Search

M.Ö. 315 yılında kuruluşundan itibaren Selanik tarih boyunca bulunduğu coğrafi konum, sahip olduğu liman ve ekonomik potansiyeli nedeniyle sürekli gelişmiş ve önemini daima korumuştur. Buna bağlı olarak tarihi süreçte birçok kavim Selanik’e hâkim olmaya çalışmıştır. Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılmasından sonra Doğu Roma’nın (Bizans) yönetimi altında kalan Selanik, birkaç yüz yıl içerisinde Bizans’ın zayıflamasına paralel olarak Balkan kavimlerinin sahip olmak için mücadele verdiği bir şehir olmuştur. Latinler, Grekler, Türkler, Sırp ve Ulahlar yanında Bulgarlar da bu kavimlerden biri olmuştur. Bulgarlar IX. yüzyıldan itibaren Makedonya coğrafyasının merkezi olarak gördükleri Selanik’i ele geçirmeye çalışmışlar, IX. yüzyılda bir süreliğine egemenlikleri altına almışlardır. Bu olay XIX. yüzyılda güçlenen Bulgar milliyetçiliğinde Makedonya’nın ve doğal olarak Selanik’in Bulgaristan’a ait olduğu tezinin öne sürülmesinin nedeni olmuştur. Osmanlı Devleti hâkimiyeti döneminde XIX. yüzyıl sonlarına kadar nüfusları artan Selanik Bulgarları, Bulgar Eksarhlığı’nın kurulması ile Rum Patrikhanesi’nden ayrılmış, başlarında Ruhani Reislerinin bulunduğu cemaat meclislerini kurarak Bulgar milli davası doğrultusunda çalışmaya başlamışlardır. Bu süreçte Selanik’te açtıkları eğitim kurumlarını, dini kurumları, cemiyet, kulüp gibi sosyal kurumları Bulgar milliyetçiliği doğrultusunda yapılandırmışlardır. Osmanlı Devleti’nin çöküş sürecinde Selanik Bulgarları, Selanik Vilayetinin bütün Makedonya toprakları ile Bulgaristan’a bağlanması amacı doğrultusunda şehirdeki Rumlara karşı silahlı dâhil, her türlü mücadeleyi vermişlerdir. I. Balkan Savaşı’nda Yunanistan ile ortak hareket eden Bulgar ordusunun Selanik’e girişi her ne kadar Bulgarları mutlu etmişse de kısa süre içerisinde Yunan askeri ile şehirde yaşanan çatışmalar sonucunda Bulgar ordusunun şehirden ayrılması Selanik Bulgarlarının kaderini olumsuz etkilemiştir. Ortodoks ve Katolik Bulgarlar bir bütün olarak I. Dünya Savaşı sonuna kadar Yunanlılar tarafından kurumları ile şehirden çıkarılmıştır. Bu makalenin amacı, XX. yüzyıl başlarında Selanik’te yaşayan Ortodoks ve Katolik mezhebine mensup Bulgarların diğer milletler karşısında şehirdeki durumlarını, Bulgar milliyetçiliğinin Selanik’e yansımalarını, Bulgarların sosyal, dini ve eğitim kurumlarını ortaya koymaktır.

