Search

Küresel iklim değişikliği ile kuraklık ve taşkın gibi doğal afetlerde artış gözlenmiştir. Bu nedenle literatürde kuraklık, taşkın gibi doğal afetler üzerine birçok çalışma mevcuttur. Bu çalışmada genel olarak iklim yönünden kurak bir bölge olan Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Batman ilinde çeşitli kuraklık indisleri ile kuraklık analizi yapılmıştır. Sadece yağış verilerini dikkate alan Normalin Yüzdesi İndisi (NYİ), Modifiye Fournier İndisi (MFİ) ve Standartlaştırılmış Yağış İndisi (SYİ) ile; yağış ve sıcaklık verilerini birlikte dikkate alan De Martonne-Gotmann İndisi (DMGİ) ve Bagnauls-Gaussen İndisine (BGİ) göre analizler yapılmıştır. Bu analizlerde Batman iline ait 1988-2018 yılları arası Meteoroloji Bölge Müdürlüğünden temin edilen 31 yıllık sıcaklık ve yağış verileri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, beş yöntemin sonuçlarının birebir uyuşmadığı görülmüştür. NYİ indisine göre; 23 yılın normal, 1 yılın hafif kurak, 5 yılın orta kurak ve 2 yılın şiddetli kurak olduğu, MFİ indisine göre; 4 yılın çok az yağışlı, 18 yılın az yağışlı, 8 yılın orta yağışlı ve 1 yılın yüksek yağışlı olduğu, SYİ indisine göre; 1 yıl aşırı yağışlı, 1 yıl çok yağışlı, 4 yıl orta yağışlı, 11 yıl hafif yağışlı, 8 yıl hafif kurak, 3 yıl orta kurak, 3 yıl çok kurak olduğu, DMGİ indisine göre; 10 yılın yarı kurak-nemli arası, 21 yılın yarı kurak olduğu ve BGİ indisine göre ise tüm yılların çok kurak olduğu tespit edilmiştir. Makalede Standartlaştırılmış Yağış İndisi (SYİ) ile yıllık analizlerin yanında mevsimlik analizler de yapılmıştır. Bazı yöntemlerin analiz sonuçlarının SURFER haritalama programıyla kontur haritaları da çıkarılıp görselleştirilmiştir., Natural disasters such as drought and flood along with global climate change, have increased in recent years. Therefore, there are many studies on drought and flood in the literature. In this study, they have been made drought analysis with various drought indices in Batman province located Southeastern Anatolia Region of Turkey which is generally an arid region in terms of climate. They were made analyses for Batman province with Percent of Normal Index (PNI), Modified Fournier Index (MFI) and Standardized Precipitation Index (SPI) that only takes into account the rainfall data and with De Martonne-Gotmann Index (DMGI) and Bagnauls-Gaussen Index (BGI), which take into account the rainfall and the temperature data together. 31-years of temperature and precipitation data between 1988 and 2018 belong to Batman province obtained from the Meteorology Regional Directorate were used in these analyses According to the analysis results, it was seen that the results of the five methods did not match exactly. According to the PNI; 23 years are normal, 1 year mildly arid, 5 years moderately arid and 2 years severely dry. According to the MFI; 4 years are very little rain, 18 years’ little rain, 8 years’ moderate precipitation and 1-year high rainfall. According to the SPI;1 year was excessive rainfall, 1-year heavy rainfall, 4 years’ moderate precipitation,11 years lightly rainy,8 years mildly arid, 3 years moderately arid and 3 years very dry. According to the DMGI; 10 years are between semi-arid- humid, 21 years semi-arid. According to the BGI has been determined that all years are very dry. In the article, in addition to the annual analyses with the Standardized Precipitation Index seasonal analyses were also made. Contour maps of the analysis results for some methods were also visualized with the SURFER mapping program.

