAYFASI iii YAYIMLAMA VE FİKRİ MÜLKİYET HAKLARI iv ETİK BEYAN SAYFASI v TEŞEKKÜR vi ÖZET vii ABSTRACT viii İÇİNDEKİLER ix SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ xii ŞEKİLLER xiii TABLOLAR xiv 1. GİRİŞ 1 1.1. Kuramsal Yaklaşımlar ve Kapsam 1 1.2. Amaç ve Varsayım 2 2. GENEL BİLGİLER 3 2.1. FODMAP Tanımı 3 2.2. FODMAP Bileşenleri ve Diyetsel Kaynakları 3 2.2.1. Oligosakkaritler 3 2.2.2. Disakkaritler 4 2.2.3. Monosakkaritler 5 2.2.4. Polyoller 5 2.3. FODMAP Alımının Gastrointestinal Semptomlara Etkisi 6 2.3.1. Malabsorbsiyonun Değerlendirilme Yöntemleri 8 2.4. Düşük FODMAP Diyeti 9 2.4.1.Diyetin Ön Aşaması 10 2.4.2. Kısıtlayıcı Aşama 11 2.4.3. Semptomlarda Düzelme 17 2.4.4. FODMAP ile Yeniden Tanışma Aşaması 17 2.4.5. Diyet Başarısı 17 x 2.5. Diyetin Kullanım Alanları 18 2.5.1. İrritabl Bağırsak Sendromu 18 2.5.2. Crohn Hastalığı ve Ülseratif Kolit 19 2.5.3. Çölyak Tanısı Olmayan Gluten Duyarlılığı 20 2.5.4. Diğer Gastrointestinal Hastalıklar ve Semptomlar 20 2.6. Diyetin Uzun Dönemli Olumsuz Etkileri 21 2.6.1. Mikrobiyota 21 2.6.2. Posa Alımı 22 2.6.3.Yeme Davranışına Etkisi 23 2.6.4.Besin Ögelerinin Karşılanması 23 2.7. Diyetin FODMAP İçeriğinin Değerlendirilme Yöntemleri 23 2.7.1. Besin Tüketim Kaydı Yöntemi 24 2.7.2. Besin Tüketim Sıklığı Yöntemi 24 2.8. Besin Tüketim Sıklığı Anketlerinin Validasyonu 25 2.8.1. Validasyon 26 2.8.2.Tekrar Elde Edilebilirlik 30 3. GEREÇ ve YÖNTEM 31 3.1. Araştırmanın Yeri, Zamanı ve Örneklem Seçimi 31 3.2. Araştırma Genel Planı 31 3.3. FODMAP Alımını İçeren Besin Tüketim Sıklığı Anketinin Türk Toplumuna Uyarlanması 33 3.4. Araştırma Verilerinin Toplanması 33 3.4.1. Genel Özelliklerin Kaydedilmesi 33 3.4.2. Yedi Günlük Besin Tüketim Kaydı 34 3.4.3. Türk Toplumuna Uyarlanmış FODMAP Alımını İçeren Besin Tüketim Sıklığı Anketi 34 3.5. Veri Tabanının Oluşturulması 35 3.6. Verilerin Değerlendirilmesi 35 3.7. Verilerin İstatistiksel Değerlendirilmesi 36 4. BULGULAR 39 xi 4.1. Katılımcıların Genel Özellikleri 39 4.2. Besin Desteği Kullanım Durumu 40 4.3. Enerji, Makrobesin Ögesi ve FODMAP Bileşenleri Alım Durumu 41 4.4. Türk Toplumuna Uyarlanmış FODMAP Alımını İçeren Besin Tüketim Sıklığı Anketinin Birinci Uygulaması için Validasyon Sonuçları 49 4.4.1. Enerji ve Makrobesin Ögeleri 49 4.4.2. FODMAP Bileşenleri 51 4.5. Tekrar Elde Edilebilirlik 63 4.6. Türk Toplumuna Uyarlanmış FODMAP Alımını İçeren Besin Tüketim Sıklığı Anketinin İkinci Uygulaması için Validasyon Sonuçları 64 4.6.1. Enerji ve Makrobesin Ögeleri 64 4.6.2. FODMAP Bileşenleri 67 5.TARTIŞMA 75 5.1. Katılımcıların Genel Özellikleri İle İlgili Bulgular 75 5.2. Enerji, Makro Besin Ögesi ve FODMAP Alımı 76 5.3. Validasyon ve Tekrar Elde Edilebilirlik 79 5.3.1. Enerji ve Makrobesin ögeleri 79 5.3.2. FODMAP Bileşenleri 80 6. SONUÇLAR ve ÖNERİLER 89 7. KAYNAKLAR 92 8. EKLER EK-1 Örneklem büyüklüğü raporu EK-2 Etik kurul onayı EK-3 İzin belgesi EK-4 Yazılı onam formu EK-5 Genel özelliklerin kaydedildiği anket formu EK-6 Türk toplumuna uyarlanmış FODMAP alımını içeren besin tüketim sıklığı anketi EK-7 Yedi günlük besin tüketim kaydı formu 9. ÖZGEÇMİŞ Bu çalışma fermente edilebilir oligosakkarit, disakkarit, monosakkarit ve polyollerin (FODMAP) alımını içeren besin tüketim sıklığı anketini Türk toplumuna uyarlamak, anketin validasyonunu ve tekrar elde edilebilirliğini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Örneklem 19-65 yaş aralığında 107 sağlıklı katılımcıdan oluşmuştur. Uyarlama için Avustralya’da geliştirilen orijinal anket model alınmıştır. İlk aşamada Türk toplumuna uyarlanmış FODMAP alımını içeren besin tüketim sıklığı uygulanmıştır. İkinci aşamada katılımcılardan yedi günlük besin tüketim kaydı alınmıştır. İlk aşamadan sekiz hafta sonra gerçekleşen üçüncü aşamada, uyarlanan anket ikinci kez uygulanmıştır. Validasyonu değerlendirmek için anketin ilk uygulaması ve yedi günlük besin tüketim kaydı formu, tekrar elde edilebilirlik için ise anketin sekiz hafta ara ile yapılan birinci ve ikinci uygulamaları kullanılmıştır. Katılımcıların genel özellikleri kaydedilmiştir. Validasyonun değerlendirilmesi amacıyla her bir FODMAP bileşeni için Wilcoxon testi sonuçları, Spearman korelasyon katsayıları, Blant-Altman fark ortalamaları, katılımcıların yanlış ve doğru sınıflandırılma verileri ve kappa katsayıları sunulmuştur. Tekrar elde edilebilirlik analizi için sınıf içi korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Validasyon açısından, Blant-Altman analizleri göz önünde bulundurulduğunda uyarlanan anket Türk toplumunda serbest fruktoz, sorbitol, mannitol, raffinoz, staçiyoz, nistoz, ketoz ve total fruktan alımını saptayabilmektedir. Bu bileşenler için Blant-Altman fark ortalamalarının klinik sonuçları etkilemeyeceği kabul edilmiştir. Laktoz, mannitol, raffinoz, staçiyoz, nistoz, ketoz ve total fruktan için sonuçlar tekrar elde edilebilirdir. Validasyon ve tekrar elde edilebilirlik sonuçları bir arada incelendiğinde, Türk toplumuna uyarlanmış FODMAP alımını içeren besin tüketim sıklığı anketi mannitol, raffinoz, staçiyoz, nistoz, ketoz ve total fruktan alımının saptanmasında kullanımı uygun bir araç olarak bulunmuştur. Laktoz ve fruktozun validasyonunun; fruktoz, serbest fruktoz ve sorbitolün ise tekrar elde edilebilirliğinin sağlaması için anketin geliştirilmesi gereklidir. Türk toplumunda tüketilen besinlerdeki FODMAP bileşenlerinin miktarının saptanması için ulusal besin analizlerine ihtiyaç vardır.