M.Ö. 315 yılında kuruluşundan itibaren Selanik tarih boyunca bulunduğu coğrafi konum, sahip olduğu liman ve ekonomik potansiyeli nedeniyle sürekli gelişmiş ve önemini daima korumuştur. Buna bağlı olarak tarihi süreçte birçok kavim Selanik’e hâkim olmaya çalışmıştır. Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılmasından sonra Doğu Roma’nın (Bizans) yönetimi altında kalan Selanik, birkaç yüz yıl içerisinde Bizans’ın zayıflamasına paralel olarak Balkan kavimlerinin sahip olmak için mücadele verdiği bir şehir olmuştur. Latinler, Grekler, Türkler, Sırp ve Ulahlar yanında Bulgarlar da bu kavimlerden biri olmuştur. Bulgarlar IX. yüzyıldan itibaren Makedonya coğrafyasının merkezi olarak gördükleri Selanik’i ele geçirmeye çalışmışlar, IX. yüzyılda bir süreliğine egemenlikleri altına almışlardır. Bu olay XIX. yüzyılda güçlenen Bulgar milliyetçiliğinde Makedonya’nın ve doğal olarak Selanik’in Bulgaristan’a ait olduğu tezinin öne sürülmesinin nedeni olmuştur. Osmanlı Devleti hâkimiyeti döneminde XIX. yüzyıl sonlarına kadar nüfusları artan Selanik Bulgarları, Bulgar Eksarhlığı’nın kurulması ile Rum Patrikhanesi’nden ayrılmış, başlarında Ruhani Reislerinin bulunduğu cemaat meclislerini kurarak Bulgar milli davası doğrultusunda çalışmaya başlamışlardır. Bu süreçte Selanik’te açtıkları eğitim kurumlarını, dini kurumları, cemiyet, kulüp gibi sosyal kurumları Bulgar milliyetçiliği doğrultusunda yapılandırmışlardır. Osmanlı Devleti’nin çöküş sürecinde Selanik Bulgarları, Selanik Vilayetinin bütün Makedonya toprakları ile Bulgaristan’a bağlanması amacı doğrultusunda şehirdeki Rumlara karşı silahlı dâhil, her türlü mücadeleyi vermişlerdir. I. Balkan Savaşı’nda Yunanistan ile ortak hareket eden Bulgar ordusunun Selanik’e girişi her ne kadar Bulgarları mutlu etmişse de kısa süre içerisinde Yunan askeri ile şehirde yaşanan çatışmalar sonucunda Bulgar ordusunun şehirden ayrılması Selanik Bulgarlarının kaderini olumsuz etkilemiştir. Ortodoks ve Katolik Bulgarlar bir bütün olarak I. Dünya Savaşı sonuna kadar Yunanlılar tarafından kurumları ile şehirden çıkarılmıştır. Bu makalenin amacı, XX. yüzyıl başlarında Selanik’te yaşayan Ortodoks ve Katolik mezhebine mensup Bulgarların diğer milletler karşısında şehirdeki durumlarını, Bulgar milliyetçiliğinin Selanik’e yansımalarını, Bulgarların sosyal, dini ve eğitim kurumlarını ortaya koymaktır.

The Ottoman Empire's criminal justice practices has emerged as a consequence of the modernization efforts that started with the Tanzimat. In this process, as in all the provinces of the Empire, a prison was tried to be established in Thessaloniki, close to the examples in the West. Started in Thessaloniki in 1852, the efforts to establish a modern prison, which were accomplished in three stages. To begin with, a warehouse near the government office has been turned into a prison for criminals, and the thought of prison was abandoned since 1852. Later, the White Tower in 1870 and the Seven Towers in 1900 were converted into a prison, and with the continuous expansion works, it has been ensured that the criminals were gathered in one physically sufficient building. In the third stage, the prison was constantly inspected and reformed, since the end of 1906, the Tevkifhane (Detention House) opened and the convicts and detainees have separated from each other in 1907. After the occupation of the city by Greece in 1912, the Seven Towers, which have been established during the Ottoman period, have been used as a prison lacking the need for additional construction. In this study, the stages it has been go through within the framework of "prison reform" the establishment process of the Central Prison of Thessaloniki in the Ottoman period, and the situation of the prison and its convicts in the period from the time Thessaloniki was conquered by Greece to 1916 have examined on the basis of Ottoman archive documents.

Cumhuriyetin önemli kalemlerinden Falih Rıfkı Atay, II. Meşrutiyet Dönemi’nden itibaren Türk siyasi hayatında gazeteci ve siyasi bir figür olarak yer almıştır. II. Meşrutiyet Dönemi’nden itibaren gazeteci, Cumhuriyet döneminde de hem gazeteci hem milletvekili olarak devlet bürokrasisinde önemli görevler almış, Çankaya toplantılarında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in yakınında bulunması nedeniyle inkılâpların hazırlanması ve yürütülmesine, çok partili yaşama geçiş denemelerine tanıklık etmiştir. Bu çalışmamızda Falih Rıfkı Atay’ın 1970’li yıllara kadar Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasal rejimi ve kurulmaya çalışılan Türk demokrasisi ile ilgili görüşleri çeşitli makalelere ve yayınladığı kitaplara dayanılarak incelenmiştir, Falih Rıfkı Atay, one of the important writers of Republic, has took part in Turkish politics as a journalist and political figure since 2th Constitutional Period. He has been assigned to important tasks in state bureaucracy as a journalist since 2th Constitutional Period and also both as a journalist and as a deputy in Republic Period. Accompanying President Mustafa Kemal Atatürk in Çankaya meetings, he has witnessed the preparing of reforms, being carried out of reforms and attempts of the transition to a multi-party system. In our report, Falih Rıfkı Atay’s opinions about the political regime of Republic of Turkey till 1970 and Turkish democracy tried to be found was examined on the base of books published by him and different essays

