Search

De discussie rondom persoonsvorming in het basisonderwijs heeft zich de afgelopen jaren vooral toegespitst op de vraag naar de meetbaarheid en daarmee de verantwoording van deze vorming. Omdat persoonsvorming een proces is dat zich ook voordoet zonder dat leerkrachten er planmatig mee bezig zijn en zonder dat het effect gemeten wordt, is het in het kader van deze verantwoording noodzakelijk om meer te begrijpen over de momenten waarop persoonsvorming zich voordoet. In dit onderzoek zijn data van een groep studenten aan de pabo verzameld en geanalyseerd om antwoord te kunnen geven op de vraag wat de basale kenmerken van deze vormingsmomenten zijn. De participanten hebben tijdens het lesgeven op bureaubladen bijgehouden op welke momenten ze ervoeren persoonsvormend te handelen in termen van de vorming van persoonlijkheid, identiteit of karakter (Elshout & Enthoven, 2021). Deze bureaubladen hebben data opgeleverd over de duur van deze momenten, de betrokkenen en de vakgebieden waarop persoonsvorming zich voordeed. Ook hebben de studenten journals bijgehouden over het ontstaan van deze momenten. Leraren in opleiding blijken tijdens een schooldag uiteenlopende momenten van persoonsvorming te ervaren. Deze momenten van persoonsvorming zijn verweven met allerlei vakinhouden maar vooral ook met vrije ruimte van leerlingen. Op basis van deze resultaten kan worden geconcludeerd dat het voor het begrijpen van de plaats en functie van persoonsvorming in het curriculum van het basisonderwijs belangrijk is meer onderzoek te doen naar de manier waarop persoonsvorming plaatsvindt, welke doelen men in het onderwijs voor deze persoonsvorming stelt en op welke manier het onderwijs verantwoording kan afleggen voor deze rol in de persoonsvorming van leerlingen.

Creative problem solving (CPS) abilities are vital in today’s rapidly changing society. Teachers play a crucial role in promoting CPS from as early as primary education. This PhD project focused on CPS in primary school students. A CPS assessment procedure was developed and four studies were conducted to gain insight into the nature of CPS in this age group, as well as to formulate implications for the assessment of CPS. The studies examined the impact of exploring knowledge and defining problems on CPS outcomes, the feasibility of solution-finding, and how students select the most creative ideas. They also explored the generalization of CPS scores across tasks and the impact of raters and tasks on these CPS scores. In addition, the studies investigated the nature of CPS in primary school students by focusing on the CPS process and product. Lastly, it was examined whether elementary school teachers could assess students’ CPS abilities in absolute and relative ways. The findings showed that exploring knowledge and defining problems could assist primary school students in generating more and more original ideas. Furthermore, students were able to identify their most creative ideas. The studies also indicated that primary school students possess CPS abilities, but a comprehensive understanding of a student’s CPS abilities requires multiple tasks and raters. Relative assessments of CPS may yield reliable scores, whereas absolute assessments are more difficult to generalize across tasks. Teachers were quite able to assess CPS, in a relative way. The studies' results have not only provided relevant implications for education but also have opened up novel areas of investigation

Creative problem solving (CPS) abilities are vital in today’s rapidly changing society. Teachers play a crucial role in promoting CPS from as early as primary education. This PhD project focused on CPS in primary school students. A CPS assessment procedure was developed and four studies were conducted to gain insight into the nature of CPS in this age group, as well as to formulate implications for the assessment of CPS. The studies examined the impact of exploring knowledge and defining problems on CPS outcomes, the feasibility of solution-finding, and how students select the most creative ideas. They also explored the generalization of CPS scores across tasks and the impact of raters and tasks on these CPS scores. In addition, the studies investigated the nature of CPS in primary school students by focusing on the CPS process and product. Lastly, it was examined whether elementary school teachers could assess students’ CPS abilities in absolute and relative ways. The findings showed that exploring knowledge and defining problems could assist primary school students in generating more and more original ideas. Furthermore, students were able to identify their most creative ideas. The studies also indicated that primary school students possess CPS abilities, but a comprehensive understanding of a student’s CPS abilities requires multiple tasks and raters. Relative assessments of CPS may yield reliable scores, whereas absolute assessments are more difficult to generalize across tasks. Teachers were quite able to assess CPS, in a relative way. The studies' results have not only provided relevant implications for education but also have opened up novel areas of investigation

Keynote over muziekonderwijs bij het 40-jarig jubileum van Instrumentale Muzikale Vorming ion de gemeente Opsterland.