Zambakgiller (Apocynaceae) familyasında yer alan zakkum (lat. Nerium oleander, NO), Güney Portekiz'den başlayarak bütün Akdeniz sahilleri boyunca Suriye'de, Batı ve Güney Anadolu'nun dere yataklarında yetişir. Yazın çiçeklenen ve uzun bir çiçeklenme devresine sahip olan zakkumun meyvesi bakla şeklindedir. Zehirli olduğundan insan ve hayvanlar için tehlikeli olup, süs bitkisi olarak da yetiştirilir. Türkiye'de "zakkum, ağı çiçeği, kan ağacı, zıkkım ağacı" olarak ta bilinen Nerium oleander'in farklı kısımları Akdeniz havzasının farklı kesimlerinde halk arasında ödem, lepra, göz ve deri hastalıklarında kullanılmaktadır. Yapraklarında bulunan kardiyotonik içeriğin antibakteriyel, antikanser, kanama-pıhtılaşma zamanı ve merkezi sinir sistemi üzerindeki etkileri değişik araştırmalara konu olmuştur. Bitkinin farklı kısımlarının incelenmesi sonucunda değişik glikozitler, triterpenler ve uzun zincirli bileşiklerin varlığı ortaya konmuştur. NO'nun parçalanmış yapraklarının su ekstresinde %2-3 oranında polisakkarit bulunur. Bileşime giren polisakkaritlerin %67'si galakturonik asit, ramnoz, arabinoz ve galaktoz'dan oluşur. Çok zehirli bir bitki olup 1 gram kuru yaprak bile insanda ölüme neden olabilir. Zehirlenme belirtileri bulantı, kusma, ishal, kabızlık ve solunum yavaşlamasıdır. Sonuç olarak kalp yetmezliği ve ölüm görülebilir. Haricen ise bit, pire, kene gibi vücut parazitlerine karşı kullanılmaktadır. Bu araştırmada 30 adet erkek Sprague-Dawley rat üç eşit gruba ayrıldı. Birinci grup "Kontrol grubu" olarak ayrıldıktan sonra ikinci gruba yüksek kolesterollü diyet ve üçüncü gruba yüksek kolesterol diyet + 10 ml Nerium oleander distilatına karşılık gelen liyofilize materyal gavaj yolu ile günde bir kez uygulandı. Üç aylık deneme süresinin sonrasında ratlardan kan alındıktan sonra ötenazi edildi. Kandan elde edilen serumlardan açlık kan glikozu, total kolesterol, trigliserid, HDL, LDL, kreatinin, üre, total protein, ALT, AST ve ALP seviyeleri ölçüldü. Kontrol grup ile karşılaştırıldığında yüksek kolesterol diyetle beslenen grupta ALP, ALT, AST, kolesterol, glukoz, LDL ve trigliserit düzeylerinin yükseldiği (P, The Oleander (lat. Nerium oleander, NO) is a member of Apocynaceae family which is grown in all along Mediterranean coast starting from southern Portugal, Syria and stream beds of western and southern Anatolia. The fruit of oleander which flowered in summer and has a long flowering period shaped as faba bean. Because of the toxicity property it is dangerous for the human and animals and also grown as ornamental plants. The different parts of Nerium oleander (known as "zakkum, kan ağacı, zıkkım ağacı" in our country) would be used for the treatment of oedema, leprosy, eye and skin diseases in the different sections of the Mediterranean basin. The cardiotonic content in leaves has been subjected to different research related with effects on antibacterial, anticancer, bleeding-clotting time and the central nervous system . The studies with the different parts of the plant has been resulted with the presence of long chain compounds, glycosides and triterpenes. The water extract of the leaves includes polysaccharides in ratio of %2-3 and the compounded polysaccharides of 67% consist galacturonic acid, rhamnose, arabinose and galactose . That plant is extremely dangerous as of 1 g. of dry leaves can even cause death in humans. The symptoms of poisoning arenausea, vomiting, diarrhea, constipationand respiratory deceleration. And death may occur as a result of heart failure.Also externally, used against body interferences such as lice, flea, mite. In this research, 30 male Sprague-Dawley rats were divided into 3 equal groups. After leaving the first group as a control group underwent Group 2 and Group 3 high cholesterol diet high cholesterol diet + 10 ml of Nerium oleander distillate lyophilized material was administerated once daily by gavage route. The serum obtained from the blood fasting blood glucose, total cholesterol, triglycerides, HDL, LDL, creatinine, urea, total proteins, ALT, AST and ALP levels were measured. Compared with the control group in the group fed a high cholesterol diet, ALP, ALT, AST, cholesterol, glucose, LDL and triglyceride levels have increased (P, Bu araştırma Selçuk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü tarafından 08202008 proje numarası ile desteklenmiştir.

Bu çalışma, Tip 1 diyabetik çocuk ve adölesanların beslenme durumunun saptanması, karbonhidrat sayımının öğretilmesi ya da bilgi ve becerilerinin arttırılması, yönteme uyumun belirlenmesi ve uyumun metabolik kontrole etkisinin belirlenmesi amaçlarıyla yapılmıştır. Araştırma, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Endokrinolojisi Bilim Dalı tarafından Tip 1 diyabet tanısı ile izlenen, yoğun insülin tedavisi alan, 2-18 yaş arası 53 (25 erkek, 28 kız) çocuk ve adölesan üzerinde Kasım 2013 - Ocak 2015 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışmaya, karbonhidrat sayımı eğitimine yeni başlayan Tip 1 diyabetli bireyler ile daha önce karbonhidrat sayımı eğitimi almış ancak ön görüşme ile uyum problemi saptanmış bireyler dâhil edilmiştir. Çalışmaya katılan çocuklar ve ailelerine anket yapılarak demografik ve hastalığa ilişkin özellikler, beslenme alışkanlıkları, karbonhidrat sayımına ilişkin düşünce ve davranışları saptanmıştır. Hastaların 3 günlük besin tüketim kayıtları, fiziksel aktivite kayıtları, antropometrik ölçümleri ve biyokimyasal parametreler çalışmanın başında ve 6. ayın sonunda olmak üzere iki kez alınmıştır. Çalışmaya katılan hastanın/ailenin 6. ay sonundaki kontrolde karbonhidrat sayımına uyum ve becerilerini saptamak amacıyla, bir günlük sabit bir menü örneğinin karbonhidrat içeriğini hesaplamaları istenmiş ve farklı kan şekeri düzeylerine göre bu duruma nasıl müdahale edecekleri sorgulanmış ve sonuçlara göre hastalar uyumlu ve uyumsuz olarak gruplandırılmıştır. Tip 1 diyabetli 28 kız (%52.8) ve 25 erkek (%47.2) hasta araştırmaya alınmıştır. Hastaların yaşa göre vücut ağırlığı, yaşa göre boy uzunluğu ve yaşa göre BKİ z skoru ortalamalarının karbonhidrat sayımı öncesi ve sonrası benzer olduğu saptanmıştır (p>0.05). Hastaların serum Hemoglobin A1c medyan değeri karbonhidrat sayımı öncesi %7.9 iken, karbonhidrat sayımı sonrası %8.0 olup aradaki fark önemli bulunmamıştır (p>0.05). Hastaların serum LDL-kolesterol, HDL-kolesterol, total kolesterol ve trigliserid düzeyleri ortalamalarının çalışma sonunda başlangıca göre düşük olduğu saptanmıştır (p>0.05). Hastaların günlük enerji tüketim ortalamalarının 0-6 yaş grubunda karbonhidrat sayımı öncesi ve sonrası benzer olduğu (p>0.05), diğer yaş gruplarında ise karbonhidrat sayımı sonrası enerji tüketimlerinin düştüğü saptanmıştır (p0.05). Uyumlu ve uyumsuz hastaların serum lipid parametrelerinin benzer olduğu saptanmıştır (p>0.05). Sonuç olarak, adölesanlarda uyumun diğer yaş gruplarına göre düşük olduğu, anne eğitim düzeyi ve diyetisyenle görüşme sıklığının uyumu etkileyen faktörler olduğu saptanmıştır. Tip 1 diyabetli hasta ve ailelerin karbonhidrat sayımı eğitimi konusunda düzenli olarak izlenmesi ve desteklenmesi ile glisemik kontroldeki bozulma ve diyabete özgü komplikasyonların azaltılabileceği düşünülmektedir.Anahtar kelimeler: Tip 1 diyabet, karbonhidrat sayımı, çocuk, adölesan, uyum The aim of the present study was to investigate the nutritional status, to teach or improve knowledge and skills for carbohydrate counting, to determine the compliance of this method and the effect of compliance to metabolic control of the children and adolescents with type 1 diabetes. The study was conducted at Pediatric Endocrinology Clinic of the Gülhane Military Medical Academy Department of Child Health and Diseases between 2013 and 2015 on 53 child and adolescent (25 males, 28 females) diagnosed with type 1 diabetes, aged between 2-18 years old and under intensive insulin treatment. Beginner carbohydrate counters and the ones with compliance problem were included in the study. A questionnaire was applied to patients and parents including demographic and disease characteristics, dietary habits and thoughts and behaviours about carbohydrate counting sections. 28 girls (52.8%) and 25 boys (47.2%) were included in the study. The mean weight for age, lenght for age and BMI for age z scores of the patients were similar before and after carbohydrate counting (p>0.05). The median serum HbA1c level of the patients was 7.9% and 8.0% before and after carbohydrate counting, respectively (p>0.05). The mean serum LDL-cholesterol, HDL-cholesterol, total cholesterol and triglycerid levels were found to be low at the end of the study compared to baseline results (p>0.05). In the 0-6 age group, the mean daily energy intake were similar before and after carbohydrate counting (p>0.05), energy intake decreased at the end of the study in other age groups (p0.05). Serum lipid parameters of adherer and non-adherer patients were found similar (p>0.05). As a result, adherence to diet in adolescents was low compared to other age groups and education levels of mothers and frequency of dietitian control was found to affect adherence. Diabetes spesific complications and deterioation in glycemic control may decrease with regular monitoring and supporting type 1 diabetic patients and their families for carbohydrate counting.Key words: Type 1 diabetes, carbohydrate counting, children, adolescents, adherence 246