Cumhuriyetin önemli kalemlerinden Falih Rıfkı Atay, II. Meşrutiyet Dönemi'nden itibaren Türk siyasi hayatında gazeteci ve siyasi bir figür olarak yer almıştır. II. Meşrutiyet Dönemi'nden itibaren gazeteci, Cumhuriyet döneminde de hem gazeteci hem milletvekili olarak devlet bürokrasisinde önemli görevler almış, Çankaya toplantılarında Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'in yakınında bulunması nedeniyle inkılâpların hazırlanması ve yürütülmesine, çok partili yaşama geçiş denemelerine tanıklık etmiştir. Bu çalışmamızda Falih Rıfkı Atay'ın 1970'li yıllara kadar Türkiye Cumhuriyeti'nin siyasal rejimi ve kurulmaya çalışılan Türk demokrasisi ile ilgili görüşleri çeşitli makalelere ve yayınladığı kitaplara dayanılarak incelenmiştir

Bu çalışma, 31 Mart İsyanı’ndan sonra tahttan indirilerek Selanik’teki Allati’ni Köşkü’nde mecburi ikamete tabi tutulan II. Abdülhamit’in, Balkan Savaşları’nın başlamasından kısa bir süre sonra Meclis-i Vükela tarafından alınan karar üzerine Selanik’ten İstanbul’a getirilmesi sürecini, Başbakanlık Osmanlı Arşiv Belgelerine dayanılarak ele almaktadır, This study, Abdülhamit II, Which was deposed and subject to compulsory residence in Allatini Mansion in Thessaloniki, after the rebellion of the March 31, shortly after the start of the Balkan Wars, the decision taken by the Council of Ministers on the process of introduction Thessaloniki to Istanbul, delals with based on the Prime Ministry Ottoman Archive Documents

Tez (yüksek lisans) - Anadolu Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tarih Anabilim Dalı, Kayıt no: 552610, 1894 yılında İstanbul'da doğan Falih Rıfkı, II. Meşrutiyetin özgürlükçü ortamında büyümüştür. 1913-1918 yılları arasında Osmanlı bürokrasisinde çeşitli görevler yapan Falih Rıfkı, aynı yıllar içinde Tanin gazetesinde İttihat ve Terakki'nin politikalarını savunan yazılar yazmıştır.Kurtuluş savaşı yıllarında, divanı harbe çıkmayı göze alarak gazete ve dergilerde yazdığı yazılarla Mustafa Kemal'i desteklemiş, Anadolu İhtilali'nin Türk Milleti için sadece maddi kurtuluş değil, aynı zamanda manevi kurtuluş da olduğunu savunmuştur.Yeni Türkiye Devleti 'nin kuruluş sürecine milletvekili ve gazeteci olarak katılan Falih Rıfkı, Atatürk'ün baş yazarı olarak aydın kimliği ile gazetelerde yazdığı yazılarla yeni devletin iç ve dış politikasını ortaya koymuş, Kemalizm'in sistemleştirilmesinde önemli bir rol oynamıştır.Çok partili dönemde, özellikle Demokrat Parti'nin iktidar yıllarında, Türkiye'de demokrasinin yerleşme şartlarını ortaya koymaya çalışmıştır. Kurucusu olduğu Dünya gazetesinde yazdığı yazılarda, Atatürk ve İnönü dönemlerine yöneltilen suçlamalara cevap vermiş, Demokrat Parti'nin antidemokratik uygulamalarına karşı çıkmıştır. Demokrasinin Türkiye'de ancak kalkındırıcı ve ilerletici bir rejim olarak yaşayabileceğini savunmuştur.Falih Rıfkı, 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesini, Türkiye'de Kemalizm'den başka bir rejimin yaşayamayacağının kanıtı olarak görmüştür. Hayatının son on yılında "Atatürk uzmanı" sıfatıyla Dünya gazetesinde anılarını kaleme almış, Kemalizm'i açıklayan eserler vermiştir. Ölüm tarihi olan 20 Mart 1971 yılına kadar da Kemalizm onun tek davası olmuştur.