Dit rapport beschrijft een ontwerpgericht onderzoek waarin de aanpak ‘Leraren als leesbevorderaars’ centraal staat. De aanpak heeft als doel om de leesmotivatie, het leesgedrag, de kennis van (recente) jeugdboeken en de deskundigheid van leraren op het gebied van leesbevordering te vergroten. Zo worden leraren in staat gesteld om leerlingen te enthousiasmeren voor lezen en om hen passende boeken aan te raden.

Dit rapport beschrijft een ontwerpgericht onderzoek waarin de aanpak ‘Leraren als leesbevorderaars’ centraal staat. De aanpak heeft als doel om de leesmotivatie, het leesgedrag, de kennis van (recente) jeugdboeken en de deskundigheid van leraren op het gebied van leesbevordering te vergroten. Zo worden leraren in staat gesteld om leerlingen te enthousiasmeren voor lezen en om hen passende boeken aan te raden.

Introduction: The notion of autonomy in Self-Determination Theory is at the core of intrinsically motivated learning, and fulfilment of the need for autonomy is essential for thriving at school. Therefore teacher-provided autonomy support has grown into a key concern in educational research. In the present study into primary school music education, the notion of creative autonomy support is introduced. Research into autonomy support is typically focused on verbal interaction. However, from an enactive perspective, teachers’ gesturing, bodily movement, facial expression, and musical action form an integral part of the socially situated interaction in music lessons, inherently involving autonomy support. In the present study, a distinction is made between creative verbal autonomy support and creative musical and non-verbal autonomy support. Methods: Applying a process-based time-serial methodology, rooted in a Complex Dynamic Systems and Enactive perspective, the effects of an intervention with Video Feedback Coaching for teachers were investigated. Video data of 105 music lessons of 18 teachers (intervention and control condition) from six primary schools was gathered, to examine teachers’ creative autonomy support at both the individual and group level. Results: The findings show that teachers in the intervention condition, compared to the control group, achieved a meaningful increase in their ability to offer creative autonomy support verbally. Teachers also showed development for the non-verbal and musical aspects of offering creative autonomy support. However, particularly for offering higher-level creative autonomy support in the non-verbal and musical mode, significant results were found for less than half of the intervention teachers. Discussion: These results underline the importance of embracing and studying the bodily dimension as an integral part of teacher autonomy support, aimed at emergence of students’ musical creativity, in primary school music education and in teacher training. We explain how these results might be relevant for autonomy enhancing musical activities in vulnerable groups.

Background: Motivation for physical education (PE) is considered an important factor for the development of children’s physical skills during PE. According to self-determination theory, satisfaction of the psychological needs of autonomy, relatedness, and competence is related to higher levels of autonomous motivation, and lower levels of controlled motivation. To get a better insight into these relations, the present study examines whether satisfaction of the psychological needs is predictive of fundamental motor skills (FMS) and PE-related skills, both directly, and indirectly (via motivation, i.e. ‘the motivational sequence’). As PE-related skills are more representative to the skills that are generally practiced during PE, the strongest relations are expected for these types of skills.Method: In this study, 2224 children (51.6% boys, mean age 11.8 ± 0.55) of 89 primary schools filled out questionnaires assessing the satisfaction of their basic psychological needs and their motivation for PE. Using a block design, FMS were assessed using standardized tests, and a diverse set of PE-related skills that are explicitly practiced during PE-lessons were tested using valid and reliable tests. Structural equation models were built in Mplus to examine the hypothesized relations.Results: Competence, peer-relatedness, and teacher-relatedness were predictive of autonomous motivation, whereas only peer-relatedness was predictive of controlled motivation. Different relations with psychological needs and motivation were found for FMS and PE-related skills. Autonomous and controlled motivation predicted PE-related skills, whereas only controlled motivation predicted FMS, in both cases via direct and indirect paths. In addition, direct relations were found between competence and both FMS and PE-related skills, and of peer-relatedness and teacher-relatedness with FMS specifically.Conclusions: Satisfaction of the psychological needs seems important for children’s PE-motivation and for their skill development, both directly and indirectly. These results underline the important role that PE-teachers play in constructing a need-satisfying environment. The motivational sequence seems to be more applicable to PE-related skills than to FMS, showing that is important to choose adequate outcome measures when examining PE-motivation.