The global climate change (GCC) has occupied theworld’s attention in the last few decades. It has serious impacts on all aspects of the life (i.e. ecology, energy,global economy, etc.)It directed the scientists, politicians and non-governmentalcivil society organizations towards adaptation, mitigation and combat with theproblem. It has signed for this purpose both United Nations FrameworkConvention on Climate Change (UNFCCC) and Kyoto Protocol (KP) have been signedin 1992 and 1997, respectively. In this study, by considering a medium-termtarget, the impact percentage of the USA on global climate change is projectedapproximately as 20% for the year 2030. In this content, the financialobligations due to Kyoto Protocol of USA with the cost of natural disasters onUSA economy is compared. In thiscomparison, It has been considered only financial damages of natural disasters. It has notconsidered the human deaths. As a result, if USAapprove the protocol and fulfill the financial obligations arising from Kyoto Protocol;it can reached to conclude that USA will have more profits on the long run., Küresel İklim değişikliği ve insan kaynaklı seragazı salımlarının neden olduğu kabul edilen küresel ısınma, 1990 yılından beridünya gündemini ciddi olarak meşgul eden bir konudur. İklim değişikliğininekolojiye, ekonomiye, canlı hayatına olan olumsuz etkisi, küresel düzeyde bilimadamlarını araştırma yapmaya, hükümetleri tedbir almaya ve sivil toplumörgütlerini gönüllü mücadeleye itmektedir. Bunların sonucunda 1992 yılında,Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) ve bukapsamda 1997 yılında Kyoto Protokol’ü imzalanmış, Hükümetlerarası İklimDeğişikliği Paneli (HAİDP) periyodik olarak yapılıp raporlar yayınlanmıştır. Buçalışmada; ABD için, orta ölçekli bir hedef olan 2030 yılında küresel ısınmayakatkısı yaklaşık %20 olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda, ABD’nin küresel iklimdeğişikliği nedeniyle uğramış olduğu doğal afetlerin maliyeti ile KyotoProtokolü’nü onayladığı takdirde altına gireceği mali yükümlülükkarşılaştırılmıştır. Karşılaştırmada, doğal afetlerin sadece mali zararlarıdikkate alınmış, can kayıpları hesaplamalara katılmamıştır. Bu zararların daancak ABD’ye düşen %20’si (salım oranında) dikkate alınmıştır. Sonuç olarak,ABD’nin protokolü imzalaması ve Kyoto Protokolü’ne taraf ülkeler ile birlikteyükümlülüklerini yerine getirmesi halinde uzun vadede daha kazançlı çıkacağısöylenebilir.

Küresel iklim değişikliği, 1990 yılından beri dünya gündemini ciddi olarak meşgul eden bir konudur. Problemin atmosferi, yeryüzünü ve okyanusu etkileyen hayati önemi itibariyle, meteoroloji uzmanlarını, çiftçileri, politikacılar ve yerel yöneticileri ve daha birçok alandan insanı ilgilendirmektedir. Bu durum, uluslararası toplumu mücadeleye yönlendirip, bilim adamlarını araştırma yapmaya, hükümetleri tedbir almaya ve sivil toplum örgütlerini gönüllü mücadeleye itmiştir. Bunların sonucunda 1992 yılında, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) ve bu kapsamda 1997 yılında Kyoto Protokolü imzalanmış, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) periyodik olarak yapılıp raporlar yayınlanmıştır. Bu yüzden birçok meslek grubundan uzman bu konuda sayısız çalışma yapmıştır. Bu çalışmada ilk olarak küresel iklim değişikliğinin ne olduğu ve neyin iklim değişikliğine neden olduğu sorularına cevaplar araştırılmıştır. Daha sonra, küresel iklim değişikliği hakkındaki kapsamlı çalışmalar geniş özetleri verilerek incelenmiştir. Son olarak bu çalışmada asıl hedef olan literatürdeki çalışmalar amaçlarına göre sınıflandırılmış ve tarafsız bir şekilde incelenip, çıkarımlar yapılmıştır. Çalışmanın ilgililere özellikle konuya ilişkin literatürün taranmasında faydası olması beklenmektedir. Anahtar Kelimeler: Küresel iklim değişikliği, literatürde iklim değişikliği, küresel ısınma, sera gazları, hava kirliliği. In the last few decades (especially since 1990), due to the potentially serious impacts upon the atmosphere, earth, and ocean, the climate change issue become internationally disputable subject among climatologists, atmospheric researchers, oceanographers, hydro-meteorologists, agriculturalists, in particular, local administrators in addition to politicians, as well as the people at different aspects of the life. This situation directs scientists to research and to take measures by the governments and voluntarily combating social organizations. Finally, United Nations Framework Climate Change Convention (UNFCCC) and then Kyoto Protocol were signed in 1992 and 1997, respectively. Paralleling to the protocols, Intergovernmental Panels on Climate Change (IPCC) were organized and their reports were published. Many professional institutions have organized a great number of technical, scientific, and politic meetings, work-shop, and panel on this subject. These studies are needed to be classified and assessed. In this current study firstly, the answers of two essential questions are investigated: 1) what is the global climate change?, and 2) what are its main causes? Secondly, the comprehensive studies made on the problem are summarized and examined. Finally, these studies were classified according to their goals, were investigated in an impartial manner and inferences were made. It is hoped that, this study will particularly help the researchers in the screening of the literature about climate change studies. Key Words: Global climate change, climate change in the literature, global warming, greenhouse gases, weather pollution.