Bu çalışma, randomize prospektif olarak 2014 yılı Ocak - Aralık ayları arasında Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesine başvuran ve GDM taraması yapılması planlanan 857 gebede yapıldı. Hasta sayımız, 24-28. gebelik haftalarında olan, 75 gr OGTT ile tanı alan grupta 50 hasta, 50 gr - 100 gr OGTT ile tanı alan grupta 50 hasta (11 kişi iki basamaklı test ile dış merkezde tanı alarak sonraki takibine kliniğimizde devam etmiştir) olmak üzere toplam 100 hastadan oluşmaktadır. Çalışmamızda, tek basamaklı 75 gr OGTT ve iki basamaklı 50 gr-100 gr OGTT ile GDM tanısı alan hastalara postpartum 6. haftada 75 gr OGTT yaparak olumsuz gebelik sonuçları ve postpartum anormal glukoz sonuçları açısından karşılaştırmayı amaçladık.Maternal özellikler açısından karşılaştırıldığında gruplar arasında kilo, boy, BMI, yaş, gravida ve parite açısından fark görülmedi. Gruplar arasında fetal doğum ağırlıkları, doğum haftaları ve doğum şekilleri açısından da fark yoktu. GDM'nin olumsuz gebelik sonuçlarından olan makrozomi, preeklampsi ve preterm doğum açısından yapılan incelemede gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamadı. Hastalara tedavi yöntemi olarak sunulan yalnızca diyet ve insülin seçenekleri arasında da iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu.75 gr OGTT ile tanı alan gruptaki HbA1c bakılma haftası ortalama 28,5 iken, 50 gr - 100 gr OGTT ile tanı alan grupta HbA1c bakılma haftası ortalama 30'dur. Mevcut farklılık iki basamaklı testte tarama yapıldıktan sonra eşik değeri geçen hastaların tanı testine tabi tutulmasından kaynaklandığı düşünülmüş olup, HbA1c bakılma haftaları açısından aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p

Bu araştırma, farklı düzeylerde NFC içeren yemlerle beslenen kuzularda canlı ağırlık, canlı ağırlık artışı, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı, sıcak karkas ağırlığı ve randımanı, soğuk karkas ağırlığı ve randımanı ile takım, post, baş ve bacak ağırlıkları, diğer karkas özellikleri ile rumen pH, amonyak azotu ve UYA düzeyleri üzerine etkilerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir.Araştırma toplam 60 gün sürdürülmüştür ve her biri 10 adet hayvandan oluşan 3 grup oluşturulmuştur ve toplam 30 adet sütten kesilmiş 90 günlük erkek Merinos kuzusu kullanılmıştır. Gruplar farklı düzeylerde NFC içeren rasyonlar şeklinde oluşturulmuştur. 1. deneme grubu %34, 2. deneme grubu %37 ve 3. deneme grubu ise %40 NFC içerikli olarak düzenlenmiştir.Araştırma sonunda rasyon NFC içeriğinin artmasının özellikle ilk 15 gün ve 0-60 günlük dönemde canlı ağırlık artışını istatistik olarak azaltmıştır. Yem tüketimi ve yemden yararlanma oranlarında ise rakamsal olarak bir artışa neden olmuştur. Sıcak ve soğuk karkas randımanları ise %34 NFC içeren grupta istatistik olarak daha yüksek bulunmuştur. Bazı karkas özellikleri (takım, post, baş, ayaklar ve diğer karkas parçaları) ile rumen fermentasyon parametreleri (pH, amonyak azotu ve UYA) bakımından istatistik olarak önemli bir fark belirlenememiştir. Sonuç olarak, kuzu rasyonlarının NFC düzeylerinin azaltılması canlı ağırlık artışını genel olarak olumlu etkilemiş, özellikle sıcak ve soğuk karkas randımanında artışa neden olmuştur. İleriki çalışmalarda farklı düzeylerle birlikte farklı NFC kaynaklarının araştırılması, elde edilen etkilerin hangi maddeden ileri geldiğinin belirlenmesi ve daha detaylı inceleme yapılabilmesinin hayvan sağlığına, elde edilecek verime ve dolayısı ile ekonomiğe faydalı olacağı sonucuna varılmıştır.Anahtar Sözcükler: Karkas, kuzu, lif olmayan karbonhidrat, performans, rumen fermentasyonu This research was conducted to evaluate the effects of different dietary NFC levels on body weight, body weight gain, dry matter intake, FCR, hot carcass weight and yield, cold carcass weight and yield, total of trachea, heart and lung weight, hide weight, head and legs weight, other carcass traits, ruminal pH, ruminal ammonia N and VFA levels in feedlot lamb.The experiment was lasted 60 days and in this research a total of 30 weaned male Merino lambs, which were 90 days old, were used. There were 3 experimental groups which were created for different dietary NFC levels and 10 lambs were assigned for each group. Dietary NFC levels for groups 1, 2 and 3 were 34%, 37% and 40%, respectively.At the end of the experiment, it was observed that increasing NFC level in the first 15 days and 0-60 days period statistically decreased the body weight gain of lambs. Dry matter intake and FCR increased just numerically. Hot and cold carcass yields were found statistically higher in 34% NFC group than other grups. Some carcass characteristics (total of trachea, heart and lung weight, hide, head, legs and other parts) and ruminal fermentation parameters (pH, ammonia N and VFA) were not affected statistically.It was concluded in the experiment that reduction in the dietary NFC levels generally improved live weight gain and especially hot and cold carcass yields. Further research not only on NFC level but also NFC source would determine the actual reason of changes observed in this experiment. More detailed research on NFC source might be beneficial to animal performance, health, animal production and economy of livestock.Key words: carcass, lamb, non fiber carbohydrate, performance, rumen fermentation 71