Presentatie

Uit een rapport van de Inspectie van Onderwijs blijkt dat bijna een kwart van de Nederlandse leerlingen onvoldoende leesvaardig is. Bovendien neemt de leesvaardigheid van Nederlandse leerlingen steeds meer af. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat motivatie invloed heeft op de leesresultaten. Ook de leesmotivatie van Nederlandse leerlingen is afgenomen. Deze afname van prestatie en motivatie lijkt in groep 6 te beginnen. Om gerichte interventies in te kunnen zetten is het van belang om te onderzoeken welke aspecten van motivatie het meest invloed hebben op de leesresultaten. Dit onderzoek richtte zich op de verschillende aspecten van motivatie uit de expectancy-value theorie en gebruikte hiervoor gegevens van 86 leerlingen uit groep 6, 7 en 8 van twee verschillende basisscholen. In dit onderzoek werd met behulp van een motivatievragenlijst en resultaten van een begrijpend leestest een mediatie-analyse uitgevoerd om te onderzoeken of de verschillende aspecten van motivatie (i.e., verwachtingen, intrinsieke waarde, persoonlijke bruikbaarheid op prestatie en zelfbeeld, nut voor sociale contacten en algemeen nut en kosten met betrekking tot tijd, moeite en emotie) mediatoren zijn tussen leerjaar en leesprestatie. Er werd alleen een significante negatieve associatie gevonden tussen het aspect verwachtingen en jaargroep. Leerlingen in groep 6 hadden hogere verwachtingen over hun kunnen dan leerlingen in groep 8. Er is geen significante associatie gevonden tussen de aspecten van motivatie en leesresultaat en de aspecten hadden geen mediërend effect tussen de jaargroep en de leesresultaten.

In opdracht van de Gemeente Amersfoort is onderzoek gedaan naar het beleid en de praktijk van het aanmelden en toelaten van leerlingen voor het basisonderwijs. De doelstelling van dit onderzoek is om in kaart te brengen hoe het beleid en de praktijk van aanmelden en inschrijven eruit ziet op basisscholen in Amersfoort en of er daarbij sprake is van een gelijk speelveld voor ouders bij de wettelijke inschrijving van hun kind op 3-jarige leeftijd en bij zij-instroom.

Het boek de Pedagogische Opdracht, het basisonderwijs in spiegels en vensters, is een ode aan de leerkrachten die elke dag een grote bijdrage leveren aan de persoonsvorming van nieuwe generaties. Dit boek is warm aanbevolen aan leerkrachten in opleiding en iedereen die geïnteresseerd is in pedagogiek en het basisonderwijs

In opdracht van de Gemeente Amersfoort is onderzoek gedaan naar het beleid en de praktijk van het aanmelden en toelaten van leerlingen voor het basisonderwijs. De doelstelling van dit onderzoek is om in kaart te brengen hoe het beleid en de praktijk van aanmelden en inschrijven eruit ziet op basisscholen in Amersfoort en of er daarbij sprake is van een gelijk speelveld voor ouders bij de wettelijke inschrijving van hun kind op 3-jarige leeftijd en bij zij-instroom.

Het boek de Pedagogische Opdracht, het basisonderwijs in spiegels en vensters, is een ode aan de leerkrachten die elke dag een grote bijdrage leveren aan de persoonsvorming van nieuwe generaties. Dit boek is warm aanbevolen aan leerkrachten in opleiding en iedereen die geïnteresseerd is in pedagogiek en het basisonderwijs

Invited talk about upcoming (unpublished) research

Deze handreiking biedt werkwijzen voor professionals op scholen in het basis- en voortgezet onderwijs om armoede te signaleren en leerlingen en ouders in armoede te ondersteunen en te stimuleren. Hiertoe biedt de handreiking een denk- en werkkader voor een passende en haalbare rol voor scholen in het omgaan met leerlingen die in armoede leven. De focus ligt op het in staat stellen van leerlingen om te kunnen functioneren op school en op het vergroten van hun toekomstkansen. De handreiking stelt het concrete handelen op scholen centraal, maar biedt ook handvatten voor schoolbesturen en beleidsmakers bij gemeenten.