The global climate change (GCC) has occupied the world’s attention in the last few decades. It has serious impacts on all aspects of the life (i.e. ecology, energy, global economy, etc.)It directed the scientists, politicians and non-governmental civil society organizations towards adaptation, mitigation and combat with the problem. It has signed for this purpose both United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) and Kyoto Protocol (KP) have been signed in 1992 and 1997, respectively. In this study, by considering a mediumterm target, the impact percentage of the USA on global climate change is projected approximately as 20% for the year 2030. In this content, the financial obligations due to Kyoto Protocol of USA with the cost of natural disasters on USA economy is compared. In this comparison, It has been considered only financial damages of natural disasters. It has not considered the human deaths. As a result, if USA approve the protocol and fulfill the financial obligations arising from Kyoto Protocol; it can reached to conclude that USA will have more profits on the long run., Küresel İklim değişikliği ve insan kaynaklı sera gazı salımlarının neden olduğu kabul edilen küresel ısınma, 1990 yılından beri dünya gündemini ciddi olarak meşgul eden bir konudur. İklim değişikliğinin ekolojiye, ekonomiye, canlı hayatına olan olumsuz etkisi, küresel düzeyde bilim adamlarını araştırma yapmaya, hükümetleri tedbir almaya ve sivil toplum örgütlerini gönüllü mücadeleye itmektedir. Bunların sonucunda 1992 yılında, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) ve bu kapsamda 1997 yılında Kyoto Protokol’ü imzalanmış, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (HAİDP) periyodik olarak yapılıp raporlar yayınlanmıştır. Bu çalışmada; ABD için, orta ölçekli bir hedef olan 2030 yılında küresel ısınmaya katkısı yaklaşık %20 olarak hesaplanmıştır. Bu kapsamda, ABD’nin küresel iklim değişikliği nedeniyle uğramış olduğu doğal afetlerin maliyeti ile Kyoto Protokolü’nü onayladığı takdirde altına gireceği mali yükümlülük karşılaştırılmıştır. Karşılaştırmada, doğal afetlerin sadece mali zararları dikkate alınmış, can kayıpları hesaplamalara katılmamıştır. Bu zararların da ancak ABD’ye düşen %20’si (salım oranında) dikkate alınmıştır. Sonuç olarak, ABD’nin protokolü imzalaması ve Kyoto Protokolü’ne taraf ülkeler ile birlikte yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde uzun vadede daha kazançlı çıkacağı söylenebilir.

Küresel iklim değişikliği hayati önemi itibariyle her kesimden insanı ilgilendiren ve son yirmi yılda üzerinde ciddi olarak çalışılan bir konudur. İklim değişikliği ile mücadele etmek için uluslararası sözleşmeler ve protokoller imzalanmış, konu ile ilgili mevzuatlar hazırlanmış, programlar geliştirilmiş, paneller ve çeşitli bilimsel etkinlikler düzenlenmiştir. Tüm bu çabaların sonucunda, bu problemin etkilerini en aza indirmek için “iklim değişikliğini önleme” ve “iklim değişikliğine uyum” başlıkları ön plana çıkmıştır.İklim değişikliğini tamamen önlemenin mümkün olmadığı anlaşılınca uyum konusu daha da önem kazanmıştır.İklim değişikliğine uyum bir süreç olup bu süreç, iklim değişikliğinin zararlarından en az etkilenmesini sağlamak olarak tanımlanabilir.Diğer taraftan iklim değişikliğinin bir bölgede zararlı etkileri olurken, bir başka bölgede olumlu etkileri olabilmektedir.Ya da bir bölgede doğrudan olumlu etkileri olabilmektedir. İklim değişikliğinin olumsuz etkileri üzerinde yapılmış çok sayıda çalışma literatürde mevcuttur.Ancak olumlu etkileri üzerinde basılı çalışma sayısının yetersiz olduğu mevcut literatürden anlaşılmaktadır.Bu çalışmanın amacı bu alandaki eksikliği bir nebze gidermektir.Bu düşünceden hareketle bu çalışmada iklim değişikliğinin olumlu etkilerinin olup olmadığı araştırılmış ve olumlu etkiler uyum kapsamında değerlendirilmiştir., In the last few decades, the global climate change (GCC) is a topic, which has occupied the world‟s attention. The climate change has serious impacts on all aspects of the life (i.e. ecology, health, energy, global economy etc.). That is why the scientists in different disciplines, politicians, the