Bu çalışmanın amacı, yüksek yağ ve karbonhidrat diyetinin sıçanlarda toplam kolesterol düzeyine etkisini araştırmaktır. Deneyde yirmi dört adet Wistar-albino sıçan rastgele 3 gruba ayrıldı, başlangıç ağırlıkları ölçüldü. Grup I (kontrol) standart diyete ilave gavajla serum fizyolojik, Grup II standart diyete ilave gavajla sukroz çözeltisi, Grup III standart diyete ilave gavajla ayçiçeği yağı verilmek suretiyle toplam 4 hafta süreyle beslendiler. Diyet programının sonunda ağırlıkları tekrar ölçüldü ve 12 saat aç bırakılarak ketamin-ksilazin anestezisi altında kanları alındıktan sonra eksanguinasyonla ötenazi işlemi yapıldı.Yüksek yağ diyeti ile beslenen Grup III, kontrol grubu (Grup I) ile karşılaştırıldığında toplam kolesterol değerleri yüksek ancak birbirine yakın bulundu (p>0.05). Yüksek karbonhidrat diyeti ile beslenen Grup II, kontrol grubu (Grup I) ile karşılaştırıldığında toplam kolesterol değerleri yüksek bulundu (p0.05). Bu değerler, yüksek karbonhidrat diyetinin sıçanlarda toplam kolesterol düzeyini daha fazla artırdığını göstermektedir. The purpose of this study is to investigate high fat and carbohydrate diet's effect of serum total cholesterol levels in rats. In this experiment, twenty-four Wistar albino rats were randomly divided into 3 groups, the initial weights were measured. Group 1 (Control) by saline solition gavage in addition to a standard diet, group 2 by sucrose solution gavage in addition to a standard diet, group 3 by sunflower oil gavage in addition to standard diet were fed for 4 weeks totally. At the end of diet program their weights were measured again and fasted for 12 hours, after taking blood under ketamine-xylazine anesthesia and euthanasia exsanguination was performed.When group 3 which was fed with high fat diet, compared with the control group (group 1) it is found that cholesterol levels were high but similar (p> 0.05). When group 2 which was fed with high-carbohydrate diet, compared with the control group (group 1) it is found that the total cholesterol levels were significantly higher than control group (p 0.05). These values indicate that the high carbohydrate diet in rats increases total cholesterol level. 51

Amaç: Orak hücre anemisi (OHA) hemoglobin E ile birlikte dünyada en sık görülen hemoglobinopatidir. OHA, mikro ve makro dola?ımda vazooklüzyon yapması sonucu doku infarktına neden olan sistemik bir hastalıktır. Diyabetes mellitus (DM) ve prediyabetik durumlar insülin direnci ve ß (beta) hücre fonksiyonlarında yetersizlik sonucu geli?en hiperglisemi ile karakterize kronik, sistemik hastalıklardır ve karbonhidrat metabolizması bozukluğunun klinik yansımasıdır. Çalı?mamızın amacı, orak hücre anemili hastalarda görülen dola?ım bozukluğunun pankreas dokusuna etkisini ve bu durumun karbonhidrat metabolizmasına etkilerini ara?tırmaktı.Yöntem: Çalı?maya 30?u erkek 22?si kadın olmak üzere 52 orak hücre anemili hasta alındı. Tüm hastaların boy, kilo, vücut kitle indeksi (VK?) ve bel çevresi ölçüldü. Hastalardan karbonhidrat metabolizmasına yönelik açlık kan ?ekeri (AK?), açlık insülin düzeyi bakıldı ve 75 gram oral glukoz tolerans testi (OGTT) yapıldı. ?nsülin direnci HOMA testi ile hesaplandı.Bulgular: Çalı?maya alınan hastaların %57.7?si erkek, %42.3?ü kadındı. Kadın ve erkek hastalar arasında AK?, insülin düzeyi ve HOMA ile ölçülen insülin dirençleri (HOMA-IR) açısından anlamlı fark saptanmadı. Hastaların AK? ve OGTT sonuçları Amerikan Diyabet Cemiyeti (ADA) ve Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği (TEMD) önerileri esas alınarak değerlendirildi. Bu değerlendirme sonucunda tüm hastaların %78.8?inde normal glukoz toleransı (NGT), %11.5?inde bozulmu? açlık glukozu (BAG), %9.6?sında bozulmu? glukoz toleransı (BGT) ve %1.9?unda BAG + BGT birlikteliği saptandı. Hastaların hiçbirinde DM gözlenmedi.Sonuçlar: Çalı?mamızda OHA?lı hastalarda karbonhidrat metabolizması bozukluğu için obezite ve insülin direnci gibi risk faktörlerin olmamasına rağmen prediyabetik durumlar gözlenmi?tir. Bu sonuç, OHA?lı hastalarda dola?ım bozukluğunun ß hücre yetersizliği yaparak karbonhidrat metabolizması bozukluğuna neden olduğunu dü?ündürdü.Anahtar Kelimeler: Orak hücre anemisi, Diyabetes Mellitus, Prediyabet, Karbonhidrat Metabolizması Background and Aim: Together with the hemoglobin E, sickle cell anemia (SCA) is the most commonly seen hemoglobinopathy in the world. SCA is a systemic disease that causes infarction of tissue due to vasoocclusion in case of micro and macro circulation. Diabetes mellitus (DM) and pre-diabetic disorders are chronic, systemic diseases that characterized by g hyperglycemia because of insulin resistance and lack of ß-cell function and they are clinical reflections of carbohydrate metabolism disorders. The aim of the current study was to investigate circulation system on carbohydrate metabolism and pancreas tissue in patients with SCA.Methods: This study was conducted with 52 patients with sickle cell anemia, including 30 male and 22 female. In all the patients, height, weight, body mass index (BMI) and waist circumference were measured. In all the cases, fasting blood glucose and insulin levels were viewed and 75 gr. oral glucose tolerance test was done. Insulin resistance was calculated by HOMA.Results: Of the patients that enrolled at the study, 57.7% were male and 42.3% were female. Results of fasting blood glucose, insulin levels in aspect of insulin resistance measured by HOMA (HOMA-IR) were evaluated and significant difference was not found between the males and the females. Patients? results of fasting blood glucose and oral glucose tolerance test were assessed according to recommendations of ?American Diabetes Association? (ADA) and ?The Society of Endocrinology and Metabolism of Turkey? (SEMT). As a result of this assessment, of those, 78.8% has normal glucose tolerance (NGT), 11.5% has impaired fasting glucose (IFG), 9.6% has impaired glucose tolerance (IGT) and 1.9% has IFG+IGT. None of the patients had DM.Conclusion: In the present study, despite the absence of risk factors regarding carbohydrate metabolism disorders, like insulin resistance and obesity, pre-diabetic conditions have been observed in subjects with SCA. It is suggested that ß cell failure caused by circulatory dysfunction in patients with SCA may cause carbohydrate metabolism disorders.Key Words: Sickle cell anemia, Diabetes Mellitus, Pre-diabetes, Carbohydrate Metabolism 86