Deze handreiking biedt werkwijzen voor professionals op scholen in het basis- en voortgezet onderwijs om armoede te signaleren en leerlingen en ouders in armoede te ondersteunen en te stimuleren. Hiertoe biedt de handreiking een denk- en werkkader voor een passende en haalbare rol voor scholen in het omgaan met leerlingen die in armoede leven. De focus ligt op het in staat stellen van leerlingen om te kunnen functioneren op school en op het vergroten van hun toekomstkansen. De handreiking stelt het concrete handelen op scholen centraal, maar biedt ook handvatten voor schoolbesturen en beleidsmakers bij gemeenten.

In this study, we analyze in-depth interviews conducted with 26 Dutch third-graders as well as interviews with one of each child’s parents. The children attended one of six schools, each with a relatively large population of families with a low socioeconomic status, where home-based literacy assignments aimed at increasing children’s enjoyment of reading were distributed for a duration of three years. The aim of this study is to gain knowledge of distinctive interaction characteristics of child-parent dyads regarding at-home literacy, in order to learn how these characteristics can help educational professionals and researchers answer to the needs of children and parents when designing and distributing at-home reading assignments. Based on the attitudes towards reading and the skillset of child and parent(s), we distinguished three reader-profiles: (1) Autonomously motivated readers, (2) Incompatible readers, and (3) Generational non-readers. The practical implications of our research are that, in order to be appealing, at-home reading assignments should be differentiated, non-repetitive, and concrete, complete, and structured. Prerequisite implications are that both children and parents value regular positive feedback on their at-home literacy activities and that, in approaching parents, it appears to be advisable to take them for what they are: parents, not substitute teachers.

In elke les kan het voorkomen dat leerlingen niet meer weten hoe ze verder moeten. Dat geldt eens te meer voor kunstlessen, waarin routes naar een oplossing minder vast liggen. Hoe kan de leerkracht hen weer op weg helpen? In dit artikel verkennen Ineke Haakma, Linda Hendriks en Henderien Steenbeek aan de hand van twee casussen de mogelijkheden van scaffolding in kunstlessen.

To implement, and learn. The implementation and subsequent lessons of a module aimed at enhancing home-based parental literacy involvement With this study, we (a) analyze the implementation of the parental involvement module of Success for All aimed at enhancing home-based parental literacy involvement in the first, second, and third Grade, and (b) draw lessons from that implementation. For three school years, seven Dutch elementary schools with relatively many students from low socio-economic backgrounds, have implemented the parental involvement module. Afterwards, in-depth interviews with 22 professionals have been conducted. Based on the interview data, two dimensions of implementation have been analyzed: the level of structural implementation and the process of implementation. We distinguished three levels of structural implementation: low, medium, and high. Our analyses reveal that one school obtained a medium level of structural implementation, and the other six a low level. With knowledge of the process of implementation, we interpreted this outcome. Our analyses show that a higher level of structural implementation relies on (1) how the innovation is embedded in the school’s organizational structure, (2) whether or not a program champion (who is supported by coworkers and supervisors) is present, (3) the necessity felt for successful implementation of core elements of the module, (4) the enthusiasm of the school’s staff for the innovation, (5) asking the help of external experts in order to, with joint forces, help solve a blockage in the implementation process and (6) active involvement of parents and positive parental responses.