experts of various fields, and non-governmental organizations are interested in this issue. It is possible to say today that fighting against the problem and its expected consequences are vitally required. Kyoto Protocol (KP), United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), International Panel of Climate Change (IPCC) and many scientific researches try to determine, project and model of the global climate change and its expected results are performed due to such a reflex. All strives have the goal to prevent the global climate change or to propose any adaptation ways. It is almost clear that it is impossible to prevent completely the new climate conditions in the short term. The researchers indicate that the human will be unsuccessful in their strives on decreasing the greenhouse gases in the atmosphere. At least the success will take a long time. It is stated that decades are required to reduce the carbon dioxide concentration in the atmosphere. Also Ralston (2012) says that carbon dioxide is released once more into the atmosphere, it remains in the atmosphere for 100 years. Victor et al. (2009) indicates that to keep global warming constant with its current situation, 60-80% of the emissions should be reduced. On the other hand, Urpelain (2012) argues that the humanity failed in deciding on reducing the carbon emissions. In this case, it is possible to say that the human has no reliable, applicable, and sustainable ways against global climate change except adaptation. Adaptation can be described as the initiatives performed to be less affected from the negative effects of climate change. It is well known that the global climate change has negative effects in a region whereas it has directly or indirectly positive effects on another one. There is a lot of published study performed on negative effects of climate change in the literature. However, there are only a few works made on positive effects of climate change. One of the main aims of this study is to fulfil the lack of such studies in this field. So, the positive effects of the climate change has been researched and presented in the study for clarifying better adaptation ways. With this consideration, more published works are performed on the positive effects of global climate change. However, less published works are available about the negative effects of global climate change. In this study relevant literature are cited, abstracted, and briefly explained. Furtheremore, some strategies about adaptation to the climate change are presented. It is concluded that global climate change has several positive effects together with the negative effects on the environment. On the other hand, it is possible to convert some of the negative effects to positive results.

Küresel iklim değişikliği hayati önemi itibariyle her kesimden insanı ilgilendiren ve son yirmi yılda üzerinde ciddi olarak çalışılan bir konudur. İklim değişikliği ile mücadele etmek için uluslararası sözleşmeler ve protokoller imzalanmış, konu ile ilgili mevzuatlar hazırlanmış, programlar geliştirilmiş, paneller ve çeşitli bilimsel etkinlikler düzenlenmiştir. Tüm bu çabaların sonucunda, bu problemin etkilerini en aza indirmek için “iklim değişikliğini önleme” ve “iklim değişikliğine uyum” başlıkları ön plana çıkmıştır.İklim değişikliğini tamamen önlemenin mümkün olmadığı anlaşılınca uyum konusu daha da önem kazanmıştır.İklim değişikliğine uyum bir süreç olup bu süreç, iklim değişikliğinin zararlarından en az etkilenmesini sağlamak olarak tanımlanabilir.Diğer taraftan iklim değişikliğinin bir bölgede zararlı etkileri olurken, bir başka bölgede olumlu etkileri olabilmektedir.Ya da bir bölgede doğrudan olumlu etkileri olabilmektedir. İklim değişikliğinin olumsuz etkileri üzerinde yapılmış çok sayıda çalışma literatürde mevcuttur.Ancak olumlu etkileri üzerinde basılı çalışma sayısının yetersiz olduğu mevcut literatürden anlaşılmaktadır.Bu çalışmanın amacı bu alandaki eksikliği bir nebze gidermektir.Bu düşünceden hareketle bu çalışmada iklim değişikliğinin olumlu etkilerinin olup olmadığı araştırılmış ve olumlu etkiler uyum kapsamında değerlendirilmiştir. In