Amaç-hipotez: Çalışmamızda molluskum pendulum hastalarında karbonhidrat metabolizması bozukluğu belirteçleri olarak kabul edilen kan şekeri yüksekliği, insülin direnci ve dislipidemi varlığı ile serum IGF-1 ve IGFBP-3 düzeylerinin hastalığın etyopatogenezindeki olası rolünü saptamayı amaçladık.Yöntem: Çalışmaya 45 molluskum pendulum hastası ve kontrol grubu olarak yaş, cinsiyet, BKİ uyumlu 45 sağlıklı birey alındı. Tüm molluskum pendulum hastalarının dermatolojik incelemeleri yapıldı, insülin direnci HOMA-IR yöntemiyle değerlendirildi. Katılımcıların serumlarında açlık kan şekeri, tokluk kan şekeri, açlık insülin, tokluk insülin düzeyleri, lipid profili, serum IGF-1 ve IGFBP-3 düzeyleri ölçüldü.Bulgular: Molluskum pendulum hasta grubunda tokluk kan şekeri, açlık insulin, tokluk insulin değerleri ve HOMA-IR değeri kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek bulundu (sırasıyla p=0,037, p=0,027, p=0,03, p=0,021). Serum IGF-1 ve IGFBP-3 düzeyleri hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşük bulundu (sırasıyla p=0,008, p=0,001). Açlık kan şekeri, lipid profili hasta grubu ve kontrol grubunda farklılık göstermedi. Molluskum pendulum sayısı ile total kolesterol ve trigliserid değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı doğru orantılı bir ilişki saptandı. Hasta grubunda 3 hastada (% 6,7) DM, 6 hastada (%13,3) bozulmuş glukoz toleransı saptandı. Kontrol grubunda ise 1 kişide (%2,2) bozulmuş glukoz toleransı saptanmış olup DM saptanmadı.Sonuç: Molluskum pendulumlu hastaların kan şekeri düzeylerinin ve insulin direnci varlığının mevcut veya ileride oluşabilecek DM açısından araştırılmasının gerekli olduğu düşünüldü. Molluskum pendulum sayısı fazla olan hastaların da hiperlipidemi açısından değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldı. Serum IGF-1 ve IGFBP-3 düzeylerinin molluskum pendulum etyopatogenezinde rol oynamadığı düşünüldü.Anahtar kelimeler: Molluskum pendulum, insülin direnci, IGF-1, IGFBP-3İletişim adresi: Dr. Murat Kemal HarbutluoğluAdnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim DalıAydın/ Türkiyedrmuratkemal@yahoo.com Aim and hypothesis: High blood sugar level, insulin resistance, dislipidemia, serum IGF-1 and IGFBP-3 levels are accepted to be indicators of impaired carbohydrate metabolism. The potential role of these markers in the pathogenesis of molluscum pendulum was investigated in this study.Method: Forty-five molluscum pendulum patients and 45 age, sex, body mass index matched individuals as controls were included. Evaluation included dermatological examination, measurement of insulin resistance using HOMA-IR method, lipid profile, fasting blood glucose, postprandial blood glucose, fasting insülin, postprandial insülin, serum IGF-1 and IGFBP-3 levels.Findings: Postprandial blood glucose, fasting insulin, postprandial insulin, fasting blood glucose and HOMA-IR levels of molluscum pendulum patients were statistically higher than controls (p=0,037, p=0,027, p=0,03, p=0,021 respectively) whereas serum IGF-1 and IGFBP-3 levels were significantly lower than that of controls (p=0,008, p=0,001). There was no difference in fasting glucose and lipid profile between the two groups. The number of molluscum pendulum lesions correlated with total cholesterol and triglyceride levels. Three patients (6,7%) had DM and one patient (13,3%) had impaired glucose tolerance. Only one person from the control group (2,2%) had impaired glucose tolerance.Conclusion: Molluscum pendulum patients should have blood glucose and insulin resistance measurements done and be followed up for DM. Patients with multiple lesions need to be evaluated for lipid problems. Serum IGF-1 and IGFBP-3 levels have no role in the pathogenesis of molluscum pendulum.Key words: Molluscum pendulum, Insulin resistance, IGF-1, IGFBP-3.Address of correspondence: Dr. Murat Kemal HarbutluoğluAdnan Menderes University Faculty of Medicine Department of Dermatology and VenereologyAydın/ Turkeydrmuratkemal@yahoo.com 58

Astım; alt hava yollarının geri dönüşümlü obstrüksiyonu ile karakterize, kronik inflamatuvar bir hastalıktır. Bu nedenle steroidler, anti-inflamatuvar etkilerinden dolayı, tedavinin temelini oluşturmaktadır. Ancak bu ilaçların uzun süreli ve yüksek dozda kullanılması ile sistemik yan etkiler ortaya çıkmaktadır. Bu yan etkiler arasında glisemik kontrolün bozulması da yer almaktadır. Bu çalışmada; inhale steroid alan astımlı hastalarımızda baktığımız glukoz, insülin, HOMA-IR ve HbA1c değerlerinin, normal değerlerle karşılaştırılması ve istatistiksel olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Bu çalışma; Ocak 2007-Ekim 2010 tarihleri arasında, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesinde, Çocuk Göğüs Hastalıkları Polikliniğinde persistan astım tanısı ile inhale steroid tedavisi verilen ve takibe alınan 3-17 yaş arası hastaların, dosya kayıtları incelenerek retrospektif olarak yapılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizi için SPSS for Windows, 15.0 istatistik programı kullanılmış, istatistiksel analizlerde p

Elektif cerrahi girişim uygulanacak hastalara gece boyu açlık uygulaması genellikle kabul görmekte ve rutin olarak uygulanmaktadır.Radikal prostatektomi uygulanacak hastalarda ameliyattan iki saat öncesine kadar oral karbonhidrat solüsyonu alımının postoperatif metabolik stres yanıt, hasta anksiyetesi ve konforu üzerine etkilerini incelediğimiz çalışmamızda; preoperatif ve postoperatif insülin rezistansı değerleri karşılaştırıldı, postoperatif değerlerde belirgin artış görüldü ve aç bırakılan hastalarda insülin rezistansındaki bu farkın daha belirgin olduğu tespit edildi.Ayrıca solüsyon içirilen hastalarda preoperatif açlık ve susuzluk hissi daha az görülürken, anksiyetelerinde belirgin bir fark olmadığı saptandı.Çalışma, elektif şartlarda, radikal prostatektomi ameliyatı yapılacak, ASA I-II grubundan erişkin hastalarda yapıldı. Metabolik, endokrin, karaciğer hastalığı, ateş ve infeksiyonu olan olgular çalışma dışı bırakıldı.Çalışma 50 hasta üzerinde prospektif randomize olarak 25'er kişilik iki grup oluşturularak yapıldı. Gruplardan birine (Grup 1=KH, n=25), elektif cerrahiden önceki gece saat 24:00'da 800 ml ve operasyondan 2 saat önce saat 06:00'da 400 ml %12,5 glukoz içeren oral glukoz solüsyonu (Nutricia preop) içirildi. Operasyondan 8 saat önce aç bırakılan diğer grupta (Grup 2= AÇ, n=25) saat 24:00 den itibaren yiyecek ve su yasaklandı.Tüm hastalar günün ilk vakası olarak ameliyata alındı.Tüm hastalardan, kan şekeri, insülin ve prokalsitonin düzeyi tespiti için operasyondan önce (preop) ve postoperatif 24. saat kan alındı.Bağımsız bir araştırıcı tarafından operasyon sabahı (T1) ve postoperatif 24. saat (T2) tüm hastalara durumluluk ve sürekli kaygı düzeylerini gösteren State Trait Anxiety Inventory (STAI) testi uygulandı. Hasta konforunu değerlendirmek amacı ile operasyon sabahı tüm hastaların açlık, susuzluk, bulantı,üşüme hisleri de 4 nokta skalası ile (0= hiç hissetmiyor, 1: hafif, 2: orta, 3: şiddetli) değerlendirilerek sorgulandı.İki grup arasında, demografik verilerde bir fark yoktu (p>0,05).Grup 1 ve Grup 2 arasında hemodinamik yanıt açısından SAB,DAB,OAB ve KAH değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı (p>0,05). SAB,DAB,OAB değerleri açısından, iki grupta preoperatif değere göre, indüksiyonun 15. dakikasındaki düşüş istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p0,05), preoperatif değere göre postoperatif değerlerde istatistiksel olarak anlamlı artış bulundu (p 0,05 ) in demographic variables and hemodynamic responses (systolic, diastolic and mean arterial pressure, heart rate) between groups. In both groups systolic, diastolic and mean arterial pressures were significantly lower (p