Jaarlijks staan leerkrachten in het basisonderwijs voor de vraag hoe dit jaar Goede Vrijdag en Pasen vorm te geven in het onderwijs. Vertel ik het verhaal? Laat ik stukken van de ‘Passion’ zien? Doen we een paasontbijt? Dat hoeft niet per se een moeilijk te beantwoorden vraag te zijn. Op tal van scholen is een praktijk ontwikkeld waar leerkrachten een eigen weg in hebben gevonden. Maar hoe vieren zij het dan? En wat zegt deze vormgeving over de school, de leerkracht, de leerlingen? Wij zijn dit onderzoek naar vieringen van Goede Vrijdag en Pasen in het basisonderwijs gestart vanuit de veronderstelling dat juist zo’n casus zicht geeft op factoren die een rol spelen bij de vormgeving aan het christelijk onderwijs en welke spanningen daarbij eventueel aan het licht komen. Daarbij hebben wij onderscheid gemaakt tussen situationele, professionele en persoonlijke factoren.

Jaarlijks staan leerkrachten in het basisonderwijs voor de vraag hoe dit jaar Goede Vrijdag en Pasen vorm te geven in het onderwijs. Vertel ik het verhaal? Laat ik stukken van de ‘Passion’ zien? Doen we een paasontbijt? Dat hoeft niet per se een moeilijk te beantwoorden vraag te zijn. Op tal van scholen is een praktijk ontwikkeld waar leerkrachten een eigen weg in hebben gevonden. Maar hoe vieren zij het dan? En wat zegt deze vormgeving over de school, de leerkracht, de leerlingen? Wij zijn dit onderzoek naar vieringen van Goede Vrijdag en Pasen in het basisonderwijs gestart vanuit de veronderstelling dat juist zo’n casus zicht geeft op factoren die een rol spelen bij de vormgeving aan het christelijk onderwijs en welke spanningen daarbij eventueel aan het licht komen. Daarbij hebben wij onderscheid gemaakt tussen situationele, professionele en persoonlijke factoren.

Er zijn steeds meer kinderen op de basisschool met een fysieke en/of sensorische beperking, gedragsproblemen, overgewicht of een motorische achterstand. De diversiteit in de gymzaal is toegenomen, ook door de Wet op passend onderwijs. Het is van vitaal belang dat leerkrachten en kinderen individuele verschillen erkennen en begrijpen. Een online toolbox met acht modules helpt iedereen die inclusief bewegingsonderwijs verder vorm wil geven met praktische tips en handvatten.

Er zijn steeds meer kinderen op de basisschool met een fysieke en/of sensorische beperking, gedragsproblemen, overgewicht of een motorische achterstand. De diversiteit in de gymzaal is toegenomen, ook door de Wet op passend onderwijs. Het is van vitaal belang dat leerkrachten en kinderen individuele verschillen erkennen en begrijpen. Een online toolbox met acht modules helpt iedereen die inclusief bewegingsonderwijs verder vorm wil geven met praktische tips en handvatten.

Workshop voor innovatiebegeleiders Tijd voor Toekomst

Schoolleiders spelen een cruciale rol in het realiseren van goed onderwijs aan leerlingen en studenten. Deze rol is voortdurend in verandering, bijvoorbeeld omdat de samenleving telkens nieuwe eisen stelt aan scholen. Daarbij geven schoolleiders leiding aan onderwijsinnovaties via het stimuleren van gespreid leiderschap en onderzoeksmatig werken. Om schoolleiders te ondersteunen in hun ontwikkeling heeft een groep onderzoekers hun expertise gebundeld in een open access boek. Verschillende leiderschapspraktijken zijn in deze publicatie uitgewerkt door wetenschappelijke inzichten te koppelen aan praktische handvatten en voorbeelden. Deze uitgave is tot stand gekomen binnen het project De Toekomstagenda Schoolleiders waarin OCW, AVS, CNV Schoolleiders, AOb, PO-Raad, Schoolleidersregister po, Schoolleidersregister VO en VO-raad zijn betrokken.

Aim of this study 1. To examine the development of motor competence over time in primary school children. 2. To study differences in this development according to the SES of the child’s school district.