the last few decades, the global climate change (GCC) is a topic, which has occupied the world‟s attention. The climate change has serious impacts on all aspects of the life (i.e. ecology, health, energy, global economy etc.). That is why the scientists in different disciplines, politicians, the experts of various fields, and non-governmental organizations are interested in this issue. It is possible to say today that fighting against the problem and its expected consequences are vitally required. Kyoto Protocol (KP), United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), International Panel of Climate Change (IPCC) and many scientific researches try to determine, project and model of the global climate change and its expected results are performed due to such a reflex. All strives have the goal to prevent the global climate change or to propose any adaptation ways. It is almost clear that it is impossible to prevent completely the new climate conditions in the short term. The researchers indicate that the human will be unsuccessful in their strives on decreasing the greenhouse gases in the atmosphere. At least the success will take a long time. It is stated that decades are required to reduce the carbon dioxide concentration in the atmosphere. Also Ralston (2012) says that carbon dioxide is released once more into the atmosphere, it remains in the atmosphere for 100 years. Victor et al. (2009) indicates that to keep global warming constant with its current situation, 60-80% of the emissions should be reduced. On the other hand, Urpelain (2012) argues that the humanity failed in deciding on reducing the carbon emissions. In this case, it is possible to say that the human has no reliable, applicable, and sustainable ways against global climate change except adaptation. Adaptation can be described as the initiatives performed to be less affected from the negative effects of climate change. It is well known that the global climate change has negative effects in a region whereas it has directly or indirectly positive effects on another one. There is a lot of published study performed on negative effects of climate change in the literature. However, there are only a few works made on positive effects of climate change. One of the main aims of this study is to fulfil the lack of such studies in this field. So, the positive effects of the climate change has been researched and presented in the study for clarifying better adaptation ways. With this consideration, more published works are performed on the positive effects of global climate change. However, less published works are available about the negative effects of global climate change. In this study relevant literature are cited, abstracted, and briefly explained. Furtheremore, some strategies about adaptation to the climate change are presented. It is concluded that global climate change has several positive effects together with the negative effects on the environment. On the other hand, it is possible to convert some of the negative effects to positive results.

Sera gazları olarak bilinen ; SO2 (Kükürtdioksit), NOX (Azotoksitler), CO (Karbonmonoksit), CO2 (Karbondioksit), PM10 (partiküler madde), CFCs (Kloroflorokarbonlar) vd. gibi gazların dünya yüzeyinden yansıyan ultraviyole ışınları tutarak, bu ışınların atmosferden uzaklaşmalarına engel olup ısınmaya neden oldukları bilinen bir gerçektir. Kış aylarında fosil yakıt tüketimi arttığından, bu gazların kış aylarında havadaki oranlarında artış gözükür. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan Batman, hava kirliliği ve aşırı sıcaklıklar ile dikkat çeken bir ilimizdir. Bu bağlamda bu çalışmada, Batman’ın hava kirliliği batmanın sıcaklık değerlerini tetikliyor mu? sorusuna cevap bulmaya çalıştık. Batman’ da yukarıda sayılan gazlardan SO2 ve PM10 gazları 2005 yılından itibaren ölçülmektedir. Yapılan istatistiki veri araştırması sonucunda , SO2 ölçüm değerleri normal sınırlar dahilinde olduğu görülmüştür. PM10 değerlerinin ise genel olarak hep sınır değerlerin üzerinde ölçüldüğü ve hatta bazı dönemler ölçüm sonuçlarından Batman’ın en kirli il olduğu tespit