Karbonhidratlar insan diyetinin önemli bir kısmını teşkil eder. Karbonhidratlarınsindirim bozukluklarından en sık rastlananı laktoz intoleransıdır.Primer erişkin tiphipolaktazya yani laktoz intoleransı erişkin populasyonunun %75'ten fazlasınıetkilemektedir. Hastalığın insidansı ırklar arasında önemli farklılıklar gösterir. Bufarklılık laktoz intoleransının yalnızca çevresel faktörlerden değil genetik bir temeledayalı olduğunu göstermiştir. Enattah ve arkadaşları bu yüzyılın başında laktozintoleransı ile C/T-13910 tek nükleotit polimorfizmini tanımlamışlardır. Aynıçalışmada laktoz intoleransı ile daha zayıf ilişkili bir mutasyon tespit edilmiştir(G/A-22018).Farklı populasyonlarda yapılan birçok çalışma bu iki gen polimorfizmi ile laktozintoleransı arasında C/C-13910 genotipi ile ilişkili olduğunu ve C/T ve T/Tgenotiplerinin persistansı (laktoz toleransı) ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. C/T-13910polimorfizminin özellikle Kuzey Avrupa populasyonunda laktaz aktivitesi ile önemliderecede ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Literatürde Türk toplumunda laktoz intoleransıile ilişkili polimorfizmlerin sıklığı konusunda yapılmış bir çalışma bulunmamaktadır.Bu amaçla sistemik bir hastalığı olmayan 20 laktoz intoleransı tanısı konmuş ve 17gönüllü grupta genetik polimorfizim analizi yapıldı. Polimorfizimlerin analizi içinEDTA'lı hemogram tüplerine alınan venöz kan örneklerinde DNA izolasyonu yapıldı,DNA örneklerine PCR işlemi uygulandı. Daha sonra hibridizasyon ve renklendirmeişlemleri ile oluşturulan renkli striplerde mutasyonlar tespit edildi.Sonuç olarak hasta grubunda 18 C/C (%90), 2 C/T (%10,) 12 G/G (%60), 7 G/A(%35), Grup 2'de 13 C/C (%76), 4 C/T (%23), 7 G/G (%41), 7 G/A (%41), 3 A/A(%17) genotiplerine sahiptiler.Bu bulguların ışığında Türk toplumunda C/C genotipinin laktoz intoleransı iledirekt ilişkili olduğunu tespit ettik.Anahtar Kelimeler: Laktoz İntoleransı, Polimorfizm, C/T -13910, G/A -22018 Carbohydrates constitute an important part of human diet. Lactose intolerance isthe most common disorder of digestion of carbohydrates. Primary adult typehypolactasia, namely lactose intolerance, affects over 75% of the adult population. Theincidence of the disease varies among the races. This variation showed that lactoseintolerance depends on not only environmental factors but also a genetic basis. At thebeginning of this century Enattah et al described C/T-13910 single nucleotidepolymorphism in lactose intolerance. In the same study a mutation (G/A-22018) whichhas lower relation with lactose intolerance has been determined. In many studies ondifferent populations it has been shown that among these two gene polymorphisms C/C-13910 genotype is related with lactose intolerance and also C/T and T/T genotypes arerelated to persistancy (lactose intolerance). Especially in the North Europe population,C/T-13910 polymorphism has been determined to have significant relation with lactoseactivity.In the literature, there is no study about the incidence of lactose intolerancerelated polymorphisms in Turkish population. Therefore in this study, geneticpolymorphism analyses performed in 20 healthy volunteers with no systemic disordersand 17 volunteers with lactose intolerance diagnosis. To analyse polymorphisms, DNAisolation was performed in venous blood samples taken into vaccium tubes with EDTA,and PCR was applied on DNA samples. Then, mutations were determined in stainedstrips prepared by hybridization and staining procedures.As a result, the patient group had the 18 C/C (90%), 2 C/T (10%), 12 G/G (60%)and 7 G/A (35%) genotypes while the healty control group had 13 C/C (76%), 4 C/T(23%), 7 G/G (41%), 7 G/A (41%) and 3 A/A (17%) genotypes.In the light of these findings, we determined that C/C genotype is directly relatedto lactos intolerance in Turkish population.Key Words : Lactose İntolerance, Polymorphism, C/A-13910, G/A-22018 103

TEZ7432 Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2009. Kaynakça (s.22-29) var. vi, 30 s. ; 29 cm. In this study, the effects of different DDVP (Dichlorvos) concentrations (2.00, 4.00, 6.00 and 8.00 ?l/100 g diet) on total protein, lipid and carbohydrate amounts of Galleria mellonella were investigated. The percentage of protein of insect which was fed 4.00, 6.00, 8.00 ?l/100 g DDVP, was significantly increased, individually protein amount of insect which was fed 4.00 and 6.00 ?l/100 g DDVP was significantly increased compare to control group. 4.00 and 6.00 ?l/100g DDVP caused a significantly decrease of percentage lipid of Galleria mellonella, also individually lipid amount decrease in all groups compare to control. Carbohydrate amount was increased of both of percentage and individually. Percentage carbohydrate increased in insects which were fed 4.00 and 8.00 ?l/100 g DDVP, while individually carbohydrate was increased in highest (8.00 ?l/100 g) DDVP concentration compares to control. Sunulan çalışmada, farklı DDVP (Diklorvos) oranlarının (2.00, 4.00, 6.00, 8.00 ?l/100 g besin) Galleria mellonella' nın total protein, lipit ve karbohidrat miktarlarına etkileri araştırılmıştır. Protein yüzdeleri 4.00, 6.00 ve 8.00 ?l/100 g DDVP içeren besinlerde önemli ölçüde artarken, birey başına düşen protein miktarları 4.00 ve 6.00 ?l/100 g DDVP içeren besinlerle beslenen gruplarda kontrole göre önemli ölçüde artmıştır. Lipit yüzdeleri, 4.00 ve 6.00 ?l/100 g DDVP uygulaması sonucunda önemli ölçüde azalmıştır. Birey başına düşen lipit miktarı ise tüm gruplarda kontrole göre önemli ölçüde azalmıştır. Böceğin karbohidrat yüzdesi besinin 4.00 ve 8.00 ?l/100 g DDVP içermesi durumunda artış gösterirken, birey başına düşen karbohidrat miktarı en yüksek konsantrasyon olan 8.00 ?l/100 g DDVP içeren besinde kontrole göre artmıştır. Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:FEF2008YL24

ÖZET Diabetes mellitus, kan glukoz düzeyi yüksekliği ile karakterize bir metabolik hastalıktır. Buna karşın, diyabetik hastalarda düzenli aerobik antrenmanın kas dayanıklılığı üzerindeki etkisi henüz tenımlanmamıştır. Bu noktadan hareketle, düzenli submaksimal aerobik egzersizin, streptozotosin ile diyabet oluşturulmuş sıçanlarda glukoz metabolizmasına ve kas dayanıklılığına etkilerini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmada, ağırlıkları 150 ile 300 g arasında değişen Wistar soyu, albino, erkek sıçanlar kullanılmıştır. Hayvanlar, diyabet-sedanter (DS) (n=14), diyabet-egzersiz (DE) (n=21), kontrol- sedanter (KS) (n=22), kontrol-egzersiz (KE) (n=22) olarak dört gruba ayrılmıştır. Egzersiz grubundaki hayvanlara sekiz hafta süre ile koşu bandında aerobik antrenman yaptırılmıştır. Kas dayanıklılığında meydana gelen değişiklikler gastrocnemius - soleus kas grubunun in situ preparatı hazırlanarak değerlendirilmiştir. Final deneyinin sonunda alinan kas örneklerinden laktik asit miktarı ve sitrat sentaz enzim aktivitesi ölçülmüştür. Veriler student-t testi ve varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış, gruplar arasındaki fark Duncan testi kullanılarak değerlendirilmiştir ( p < 0.05). Final deneyi sonunda, plazma glukoz düzeyi diyabetik gruptaki hayvanlarda kontrol sıçanlarına göre anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p < 0.001). Buna karşın DE grubu hayvanların kan glukoz düzeyinin, DS grubu hayvanlara oranla anlamlı olarak daha düşük olduğu görülmüştür (P< 0.05). Kasların kontraksiyon süreleri karşılaştırıldığında ise DE grubundaki hayvanların diğer gruplara oranla çok daha dayanıklı oldukları gözlenmiş aralarındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p