Kennistafel Onderzoekend & Ontwerpend Leren

Schoolleiders spelen een cruciale rol in het realiseren van goed onderwijs aan leerlingen en studenten. Deze rol is voortdurend in verandering, bijvoorbeeld omdat de samenleving telkens nieuwe eisen stelt aan scholen. Daarbij geven schoolleiders leiding aan onderwijsinnovaties via het stimuleren van gespreid leiderschap en onderzoeksmatig werken. Om schoolleiders te ondersteunen in hun ontwikkeling heeft een groep onderzoekers hun expertise gebundeld in een open access boek. Verschillende leiderschapspraktijken zijn in deze publicatie uitgewerkt door wetenschappelijke inzichten te koppelen aan praktische handvatten en voorbeelden. Deze uitgave is tot stand gekomen binnen het project De Toekomstagenda Schoolleiders waarin OCW, AVS, CNV Schoolleiders, AOb, PO-Raad, Schoolleidersregister po, Schoolleidersregister VO en VO-raad zijn betrokken.

Onder de naam Peil.onderwijs voert de Inspectie van het Onderwijs de regie over periodieke peilingsonderzoeken in het primair onderwijs. Peil.onderwijs is de opvolger van PPON, uitgevoerd door Cito. In deze peilingen wordt gerapporteerd over de inrichting van het onderwijs en de kennis, attitude en vaardigheden die leerlingen hebben op de gepeilde inhoudsgebieden. In de nieuwe opzet van de peilingen is een belangrijke doelstelling meer inzicht te verkrijgen in de relatie tussen kenmerken van het onderwijs, zoals aanbod, instructie en differentiatie en de competenties. In het voorjaar van 2024 is een nieuwe peiling gepland naar de kenmerken van bewegingsonderwijs en de bewegingscompetenties van leerlingen aan het einde van het basisonderwijs. Ter voorbereiding op deze peiling wordt een literatuurstudie uitgevoerd naar wat uit onderzoek bekend is over de relatie tussen de kenmerken van bewegingsonderwijs en de bewegingscompetenties. De centrale vraagstelling van dit literatuuronderzoek luidt als volgt: “Welke kenmerken van bewegingsonderwijs in het basisonderwijs dragen bij aan het behalen van de beoogde bewegingscompetenties?" Het doel van de literatuurstudie is inzicht geven in de factoren die bijdragen aan de bewegingscompetenties van leerlingen in de bovenbouw van het basisonderwijs. Het inzicht van de beïnvloedende factoren dient een kader te vormen voor de ontwikkeling van onderzoeksinstrumenten waarmee het bewegingsonderwijs in het geplande peilingsonderzoek in kaart gebracht kan worden. Als eerste stap is echter nodig om te kijken naar de inhoud van de bewegingscompetenties. Op dit moment bestaan de bewegingscompetenties uit grondvormen van bewegen (o.a. gooien en vangen) en reguleringsvaardigheden (o.a. hulpverlenen). Onder invloed van de verwachte verandering in het kader van curriculum.nu zullen de bewegingscompetenties waarschijnlijk verbreed worden. In deze studie gaan we uit van onderstaande bewegingscompetenties: •Leren bewegen •Gezond bewegen •Bewegen regelen •Bewegen betekenis geven •Samen bewegen •Beweegcontexten verbinden In de literatuurstudie wordt een schets gegeven van de doelen van het bewegingsonderwijs (bewegingscompetenties) en de kenmerken die hierop van invloed zijn. Op basis van een (internationale) literatuurstudie wordt per bewegingscompetentie aangegeven wat de werkzame elementen zijn. Op basis van deze informatie worden meer generieke werkzame elementen gedestilleerd. Hieruit volgen dan de aanbevelingen voor het bewegingsonderwijs en het peilingsonderzoek.

Een soepele overgang : leerlingen met speciale onderwijsbehoeften naar hetreguliere basisonderwijs NRO-aanvraag

Kinderen in Nederland brengen het grootste gedeelte van hun schooldag zittend door. Om de fysieke activiteit tijdens de schooldag te vergroten wordt er steeds meer gekeken naar de mogelijkheden van bewegend leren. Er is veel onderzoek gedaan naar de effecten van het bewegend aanbieden van de kernvakken (taal, rekenen). Het succesvol aanbieden van deze vorm van bewegend leren is vaak afhankelijk van implementatiefactoren, zoals motivatie, interesse en gevoel van competentie van de groepsleerkracht. Het bewegend aanbieden van de zaakvakken (o.a. wereldoriëntatie) door een vakleerkracht LO is mogelijk een alternatief en kan de motorische ontwikkeling en de leerresultaten van leerlingen verbeteren.