edilmiştir. Burada, Batman’ın kış ayları, kış sezonu, Ekim ve Mart ayları aylık sıcaklık değerlerinin ortalaması ile kış ayları, kış sezonu, Ekim ve Mart ayları PM10 ve SO2 değerlerinin ortalaması karşılaştırılmış ve değerlendirilmiştir. Bulunan sonuçlar gösterdi ki, kış aylarından Şubat ayı PM10 ortalamaları ile Şubat ayı aylık ortalama sıcaklık değerleri arasında 0,865 gibi yüksek bir ilişki vardır. Özellikle, Batman’ın Ekim ayı PM10 değerlerinde aşırı artış göstermesi dikkat çekmiştir. Bu karşılaştırmalar tablo halinde gösterilip incelenmiştir., SO2(Sulphurdioxide), NOx(Nitrogenoxides), CO(Carbonmonoxide), CO2(Carbondioxide), PM10(Particulate matter), CFCs(Clorofluorinecarbones) etc. are known as greenhouse gases. This gases hold ultraviolet rays reflected from earth’s surface and so earth’s surface heats. In winter months, It increase the rate of this gases in weather. Because, It is used very more fossil fuel in winter months. Batman city is in southeast region in Turkey. This city is known with air pollution and extreme temperatures. In this study, is air pollution of Batman city increasing the temperature values? We will find a answer to this guestion. From this greenhouse gases, SO2 and PM10 are measuremented since 2005. We understand with statistical datas that, SO2 values are in normal border. PM10 values are above of normal values. It was understand that, PM10 values of Batman is highest values of Turkey. Herein, average monthly PM10 and SO2 values the winter months, the winter season, the months of October and March with average monthly temperature values the winter months, the winter season, the months of October and March were compared and were evaluated. It was seen that, There is a high correlation between PM10 values with average monthly temperature values in February. Especially, it was seen an important increase in PM10 values in October. This values were showed in a table and were examined

Dams are constructed for various purposes eg; energy production, flood control and stream regulation but, they have both positive and negative effects on the environment. The most important effect can be defined as the regional climate change. In this study, the regional climate change were investigated for Batman city after the construction of ILISU dam Which is fourth biggest HPP of Turkey To understand the this change, the climate data for Batman and Diyarbakir which is nearby city were compared using linear regression analysis and the regression coefficients were found as, 0.993, 0.852, 0.812for monthly average temperature, monthly average evaporation and monthly average relative humidity respectively. A high similarity was obtained between two cities. Karakaya and Kralkizi dams were constructed in 1997 and there has been a climate change in Diyarbakir. Therefore the change in the climate data before and after 1997 in Diyarbakir was applied to Batman city to understand the future climate data in Batman after the construction of ILISU dam. The graphs for climate data for next few years were obtained., Sulama, enerji,taşkın kontrolü,akarsu düzenlemesi vb. gibi birçok amaç için yapılabilen barajların ekoloji üzerine olumlu veya olumsuz etkileri bilinmektedir. Bu etkilerin şüphesiz en önemlilerinden biri de bölge ikliminde meydana gelen değişimdir. Bu değişimi incelemek ve henüz inşası bitirilmemiş Türkiyede 4. Büyük HES olma özelliğini taşıyan Ilısu Barajı’nın inşaatının bitiminden sonraki yıllar için geleceğe yönelik Batman ilinin önemli iklim verilerini elde etmek için aynı bölge iklimine sahip, Diyarbakır ile Batman illeri iklim verileri Lineer regresyon yöntemiyle karşılaştırılmış. Aylık Ortalama Sıcaklığın(Co) regresyon katsayısı (R2)0,993, aylık ortalama buharlaşma(mm)’nın regresyon katsayısı (R2)0,852,aylık ortalama nisbi nemin (%) regresyon katsayısı (R2)0,812 çıkmıştır. Bu iklimsel uyumdan dolayı 1997 yılında Diyarbakır’da inşası tamamlanan Karakaya ve Kralkızı barajları öncesi ve sonrası iklim verilerindeki değişim Batman’a uygulanıp Ilısu barajının inşasının tamamlanmasından sonraki (2014 yılından sonra) iklim verileri tahmini yapılmış, grafikleri çizilmiştir.