ÖZET Kronik Böbrek yetmezliği olan hastaların tümünde, insülin direnci olmasına rağmen bir çoğunda glukoz toleransı normal bulunmaktadır. Çünkü dirence karşı, beta hücreleri insülin salınım kapasitelerini arttırabilmektedir. Son yıllarda KBY olan hastalarda insülin salınımı baskı lanmasında ve glukoz intoleransında hiperparatiroidinin sorumlu olabileceğini destekleyen çalışma sonuçları elde edilmektedir. Yaptığımız bu çalışmada, özellikle kompanse dönem kronik böbrek yetmezliği tanısıyla izlenen hastalarımızda, insülin direnci, insülin salınımı ve parathormonun birbirleriyle olan ilişkilerine bakılarak, KBY olan hastalarda, PTH'nun insülin direnci ve salınımına katkısı değerlendirilmiştir. Bu amaçla İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD'da tanısı konmuş ve GFR düzeyi 10-50ml/dk arasında, diyabeti ve immunsupresif bir hastalığı olmayan, glukoz toleransında bozukluk yaratabilecek bir ilaç kullanmayan 22 kompanse dönem KBY olan hastalar ile cinsiyet, vücut kitle indeksi ve yaş açısından benzer 10 sağlıklı kişiden oluşan kontrol grubu, oral glukoz tolerans testi yapılarak incelenmiştir. Bir gecelik açlığı takiben tüm vakalarda açlık kan şekeri, insülin, PTH, Ca ve fosfor için kan alındıktan sonra, 75gr glukoz ile OGTT uygulanmış ve 60. ve 120. Dakikalarda kan şekeri, insülin, PTH, Ca ve P tayini için tekrar kan alınmıştır. Glisemi, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kriterlerine göre değerlendirilmiş ve tüm olgular tek bir grup halinde ele alınmıştır. OGTT'de WHO kriterlerine göre hasta grubunda bozulmuş glukoz toleransı dört kişide, diyabet iki kişide saptanmıştır. Kontrol grubunda ise sadece bir kişide glukoz intoleransı saptanmıştır. 55Glukoz tolerans testinde hasta grubunda ölçülen glisemi değerleri kontrol grubuna göre tüm zaman dilimlerinde daha yüksek saptanmıştır. Bu fark yalnızca açlık kan şekeri döneminde anlamlı bulunmuştur. Hasta grubunda açlık döneminde hiperinsülizm yok iken, 1. ve 2. saat ünsülinemi değerleri normal gruba göre, anlamlı yüksek saptanmıştır (p

ÖZET Sağlık Bakanlığı Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Endokrin polikliniğinde izlenen 16 büyüme hormonu eksikliği tanısı almış hastaların HbAlc ve OGTT ortalamaları elde edildi. Çalışmamızda HbAlc ve OGTT'nin yaş, cins, tedavi süreleri, tedavi dozları, pubertal ve prepubertal dönemlerdeki ilişkileri araştırıldı. Çalışma büyüme hormonu alan hastalarda büyüm hormonunun karbonhidrat metabolizması üzerinde bozukluk yapıp yapmadığını saptamak amacıyla yapıldı. ? Olgularımızın tedavi süreleri 1 yıl ile 10 yıl 3 ay arasındaydı ve olguların 4'ü puberte öncesi olup 0.7 Ü/kg/hafta dozunda, 12 olgu ise puberte döneminde olup 0.9 O/kg/hafta dozunda büyüme hormonu almaktaydı. ? HbAlc düzeyleri %3-ll arasında değişmekteydi. Pubertal dönemdeki olguların HbAlc düzeyi ortalaması %5.7'iken, prepubertal dönemdeki olguların HbAlc düzeyi ortalaması %5.1'idi ve bu düzeyler normal sınırlardaydı. HbAlc düzeyi %11 olan 2 olgunun biri pubertal diğeri prepubertaldi. ? OGTT sonucu 5 olguda glukoz entoleransı saptandı. OGTT'si bozulmuş olguların HbAlc ortalamaları (%6.7) OGTT'si normal olguların (11 olgu) HbAlc ortalamalarından (%4.6) daha yüksek olmasına rağmen aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktu (p>0.05). 44? Glukoz tolerans bozukluğu olan olgularla olmayan olgular arasında tedavi süreleri, HbAlc ortalamaları ve büyüme hormonu dozları arasında anlamlı bir fark bulunamadı. Sonuç olarak özellikle uzun süreli büyüme hormonu tedavisi alan olgularda tedaviye başlamadan önce ve tedavi sırasında glukoz metabolizmasını kontrol etmek amacıyla düzenli olarak en az bir yıllık periyodlarla HbAlc ve OGTT bakılmasında fayda vardır. Özellikle OGTT'nin yüksek bulunduğu durumlarda metabolik dengenin yeniden sağlanmasına özen gösterilmelidir. Aile öyküsünde diabet mevcut olan hastalarsa daha sıkı ve hassas bir yaklaşımı gerektirir. 45 56

40 ÖZET Steroid almayan kronik obstrüktif akciğer hastalarında glukoz tolerans aktivitesi, insulin sekresyonu ve ayrıca bu hastalarda glukoz intoleransının olup olmadığının araştırılması amacıyla gerçekleştirilen bu çalışma, Ağustos-Eylül 1996 tarihleri arasında Atatürk Göğüs Hastalıkları Hastanesi 2. Non-Tüberküloz Servisi' nde kronik obstrüktif akciğer hastalığı tanısı ile yatan 25 hastada gerçekleştirildi. Ayrıca, kontrol grubu olarak; vücut kitle indeksi ve yaş yönünden farklı olmayan ve solunum yetmezliği bulunmayan gönüllü 20 kişi çalışmaya alındı. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı bulunan 19 erkek ve 6 kadın olgudan oluşan hasta grubu (ortalama yaş 53.2 ± 4.9) ile 14 erkek ve 6 kadın olgudan oluşan kontrol grubu (ortalama yaş 50.4 ± 7.2) arasında yaş ve cinsiyet yönünden istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktu (p>0.05). Tüm olgulara OGTT yapıldı ve 0, 30, 60, 120. dk glukoz düzeyleri ve 0, 60, 120. dk insülin düzeyleri ile ilgili elde edilen veriler iki grup arasında karşılaştırılarak istatistiksel analizler yapıldı. Buna göre:41 Kronik obstrüktif akciğer hastalarında glukoz intoleransı, kontrol grubuna göre oldukça anlamlı bir şekilde fazladır. Hasta ve kontrol grubunun insulin sekresyonlan normal düzeylerdedir ve glukoz intoleransı olan vakalarda insülin direnci mevcuttur. Hasta grubundaki glukoz intoleransı bulunan olgular ile OGTT sonucu normal olan olgular arasında VKİ yönünden istatistiksel olarak anlamlı bir fark yoktur. Kronik obstrüktif akciğer hastalığının, bozuk glukoz toleransı ve/veya diabetes mellitus için bir risk faktörü olarak düşünülmesi gerekmektedir. 46

İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Endokrinoloji, Diyabet ve Metabolizma Anabilim dalında, Tip 1 Diyabetik teşhisi ile tedavi altına alınan hastalardan izole edilen kırmızı kan hücrelerinde, fizyolojik glikoz konsantrasyonlarında Ashcroft yöntemiyle ölçülen eritrosit içi glikoz metabolizmasında, kontrol guruba nazaran azalma tespit edildi. İnsülin hormonu etkisinde, in vivo koşullarda canlı eritrositlerde; hem normal, hem Tip 1 Diyabetik eritrositlerde glikoz kullanımında normal artış saptandı. Ancak Tip 1 Diyabetik grupta insüline normal cevap ile eklenen glikoz kullanımı, fizyolojik konsantrasyonlarda çalışıldığında, mutlak glikoz kullanımındaki yetersizliği gidermeye yetmedi. Kısacası, Tip 1 Diyabetik hasta eritrositlerinde, insülinin eritrositlere etkisinden bağımsız bir glikoz metabolizma bozukluğu saptandı. Impaired glucose utilization as measured by H20 production in erythrocytes of patients with type I Diabetes Mellitus. Type 1 Diabetes is an important health problem in the world that has not yet been fully resolved. Metabolic measurements related to the disease will help to understand the disease and identify the problems and develop appropriate treatments.The radioactive physics and chemistry industry, which has advanced in recent years, has helped to develop new methods in in vitro experimental medicine. The Aschroft method is based on the principle that the industrial radioactive glucose molecules can be broken down into water molecules as nutrients, just like non-radioactive D-Glucose.When the red blood cells lose their vitality, their ability to break down glucose into water is lost. The more glucose molecules break down into water molecules, the more glucose they have utilized. In this radioactive labeling method; if more radioactive molecules (D-[5-3H] glucose) break down into the radioactive water molecule (3HOH), means that more cells are alive or their metabolism is high.In the study, the described radioactive labeling method is employed to quantify Glucose Utilization in live erythrocytes isolated from healthy subjects and from patients diagnosed with Type 1 Diabetes. According to measurements, Type 1 Diabetes erythrocytes is normal in response to the insulin hormone, there is no abnormality in insulin induced incremental glucose utilization rates (%); but in comparison to healthy group erythrocytes, the glucose utilization rate of erythrocytes isolated from Type 1 Diabetic group, fed in vitro, at 2.8, 5.6, 11.2 and 16.8 mM glucose intensities respectively, is decreased. Especially when fed with a high glucose amount (16.8 millimolar of Glucose; both in the presence and absence of Insulin) that increases the osmotic pressure; the erythrocytes of Type 1 Diabetic group found to be inadequate in comparison to healthy group. In summary, the measurements in the erythrocytes of Type 1 Diabetic (n=20) and Kontrol (n=25) groups performed at increasing amounts of glucose, both in the presence (insulin; 2.10-9 mol.Lt-1) and absence of Insulin indicated that the rate of glucose utilization in the diabetic group was decreased on the average by 17±6 % (statistically significant; students t-test). The glycolytic pathway abnormality we have detected may not only be indicative of erythrocyte but may be indicative of the inadequate anaerobic Glucose Utilization in other cells of the body; the underlying cause of vascular malformations in Type 1 Diabetes patients, particularly eye retinopathy, may be due to such metabolic insufficiency. In conclusion, Glucose Utilization rate in erythrocytes from Type 1 Diabetes is below the normal range. 70

30 ÖZET Çalışmamızın amacı, kronik böbrek yetmezliğinde oluşan karbonhidrat metabolizma bozukluğunu araştırmak ve böbrek yetmezlikli vakalarda glikoz-insülin ilişkilerini incelemektir. Çalışmamız Ankara SSK Hastahanesi 2. Dahiliye kliniğinde yatan 20 kro nik böbrek hastası ve 10 kontrol vaka üzerinde yapılmıştır. Kronik böbrek yetmezliği tanısı konmuş hastalarla, kontrol grubuna oral glikoz tolerans testi (OGTT) uygulanmıştır. 12 saat aç bırakılan hastalardan önce açlık kan şekeri için numune alınmış, arkasından 100 gram glikoz oral yolla verilmiş ve 1., 2., 3- saatlerde kan alınarak kan şekeri tayinleri yapılmıştır. Kan şekerleri Folin-Wu (normal değeri %80-120 mg.) metodları ile tayin edilmiştir.. Aynı zamanda glikoz yük leme testi sırasında açlık ve 1. saat serum insülin düzeyleri tayin edilmiştir. Tes tin prensibi radioimmunoassay yönteminin kullanılmış olmasıdır. însülin sonuçları micro Ü/ml. olarak değerlendirilmiştir. Deneylerin sonucunda elde edilen kan şekeri ve insülin düzeylerinin sayısal değer leri ortalama ve standart hata olarak sunulmuştur. Ortalama ve standart hataların he saplanmasında bilinen istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Ortalamalar arasındaki farkın (P), Student' in t testi ile incelenmiştir. Oral glikoz tolerans testi sonuçlarına göre, böbrek yetmezlikli hastalarımızın %60'ında belirgin karbonhidrat metabolizma bozukluğu olduğu izlenmiştir. Glikoz yüküne insülin salgılama cevapları normal kişilerden farklı olmuş, erken insülin cevabında belirgin bir değişiklik görülmemiş, insülin salgılanmasının ikinci fazında yüksek insülin düzeyleri saptanmıştır. Hiperinsülinemi görüldüğü dönemlerde, kan şekeri düzeylerinin yüksek kalması, kronik böbrek yetmezlikli hastalarımızda in sülin direncini yansıtan bir bulgu olarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, kronik böbrek yetmezlikli vakalarda karbonhidrat intoleransı ve i insülin direnci deneysel olarak gösterilmiştir. 33

34 ÖZET Çalışmamızın amacı, kronik böbrek yetmezliğinde oluşan karbonhidrat metabolizma bozukluğu üzerinde -propranolol' un etkisini araştırmaktır. Çalışma, Akdeniz üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Kliniğinde, kronik böbrek yetmezliği teşhisiyle takibedilen 12 erkek, 3 kadın olmak üzere 15 hasta ve S erkek, 2 kadından oluşan 10 sağlıklı kontrol grubu üzerinde yanılmıştır. Hem hasta hem de kontrol grubuna, önce bazal şartlarda damariçi glukoz tolerans testi uygulanmış, ertesi gün, ağız yoluyla 40 mg propranolol verildikten sonra damariçi glukoz tolerans testi tekrarlanmıştır. Sonuçlar biyoistatistiksel yöntemlerle değerlendirilmiştir. Damariçi glukoz tolerans testinin 15inci dakikasından sonra, kan şekeri ortalama düzeyleri, hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı derecede yüksek kalmıştır. Tamarıçi glukoz:- tolerans testi sonucu hesaplanan dakikada yüzde kan şekeri düşme hı- av (T-J değerleri ise hasta grubunda kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük bulunmuş olun, kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda glukoz tolerans bozukluğu olduğunu göstermektedir. Ayrıca, kronik böbrek yetmezlikli hastaların f 60'ında (15 hastanın 9'u) K` değeri 1,30 dk % sınırının altında bulunmuş olup, bu hastalarda önemli derecede glukoz intoleransını belirlemektedir. Tek doz 40 trg pronranolol ağız yoluyla verildikten sonra35 tekrarlanan damariçi glukoz toleran teori sonuçları, testin her döneminde, hem hasta ve hem de kontrol grubunda kan şekeri orta lama düzeylerinde bir miktar düşme olduğunu göstermiş, ancak bu düşüş istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Çalışmamızda vaka sayısının azlığı ve karbonhidrat metabolizmasında rol oynayan insülin ve diğer hormonların çalışılmama sı nedeniyle, betabloker ilaçların bu metabolizma bozukluğu üzerindeki etkisine kesinlik kazandırılamamıştır. Sonuç olarak, çalışmamız bu konuya ışık tutmakla birlikte, daha geniş hasta grubunda araştırmalar yakılması gereğine inanmaktayız. 46