Search

Hoe krijgen termieten het voor elkaar hun architectonische hoogstandjes te bouwen? Rupert Sheldrake verklaart dit door ‘morfische resonantie’, schrijft Willem Beekman in zijn boek Openbaar Geheim. Een fragment hieruit.

De richting en snelheid van grondwaterstroming zijn in het veld lastig direct te bepalen en worden daarom vaak indirect afgeleid met behulp van een benadering op basis van de vergelijking van Darcy. De toepassing van tracers is eigenlijk de enige mogelijkheid om grondwaterstroming direct vast te stellen. Echter, het toedienen en vervolgens registreren en interpreteren van tracers is bewerkelijk en blijft daarom experimenteel. Gebruik van natuurlijke tracers is eleganter uit bodemhygiënisch oogpunt, maar kent vergelijkbare beperkingen. In een aantal gevallen kan de grondwatertemperatuur als tracer worden gebruikt, een parameter die frequent en goed kan worden bepaald. In deze studie hebben we onderzocht wat temperatuurmetingen in een ondiep veenprofiel (1.5 meter dik) kunnen zeggen over de verticale waterbeweging (kwel of infiltratie) op die locatie.

Veel van de resterende heidegebieden herbergen verrassend grote, natte zones. Deze vormen de restanten van de uitgestrekte hoogveengebieden die kenmerkend waren voor oostelijk Nederland. Zij overleefden dankzij hardnekkig ongunstige condities voor turfwinning en landbouwontwikkeling, hoewel overal het nodige pionierswerk heeft plaatsgevonden. Momenteel worden dergelijke gebieden niet meer direct fysiek bedreigd, maar indirect, door stikstofdepositie, verdroging en klimaatverandering. Op de korte termijn kan alleen de verdroging gericht bestreden worden. Maar ondanks het belang voor de natuurdoelstellingen in Nederland tasten we nog tamelijk in het duister als het gaat om het voorspellen van het hydrologische effect van vernattingsmaatregelen. Voor het Wierdense Veld, een hoogveenrestant dat zich heeft gehandhaafd op schijnspiegels, hebben we aan het beschikbare palet aan voorspeltechnieken één toegevoegd. Het concept is nog vatbaar voor verbetering, waartoe ik iedereen van harte uitnodig.

Flevoland beschikt over een unieke grondwatervoorraad van uitzonderlijke kwaliteit. De provincie heeft voor de ontwikkeling van nieuw drinkwaterbeleid nader onderzoek laten verrichten naar de grondwatervoorraad als bron voor de drinkwatervoorziening. Uit het onderzoek blijkt dat de boringsvrije zone in Zuidelijk Flevoland naar verwachting nog enige ruimte biedt voor extra grondwateronttrekking om de groeiende drinkwatervraag op te vangen. De grenzen van een duurzame benutting van het grondwater komen echter in zicht.

Als bouwsteen voor het drinkwaterbeleid in Flevoland is de omvang, de dynamiek en de robuustheid van de voorraad zoet grondwater onder Zuidelijk en Oostelijk Flevoland onderzocht. Daarmee is inzicht verkregen in de effecten die exploitatie van zoet grondwater heeft op deze voorraad en op verdrogingseffecten in grondwaterafhankelijke natuurgebieden in Flevoland en omliggende provincies. Het onderzoek gaat met name in op de volgende vragen: 1. Wat is de winningsruimte onder Flevoland in het licht van verdrogingseffecten onder natuurgebieden in Flevoland en de omliggende provincies? 2. Wat is de winningsruimte onder Flevoland in het licht van het verziltingsrisico? 3. Wat zijn de gevolgen van het benutten van de winningsruimte voor de zoetwatervoorraad onder Flevoland? 4. Wat is de relatie met winningen in Gelderland en Utrecht? 5. Wat is de kwetsbaarheid voor antropogene beïnvloeding van het onttrokken water, afhankelijk van de winlocatie?

Schattingen van de verdamping, zoals worden berekend met het NHI en met regionale grondwatermodellen, blijken sterk te verschillen met schattingen die gebaseerd zijn op veldobservaties. Vooral in de zomermaanden blijkt de berekende droogtestress slecht te corresponderen met onafhankelijke methoden om de actuele verdamping te bepalen. De hydrologische modellen zijn onderling redelijk unaniem in de toedeling van verdampingsreductie: die hanteren dan ook globaal het zelfde concept voor de berekening hiervan. Schattingen van de actuele verdamping uit satellietbeelden en uit veldmetingen met de eddy-correlatiemethode zijn onderling ook consistent. De vergelijkingsresultaten tussen de verschillende methoden roept om nader onderzoek om de verschillen te verklaren en om uiteindelijk tot een sluitender concept voor het berekenen van de actuele verdamping te komen. Verdamping is uiteindelijk na neerslag de belangrijkste term in de waterbalans waarop ons waterbeheer is gestoeld.

Mozambique werd in 2001 getroffen door grote overstromingen. In Nante, een landbouwgebied aan de rivier de Licungo, zijn toen onder andere dijken en wegen vernietigd. Na de overstromingen begonnen vrij snel herstelwerkzaamheden, die ervoor moeten gaan zorgen dat deze regio een belangrijk rijstproductiegebied wordt. Een duurzame watervoorziening is hiervoor een belangrijke voorwaarde. Om inzicht te krijgen in de waterhuishouding is een hydrologische studie uitgevoerd van dit deel van het stroomgebied van de Licungo. Hieruit blijkt dat het irrigatiesysteem onder vrij verval gevoed kan worden door de rivier; een haalbaar en goedkoop alternatief voor het installeren van een nieuw pomphuis.

Filtrates from crushed Moringa oleifera seeds were tested for their effects on growth and Photosystem II efficiency of the common bloom-forming cyanobacterium Microcystis aeruginosa. M. aeruginosa populations exhibited good growth in controls and treatments with 4- and 8-mg crushed Moringa seeds per liter, having similar growth rates of 0.50 (±0.01) per day. In exposures of 20- to 160-mg crushed Moringa seeds L-1, growth rates were negative and on average -0.23 (±0.05) .day-1. Presumably, in the higher doses of 20- to 160-mg crushed seeds per liter, the cyanobacteria died, which was supported by a rapid drop in the Photosystem II efficiency (FPSII), while the FPSII was high and unaffected in 0, 4, and 8 mg L-1. High-density populations of M. aeruginosa (chlorophyll-a concentrations of ~270 µg L-1) were reduced to very low levels within 2 weeks of exposure to =80-mg crushed seeds per liter. At the highest dosage of 160 mg L-1, the FPSII dropped to zero rapidly and remained nil during the course of the experiment (14 days). Hence, under laboratory conditions, a complete wipeout of the bloom could be achieved. This is the first study that yielded evidence for cyanobactericidal activity of filtrate from crushed Moringa seeds, suggesting that Moringa seed extracts might have a potential as an effect-oriented measure lessening cyanobacterial nuisance.

Contains fulltext : 75256.pdf (publisher's version ) (Open Access)