Sulama, enerji,taşkın kontrolü,akarsu düzenlemesi vb. gibi birçok amaç için yapılabilen barajların ekoloji üzerine olumlu veya olumsuz etkileri bilinmektedir. Bu etkilerin şüphesiz en önemlilerinden biri de bölge ikliminde meydana gelen değişimdir. Bu değişimi incelemek ve henüz inşası bitirilmemiş Türkiyede 4. Büyük HES olma özelliğini taşıyan Ilısu Barajı’nın inşaatının bitiminden sonraki yıllar için geleceğe yönelik Batman ilinin önemli iklim verilerini elde etmek için aynı bölge iklimine sahip, Diyarbakır ile Batman illeri iklim verileri Lineer regresyon yöntemiyle karşılaştırılmış. Aylık Ortalama Sıcaklığın(Co) regresyon katsayısı (R2)0,993, aylık ortalama buharlaşma(mm)’nın regresyon katsayısı (R2)0,852,aylık ortalama nisbi nemin (%) regresyon katsayısı (R2)0,812 çıkmıştır. Bu iklimsel uyumdan dolayı 1997 yılında Diyarbakır’da inşası tamamlanan Karakaya ve Kralkızı barajları öncesi ve sonrası iklim verilerindeki değişim Batman’a uygulanıp Ilısu barajının inşasının tamamlanmasından sonraki (2014 yılından sonra) iklim verileri tahmini yapılmış, grafikleri çizilmiştir., Dams are constructed for various purposes eg; energy production, flood control and stream regulation but, they have both positive and negative effects on the environment. The most important effect can be defined as the regional climate change. In this study, the regional climate change were investigated for Batman city after the construction of ILISU dam Which is fourth biggest HPP of Turkey To understand the this change, the climate data for Batman and Diyarbakir which is nearby city were compared using linear regression analysis and the regression coefficients were found as, 0.993, 0.852, 0.812for monthly average temperature, monthly average evaporation and monthly average relative humidity respectively. A high similarity was obtained between two cities. Karakaya and Kralkizi dams were constructed in 1997 and there has been a climate change in Diyarbakir. Therefore the change in the climate data before and after 1997 in Diyarbakir was applied to Batman city to understand the future climate data in Batman after the construction of ILISU dam. The graphs for climate data for next few years were obtained.

Su kalitesini belirleyen en önemli parametre çözünmüş oksijen miktarıdır. Çözünmüş oksijen miktarı suda yaşayan canlı yaşamı için hayati öneme sahiptir. Su içerisinde çözünmüş oksijen konsantrasyonunu azaltıcı birçok doğal, biyolojik ve kimyasal olay meydana gelir. Bu biyolojik olay ve kimyasal reaksiyonlarda oksijen kullanılır. Bu nedenle sudaki çözünmüş oksijen miktarı azalır. Normal şartlar altında akarsularda birkaç kilometrede meydana gelebilecek oksijen transferi, hidrolik yapılarla hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir. Hidrolik yapılarla akım içerisine çok sayıda hava kabarcığı aktarılır. Bu hava kabarcıkları sayesinde oksijen transferi için yüzey alanı artar ve oksijen transferi kolaylıkla gerçekleşir.Son yıllarda, inşaat mühendisliğindeki bilgisayarlı hesaplamalarda yapay zeka uygulamaları ilk sırayı almıştır. Bu uygulamalar genellikle Uzman Sistemleri içermektedir. Bu çalışmada yapay zeka yaklaşımlarından biri olan, En Küçük Kareler Destek Vektör Makineleri incelenmiş ve üç uygulama sunulmuştur. Yapılan En Küçük Kareler Destek Vektör Makineleri uygulamaları ile ince kenarlı üçgen savaklarda hava giriş ve havalandırma verimi, basamaklı kaskatlarda akım durumu ve havalandırma verimi ve serbest yüzeyli kapaklı konduitlerde havalandırma verimi modellenmiştir. Ayrıca, serbest yüzeyli kapaklı konduitlerde havalandırma verimi, Yapay Sinir Ağları ve Uyarlamalı Ağ Tabanlı Bulanık Çıkarım Sistemi ile modellenip, elde edilen sonuçlar En Küçük Kareler Destek Vektör Makineleri sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlarla, En Küçük Kareler Destek Vektör Makineleri hesaplamalarının inşaat mühendisliğinde karar verme ve tasarım için alternatif bir çözüm olduğu gösterilmiştir. Most important water quality parameter is amount of dissolved oxygen. Amount of dissolved oxygen is vital importance for aquatic life. Concentration of dissolved oxygen is decreased with a lot of natural, biological and chemical events. In this biological events and chemical reactions oxygen is used. Therefore, amount of dissolved oxygen is decreased. The same quantity of oxygen transfer that normally would occur over several kilometers in rivers can occur quickly with hydraulic structures. A lot of air bubbles are entrained into the flow by means of hydraulic structures. This air bubbles greatly increases the surface area for oxygen transfer and so oxygen transfer occurs easily.Computation on civil engineering has concentrated primarily on artificial intelligence applications in the past few years. These applications generally involve Expert Systems. This work deals with a different artificial intelligence approach involving Least Square Support Vector Machines and three applications are presented. In these applications of Least Square Support Vector Machines, air entrainment and aeration efficiency in sharp-crested weirs, flow conditions and aeration efficiency in stepped cascades and aeration efficiency in free surface gated conduits are modeled. Moreover, aeration efficiency in free surface gated conduits are modeled with Artificial Neural Networks and Adaptive Network-Based Fuzzy Inference System and compared with the results of Least Square Support Vector Machines. It has been shown that the Least Square Support Vector Machines computation is an alternative solution for decision and design in civil engineering. 110

Son yıllarda iklim değişikliğinden kaynaklı, yağışların azalması, buharlaşma miktarının artması ve bunun da su kaynaklarının azalmasına neden olması kuraklık problemini ortaya çıkarmıştır. Kuraklığın en büyük olumsuz etkisi tatlı suyun en büyük tüketicisi olan tarım sektörü üzerinedir. Kuraklık tarım dışında da bir çok sektörü olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle bir çok araştırmacı kuraklık üzerine çalışmalar yapmaya başlamış ve bu çalışmalarla kuraklıktan etkilenen bölgeleri tespit etmiş, hatta gelecek yıllarda kuraklığın artacağı yerleri de modellemeler yaparak belirlemeye çalışmışlardır. Bu çalışmada da kuraklıktan etkilenen Güneydoğu Anadolu Bölgesinin illerinden olan Batman ve Diyarbakır illeri için 4 yöntemle kuraklık analizi yapılmıştır. Bu yöntemler Standartlaştırılmış Yağış İndisi(SYİ), Ondalıklar Kuraklık İndisi(OKİ), Keşif Kuraklık İndisi(KKİ) ve Akım Kuraklık İndisi(AKİ)’dir. Bu yöntemlerde kullanılan 31 yıllık, 1990-2020 yılları arası verilerden aylık toplam yağış verileri ve aynı dönem için KKİ yönteminde kullanılmak üzere aylık maksimum ve minimum sıcaklık verileri Meteoroloji Bölge Müdürlüğünden temin edilmiştir. AKİ yönteminde kullanılan 1990-2019 yılları arası akım değerleri Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğünden temin edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre; Batman ili için SYİ yöntemine göre 17 yılda, OKİ yöntemine göre 12 yılda, KKİ yöntemine göre 16 yılda ve AKİ yöntemine göre 13 yılda kuraklık etkisi olduğu belirlenmiştir. Diyarbakır ili için ise, SYİ yöntemine göre 17 yılda, OKİ yöntemine göre 12 yılda, KKİ yöntemine göre 18 yılda kuraklık etkisi olduğu belirlenmiştir. Analiz sonuçları her iki ilin de kuraklıktan etkilendiğini ve önlem alınması gerektiğini göstermiştir. Ayrıca bulunan sonuçlar literatürdeki çalışmalarla da karşılaştırılmıştır. Bu çalışmada çalışma alanı için yeni metodlar kullanılması nedeniyle literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir., In recent years, the decrease in precipitation due to climate change, the increase in the amount of evaporation and the decrease in water resources have revealed the problem of drought. The biggest negative impact of the drought is on the agriculture sector, which is the biggest consumer of fresh water. However, drought negatively affects many sectors other than agriculture. For this reason, many researchers have started to work on drought and have identified the regions affected by drought with these studies, and even tried to determine the places where drought will increase in the coming years by making modelling. In this study, drought analysis was carried out with 4 methods for the provinces of Batman and Diyarbakir, which are among the provinces of the Southeast Anatolian Region affected by drought. These methods are Standardised Precipitation Index (SPI), Deciles Drought Index (DDI), Reconnaissance Drought Index (RDI) and Streamflow Drought Index(SDI). The monthly total precipitation data of the 31-years between 1990-2020 data used in these methods and the monthly maximum and minimum temperature data used in the RDI method for the same period were obtained from the Meteorology Regional Directorate. Streamflow data between 1990-2019 used in the SDI method were obtained from the State Hydraulic Works Regional Directorate. According to the analysis results; It has been determined that there is a drought effect for the province of Batman in 17 years according to the SPI method, 12 years according to the DDI method, 16 years according to the RDI method and 13 years according to the SDI method. For Diyarbakir, the existence of a drought impact was discovered in 17 years according to the SPI method, 12 years according to the DDI method, and 18 years according to the RDI method. The analysis’ findings revealed that both provinces were affected by drought and precautions should be taken. In addition, the findings were compared to previous research. This research is expected to add to the literature due to the use of new methods for the study area.